Book Title: Jinduttasuri Charitram Purvarddha
Author(s): Chhaganmalji Seth
Publisher: Chhaganmalji Seth
Catalog link: https://jainqq.org/explore/020406/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dAdAsAhiba jaM0 yu0 pra0 zrIjinadattasUricaritapUrvArdham For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar prAcIna pustakoddhAraka phaMDa graMthAMka 26 // arham // hAsAhiba jaMgamayugapradhAna bhaTTAraka jindttsuuricritm| pUrvArddham / nAcArya zrImajina kRpAcandrasUrijI mahArAjake sadupadezaseM dakSiNahaidarAbAdanivAsI jaitAraNavAlA seTha chaganamalajI Adikane prakAzita kiyaa| mumbApuyA~ narNayasAgaramudrAlaye mudrayitvA prakAzitam / vi0 saM0 1982, sana 1925. mUlyaM // rupyakasArdham / [prati 500. For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Published by Shet Chhaganmalji Jaitaranwala, Hyderabad Deccan. Printed by Ramchandra Yesu Shedge, at the Nirnaya-sagar Pregg, 26-28, Kolbhat Lane, Bombay. For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // OM arhnmH|| zrIjinadattasUricaritaprastAvanA // ||jyti vinirjitarAgaH sarvajJaH tridazanAthakRtapUjaH / sadbhUtavastu vAdI, zivagatinAthomahAvIraH // 1 // siddhaye varddhamAnastAttAmrAyannakhamaMDalI, / pratyUhazalabhaproSe dIpradIpAMkurAyate // 2 // sarvAriSTapraNAzAya, sarvAbhISTArthadAyine / sarvalabdhinidhAnAya, zrIgautamasvAmine namaH // 3 // zrImadvIrajinAsyapadmadato nirgamyate gautama, gaMgAvarttanametyayA pravibhave mithyAtvavaitADhyakaM, / utpattisthitisaMhatitripathagA jnyaanaaNbudhaavRddhigaa,| sA me karmamalaM harakha vikalaM-zrIdvAdazAMgI ndiiH||4|| kRpAcaMdrasUri naumi, gachakharatarAnvitaM, / syAdvAdavidhividvAMsaM zraddhAlujanasevitam // 5 // jayatizrImadAnaMdamuniH maunvrtsmaayuktH| munigaNavRSabhasamaM sa budharatnaH guNagaNakhaniH // 6 // tatprasAdamAdhAya, kiMcitsaMyojitaM mayakA, tena labhantu lokAH, sadghodhiratnAH cirAcchivam // 7 // citracaritraM gurUNAM // zRNvantu bho bhavyA sAdarA saMtaH prdttaikaavdhaanaaH||aciraanmaukhyN prpdytu||8|| __ aho sajjano sAvadhAna hokara suNo, ekAvatArI jainasaMgha yAne jaina komake utpAdaka staMbhabhUta zrI vIrazAsaname zrI udyotanasUrijIke hAthaseM jo gacchasthApana kiye gaye unoMke parama pUjanIka corAsIgacchoMko alaMkRta karanevAle, prAyeM karake samasta jaina prajAoMkI vRddhi karanevAle, For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ataH corAsIgacchoMme cakSutilaka sthUNA jihAja sArthavAha niryAmakasamAna cAritrapAtracUDAmaNi aneka cAritrahIna sithalAcArI AcAryoMko aura sAdhvAdi saMghako suvihita cAritra aura suvihita vidhimArgame pravarttanevAle, prAyeM luptaprAya sadvidhikoM pragaTa karanevAle, tIrthaMkara pratirUpa zrIgautama zrIsudharmAdi avatArarUpa zrIsImaMdharasvAmI ke mukhAraviMdaseM nirNaya huvA hai ekAvatArIpaNA jiNoMkA arthAt eka bhavakarake muktinagarImeM jAnevAle, yugapradhAna pada vibhUSita aise aneka kSatriya vaizya brAhmaNAdika maharddhikalokokoM prati bodhake jainakoma banAnevAle dasa dasa hajAra kuTuMba sahita bohittha kumArapAlAdi 4 rAjAoMko 12 vrata samyaktasahita dharAnevAle aura bhI bhATI paDihAra cahuANa pavAra devaDA rAThoDa AdirAjAoMko jainadharmatarpha jhukAnevAle, jainadharma jaina prajA ke Upara Aye huve aneka tarahake upadravoMko dUra haTAnevAle, vikramapura meM 1200 sAdhu sAdhavIyAM ko dIkSAdenevAle, 1 lAkha tIsa hajAra gharakuTuMbako pratibodha denevAle, aneka midhyAtvI devIdevatAoMseM jainadharmakI sevAkarAnevAle, bhavanapati vyaMtara jotiSi vaimAnika ina 4 nikAya ke aneka samyagdRSTi devI devatAoMseM susevita honevAle, zrIsUrimaMtrake balaseM dharaNeMdrAdi 65 sUrimaMtrAdhiSThAyakoM ko AkarSaNakaranevAle, parakAyApravezAdi vidyAnipuNa, aura citoDanagarI meM zrI ciMtAmaNipArzvanAtha svAmike maMdira meM guptarahihuipUrvAcAryasaMbaMdhi aneka vidyAnnAyaseM bharIhUi AmnAya pustaka vidyAbalaseM grahaNakaranevAle, ujjeNI mahAkAla maMdira ke staMbha meM pUrvAcAryAMne guptasurakSitapaNeM vidyAnnAya pustakeM For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 rakhIthI, tisake andaraseM 1 vidyAnnAya pustaka zrIsiddhasenadivAkaraneM grahaNakarI thI, tisa mahAkAlamaMdirastaMbhagata vidyAmnAya pustakakoM vidyAbalaseM AkarSaNakara grahaNa karanevAle, aura aneka deva ekaso ATha jAtike bhairava, 52 prakAra ke kSetrapAla vimalezvara pUrNabhadra mANibhadra kapila piMgala kumuda aMjana vAmana puSpadaMta jaya vijaya jayanta aparAjita tuMbarU khaTTAMga arcimAli kusuma agnikumAra meghakumAra gomukhAdi 24 yakSa selayaparvatavAsI kSetrapAla, siMdhugatapaMcanadI adhiSThAyaka paMcapIrAdidevagaNaseM sevita hone. bAle, cakrezvarI Adi 24 yakSaNI, dhRtilakSmI Adi 24 mahAdevI, 16 rohiNIAdi vidyAdevI, sarasvatI, zrI lakSmI dhRti kIrti buddhi hI 6 devI padmA jayA vijayA aparAjitA vairoTyA nayA vijayA jayantI aparAjitA jaMbhA staMbhA mohA aMdhA gaMgA raMbhA cosahayogiNI Adi deva devagaNaseM sevita honevAle, aneka vidyA hI vidyA parameSThIvidyA AcAmaMtravidyA vardhamAnavidyA parakAyApravezavidyA sakunividyA dRzavidyA adRzavidyA rUpaparAvarttinIvidyA AkarSaNI, mocanI, staMbhinI, tAlodvATinI, saMjIvinI, khecarI, sarasavasvarNasiddhi AkAzagAminI, vaikriyAdi vidyAoMseM aNimAdi aSTasiddhioMseM sevita honevAle, ativRSTi anAvRSTi Adi 7 ItiyA~ svacakra paracakrAdi 7 bhayaseM prANigaNako muktakaranevAle, svasiddhAnta para siddhAnta pAraMgAmI kaMThavirAjita sarasatI dAdA jagame zrI jinadattasUrIMda vighnaharaNa maMgalakaraNa, saMpatakaraNa, karo puNya ANaMda ese mahAprabhAvika punyapavitra cArugAtra atizuddha mokSamArgake ArAdhana karaneseM aura pUrvabhavopArjita atizuddha yugapradhAna* For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir padake paripAkase svarga mRtyu pAtAlavAsI sarva jIvajiNoMkI ANA khazirapara dhAranevAle bhaye, aura sarvotkRSTapaNe zrI vIrazAsanakI prabhAvanA karanevAle aise parama pUjyapAda prAtaHsmaraNIya jaMgamayugapradhAna zrImajinadattasUrijI mahArAja baDedAdAsAhebakA AmUlacUlAparyanta, itihAsarUpa, yahacaritra siddha hUvAhai, so saharSa sAdara ApalokoMke kara. kamaloMme pUrvArdha prathama bhAga rUpa zrI pUjyapAdakA caritra samarpaNa karatA huM so isakoM dattAvadhAna hokara eka cittaseM par3heM, aura zrIgurumahArAjakI bhaktimeM layalIna hoveM, bhavasAgarakA pAra pAveM ityAzAsmahe u / jayasAgara gaNiH // yaha pUjyapAda AcArya mahArAja kabaseM kabataka vidyamAnathe, isa zaMkA para pUjyapAdazrIkA sattA samaya dekhAteM hai, zrI vIrAt 1602 vikramArka 1132 janma, vIrAt 1611 vi0 1141 dIkSA, vI0 1639 vi0 1169 AcAryapad vI0 1681 vi0 1211 svarga sarvAyu 79, janmasthAna, dIkSAsthAna, dhavalakapura, pratibodhaka cAritrodayameM sahAyaka gItArthA dharmadevopAdhyAyasatkA zrImatI AryA, dIkSAguru dharmadevopAdhyAyAH, bRhadgacchIya kharataravirudadhAraka zrImanjinezvarAcArya suziSyAH, zrIpUjyapAdake mAtuzrI kA nAma zrImatI bAhaDadevI, pitRnAma zrImad vAchigamaMtrIzvaraH, huMbaDa gotrIyaH zrImatAM vidyAbhyAsa paMjikAdirUpa lakSaNAdi zAstra jaina bhAvaDAcAryase, aura zrIAvazyakAdi sUtra siddhAnta yogavidhi pUrvaka svaguru samIpe paDhe, sUripada prAptisthAna, citrakUTa durge, AcAryapada citoDagaDhame, svargArohaNasthAna harSapura yAne ajamera, 1211 meM zrIvIrAt cumAlIsamepATe For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achan zrIsudharmAt teMtAlIsamepATe mukhyazAkhAme navAMgavRttikartA zrIjinAbhayadeva sUrisuziSyaH zrImajinavallabhasUrijIke paTTako alaMkRtakaratethe, isatare sarvAyu guNayAsI (79) varSakApAlake 1211 ASADha suda 11 guru saudharmamegaye ityAdi vizeSa adhikAra to gaNadharasArdha zatakAdikase jANanA, tathAcoktaM yugapradhAnapadabhRt, zrIjinavallabhasUrayaH sUriH zrI. jinadattAhaH / teSAM paTTe didIpire // 1 // yugapradhAnapadabhRt , sUriH shriimjindttaahH| zrIvIrAcatuzcatvAriMzattame paTTe ca samabhavat // 2 // iti sUrisattAsamayaH / zrIvIrAtsudhAMca, vedAgni 43 vedadharma 44 tamapaTTe, yukte samabhavanpUjyAH zrIjinadattasUrayaH // 1 // zrIsadguruke zobhananAmAkSaroMko dhArana karanevAle zrIvIrazAsanaprabhAvaka zrIgurumahArAjake nAmAkSaroMko satyArtha zobhita karanevAle zrIvIrazAsanameM yathArthasiddhAntarahasyArtha jANanevAle, zuddhanarUpaka, zuddhazraddhAnayukta bhinna bhinnagacchoMme anekAcArya hUvehaiM, Age isa paMcama AremeM zrIsuguruke nAmAkSaroMko yathArtha satyazobhitakaranevAle, AcArya mahArAja nisaMdeha honevAle haiM aura zrI sadgurukA nAma hi aisA prabhAvazAlI hai, isa liye zrI guruke nAmakAhi nirantara smaraNa dhyAna bhavyoMko kalyANakAri hai isameM aho sajano sAdara bhaktibhAvapUrvaka niraMtara tuma eka zrIgurumahArAjake nAmakA smaraNa karo isa bhavameM yogakSema parabhavameM svarga apavargAdi sarva saMpadAko prApta hovoge ityalaM vistareNa zrImAn caritranAyaka pUjyapAdakA paTTakrama nyAsa isatare hai, tathAhi For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achan 1 zrIvIravardhamAnaH 17 zrIvanasenasUriH 16 35 zrIvimalacaMdrasUri:34 2 zrIindrabhUtisudhauM 1/18 zrIcaMdgasUriH 1736 zrIdevasUriH 35 3 zrIjaMbUsvAmI 219 zrIsamaMtabhadsUriH 1837 zrInemicaMdrasUriH 36 4 zrIprabhavasvAmI 320 zrIdevasUriH 19/38 zrIudyotanasUriH 37 5 zrIzayyaMbhavasUriH 421 zrIpradyotanasUriH 2039 zrIvardhamAnasUriH 32 6 zrIyazobhadrasUriH 522 zrImAnadevasUriH 21/40 zrIjinezvarasUriH 39 7zrIvijayasaMbhUtisUriH6 23 zrImAnatuMgasUriH 22 zrIbuddhisAgarasariH 8 zrIbhadrabAhusUriH 724 zrIvIrasUriH 23 41 zrIjinacaMdrasUriH 40 9 zrIsthUlabhadrasUriH 825 zrIjayadevasUriH 24 42 zrIjinAbhayadeva10 zrIAryamahAgiri- 26 zrIdevAnaMdasUriH 25, sarita sUriH 927 zrIvikramasUriH 26 | 43 zrIjinavallabhasUriH 42 11 zrIAryasuhasti- 28 zrInarasiMhasUriH 27 44 zrIjinadattasUriH 43 sUriH 10/29 zrIsamudrasUriH 28 45 zrIjinacaMdrasUriH 12zrIsusthitasupratibaddha. 30 zrImAnadevasUriH 29 46 zrIjinapatisUriH sUriH 1131 zrIvibudhaprabha 1.47 zrIjinezvarasUriH 13 zrIindra dinnasUriH 12, sUriH 30 14 zrIdinnasUriH 1432 zrIjayAnaMdasUriH 31 zAkhAMtarameM 15 zrIsiMhagirisUriH 14133 zrIraviprabhasUriH 32 zrIjinasiMhasuriH 16 zrIvanasUriH 1534 zrIyazobhadrasUriH 33 | tatpaTTe zrIjinaprabhasUriH vizeSa khulAsApUrvaka nirNaya caritraseM athavA gaNadhara sArdhazatakaseM jANanA aura yahAM caritrake Adime zobhAyamAna caritranAyakake guruvaryakA tathA zrImAna pUjyapAdazrImajinadattasUrijImahArAjakA yathArthAvabodhakasa. citrajarUra denA atyAvazyaka hai aura niSkAraNa paramopakArI zrImAn dAdAsAhiba jaba ki isamanuSya lokame vidyamAna the, taba jainadharmAnurAgI bhavyoM. kI vRddhikaranevAlethe, aura anekatarahakI saMpattikoM prAptakarAnevAle, anekatarahakI vipattikA nAza karanevAle the, aura jainadharmadveSI prANigaNake taraphaseM For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karI hUi dharmakI hAnirUpa dUSaNarUpa AcaryarUpa vA camatkArapravRttirUpa anekatarahake dopoM ko dUra haTAkara asadApattiyoMkA nAzakaranevAle the, zrIvIrazAsanakA staMbhabhUta mahAn samarthapuruSabhaye, tisakAraNaseM sarvatra hindusthAname yAne AryAvarttakhaMDa meM dareka rAjadhAnI darekazahara darekagrAma meM sarvatra caraNa sthApanA bhaI hai, aura mUrtibhi kahAM kahAM hai yaha AcAryazrI ke svargArohaNa anaMtarahi maNidhAra zrIjinacaMdrasUrijIbhi atyaMta upagArI bhaye isI seMhi caritranAyaka baDedAdAsAhibake nAmaseM zrIjainasaMgha meM prasiddha bhayA hai, isaliye sarvagacchakA zvetAmbara jainasaMgha vageraha abhedabuddhiseM mAnate pUjate smaraNa karate karAte AyeM haiM, aura isasamaya kitaneka jainabhAi dRSTirAgI ke upadeza bhedabhAva rakhateM haiM, bhedabhAva karate haiM, karAte haiM, so lAjima nahIM hai, kiMtu unokI bhUla hai, so sudhAralenI cAhiye, yaha unoM ke AtmAkA parAtmAoM kA bhI kalyANa hai, aura yaha kutarke kuzaMkAyeM nahiMkaranI cAhiye, zrIgurukA avarNavAdarUpaniMdA hai, aura bhole bhadrIka jIvasaMdeharUpa bharamajAla megirateM haiM, tathAhi -- dAdAjIkA kAussaggakyoMkarateho, karate ho to dUsare AcAryoM kAhi karo, zrI gautamasvAmikA aura zrIsudharyasvAmikabhI karo, vebhI paramopakArI hai, zrIstaMbhanapArzvanAthajI kAhi niraMtara paramopakArI paNeMseM caityavaMdana karate ho to zrI mahAvIra svAmikAbhI AsatropakArIpaNeMseM karo, bolavA bolateM haiM zIraNI karate haiM usameseM thoDAka bhAga caDhAyade ho bAkI saba vaicadete ho yA khAyajAte ho, yaha to sarbAha gurudravya hai, to zrAvaka kesA khAyasake, ityAdi anekatarahakI kuyu - ktiyAM dRSTAnta dekara deva guru dharmakI bhaktibhAva seM prANiyoMkA pariNAma hIyamAna karate haiM, karavAte hai, una prANiyoM ke janmAntarameM kaDavAphala hone For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vAlA hai, aho sajano Uparokta kutarka kuzaMkA kusaMgata kudRSTirAga kugrAha kadAgraha pakSapAta sthityAdikakA tyAgakarake zuddha prarUpaka guNayukta suguruke upadezaseM yathA saMpradAya siddhAntAnusAra suvihitavidhimArga meM pravRtti karo zuddha sUtrArtha pATha uccAraNasahita pradhAnabhAvapUrvaka zrIdevaguru dharmakI trikaraNa yogaseM ArAdhAnA nirantara karo jisase isabhavameM parabhavameM sarvotkRSTa sukha prApta ho aura Upara dekhAI hUi kitanIka kuzaMkAoMkA parihAra yathAavasara yathAsaMpradAya samAdhAna yukti hetu dRSTAntapUrvaka karadIyA jAvegA, ihAMpara prastAvanA jAdA vaDhajAvai isse nahiM likhA hai, ityalaM pallavitena, aura ihAMpara caritra lekhakake guruvaryakA yathArtha saJcitra aura caritra lekhakamunigaNa vRSabhaH paM0 zrImAn AnaMdamunijImahArAjakA saJcitra denA atyAvazyaka hai, namrazirohi iti vijJa. payati jayamuniH // atha graMthalekhakaH svagurucaritra paricayaM saMkSiptamA. tram darzayati / tathAhi deza maru rAjadhAnI jodhapura rAjA zrImAn takhatasiMhajI vijayarAjye jodhapura jilhe pazcima bhAgame varanAmahai, usakA nAma caturmukha yAne cAmuM hai, pitAkAnAma zrImegharatha gotra vA~phaNA vRddha zAkhA jJAti ozavAla, mUla vaMza Ukeza, mAtAkAnAma znI amarAdevI janma 1913 janma nAma zrIkIrticaMdrakumAraH kisIsamaya zahara AnAhUvA, tatra zrImatI AryA dharmazrIjIke samAgamame mAtAsahitaputrako pratibodhahUvA, vahasAla yAne varSa 1926kA thA, usasamaya ApazrIkI avasthA karIba 13 varSakIthI, tisasamaya ApazrIkI bhavavirakti pariNati bhai, parantu paDhamanANaM taodayA, evaM ciTThai sabasaMjae, abhANI kiM kAhI, kiMvA nAhIi, cheapAvagaM,10socAjANai kallANaM, socA jANaipAvagaM, ubha For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org janma saM0 1913. zrImad jainAcArya zrI zrI 1008 zrI jina kRpAcandra sUrIzvarajI mahArAja. dIkSA saM0 1936. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AcAryapada saM0 1972. For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yapi jANai socA, jaMseyaM taM samAyare 11 jJAnakriyAbhyAm mokSaH, saca sarvakarmakSayarUpomokSaH sarvakarmakSayazca samyagjJAnapUrvikayAkriyayAvinA na bhavati, tatsamyagjJAnaM kramAyAtasugurusamIpe abhyasanAda bhavati iti adhyavasyatA tena kathitaM, Ayo prati, he bhagavati mAM sugurusamIpe zIghraM preSayatu ityAdi arthaH pahilAjJAnapIchekriyA saMbararUpa. hove, isatare sarvamunirahe, paDdravyake jJAnavinA muni nahove, dravyaseM mastaka muMDAkara gharavAsakA tyAgakara jaMgalameraheNeseM muni na hove nANeNa muNi hoi, na hu raNNavAseNaM isavacanaseM samyagjJAnaseMhimunihote haiM' keva. laveSamAtraseM muni nahiM hovehai, kintuyathArthasatyAsatyabodhajanakasamyagjJAnaseMhi sarveSTasiddhi hovehai' isavAstekahAhe ki samyagjJAnasahitasamyak kriyAseMhimokSahovehai arthAt sarvakarmose rahita jIvahovehai aura vaha mojha sarvakarmakSayarUpahai, sarvakarmakA kSaya to samyagjJAnasahitakriyAvinA prAyeM nahiM saMbhavehai' vahasamyagjJAnaavichinnaparaMparAseMAyehUve, sugurukepAsa abhyAsa karaNeseM hove, esAvicAra karatehUve kumaraneM sAdhvIjIse kahAki he bhagavati mujakoM zuddhaprarUpakasugurukepAsa vidyAbhyAsakaraneke liye jaladi bhejo, sAdhvIne samajAki yaha koi vinayasahita pUrvabhavArAdhitajJAnacaraNazIlajIvahai, isaliye isakeyogyasugurugachameM koNa hai, yaha upayoga deke isake yogya zrIsamudrasomajIke suziSya isakumArakeyogyasuguruhai, unoMkepAsahi vidyAabhyAsakeliye bhejanA ThIka hai, yaha vicArake aura mAtAko pUchake, ache mUhurtameM zrIvIkAneraravAne karA, kramaseM calatehUve, caitrasud 3 ke roja suguru ke pAsa hAjira hUvA, aura zreSThamuhUrtameM vidyAbhyAsa karanA zurukarA, dhArmika For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10 vyAvahArika saMskRtavyAkaraNAdikagranthapaDhalikhake hUsiyArabhayA, taba gurumahArAjaneM jainasiddhAMtapaDhANeyogya jANake, saMvat 1936 kI sAlameM ASADha zudi 10 ko yatisaMpradAyika dIkSAdI, kAraNa ke pAtra Aneparaanavasaramebhi siddhAntavAcanA denA esAmi siddhAntameM apavAdamArgaseM mAnA hai, kuziSyAdiko bAcanA denA unoMkepAsase vAcanA lenA sarvathA niSedha kiyA hai, avinIta niraMtaravigaIbhakSI utkaTakrodhI duSTa mUrkha vyudaprAhita anyatIrthIgrasta parivrAjakAdika, khatIrthIgrasta pAsatthAdika unoMko vAcanAdenA unoMkepAsase vAcanAlenA kareto sAdhu prAyacchitta pAve aisA cheda zrutame likhA hai, ityAdika vicArake, bahuzruta gItArtha zrIgurumahArAjaneM sAMpradAyikadIkSA deke siddhAMtoMkI vAcanAdI, usasamaya ApakI avasthA karIba 23 sAlakIthI jaba vratagrahaNakiyA, sarvasiddhAntoMkI kramaseM vAcanA grahaNa karake svasiddhAntameM atyaMta nipuNa bhaye, taba zrI gurumahArAjasahita zuddha siddhAnta vidhyanusAra kriyoddhAra karaNekA pariNAma bhayA, taba para siddhAntoMkA avagAhana karate huve, darzanazuddhyartha aneka deza aneka zahara prAmAdikame jinezvarakA darzana karate huve, pUrva deza tIrthoM kI jAtrA karate huve aMtarikSapArzvanAthatIrtha kulapAkatIrtha kesariyAjItIrtha zrI gurjaradezIyatIrtha mAMDavagaDha makasI sAmalIyA avaMtI bibaDoda nA. koDA lodravA kApeDA phalodhIpArzvanAtha medanIpura javAlIpura kareDA adbhUtazAMtinAtha devalavADA citrakUTa rAjanagara laghumarubhUmisaMbaMdhi anekatIrtha Abu prabhAsa valeca mAMgarola jAmanagara giranAra tIrtha osIyAM ityAdi aneka jinagaNadhara muni Adi janmadIkSA jJAna samavasaraNa catu For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 vigha saMghasthApana nirvANa Adi aneka kalyANaka bhUmiyoMme prAcIna sAtizAyitIrthabhUmiyoMme paribhramaNakarate huve aura bhI aneka tIrthapUrva dezIya gurjara bRhatmaru laghumaru kaccha kAThiyAvADa koMkaNa lATa vaDhiyAra mAlava chattIsagaDha varADa mevADa siMdhusauvIra paMcAlAdi anekatIrthoMkI jAtrA karate huve, aura aneka zahara grAmAdikame aneka prAcIna arvAcIna zrI jainamaMdiroMke darzana zuddha bhAvaseM karate huve, zrI zatruMjayAdi tIrtha bhUmi aura kalyANakAditIrtha bhUmiyoM ko sparzana karake ApazrIneM apane zarIra aura AtmAko pavitra kiyA, yathArtha zuddhasiddhAntakA avagAhanakarake nirvadyabhASAke svIkArapUrvaka zuddharUpaNAkaraNekarake apane vacanakoM pavitrakriyA paMcamahAvrata kI 25 zubhabhAvanA tathA anityAdi 12 bhAvanA mananakarake apanemanako pavitra kIyA aura dAnazIlatapajapasaMyamAdikara ke trikaraNayogakoM pavitrakiyA aura yathArthapaNeM parasiddhAntoM kA avagAhana kiyA, SaDdarzanakA pa dArtha yathArtha jANA aura paramArtha grahaNakiyA aura svasamaya parasamayakA adhyayanakarake, aura prAcIna arvAcIna sAtizayitIrtha bhUmiyoM ko aura kalyANakAdi tIrthabhUmiyoMko sparzakarake apane samakitakoM nirmalakiyA, vinayAdiyuktajJAnagrahaNa aura zuddha prarUpaNAkarake jJAnako nirmalakiyA, AloyaNa prAyazcitazuddhabhAvase, zuddhatagrahaNakara ke akhaMDa pAlane seM cAritrakoM nirmalakiyA, vAMchArahita bAhya abhyaMtara icchA nirodharUpayathAzaktitapakarake, apanetaparUpa AtmaguNakoM nirmalakiyA, aura samyagdarzanajJAnacAritrataparUpamokSamArgako dezakAlAdikake anusAre yathAzakti ArAdhana karanA yahi manuSyabhavakA sAra hai, isIliye Apa zrIneM samyagjJAnasahitatapasaMyama ArAdhakaranekA dRDha nizcaya kiyA, aura Apa zrI ahorAtrikasAdhvAcAra vicAra For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 nityakriyAkAMDarUpacAritrakI tulanA karanAbhI cAlu karadIyA, Apa zrIkA Asare 35 varSakA vidyAbhyAsame parizrama hai, svasiddhAntapara siddhAntakA hRdaparyaMta kAlaseM 61 kI sAlaparyaMta paripUrNajJAna hAsilakara virAma kiyAhai, aura tIrtha vidyA zAstra guNa kalA deza sahara grAmadika dezakA - lAnusAra yathAzakti parizrama ke AdhAraparato Apa zrI ke paricayame AyA naho sAto viralAhi prAyeM hogA, aura ApazrIkA aSTapravacanamAtAviSaya upayoga smaraNazakti vyAkhyAnazailI praznottarapaddhati pratyuttarazakti hetudRSTAntayukti virodhakhaMDana visaMvAdasamana insApha yuktAyukta vivecana paMktiucAraNavinAarthazakti vacanalAghavAdi aura dhIrakAntAdi aneka guNa yathArthapaNe varttamAnasamaya vidyamAna hai, aura isasamaya to aisA guNI puruSa hiMdusthAna yAne AryAvarttakhaMDa meM dUsarA kamahi hogA aura isasamaya zrIjainadharma upadezaka AcArya ekaseM eka gugAdhika hai, paraMtu dezakAlAnusAra sarva guNagaNAlaMkRta aise virale puruSa hote haiM, aura zrIjI kI yatisAMpradAyikaparyAya me varSa 9 rahanA hUvA so kevala svasiddhAntaparasiddhAnta avagAhana nimittahi rahanA hUvA, 45 ke nAgapura me kriyA uddhAra kIyA aura jisame bhI 7 varSato bhAvacAritraparyAyatulanAmehi rahe, phakta eka relakA saMghaTTAkhulAthA, usasamaya Apa zrIrAyapurasaharame (2) domaMdirokI pratiSThAkarI aura nAgapurasahara meM virAjamAna the, isaliye itanA bAkIrakhAthA, kAraNa ki vaha deza vihArakA na honaseM, usa samaya ApazrI ke zrIgurumahArAjakA sahavAsayogathA, vAdame 41 sAlane ceta sudI 15 ko ApazrI ke gurumahArAjakA viyoga huvA taba hi jAdAtara saMvega pariNati vaDhatihi rahi, bAda zrImAn kapUracaMda - sAla For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13 jI mahArAjakA AzIvAda milA tadnaMtara unoMke patra zrI indorake zrIsaMghane AgamazravaNanimitta ApazrIkoM nAgapura vinaMtIpatra bhejA tava nAgapura me ApazrI pannavaNAsUtravRtti pravacanasAroddhAra prakaraNavRtti vAcatethe, so pUrNakarake, vAda Apa zrI indora padhAre vahAM zrIsaMvake AgrahaseM para upagArArtha 45 AgamoMkI vAcanA me kitanakabhagavatIpannavaNA AvazyakabRhadvRtti 10 pavannAnaMdIvageraha vAMce, vAdakuchakAlataka vicaratera hai, amadAvAda pAlItANA giranAra saMkhesara bhoyaNI tAraMgAjI vibaDoda semalIyAjIvaMtIjI makasIjI vagerA jAtrA karatehUve tarANeM kAyathe padhAre, aura vahAM Apane bahuta upagAra kiyA, vAda ApaneM zrIghulevAjIkI jAtrAke liye upadeza kiyA, vaha upadeza kAyathevAloneM milakaramaMjUra kiyA, aMdAjana 40-50 AdamIyoMki sAtha Apa zrI dhulevA padhAre, bAdame ApazrIneM 52 kI sAlakA comAsA udepurakiyA, tavamunirAja doThANA the, khera vADeke maMdirakI pratiSThA karI paMcasamititInagupatiyukta sAdhumunirAja - vicaratebhaye, vAda yathArtha sAdhvAcArakoM pAlate rahai, comAse vAdakramaseM vihArakaratehUve, Apa zrIdesurI padhAre, aura goDhavAla me upadeza karake nADalAi vagereke maMdiroM kA jIrNoddhArakA upadeza kIyAaurabhayA vAda trepanakI sAlakA comAsA desurI kiyA, vAda 54-55-56-57-58 jodhapUra meM bhagavatIvAMcI jesalamera bhagavatIvAM0 phalodhimeM bhagavatIvAM 0 bIkAnera meM ThAgAMgavRtti jetAraNa meM bhagavatIvAMcI krama se comAse kiye, bAda goDhavAlasaMbaMdhi moTI choTI paMcatIrthIka jAtrAkaratehUve, jAlora Ahora gaDe koTaDe pAvaTe jAtrA karatehUve, AnaMdamuni jaya muni nAmaka sAdhu 2 sahita Apa zrI sivagaMjapadhAre, aura vahAM zrI phUlacaMdajI golechAkA phalodhIseM saMgha AyA For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14 usakesAtha zrIsiddhAcalajI chaha (6) sAdhusaiM padhAre saM0 1959 me caitrI pUnamakI jAtrAkarI, vAda mahUvA dATA talAjAvagere jAtrAkarI, vAdavaha 59 sAlakA comAsA pAlItANe kiyA, vAdavihArakaratehUve zrIgiranAra vanasthalI mAMgarola vairAvala prabhAsapATaNa valeca porabaMdara bhANavaDa jAmanagara jAtrAkarake pIche porabaMdara Aye aura 60kI sAlakA comAsA porabaMdara kiyA jIvAbhigamatrAMcA sadAparyuSaNa jaisA varatatAthA, comAse vAdavihAra karate huve giranAra seyuMjaya jAtrAkara navAgAMva saNosarApAliyAdasudAmaDAsAyalA thAna vAMkAnera moravI hote hUve, mAliyAkA raNa uttarake, kachaaMjAragaye, bhadresaratIrthakI melepara jAtrAkarI, kachamuMdrA uttarAdhya yana kacha bhuja bhagavatI kacha mAMDavI pannavaNA kachabhidaDA - bhagavatI vAMcI bhADiyA, kachaaMjAra, 61-62-63-64 - 65 kramaseM yaha 5 comAsA kiyA, sutharI ghRtakallolatIrtha jakhAU nalIyA terA koThArA vagere jAtrAkarI, harasAla 5 varSataka upadhAnatapa hUvA ekaMdara cha deza meM sAdhu sAdhavIyAkI 10 AsaredIkSAhUi, aura 65 kI sAlame kachamAMDavIkA nAthAbhAi vajapAlakA saMghachaharI pAlatA nikalA usake sAtha zrIsiddhagirijIkI jAtrA 17ThANesAthakarI, aura 66kI sAlakA comAsA pAlItANe kiyA naMdIsaradvIpakI racanA bhai sAdhurasAdhavIoM 3 kI dIkSA5bhai bAda giranAra kI jAtrAkarI, 67kI sAlakA comAsA jAmanagara kiyA, bhagavatIvAMcI samavasaraNakI racanA uchava pUjA prabhAvanA upadhAna tapadIkSA 4 vagere hUve, vAda 68 kA comAsA moravI kiyA, bhagavatI vyAkhyA - nameM vAMcI vAda gIranArasatruMjaya saMkhezvara bhoyaNIyAtrAkara 69 kA comAsA ahamadAvAda koThArIpola navAupAsarAme kiyA, comAsaivAda pAnasara bhoyaNI