________________
લાગસ મહાસૂત્ર
આજે તીર્થંકરદેવ જિનભગવંત વિદ્યમાન નથી, તેમના વિરહમાં તેમનું પ્રતિનિધિત્વ જિનમૂતિ કરે છે અને જ્યાં જિનમૂતિના યાગ ન હોય, ત્યાં તેનું પ્રતિનિ ધિત્વ અભિમુખતા કરે છે, તેથી અભિમુખતાનું મૂલ્ય જરાયે ઓછું આંકવાનુ નથી. અમને આશ્ચય અને દુઃખ તા એ વાતનું થાય છે કે અભિમુખતા આટલી અધી ઉપચાગી હાવા છતાં તેના જોઈ એ તેવા પ્રચાર નથી કે તેના પર જોઈ એ તેવા ભાર મૂકાતા નથી.
૩૫૦
તાત્પ કે ૮ વમ મિથુ ’ ને વિશેષા • આ રીતે મારા વડે અભિમુખભાવે વદાયેલાસ્તવાયેલા’એમ સમજવાના છે.
વિદુચ—ચ—મહા--આ પદ પહેલી વિભક્તિના બહુવચનમાં મૂકાયેલુ છે, કારણ કે તે તથયાપદનું વિશેષણ છે. તેનું સંસ્કૃત રૂપ વિધૂત-નોમા છે. આ સામાસિક પદ હાવાથી પ્રથમ તેને વિગ્રહ કરવા જોઈ એ. ટીકાઓમાં તેના વિગ્રહ એ રીતે થયેલા છેઃ (૧) નગ્ન મરુધ્ધ રત્નોમી, વિધુતા-લોમજો ચૈતે વિધૂત-નોમાઃ। રજ અને મલ તે રોમલ. આવા રજ અને મલ જેના વડે વિશેષ પ્રકારે ના પામેલા છે, તે વિદ્યુત-રોમલ. (૨) વિધૂતે પ્રશ્ર્વિત अनेकार्थत्वादपनी वा रजोमले यैस्ते विधूत - रजोमलाः । વિદ્યુતના મૂળ અર્થ છે પ્રકમ્પિત—ખ ંખેરાયેલ, પરંતુ અનેકાપણાને લીધે તેના અથ દૂર કરાયેલ એવા પણ થાય છે. અર્થાત્ જેમના વડે રજ અને મલ દૂર કરાયેલા છે, તે