For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar tAraMgAjI hote huve vIsanagara vaDanagara lAdola vijApara mANasA pIthApura degAMva kapaDavaMja mahUdhA kheDA zrIsaccAdevamAtarameM, khaMbhAtameM zrIstaMbhaNApArzvanAtha svAmikIjAtrAkarI, vAda 70 kA comAsA ratalAmavAlAse ThANIjI seTha zrIcAMdamalajIkI dhaNiyANI ke AgrahaseM pAlItANe kiyA,bhagavatI zatrujaya mahAtmavAcA upadhAnatapa pUjA prabhAvanA sAmIvatsalavagerAhUve, vAda sIhora varateja bhAvanagara ghoghA taNaho tApasa talAjA jAmavADI zrIza@jayakIjAtrAkarake kramaseM vihArakarate huve klemeM 1 sAdhvIkI dIkSAbhai, khaMbhAyata Aye, tabasurataseM javherI pAnA bhAi bhagubhAi vIna. tI karaNekoM Aye, taba unoMkI vInatI mAnakara suratatarapha vihAra kiyA, kramaseM baDodA pAleja jinorahote jagaDIyAkI jAtrAkarate huve mArgame 1 sAdhuhuvA suratarapadhAre praveza utsava sAtha gopIpurAke navA upAsarAme padhAre dezanAdI, 71 sAlakA comAsA suratameM kiyA, naMdIvyAkhyArameM vAMcA1sAdhukI dIkSAhui vAda vihAra karake katAragAma kaThora vagerA pharasate huve, tIrtha jagaDIyApadhAre, jAtrAkarI, mAMDave hoke bharuacchakI jAtrAkarI, vAda kramaseM pAleja padhAre, vAda vahAMseM AmodajaMbUsara hote gaMdhAra tathA kAvItIrthoMkI jAtrAkarake' kramaseM pAdarA darAparA padhAre para* ntu vahAM asAtAke udayaseM, bukhAra mudatI hUvA, parantu paMnyAsa ANaMdasAgarajIkI zAstrArtha ke liye ANekI pratijJAthI, tisakAraNapoSI 15 kI myAda pUraNa karane ke liyA, ApazrI zahara vaDodAkepAsa 5 kosapara Thahare huvethe, Age vihAra nahiM kiyA, pratijJAhAnike bhayaseM, ApazrIke jAdA takalIpha honeparabhI ApazrI svapratijJA paryaMta vahAMhi rahai, paraMtu paMDitAmimAnI vaha paMnyAsa ANaMdasAgarajI svapratijJApara hAjaranahiM hUvA, For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vAda vaidyake AgrahaseM ilAjakarAnekoM zaharavaDodApadhAre, vaidyaneM tanamanase ilAja kiyA, tIna mahineseM tabiyata kucha vihAralAyaka hUi, taba muMbaIkI pharasanAke prabalatAseM vaizAkhamAsame vaDodAsevihAra kiyA, kramaseM Dabhoi sInora jagaDIvA surata navasArI billImorA varasADa vApIzrIgAMva deNu agAsI bhayaMDara aMderi mahima vagerA gAmoMkoM pharasate huve, zrIjinamaMdirako jAtrAkarate hUve, zrI muMbaI zahara bhAyakhalAmeM prathama padhAre vAda pravezama * hotsava ke sAtha lAlabAgame padhAre, vahAM hi ApakA comAsA sakAraNa doya 72-73sAlakA hUvAthA,usasamaya Apa bhagavatI sUtravRtti bhAvanAme abhaya kumAracaritra pAMDavacaritra pharamAtethe, usavANIko Apake mukhAraviMdase zravaNa karateMhiM pUrvasUriyoMkA smaraNahUvA tisakAraNa zrImuMbaI saMghane sAMpradAyika kramAgata mahotsavasahita yathAvidhi sUrimaMtrapUrvaka AcAryadvArA AcAryapadame sthApita kiye, pauSI 15 puSyanakSatre AThaseM 11 paryaMta samaya meM huve, mukhyanAma zrImajjina kIrtisUrIzvaraH, aparanAma zrImajinakRpAcaMdrasUrIzvaraH nAmameM prasiddha bhaye, usasamaya bhagavatIsamAptyartha AcAryapadanimitta paMcatIrthotsava paMcapahADarUpa 16 dinamahotsavasAmivatsalaprabhAvanAvagerA bahutaseM dharmakRtya hUvethe, 73 ke comAsevAda mAgha mAsame vihAra kiyA, kramase dhIre dhIrevihAra karate hUve, agAsI deNuM vApI damaNa valasADa gaNadevI hote huve, surata jilleme padhAre mArgameM 3 sAdhukI dIkSAbhai tisa avasarame surata nivAsanI kamalAgulAbanAmakabAIne vuhArI padhAraNeMke liye vinatI karI, vAda Apa aSTagAMva sAtama hote hUve kaDasaliye padhAre, vahAMvuhArIseM mukhyaloka Akara vinatI karI, tabasabakI vinatI mAnakara, buhArI padhAre uhAM zrI For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vAsupUjyasvAmIkA tInamajalakA derAsarame 3 biMba zrIzItalanAthasvAmI vagaire Uparale majalameM pratiSThitakaravAkara virAjamAna vAI kamalAne kiye, vAdazAMtIsnAtakarAi, vAda saMghane milakara comAsekeliye Agraha kiyAthA 1 dIkSAsAdhukI vAjIpuramehui isaliye 74 kIsAlakA comAsA buhArImeM kiyA, 2 dIkSAsAdhukI comAsevAda hui vAda pharasanAsAtha kaDasalIyA sAtama aSTagAva navasArI jalAlapura pharasate huve, surata padhAre, aura suratameM bahutase dhArmikakAraNoMse 75-76 sAla ke doya (2) comAse kiye, 5 sAdhu 2 sAdhavIkIdIkSAbhaI jisame javeri pAnAbhAi bhagubhAi votharAgotrIyasuzrAvakane Asare 36000 rupiyA kharacake prAcIna zItalavADIupAsarekAjIrNoddhArakarAyA zrIjinadattasUri jJAnamaMdira baMdhAyA aura premacaMdabhAi kesaribhAi dhamAbhAi maMchubhAi vagere ne UjamaNA kiyA, bhUriyAbhAine yAtriyoke utaraNekI 1 dharmazAlA karAi vAda vihAra karate hUve, katAragAma kaThora kramaseM jagaDIyA tIrthameM zrIriSabhadevasvAmIke janmotsavakedinayAtrAkarI sukalatIrtha jInora pAchApurA pAleja miyAgAMva vagerA sthaloMkoM pharasate huve, kramaseM vihAra karate huve, ASADha vadi 10 bhRgurevatIke roja zahara baDodAmeM padhAre, aura 77 sAlakA comAsA zaharabaDodAmeM kiyA, bhagavatIvAMcI comAse vAda vihAra karate huve chANI vAsad ANaMda nalIyAda mAtarameM saccAdeva kheDAvagerAmeM jinadarzanakaratehUve zrIrAjanagarapadhAre, vAda naroDA vagerA hotehUve, kapaDavaMjapadhAre, vAda godharA devada kramase raMbhApura jhAbuA rANApura piTalAda karmadIhotehUve mAlavAdezameM zahararatalAma jeThamAsa ke va04 kuM padhAre, vahAM 78 sAlakA comAsa kiyA jisameM bhavagatIsUtra vakhANameM vAMcA upadhAnatapa sAdhu 3 sAdhavI ji. da. 2 For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2 kI dIkSAvagerA bahutase dharmakRtyahUve, comAsevAda vAMgaDoda semalIyA, sarasI jAvarA rojANA riMgaNoda guNadI tAla AloTa padhAre vAda pIche riMgaNoda padhAre vai0 va0 7 kI yAtrAkarI, vAdazItAmahu se mAnapura tAla vagerA hote huve mahiMdapura padhAre vahAM 1 sAdhavIkI dIkSA hui, vAdakramaseM vihArakarate huve, ujjayanapadhAre, zrIaivaMtipArzvanAthajIkIyAtrAkarI ujjenaseM kAyathA hotehUve zrImakasIpadhAre, yAtrAkarI kramaseM devAsavagerA hote hUve, ASADha vadi 10 ko indorameM ApazrI padhAre, vahAM ApakA 79 sAlakA comAsA hUvA, jisameM bhagavatI sUtravRttikI vAcanAkarI, tapaupadhAna hUvA, comAseme 1 jJAnabhaMDAra hUvA, jisame bahuta pustaka kapATa vagerAkA saMgrahakIyAgayA hai, mahopAdhyAya 1 vAcaka 2 paM03 padavI dIyA 1 sAdhukIdIkSAbhai comAsevAda saMghasAtha tIrthamAMDavagaDhajAtrAkarake dhArA nagarI padhAre, vAda amIjarA bhopAvarameM zrIsAMtinAthasvAmI rAjagaDhameM zrImahAvIrasvAmIkI yAtrAkarI vAda dezAi kaDoda vagerA hote huvevakhatagaDha vadanAvara vaDanagara vagerA pharasate huve, kramaseM khAcaroda padhAre 1980 meM caitrakI olIkarI vAda khAcaroda se vihArakara kramaseM seMmalIyA nAmalI paMceDa sahANA Aye daravArako upadezakarA vAda pIpalodA suMkheDA aruNodavagerA hote huve, ApazrI pratApagaDha padhAre, vAda pratApagaDhaseM kramaseM tIrtha vaIpArzvanAthasvAmikI yAtrAkarI, vaIseM kramaseM ApazrI dazapura nagara yAne maMdasora padhAre, vahAM ApazrIkA 80 sAlakA caturmAsaka hUvA, naMdIsUtravRttiH zatrujayamahAtmakI vAcanA bhai, maMdasoraseM vihAra karate huve kramaseM vaI kaNageTI jIraNa nImacachAvaNI jAvada kesarapurA nIbADA zatakhaMDA vagerA dekhate huve, citrakUTagaDha padhAre, citoDaseM siMgApura kapAsaNa tIrtha For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kareDAme zrIpArzvanAthasvAmikI 14 sAdhusAtha yAtrAkarI saNavADa mAvalI palhANo devalavADA nAgadA ekaliMgazaivatIrthakepAsa jainaadbhutazrIzAntinAthasvAmIkA syAmamUrtirUpatIrtha hai ityAdijAtrA karate huve, kramaseM udepura padhAranA hUvA thA, vAdakucha Therakara ApazrI kalakatte nivAsI bAbU caMpAlAla pyArelAla vagereke saMghasAtha zrIkesariyAjI padhArethe, vahAM kAraNavasAt mAsa 2 TheranAhUvAthA auravahAM ApazrIke parizramaseM zrIjainazvetAmbaroMkAhakasamarthaka 1 zilAlekha prAptakiyAthA, phiravApIsa udepura padhAre, zrIsaMghake AgrahaseM 81 sAlakA caturmAsaka 25 ThANAsai udepurakiyA, comAsevAda mahetA goviMdasiMghajIkI sarAyame 4 dina Thahare vAdavedalA maMdAra goguMdA naMdesamA Thola kamola sAyarA bhANapurA hote rAMNakapura padhAre aurajAtrAkarI, vAdasAdaDI ghANerAva mahAvIra svAmikIjAtrAkarI, vAda desurIsomesara NAdalAi nADola varakANApArzvanAthasvAmikI jAtrAkarI, vAdarANI isasTesana rANIgAma khImela sAMDerAva dujANA khimANadI bhAraMdo koraMTapura vAMkalI takhatagaDha pAdaralI cAMdarAi cUMDA saMkhavAlI Ahora godaNa gaDhajavAlipura yAne jAloradevAvAsa bhamarANI rAyasthala mokalasara sIvANogaDha kuzIva AottarA vAlotarA nagaravIramapura yAne mahe. vAmeM, zrInAkoDApArzvanAthasvAmikIyAtrA 4 vaktakarI jasolavAlottarA paMcabhadrA vAlottarA vAdakramaseM bAlotare 82 sAlakA comAsA vartamAna hai, aba ApazrIke sAdhusAdhvIyoMkAekaMdara samudAya karIbana 45-50 kA hai, jisame 10 yA 12 ApazrIke sAthavicarateM haiM, bAkI sAdhu alagadezome vicarateM hai, ekasAdhunavAvAsakachameM 63 ke sAla kAla dharma prApta hUvA thA, zrImatIsaubhAgazrIjI nAmaka mukhyasA For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 dhvIjI amadAvAda comAse ke pahalAM 69 meM kAla dharma prApta hUithI, munikuMjara zrImAn paM0 ANaMdamunijI mahArAja 70 kA caitra vada 2 zukravArakoM umarAlemeM svargavAsa prApta huve the Asare 31 sAdhvIyAM ApazrIkI vidyamAna haiM aura Asare 25 sAdhu ApazrI ke vidyamAna hai aura kitaneka ziSya yati veSamebhi vidyamAna hai, aura ApazrIke tInaThikANe pustakoMkA saMgraharUpa jJAnabhaMDAra vidyamAna hai prathama vIkAnera 2 suratavaMdarameM 3 mAlavA zahara indorameM hai, aura Apa zrIke cAritra paryAyameM ekaMdara comAsA 46 vyatItahuvA hai, aura saitAlIsamAcAlu hai, aura Apa zrI nitya ekala AhArI haiM aura Apa zrI sadA apramAdI hai, ApazrIkI 69 Asare varSakI avasthA hai, tathApi Apa zrI jarAbhi pramAda nahiM karate haiM, aura ApazrI paripUrNa jJAnahAsilakarake pIche sarvaazubhakriyAkA tyAgarUpa saMbara cAritrakI ArAdhanAkaranevAle bhaye hai, samyakcAritra yA bhAvacAritra isIkoM kahateM haiM, isIkoM samyakjJAnI cAritrI zAstra kArapharamAteM haiM, isIliye dareka dhArmikakriyA jJAnapUrvakahi karanA cAhiye, tathAhi zAstrasaMmati, prathamajJaparijJA pazcAt pratyAkhyAna parijJA pUrvakahi vratAdika karanA aisA zrIAcArAMga hai, aura prathamajJAna ane pIche dayA yAnejIvarakSAdi kriyA hai, esA zrIdazavakAlika hai, jJAnapUrvaka tyAga supaJcarukANa rUpaseM zrIbhagavatI hai ityAdi aneka siddhAnta hai, isIliye siddhAntAnusAra ApazrIkI samyakpravRtti hai, ataH samyak jJAnI zuddhaprarUpaka kaMcana kAminI ke parihAraka zreSTha mokSamArgArAdhaka svaparAtmopakAraka suguru haiM, ataH aho sajjano ese suguruvoMkI ANApAlaNI zuddhacittaseM sevAkaraNI vinayavaiyAvaJcakaraNI tapasaMyamAdika For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImad jainAcArya zrI zrI 1008 zrI jina kRpAcaMdra sUrIzvarajI mahArAja ke ziSya. svargIya paMDita zrI AnaMdamunijI mahArAja. janma saMvata 1942. dIkSA saMvata 1956. svarga 1971. For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 21 grahaNa karaNA bhakti bhAvanA karaNe karANe anumodane se ihaloka paraloka AtmA zarIrAdika nirmala hove hai, svarga apavarga kI prApti hove yaha ni:saMdeha hai, aura ApazrI vayasthavira paryAyasthavira zrutasthavirabhI haiM, ataH mahAn puruSahaiM, namostu bhagavate zrIvarddhamAnAya sarvakarmakSayAyaca namonamaH zrIindrabhUtyAdi ekAdazagaNadharebhyaH namostu anuyogavRddhebhyaH sarvasUribhyaH namonamaH koTikagaNavAzAkhakharataravirudacAMdrAdikuladhArakebhyaH namostuyugapradhAnapadabhRt, zrImajinabhadrasUraye zrImajinakIrtiratnasUraye ca namonamaH namostu zrIsaMghabhaTTArakAya, iti zrIkIrtiratnasUrizAkhAyAM tatpa. ramparAyAMca yugapravarAgamazrImajinakRpAcaMdrasUrivarANAM nAmamAtreNa caritralezoyaM darzitaH sAraMsAraM sphuradjJAnadhAmajainaM jaganmataM, kAraMkAraM kramAMbhoje, gaurave praNatiM punaH // 1 // yathA smRtyanusAreNa, zrImadAnaMdamuneH caritamidamupadarzyatetra mayAkA, bhavyahitaM khaparopakArAya // 2 // zrImadAnaMdamuneH caritra lezo yathA-aho sajjano yugapravarAgamasatsaMpradAyisatkiyoddhArakArakaH zrImajinakRpAcaMdrasUrivarANAM vidvataziromaNi jeSThAMtevAsI zrImad AnaMdamunijI mahArAjakA lezamAtra merI buddhi anusAra yAne smRtidhAraNAnusAra carita suNAtA hUM so Apaloka sAvadhAna hokara suNiye, isIjaMbudvIpakA yaha dakSiNArdhabharatakSetrake madhyakhaMDame bRhatmaru nAmakadezahai, usame zahara jodhapurase pazcima bhAgame vAraNAU nAmaka baragrAmahai, tatra bhogavaMze sarvasaMpattisamanvito balazrIH nAmnaH abhavatkulaputrakaH, ityAdi usagrAmameM bhogavaMzameM utpatti jisakI esA sarva saMpadAyukta balazrI nAmakA eka kulaputrIyA rahAtA thA, For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 22 usake upakulasaMbhUtA zIlasuMdarI nAmakI pradhAna strIthI, uNoke sukhaseM kAla jAtAM thakAM kAlakramakarake zubhasvapnasUcita eka putra hUvA, kulakramAgata maryAdArUpa putrakA janmotsavakiyA, vAda sUtaka nikAlake, svajAtivagerAkoM bhojanakarAke pIche sarvalokoMke sAmane mAtA pitAne yaha vicAra kiyAki yaha putra apane kulakoM atizaya AnaMdakaranevAlA hai, isaliye kumarakA nAma AnaMdakumAra hovo, vAda samaya janmakA jotiSIko dekhAyA, tava jotiSIne graha milAkara vicArake kahA isakI mAtAne vRSabhakA svapnadekhA hai, yaha bAlaka tumAre kulame dIpaka samAna hogA rAjA. oMkArAjA hogA athavA vidvAna ziromaNi bhAvitAtmA ANagAra hogA, aura isakA 15 meM varSameM vivAhahogA vAda karma dopaseM saMpadA kSIyamANa hogA, aura tumAre kAla dharma prApta hUve vAdabhI yaha kumAra videza gamanaseM mahAn lAbha prApta hogA, aura strI suhavadevI hogA, usake patikA saMyoga karIbana DeDha varSa paryaMta rahegA, bAda videzagamana karegA, aura yaha kanyAUMbara paryaMta saubhAgyavatI hi pitAke gharame rahithakI ApanA Ayu pUrNa karegI, aura yaha kumara Ayu 33 varSake bhItara hi bhogavegA, aura isakI mAtAne vRSabhakA svapnadekhA yaha atyuttama hai, aura zubha svapnake dekhaNeseM alpAyurAdi doSa nahiMhonAcAhiye, paraMtu isake grahoMseM yaha doSa spaSTahi mAlUma hove hai isaliye yaha hIyamAnakAlakA hi prabhAva hai, ityAdi nimittabhAvi kahake zubhAzIrvAdadeke jotiSI khAnA hUvA, vAdadUsaredina bahuta hi tapAsakarI paraMtu vaha naimittIyAto nahiM milA taba baDe hi AzcaryakoM prApta hUve, aura vicAra kiyA ki isa bAlakake takadIraseM AyAthA socalAgayA, nahito vidvAna videzI kahAMseM For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir .23 ihAM Ave, isatare vicArakarake apane sAMsArika kArya meM lagagaye, vAda kitanA kAla vItane para naimittIyeke vacanAnusAra bhAva hone zaru hUve tathApi mohake vaza hokara suhavadevI nAmukI kanyA ke sAtha sagAI karI, vAda krama se vivAhabhI hUvA vAda mAtA pitA samAdhiseM kAladharma prApta hUve, vAda apane mAtA pitAkA svakulocita lokika vyavahAra nipaTa karake, tisakebAda dAyabhAgAdikabhI delekara nizcita hUvAthakA apanI strI suvadevIkoM usake pIhara pohocAke, apanA hArdika abhiprAya kisIke AgenahiM kahake videzagamanakeliye kiyA hai maname nizcaya jisaneM aisA yaha AnaMdakumAra apane ghara Ayake rahA, aura cotha zani rohiNI kA saMyoga Anepara rAtrike pazcima bhAgame arthAt kaSAkAla me videzajAnekA mana aisA yaha AnaMdakumAra caMdranADI vahAM thakAM DAvA pAva Age karake apane gharaseM utsAha sahita nikalA taba mAgha mAsa thA, anukramaseM grAmanagara AkarAdika phiratA hUvA yaha AnaMdakumAra zrIphala - vardhika pura meM prAptahUvA aura visanagarame svechAseM phiratA hUvA dharma sthAnoMkodekharahA hai, tisaavasarame usake prabala punyaseMhimAnuM kheMcA hUvA hove esA eka muni akasmAt upAzrayaseM bAhira nikalA, taba usa munikoM dekhakara yaha AnaMdakumAra anahada harSakoM prApta huvA, aura kahA Apaloka konaho aura kyA karoho, tabamuni bolA he bhadra imalauka jainIsAdhU haiM, aura jJAna dhyAnatapa saMyama karateM haiM, aura tere koMbhi yaha karanA hoto hamArepAsa Ava, taba vaha dharma zraddhAlu AnaMdakumAra zIghra hi sarva muniyoM sahita zrIgurumahArAjake samIpame Akara namaskAra karake isatare bolA ki he bhagavan ApakAveza vacana dharmakRtya mujhe bhirucA For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 hai, bahutahi achA hai, meMbhI ApakI sevAmerahUM, arthAt meMbhI ApakA ziSya hovU, taba guru mahArAja bole, he bhadra jaisA sukhahove vesAkaro paraMtu zubhakAryameM derInahiMkaraNI aisA mahArAjazrIkA vacana suNake jainadharma Upara paripUrNa zraddhAbhai, aura kramaseM guruvacanAnusAra cAritragrahaNakarake aura dhArmikazAstra nyAya vyAkaraNa vagere zAstroMkI zikSA grahaNa karake vicakSaNa bhaye aura sarvamunimaMDalame ziromaNi hUve aura jainamuniyoM meM paMDitaziromaNi the, aura kitaneka jaina siddhAntoMkA gurumukhase avagAhanakiyAthA aura kitaneka kara rahethe, isa avasarame hamAre abhAgyake doSaseM aura jaina prajAke guNIvyaktikA abhAva jJAni dekhA thA isa kAraNase ApakA dehAnta huvA, aura Apane cAritragrahaNa karake 14 comAse zrIgurumahArAjake sAthahi kiyethe, 57-58 vIkAnera zahara aura jetAraNameM huvAthA, deza mAravADa, 59-60 yaha comAse deza kAThiyAvADa pAlitANA aura porabaMdara meM huvethe, vAda 61-62-63-64-65 kacha muMdrA kachabhujarAjadhAnI kachamAMDavIvaMdara, kachabhidaDA kachaaMjArazahara, yaha 5 comAse kachadezame anukramaseM huvethe, vAda 66 kA comAsA phira pAlitANemeM huvA thA, deza kAThiyAvADa, vAda 67-68 jAmanagara aura moravI rAjadhAnI me huve the, comAse, vAda 69 kA comAsA deza gujarAta rAjanagara yAne amadAvAr3a me huvA thA, vAdaratalAmavAle seThANI sAhabake jAdAtara AgrahaseM phira pAlitANe me huthA, yaha 70 kI sAlakA comAsA deza kAThiyAvADa me (soraTha) apazcima huvAthA, aura ApakI UMbara to choTIthI, parantu buddhi aura pratibhA bahutahi atizAyinIthI, aura For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Apa AcArya nemavijayajI paM0 maNivijayajI mu0 vallabhavijayajI mu0 cAritravijayajI mu0 buddhisAgarajI ajitasAgarAdi bahutaseM jJAnavRddha muniyoMseM mulAkAta rubarulekara apanejJAna goSThikA paricaya diyA karate the, aura Apa muktakaMThaseM prazaMsAbhi bahutasIhihAsila karatethe, aura ApakI atizayinI jJAnavagerAkI zaktiyoMko dekhakara munimaMDala AzcaryakoM prAptahote the, aho iti Azcarye yaha muni kyA devasUrihai, yA nirjitazukramati hai athavA sAkSAt devasUrihi yA daityasUrihI isa martyalokame yaha munirUpa dhAraNa karake AyA hai kyA, anyathA manuSya to isasamaya aisA honA durlabha hai, kAraNake svarauccAraNa rUpa AkAra iMgita ceSTita prAyeM manuSyakA esA honA isa samaye asaMbhava hai, ityAdi saMdehakoM prekSakavarga yA munimaMDala prApta huvA karate the, Apa thoDehi araseme zrIzAsanaprabhAvaka baDe bhArI vidvAna samarthapuruSahonevAle the, paraMtu isatareke paMDita mahAmunikA kAlacakrane thoDe hi samayameM saMharaNakaraliyA yaha jainasamAjake liye baDe apazocakI vAta bhaI // ApakA guru saha saMgamasthAna phalodhi hai ApakA janmasthAna vAraNAU hai, ApakA dIkSAsthAna khIcaMda hai ApakA khargavAsa sthAna UMbarAlA nAmaka grAma hai, deza kAThiyAvADa me pAlitANAse 12 koza he sAla 70 caitravadi 2 zukravAra dinameM 3 vaje Asare hai namostu bhagavate zrIpArzvavIrAya janmajarAmaraNAtItAya namostu sarvasUraye namonamaH zrImajjinabhadrasUraye zrImajinakIrtiratnasUraye ca OMnamaH zrIsaMgha bhaTTArakAyeti zrImajinakIrtiratnasUrizAkhAyAM tatparamparAyAM ca zrImajina kRpAcaMdrasUrIzvarANAM pradhAnaziSya-zrImadAnaMdamuneH caritralezaH yathA smRtikathitaH bhadraM bhUyAt anayoH guruziSyayoH caritasya vizeSavistAraM For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 2.6 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yathAvasaraM citayiSyAmaH ataH prakRtamanuzriyate iti kahA~para kyA prakRta hai, ihAMpara yaha prakRta hai ki granthakArakoM apane graMtha likhaNemeM chAdamastika bhAvaseM yA buddhimAMdyatAdikaseM athavA chApekA doSa yA dRSTi doSa vagerA doSoMkI saMbhAvanAkA michAmi dukkaDaM denA cAhiye esA ziSTajana samAcaraNa hai, yaha yahAM prakRta hai aura sahAyakakA sahAyakapaNAbhI upagAritva bhAvaseM smaraNa jarUra karaNAcAhiye, isaliye caritrakAra isIkA anusaraNa karate haiM namostu zrIzramaNasaMghabhaTTArakAya namostu zrI caturvidhasaMghAyeti aho sajjano maineM jo yaha samarthamahAna puruSakA lezamAtra yathAmati guNavarNanarUpacaritra ApalokoMke samakSa upasthita kiyA hai, so Apaloka sAvadhAnahokara upayoga dekara par3heM, aura zrIgurubhaktirUpa lAbha hAsila kareM aura isa pustakameM yA isakI prastAva - nAme jo mene jAdA kama jinAjJAviruddha zAstraviruddha saMpradAya viruddha artha likhA hove, usakA zrIsaMghasamakSa michAmidukkaDaM hovo, aura jo mene isa pustakame zrIguruguNavarNana rUpa sadartha likhA hai, so avazyahi grahaNakaraNA, aura chApAdoSa dRSTidoSa vagerA bhayA hove - so sudhArakara par3heM, aura chAdamastika bhAvaseM bhUla vagerA rahanekA saMbhava hai, so sajjana vidvAna puruSoMko merepara kRpAkara sudhAralenA, aura koitarahakI galatI arthavagerAkI truTIrahagaI hove to pUraNa kara samAdhAnakaraNA aura mithyA arthakA trikaraNayogaseM michAmidukkaDaM hai, yaha sajjana vidvAnoseM namra prArthanA hai, aura yaha pustaka likhaNekI chapAkI preraNA tathA sahAyatA vagerA zahara dakSiNa haidarAvAda nivAsI rA0 rA0 mAnanIya rAyavAhAdura dIvAnabAhAdura rAjAbAhAdura zrI For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 27 lUNIyA gotrAvataMsaka zrImAn sadgRhastha seTha zrIsthAnamallajI tathA sahara jetAraNa nivAsI, zrIgurudevamahArAjake parama bhakta, suzrAvaka seTha zrI chaganamalajI hIrAcaMdajIne vartamAna bhaTTAraka AcArya mahArAjako Agraha kiyAthA, vaha unoMkA manortha Ajaroja saphala honepara AyA hai, isa liye atyAnaMdakA samaya hai, aura jagata IzvarAdi kartRtvaviSayisapraznottara vizeSa prastAvanA samagragraMthapUrNa honepara dIjAvegI, aura Upa rokta zrImAnoMkI pUrNaArthika sahAyatA se yaha mahada zrIdAdAsAhebakA caritra siddha huvA hai, aura dakSiNa hedarAbAdame rahanevAle aneka deza zahara nivAsI zrIsaMghakI dravyasahAyatAseM baDe dAdAsAheba yugapradhAna zrIma jinadattasUrIzvarajIkA caritra siddhahuvAhai zrIrastu zubhaM bhavatu yogakSemaM bhavatu bhadraM bhUyAt kalyANamastu namaH zrIvardhamAnAya zrImate ca sudharmaNe / sarvAnuyogavRddhebhyo vANyai sarvavidastathA // | 1 || ajJAnatimirAMdhAnAM jJAnAJjanazalAkayA, netramunmIlitaM yena tasmai zrI gurave namaH // 2 // zrI vardhamAnasya jinezvarasya jayantu sadvAkya sudhApravAhAH / yeSAM zrutisparzanajaH prasatteH, bhavyA bhaveyurvimalAtmabhAjaH // 3 // zrI gautama gaNadharaH prakaTaprabhAvaH sallabdhisi - ddhinidhiraJjitavAkprabaMdhaH, vighnAMdhakAraharaNe taraNiprakAzaH, sahAyyakRt bhavatu me jinavIraziSyaH || 4 || dAsAnudAsA iva sarvadevA yadIyapAdAJjatale luThanti marusthalI kalpataruH sa jIyAt yugapradhAno jinadattasUriH // 5 // siddhAntasindhuH jagadekavandhuryugapradhAna - prabhutAM dadhAnaH kalyANakoTIH prakaTIkarotu, sUrIzvaraH zrIjinabhadrasUriH || 6 || SaTtriMzadguNaratnanIranilayaH zrIzaMkhavAlAnvayaH, prasphu * For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 28 llAmalanIrasaMbhavagaNavyAkozahaMsopamAH, kSoNInAyakanamrakamradalanAH dIpAkhyasAdhvaMgajAH zarma zreNikarA jayantu jagati zrIkIrtiranAhvayAH // 7 // puMDarIkagoyamamuhA, gaNaharaguNasaMpanna, prahaUThIne praNamatAM, cavadese bAvanna // 8 // maMgalaM bhagavAn vIro maMgalaM gautamaprabhuH, maMgalaM sthUlabhadrAdyAH, jaino dharmostu maMgalaM // 9 // upasargAH kSayaM yAnti, chidyante vighnavahnayaH, manaH prasannatAmeti, pUjyamAne jinezvare // 10 // sarvamaMgalamAMgalyaM, sarvakalyANakAraNaM, pradhAnaM sarvadharmANAM, jaina jayati zAsanam // 11 // For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir .................................................. ..... . ......... ................... " zrImad jainAcArya zrI zrI 1008 zrI jina kupAcaMdra sUrIzvarajI mahArAja ke paTTa ziSya. upAdhyAya jayasAgarajI gaNi. HAR Re eminarape janma saMvata 1943. dIkSA saMvata 1956. upAdhyAyapada 1976. For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir atha caritrasthavividhaviSayAnAmanukramo yathA pRSThasaMkhyA. aMka. viSayArtha. 1 maMgalAcaraNam ... 2 bhUmikA 3 tiryak lokapramANam 4 manuSyalokAdisvarUpam 5 bAvanabolagarbhitazrIriSabhadevAdhikAraH 6 rucakaparvata 56 dikakumArInAmAni 7 zrIriSabhadeva janmotsave 64 indranAmAni 8 zrIriSabhadevanAmasthApanam ... .... 9 ikSvAkuvaMzasthApana vivAhasaMtAnotpattiH 10 zrIriSabhadevazataputranAmAni ... ... 11 rAjyAbhiSekavinItAnagarI adhikAraH ... 12 paMcakarmajJApana puruSa 72 kalAnAmAni ... 13 strINAM 64 kalAnAmAni 18 lipInAmAni 14 zrIriSabhadevadIkSA prathamapAraNAdhikAraH ... 15 vidyAdharotpattiH ... 16 samavasaraNasvarUpam ... 17 sAMkhyadarzanotpattiH 18. jainapaMDita brAhmaNotpattiH ... ... 20-21 ... 23-24 27 32 For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 30 aMka. viSayArtha. 19 jinopavItAdhikAraH 20 Arya anArya 4 vedotpattiH bhagavAnakAnirvANaparyaMtaadhikAra 21 zrIajitanAthajIadhikAraH 22 kiMcitsagara cakravartti adhikAraH ... ... ... *** ... ... ... ... 23 saMbhavanAthajI adhikAra: 49 24 zrIabhinaMdanajI adhikAraH 25 zrIsumatinAthajI adhikAra: 26 zrIpadmaprabhujI adhikAra: 27 zrIsupArzvanAthajI adhikAra: 51 53 54 56 58 *** 28 zrIcaMdAprabhujI adhikAraH 29 zrIsuvidhinAthajI adhikAra: 30 zrIzItalanAthajI adhikAra: 31 zrIzreyAMsanAthajI adhikAraH 1 vAsudevabaladeva prativAsudeva0 59 32 zrIvAsupUjyajI adhikAraH 2 vAsudevabaladeva prativAsudeva 0 62 33 zrIvimalanAthajI adhikAraH 3 vAsudevabaladevaprativAsudeva 0 64 34 zrI anantanAthajI adhikAraH 4 vAsudevabaladevaprativAsudeva0 66 35 zrIdharmanAthajI adhikAraH 5 vAsudevabaladevaprativAsudeva 0- 68 - 3-4 cakrI . - 3.6 zrIzAMtinAthajI adhikAraH 37 zrIkuMthunAthajI adhikAraH 38 zrIaranAthajI adhikAraH 5 cakrI. 6 cakrI. 7 cakrI. 18 mAM 19 keaMtarame ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ... 6 vAsudevabaladeva prativAsudeva0 8 mAcakrI. For Private And Personal Use Only ... ... ... ... : :: ... ... ... pRSTha saMkhyA. 35 36 43 44 46 48 ... 70 72 74 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar aMka. viSayArtha. pRSThasaMkhyA. 39 zrImallinAthajI adhikAraH 7 vAsudevabaladeva prativAsudeva0 76 40 zrImunisuvratajI adhikAraH 8 mAvAsudevabaladeva prativA0 9 mAcakrI0 ... ... ... ... 78 41 zrInaminAthajI adhikAraH 10 mAcakrI 11 mAcakrI0 80 42 zrIneminAthajI adhikAraH 9 mAvAsudevabaladevaprativAsu0 82 43 zrIpArzvanAthajI adhikAraH 12 mAcakrI0 22 mA 23 ___ mAke aMta 2 meM.... .... 44 zrImahAvIrajI adhikAraH ... 45 dvAdazacakravarti adhikAraH ... ... 46 dvAdazacakravartisamAnariddhi adhikAraH ... 93 47 navavAsudevabaladeva prativAsudeva adhikAraH 48 athaikAdazarudragativicAraH... 49 igyAramArudrasatyakIkAdRSTAntaH 50 athadvitIya sargaH... 51 gaNadharAdi adhikAraH AcAryoMkA saMbandhaH 52 zrIsudharma jambU adhikAraH ... ... 124 53 zrIprabhavasUri adhikAraH . 54 zrIzayyabhavasUri yazobhadrasaMbhUtAdi adhikAraH ... 55 tRtIyaH sargaH zrI AryamahAgirisaiM zrInemicaMdrasUri paryanta adhikAraH ... ... ... 132 56 zrIsiddhasena dibAkarakAsaMbandhaH 57 atha caturthaH sargaH 58 zrIudyotanasUri 84 gaccha sthApanA ... 104 112 125 135 For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 186 190 32 aMka. viSayArtha. pRSTasaMkhyA. 59 corAsI(84)AzAtanA vardhamAnasUri cAritraupasaMpada 154 60 84 gachakenAma ... ... ... ... 166 61 vardhamAnasU0 AbUprabaMdha ... 62 vardhamAnasUrijI jinezvarasUrijI pramukha pATaName jAte mArgakA vicAra bhAmaha sArthasAtha ... ... ... 172 63 pATaNapohacai ... ... ... 64 paMcAsarecaityameM sabhAdurlabharAjasamakSa ... 184 65 caityavAsisUrAcAryakApUrvapakSacaityamerahaNeviSayilAbha ... 66 caityavAsanirAkaraNajinezvarasUrikAuttarapakSa 67 caityavAsI niruttarabhaye 68 kharataravirudatathAvyutpatti 69 vimalamaMtrIpratibodha AbUtIrthasthApana 70 jinezvarasUriAdi adhikAra 71 jinacaMdasUri a0 ... 72 jinaabhayadevasUrithaMbhaNApArzvanAthapragaTakartA navAMgavRttikartA 215 73 TippanI bahuviSayiaMtaragata ... / ... 218 74 jinavallabhaadhikAraadhyayanaabhayadevasUripAsacAritragrahaNa AcA ryapada vihAra pratibodhakharga gamana 75 paMcamasargagaNadhaNasArdha zataka ... ... ... 306 76 yugapradhAnAdhikAra ... ... 345 77 jinadattasUrikAjanmadIkSA abhyAzavaDIdIkSA vAcakapada AcAryapadavihAra pratibodhayugapradhAnapada aMbAdattaa0 245 For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar aham / zrIyugapradhAnapadopabRMhitasamastajagadoddharaNasamartha zrImajina dattasUricaritram vicchiromaNizrImadAnaMdamunibhiH saMkalitaM paM0 munizrIjayamuninA saMskRtaM lokabhASopanibaddhaM ca / zrImajinadattasUricaritram // khastizrIjayakArakaM jinavaraM kaivalyalIlAzritaM zuddhajJAnasudAnayAnaprakarairnistIrNabhavyavrajam / prollAsAdbhutaprAtihAryasahitaM rAgAdivicchedakaM tIrthezaM prathamaM namAmi sutarAM zrIAdinAthAbhidham // 1 // ||shaarduulvikriidditN vRttaM // zrIzAMtiH kuzalaM dadAtu bhavinAM zAMtiM zritAH sarvake dhmAtaH zAMtijinena karmanicayo nityaM namaH zAMtaye / zAMteH zAMtisukhaM gatA ca marikA zAMtestathA zAMtatA zAMtau sarvaguNAH sadA surataruH zrIzAMtinAtho jinaH // 2 // ||drutvilNbitN vRttaM // vihitasaMvarabhAvajagajanaM narasurezvarasevitapatkajaM / pravararAjimatI hitakArakaM namata nemijinaM bhavatArakam // 3 // For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 2 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // drutavilaMbitaM vRttaM // pravaranirmaladharmavibodhakaM bhuvanaduH kRtatApavizodhakam / jvaladaheH parameSTasukhapradaM zrayata pArzvajinaM zivakArakam // 4 // || zikhariNI vRttaM // sadeveMdraiH pUjyohyatizayavibhUtyA punarapi tapastIvraM taptaM kSapitabhavadAhaH zamatayA / bahUnAM bhavyAnAM janitajinadharmo bhavaharaH mahAvIro devo jayatu jitarAgo jinapatiH // 5 // // punaH zArdUlavikrIDitaM vRttaM // sarvAbhISTavarapradAnaprathamaH sarvasya siddhistataH Akhyeyasya ca saMtikAmasudughA kalpadruciMtAmaNiH / dhyAyet gautamanAmamaMtramanizaM sa syAnmahAsiddhibhAk sarvAriSTanivArako dadatu saH zrIgautamaH kevalaM // 6 // vaMditA sarvadevaiH sA vAgdevI varadAyinI / yasyAH prAptau janAH sarve jJAtatAM pUjyatAM yayuH // 7 // // punaH zArdUlavikrIDitaM vRttaM // aMbodbhAsiyugapradhAnapadavIvibhrAjamAnaH punaH jyotirvyatara devanAgasusuraiH saMsevitaH san sadA / AptoktiM smaratA ca jainasukulA lakSmIkRtAH zrAvakAH bhUyAcchrIjinadattasUrigaNabhRt sarvArthakalpadrumaH // 8 // For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 // AryA // sUrizrIjinakuzalaH kSititalalabdhodagyazaHprasaraH / sevyaH saiva gurubhaktyA bhavaMtu zrIjit kimanyadevena // 9 // ete sarvepi devezA maMgalakSemakArakAH / bhavaMtu zrIjitAM nityaM vimavyUhapraNAzakAH // 10 // zauryAdisadguNagaNAvalibhUSitAtmA tejobhareNa saviteva virAjamAnaH / iMdro yathA paramavikramabhUtizAlI jIyA ciraM dyutipatiH kRpAcandrasUriH // 11 // pitAmahasya cAdbhUtaM kriyate lokabhApayA / zrIjinadattaH sat caritaM tasya suMdaram // 12 // iha hi sakalaprAmANikamaulilaukikaprakRSTAcAraviziSTAH kaci - dabhISTakAyrye pravarttamAnAH samastasamIhita vitaraNavihitasurakAraskarAhaMkAra tiraskArasvAbhISTadevatAnamaskArapuraskArameva pravartate ataH prastutacaritrakAraH samastayoginIcakradevadevatAvAta vihitazAsanAH nAnAprabhAvanAprabhAvita zrIjinazAsanAH maharddhika nAgadevazrA vakasamArAdhitazrI aMbikAlikhitazrIjinadattasUriyugapradhAnetyakSaravA cinamArjanasamupArjitayugapradhAnapadasatyatApradhAnAH sakalAtizAyi - praguNaguNagaNamaNikhanayaH sakalaziSTacUDAmaNayaH prabodhitAnyagacchIyA tuccha bhUrisUrayaH zrIjinadattasUrayaH zrI jinazAsane'tucchopakArakAH samastabhavyAnAM mahAnuprabhAvakAH saMjAtAH ato For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir teSAM caritraM guNagaNamanoharaM samyak darzanAdihetubhUtaM vakSye samAsena sugurukramAyAtaM yathAzrutaM yathAmati pUrvasUrivinirmitacaritAnusAreNa ca ziSTAcArasamAcaraNArtha "maMgalAdiyuktaM zAstraM zrotA zrotuM pravarttate" iti nyAyAt phalAdikamabhidhAya puNyapavitraM caritraM pitAmahAnAM prastUyate-- // tatrAdau bhUmikA // tihAM prathamacaritrake AdimeM svAbhAvika lokabhASAmeM bhUmikA likhateM haiN|| iha tiryak loka ityAdi // aho bhanyo yaha ratnaprabhA pRthvI eka lAkha ane 80 hajArayojana jADI aura eka rAjapramANe lAMbI aura poholI hai / / 1 TippaNI-rAjakApramANa saudharma devalokaseM nAMkhAhUvA lohakA golA 6 mahinoMmeM jitane kSetrakU ullaMghe utane kSetrakU 1 rAjakahateM haiN| aura isa ratnaprabhA pRthvIke Upara 18 so yojana uMcAi me 1 rAja lAMbA aura coDA gola AkAravAlA kAMika vizeSAdhikatriguNI paridhi jiskI aisA yaha tirachA loka hai iske viSe golAkRtivAlA pRthvImaMDala hai usa pRthavImaMDalame sarva dharma karmokA nidAnabhUta aura mahApuruSoMke caraNakamaloMkarake pavitra aura sarva 1 rAjapramANe pRthavImeM sArabhUta aura valayAkRti 45 lAkha yojana lAMbA poholA For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 5 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ane eka kroDa 42 lAkha 30 hajAra 200 ugaNapacAsa yojanakI paridhi hai aura 17 so 21 yojana UMco aura 2200 dasa yojana mUlameM aura cAraso 24 yojana zikharake Upara vistAra - vAlA aura jAMbUnada lAla suvarNamaya aura 4 siddhAyatana kUToM karake sahita aura sAkSAt aDhAidIpakI pRthavIkI rakSAke liye jagati samAna arthAt koTake sadRza aisA mAnuSottara nAma vRttAkAra parvata karake veSTita hai aura 5 prakArake carajotiSI devoMkI maryAdA karanevAlA aura sarva 13 so 57 parvatoM karake sahita aura 21 so 43 kUToM karake sahita aura 160 vijaya 5 meru 20 gajadaMtagiri 80 vakhArA parvata 60 aMtara nadIyoM karake bharatAdi 45 kSetroM karake jaMbU Adi 10 vRkSa 30 mahAdraha sarva 80 draha mahAnadI 450 sarva 72 lAkha 80 hajAra nadiyoM karake sahita aura dhAtakI khaMDa aura AdhepuSkarAvarttadIpake madhyabhAgame dakSaNa aura uttara dizAmeM dakSaNottara lAMbA sarva 4 IkSukAra parvata lAlasone maya hai isa kAraNaseM dhAtakIkhaMDa aura puSkarAvarttadIpake 2-2 khaMDa pUrvapazcima vibhAgase hai aura 20 vana aura 20 vanamukha karake sahita mAgadhAdi 5 so 10 tIrtha aura 6 so 80 zreNiyoM aura 20 vRttAkAra vaitADhya aura 170 dIrgha vaitADhya karake sahita dazaso kaMcanagiri aura citravicitrayamaka zamaka 20 parvatoM karake suzobhita aura doyasamudra aura aDhAidIpa 4 mahApAtAla - kalazA aura 7884 laghupAtAlakalazA - hemavaMta aura zikharI parvata saMbaMdhi 8 dADhA ke Upara 7-7 dIpa hai sarva 56 aMtara dvIpa, 30 For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 6 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir akarma bhUmi, 15 karma bhUmi karake yukta aura bhI aneka sAsvatA padArtha kuMDa jagati vanasaMDa daravAjA paridhi aMtara vagaire sahita aura rAtridinakA jo vibhAga usa karake sahita aura tIrthaMkara cakravartI prativAsudeva vAsudeva baladeva nArada rudra gaNadhara kevalI caramazarIrI 14 pUrvadhArI svasvaguNoM karake bhAvitAtmA yugapradhAna AcArya upAdhyAya sAdhu Adika aneka puruSoMke honekI maryAdA karanevAlA aura sarva manuSyoMkA janmamaraNAdi kAlakI maryAdA karanevAlA aura 1 rAjapramANe sarva pRthvI rUpI strIke lalATameM tilaka samAna sarvottama samaya nAmakA kSetra hai | isa samaya kSetrakA 3 nAma hai tathA hi manuSyakSetra aDhAidIpa samayakSetra isa samaya kSetrame 30 akarma bhUmi 56 aMtaradIpa 15 karma bhUmi yaha 101 kSetra haina kSetroM avasthita anavasthita 2 prakArakA kAla hai usame 30 akarma bhUmi 56 aMtaradIpa 5 mahAvideha ina 91 kSetroM meM avasthita kAla hai haimavata airaNyavata harivarSa ramyak devakuru uttarakuru aura aMtara dIpa aura mahAvideha nAmaka kSetroM meM anukramaseM avasarpiNI saMjJaka - kAlake prathama 4 AroMke sadRza sadA avasthita nityakAla hai 56 aMtaradIpoMme uttarate 3 AresadRzasadA avasthita nityakAla hai 800 dhanuSa dehamAna ekAMtara AhAra 64 pAMzali guNayAsI 79 dina apatya pAlanA karateM hai aura 5 bharata 5 airAvata yaha 10 kSetroM meM sadA anavasthita 10-10 koDAkoDa sAgarakA utsarpaNI avasarpiNI bhedaseM 1 prakArakA kAla hai aura utsarpaNI kAlakA 6 ArA avasarpaNI kAlakA 6 ArA evaM 12 ArAmayi For Private And Personal Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 koDA koDa sAgara pramANe kAla hai usakuM 1 kAlacakra karake kaheteM haiM aisA kAlacakra atIta kAlameM anaMtA hUvA aura anAgata kAlameM anaMtA hogA yaha prasaMga kahA aba prakRta adhikArakA Azraya karateM haiM aura bharatAdika 10 kSetroM meM dareka utsarpaNI tathA avasarpaNI kAlameM vyavahAranIti rAjanIti dharmanIti kSatriya brAhmaNa vaizya zUdra 4 varNoMkI tathA caturvidha saMghakI utpatti aura 24 tIrthakara 12 cakravarttI 9 vAsudeva 9 baladeva 9 pratihari 11 rudra yAne mahAdeva 9 nArada gaNadhara 14 pUrvadhArI manaparyavajJAnI avadhijJAnI kevalI caramazarIrI sattA sattayoM AcArya upAdhyAya sAdhu yugapradhAnAcArya saMvegapakSI zrAvaka vagaire aneka mahApuruSa hUvA karateM haiM aura utsarpaNI kAlake 6 AroMme puNya prakRti dAnAdi dharma zarIra saMsthAna saMghayaNa bala Ayu Adika sarva zubha bhAva varddhamAna hove haiM avasarpaNI kAlake 6 AroMme puNya prakRtyAdika hIyamAna sarva zubha bhAva huvA karateM haiM aura utsarpaNI avasarpaNI ke duSamaduSamAdi aura suSamasuSamAdi cha cha AroMkA svarUpa aura pUrvokta padArthoMkA vizeSa varNana zAstrAMtaraseM jANanA ihAM graMtha gauravake bhaya se nahiM likhAhai aba varttamAna isa avasarpaNI kAlameM sarvottama sanAtana jainadharma kI upetti jagadIzvara zrIRSabhAdika 24 tIrthaMkaroMseM hai isaliye zrIRSabhAdi mahApuruSoMkA saMkSiptapaNeM svarUpa ihAM likhateM hai / 1 TippaNI - bhAvArtha - yaha bhAva hai ki pAMca mahAvideha kSetroM meM For Private And Personal Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir || aba 52 bola garbhitazrI RSabhadevajIkA adhikAra likhyate // ikSvAku bhUmIke viSai, zrInAbhinAmeM, sAtamA kulakara huvA jisake marudevI nAmeM paTTarANI huI, tisakI kukhameM, sarvArthasiddha vimAnathakI cavake, miti ASADha vadi 4 ke dina, bhagavAna utpanna bhae taba marudevI mAtAyeM, vRSabhakoM Adaleke, agnizikhA paryaMta, 14 svapnA pragaTapaNeM mukhameM praveza karatA dekhA so isa pramANe 14 svapnoMkA nAma likhateM haiM, taMjAhA-gaya-vasaha-siMha- abhiseadAma - sasi - diNayaraM - jhayaM paramasara - sAgara - vimANa bhavaNa - rayaNuccaya sihiMca || vRSabha gaja siMha zrIdevatA puSpamAlA yugma caMdramA sUraja iMdradhvaja pUrNakalaza padmasarovara kSIrasamudra devavimAna bhavana sudarzana vijaya maMdara acala vidyunmAli ina 5 meru Azrita 160 vijaya haiM ina kSetroMme jainadharmAdi bhAva prAyeMkarake anAdi anaMta hai aura bharatAdika 10 kSetroMme jaina dharma puNyaprabhAva dharmapraNetA zrI tIrthaMkarAdika sarva aniyata bhAva sAdi sAMta hoteM haiM aura bharatAdi 10 kSetroM meM jo jo aniyata bhAva niyata bhAva hai so sarva anAdi anaMta jANanA aura ina sivAya jo kSetra haiM unoMme sarva bhAva prAyaikarake anAdi anaMta bhAMge haiM yaha jagat sthitisvabhAva anAdiseM hai anaMta kAlataka rahegA esA loka svabhAva hai| aura jIva pudgala puNya pApake kAraNaseM isa jagatame vicitratA dekhaNe meM Ave hai paraMtu 14 rajvAtmaka isa lokakA koi karttA nahiM anAdi lokAnubhAvase hi vaNA hUvA hai yaha nisaMdeha hai For Private And Personal Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ratnarAzi agnizikhA, yaha 14 svamA dekhA, aura garbhake prabhAvaseM uttama uttama jo jo DohalA, marudevI mAtAkoM utpannahuvA, so iMdra Ayake pUrNa kiyA pIche sarva dizAyeM sumikhya sameM, miti caitravadi 8 ke dina, uttarASADhA nakSatrake viSe, bhagavAnakA janma huvA usI vakhata, rucaka nAmakAdIpa usake madhyabhAge valayAkAragola 84 hajAra yojana UMco aura (10000) dasahajAra 22 yojana mUlame, aura (4000) cAra hajArane 24 yojana zikharaUpara vistAra hai tad yathAbahusaMkha, vigappe, ruyagadIva, uccatti sahassa culasII, nara naga sama ruyago puNa, vitthari sayaThANa sahasaMko 259 tassa siharaMmi caudisi,bIyasahassa igigu cautthi aSTa, vidisi cau iya cattA, disi kumari kUDa sahassuccA 260 avataraNa-rucakadvIpake saMkhyAkA ghaNA vikalpa meda hai 84 hajAra yojana uMco hai' aura mAnuSottara parvata sadRza rucaka parvata hai, vistArame so aMkake sthAnameM, hajArakA aMka jANanA, 259, aura rucaka dvIpa saMkhyA vikalpa mUla pATha dete hai, dokoDI sahassAI, chaccevasayAI ikkavIsAi, cauyAlasayasahassAi, vikhaMbho kuMDalodIvo, 1, dasakoDI sahassAI, cattArisayAI paMcasIyAI' bAvattaricalakkhA,, vikkhaMbhoruyagadIvassa,, 2, yaha dvIpapannatikIniyuktimAMheM kuMDaladvIpa aura rucakadvIpako viSkaMbha kahyo hai,, 1, jaMbudhAyaI pukkhara, vAruNI khIra ghaya khoya naMdI sarA, saMkha aruNa rUNavAya kuMDala, saMkharuyagabhuyaga kusa kuMcA, / For Private And Personal Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 e saMghayaNIkI gAthAke anusAre 11 mo kuMDala dvIpa aura 13 mo rucakadvIpa, 2, tipaDoyArAtahAruNAIyA,, isapramANaseM eka nAmakA 3 nAmahoNaseM 10 mo kuMDaladvIpa Ave hai, aura 21 morucakadvIpa hai, 3 vikalpa, jaMbUdIve lavaNe, dhAyai kAloya pukkhare varuNe, khIra ghaya khoya naMdI, aruNavare kuMDale ruyage, yaha 4 vikalpa hai,, pUrvokta 4 saMkhyAke vikalpoMkarake virAjamAna rucakaparvata hai,, usa rucakaparvatake zikharakeviSe' pUrvAdika 4 dizAkeviSe, 2 hajAra yojana jAhAMpara hove hai, vahAM 1-1 kUTa hai, aura cothA 4 hajArake viSe, pUrvAdi 4 dizAmeM, 8-8 kUTa hai, yaha kUTa dizAkumArIkA jANanA,, aura 9 muM siddha kUTa hai,, tathA vidizAke viSe je 4 kUTa hai,, so 1 hajAra yojana mUlameM vistAra hai,, aura 1 hajAra yojana uMcA hai,, zikhara Upara 500 yojanakA vistAra hai,, esarva 40 kUTake viSe rucakavAsinI, disikumarIke tAMdizike viSe je kumarIvase hai,, uNoMkA nAma isa pramANe hai,, 17 naMdottarA 18 naMdA 19 sunaMdA 20 naMdavarddhanI 21 vijayA 22 vaijayaMtI 23 jayaMtI 24 aparAjitA yaha 8 pUrva rucakake viSevase hai, 25 samAcArA 26 supradattA 27 suprabuddhA 28 yazodharA 29 lakSmIvatI 30 zeSavatI 31 citraguptA 32 vasuMdharA yaha 8 dakSiNa rucakake viSevase hai,, 33 ilAdevI 34 surAdevI 35 pRthvI 36 padmAvatI 37 ekanAzA 38 anavamikA 39 bhadrA 40 azokA yaha 8 pazcima rucakake viSevase hai, 41 alaMbusA 42 mizrakezI 43 puMDarIkA 44 vAruNI 45 hAsA 46 sarva prabhA For Private And Personal Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 47 zrI 48 hI yaha 8 uttara rucakake viSevase hai,, 49 citrA 50 citranAzA 51 tejA 52 sudAminI yaha 4 vidizAke rucakamevase hai,, 53 rUpA 54 rUpAMtikA 55 surUpA 56 rUpavatI yaha 4 madhyarucakake viSevase hai,, iyacattAketAM, yaha sarva 40 dizAkumArI rucaka nAmA parvatake Upara rahe hai,, ora pahilI 16 dizA kumArI meruke heThe-Upara adholoka aura urdhvalokame rahe hai, uNokAnAma yaha hai, 1 bhogaMkarAH 2 bhogavatI 3 subhogA 4 bhogamAlinI 5 suvatsA 6 vatsamitrA 7 puSpamAlA 8 anaMditA yaha 8 adholokavAsInI hai, aura meruparvatake pAsa gajadaMtA parvata hai, uNoke nIce bhavanoMme base hai| tad yathA ahologavAsiNI, disaakumaarii| aTTha eesi, hiTThA ciTThati, bhvnnesu|| . 128 yaha gAthA sugama hai, 9 meghakarI 10 meghavatI 11 mumeghA 12 meghamAlinI 13 suvatsA 14 vatsamitrA 15 balAkA 16 vAriSeNA, yaha 8 UrdhvalokavAsInI hai, meruparvatake Upara naMdana nAmA vana hai, usame 8 dizAkumArIkA kUTa hai uNoMke Upara bhavanoMmevase hai, tad yathA, navaraM bhavaNa pAsAyaMtaraha disikumarikuDAvi, 122, avataraNa-jinabhavana aura prAsAdake 8 AMtaroMmeM 8 dizAkumArIkA kUTa hai, saumanasavanaseM naMdanavanameM itanA vizeSa hai, 122 yaha sarva 56 dikkumArI devyAM Ayake, sUtikA janmocchava kiyA, pIche usIvakhata rAtrikoM 1 acyuteMdra 2 prANa For Private And Personal Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra teMdra 3 sahasrAreMdra 4 zukreMdra 5 lAMtakeMdra 6 brajheMdra 7 mAheMdra 8 sanatkumAreMdra 9 IzAneMdra 10 saudharmeMdra 11 balIMdra 12 camareMdra 13 bhUtAneMdra 14 veNudAlIMdra 15 harissaheMdra 16 agnimANaveMdra 17 visiteMdra 18 jalaprarmeMdra 19 mitavAhaneMdra 20 prabhaMjaneMdra 21 mahAghopeMdra 22 dharaNeMdra 23 veNudeveMdra 24 harikAMtedra 25 agnizikheMdra 26 pUrNedra 27 jalakAMteMdra 28 amitagatIMdra 29 beleMveMdra 30 ghopeMdra 31 caMdradra 32 sUryedra 33 kAleMdra 34 mahAkAleMdra 35 sarUpeMdra 36 pratirUpeMdra 37 pUrNabhadra 38 mANibhadra 39 mImeMdra 40 mahAbhImeMdra 41 kiMnareMdra 42 kiMpuruSeMdra 43 satpuruSeMdra 44 mahApuruSeMdra 45 atikAyeMdra 46 mahAkAryedra 47 gItaratIMdra 48 gItayazeMdra 49 sannihiteMdra 50 sAmAnikeMdra 51 dhAveMdra 52 vidhAtreMdra 53 RSIMdra 54 RSipAleMdra 55 IzvareMdra 56 mahezvareMdra 57 suvatseMdra 58 vizAleMdra 59 hAsyeMdra 60 hAsyaratIMdra 61 teMdra 62 mahAzveteMdra 63 patakeMdra 64 patakapatIMdra ina 64 iMdroMkA Asana kaMpAyamAna huvA, tava avadhijJAnaseM prathama bhagavAnakA janma huvA jANake janmotsava karanekoM, meruparvata Upara Ae, jisame pahilA saudharmeMdra bhagavAnakI mAtAke pAse Ayake, maMgalIka ke artha mAtAke pAse, bhagavAnake samAna dUsarA pratibiMba rakhake, bhagavAaai heroh Upara legayA 5 rUpaseM uhAM vaDe ucchavaseM snAtrakarAyake aSTadravya, pUjAkarake, agADI 32 baddha nATaka karake, bhagavAnakoM, pIchA mAtAke pAseM lAyake sthApana kiyA, kroDoM sonaiyAM kI tathA aura vastra dhAnya hiraNyAdikakI varSAkarake 9 For Private And Personal Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar nAmi rAjAkA ghara bharadiyA pIche sarva iMdra AThamA naMdIzvara dvIpa jAyake aTThAhi ucchava karake, apaneM 2 sthAna gae / (phera) nAmi rAjAne daza dinaparyaMta janmake ucchava kiye (usa vakhata) yugaliyA loka kuchabhI jANate nahIM the (isavAste) sodharma indraneM, bahutase devatA devyokoM bhagavAnakepAsa rakhadiye (so) sarva vyavahAra vatAte karate rahe // (pIche) 11 meM dina, kalpavRkSoMkA diyA huvA, nAnAprakArakA bhojana, sarva yugaliyAko jimAyake, nAbhi rAjAyeM, riSabha kumara nAma sthApana kiyA / nAma sthApanakA ye hetU hai (ki) bhagavAnakI donUsAthaloMmeM vRSabhakA lAMchana thA / (dUsaro) marudevI mAtAne, cavadai svapnAke prathama svapneMmeM, vRSabha dekhA thA (isasetI) riSabha kumara nAma sthApana kiyA / / bAla avasthAmeM zrIRSabhadevakoM jaba bhUkha lagatI thI (taba) apane hAthakA aMgUThA, mukhame leke cUsalete the / usa aMguThemeM, indraneM amRtasaMcAra kara diyA thaa| jaba RSabhadevajI baDe hue (taba ) devatA unakoM kalpavRkSoMke phalalyAkara dete the| ve phala khAte the| jaba RSabhadeva, kuchanyUna eka varSake hue (taba) indra AyA / khAlI hAthaseM svAmike pAsa na jaanaa| isseM ikSudaMDa hAthameM leke AyA (usavakhata) zrIRSabhadeva kumara, nAbhi kulakarakI godImeM baiThe the| taba bhagavAnakI dRSTi ikSudaMDapara paDI / taba indraneM kahA (ki) he bhagavan ikSu bhakSaNa karoge (taba) zrIRSabhadeva kumaraneM hAtha pasAryA / taba indrane, RSabhadeva kumArake, ikSukI icchA utpanna hoNeseM, bhagavAnkA ikSvAku kula sthApana karA (yAMse ikSvAku For Private And Personal Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vaMzakI utpatti bhaI) aura zrIRSabhadevajIke vaMzavAloneM, kAza vanaspati vizeSakA rasa pIyA (isavAste) kAzyapagotra prasiddha huvA // zrIRSabhadevajIke, jisa jisa vayameM jo jo kAma ucitathA, so sarva indraneM Ayake karA (yaha) anAdikAlaseM, jo jo indra hote Aye hai una sabakA yehI AcAra hai| ki prathama bhagavAnke vayocita sarva kAma karanA // (isa avasarameM) eka laDakI, eka laDakA, arthAt strI aura puruSa rUpa joDA bAlaavasthAmeM, tAlavRkSake heThe khelate the| uhAMtAlake phala giraneMseM laDakA maragayA (taba) laDakIkuM nAbhikulakarakU lAyake soMpI (taba) usaneM RSabhadevake vivAha yogya jANake, yatanaseM apaNepAsa rakkhI / tisakA nAma sunaMdA thA (aura) dUsarI RSabhadevakesAtha janmI thI / usakA nAma sumaMgalA thaa| isa donoMkesAtha RSabhadeva bAlyAvasthAmeM khelate hue, yauvanavayameM prApta hue / (taba) indrane vivAhakA prAraMbha karA / Age yugalIyAMke samayameM vivAhavidhi nahIM thI / (isavAste ) yaha vivAhameM, puruSake kRtya to sarva indraneM kare (aura) strIyoMkI taraphase sarva kRtya indrANIne kare (tabaseM) vivAhavidhi sarva jagatme pracalita bhyaa| tava RSabhadeva donoM bhAryoMkesAtha saMsArika viSayasukha bhogavatAM, chalAkha pUrvavarSa vyatIta bhae (taba) sumaMgalA rANIke, bharata (aura) brAhmI, yaha yugala janmA / (tathA) sunaMdAke bAhubalI (aura) suMdarI yaha yugala janmA / pIcheseM sunaMdAke to aura koi putraputrI nahiM huve (paraMtu) sumaMgalA devIke ugaNapaJcAsa (49) joDe putroMhIke huve / yaha saba milakara so (100) putra (aura) do putriyoM bhaI // For Private And Personal Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // aba so putroMke nAma likhate haiN| 1 bharata / 2 bAhubalI / 3 zrImastaka / 4 zrIputrAMgAraka / 5 zrImallideva / 6 aMgajyoti / 7 malayadeva / 8 bhArgavatArtha / 9 baMgadeva / 10 vasudeva / 11 magadhanAtha / 12 mAnavartika / 13 mAnayukti / 14 vaidarbhadeva / 15 vanavAsanAtha / 16 mahIpaka / 17 dharmarASTra / 18 mAyakadeva / 19 Asaka / 20 daMDaka / 21 kaliMga / 22 ISakadeva / 23 puruSadeva / 24 akala / 25 bhogadeva / 26 vIryabhoga / 27 gaNanAtha / 28 tIrNanAtha / 29 aMbudapati / 30 AyuvIye / 31 nAyaka / 32 kAkSika / 33 Anataka / 34 sArika / 35 grahapati / 36 karadeva / 37 kacchanAtha / 38 surASTra / 39 narmada / 40 sArasvata / 41 tApasadeva / 42 kuru / 43 jaMgala / 44 paMcAla / 45 zUrasena / 46 puTadeva / 47 kAliMgadeva / 48 kAzIkumAra / 49 kauzalya / 50 bhadrakAza / 51 vikAzaka / 52 trigartaka / 53 AvarSa 54 sAlu / 55 matsyadeva / 56 kuliyaka / 57 mupakadeva / 58 vAlhIka / 59 kAMboja / 60 mRDunAtha / 61 sAMdraka / 62 Atreya / 63 yavana / 64 AbhIra / 65 vAnadeva / 66 vAnasa / 67 kaikeya / 68 siMdhu / 69 sovIra / 70 gaMdhAra / 71 kASTadeva / 72 toSaka / 73 zauraka / 74 bhAradvAja / 75 zUrasena / 76 prasthAna / 77 karNaka / 78 tripuranAtha / 79 avaMtinAtha / 80 cedIpati / 81 viSkaMbha / 82 naiSadha / 83 dazArNanAtha / 84 kusumavarNa / 85 bhUpAladeva / 86 pAlaprabhu / 87 kuzala / 88 padma / 89 mahApadma / 90 vinidr| For Private And Personal Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 91 / vikeza / 92 vaideha / 93 kacchapati / 94 bhadradeva / 95 vajradeva / 96 sAMdrabhadra / 97 setaja / 98 vatsanAtha / 99 aMgadeva / 100 narottama (yaha) zrIRSabhadevajIke 100 putroMkA nAma kahA // ||ath rAjyAbhiSeka, vinItA nagarI adhikaarH|| (isa avasarameM) jIvoMke kaSAya prabala hojAneseM / pUrvokta hakArAdi tInoM daMDanItikA, loka bhaya nahiM karane lage (isa avasarameM) lokoMne sarvaseM adhika, jJAnAdi guNoM karake saMyukta, zrIRSabhadevakoM jAnake, yugalaloka, zrIkramadevakoM kahate hue / (ki) aba sarva loka daMDakA bhaya nahi karate haiM / (taba ) mati 1 // zruti 2 / aru / avadhi 3 / yaha jJAnakarake yukta (aise) Adikumara yugaliyokuM kahate hue (ki) jo rAjA hotA hai (so) daMDakartA hai / phera usakI AjJA koI ullaMghana nahiM kara sakatA hai| aise vacana sunakara, ve yugaliye bole (ki) aisA rAjA hamArebhI honA cAhiye / (taba ) Adikumara bole / jo tumArI ichA aisI hai (to) nAbhi kulakarase yAcanA karo / (taba) tinoMne nAbhikulakaraseM vInatI karake (tathA) AjJA leke, AdikumarakuM rAjyAbhiSeka karaNeke liye,-gaMgAkA jala lenekuM gae (isa sameM) saudharmaiMdrakA Asana kaMpamAna huvA / taba avadhi jJAnaseM, rAjyAbhiSekakA avasara jAnake, bahutase devatA devIyoMke saMga saudharmeMdra Ake, zrIAdikumarakA rAjyAbhiSeka, saMpUrNa vidhisaMyukta, mahotsavake sAtha karA / (jisavakhata) chatra, mukuTa, kuMDalAdika, For Private And Personal Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 17 AbharaNa sahita, ratnajaDita siMhAsanapara beThe haiM / ussamaya, ve yugala loka, kamalake pattoMmeM jala leke Aye / ( vahAM ) vastrAbharaNa sahita siMhAsanapara beThe dekhake aMgUThepara jalAbhiSeka kiyA ( taba ) iMdra vicArA ( ki ) yaha yugala loka baDe vinayavAna hai / aisA jAnake vaizramaNa nAmA devakuM AjJAdIvI ( ki ) AdirAjAke ( tathA ) isa vinIta puruSoMke, rahaneke yogya, vinItA nAmaseM, 1 nagarI sthApita karo ( taba ) vaizramaNa devaneM, gaDha, maDha, jhola, prAkArAdika, saMyukta, varNana yogya, 12 yojana, 48 kosameM laMbI 9 yojana cavaDI nagarI basAI / jisake madhya bhAgameM 21 bhUmikAkA makAna zrIAdi rAjAke rahane yogya banAyA (aura) sarva bhAI beTAMke yogya, sAta sAta bhUmiye makAna (aura) dUsaroM ke yogya, tIna 2 bhUmiye makAna banAye / isakA vistAra saMbaMdha, setuMja mahAtmya jANa lenA (aba) Adi rAjA, caturaMgiNI senAkevAste prathamoho / hAthI, ghoDe, gAya, ze, pramukha, upayogI jAnavaroMkuM, vanaseM maMgAyake saMgraha kare (aura) cyAra vaMzakI sthApanA karI / ugra 1 / bhoga 2 / rAjanya 3 | kSatriya 4 / jisakuM koTavAlakI padavI dIvI (so) ugra daMDake karaneseM, ugravaMzI kahalAye 1 ( tathA ) jisakuM Adi rAjAneM, gurutulya vaDe karake mAne, tisase vo bhogavaMzI kahalAe 2 ( tathA ) Adi rAjAke, svajanasaMbaMdhi mitrAdikake, rAjanya vaMza kahalAe 3 (aura) prajAgaNa ke sarva kSatrI vaMza kahalAe 4 ( aba yugaliyoMke AhArakI vidhi kahate haiM ) hIna kAlake prabhAvaseM, kalpavRkSa 2 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phala deneseM raha ge| taba loka, aura vRkSoMke, kaMda mUla patra phala phUla khAne lage / keIka ikSukA rasa pIne lage ( tathA ) satare jAtikA kaccA anna khAne lage (paraMtu ) kitaneka dinoMtaka kacA anna unako jIrNa na honeseM, RSabhadevajIne unakoM kahA (ki) tuma hAthoMse masalake, tUMtaDA dUra karake, khAo ( phera) kitaneka dinoM pIche, vaisebhI pAcana na hone lagA / taba aneka bhAMtaseM kaccA anna khAnekI vidhi batAI / tobhI kAla dopaseM anna pAcana na hone lagA ( isa avasarameM ) jaMgaloMme cAMsAdika ghasaneseM agnI utpanna huvA / pahalI kitaneka kAlataka agni vichedathA ( kyuM ki) ekAMta snigdha kAlameM (aura ) ekAMta rukSa kAlameM, agnI kisI vastUseM utpanna nahiM hosaktI hai ( kadAcit ) koI devatA videha kSetraseM agnIkoM lebhI Ate (tobhI) ihAM tatkAla vujha jAtA thA ( isavAste ) pahale agnIseM pakAke khAnekA upadeza nahiM diyA (pIche) tisa agnIkoM tRNAdi dAha kartA dekhake, apUrva ratna jAnake pakaDane lage / jaba hAtha jale, taba bhayaseM Adi rAjALU Ayake kahA (aura) apaNA hAtha jalA huvA dekhAyA ( taba ) Adi rAjAneM agnI le AnekA, aura phala phUla pakAyake khAnekA vidhi batAyA / phera Apa hAthIpara beThe huve vanameM Aye / yugaliyoMkepAsa lIlI maTTI maMgAyake, hastIpara beThe huve sabake sAmane eka hAMDI banAyake dIvI (aura) kahA ki, isakuM agnImeM rakhake pakAyo / hAMDI pakake taiyAra bhaI ( taba ) usameM dhAnyakA, jalakA pramANa, rAMdha For Private And Personal Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 19 neka sarva vidhi btaayaa| jisake hAthase maTTI maMgAI / aura hAMDI pakavAI (jisase ) kuMbhakAra karma pragaTa huvA | isasetI kuMbhakArakuM, prajApati (tathA) paryApta kahate haiM ( phera ) saneM sanaM, sarva AhAra pakA khAnekA vidhi pragaTa ho gayA ( aurabhI) saMpUrNa karma, kalA mAtra, apanA putrAdika prajA gaNakuM batAI / Adi rAjAke upadezaseM, pAMca mUla zilpa ( arthAt ) kArIgara bane / kuMbhakAra 1 | lohakAra 2 | citrakAra 3 | taMtukAra vastra vaNavAle 4 | nApita 5 / ( isa ) ekeka zilpakA, avAMtara 20 vIsa bheda raheM haiM / ( isase ) saba milake 100 bheda zilpake prasiddha have ( tathA ) karSaNa karma, khetI Adika karaNA / ( tathA ) vANijya karma, vyApArAdika karanekI rIti, tisase dhana upArjana karaNA / dhanakA mamatva karanA / dhanakoM zubha kSetrAdikameM lagAnA ( ityAdi) saMpUrNa jagata prasiddha karma batAye / ( prathama ) maTTI ke saMcayoMmeM, aharaNa hathoDI pramukha banAye ( pIche ) usase upayogI kAma lAyaka sarva vastu banAI gaI || ( aura ) bharatAdi prajA atarat bahattara kalA sikhalAI ( tathA ) striyoMkoM cosaTha kalA sikhalAI ( ina sarva kalAke nAmamAtra likhate haiM ) // . // puruSoMkI 72 kalAkA nAma // 1 likhanekI kalA / 2 paDhanekI kalA / 3 gaNitakalA | 4 gItakalA | 5 nRtya / 6 tAla bajAnA / 7 paTaha bajAnA / 8 mRdaMga bajAnA / 9 vINA bajAnA / 10 vaMzaparIkSA / 11 bherIparIkSA / 12 gajazikSA / 13 turaMgazikSA / 14 dhAtu For Private And Personal Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 rvAda / 15 dRSTivAda / 16 maMtravAda / 17 balipalitavinAza / 18 ratnaparIkSA / 19 nArIparIkSA / 20 naraparIkSA / 21 chaMdabaMdhana / 22 tarkajalpana / 23 nItivicAra / 24 tatvavicAra | 25 kavizakti / 26 jyotiSa zAstrakA jJAna / 27 vaidyaka / 28 pabhASA / 29 yogAbhyAsa / 30 rasAyaNavidhi / 31 aMjanavidhi / 32 aThAraha prakAra kI lipi / 33 svapnalakSaNa | 34 iMdrajAladarzana / 35 khetI karaNI / 36 vANijya karaNA / 37 rAjAkI sevA / 38 zakuna vicAra / 39 vAyusthaMbhana / 40 agnisbhana / 49 meghavRSTi / 42 vilepana vidhi / 43 mardanavidhi / 44 Urddhvagamana / 45 ghaTabaMdhana | 46 ghaTabhramaNa | 47 patra chedana | 48 marmabhedana | 49 phalAkarSaNa / 50 jalAkarSaNa / 51 lokAcAra | 52 lokaraMjana | 53 aphala vRkSoMkoM saphala karaNA / 54 khaDgabaMdhana / 55 churIbaMdhana / 56 mudrAvidhi / 57 lohajJAna / 58 dA~tasamAraNa / 59 kAlalakSaNa / 60 citrakaraNa / 61 bAhuyuddha | 62 muSTiyuddha | 63 daMDayuddha | 64 dRSTiyuddha | 65 khaDgayuddha / 66 vAgyuddha / 67 gAruDavidyA / 68 sarpadamana / 69 bhUtadamana / 70 yoga, so dravyAnuyoga akSarAnuyoga, vyAkarNa, auSadhAnuyoga, 71 varSajJAna, 72 nAmamAlA || // strIyoMkI 64 kalAkA nAma // 1 nRtyakalA / 2 aucityakalA | 3 citrakalA / 4 vAditra 5 maMtra | 6 taMtra / 7 jJAna / 8 vijJAna / 9 daMbha / 10 jalasthaMbha | 11 gItagAna / 12 tAlamAna | 13 meghavRSTi | 14 phalAkuSTi | For Private And Personal Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 ArAmAropaNa / 16 AkAragopana / 17 dharmavicAra / 18 zakunavicAra / 19 kriyAkalpana / 20 saMskRtajalpana / 21 prasAdanIti / 22 dharmanIti / 23 vANivRddhi / 24 svarNasiddhi / 25 tailasurabhikaraNa / 26 lIlAsaMcaraNa / 27 gajaturaMgaparikSA / 28 strIpuruSake lakSaNa / 29 kAmakriyA / 30 aSTAdaza lipi pariccheda / 31 tatkAlabuddhi / 32 vastusiddhi / 33 vaidykkriyaa| 34 suvarNaratnabheda / 35 ghaTabhrama / 36 sAraparizrama / 37 aMjanayoga / 38 cUrNayoga / 39 hastalAghava / 40 vacanapATava / 41 bhojyavidhi / 42 vANijyavidhi / 43 kAvyazakti / 44 vyAkaraNa / 45 zAlikhaMDana / 46 mukhamaMDana / 47 kathAkathana / 48 kusumaguMthana / 49 varaveSa / 50 sakala bhASA vizeSa / 51 abhidhAna parijJAna / 52 AbharaNa paharaNa / 53 bhRtyopcaar| 54 gRhAcAra / 55 zAThyakaraNa / 56 paranirAkaraNa / 57 dhAnyaraMdhana / 58 kezabaMdhana / 59 vINAdinAda / 60 vitaMDAvAda / 61 aMkavicAra / 62 lokavyavahAra / 63 aMtyAkSarikA / 64 praznaprahelikA // yaha strIkI 64 kalA kahI // avakI sarva saMsArIka kalA pUrvokta kalAyoMkA prakArabhUta hai (isavAste ) sarva kalA inahIke aMtarbhAva hai ( jaiseM ) prathama lipi kalA ke 18 bheda dakSiNa hAthaseM brAhmI putrIko sikhAyA / tisake nAma kahate haiM // 1 haMsa lipi / 2 bhUta lipi / 3 yakSa lipi / 4 rAkSasI lipi / 5 yAvanI lipi / 6 turakI lipi / 7 kirI lipi / 8 drAvaDI lipi / 9 saiMdhavI lipi / 10 mAlavI lipi / For Private And Personal Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 22 11 naDI lipi / 12 nAgarI lipi / pArasI lipi / 15 animittI lipi / mUladevI lipi / 18 uDDI lipi || ( yaha ) brAhmI lipi, deza vizeSake bhedaseM, aneka ( jaiseMkI ) 1 lATI / 2 cauDI / 3 DAhalI / 4 kAnaDI / 5 gaurjarI / 6 soraThI / 7 marahaThI / 8 koMkaNI / 9 khurAsANI / 13 lATI lipi / 14 16 cANakkI lipi / 17 aThAraha prakArakI tarahakI ho gaI / 10 mAgadhI / 11 siMhalI / 12 hADI / 13 kIrI / 14 hammIrI / 15 paratIrI / 16 masI / 17 mAlavI / 18 mahAyo | ( ityAdi ) lipi sikhAI ( tathA ) suMdarI putrIkoM vAma hAthaseM aMka vidyA sikhAI / ( aura ) jo jagatameM pracalita kalA hai / jinase kArya siddha hote haiM / ( ve sarva ) zrI RSabhadevane prava tAI hai / tisameM kitanIka kalA, kaI vAra lupta ho jAtI hai / 1 phira samaya pAkara pragaTabhI ho jAtI hai ( paraMtu ) navIna kalA, vA vidyA, koibhI utpanna nahiM hotI hai / jo kalA vyavahAra, zrI RSabhadevajI ne calAyA hai / usakA vistAra, sarva Avazyaka sUtra se dekha lenA || For Private And Personal Use Only zrI AdirAjAyeM, bharatakesAtha brAhmI janmI thI / tisakA vivAha to, bAhubalIkesAtha kiyA ( aura ) bAhubalIkesAtha, jo suMdarI janmI thI / usakA vivAha bharatake sAtha kara diyA / tabaseM mAtA pitAkI dIvI huI kanyAkA vivAha pracalita huvA | ( isase ) pahale eka udarake utpanna hube, bhAI bahinake saMbaMdha hotA thA ( vo ) dUra kiyA || ( taba ) lokabhI isItare vivAha Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karane lage (aura ) vivAhakA vidhi, sarva AdirAjAke vivAhasameM, iMdra, iMdrANiyone karA thaa| usImujaba karane lage // zrI AdirAjAne bahuta kAlataka rAjya kiyA / saMpUrNa rAjyanItIseM, prajAke artha, sabatareke sukha utpanna kiye| (isa hetuseM ) zrIRpabhadeva svAmIkoM sarva jagasthitikA kartA, jainI loka mAnate haiM (dUsare matavAle ) jo IzvarakI karI sRSTI mAnatehaiM / ( vebhI) Izvara, AdIzvara, jagadIzvara, yogIzvara, jagatkA kartA, brahmA Adi, viSNu Adi, yogI Adi, bhagavAn Adi arhata, Adi tIrthakara, prathama buddha, mahAdeva ( ityAdi ) jo nAma ora mahimA gAte haiM ( ve sarva ) zrI RSabhadevajIkehI guNAnuvAda haiM (aura ) koI sRSTIkA kI nahIM hai // sarva jagatkA vyavahAra calAkara zeSameM bharataputrakuM, vinItA nagarIkA rAjya dIyA // bAhubalI putrakuM, takSazilA nagarIkA rAjya dIyA // zeSa 98 putroMko unoMke nAmaseM, jUde 2 deza vasAyake rAjya dIye ( jabaseM ) aMga, baMga, kaliMgAdi dezoMke nAma prasiddha huve / ( aura ) sarva gotriyoMkuMbhI, yathAyogya AjIvikAke vibhAga kara diye ( isasameM ) nava lokAMtika devatAne bhagavAnakuM dIkSAkA avasara janAyA / bhagavAna Apa apaNe jJAnaseM dIkSAkA avasara jAnate haiM (tathApi ) lokAMtika devoMkA yahahIja jIta vyavahAra hai ( pIche ) saMvatsarI dAna deke, caitra vadi 8 ke dina, maccha, kaccha, pramukha 4 hajAra sAmaMta puru. pokesAtha dIkSA grahaNa karI / dIkSAkA mahotsava sarva, 64 iMdroMne milake karA ( taba ) bhagavAnakuM cothA manaparyava jJAna utpanna For Private And Personal Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 zreyAMsakA ne apana) bhayA / dIkSA liye vAda, 1 varSataka zuddha AhAra sAdhUke lene yogya nahiM milA / jahAM bhagavAn jAvai ( vahAM ) hAthI, ghoDe, AbhUSaNa, kanyA, ityAdika bahutase bheTa kare / (paraMtu ) zuddha AhAra denekI vidhi koi nahI jAneM ( kyUM ki ) Age koI mikSAcara dekhA nahI thA // aura bhagavAn ussamaya tyAgI the (isavAste) AhAra vigara koibhI padArtha grahaNa karA nahiM / ( pIche ) 1 varapake vAda, vaizAkha sudi 3 kuM, hathanApura Aye / ( tahAM ) zrI RSabhadeva svAmIkA par3apautra, zreyAMsakumarane jAtismaraNa jJAnake balaseM, bhagavAnakuM ikSurasakA pAraNA karAyA / usa vakhatameM, 5 divya devatAne pragaTa kre| sADhA 12 koDa sonai. yAMkI varaSA karI / zreyAMsakA jaza tIna bhavanameM phelA / taba lokoMne Ayake pUchA (ki ) tumane RSabhadeva svAmIkuM bhikSArthI keseMjAne / tava zreyAMsa kumaraneM ApaNe ( aru ) RSabhadeva svAmIkesAtha, 8 bhavoMkA saMbaMdha kahyA ( isasetI) bhagavAnkuM sAdhu mudrAmeM dekhake, merekuM jAtismaraNa jJAna utpanna bhayA / tinaseM 8 bhavoMkA saMbaMdha, tathA bhikSArthIpaNA jAnA // isakA vistAra sarva Avazyaka sUtraseM jANa lenA // jaba bhagavAnakuM eka varSataka zuddha AhAra na milA ( taba ) maccha, kaccha pramukha 4 hajAra puruSa, jo sAthameM dIkSA lIvI thI (so) bhUkhase pIDita huve thake, vaname gaMgAke donUM kinAre, tApazapaNA dhArake, kaMda mUla phala phUla khAte huve rahane lage (aura) zrI RSabhadevasvAmIkA dhyAna japa Adi, brahmAdi zabdoMse karane lage ( ihAMse ) tApazAdikakI sAdhu, For Private And Personal Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 25 utpatti huI // (jaba) zreyAMsa kumaraneM AhAra diyA / usa dinaseM saba loka sAdhUkU zuddha AhAra denekI vidhi jAnaneM lage // ||ab vidyAdharoMkI utpatti kahate hai // zrI RSabhadevasvAmI dIkSA liyAMkebAda, 1 hajAra varSataka, dezoMme chamasthapaNe vicarate rahe / tisa avasthAmeM / kaccha (aura) mahAkacchake beTe / nami, aura vinIne, Akara, bhagavAnkI bahuta sevA bhakti karI (taba ) dharaNeMdra saMtuSTamAna hoke, 48 hajAra paThita siddhavidyA unakuM dekara, vetAdayagirIkI, dakSiNa aura uttara, yaha do zreNIkA rAjya dIyA / ( taba ) tinake vaMzI saba vidyAdhara kahalAe (inahI ) vidyAdharoMke saMtAnameM rAvaNa, kuMbhakarNa, bAli, sugrIva, hanUmAnAdi, sarva vidyAdhara bhae haiN| (ekadA) chamastha avasthA meM bhagavAn vihArakarte, takSazilA nagarI ge| vahAM bAhira, bAgameM kAusagga karake khaDe rahe / yaha khabara uhAMke rAjA, bAhubalajIkuM huI / ( taba ) bAhubalIneM manameM vicAra karA / ki prabhAtasameM baDe ADaMbarake sAtha, pitA zrI RSabhadevajIkuM vAMdanekuM jAuMgA // jaba prabhAtasameM, vaDe AIbaraseM vAMdanekuM gayA (to) vahAM bhagavAnakuM na dekhA / vanamAlIseM sunA (ki ) bhagavAn to, sUrya ugatehI vihAra kara gae (taba ) bAhubalI bahuta udAsa huyake, jahAM bhagavAnkAusagga mudrA meM ubhe the / usajage kAme aMgulI ghAlakeM (bAbA Adama, bAbA Adama ) aise UMce svaraseM pukArake, usI caranUMke ThikAne, ratna maI For Private And Personal Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 26 dhuMbha banAke, dharmacakra tIrtha sthApitakarA / (yaha ) dharmacakra tIrtha vikrama rAjAke rAjyataka to rahA ( pIche ) mlecchAdikake bahuta se pracAraseM, dharmacakra tIrtha, aisA nAma to naSTa bhayA ( aura ) yavana lokoMne usakA nAma, makkA, aisA prasiddha karA (aura) avalaseM to yavanAdikabhI, madyamAMsAdika abhakSa nahiM khAte the / yavanoMke matabhI, nasAdika abhakSa khAnA nahi kahA hai ( tathApi ) jo ke khAte hai / so dharmaseM viruddha hai | aura zrI RSabhadeva svAmI / jina 2 dezoMme vicare / vahAMkA lokato prAyeM saralasvabhAvI dayAvaMta huve (aura) bhagavAn jinadezoMme na gae ( aru ) jinUMneM bhagavAna ke darzana nahiM kare ( vo ) sarva mleccha, anArya, nirdayI, ho gae / aneka apanI kalpanAke mata mAnane lage / unakA vyavahAra auratarahakA ho gayA // ( isa kAraNa se ) sarva varaNoMkA ( tathA ) sarva mata matAMtarakA ( tathA ) sarva vaidyaka, jyotiSa, maMtra, taMtrAdika, saMpUrNa kalAkauzalyakA mUla utpattikAraNa, zrIRSabhadevakhAmI bhae // ( jaba ) zrI RSabhadeva svAmIkuM cAritra liyevAda, 1 hajAra varSa vyatIta bhae ( taba ) vihAra karake vinItA nagarIke purimatAla nAmA vAgameM Aye ( jisakuM ) issamaya prayAgajI kahate hai ( uhAM ) vaDa vRkSake nIce, telekI tapasyAyukta, miti phAlguna vadi 11 ke dina, prathama praharameM, saMpUrNa lokAlokaprakAzaka, kevalagyAna, kevaladarzana, utpanna huvA (usIvakhata ) 64 iMdra / bhuvanapati, vyaMtara, jyotipI, vaimAnikake devagaNa, sarva Aya ke samavasaranakI racanA karI // For Private And Personal Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ||ab samavasaranakA kiMcita svarUpa li0|| prathama bhuvanapati, vAyukumAradevatA, 1 yojana pRthvIkA kacarAdika dUrakarake zuddha kare ( tadanaMtara) bhuvanapati meghakumAra nAmeM devatA 1 yojana pRthvIpara sugaMdhi jalakI varSA kare (tadanaMtara) vyaMtara devatA usI pRthvIpara goDe pramANa sugaMdhi puSpoMkI varSA kare ( pIche ) vyaMtaradeva puSpoMke Upara, vanaspatikuM bAdhA rahita, 1 yojanameM, ratnoMkI pIThakA banAve / isa pIThakAke Upara, bhuvanapati devatA, rUpemaI gaDha, suvarNamaI kAMgarAMkI racanA kare / tisake cyAraMdize, 4 daravAjA / chatra, cAmara, toraNa, 8 maMgalIka, dhUpaghaTI (pramukha) varNanasahita kare (tisake aMdara) jyotiSI ( devatA ) ratnamaI kAMgarAyukta, suvarNamaI koTa, 4 daravAjAsahita kare / (tisake aMdara ) vaimAnika devatA, maNi ratnamaI kAMgarAsahita, ratnamaI koTa 4 daravAjAsahita kare // daravAjAkA varNana pUrvavat jANa lenA, ( aba ) isakoTake madhyameM, ratnoMmaI 1 pIThakA banAveM / tisake Upara madhyabhAgameM 1 ratnamaI sthaTaka, vRkSakA thAMNA vanAvai / tisake Upara, chatra cAmarAdi vibhUti sahita azokavRkSakI racanAkarai jisa azokavRkSake nIce, ratnajaDita suvarNamaI 4 dize 4 siMhAsana sthApanA kare / tisaUpara, tIna chatra (aru) donuM tarapha cAmara rahe / (aura) isI taraha vaNAvasahita bhagavAnke baiThaneke liye, svarNaratnamaI madhyakoTake bIcameM devachaMdekI racanA kre| aisA varNana sahita samosaraNameM, bhagavAn zrIRSabhadevasvAmI pUrvake daravAjaise pravezakarake, caitya vRkSake cauta For Private And Personal Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar rapha, pradakSiNAbhUta phirate huve, namastIrthAya, aisA vacana bolake pUrvAbhimukha baiThe (zeSa) tIna dizAke siMhAsanapara, bhagavAnke samAna, pratibiMba vyaMtara iMdra, sthApita kare ( paraMtu) bhagavAnake atizayaseM (aura) devAnubhAvaseM cAre dizAseM AnevAle lokoMkU, sAkSAt RSabhadeva svAmI, sanmukha baiThe, upadeza dete mAlumahUve (jaba) cAra mukhaseM dharmopadeza dete dekhake, lokoMne RSabhadeva svAmIkuM, caturmukha brahmA, aise nAmaseM keneM lage (dhanaMjayakozameMbhI, RSabhadeva khAmIkA nAma brahmA likhA hai) jabIseM bhagavAnakA nAma, brahmA prasiddha huvA // (jaba) zrI RSabhadeva svAmIne kevala jJAna utpanna huvA sunA (taba ) bharata cakravarti rAjA parivAra sahita, vaMdana namaskAra karanekuM, aura dharmopadeza suNanekU, Ate, rastemeM hAthIpara baiThI huI, marudevI mAtA, samavasaraNa, chatra cAmarAdi, apane putrakA atizaya dekhatehI zuddha bhAvaseM kevala jJAna pAyake, mokSakuM prApta bhaI (taba) bharata rAjA, harSa zoca sahita samavasaraNameM AyA / vahAM bhagavA. nke mukhaseM dharmopadeza sunake, bharata rAjAke 500 putra, aura 700 potUMne dIkSA grahaNa karI (tathA) RSabha deva svAmIkI putrI, brAhmI pramukha, aneka strIyoMne dIkSA grahaNa karI (inUMme) bharata rAjAke, vaDe putrakA nAma, RSabhasena puMDarIka thA (vo) bhagavAnake prathama gaNadhara UvA (yaha ) puMDarIka gaNadhara, zatrujaya parvataupara aMtameM mokSagayA (isaseM) zatrujaya tIrthakA nAma puMDarIka giri prasiddha bhayA ( isI mujaba ) zatrujaya tIrthake aneka nAma huye (bohotase) For Private And Personal Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 29 strI, puruSoMne, dezavirati zrAvaka dharma aMgIkAra karA (isa taraha) sAdhu, sAdhavI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha sthApita karA / Age kitanekavarasoseM vicheda huvA thakA, ihAMseM phira, sAdhu zrAvaka dharma pravartana huvA (isa samayameM) parivrAjaka sAMkhya mata. vAlUkI utpatti bhaI // ava sAMkhyamatakA kharUpa likhate haiN| bharatajIke 500 putroMne dIkSA lIthI (usame) ekako nAma marIcI thA (so) sAdhupanA pAlanA mahAkaThina dekhakai, navIna mana kalpita veSa dhArana karA (kyUM ki) pIchA gRhavAsa karanemeM to, apanI hInatA jAnake, AjIvikA calAneke liye mata sthApita kIyA / isa rItiseM apanA vyavahAra banAyA (ki) sAdhu to, manadaMDa, vacanadaMDa kAyadaMDa, ina tInoM daMDose rahita hai (aura) meM to ina tInoM daMDo karake saMyukta huN| isavAste mujakoM tridaMDa rakhanA cA hiye (dUsarA ) sAdhU to dravya aru bhAva karake muMDita hai / so loca karte hai (aru) meM to dravya muMDita huM (isavAste) mujhe ustare pAcha nese mastaka muMDavAnA cAhiye / zikhAmI rakhanI cAhiyai (tIsarA) sAdhu to paMcamahA vrata pAlate haiM (aru) mere to sadA sthUla jIva kI hiMsAkA tyAga raho // (cauthA) sAdhu to niHkaMcana hai ( arthAt ) parigraha rahita hai / aru mujhakoM eka pavitrikAdi rakhanI cAhiye / (pAMcamA) sAdhu to zIlaseM sugaMdhita hai / arumeM aisA nahIM huM (isavAste mujhe caMdanAdi suMgadhi lenI ThIka hai (chaThA) sAdhu to moha rahita hai ( aru ) meM moha saMyukta hu~ / isavAste mujhe For Private And Personal Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 30 mohAcchAditakoM chatrI rakhanI cAhiyai (sAtamA) sAdhU jUte rahita hai / mujakoM pagoMme khaDAvu pramukha cAhiyai ( AThamA ) sAdhU to nirmala hai| isavAste unake zuklAMbara hai (aru ) meM to krodha mAna mAyA aru lobha, ina cyAroM kapAyoM karakeM melA hu~ ( isa vAste ) muje kaSAyalA vastra, ( arthAt ) geruseM raMge huve bhagame vastra rakhane cAhiye (navamA) sAdhu to sacitta jalake tyAgI hai / ( isa vAste ) meM chANake sacitta jala pIuMgA / snAnabhI karuMgA / (isa tare) sthUla mRpAvAdAdikase nivRtta huvA / isa prakAraseM marIcine svamataseM apaNI AjIvikAkevAste liMga banAyA / yahI liMga paribrAjakoMkA utpanna bhayA / yaha marIci isa bhepaseM bhagavAnkesAtha vicaratA rahA ( taba ) loka isakA sAdhuvoMse visadRza liMga dekhake pUchA (taba ) marIci, sAdhukA dharma yathArtha vatAyake kahA (ki) aisA kaThina dharma, mereseM palA nahI ( taba ) meMne yaha liMga dhAraNa kiyA hai / yaha marIci samosaraNake bAhira pradezameM baiThA rahatAthA ( uhAM) jo koI isakepAsa upadeza sunatAthA, usaku~ yathArtha dharmaseM pratibodha deke, bhItara bhagavAnkepAsa bhejadetAthA (pIche ) eka dAsameM marIci rogAgrasta huvA / taba vicAra kIyA (ki ) meM kuliMgI hu~ / isavAste sAdhu loka to merI veyAvacca nahiM karate hai (aura) mujhe karANIbhI yukta nahI hai / isase abake zarIra acchA honese, mere lAyaka koi ziSya karuMgA ( jaba ) marIci acchA huvA / pIche thoDA dinake vAda, eka kapila nAme rAjaputra, marIca kepAsa dharma suNanekU AyA ( taba ) marIcane yathArtha sAdhu dharmakA For Private And Personal Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kharUpa varNana kiiyaa| taba kapila bolA (ki ) sAdhU dharma uttama hai ( to) tumane aisA bheSa kAhe* dhAraNakarA / taba marIci bolA (ki ) sAdhu dharma mereseM pala nahI sakA / isase maiMne yaha liMga svamatikalpita dhAraNa kIyA hai / (isa setI) tuma bhagavAnke pAsa jAyake dIkSA grahaNa karo / taba kapila rAjaputra samavasaraNakebhItara gayA ( vahAM ) zrI RSabha deva svAmIkoM, chatra cAmarAdi siMhAsana yukta rAjyalIlA bhogavatA dekhake, pIchA marIcikepAsa Ayake kenelagA (ki) zrI RSabhadeva svAmI to rAjyalIlA sukha bhogavate haiM / isavAste usakA dharma to mujakU ruce nahI / aba terepAsa kucha dharma hai, yA nhiiN| taba marIcine jAnA (ki) yaha bhAri karmA jIvahai / merAhI ziSya hone yogya hai / isa lobhaseM marIcine kahA vahAMbhI dharma hai / aura merepAsabhI deze dharma hai / ( tava ) kapila marIcakepAsa dIkSA leke ziSya huvA (zariSAH zariSeNa racyate iti vacanAt ) // yaha sAMkhya matake pravartaka, kapila muniki utpatti kahI / ( ussamaya ) marIcike tathA kapilakepAsa koIbhI usake dharmasaMbaMdhI pustaka nahI thaa||ni kevala jo kucha AcAra marIcine vatAyA usa prakAre kapila kartA rhaa| (aura) marIcine, ziSyake lobhaseM mere pAsabhI kiMcit dharma hai (aise) utsUtra bhASaNeseM eka koTAkoTi sAgaropamalaga janma maraNa karake, aMtame 24mA tIrthakara zrI mahAvIra svAmI huvA usa marIcike kAla kare pIche, kapila marIcike vatAyA yathArtha jJAnazUnya AcArameM calatA rhaa| usa kapilamunIke AsurI nAme ziSya huvaa| aura bhI bahotase ziSya hue For Private And Personal Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 32 (jinakuM) pustakazUnya,AcAramAtra,jJAna vtlaayaa| ziSyUMke Upara bahutasA prema rakhatA thakA, kapila muni, zeSameM kAla karake, 5 mA brahma devalokameM devatA huvA / utpattike anaMtara, tatkAla avadhi jhAnaseM dekhA / ki mene parabhavameM kyA dAna punya karA hai| taba pUrva bhava dekhaneseM, apaNA AsurI ziSyaphU graMthajJAnazUnya dekhA / taba vicAra kIyA / kI merA ziSya kucha jAnatA nahI hai (isavAste) meM isa kuM kucha tatvopadeza karuM / aisA vicAra karake, kapila deva AkAzameM, paMcavarNA maMDalameM rahakara, tatvajJAnakA upadeza kartA bhayA / avyaktaseM vyakta pragaTa hotA hai ( ityAdi ) dharmakA svarUpa AkAsavAnIseM sunake, AsurIne tisa avasarameM, paSTi taMtra, pramukha aneka graMtha vanAye (phera ) isakI saMpradAyameM eka saMkha nAmA AcArya huvA / ( tabaseM) isa matakA sAMkhyaNa sAtApta huvA sAMkhya parivrAjaka saMnyAsiyoMke liMgakA, AcArAdikakA mUla, yaha marIci huvA / eka jaina matake vigara saba matoMkI jaDa, isakU samajanA cAhiye // // aba jaina paMDita brAhmaNoMkI utpatti li0 // (jisa dina) zrI RSabhadeva svAmIkU kevala jJAna utpanna huvA / usI vakhata bharata rAjAke, AyudhazAlameM hajAra devA viSTita cakraratna utpanna huvaa| donU taraphakA vadhAIdAra sAthameM aayaa| una donukU vadhAI deke dharmakU moTA jAnake, prathama kevala jJAnakA ucchava karake pIche cakraratnakA ucchava karA (aurabhI) hajAra hajAra devAdhiSThita 13 ratna utpanna bhyaa| isa 14 ranoMke For Private And Personal Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 33 saMyoga, bharata kSetra, chauM khaMDameM, apanI AjJA manAI ( isa vAste ) isakA nAma, bharatakhaMDa, aisA prasiddha huvA || ( jaba ) chakhaMDa sAdhake, bharata pIchA vinItA nagarImeM AyA / ( tathApi ) cakraratna AyudhazAlAmeM praveza kare nahiM ( jaba ) apaNe 99 bhAiyAM kUM apaNI AjJA manANeke liye dUta bhejA / ( taba ) bAhubalajI vigara 98 bhAiyAMne vicAra kiyA ( ki ) rAjya to hama pitA Rbhadeva svAmI degae haiM ( to ) isa bharata kI AjJA kaiseM maane| calo, aba pitA pucheM / jo pitA AjJA devegA so karegeM / aisA vicArake bhagavAn kepAsa gae ( taba ) RSabhadeva svAmIneM unake manakA abhiprAya jAnake, aisA upadeza karA / jinaseM 98 bhAiyoMneM dIkSA grahaNa karI / saba jhagaDe choDa dIye (aura) bAhubalajI dUtake mukha se sunake, bahutase krodhameM Ayake yuddhakI tyArI karI ( taba ) bharatajIbhI caDhake Aye | donUMke Apasa meM baDA yuddha huvA || bharata to cakravarttI thA (aura) bAhubalajI bahota bala parAkramakA dharanevAlA thA / isavAste bAhubalI yuddhameM hArA nahiM / cakraratla, gotrapara cale nahiM / isavAste bharatajI jItasake nahIM ( zeSameM ) bAhubalajI ApaseM samajha dIkSA grahaNa karI / taba lokoMme bharatajIkI apakIrti bhaI ( pIche ) bharatajIbhI apaNA saba bhAIyoMkUM dIkSAlIvI sunake, cittameM udAsa hoke, unoMkUM rAjI karaNekeliye, bhojana karAnekoM, pakavAnoMke gADe bharAyake, bhagavAn ke, samosaraNameM AyA (aura) keneM lagA, ki apane bhAiyoMkUM bhojanakarAyake, merA aparAdhakuM 3 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mApha karAuMgA (taba) bhagavAn zrI RSabhadevasvAmI kahane lage (ki yaha ) AhAra, sAdhuvoMke lene yogya nahiM (taba) bharatajI maname udAsa hoke keneM lage (ki) yaha AhAra kisakU deuM (taba) bhagavAnaneM kahA, jo tereseM guNoMmeM adhika hoya, aise vRddhazrAvaka sAdharmIyAMkU bhojana karAve / to tujako pUrNa lAbha hove taba bharatajIneM bahuta guNavAn zrAvakoMkU vo bhojanajimAyA (aura) una zrAvakoMkU aisA kaha dIyA (ki ) tuma saba jane milakara sadaiva mere ihAM bhojana kara liyAM karau / (aurabhI ) jo kharaca tumAre cahIye (so) mere bhaMDAraseM lelIyAM karo // (aura) vANijyAdika sarva kAma choDake, svAdhyAya karanemeM, paDhAnemeM, bhagavAnko dharama pravartana karanemeM, sadAkAla sAvadhAna raho (aura) mere mahilaMkepAsa rahate huve merekUbhi aise vacana sunAte raho / (jito bhavAn barddhate bhayaM / tasAt mAhana mAhana ) taba jo vRddhazrAvaka bharatajIke kahaneseM saba kAma choDake ni kevala dharamakArya karaNemeM udyamavaMtabhae ( tabaseM ) jainI paMDita, vRddhazrAvakoMkI utpatti bhaI / zrI anuyogadvArajI sUtrabhi, jainI paMDita zrAvakoMkA nAma, vuDDasAvayA aisA likhAhai, yaha vRddhazrAvaka bharatajIke mahiloMkepAsa baiThe huve (jito bhavAn ) isa pUrvokta vacanaLU sadAkAla uccArana karterahe / (aura ) bharatajI to sadA kAla bhogavilAsameM magna rahate the ( tathApi ) vRddhazrAvakoMkA vacana sunake, manameM citavana karane lage / ki mujhakuM kisane jItAhai / taba sarana huvA / ki merekuM / krodha, mAna, mAyA, lobha, kaSAyAdikaseM, moharAjA jItarayAhai For Private And Personal Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( isasetI ) hUM saMsArameM magna hoyarahyo huuN| mere bhAiyAdika sarva dhanya hai / jinoneM rAjya choDake cAritra grahaNa kIyA hai / ityAdika dharmakI vArtA smaraNa karaneseM, dilameM vairAgya utpanna hotA thA ( aura ) vRddha zrAvaka, veravera, mAhana mAhana, pUrvokta vacana kahanesaiM, loka sarva, una vRddhazrAvakAMkU, mAhana aise nAmase kahane lage ( tabaseM ) yaha jainI brAhmaNa utpanna bhae / prAkRta bhASAmeM brAhmaNakuM mAhana nAmaseM likhA hai| prAkRta vyAkaraNaseM, brAhmaNa zabda, baMbhaNa ( aru ) mAhana, isa doya nAmase siddha hotA hai| aise zrAvaka mAhana bhojana karanevAle, dina 2 bahutavadhe / taba rasoIdAra bharatajIkuM kahA / ki inoMmeM zrAvakakI, vA anya purupakI, kyA mAlama paDe / taba jitane zrAvaka the| unakuM bulAyake sarvakI parIkSA karI / zrAvaka jAnake bharatajIneM unoMke zarIrameM, kAMkaNI ratnaseM tIna 2 rekhAkA cinha kIyA ( isase ) jinopavIta dhAranakI rIti praziddha bhaI // ( pIche ) bharatajIkA beTA sUryayazA huvA / jisake saMtAnavAle, bharatakSetrameM, sUryavaMzI kahe jAte haiM (aru ) bAhubalIkA baDA putra, caMdrayazA thA (tisake) saMtAnavAle, caMdravaMzI kahe jAte haiM / zrIRSabhadevajIke kurunAme putrake saMtAnavAle sarva kuruvaMzI kahe jAte haiM / (jinameM ) kaurava, pAMDava huye haiM (jaba ) bharatakA beTA. sUryayazA siMhAsanapara beThA thaa| taba tisakepAsa kAMkaNI ratna nahiM thA ( kyoM ki ) kAMkaNIratna cakravarti zivAya aura kisIkepAsa nahiM hotA hai| (isavAste) sUryayazA rAjAneM, brAhmaNa zrAvakAMke galemeM, suvarNamaya jinopavIta For Private And Personal Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karavA dIyA / tathA bhojana pramukha sarva bharatamahArAjakItare dete rahe (jaba ) sUryajazAkA beTA, mahA yaza, gaddIpara beThA ( taba ) tisane rUpeke jinopavIta banavA dIyA / Age tinake saMtAnoMne paMcaraMge rezamI paTTasUtramaya jinopavIta banAte rhe| isa pIche sAde sUtake banAye gaye / yaha jinopavItakI utpatti khii| // aba cAra vedoMkI utpatti likhate haiN|| jaba bharatajIneM, brAhmaNokU bahutasA mAnyA pUjyA (taba ) dUsare bhI loka brAhmaNAkU dAnAdika dene lage (aura ) dharmakRtya sarva unIkepAsa sIkhaneM lage / tathA karAne lage (taba ) bharata cakravartine, RSabhadevasvAmI ke vacanAnusAre, tina brAhmaNUMke, svAdhyAya karanekevAste, zrI bhagavAn RSabha devasvAmIkI stavanAgarbhita, (aura) pUjA, pratiSThAdi, zrAvaka dharmakA, saMpUrNa svarUpa garbhita, 8 karma, 7 naya, 4 nikSepA, 9 tatva, kSetra pramANAdika garbhita, bahuta maMtrayukta 4 veda race (tinake yaha nAma ) 1 saMsAra darzana veda / 2 saMsthApanA parAmarzana veda / 3 tatvAvabodhana veda / 4 vidyA prabodha veda / ina cyAroMmeM, sarva naya vastUke kathana saMyukta tina brAhmaNAMkoM paDhAye / bharata ke 8 pATataka to, brAhmaNoMkI bhakti bharatajIkI tare karate rahe / (pIche ) prajA bhI brAhmaNAMkoM bhojana karAne lagI ( tabaseM ) sarva jage brAhmaNa pUjanIka samaje gaye / isa pIche (AThamA) tIrthakara, zrI caMdraprabha svAmIke vakhatataka, sarva brAhmaNa jainadharmI zrAvaka rahe ( aru ) suvidhi bhagavAnke pIche, kitanAka kAla vyatItabhaye, isa bharatakhaMDameM, For Private And Personal Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 37 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina dharma ( arthAt ) caturvidhasaMgha, aura sarvazAstra viccheda ho gaye / ( taba ) tina brAhmaNA bhAsoMkoM loka pUchane lage / ( ki ) dharmakA svarUpa hamako batalAvo / taba tinoMne jo manameM mAnA / (aura) apaNA jisameM lAbha dekhA so dharma batalAyA / aneka tarahake graMtha banAte rahe ( jaba dazamA ) zrI sItalanAtha arihaMta hue / tinoMne jaba phera jainadharma pragaTa karA ( tathApi ) kitaneka brAhmaNabhAsane na mAnA svakapola kalpita matahIkA kadAgraha - rarakA ( jabaseM) anya mati brAhmaNa bhae (aura) ulaTe jina dharma sAdhuvAM dveSI bana gae ( isI tare ) 8 bhagavAnake 7 aMtara kAlameM jinadharma viccheda hotA rahA ( isase ) bahuta mithyA dharma vaDhatA gayA || ( yaduktaM Aga me ) siribharahacakavaTTI / Aya riyaveyANa vissuuppattI / mAhaNa paDhaNatthamiNaM / kahiyaM suhajhANa vivahAraM // 1 // jiNatitthe bucchine / micchatte mAhaNehiM te ThaviyA / assaMjayANa pUA / appArNakAhiyAtehiM // 2 // ( ityAdi ) | ( phera ) kitaneka kAla pIche, yAjJavalkya, sulasA, pippalAda, aru parvata, pramukha brAhmaNAbhAsoneM, dhanake lobhaseM, tina vedoMmeM jIvahiMsA pramukha prarUpaNA karake ulaTa pulaTa kara DAre / jaina dharmakA nAmabhI vedAMmeMse nikAla dIyA | lakI anyokti karake ( daitpadasyuvedabAhya ) ityAdinAmoMse, sAdhuAMkI niMdA garbhita, 1 Rg / 2 yaju / 3 sAma / 4 atharvaNa, ye 4 nAma kalpana kara dIye / ( yahI vAta ) bRhadAraNya upaniSada bhASya meM likhA hai ( ki ) yajJoMkA kahanevAlA so For Private And Personal Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 38 yajJavalkya / tisakA putra yAjJavalkya / isa kahaneseMmI yahI pratIta hotA hai| jo yajJoMkI rIti, prAya yAjJavalkyaseMhI calI he ( tathA ) brAhmaNa lokAMke zAstrameM bhI likhA hai ( ki ) yAjJavalkyaneM pUrvI brahmavidyA vamake, sUryapAse, navIna brahmavidyA sIkhake pracalita karI ( isse ) yahI anumAna nikalatA hai ( jo ) yAjJavalkyaneM, prAcIna veda choDake navIna veda banAye / ( isseM ) varttamAna 4 veda (aura) jIvahiMsAyukta yajJakI utpatti, prAyaH yAjJavalkyAdikoMseM huI saMbhava hai // ( tathA ) zrI tesaTha zalAkA puruSa caritra graMtha meM, AThameM parva ke dUsare sargameM, aisA likhA hai ( ki ) kAzapurI meM, do sanyAsaNiyAM rahatI thI, tisameM ekakA nAma sulasA thA ( aru ) dUsarIkA nAma subhadrA thA, (yaha ) donaMhI veda aru vedAMgoMkI jAnakAra thI / ( tisa ) donuM bahinoMneM bahutase vAdiyoMko vAdameM jIte / ( isa avasara meM ) yAjJavalkya parivrAjaka, tinake sAtha vAda karanekoM AyA, ApasameM aisI pratijJA karI ( ki ) jo hAra jAvai / vo jItanevAlekI sevA kreN| ( taba ) yAjJavalkyaneM, sulasAkoM bAdameM jItake, apanI sevA karanevAlI banAI || sulasAbhI rAta dina yAjJavalkyakI sevA karaneM lgii| ( aru ) donuM yuvAna the, isase kAmAtura hoke, ApasameM bhogavilAsa karaneM laga gae / ( sacca hai) ki anikepAsa, ghI rahaneMseM pighalaiIgA ( tathA ) ghI, ghAsa phUsa, milaneMseM, agni vadhaiIgA ( nidAna ) donuM kAma krIDAmeM magna hokara, kAzapurIke nikaTa, kuTImeM vAsa For Private And Personal Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 39 1 karate the ( taba ) yAjJavalkya, sulasAke putra utpanna bhayA ( taba ) lokoMke upahAsake bhayaseM, usa laDakekoM, pIMpalake vRkSa nIce choDakara, donuM bhAgake kahA iM cale gae | ( yaha vRttAMta ) sulasAkI bahana subhadrAneM sunA / ( taba ) tisa bAlakakepAsa AI ( jaba ) bAlakakoM dekhA ( to ) pIMpalakA phala svayameva mukhameM paDA huvA cabola rahA he ( taba ) tisakA nAma bhI pippalAda rakkhA / ( aura ) tisakoM apaneM sthAnameM le jAke yattaseM pAlA ( aru ) vedAdi zAstra paDhAe ( taba ) pippalAda baDA buddhimAn huvA | bahuta vAdiyoMkA abhimAna dUra kiyA ( pIche ) tisa pippalAdakesAtha sulasA (aura) yAjJavalkya, yaha donuM vAda karaneMkoM Ae ( taba ) tisa pippalAdaneM donuMkoM vAdameM jIta liyA (aura) subhadrA mAsIke kahaneMseM jAna gayA ( ki ) yaha donuM merA mAtA, pitA hai | aura mujhe janmatekoM nirdayI hokara chor3a gaye the ( isase ) bahuta krodha meM AyA ( taba ) yAjJavalkya ( aru ) sulasAke Age / mAtRmedha, pitRmedha yajJoMkoM yuktiyoMseM sthApana karake, mAtRpitRmedhameM, sulasA yAjJavalkyakoM mArake homa karA (yaha ) pippalAda, mImAMsaka matakA mukhya AcArya huA / isakA vAtalI nAmeM ziSya huvA ( tabaseM ) jIva hiMsA saMyukta yajJa pracalita hue ( isase ) yAjJavalkyake veda banAneM meM kuchabhI saMkA nahIM ( kyoM ka) veda likhA hai ( yAjJavalketi hovAca ) arthAt yAjJavalkya aiseM kahatA huvA ( tathA ) vedameM jo sAkhA hai, ve vedakarttA muniyoMkehI saba vaMsa haiM ( isI tare ) zrI AvazyakajI mUla For Private And Personal Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sUtrameM likhA hai (ki) jIva hiMsA saMyukta, jo veda hai (so) sulasA ( aru ) yAjJavalkyAdikoMne banAye haiM (aura ) kitanIka upaniSadoMmeM pippalAdakAbhI nAma hai ( tathA ) aura muniyoMkAbhI kitaneka jagemeM nAma hai / jamadagni, kAzyapato vedoMmeM khuda nAmaseM likhe haiM / phera vedoMkeM navIna hone meM kucha saMkA nahIM // (isa pIche ) mahAkAla asurake sahAyaseM, parvataneM, bahuta jIva hiMsA saMyukta veda pracalita kiye haiN| usakA vizeSaadhikAra Avazyaka sUtra, tesaTha zalAkA caritrAdikameM likhA hai| uhAMseM dekha lenA ( yaha ) jaina brAhmaNa, jaina veda, ( tathA ) prasaMgaseM, anyamata vedotpatti kahI // ( aba ) zrI RSabhadevasvAmIke parivArakI saMkhyA kahate haiM / bhagavAn zrI RSabhadeva svAmIke sarva corAsIhajAra (84000) sAdhu hue (jisameM) puMDarIkajI pramukha 84 gaNadhara hue // brAhmIjI pramukha tInalAkha (300000) sAdhvI huI // bIsahajAra chaso (20600) vekriya labdhidhAraka hue // bArehajAra chasai pannAsa (12650) vAdI viruda dhAraka hue // navahajAra (9000) avadhigyAnI hue // vIsahajAra (20000) kevala gyAnI hue bArAhajAra sADhAsAtase (12750) manaparyava gyAnI hue // cyArahajAra sADhAsAtase (4750) caude pUrvadhArI hue // 3 lAkha 50 hajAra ( 350000) zrAvaka hue // 5 lAkha 54 hajAra ( 554000) zrAvakaNyAM (ityAdi) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM kailAsa parvatake Upara 6 upavAsa tapa karake saMyukta, anazana kiyaa| padmAzana mudrAyeM, A For Private And Personal Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar tmaguNake dhyAnaseM, sarva karmAkoM khapAyake, miti mAgha vadi 13 ke dina, 10 hajAra (10000 ) puruSAMke sAtha, 84 pUrva lAkha varaSako AUSo pUraNa karake, siddhisthAnako prApta bhae // ( jaba) zrI RSabhadeva svAmIkA kailAsa ( tathA) dUsarA nAma aSTApada parvata Upara, nirvANa huvA ( taba ) 64 iMdrAdi sarva devatA nirvANa ucchava karanekoM Ae, tina sarva devatAoMmeMsu, agnikumAra devatAneM zrI RSabhadevakI citAmeM ani lagAI ( tabaseMhI) yaha zruti lokameM prasiddha huI hai ( agni mukhAvai devA ) arthAt , agni kumAra devatA, sarva devatAoMmeM mukhya hai (aura) alpa buddhiyoMneM to isa zrutikA aisA artha banA liye haiM (ki) ami jo hai, so tetIsa koDa devatAoMkA mukha he // bhagavAnake nirvANakA svarUpa, sarva Avazyaka sUtra, ( tathA ) jaMbudvIpapanattIseM jAna lainA ( jaba ) bhagavAnakI citAmeMseM, dADhAM dAMta vagaire sarva iMdra, devatAdika, apaneM 2 devalokameM, pUjAke nimatta lejAne lage ( taba ) vRddha zrAvaka brAhmaNa loka milakara, bahuta vinaya saMyukta, devatAoMseM yAcanA karane lage ( taba ) devatA loka aho yAcakA 2, aisA bolake dene lage ( tabaseM ) brAhmaNAMkoM yAcaka kahane lage (aura) brAhmaNoMneM, zrI RSabhadevakI citAmeMseM agni lekara, apaneM 2 gharoMmeM sthApana karate hue ( isaseM ) brAhmaNAMkoM AhitAmaya kahane lge| zrI RSabhadevakI citA jale pIche, dADhAdika to sarva iMdrAdika le gae ( bAkI) bhasI arthAt rAkha raha gaI, so brAhmaNoMne thoDI thoDI sarva lokoMkoM dInI ( taba ) usa rAkhakoM lekai sarvaneM apane For Private And Personal Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 mastakapara tripuMDAkAraseM laMgAyI (tabaseM) tripuMDa lagAnA sarU huvA / (aura jaba ) bharatajIneM kailAsa parvatake Upara, siMhaniSadyA nAmeM maMdira banAyA ( usameM ) zrI RSabhadevasvAmIkI (aura) Age honevAle 23 tIrthaMkaroMkI, sarva cauvIza pratimA, apanA 2 varNa pramANamujaba, cAreiM dizAmeM saMsthApana karI (aura) daMDa ratnaseM parvatakoM aiseM chIlA (ki) jisa Upara koI puruSa pAMvAseM na caDha sake / ( usameM ) ekeka jojana UMcA 8 pagathiyA rarakA (isaseM) kailAsa parvatakA, dUsarA nAma aSTApada huvA // aura tabaseMhI kailAsa, mahAdevakA parvata kahalAyA // moTA jo devaso mahAdeva, zrI RSabhadevasvAmI, jisakA nirvANa sthAna kailAsa huvA // ( pIche ) zrI bharata cakravarti kevalajJAna pAyake mokSa gae (taba ) zrI bharatajIke pATe, sUryayazA rAjA bhayA / tisakI aulAda sUryavaMzI khlaae| sUryayazAke pATe mahAyazA rAjA gaddIpara baiThA ( aiseM ) atibala, mahAbala, tejavIrya, daMDavIrya ( ityAdi ) anukramaseM apaneM 2 pitAkI gaddIpara, baiThe ( paraMtu) bharatajIseM AdhA rAjya ( arthAt ) bharata kSetrakA tIna khaMDake bhItara 2 rAjya rahA aMtameM ( bharatajIkI tarai ) ATha pATataka to, ArIsA mahalameM, kevalagyAna pAya, dikSA leke mokSa gae (isa pIche ) dUsarA tIrthakara, zrI ajitanAtha svAmIkA pitA, jitazatru rAjAtaka asaMkhya pATa hue / jina sabakA adhikAra siddhAMtaragaMDikAseM jANa lainA // iti 55 bola garbhita zrI RSabha devakhAmA devasvAmI ( tathA ) pahalA cakravarti bharatajIkA adhikAra kahA // mAlanA // iti 5 For Private And Personal Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // aba dUsarA zrI ajitanAthasvAmI adhikaarH|| ajodhyAnagarImeM, bharatajIkepIche, asaMkhya rAjA ho cuke (taba) ikSvAgavaMzI jitazatru rAjA bhayA / tisake vijayAnAme raannii| tisakI krUkhame, vijaya anuttara vimAnaseM, vaizAkhasuda 13 ke dina, bhagavAna avatAra liyA // mAtAyeM gajAdi agnizikhAparyaMta, 14 khamA pragaTapaNe mukhameM praveza karatA dekhaa| garbha meM 8 mAsa 25 dina rahake / miti mAgha zukla 8 ke dina, rohiNI nakSatre janma huvA (taba ) jitazatru rAjAyeM 10 dina paryaMta janma ucchava karake, ajitakumara, nAma sthApana kiyA / lAMchana hastI / zarIramAna 450 dhanuSa / kaMcanasamAnavarNa, tIna jJAnayukta, mahAtejasvI / bhogAvalIkarma nirjarArthe, vivAhakarake, kramaseM rAjyapadakoM prApta huve ( pIche ) avasara Aye, lokAMtika devatAke vacanaseM, saMvatsaraparyaMta moTo dAna deke, mAgha kRSNa 9 ke dina, ayodhyA nagarImeM, chaThatapa karake, zAlavRkSake nIce 1 hajAra (1000) puruSoMkesAtha dIkSA grahaNa karI / ( usIvakhata ) bhagavAnakoM cothA manaparyava gyAna utpanna bhayA / prathama chaThakA pAraNA, paramAnaseM, brahmadatta vyavahArIke ghare huvA // 12 barapa chadmasthapaNe vihAra karake, ayodhyA nagarIgaye ( taba ) vahAM mitI poSavadi 11 ke dina, lokAloka prakAzaka kevala jJAna utpanna bhayA / ( taba ) devagaNakA kIyA huvA, samavasaraNamadhye baiThake, 12 paraSadAke sanmukha, dharmopadeza karakeM, caturvidhasaMghakI sthApanA karI / bhagavAnke siMhasena pramukha 95 gaNadhara huve // 1 lAkha (100000) sarva For Private And Personal Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 44 sAdhu munirAja bhae / 3 lAkha 30 hajAra (330000) phalguzrI pramukha sAdhavI huI // 20 hajAra cyArasai (20400) vaikriyalandhi dhAraka huve // 9 hajAra cyArasai (9400) avadhi jJAnI bhae / 22 hajAra (22000) kevala jJAnI bhae // 12 hajAra sADhApAMcaso (12550) manaparyAya jJAnI bhe||saiNtiissai bIza (3720) cavade pUrvadhArI bhae / 12 hajAra cyAraso (12400) vAdI viruda dharanevAle bhae / 2 lAkha 98 hajAra (298000) vratadhArI zrAvaka bhae // 5 lAkha 45 hajAra (545000) vratadhAraka zrAvakaNyAM bhaI ( ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sameta zikharaparvataUpara 1 hajAra (1000) sAdhuvoMke sAtha, 1 mAsakI saMlekhanA karake, kAusagga mudrAseM, sarva karma khapAyake, mitI caitrasudi 5 paMcamIke dina, 72 pUrvalAkhavaraNako AuSo pAlakeM siddhisthAnakoM prApta bhae // zAsanadeva mahAyakSa / zAsanadevI ajitabalA mAnavagaNa / sarpayoni / vRparAzi / bhagavAn samyakta pAye vAda tIsare bhavameM mokSagae (isa samayameM) dUsarA cakravarti sagaranAmeM huvA // // aba kiMcit sagara cakravartikA adhikaarH|| zrI ajitanAtha svAmIke, pitAkA bhAI, sumitra nAmeM yuvarAjA huvA // jisake yazomatIrANIyeM / 14 svapnA pUrvaka, sagaranAmeM putrakoM janmA ( jaba ) bhagavAnne dIkSA lIvI / (taba ) apanA bhAI sagara yuvarAjAkoM rAjagaddIpara sthApana kiyA / pIche navanidhAna (aura ) cakra vagere 14 rana pragaTa honeseM, bharatakSetrakA chakhaMDasA For Private And Personal Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 45 dharke / dUsarA cakravartti huvA / inake janhukumAra pramukha 60 hajAra ( 60000 ) putrabhae / vo sarva samudAI karmakeyoga, ekadA bharatacakravarttikA karAyA huvA, suvarNamaI aSTApada parvatake Upara, ratnamaI, nija 2 pramANopeta 24 bhagavAnkA maMdira dekhakeM, parvatakI rakSAke nimitta, bahuta UMDI khAI khodakeM, gaMgAnadI ke jalase cauphera bharadInI / taba usa jamInake adhiSThita, devagaNakoM takalIca honeseM ekasAtha 60 hajAra ( 60000 ) putroMko bhasma kara dIyA | isakI mAluma honeseM, sagaracakravarttikoM bahutasA duHkhabhayA (pIche) saudharmeMdra ke mukhaseM bhavasthitikA svarUpa suNakeM duHkha dUra kiyA ( pIche jaba ) sagara putroMke lAyA huvA, gaMgAkAjala baDhatA thakA, aSTApada parvatake cauphera dezoMme upadrava karane lagA ( taba ) jandukumArakA putra, bhAgIratha, sagara cakravarttikI AjJA pAyake, daMDaranaseM jamInakoM khodakeM, gaMgAjalakA pravAhakuM, pUrva samudra meM milA diyA (isIseM ) gaMgAkA nAma lokIkameM jAnhavI ( tathA ) bhAgIrathI kahaneM lage || aura yaha khArAsamudra piNa, devasahAyaseM, sagarakA lAyA huvA satruMjayakI rakSAkeliye bharatakSetrameM mAluma ho rahA hai ( aura ) sagara cakravarttikI AjJAseM vaitADhya parvatase Ayake, laMkAke TApUmeM, prathama ghanavAhana rAjA huvA ( isa ) ghanavAhana rAjAke vaMzameM, rAvaNa, vibhISaNAdika bhae haiM ( so ) rAkSasI vidyAseM rAkSasa kahalAe ( isIseM ) laMkA ke TApUkA nAma rAkSasadIpa huvA (aura) siddhagirIke Upara, maMdiroMkA dUsarA uddhAra, sagaracakravarttineM karA ( aru ) baDA dA For Private And Personal Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 46 nesarI huvA / aMtameM zrI ajitanAtha svAmIkepAsa dIkSA leke, zuddha cAritraseM kevala jJAna pAyake, mokSakoM prApta bhayA / / zrI RSabhadeva svAmI nirvANaseM, paMcAsalAkha koDa sAgaropama vyatIta honeseM, zrI ajitanAtha svAmIkA nirvANa huvA || iti 55 bolagarbhita dUsarA ajitanAthasvAmI ( tathA ) dUsarA sagara cakravartikA adhikAraH saMpUrNaH // // atha 3 zrI saMbhavanAthasvAmI adhikAraH // sAvatthI nagarImeM, ikSvAkavaMzI, jitArI nAme rAjA huvA ( tisake ) senA nAme paTarANI, jisakI kukhameM, UparalA graiveyaka vimAnaseM Ayake, miti phAlguna zukla 8 ke dina, bhagavAn utpanna bhayA ( pIche ) sarva dizA subhikSasameM / miti migasara zukla 14, mRgazira nakSatre, janma kalyANaka huvA ( taba ) jitArI rAjAyeM 10 dina paryaMta ucchava karake, saMbhava kumara nAma sthApana kiyA / azvakA laMcchana yukta, kaMcanavarNa, zarIra pramANa cAra ( 400 ) dhanuSa huvA / tIna jJAnayukta | mahA tejasvI / 1 hajAra 8 ATha (1008) lakSaNAlaMkRta / bhogAvalI karma nirjarArthe, vivAha karake, kramaseM rAjyapada dhArana kiyA / avasara Aye, lokAMtika devatA ke vacanaseM, saMvatsara paryaMta moTo dAna deke, miti migasara zuddha 15 ke dina, sAvatthI nagarImeM chaTha tapa karake, priyAlu vRkSake nIce, 1 hajAra ( 1000 ) puruSoMke - sAtha, dikSA grahaNa karI ( usa bakhata ) cothA, manaparyavajJAna, utpanna bhayA / prathama chaThakA pAraNA, paramAna kSIrasaiM, suriMdradatta For Private And Personal Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 47 vyavahArIyAke ghare huvA / 14 varSa / chadmasthapaNe vihAra karakeM, phera sAvatthI nagarI meM caturmAsa rahe / vahAM chaTha tapa saMyukta, miti kArttika kRSNa 5 ke dina, lokAloka prakAzaka, kevalajJAna utpanna bhayA ( tisa bakhata ) caturnikAya devagaNake kiyA huvA samavasaraNameM, 12 paraSadAke sanmukha dharmopadeza deke, caturvidhasaMghakI sthApanA karI ( jisameM ) 2 lAkha (200000 ) sarva sAdhu muni - rAja bhae (tisameM ) cAru pramukha 102 gaNadhara pada dhAraka bhae / 19 hajAra 8 sai ( 19800 ) caikriya labdhi dhAraka bhae / 12 hajAra ( 12000) vAdIviruda dhAraka bhae // 9 hajAra chasai ( 9600 ) avadhi jJAnI bhae / 15 hajAra ( 15000 ) kevala jJAnIbhae / 12 hajAra doDaso ( 12150 ) mana paryava jJAnI bhae / 2 hajAra doDaso ( 2150 ) caude pUrvadhArI bhae / 3 lAkha 36 hajAra (636000) zyAmA pramukha sarva sAdhavI huI || 3 lAkha 93 hajAra (393000 ) zrAvaka hue || 6 lAkha 36 hajAra ( 636000 ) zrAvikA bhaI ( ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sameta zikhara parvata ke Upara, 1 hajAra ( 1000 ) sAdhuvoMke sAtha, 1 mAsakA aNasaNa grahaNa kIyA || kAusaraga mudrAyeM, AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karmakoM khapAyakeM, miti caitra zuddha 5 ke dina, 60 lAkha pUrvakA AUkhA pUraNa karake, siddhi sthAnakoM prApta bhae / zAsanadeva trimukha yakSa | zAsana devI duritArI / devagaNa / sarpayoni / mithuna rAzi | aMtarakAla 10 lAkha koTi sAgaropama / samyakta pAyevAda, tIsare bhavameM mokSa gae / iti 55 bola garbhita zrI saMbhavanAtha svAmI adhikAraH // For Private And Personal Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // atha 4 thA abhinaMdana svAmI adhikAraH // ayodhyA nagarImeM, ikSvAkavaMzI, saMvara nAmeM rAjA huvA / tisake siddhArthA nAmeM paTTarANI / jisakI kUkhameM, jayaMta nAmA anuttara vimAnaseM Ayake, miti vaizAkha zuddha 4 ke dina utpanna bhayA ( pIche ) sarva dizA subhikSasameM, miti mAgha zuda 2, punarvasu nakSatre, janmakalyANaka huvA ( taba ) saMvararAjAyeM dazadinakA janma ucchava karake, abhinaMdanakumara, nAma sthApana kiyA / vAnarake laMchana yukta, kaMcanavarNa, zarIrapramANa 350 dhanuSa huvA / tIna jJAnayukta, mahAtejasvI, 1 hajAra 8 (1008) lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe, vivAha karakeM, kramaseM rAjyapada dhAraNa kiyaa| avasara Aye lokAMtika devatAMke vacanaseM, saMvatsara paryaMta moTo dAna dekeM, miti mAgha zukla 12 ke dina, ayodhyAnagarImeM, chaTha tapa karake, priyaMgu vRkSake nIce, 1 hajAra (1000) puruSoMkesAtha dIkSA grahaNa karI / usavakhata, cotho manaparyavajJAna utpannabhayo / prathama chaThako pAraNo, paramAna kSIraseM, iMdradatta vyavahArIke ghare huvo / 18 varaSa chadmasthapaNe vihAra karake (phera) ayodhyAnagarImeM Ae (vahAM ) chaThatapa saMyukta, miti poSa zukla 14 ke dina, lokAloka prakAzaka kevalajJAna utpanna bhayA / usabakhata caturnikAya devagaNakA kiyA huvA samavasaraNameM, 12 pariSadAke sanmukha, dharmopadeza dekeM, caturvidha saMghakI sthApanA karI // 3 lAkha (300000) sarva sAdhu munirAja bhae (tisameM ) vajranAbha pramukha 116 gaNadhara bhae // 19 hajAra (19000) vaikriya labdhidhAraka bhae // 9 hajAra 8 se For Private And Personal Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (9800) avadhi jJAnIbhae // 11 hajAra 6 sai pannAsa (11650) manaparyava jJAnIbhae // 14 hajAra (14000) kevala jJAnI bhae / / 15 sai (1500) caude pUrvadhArIbhae // 11 hajAra (11000) vAdI virudadhAraka bhae // 6 lAkha 30 hajAra sola (630016) ajitApramukha sAdhavI huI // 2 lAkha 88 hajAra (288000) zrAvaka hue // 4 lAkha 27 hajAra cyArasai (427400) zrAvikA huI ( ityAdika ) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sametazikharajI parvatake Upara 1 hajAra (1000) sAdhuvoMke sAtha, 1 mAzakA aNazaNa grahaNa kiyA / kAusagga mudrAyeM sarva karmakoM khapAyake, miti vaizAkha zukla 8 ke dina, 50 lAkha pUrvakA AukhA pUraNa karake, siddhisthAnakoM prApti bhae // zAsanadeva nAyaka yakSa / zAsanadevI kAlikA / devagaNa / chAgayoni / mithunarAzi, aMtaramAna 9 lAkha koDi sAgaropama, samyaktapAyevAda tIsare bhavameM mokSagae // iti 55 bolagarbhita abhinaMdana khAmIkA adhikAraH // atha 5 mA zrI sumatInAtha svAmI adhikaarH|| ayodhyAnagarImeM, ikSvAguvaMzI, meghanAmeM rAjA huvA / tisake maMgalAnAme paTTarANI / jisakI kUkhameM, jayaMta nAmA anuttaravimAnaseM Ayake, miti zrAvaNa zukla 2 ke dina, bhagavAna utpanna huvA garbhasthiti saMpUrNa honese vaizAkha zudi 8 janma bhayA (jaba ) dazadinakA ucchava karake megharAjAyeM, sumatikumara nAma sthApana kiyA // kroMcapakSIke laMchanayukta, kaMcanavarNa, zarIrapramANa 300 dhanuSa huvA / tIna jJAnayukta, mahAtejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, 4 dattasUri. For Private And Personal Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 50 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhogAvalI karmanirjarArthe vivAhakarake kramaseM rAjyapada dhAraNa kIyA / avasara Aye, lokAMtika devatAke vacanaseM saMvatsaraparyaMta moTo dAna deke, miti vaizAkha zukla 9 ke dina ayodhyAnagarImeM, nitya bhakta, zAlavRkSake nIce, 1000 puruSoMke sAtha dikSA grahaNa karI (usabakhata ) cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama pAraNo paramAnnakSIraseM, padmazekharake ghare huvo / 20 varaSa chadmasthapaNeM vihAra karakeM, phera ayodhyAnagarImeM cAturmAza raheM / vahAM chaTha tapasaMyukta, miti caitra zukla 11 ke dina, lokAlokA prakAzaka kevalajJAna utpanna bhayA / usabakhata caturnikAya devagaNake kiyA huvA, samavasaraNa meM baiThake, 12 pariSadAke sanmukha, dharmopadeza deke, caturvidhasaMghakI sthApanA karI || bhagavAn ke sarvasAdhu tIna lAkha vIsa hajAra (320000) hue ( jisameM ) carama pramukha so (100) gaNadharapadadhAraka bhae / 18 hajAra cyArase cAlIsa (18440) vaikriyalabdhi dhAraka bhae / 11 hajAra (11000) avadhijJAnI bhae / 10 hajAra sADhAcyArase (10450 ) mana paryavajJAnI hue || 13 hajAra (13000) kevala jJAnIbhae || covIsa 2400 cavade pUrvadhAraka bhae / 10 hajAra cyArase (10400) cAdIvirud dharaneM vAle bhae || 5 lAkha 30 hajAra (530000 ) kAzyapapramukha sAdhavI huI / / 2 lAkha 81 hajAra (281000) zrAvaka hue / / 5 lAkha 16 hajAra (516000) zrAvikA huI || ( ityAdika) bahuta se jIvoMkA uddhAra karake aMtasameM sametazikhara parvatake Upara, 1 hajAra (1000) sAdhuvoMke sAtha 1 mAzakA aNa For Private And Personal Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zaNa grahaNa kIyA // kAusagga mudrAyeM, AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karmakoM khapAyake, miti caitra zukla 9 ke dina, 40 lAkha pUrvakA AukhA pUraNakarake, siddhisthAnakoM prApta bhae // zAsanadeva tuMvaruyakSa / zAsanadevI mahAkAlI / rAkSasagaNa / mUSaka yoni / siMharAzI / aMtarakAla 90 hajAra koDa sAgaropama / samya tapAe vAda tIsare bhavameM mokSagae // iti 55 bolagarbhita zrI sumatInAtha khAmIkA adhikAraH // // atha 6 ThA zrI padmaprabhu adhikAraH // kosaMbI nagarImeM, ikSvAgavaMzI, zrIdharanAmeM rAjA (jisake) susImA paTTarANI, tisakI kUkhameM, uparima |veyaka devavimAnase cavake, miti mAgha kRSNa 6 ke dina utpanna huvA / mAtAyeM 14 svapnA dekhA ( pIche ) sarva dizA subhikSa sameM, miti kArtika kRSNa 12 ke dina, citrA nakSatre, janma kalyANaka huvA ( taba) zrIdhara rAjAyeM 10 dina paryaMta uchava karake, sarva gotriyoM ke sanmukha, padmakumara nAma sthApanakiyA ( nAma sthApanakA yehetU he ) mAtAne padma sajyApara soneMkA DohalA utpanna huvA thA (aura) bhagavAnkA padma kamalake samAna raMga thA ( isase ) padmakumara nAma huvaa| kamalakA laMchana yukt| raktavarNa / zarIra pramANa 250 dhanuSa huvA / tIna jJAnayukta / mahAtejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvali karma nirjarArthe, vivAha karake, kramaseM rAjyapada dhAraNa kiyA / avasara AyeseM, lokAMtika devatAke vacanaseM, saMvatsaraparyaMta moTo dAnadeke, miti kArtika kRSNa 13 koM, kozaMbInagarImeM, For Private And Personal Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 52 eka upavAsa karake, chatra vRkSake nIce, 1000 puruSoMke sAtha, dIkSA grahaNa karI ( usa vakhata ) cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama pAraNo, somadeva brAhmaNake ghare, paramAnna kSIra setI bhayo / cha mAza chadmastha paNe vihAra karake, phera kozaMbI nagarI meM Ae ( vahAM ) cothabhakta saMyukta caitra zuddha 15 ke dina, lokAloka prakAzaka kevalajJAna utpanna bhayA / usa vakhata caturnikAya deva gaNakA kiyA huvA, samavasaraNameM beThakeM, 12 paraSadA ke sanmukha, dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI || bhagavAn ke sarva 3 lAkha 30 hajAra (330000) sAdhu hue || ( jisameM ) ekaso do (102) pradyotana pramukha gaNadhara bhae / solehajAra ekaso ATha ( 16108) vaikriya labdhi dhAraka hue // / 10 hajAra (10000) avadhi jJAnI bhae || 10 hajAra 3 sai (10300) mana paryava jJAnI bhae / 12 hajAra (12000) kevala jJAnI bhae / 2300 caude pUrvadhArI hue / / 9600 vAdI viruda dharanevAle hue // 4 lAkha 20 hajAra (402000) rati pramukha sAdhavI huI // 2 lAkha 76 hajAra (276000) zrAvaka hue / / 5 lAkha 5 hajAra (505000 ) zrAvikA huI | ( ityAdika ) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sameta zikharajI parvatake Upara, 308 sAdhuvoM kesAtha, 1 mAzakA aNazaNa grahaNa kiyA / kAusagga mudrAyeM, AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karma koM khapAyakeM, miti migasara vadi 11 ke dina, 30 lAkha pUrvakA AukhA pUraNa karake, siddhi sthAnako prApti bhae / zAsanadeva kusuma yakSa | zAsana devI shaamaa| rAkSasagaNa | For Private And Personal Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahiSa yoni / kanyA rAzi / aMtara kAla 9 hajAra koDa sAgaropama / samyakta pAevAda tIsare bhavameM mokSa gae / // iti 55 bola garbhita 6 zrI padma prabhukA adhikAraH // 6 // // atha 7 zrI supArzvanAthajI adhikaarH|| vanArazI nagarImeM, ikSvAkavaMzI, pratiSTa nAmeM rAjA huvA (tizake ) pRthvI nAmeM paTTarANI, jisakI kUkhameM, saptama greveyaka deva vimAnaseM Ayake / miti bhAdravA vadI 8 ke dina, bhagavAn utpanna bhayA ( taba ) mAtAyeM cavadai svapna dekhA / pIche sarva dizA subhikSa sameM, miti jeSTa zuda 2 ke dina vizAkhA nakSatre, janma kalyANaka huvA / sAthiyekA lAMchana yukta / kaMcana varNa, sarIra pramANa 2 sai (200) dhanuSa huvaa| tIna jJAnayukta / mahA tejsvii| eka hajAra ATha lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe, vivAha karake, kramaseM rAjyapada dhAraNa kiyA / avasara Ae lokAMtika devatAkai vacanaseM, saMvatsara paryaMta moTo dAna deke, miti jeSTa sudI 13 ke dina, vaNArazI nagarImeM, chaTha tapa karakai, sarIza vRkSakai nIce, eka hajAra puruSoMkaisAtha, dikSA grahaNa karI ( usa vakhata ) cotho manaparyavajJAna upajyo / prathama chaThako pAraNo, mAheMdradattakai ghare, paramAnaseM huvo / navamAza chadmasthapaNe vihAra karakai, phera vanArazI nagarImeM Aye / vahAM chaTha tapa saMyukta, phAguNa vadI 6 ke dina, lokAloka prakAzaka, kevala jJAna utpanna huvA ( usa vakhata) caturnikAya devagaNakA kiyA bhayA, samavasaraNameM, bAraha parakhadAkai sanmukha bhagavAn dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI // For Private And Personal Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 54 bhagavAnakai (300000) tIna lAkha sarva sAdhU hue (jisameM ) vidarbha pramukha 95 gaNadhara bhae // 15 hajAra tInasai (15300) vaikrIyalabdhi dhAraka bhae // 9 hajAra (9000) avadhi jJAnI hue| 8 hajAra doDhaso (8150) manaparyava jJAnI hue // 11 sai (1100) kevala jJAnI hue 2 hajAra tIsa (2030) cavadai pUrvadhArI hue / 8 hajAra 4 sai (8400) vAdI viruda dhAraka hue // 4 lAkha 30 hajAra 8 (430008) somA pramukha sAdhavI huI // 2 lAkha 57 hajAra (257000) zrAvaka hue // 4 lAkha 93 hajAra (493000) zrAvikA huI ( ityAdika) bahotase jIvoMkA uddhAra karakai, aMtasameM, sameta zikharajI parvatakai Upara, pAMcasai 500 sAdhuvoMkaisAtha, eka mAzakA aNasaNa grahaNa kIyA / kAusagga mudrAyeM, AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karma khapAyakai, miti phAlguNa vadI 7 ke dina, vIsa lAkha pUrvakA AyuSya pUrNa karakai, siddhi sthAnakuM prApta bhae // sAsana deva mAtaMgajakSa / sAsana devI sAMtA / rAkSasa gaNa mRga yonI / tula raashii| aMtarkAla 9 so koDI sAgaropama / samyakta pAyevAda, tIsarai bhavameM mokSa gae // iti 55 bola garbhita zrI supArzvanAthasvAmI adhikAra saMpUrNa // // atha 8 zrI caMdrAprabhU khAmI adhikaarH|| caMdrapurI nAmA nagarImeM, ikSvAkavaMzI, mahasena nAmeM rAjA (jisaka) lakSmaNA nAmeM pttttraannii| jisakI kUkhameM, jayaMtanAmeM vimAnaseM Ayakai, miti caitra kRSNa 5 ke dina utpanna bhayA / mAtAyeM cavadai svapna dekhA pIche sarva dizA subhikSa sameM, miti poSa For Private And Personal Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 55 vada 12 ke dina, anurAdhA nakSatre janma kalyANaka huvA ( taba ) mahasena rAjAyeM, 10 dinakAuchava karake, caMdraprabha kumara nAma diyA / caMdramAke lAMchanayukta, svetavarNa, zarIra pramANa 150 dhanuSa, tIna jJAnayukta, mahA tejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe, vivAha karake, kramaseM rAjyapada dhAraNa kIyA / avasara Aye, lokAMtika devatAke vacanaseM, saMvatsara paryaMta moTo dAna deke, miti poSa vadI 13 ke dina, caMdrapUrI nagarImeM, chaTha tapa karake, nAgavRkSake nIce, 1000 puruSoMkesAtha dIkSA grahaNa karI ( usa vakhata ) cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, somadattake ghare, paramAnna kSIraseM huvo || 3 mAza chadmasthapaNeM vihAra karake caMdrapurI nagarImeM Ae ( vahAM ) chaTha tapa saMyukta, miti phAguNa yadi 4 ke dina, lokAloka prakAzaka, kevala jJAna utpanna bhayA ( usa bakhata ) caturnikAya devagaNakA kiyA huvA, samavasaraNa meM baiThakeM, 12 paraSadAke sanmukha, dharmopadeza deke, catuvigha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnake sarva 2 lAkha 50 hajAra (250000) sAdhu bhae ( jisameM ) 93 dina pramukha gaNadhara hue || 14 hajAra (14000 ) vaikriya labdhi dhAraka hue // 8 hajAra (8000 ) avadhi jJAnI hue / / 8 hajAra (8000) manaparyava jJAnI hue / / 10 hajAra (10000 ) kevala jJAnI hue || 2 hajAra (2000) cavade pUrvadhArI hue / / 7 hajAra 6 se (7600) vAdI virudadhAraka bhae || 3 lAkha 8 hajAra (308000) sumanA pramukha sAdhavI huI || 2 lAkha 50 hajAra (250000 ) zrAvaka hue || For Private And Personal Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 4 lAkha 79 hajAra (479000) zrAvikA huI ( ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sametazikharajI parvatake Upara, 1000 sAdhuvoMkesAtha, 1 mAzakA aNasaNa grahaNa kIyA / kAusagga mudrAyeM, AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karmakoM khapAyakai, miti bhAdravA vadi 7 ke dina, daza lAkha pUrvakA AukhA pUraNa karake, siddhisthAnakoM prApta bhae // zAsanadeva vijaya yakSa / sAsanadevI bhRkuTI / devagaNa / mRga yoni / vRzcika rAzi / aMtarakAla 90 koDI sAgaropama / samyakta pAevAda, tIsare bhavameM mokSa gae // iti 8 mA zrI caMdrAprabhu svAmIkA adhikAraH / // atha 9 mA zrI suvidhanAtha svAmI adhikAraH // kAkaMdI nagarImeM, ikSvAkavaMzI, sugrIvanAmeM rAjA huvA (tisake) rAmA nAmeM paTTarANI / jisakI kUkhameM, navamA Anata nAmA devaloka aiseM cavake, miti phAguNa vadi 9 ke dina bhagavAn utpanna bhayA / taba mAtAyeM 14 svapnA dekhA ( pIche ) sarva dizA subhikSasameM, miti poSa vada 12, mUlanakSatre janmakalyANaka huvA ( taba ) sugrIva rAjAyeM 10 dinaparyaMta janma mahocchava karake, sarva gotriyoMke sanmukha, suvidhikumara nAma sthApana kiyA / magaramacchakA laMchanayukta, svetavarNa, zarIrapramANa 100 dhanuSa huvA / tIna jJAnayukta, mahAtejasvI 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe vivAhakarake, kramaseM rAjyapada dhAraNa kiyaa| avsraaye| lokAMtika devatAke vacanaseM, saMvatsara paryaMta moTo dAna deke, miti posa vadi For Private And Personal Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13 ke dina, kAkaMdI nagarImeM, chaTha tapa karake, zAlavRkSake nIce, 1000 puruSoMke sAtha, dIkSA grahaNa karI (usavakhata ) cotho manaparyavajJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, puSpadattakeghare, paramAnaseM huvo / 4 varasa chadmasthapaNe vihAra karake, phera kAkaMdI nagarI Ae ( vahAM ) chaTha tapa saMyukta, miti kArtikazuda 3 kedina, lokAloka prakAzaka kevalagyAna kevala darzana utpanna huvA (usabakhata ) caturnikAya devagaNakA kiyA huvA samavasaraNameM, 12 parakhadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnke 2 lAkha (200000) sarva sAdhu bhae (jisameM) varAha pramukha 88 gaNadhara bhae // 13 hajAra (13000) vaikiyalabdhi dhAraka bhae / / 8 hajAra 4 sai (8400) avadhijJAnI bhae // 7 hajAra 5 sai (7500) manaparyava jJAnIbhae // 7 hajAra 5 sai (7500) kevala jJAnIbhae // panarasai (1500) caude pUrvadhArIbhae / cha hajAra (6000) vAdIviruda dharanevAlebhae / / 2 lAkha 20 hajAra (120000) vAruNIpramukha sAdhavI huI // 2 lAkha 29 hajAra (229000) zrAvaka hue // 4 lAkha 71 hajAra (471000) zrAvikA huI ( ityAdika ) bahutase jIvoMkA uddhAra karakeM, karmazatruvoMse choDAyakeM, aMtasameM sametazikharajI parvatake Upara, 1 hajAra (1000) sAdhuvoMke sAtha, 1 mAzakA aNazaNa grahaNa kiyA / kAusagga mudrAyeM, AtmaguNake dhyAnaseM, sabakarmokoM khapAyake, miti bhAdravA zud 9 ke dina, 2 lAkha pUrvakA AukhA pUraNa karake, siddhi sthAnako prApti bhae // zAsanadeva ajitayakSa / For Private And Personal Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 58 zAsanadevI sutArikA | rAjasagaNa / vAnarayoni / dhanarAzi | aMtarakAla 9 koDa sAgaropama / samyakta pAyevAda, tIsarebhava meM mokSagae / iti 55 bolagarbhita zrI suvidhinAthasvAmI adhikAraH // 9 // // atha 10 zrI zItalanAtha svAmI adhikAraH // bhaddalapura nagarImeM, ikSvAkavaMzI, dRDharathanAmeM rAjA huvA ( tisake ) naMdA nAme paTTarANI, jisakI kukhameM, acyuta nAmeM devalokaseM aah miti vaizAkhavadi 6 ke dina utpanna bhayA ( taba ) mAtAyeM 14 svapnA dekhA ( pIche ) sarvadizA subhikSasameM, miti mAghavadi 12 koM, pUrvASADhA nakSatre, janmakalyANaka huvA ( taba ) 56 diza kumarI, 64 iMdroMke janmamahocchava kiyevAda, dRDharatha rAjA, 10 divazakA mahocchava karake, zrI zItalakumara nAma diyA | zrI vacchakA laMchanayukta, kaMcanavarNa, zarIrapramANa 90 dhanuSa havA / 3 jJAnasahita, mahAtejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe, vivAha karake, kramaseM rAjyapadakoM dhArana kiyA / avasara Aye lokAMtika devatAke bacanaseM, saMvatsaraparyaMta moTo dAna deke, miti mAghavadi 12 ke dina, bhaddalapura nagarameM, chaThatapa karake, priyaMgu vRkSa ke nIce 1000 puruSoMkesAtha dIkSA grahaNa karI ( usabakhata ) cotho manaparyavajJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, punarvasu ke ghare, paramAnnakSIrazeM huA / tInamAza chadmasthapaNeM vihAra karake, phera bhaddalapura nagara Ae ( vahAM ) chaTha tapa sahita miti poSavadi 14 ke dina, lokAlokaprakAzaka, kevalajJAna utpanna bhayA / ( usabakhata ) caturnikAya devagaNakA kiyA huvA, samavasa For Private And Personal Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 59 raNameM beThake, 12 parakhadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadezadeke, caturvidhasaMghakI sthApanA karI // bhagavAnke 1 lAkha (100000) sarva sAdhubhae (jisameM ) naMda pramukha 81 gaNadhara hue // 12 hajAra (12000) vaikriyalabdhi dhAraka bhae // 7 hajAra 2 sai (7200) avadhi jJAnIbhae // 7 hajAra 5 se (7500) manaparyavajJAnIbhae / 14 se (1400) cavade pUrvadhArIbhae // 5 hajAra 8 sai (5800) vAdI virudadhArIbhae // 1 lAkha 40 hajAra (140000) suyazApramukha sAdhavI huI // dolAkha tayAsIhajAra (283000) zrAvakabhae // 4 lAkha 58 hajAra (458000) zrAvikAmaI (ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sametazikharajI paravatake Upara, 1 hajAra (1000) sAdhuvoMke sAtha, 1 mAzakA aNasaNa grahaNa kiyaa| kAusagga mudrAyeM, AtmaguNa ke dhyAnaseM, sarvakamoMko khapAyake, miti vaizAkhabadi 2 kedina, 1 lAkha pUrvako AyupUraNa karake, siddhisthAnako prAptabhae // zAsanadeva brahmAyakSa / zAsanadevI azokA / mAnavagaNa / nakulayoni / dhanarAzi / aMtarakAla 1 koTi sAgaropama, samyakta pAevAda, tIsare bhavameM mokSagae (inoMkI bakhatameM ) harivaMzakulakI utpattibhaI (jisameM ) vasurAjAdi huve hai / isakA vistAra saMbaMdha jainasiddhAMtoMseM jANanA // iti 55 bolagarbhita zrI zItalanAtha svAmI adhikAraH // // atha 11 mA zrI zreyAMsanAthasvAmI adhikaarH|| siMhapurI nagarImeM, ikSvAkavaMzI, viSNu nAmeM rAjA huvA (tisake ) viSNu nAmeM paTTarANI, jisakI kUkhameM, acyutanAmA 12 mA For Private And Personal Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir deva lokaseM cavake, miti jyeSTa badi 14 ke dina, bhagavAn utpanna huvA ( taba ) mAtAyeM, gajAdi agnizikhA paryaMta, 14 svapnA pragaTapaNe mukhameM praveza ko dekhA (pIche) sarva dizA subhikSasameM, miti phAguna vadi 12 koM, zravaNanakSatre, janma kalyANaka huvA ( usI bakhata ) 56 dizakumarI milake sUtikA mahocchava kiyA ( aura pIche ) 64 iMdra, meru parvatapara bhagavAnkoM le jAyake janma mahocchava kiyA (tisa pIche ) viSNu rAjA 10 divasaparyaMta moTo janma mahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajA gaNakoM, manasA bhojana karAyake, sarvake sanmukha zreyAMsa kumara nAma diyA // nAma sthApanakA yaha hetu he (ki) viSNu rAjAke mahilameM, deva adhiSThita 1 sajyAthI / usa devasayyApara jo sUve beThe, to akasmAt koI upadrava huve bigara rahai nahI ( jaba) bhagavAn viSNu mAtAke gabhemeM Aye ( taba ) mAtAkoM usa devasayyApara, sonekA DohalA utpanna bhayA ( isa setI) viSNu mAtA jaba devasayyApara sUtI, taba devatA prasanna hoke mAtAkI sevAmeM hAjara bhayA / koi tarahakA upadrava nahiM ho sakA (isavAste ) pitAyeM zreyAMsakumara nAma diyA / geMDekA laMchana yukta, kaMcana varNa, zarIra pramANa 80 dhanuSa huvaa| tIna jJAna sahita, mahA tejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarAthai, vivAha karake, kramaseM rAjyapada dhArana kiyaa| avasara Aye, lokAMtika devatAke vacanaseM / saMvatsara paryaMta moTo dAna deke, miti phAlguna vadi 13 ke dina, siMhapurI nagarImeM, chaTha tapa karake, tiMduka vRkSake nIce, 1000 puraSoMkesAtha For Private And Personal Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAdhu hue jAra // 69 kara dIkSA grahaNa karI / usa bakhata cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, naMdarAyake ghare, paramAna kSIraseM huvo // do varSa chamasthapaNe vihAra karake (phera) siMhapurI nagarImeM Ae vahAM chaTha tapa sahita, miti mAgha vadi 30 ke dina, lokAloka prakAzaka kevala gyAna utpanna bhayA ( usa bakhata ) caturnikAya devagaNakA kiyA bhayA samavasaraNameM, 12 parapadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI // bhagavAnke 84 hajAra (84000) sarva sAdhu hue (jisameM ) kacchapa pramukha 76 gaNadhara pada dhAraka bhae // 11 hajAra (11000) vekriyalabdhi dhAraka bhe|| 6 hajAra (6000) avadhijJAnI bhae / 6 hajAra (6000) manaparyava jJAnI bhae // 6 hajAra 5 sai (6500) kevala jJAnI bhae // 13 sai (1300) caudai pUrvadhArI hue // 5 hajAra (5000) vAdI virudadhAraka bhae // 10 lAkha 3 sai (100300) sAdhavIyoM bhaI / / 2 lAkha 78 hajAra (278000) zrAvaka bhae // 4 lAkha 48 hajAra (448000) zrAvikA huI // ityAdika bahutase jIvoMkA uddhAra karake, (aMtasameM ) sameta sikharajI parvata Upara, 1000 sAdhuvoMkesAtha, eka mAsakA aNasaNa grahaNa kiyA // kAusagga mudrAyeM, AtmaguNake dhyAnase, sarva karmAkoM khapAyake, miti zrAvaNa vadi 3 ke dina, 84 lAkha varapakA AyuSya pUraNa karake siddhi sthAnakoM prApta hue // zAsanadeva ykssraaj| zAsanadevI mAnavI / devagaNa / vAnara yonii| makara rAzi / aMtaramAna 54 sAgaropama / samyakta pAye vAda tIsare bhavameM mokSa ge| .... iti 55 bola garbhita zrI zreyAMsa jina adhikAraH // For Private And Personal Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 62 ( inake bakhata ) tripRSTa nAmeM pahalA vAsudeva, acala nAmeM baladeva huvA ( jiNoMneM ) apanA vairI, azvagrIva prati vAsudevakoM mArake, bharata kSetrake tIna khaMDakA rAja karA // ( aura ) inoMke samayameM, vaitADhya parvataseM, zrIkaMTha nAmA vidyAdharake putra padmottara vidyAdharakI beTIkoM apaharaNa karake, apanA bahanoI rAkSasavaMzI, laMkAkA rAjA, kIrttidhavalake zaraNa meM gayA ( taba ) kIrttidhavalaneM tInase jojana pramANa, vAnara dvIpa, unake rahanekoM diyA / tinake saMtAnomeMse citra vicitra, vidyAdharoneM, vidyAseM baMdarakA rUpa banAyA, ( taba ) vAnaradvIpa ke rahaneseM, aura vAnarakA rUpa banAneseM, vAnaravaMzI prasiddha huye / tinoMkI olAdameM vAlI, sugrIvAdika bhae hai // // atha 12 mA zrI vAsupUjyakhAmI adhikAraH // caMpApurInAmA nagarI meM, ikSvAkuvaMzI, vasupUjyanAme rAjA huvA ( usake ) jayAnA meM paTTarANI, jisakI kuMkhameM, prANatanAmA 10 mA devaloka cavake, mitI jyeSTasudi 9 ke dina, bhagavAn utpanna huye / taba mAtAyeM, gajAdi agnizikhAparyaMta 14 svapnA pragaTapaNeM mukhameM praveza karte dekhe / pIche sarva dizA subhikSasameM, miti phAlgunavadi 14, zatabhiSAnakSatre, janmakalyANaka huvA ( usIbakhata ) 56 dizAkumArIyoM milake sUtikAmahocchava kIyA ( pIche ) 64 iMdra meruparvatapara bhagavAnakoM lejAyake janmamahocchava kIyA ( tisa pIche ) vasupUjya rAjAyeM, 10 dinaparyaMta, moTo janma mahocchava karake, sarva nyAtI prajAgaNakuM manasA bhojana karAyake, For Private And Personal Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar vAsupUjya kumaranAma sthApana kiyA ( nAma sthApanakA yaha hetu hai) vAsavanAma iMdra, jaba bhagavAn mAtAke garbhame Aye, taba iMdrane bhagavAnkI mAtAkoM vAraMvAra pUjyA / isse vAsupUjyanAma (athavA) vasukahiye ratnavAsava kahiye vaizramaNa, jaba bhagavAna garbhameM Aye / taba vaizramaNa devanai rAjAke gharameM vAraMvAra ratnAMkI varSA karI, ityAdi kAraNoseM, vAsupUjya nAma diyA / pADekA laMchanayukta, lAlavarNa, zarIrapramANa 70 dhanuSa huvA / tIna jJAnasahita, mahAtejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalIkarma nirjarArthe vivAha kiyaa| avasara Aye, lokAMtika devatAke vacanaseM, kumArAvasthA meM saMvatsaraparyaMta moTo dAna deke, phAlguna sudi 15 dina caMpAnagarImeM, chaThatapa karake, pADalavRkSake nIce, 600 puruSoMke sAtha, dIkSA grahaNa karI / usabakhata cotho manaparyavajJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo sunaMdake ghare, paramAnakSIrase huvo / 1 varasa chadmasthapaNe vihAra karake, phera caMpAnagarImeM Aye / vahAM chaThatapa sahita, miti mAghasudi 2 ke dina, lokAloka prakAzaka, kevalajJAna kevaladarzana utpanna hu~vA, taba caturnikAya devagaNakA kIyA huvA samosaraNameM, 12 parSadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnke 72 hajAra (72000) sarva sAdhu huye (jisameM) subhUma pramukha 66 gaNadhara padadhAraka huye // dhAraNI pramukha 1 lAkha (100000) sAdhaviyoM huI // 10 hajAra (10000) vaikriyalabdhi dhAraka huye // copanaso (5400) avadhi jJAnIbhaye // 6 hajAra (6000) kevala jJAnIbhaye // paiMsaThaso (6500) manaparyava For Private And Personal Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achan jJAnIbhaye // 12 so (1200) cavade pUrvadhArIbhaye // saiMtAlIsaso (4700) vAdI virudadhArIbhaye // 2 lAkha 15 hajAra (215000) zrAvaka huye // 4 lAkha 26 hajAra (426000) zrAvikA huI ( ityAdika ) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM caMpAnagarImeM, 600 sAdhuvoMkesAtha, 1 mAsakA anazana grahaNa kIyA / kAusagga mudrAyeM, AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karmakoM khapAyake, ASADhasudi 14 ke dina, 77 lAkha (7700000) varSako AyuSya pUraNa krke| siddhi sthAnako prApti bhaye / zAsanadeva kumArayakSa / zAsanadevI caMDA / rAkSasagaNa azvayonI / kuNbhraashi| aMtaramAna 30 sAgaropama / samyaktapAyevAda tIsare bhavameM mokSa gaye / inoke bakhatameM dUsarA dvipRSTanAmA vAsudeva (aru) vijaya nAmeM baladeva huvA / inakA verI, tAraka nAmeM dUsarA prativAsudeva huvA / iti 55 bolagarbhita zrI vAsupUjyakhAmI adhikAraH // 12 // ||ath 13 mA vimalanAthasvAmI adhikAraH / / kaMpilapurI nagarImeM, ikSvAkuvaMzI, kRtavarmanAmeM rAjA huvA (tisake ) zyAmAnAmeM paTTarANI / jisakI kUkhameM, sahasrAranAmeM 8 mA devalokaseM cavake, miti vaizAkhasudi 12 ke dina bhagavAna utpanna huye, taba mAtAyeM gajAdi agnizikhAparyaMta 14 svapnA, pragaTapaNe mukhameM pravezakartA dekhA pIche sarvadizA subhikSasameM, miti mAghasudi 3 ke dina, uttarAbhAdrapada nakSatre janmakalyANaka huvA (usIbakhata) 56 dizA kumArIyoM milake, satikA mahocchava kiyA pIche 64 iMdra milake, meru parvatapara, bhagavAnakoM lejAyake, janma mahocchava For Private And Personal Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 65 kIyA / tisa pIche kRtavarma rAjAyeM, 10 divasa paryaMta, moTo janmamahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajAgaNakuM manasA bhojana karAyake, vimala kumara nAma sthApana kiyA / ( nAma sthApanakA yaha hetu hai) ki jaba bhagavAn mAtAke garbhameM Aye / taba mAtAkI buddhi, aru zarIra, donuM nirmala ho gaye (isseM) vimala kumara nAma sthApana kiyA / vArAhakA laMchanayukta, kaMcanavarNa, zarIra pramANa 60 dhanuSa huvA / 3 jJAna sahita, mahA tejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe, vivAha karake, kramaseM rAjyapada dhAraNa kiyA / avasara Aye, lokAMtika devatAke vacanaseM, saMvatsara paryaMta baDo dAna deke, miti mAgha sudi 4 ke dina, kaMpilapura nAmA nagarameM, chaTha tapa karake, jaMbU vRkSake nIce, 1000 puruSoMkesAtha, dIkSA grahaNa karI / usa vakhata cotho mana paryava jJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, jaya rAjAke ghare, paramAna kSIraseM huvo / do mAsa chaasthapaNe vihAra karake, kaMpilapurI nagarImeM Aye / chaTha tapa sahita, poSasudi 6 ke dina, lokAloka prakAzaka, kevala jJAna, kevala darzana utpanna huvA / ( taba ) caturnikAya devagaNakA kiyA huvA, samosaraNameM, 12 parapadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI // bhagavAnke 68 hajAra (68000) sarva sAdhu huye (jisameM) maMdara pramukha 57 gaNadhara pada dhAraka huye // dharA pramukha 1 lAkha 8 so (100800) sarva sAdhvI huI // 9 hajAra (9000) vaikriya labdhi dhAraka bhaye // chattIsaso (3600) vAdI viruda dhAraka huye // 5 dattasUri. For Private And Personal Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 66 aDatAlIsaso (4800) avadhijJAnI huye // paccAvanaso (5500 ) manaparyava jJAnI huye || paccAvanaso ( 5500) kevala jJAnI huye || (1900) cavade pUrvadhArI huye // 2 lAkha 8 hajAra (208000) zrAvaka huye || 4 lAkha 24 hajAra (424000 ) zrAvikA huI ( ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sameta zikharajI parvata Upara, 600 sAdhuvoMkesAtha, 9 mAsakA anazana grahaNa kiyA kAusagga mudrAyeM, Atma guNake dhyAnaseM, sarva karmakoM khapAyake, miti ASADha vadi 7 ke dina, 60 lAkha (6000000) varSako AyuSya pUrana karake siddhi sthAnakoM prApta bhaye / zAsana deva SaNmukha yakSa | zAsana devI viditA / mAnavagaNa chAgayoni / mIna rAzi | aMtarmAna 9 sAgaropama, samyakta pAyevAda tIsare bhava mokSa gaye | inake vAre tIsarA svayaMbhU vAsudeva, abhadra nAmA baladeva tathA meraka nAmA prati vAsudeva huvA || iti 55 bola garbhita zrI vimala svAmI adhikAraH // 13 // // atha 14 mA zrI anaMtanAtha khAmI adhikAraH // ayodhyA nagarImeM, ikSvAkavaMzI, siMhasena nAmeM rAjA huvA tisake suyazA nAmeM paTTarANI / jisakI kukhameM, prANata nAmA, devaloka cavake, miti zrAvaNa vadi 7 ke dina, bhagavAn utpanna huvA / taba mAtAyeM gajAdi ani zikhAparyaMta, 14 svapnA pragaTapaNeM mukhameM praveza karttA dekhA ( pIche ) sarva dizA subhikSasameM, miti vaizAkha vadi 13 ke dina, revatI nakSatre, janma kalyANaka huvA ( usI vakhata ) 56 dizA kumArIyoM milake, sUtikA mahocchava For Private And Personal Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar kiyA (pIche) 64 iMdra meru parvatapara bhagavAnkoM le jAyake, janma mahocchava kIyA (tisa pIche) siMhasena rAjAyeM 10 divasaparyaMta moTo janma mahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajA. gaNoM manasA bhojana karAyake, sarvake sanmukha, anaMtanAtha nAma sthApana kIyA (nAma sthApanakA yaha hetu he) ki bhagavAn garbhameM Aye, taba ratnajaDita citravicitra moTI dAmamAlA, khapnameM mAtAyeM dekhI / tisa kAraNaseM, anaMtanAtha nAma sthApana kiyA sIMcANakA laMchanayukta, kaMcanavarNa, zarIra pramANa 50 dhanuSa huvA / tIna jJAnasahita, mahA tejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe vivAha kIyA, kramaseM rAjyapada dhArana kIyA / avasara Aye, lokAMtika devatAke vacanaseM, saMvatsaraparyaMta moTo dAna deke, vaizAkha vadi 14 ke dina, ayodhyA nagarImeM, chaTha tapa karake, azoka vRkSake nIce, 1000 puruSoMke sAtha dIkSA grahaNa karI / usa vakhata cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, vijaya rAjAke ghare paramAnna kSIraseM huvo // 3 varSa chadmasthapaNe vihAra karake, ayodhyA nagarImeM Aye / vahAM chaTha tapa sahita, vaizAkha vadi 14 ke dina, lokAloka prakAzaka kevala jJAna utpanna huvA / usa vakhata caturnikAya devagaNakA kIyA huvA samosaraNameM 12 parapadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnke 66000 sarva sAdhu huve (jisameM) jasa pramukha 50 gaNadhara pada dhAraka bhae / padmA pramukha 62000 sarva sAdhvI huI / 8000 For Private And Personal Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 68 vaikriya labdhi dhAraka bhae || 3200 vAdIviruda dhAraka bhae || 4300 avadhijJAnI bhae 5000 manaparyavajJAnI bhae / 5000 kevalajJAnI bhae / 1000 cavade pUrvadhArI bhae / 206000 zrAvaka bhae // 414000 zrAvikA bhaI ( ityAdika) bahuta se jIvoMkA uddhAra karake aMtasameM sametazikharajI parvatapara, 700 sAdhuva kesAtha 1 mAsakA anazana grahaNa kIyA / kAusaggamudrAyeM, AtmaguNake dhyAnaseM, sarvakarmAkUM khapAyake, miti caitrasudi 5 ke dina, tIsalAkha (3000000) varSako AyuSya pUrana karake, siddhisthAnakoM prApta bhae || zAsanadeva pAtAla yakSa / zAsanadevI aMkuzA | devagaNa | hastiyoni / mInarAzi | aMtarmAna 4 sAgaropama / samyaktapAyevAda tIsare bhavameM mokSa gaye | inake vAre, cothA puruSottamanAmA vAsudeva ( aru) suprabhanAmA baladeva ( tathA ) madhukaiTabhanAmA prativAsudeva huvA || iti 55 bolagabhiMta zrI anaMtanAthasvAmI adhikAraH // 14 // // atha 15 mA zrI dharmanAthasvAmI adhikAra: // ratnapurInAmA nagarImeM, ikSvAkuvaMzI, bhAnunAmeM rAjA huvA ( tisake) suvratAnAmeM paTTarANI / jisakI kukhameM, vijayanAmA anuttara vimAnaseM cavake, miti vaizAkha sudi 7 ke dina, bhagavAn utpanna huvA / taba mAtAyeM gajAdi agnizikhAparyaMta 14 svapnA pragaTapaNeM mukhameM pravezakarttA dekhA ( pIche ) sarva dizA subhikSasameM, miti mAghasudi 3 ke dina, puSyanakSatre, janmakalyANaka huvA || usIvakhata 56 dizA kumArIyoM milake sUtikA For Private And Personal Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahocchava kIyA / (pIche) meruparvatapara bhagavAnakoM lejAyake janma mahocchava kIyA / tisa pIche bhAnurAjAyeM, 10 divasaparyaMta baDo janmamahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajAgaNakoM, manasA bhojana karAyake, sarvake sanmukha, zrI dharmanAtha nAma sthApana kiyA // nAma sthApanAkA yaha hetu hai / ki paramezvarake garbha meM AneseM, mAtA dAnAdika dharmameM tatpara bhaI (isseM) dharmakumara nAmasthApana kIyA / vajrakA lAMchana yukta, kaMcanavarNa, zarIrapramANa 45 dhanuSa huvA / tIna jJAnasahita, mahAtejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karmanirjarArthe vivAha karake, kramaseM rAjyapada dhArana kIyA / avasara Aye lokAMtika devatAke vacanaseM, saMvatsaraparyaMta moTo dAna deke, miti mAghasudi 13 dina, ratnapurInagarImeM, chaTha tapa karake, dadhiparNanAmA vRkSake nIce, 1000 puruSAMkesAtha dIkSA grahaNa karI usavakhata cotho manaparyavajJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, dhanasiMhake ghare, paramAnnakSIrase huvo / do varSa chadmasthapaNe vihAra karake, ratnapurI nagarImeM Aye / chaThatapa sahita, poSa suda 15 ke dina, lokAloka prakAzaka, kevala jJAna kevala darzana utpanna huvA (usavakhata) caturnikAya devagaNakA kIyA huvA samosaraNameM, 12 parapadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnke 64000 sarva sAdhu huve (jisameM) ariSTa pramukha 43 gaNadhara huye // AryazivA pramukha 62400 sarva sAdhavIyoM huI // 7000 vaikriya labdhi dhAraka huve // 2800 For Private And Personal Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 70 cAdI viruda dhAraka huve // 3600 avadhi jJAnI huve // 4500 kevala jJAnI huve // 900 cavade pUrvadhArI huve // 204000 zrAvaka huvA // 413000 zrAvikA huI (ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM, sameta zikharajI parvatapara, 1008 sAdhuvoMkesAtha, 1 mAsakA anazana grahaNa kIyA kAusagga mudrAI, AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karmokuM khapAyake, miti jyeSTa sudi 5 ke dina, 10 lAkha varSako AyuSya pUrana karake, siddhisthAnakoM prApta bhae // zAsanadeva kinnara yakSa / zAsana devI kaMdo / devagaNa / maMjAra yonI / karkarAzi / aMtaramAna 3 sAgaropama / samyaktapAyevAda tIsare bhavameM mokSa gaye // (inoMkebAre)5 mA puruSa siMhanAmA vAsudeva (aru) sudarzana nAmA baladeva (tathA) nizuMbha nAmA prati vAsudeva huvA // // iti 55 bola garbhita zrI dharmanAthAdhikAraH // 15 // 15 mA zrI dharmanAtha svAmIke pIche, aru 16 mA zrI zAMtinAtha svAmIke pahile, tIsarA maghavA nAmA cakravarti (aura) cothA sanatkumAra nAmA cakravarti huvA // // atha 16 mA zAMtinAtha svAmI adhikaarH|| hastanApura nAmA nagarameM, ikSvAkuvaMzI, vizvasena nAmeM rAjA huvA (tisake) acirA nAmeM paTTarANI, jisakI kuMkhameM, sarvArthasiddha nAmA devalokaseM cavake, miti bhAdravA vadi 7 ke dina, bhagavAn utpanna bhae / taba mAtAyeM, gajAdi agnizikhAparyaMta, 14 svapnA pragaTapaNe mukhameM praveza karcA dekhA (pIche) sarva dizA For Private And Personal Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir subhikSasameM, jyeSTa vadi 13 ke dina, bharaNI nakSatre, janma kalyANaka huvA // usI vakhata 56 dizA kumArIyoM milake sUtikA mahocchava kIyA ( pIche) 64 iMdra meru parvatapara, bhagavAnakoM le jAyake, janma mahocchava kIyA (tisa pIche) vizvasena rAjAyeM 10 divasaparyaMta, moTo janma mahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajAgaNakoM manasA bhojana karAyake, sarvake sanmukha zAMtikumara nAma sthApana kIyA // nAma sthApanakA yaha hetu hai, garbhame bhagavAnke utpanna honeseM, pUrve jo marIAdika rogopadrava bahutathA, vo zAMti ho gayA (isa kAraNaseM) zAMti kumara nAma diyaa| hiraNakA lAMchanayukta, kaMcanavarNa, zarIrapramANa 40 dhanuSa huvaa| 3 jJAna sahita, mahAtejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalIkarma nirjarArthe, cakravartipada dhAraNa karake, 64 hajAra khiyAMkoM paraNyA ( pIche ) avasara Aye lokAMtika devatAke vacanaseM, miti jyeSTha vadi 14 ke dina, hastanApura nagarameM, chaTha tapa karake naMdIvRkSake nIce, 1000 puruSoMkesAtha dIkSA grahaNa karI ( usa bakhata) cotho manaparyavajJAna utpanna huvo / prathama chaThako pAraNo, sumitrake ghare paramAnakSIraseM huvo / 1 varSa chadmasthapaNe vihAra karake, phira hastanApura nagarameM Aye / vahAM chaTha tapa sahita, popasudi 9 ke dina, lokAloka prakAzaka kevala jJAna kevala darzana utpanna huvA (usa vakhata) caturnikAya devagaNa kA kIyA huvA samosaraNameM, 12 parapadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnke 62 hajAra sarva sAdhu huye For Private And Personal Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 72 ( jisameM ) cakrAyudha pramukha 36 gaNadhara padadhAraka huye // sucipramukha 61600 sAdhavIyoM huI / / 6000 vaikriya labdhivaMta bhae || 2400 vAdI viruda dhAraka bhae || 3000 avadhi jJAnI bhae || 4000 manaparyava jJAnI bhae / 4300 kevala jJAnI bhae / 800 cavade pUrvadhArI huye // 2 lAkha 90 hajAra zrAvaka huvA // 2 lAkha 93 hajAra zrAvikA huI || ( ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sameta zikharajI parabatapara, 900 sAdhuvoMkesAtha, 1 mAsakA aNazana grahaNa kIyA / kAusagga mudrAI AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karmoMkoM khapAyake, miti jyeSTha vadi 13 ke dina, 1 lAkha varSako AyuSya pUraNa karake, siddhisthAnakoM prApta bhae / zAzanadeva garuDa yakSa / zAsanadevI nirvANI / mAnava gaNa | hasti yonI / meSa rAzi | aMtaramAna arddhapalyopama / samyakta pAyevAda 12 me bhavameM mokSa gae / iti 55 bola garbhita 5 mA cakravartta, 16 mA zrIzAMtinAtha svAmI adhikAraH // 16 // // atha 17 mA zrI kuMthunAtha svAmI adhikAraH // gajapura nAmA nagara meM, ikSvAkuvaMzI, sUranAmA rAjA huvA ( ti - sake ) zrI nAmA paTTarANI / jisakI kukhameM, sarvArthasiddha nAmA devaloka cavake, miti zrAvaNa vadi 9 ke dina bhagavAn utpanna bhae / taba mAtAyeM, gajAdi agni zikhAparyaMta, 14 svapnA pragaTapaNeM mukhameM praveza karttA dekhA (pIche) sarva dizA subhikSasameM, vaizAkha vadi 14 ke dina, kRttikA nakSatre, janma kalyANaka huvA | usI vakhata 56 dizA kumArIyoM milake sUtikA mahocchava kIyA 2 For Private And Personal Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (pIche) 64 iMdra meruparvatapara bhagavAnakoM le jAyake janma mahocchava kIyA (tisa pIche) sUra rAjAyeM 10 divasa paryaMta, moTo janma mahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajAgaNakoM manasA bhojana karAyake, sarvake sanmukha, zrI kuMthu kumara nAma sthApana kIyA // nAma sthApanakA yaha hetu hai ki bhagavAn garbhameM AyA, taba mAtA ratnamaI kuMthuvoMkI rAzi dekhatI bhaI / isaseM, kuMtha kumara nAma diyA // bakarAkA laMchanayukta, kanakavarNa, zarIra pramANa 35 dhanuSa huvA / 3 jJAnasahita, mahA tejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta bhogAvalI karmanirjarArthe, cakravarti pada dhAraNa karake, 64 hajAra striyAMkoM paraNyA (pIche ) avasara Aye lokAMtika devatAke vacanaseM, miti caitravadi 5 ke dina, hastanApura nagarameM, chaTha tapa karake, bhIllaka vRkSake nIce 1000 puruSoMkesAtha dIkSA grahaNa karI ( usavakhata) cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, vyAghrasiMghake ghare, paramAnakSIraseM huvo / 16 varSa chadmasthapaNe vihAra karake, phira hastanApura nagarameM Aye / vahAM chaTha tapa sahita, caitrasudi 3 ke dina lokAloka prakAzaka kevala jJAna utpanna huA (usavakhata) caturnikAya devagaNakA kIyA bhayA samosaraNameM 12 parapadAke sanmukha bhagavAn dharmopadeza deke catuvidha saMghakI sthApanA karI // bhagavAnake 60 hajAra sarva sAdhu huye (jisameM ) sAMba pramukha 35 gaNadhara padadhAraka bhaye // dAminI pramukha 60600 sAdhvI huI // 5100 vaikriyalabdhivaMta bhae / 2000 vAdI virudapada dhAraka bhae // 2500 avadhi jhAnI For Private And Personal Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 74 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhae // 3340 manaparyava jJAnI bhae || 3200 kevala jJAnI bhae / 670 cavade pUrvadhArI bhae // / 1 lAkha 79 hajAra zrAvaka huA || 3 lAkha 81 hajAra zrAvikA huI ( ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sametazikharajI parvataUpara, 1000 sAdhuvoM kesAtha, 1 mAsakA anazana kIyA / kAusagga mudrAI, AtmaguNake dhyAnaseM, sarvakarmokuM khapAyake, miti vaizAkhabadi 1 dina, 95 hajAra varSako AyuSya pUraNa karake siddhisthAnakoM prApti bhae / zAsanadeva gaMdharva yakSa / zAsanadevI balA / chAgayonI / vRSa rAzi | aMtaramAna pAvalyopama / samyakta pAyevAda tIsarebhavameM mokSa gaye / iti 55 bolagarbhita 6 ThA cakravartti, 17 mA zrI kuMthunAtha svAmIkA adhikAra saMpUrNam // // atha 18 mA zrI aranAthasvAmI adhikAraH // gajapuranAmA nagarameM, ikSvAkuvaMzI, sudarzananAma rAjA huvA (tisake) devInAmeM paTTarANI huI / jisakI kukhameM sarvArthasiddha nAmA devalokaseM cavake, miti phAgaNasudi 2 ke dina bhagavAn utpanna bhae / taba mAtAyeM gajAdi agnisikhAparyaMta 14 svapnA pragaTapaNeM mukhameM pravezakarttA dekhA / pIche sarva dizA subhikSasameM, migasara suda 10 ke dina, revatInakSatre janmakalyANaka huvA | usI vakhata 56 dizA kumArIyoM milake sUtikA mahocchava kIyA pIche 64 iMdra meruparvatapara bhagavAnakoM le jAyake janmamahocchava kIyA / tisa pIche sudarzanarAjAyeM 10 divasaparyaMta moTo janmamahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajAgaNakoM manasA For Private And Personal Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhojana karAyake, sarvake sanmukha, zrI aranAtha kumara nAma sthApana kIyA / nAma sthApanakA yaha hetu hai, ki bhagavAna jaba garbhameM sthita huvA, taba mAtAyeM khamameM, sarva ratnamaI aradekhyA ( isakAraNaseM ) arakumara nAma dIyA / naMdyAvartakA laMchanayukta, kanakavarNa, zarIrapramANa 30 dhanuSa huvA / 3 jJAnasahita, mahAtejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe, cakravarti padadhAraNa karake, 64 hajAra striyAMkoM paraNyA (pIche) avasara Aye lokAMtika devatAke vacanase, miti migasarasudi 11 ke dina, hastanApura nagarameM, chaThatapa karake, AvAkA vRkSake nIce, 1000 puruSoMkesAtha dIkSA grahaNa karI ( usavakhata) cotho manaparyavajJAna utpanna bhayo / prathama chaThakopAraNo, aparAjitake ghare paramAnakSIraseM huvo / tInavarSa chadmasthapaNe vihAra karake, phira hastanApurameM Aye / vahAM chaThatapa sahita, kArtikasudi 12 ke dina, lokAloka prakAzaka kevala jJAna utpanna huvA (usa bakhata) caturnikAya devagaNakA kIyA huvA samosaraNameM 12 pariSadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnke 50 hajAra sarva sAdhubhaye (jisameM) kuMbha pramukha 33 gaNadhara padadhAraka bhaye / rakSitA pramukha 60 hajAra sAdhvI huI / 7300 vaikriya labdhivaMta bhaye / / 1600 bAdI virudapada dhArakabhaye // 2600 avadhi jJAnIbhaye // 2551 manaparyava jJAnIbhaye 2800 kevala jJAnIbhaye // 610 cavade pUrvadhArIbhaye // 1 lAkha 84 hajAra zrAvaka huye / 3 lAkha For Private And Personal Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 72000 zrAvikA huI ( ityAdika ) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sameta zikhara jI parvatapara, 1000 sAdhuvoMkesAtha, 1 mAsakA anazana kIyA / kAusagga mudrAiM, AtmaguNake dhyAnase, sarva karmAkoM khapAyake, miti migasarasudi 10 ke dina, 84000 varSako AyuSyamAna pUro karake, siddhisthAnako prApti bhaye / zAsanadeva yakSarAja / zAsanadevI dhAraNI / devagaNa / hastiyonI / mInarAzi / aMtaramAna 1 hajAra koDavarSa / samyakta pAyevAda tIsare bhavameM mokSa gaye // ihAM 18 mA, tathA 19 mA, tIrthakarake bIcameM, 6 ThA puruSa puMDarIka vAsudeva, tathA AnaMdanAmA baladeva, balinAmA prativAsudeva huye isa pIche 8 mA subhUmanAmeM cakravarti huvA / isa pIche, dattanAmA 7 mA vAsudeva, tathA naMdanAmA baladeva, aura prahlAdanAmA prativAsudeva bhaye // iti 55 bolagarbhita 7 mA cakravarti, 18 mA zrI aranAtha svAmIkA adhikAra saMpUrNa // 18 // // atha 19 mA zrI mallinAthakhAmI adhikaarH|| mithilA nAmA nagarImeM, ikSvAkuvaMzI, kuMbhanAmeM rAjA huvA / tisake prabhAvatInAmeM paTTarANI huI / jisakI kUkhameM, jayaMta vimAnathI cavake, miti phAguNa sudi 4 ke dina, bhagavAn utpanna bhaye / taba mAtAyeM, gajAdi agnizikhAparyaMta, 14 svapnA pragaTapaNe mukhameM pravezakartA huvA dekhA ( pIche ) sarva dizA subhikSasameM, migasara sudi 11 ke dina, azvinInakSatre janma kalyANaka huvA / usIvakhata 56 dizA kumArIyoM milake For Private And Personal Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sUtikA mahocchava kIyA / pIche 64 iMdra, meruparvatapara bhagavAnakoM lejAyake, janmamahocchava kIyA (tisa pIche ) kuMbharAjAyeM 10 divasaparyaMta moTo janmamahocchava karake, sarva nyAtI gautI prajAgaNakoM manasA bhojana karAyake, sarvake sanmukha zrI mallikumara nAma sthApana kIyA ( nAma sthApanakA yaha hetu haiM ) ki bhagavAn jaba garbhameM AyA taba bhagavAnkI mAtAko sugaMdhavAle phUla mAlAkI sayyAUpara, soneMkA dohada utpanna bhayA / so devatAneM pUraNa kIyA (isa kAraNaseM) mallikumara nAma dIyA / kalazakA laMchanayukta, nIlavarNa, zarIra pramANa 25 dhanuSa huvA / 3 jJAnasahita, mahAtejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, vivAha kiyevigara, kumAra avasthA meM rayA (pIche) avasara Aye lokAMtika devatAke vacanaseM, miti migasarasudi 11 ke dina, mathurA nagarImeM, aTThamatapa karake, azokavRkSake nIce, 300 kumarI 300 puruSoMkesAtha dIkSA grahaNa karI ( usa vakhata) cotho manaparyavajJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, vizvasenakeghare, paramAnakSIraseM huvo / phira usIdina mithilAnagarImeM / chaThatapasahita, migasara sudi 11 ke dina lokAloka prakAzaka kevalajJAna utpanna huvA ( usavakhata ) caturnikAya devagaNakA kIyA huvA samosaraNameM 12 pariSadAke sanmukha bhagavAna dharmopadeza dekai caturvidha saMghakA sthApanA karA bhagavAnake 40 hajAra sarva sAdhu bhaye / (jisameM ) abhikSaka (kiMsuka) pramukha 28 gaNadhara padadhAraka huve // baMdhumatI pramukha 55 hajAra sarva sAdhvI huii| For Private And Personal Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2900 vekriyalabdhivaMta bhaye // 1400 vAdI viruda dhAraka bhaye // 2200 avadhijJAnI bhaye // 1750 manaparyava jJAnI bhaye / / 2200 kevalajJAnI bhaye // 668 cavade pUrvadhArI huye // 1 lAkha 83 hajAra zrAvaka bhaye // 370000 zrAvikA huI, ityAdika bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sametasikharajI parvataUpara, 500 sAdhuvoMkesAtha 1 mAsakA anazana kIyA / kAusagga mudrAiM, AtmaguNake dhyAnase, sarvakarmAkoM khapAyake, miti phAguNasudi 12 ke dina, 55 hajAra varSako AyuSyamAna pUro karake, siddhi sthAnako prApti bhaye / zAsanadeva kuberayakSa / zAsanadevI dharaNapriyA / devagaNa / azvayoni / meSarAzi / aMtaramAna 5400000 varSa, samyaktapAyevAda tIsare bhavameM mokSa gayA / // iti 19 mA zrI mallinAthasvAmI adhikAraH // 19 // // atha 20 mA zrI munisuvratakhAmI adhikaarH|| rAjagRhI nAmA nagarImeM, harivaMzI, sumitra nAmeM rAjA huvA (tisake) padmAvatI nAmeM paTTarANI bhaI / jisakI kUkhameM, aparAjita nAmA anuttara vimAnaseM cavake, miti zrAvaNa sudi 15 ke dina, bhagavAn utpanna bhayA / taba mAtAyeM gajAdi agni zikhAparyaMta, 14 svapnA pragaTapaNe mukhameM praveza kartA huvA dekhA, pIche sarva dizA subhikSasameM, jyeSTa vadi 8 ke dina, zravaNa nakSatre, janma kalyANaka huvA ( usa bakhata ) 56 dizA kumArIyoM milake, sUtikA mahocchava kIyA (pIche) 64 iMdra, meru parvatapara bhagavAn ko le jAyake, janma mahocchava kIyA / tisa For Private And Personal Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pIche, sumitra rAjAyeM 10 divasaparyaMta, vaDo janma mahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajAgaNakoM manasA bhojana karAyake, sarvake, sanmukha, munisuvrata kumara nAma sthApana kIyA / (nAma sthApanakA yaha hetu hai) ki bhagavAn garbha meM sthita huvA, taba mAtA munikI tare, bhale vratavAlI hotI bhaI (isa hetuseM ) munisuvrata nAma dIyA / kacchapake laMchanayukta / zyAmavarNa, zarIra pramANa 20 dhanuSa huvA / 3 jJAna sahita, mahA tejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe, vivAha karake, kramaseM rAjyapada dhAraNa kIyA / pIche avasara Aye, lokAMtika vacanaseM, miti phAguNa zudi 12 ke dina, rAjagRhI nagarImeM, chaTha tapa karake, caMpekA vRkSake nIce, 1000 puruSoMkesAtha, dIkSA grahaNa karI ( usa vakhata ) cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama chaTha ko pAraNo, brahmadattake ghare, paramAnna kSIraseM huvA / 11 mAsa chamasthapaNe vihAra karake, phira rAjagRhI nagarImeM Aye / vahAM chaTha tapa sahita, phAguNa vadi 12 ke dina, lokAloka prakAzaka, kevala, jJAna utpanna huvA (usa vakhata) caturnikAya devagaNakA kIyA huvA samosaraNameM, 12 pariSadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnake 30 hajAra sarva sAdhu bhaye (jisameM ) malli pramukha 18 gaNadhara huye puSpavatI pramukha 50 hajAra sarva sAdhvI bhaI // 2000 caikriya labdhivaMta bhaye // 1200 vAdI viruda dhAraka bhaye // 1800 avadhi jJAnI bhaye // 1500 manaparyava jJAnI bhaye // 1800 keva For Private And Personal Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 80 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir lajJAnI bhaye / / 500 cavade pUrvadhArI bhaye // / 1 lAkha 72 hajAra zrAvaka bhaye || 3 lAkha 50 hajAra zrAvikA bhaI ( ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sameta zikharajI parvataUpara, 1000 sAdhuvoMke sAtha, 1 mAsakA anazana kIyA // kAusagga mudrAI, AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karmoMkoM khapAyake, miti jyeSTa vadi 9 ke dina, 30 hajAra varSako AyuSya mAna pUrI karake, siddhi sthAnakoM prApti bhaye / zAsanadeva varuNa yakSa | zAsanadevI naradattA / devagaNa / vAnara yoni makara rAzi / aMtaramAna 6 lAkha varSa / samyakta pAyevAda, tIsare bhava meM mokSagaye || iNokevAre rAmacaMdra lakSmaNa 8 mAM valadeva vAsudeva rAvaNaprati vAsudeva huvA || || iti55 bola garbhita 20 mAzrI muni suvratasvAmI adhikAra: 20 || // atha 21 mA zrI naminAthasvAmI adhikAra: // mathurA nAmA nagarImeM ikSvAkuvaMzI, vijaya nAmA rAjA huvA tisake kyA nAmeM paTTarANI bhaI / jisakI kukhameM, prANata nAmA deva lokaseM cavake, miti Azoja sudi 15 ke dina bhagavAn utpanna bhayA / ( taba ) mAtAyeM gajAdi agni zikhAparyaMta 14 svapnA pragaTapaNeM mukhameM praveza karttA huvA dekhA ( pIche ) sarva dizA subhikSasameM, miti zrAvaNa vadi 8 ke dina, azvinI nakSatre janmakalyANaka huvA ( usIbakhata ) 56 dizA kumArIyoM milake, sUtikA mahocchava kIyA ( pIche ) 64 iMdra meru parvatapara bhagavA - nakoM le jAyake janma mahocchava kIyA ( tisa pIche ) vijaya For Private And Personal Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAjAyeM 10 divasaparyaMta moTo janma mahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajA gaNakoM manasA bhojana karAyake, sarvake sanmukha, zrI namInAthakumara nAma sthApana kIyA (nAma sthApanakA yaha hetu he ki) bhagavAn mAtAke garbha meM Aye, taba vairI rAjAyoMnebhI namaskAra karA (isa kAraNaseM) namI kumara nAma dIyA / kamalakA laMchanayukta / pItavarNa / zarIrakA pramANa 15 dhanuSa huvA / 3 jJAna sahita, mahA tejasvI. 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarAtheM, vivAha karake, rAjyapada dhArana kiyA / pIche avasara Aye, lokAMtika devatAke vacanase, miti ASADha vadi 9 ke dina, mathurA nagarImeM chaTha tapa karake, 1 hajAra puruSoMkesAtha, bakula vRkSake nIce, dIkSA grahaNa karI / usa vakhata cotho mana paryava jJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, dina kumArake ghare, paramAnna kSIraseM huvo / 6 bhAsa chadmasthapaNe vihAra karake phira mathurA nagarImeM Aye / vahAM chaThatapa sahita, migasara sudi 11 ke dina, lokAloka prakAzaka, kevala jJAna utpanna huvA (usavakhata) caturnikAyadevagaNakA kIyA huvA samosaraNameM, 12 pariSadAke sanmukha bhagavAn dharmopadeza deke caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnke 20 hajAra sarva sAdhu bhaye (jisameM ) zubhapramukha 17 gaNadhara huye / anilA pramukha 41 hajAra sarva sAdhvI gaI // 5000 vaikriyalabdhivaMta aye // 1000 vAdI viruddha dhAraka bhaye // 1600 aradhi jJAnI bhaye 1250 manaparyava jJAnI bhaye // 1600 kevala jJAnIbhaye // 450 cavade pUrvadhArIbhaye // 1 lAkha 70 hajAra zrAvaka bhaye // 3 lAkha 6 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 82 48 hajAra zrAvikA huI ( ityAdika) bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sametazikharajI parvataUpara 1000 sAdhuvoMke sAtha 1 mAsakA anazanakIyA / kAusamma mudrAI AtmaguNake dhyAnase, sarva kamaukoM khapAyake, miti vaizAkhabadi 10 ke dina, 10 hajAra varSako AyuSyamAna pUrI karake, siddhi sthAnakoM prApta bhaye / zAsanadeva bhRkuTIyakSa zAsanadevI gaMdhArI / devagaNa | azvayoni / meSarAzi | aMtaramAna 500000 varSa, samyakta pAyevAda tIsarebhavameM mokSagaye | inoM ke vAre hariSeNanAmA 10 mA cakravartti huvA || aura 21 mA ( tathA ) 22 mA tIrthaMkara ke aMtara meM, 19 mA jayanAmA cakravartti huA || iti 21 mA zrI naminAthasvAmI adhikAra saMpUrNam // // atha 22 mA zrI neminAthasvAmI adhikAraH / sorIpuranAmA nagarameM, harivaMzI, samudravijayanAmeM rAjA huvA tisake zivAdevI nAmeM paTTarANI / jisakI kUkhameM, aparAjita - nAmeM deva lokaseM cavake, miti kArttikavadi 12 ke dina, bhagavAn utpanna bhayA / taba mAtAyeM gajAdi agnizikhAparyaMta 14 svapnA pragaTapaNeM mukhameM pravezakarttA dekhA / pIche sarva dizA sumikSasameM, miti zrAvaNasudi, 5 ke dina, citrA nakSatre, janmakalyANaka huvA ( usIvakhata ) 56 dizA kumArIyoM milake sUtikA mahocchava kIyA ( pIche ) 64 iMdra meruparvatapara bhagavAnakoM lejAyake janmamahocchava kIyA / tisa pIche samudravijaya rAjAyeM 10 dina paryaMta moMTo janmamahocchava karake sarva nyAtI gotI prajAgaNakoM For Private And Personal Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar manasA bhojana karAke, sarvake sanmukha, zrI ariSTanemi kumara nAma sthApana kIyA (nAma sthApanakA yaha hetu hai ki) bhagavAn jaba garbha meM AyA, taba mAtAneM ariSTa ratnamaya. baDA nemI (cakradhArA ) AkAzameM utpanna svapnameM dekhaa| tisa kAraNaseM ariSTanemi nAma diyA / zaMkhake laMchanayukta, zyAmavarNa, zarIrakA pramANa 10 dhanuSa huvA / 3 jJAnasahita, mahAtejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta vivAha kiye vigara kumAraavasthAmeM rahai (pIche) kAkekA beTA zrIkRSNa, tathA balabhadraneM bahuta haTha karake, manavigara rAjImatIke sAtha vivAha ThaharAyA / jaba jAna leke bhagavAn susarAke ghare toraNakepAsa Aye / uhAM mAraNake nimatta bahutase jAnavara vADA pIjarAmeM bhare huve dekhe / taba dayA karake sarva jIvAM koM baMdhameMseM choDAe / aura Apa pIchA ghirake dikSA lenekoM taiyAra bhae, phera lokAMtika devatAke vacanase, miti zrAvaNasudi 6 ke dina, dvArakA nagarIke bAhira giranAraparvatapara, chaTha tapa karake, veDasavakSake nIce, 1000 puruSoMke sAtha, dIkSA grahaNa karI ( usavakhata ) cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, varadinnake ghare, paramAnnakSIraseM huvo / 54 dina chadmasthapaNe vihAra karake, phira giranAra parvatapara Aye vahAM aTThama tapasahita, Azojavadi amAvasakedina, lokAloka prakAzaka kevalajJAna utpannabhayA / usavakhata caturnikAya devagaNakA kIyA bhayA samosaraNameM, 12 paripadAke sanmukha, bhagavAna dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnake 18 hajAra sarva sAdhubhaye (jisameM ) For Private And Personal Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 84 varadatta pramukha 18 gaNadhara padadhAraka huye / yakSaNI pramukha 40 hajAra sarva sAdhvI huI / / 1500 vaikriyalabdhivaMta bhaye // 800 vAdIvirudapada dhAraka bhaye || 1500 avadhi jJAnI bhaye // / 1000 manaparyava jJAnI bhaye || 1500 kevala jJAnI bhaye // 400 cavade pUrvadhArI bhaye || 1 lAkha 64 hajAra zrAvaka bhaye || 3 lAkha 36 hajAra zrAvikA bhaI ( ityAdika bahutase jIvoMkA uddhAra karake aMtasameM giranArajI parvatapara, 536 sAdhuvoMkesAtha 1 mAsakA anazana kIyA / padmAsana mudrAI, AtmaguNake dhyAnaseM, sarva karmAM khapAyake, miti ASADha sudi 8 ke dina 1 hajAra varSako AyuyamAna pUraNa karake, siddhi sthAnakoM prApti bhaye / zAsanadeva gomedha yakSa / zAsanadevI aMbikA | rAkSasa gaNa / mahiSa yoni / kanyA rAzi | aMtaramAna 83 hajAra 6 se 50 varSa, samyakta pAyevAda nava bhavameM mokSa gaye | inoMke vA rai, inoMke cAcekA beTA, zrIkRSNa navamA vAsudeva, tathA balabhadra baladeva bhayA / aura bAIzamA bhagavAna pIche, tevIsamA bhagavAna pahale isa aMtara 12 mA brahmadatta nA cakravartti bhayA // iti // // atha 23 mA zrI pArzvanAthasvAmI adhikAraH // vaNArasI nAmA nagarImeM, ikSvAkuvaMzI, azvasena nAme rAjA huvaa| jisake vAmA devInAmeM paTTarANI, jisakI kukhameM, prANatanAmA devaloka cavake, miti caitra vadi 4 ke dina, bhagavAn utpanna bhaye / taba mAtAyeM, gajAdi abhizikhA paryaMta, 14 svapnA pragaTapaNeM mukhameM praveza karttA dekhA / pIche sarva dizA subhikSasameM, For Private And Personal Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir miti poSa vadi 10 ke dina, vizAkhA nakSatre janma kalyANaka huvA / usI vakhata 56 dizA kumArIyoM milake sUtikA mahocchava kiiyaa| pIche 64 iMdra, meru parvatapara bhagavAnakoM le jAyake, janma mahocchava kIyA / tisa pIche azvasena rAjAyeM 10 divasaparyaMta moTo mahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajAgaNakoM, manasA bhojana karAyake sarvake sanmukha zrI pArzva kumara nAma sthApana kiiyaa| nAma sthApanAkA yaha hetu hai, ki bhagavAna jaba garbha meM AyA, taba mAtAyeM aMdhArI rAtrIko pAsameM sarpa jAtA huvA dekhA, isase mAtA pitAyeM vicArA ki e garbhakA prabhAva hai| isa kAraNaseM pArzvanAtha nAma diyA / sarpakA laMchanayukta, nIlavarNa, zarIrakA pramANa 9 hAtha huvA / 3 jJAna sahita, mahA tejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe vivAha kIyA / rAjyapada nahiM dhAraNa karake, lokAMtika devatAke vacanaseM, miti poSa vadi 11 ke dina, vaNArasI nagarImeM, chaTha tapa karake, dhAtakI vRkSake nIce, 300 puruSoMkesAtha, dIkSA grahaNakarI / usa vakhata cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, dhannAke ghare, paramAnna kSIrase huvo| 84 dina chadmasthapaNe vihAra karake phira vaNArasI nagarImeM Aye, vahAM aTThama tapasahita, caitravadi 4 ke dina, lokAloka prakAzaka kevala jJAna kevala darzana utpanna bhayA / usa vakhata, caturnikAya devagaNakA kIyA huvA, samosaraNameM, 12 pariSadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke caturvidha saMghakI sthApanA krii| bhagavAnke 16 hajAra sarva sAdhu bhaye / jisameM, Aryadinna pramukha 10 gaNadhara For Private And Personal Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 86 pada dhAraka huye / puSpacUDA pramukha 38 hajAra sarva sAdhvI bhaI // 1100 vaikriya labdhivaMta bhaye // 600 vAdI viruda pada dhAraka bhaye / / 1000 avadhi jJAnI bhaye || 750 manaparyava jJAnI bhaye // 1000 kevala jJAnI bhaye || 350 cavade pUrvadhArI bhaye // eka lAkha 64 hajAra zrAvaka bhaye || 3 lAkha 39 hajAra, zrAvikA bhaI // ityAdika bahuta se jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM sameta zikharajI parvataUpara, 1 mAsakA anazana kIyA / kAusagga mudrAI AtmaguNake dhyAnase, sarva karmAkoM khapAyake, miti zrAvaNa sudi 8 ke dina, 33 sAdhuvoM kesAtha, 100 varSakA AyuSya mAna pUraNa karake, siddhi sthAnakoM prApta bhae / zAsanadeva pArzva yakSa, zAsanadevI padmAvatI, rAkSasa gaNa, mRga yonI, tula rAzi, aMtaramAna 250 varSa, samyakta pAyevAda 10 meM bhave mokSa gayA || iti 23 mA zrI pArzvanAtha svAmIkA 55 bola garbhita adhikAra: // // atha 24 mA zrI varddhamAnakhAmI adhikAraH // brAhmaNa kuMDagrAmanAmA nagarameM, koDAlaza gotrakA dharaNahAra RSabhadatta nAmeM brAhmaNa huvA, jisake devAnaMdAnAmeM bhAryA bhaI, jisakI kukhameM prANatanAmA devalokaseM cavake, miti AzADha suda 6 ke dina uttarAphAlgunI nakSatrakeviSe bhagavAn utpanna bhayA / taba devAnaMdA brAhmaNIyeM caudai svapnA dekhA ( pIche ) saudharma iMdra brAhmaNoMke kula meM pUrvakarmakeyoga bhagavAn koM utpanna huvA dekhake, AzcaryabhUta saMbaMdha huvA jAnake, apanA AgyAkArI haraNegameSI devatAkoM bhejA, so haraNegameSI devatA Ayake devamAyA karake For Private And Personal Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 87 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir devAnadAkI khase bhagavAnakoM karasaMpuTameM grahaNa karake, kSatriyakuMDa grAmAnagarake viSe, ikSvAkuvaMzI, siddhArthanAmeM rAjA, jisake trizalA nAmeM paTTarANI, jisakI kukhameM miti Azojavada 13 ke dina avatAraNa kiyA / aura trizalA mAtAkI kukhaseM putrIkoM apaharaNa karake, devAnaMdA brAhmaNIkI kUkhameM saMkrAmaNa kiyA / isItare haraNegameSI devatA iMdrakI AgyA karake apane sthAnaka gayA (aura) jisabakhata devatAneM devAnaMdAkI kukhaseM trizalA kSatriyANIkI kukhameM saMkrAmaNa kiyA, taba devAnaMdAyeM to apanA 14 svapnA trizalA kSatriyANIkepAsa jAtA huvA dekhA, aura trizalA kSatriyANIneM pragaTapaNeM 14 svamA mukhameM praveza hotA dekhA / pIche sarva dizA subhikSasameM, miti caitra zuddha 13 ke dina, uttarA phAlgunI nakSatre, janma kalyANaka huvaa| usI vakhata, 56 dizA kumArIyoM milake sUtikAmahocchava kIyA / pIche 64 iMdra meru parvata para bhagavAnakoM le jAyake, janma mahocchava kIyA / tisa pIche siddhArtha rAjAyeM 10 divasaparyaMta moTo mahocchava karake, sarva nyAtI gotI prajAgaNakoM manasA bhojana karAyake, sarvake sanmukha, zrI varddhamAna kumara nAma sthApana kIyA / nAma sthApanakA yaha hetu he, ki jaba bhagavAn garbhameM AyA, taba siddhArtha rAjA dhanaseM rAjyaseM parivAraseM bahuta baghatA rahA, isase varddhamAna kumara nAmadiyA / tathA iMdrAdika devatAvoMneM meru parvata para bhagavAnakA janma mahocchava karane ke samaya anaMta valI dekhake, mahAvIra nAma sthApana kiyA // kezarI siMha laMchana, pItavarNa, zarIrakA pramANa 7 hAtha huvA tIna For Private And Personal Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 88 jJAna sahita, mahA tejasvI, 1008 lakSaNAlaMkRta, bhogAvalI karma nirjarArthe, vivAha kIyA / rAjyapada dhAraNa na kiyA / avasara Aye, lokAMtika devatAke vacanase, miti migazara vadi 10 ke dina, kSatrIkuMDa nAmA nagarameM, chaTha tapa karake, sAla vRkSake nIce, ekAkIpaNe dIkSA grahaNa karI, usa vakhata cotho manaparyava jJAna utpanna bhayo / prathama chaThako pAraNo, bahula brAhmaNake ghare, paramAnna kSIraseM huvo| 12 varSa chadmasthapaNe vihAra karake, RjuvAlakA nadIpara Aye, vahAM chaTha tapa sahita, vaizAkha sudi 10 ke dina, lokAloka prakAzaka, kevala jJAna utpanna bhayA / usa bakhata caturnikAya devagaNakA kIyA bhayA samosaraNameM, dezanA dIyA 11 ke dina pAvApUrivAhira 12 pariSadAke sanmukha, bhagavAn dharmopadeza deke, caturvidha saMghakI sthApanA karI / bhagavAnke sarva sAdhu 14 hajAra bhye| jisameM iMdrabhUti pramukha 11 gaNadhara pada dhAraka bhaye // caMdanavAlA pramukha 36000 sarva sAdhvI bhaI // 700 vaikriya labdhivaMta bhaye // 400 vAdI viruda dhAraka bhaye // 1300 avadhi jJAnI bhaye // 500 manaparyava jJAnI bhaye // 700 kevala jJAnI bhaye / / 300 cavade pUrvadhArI bhaye // 1 lAkha 59 hajAra zrAvaka bhaye // 3 lAkha 18000 zrAvikA bhaI // ityAdika bahutase jIvoMkA uddhAra karake, aMtasameM pAvApurI nagarImeM, chaTha tapakA anazana kIyA // padmAzana mudrAI, AtmaguNakedhyAnaseM, sarva karmAkoM khapAyake, miti kArtikavadi amAvazake dina, ekAkI, For Private And Personal Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achan 89 72 varSakA AyuSyamAna pUraNa karake, siddhi sthAnako prApta bhaye zAsanadeva brahmazAMti yakSa / zAsanadevI siddhAyikA / mAnava gaNa / mahiSayoni / kanyA rAzi / samyakta pAyevAda 27 meM bhava mokSa gaye zrI mahAvIrakhAmI mokSa gaye pIche, tIna varSa, sADhI ATha mahinA gae, cauthA ArA utarA aura pAMcamA ArA sarU huvA // iti 24 zrI varddhamAna svAmIkA 55 bola garbhita adhikAraH isI tarai covIza bhagavAnkA nAma dRSTAMta kahA // aba 24 bhagavAnke, 12 cakravarti, 9 vAsudeva, 9 baladeva, 9 prati vAsudevAdi baDe 2 uttama puraSa mokSagAmI rAjAdika bhae, jina sarvakA nAma mAtra dRSTAMta ihAM likhatAM huM // atha 12 cakravarti adhikaarH|| // pahalA zrI bharata cakravartiH // vinItA nagarImeM prathama bhagavAn zrI RSabhadeva nAmeM rAjA huvA jinoMke sumaMgalA nAmeM rANI, jisakA putra bharata nAmeM pahalA cakravarti huvA inake 64 hajAra strIyoM huI, jisameM mukhya strIratna sudAmA nAmeM bhaI / jaba cakraratnAdika 14 ratna utpanna huvA, taba isa bhararA kSetrake cha khaMDa meM rAjya kiyaa| aMtameM ArIsA mahalameM, zuddha bhAvanAseM kevalagyAna pAyake cAritra grahaNa karake, 84 pUrva lAkha varaSako AyuSya pUraNa karake mokSakoM prApta huvA // 1 // iti // For Private And Personal Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // dUsarA sagara cakravartiH // ayodhyA nagarImeM, sumitra nAmeM rAjA huvA, jisake jasavatI nAmeM paTTarANI, jinake putra sagara nAmeM dUsarA cakravarti huvA / inakai bhadrA nAmeM strIrata bhaI / jaba cakraratnAdika, 14 ratna utpanna hue, taba bharata kSetrake 6 khaMDakoM sAdhake rAjya kiyaa| aMtameM cAritra grahaNa karakai 72 pUrva lAkha varaSako AyuSya pUraNa karake, siddhi sthAnako prApta huvA // tIsarA maghavA nAmeM ckrvrtiH|| sAvatthI nagarImeM, samudravijaya nAmeM rAjA, jisake subhadravatI nAmeM paTTarANI huI, jinake putra maghavAnAmeM tIsarA cakravarti huvA / inake subhadrAnAmeM strIratna huI / aMtameM zubhabhAvaseM cAritra leke sarva pAMca lAkha varapako AyuSya pUraNa karake devalokakoM prApta huvA / / iti // 3 // // cothA sanatkumAranAmeM ckrvtiH|| hathanApuranAmA nagarameM, azvasenanAmeM rAjA, jisake sahadevInAmeM paTTarANI, jinakeputra sanatkumAra nAmeM cothA cakravarti huvA / inake jayA nAmeM strIratna bhaI / 6 khaMDakA rAjya kiyA, aMtameM zubhabhAvaseM cAritra grahaNa karake, tIna lAkha varapakA AyuSya pUrNa karake devalokakoM prApta huvA // iti // // atha pAMcamA, zrI zAMtinAtha cakravartiH // hathanApuranAmA nagarameM, vizvasenanAmeM rAjA, jisake acirAnAmeM For Private And Personal Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar paTTarANI, jinakaputra zolamA bhagavAn , pAMcamAM cakravarti zrI zAMtinAtha svAmI huvA, inake vijayAnAmeM strIratna bhaI, cha khaMDakA rAjya kiyA, avasara Aye cAritra leke kevala gyAnapAyake sarva eka lAkha varapako AyuSya pUraNa karake siddhisthAnakoM prApta huvA / / iti // 5 // // 6 ThA, zrI kuNthunaathckrvrtiH|| hathanApuranAmA nagarameM, sUranAmeM rAjA, jisake zrInAmeM paTTarANI jinake putra 17 mA bhagavAn , chaThA cakravarti zrI kuMthanAthasvAmI huvA / inake kanhasIrInAmeM strIratna huI, cha khaMDakA rAjya kiyA / avasara Aye cAritra leke kevala gyAna pAyake, 85 hajAra varapakA AyuSya pUrana karake mokSakoM prApta huvA // iti // 6 // // 7 mA zrI aranAthanAmeM cakravartiH / / hathanApuranAmA nagarameM, sudarzananAmeM rAjA, jisake devInAmeM paTTarANI, jinakeputra 18 mA bhagavAn , 7 mA cakravarti zrI aranAthasvAmI huvA / inake padamazrInAmeM strIratna huii| 6 khaMDameM rAjya kiyA, aMtameM cAritra leke kevala gyAna pAyake 60 hajAra varapakA AyuSya pUraNa karake mokSakoM prApta huvA // iti // 7 // // 8 mA subhUmanAmeM cakravartiH // hathanApuranAmA nagarameM, kIrtivIryanAmeM rAjA jisake tArAnAmeM paTTarANI, jinake putra subhUmanAmeM AThamA cakravarti huvA / inake sUrazrInAmeM strIratna huI / cha khaMDakA rAjya kiyaa| aMtameM 30 For Private And Personal Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 92 hajAra varaSakA AyuSya pUraNa karake sAtamI naraka pRthvImeM utpanna huvA / / iti // 8 // ||9maa pamanAmeM cakravatiH // vaNArasI nAmeM nagarImeM, padmottara nAmA rAjA, jisake jvAlA nAmeM paTTarANI, jisake putra mahApadma nAmeM navamA cakravarti hukA / inake vasuMdharA nAmeM strIratna bhaI / aMtameM 19 hajAra varaSako AyuSya pUraNa karake mokSakoM prApta huvA // iti // 9 // // 10 mA hariSeNa nAmeM cakravartiH // kaMpilapura nAmA nagarameM, hari nAmeM rAjA, jisake merA nAmeM paTTarANI, jinake putra hariSeNa nAmeM dazamA cakravarti huvA / inake devI nAmeM strIratna bhaI / aMtameM daza hajAra varaSako AyuSya pUraNa karake siddhi sthAnakoM prApta huvA // iti // 10 // 11 mA, jaya nAmeM cakravartiH // rAjagRhI nAmeM nagarImeM, vijaya nAmeM rAjA, jisake viprA nAmeM paTTarANI, jisake putra jaya nAmeM igyAramA cakravarti huvA / inake valacchInAmeM strIratna bhaI / aMtameM tIna hajAra varaSako AyuSya pUraNa karake siddhi sthAnakoM prApta huvA // iti // 11 // 12 mA brahmadatta nAmeM ckrvrtiH|| kaMpilapura nAmA nagarameM, brahma nAmeM rAjA, jisake cUlaNI nAmeM paTTarANI, jisake putra brahmadatta nAmeM bAramA cakravarti huvA / inake kuramatI nAmeM strIrata bhaI / aMtameM 7 se varaSako AyuSya For Private And Personal Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUraNa karake sAtamI naraka pRthvImeM nArakI paNeM utpanna huvA / / iti // 12 // // 12 cakravarti samAnazuddhI adhikaarH|| ye 12 cakravarti kAzyapagotrameM huye, ina sarvakA kaMcanasamAna zarIrakAvarNa huvA / isa bharatakSetrakA 6 khaMDameM rAjya kiyaa| navanidhAna 14 ratna, 16 hajAra yakSa, 32 hajAra mugaTa baddharAjA, 64 hajAra aMteurI, ekeka rANIsAthe dodo varAMganA hoya, taba eka lAkha 52 hajAra varAMganA, 84 lAkha hAthI, 84 lAkha ghoDA, 84 lAkha ratha, 96 koTi pyAdA / 32 hajAra nATaka, 32 hajAra baDAdeza, 32 hajAra belAula / 14 hajAra jalapaMtha / 21 hajAra sanivesa / 16 hajAra rAjadhAnI 56 aMtaradvIpa / 99 hajAra droNamukha / 96 koTi grAma / 49 hajAra udyAna / 18 hajAra zreNi prazreNI / 80 hajAra paMDita / 7 koDi kauTaMbika / 16 hajAra Agara / 32 koDi kula / 14 hajAra mahAmaMtravI, 14 hajAra vuddhinidhAna / 16 hajAra mleccharAjya / 24 hajAra karpaTa / 24 hajAra saMbAdhana / 16 hajAra ratnAkara / 24 hajAra kheDA sunya / 16 hajAra dvIpa / 48 hajAra pATaNa / 50 koDi dIvaDiyA / 84 lAkha mahAnisANa / 10 koDi dhajApatAkA / 36 koDi aMgamardaka / 36 koDi AmaraNa dhAraka / 36 koDi sUpakAra / tIna lAkha bhojana thAnaka / eka koDi gokula / tIna koDi hala / 360 suthAra / 99 koDi mADaMbika 99 koDi dAsIdAsa / 99 lAkha aMgarakSaka / 99 koDi bhoI / 99 koDi For Private And Personal Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kAvaDiyA / 99 koDi masUriyA / 99 koDi thaiyAyata / 99 koDi paTatAraka / 99 koDi mIThAbolA, 1 koDi 80 hajAra rAsabha / 12 koDi sukhAsaNa / 60 koMDi taMbolI, 50 koDi pakhAliyA // ityAdi aneka prakArakI zuddhI sarva cakravartike samAna hotI hai // iti // atha navavAsudeva, baladevakA dRSTAMta li0|| // 1 tRpRSTa vAsudevaH 1 acala bldevH|| 11 mA bhagavAn zrI zreyAMsanAtha svAmIke vAre, zobhanapuranAmA nagarameM, prajApatinAmeM rAjA huvA, jisake mRgAvatInAmeM paTTarANI, jisakI kUkhaseM sAtamAdevalokaseM Ayake, 7 svapnAsUcita tRpRSTanAmeM putra huvA // aura dUsarI bhadrAnAmeM rANI, jisakI kUkhaseM 4 svapnA sUcita acalanAmeM putra huvA / ye kramaseM vadhatA thakA apanA vairI azvagrIva prativAsudevakoM yuddha meM mArake, pahalA vAsudeva huvA / cakravartiseM AdhA arthAt isa bharatakSetrakA tIna khaMDameM rAjya kiyA / nIlevarNa, dehamAna 80 dhanuSakA huvA, aMtameM 84 lAkha varaSakA AyuSya pUraNa karake tRpRSTa vAsudeva sAtamI naraka pRthvImeM gayA / aura baladevakA ujhalavarNa, zarIra pramANa 80 dhanuSa huvA, aMtameM bhAIkA maraNa dekha vairAgyaseM cAritra grahaNa kiyA, kramaseM kevalajJAna pAyake 85 lAkha varapakA AyuSya pUraNa karake mokSa gayA // iti // 1 // For Private And Personal Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 95 // dvipRSTa vAsudevaH 2 vijaya baladevaH // " 12 mA tIrthakarake bAre, dvArAmatInAmA nagara meM, vaMbhanAmeM rAjA, jisake UmAnAmeM paTTarANI, jisakI kukhameM 10 mA devaloka Ayake, 7 svapnA sUcita, dvipRSTanAmeM putra huvA || aura dUsarI subhadrAnAmeM rANI, jisakI kUkhase 4 svapnA sUcita vijaya nAmeM putra huvaa| ye kramaseM yuvAna avasthAkoM prApta huvA, taba apanA vairI tArakanAmeM prativAsudevako mArake, dUsarA vAsudeva, baladeva huvaa| tIna khaMDameM rAjya kiyA, vAsudevakA nIlA varNa, dehamAna 70 dhanuSa huvA / aMtameM 72 lAkha varapakA AyuSya pUraNa karake, chaThI naraka pRthvI meM gayA / aura vijayabaladevakA ujhalavarNa, zarIrapramANa 70 dhanuSa huvA, aMtameM zuddhabhAvaseM cAritra leke keva lajJAna pAyake 73 lAkha varaSako AyuSya pUraNa karake mokSameM gayA // iti // // 3 svayaMbhuH vAsudevaH 3 bhadra baladevaH // 13 mA tIrthakarake vAre, dvArakA nAmA nagarIke viSe, rudra nAmeM rAjA huvaa| jisake puhavI nAmeM paTTarANI, jisakI kukhaseM, 6 ThA devaloka Ayake, 7 svapnA sUcita svayaMprabhU nAmeM putra huvA | aura suprabhA rANI 4 svapnA sUcita bhadra nAmakA putra bhayA / ye kramaseM yuvAna avasthAkoM prApta bhayA, taba apanA vairI meruka nAmeM prati vAsudevako mArake, tIsarA vAsudeva baladeva huA / isa bharata kSetrake tIna khaMDameM rAjya kiyA / vAsudevakA nIlAvarNa, dehamAna 60 dhanuSa huA / aMtameM 60 lAkha baraSakA AyuSya For Private And Personal Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUraNa karake, chaThI naraka pRthvImeM gayA / aura bhadra raladevakA ujhala varNa, zarIrapramANa 60 dhanuSabhayA, aMtameM cAritra aMgIkAra karake, kevala gyAna pAyake, sarva 65 lAkha varaSako AyuSya pUraNa karake mokSa gayA // iti tIsarA vAsudeva, baladeva dRSTAMtam / / // atha 4 mA puraSottama vAsudevaH, suprabhu bldevH|| 14 mA tIrthakarake vAre, vAravaI lAmA nagarImeM, eka soma nAmeM rAjA huaa| jisake sItA nAmeM paTTarANI, usakI kUkhaseM 8 mA deva lokaseM AyA huvA, 7 svapnA sUcita, puraSottama nAmeM putra huaa| aura dusarI sudarzanA nAmeM rANI, jisakI kUkhaseM 4 svamA sUcita suprabhu nAmeM putra huA / ye java yuvAna avasthAkoM prApta bhayA, taba apanA vairI, madhu nAmeM prati vAsudevakoM mArake, cothA vAsudeva, baladeva, isa bharata kSetrameM huaa| tIna khaMDameM akhaMDa rAjya kiyA / vAsudevakA nIlAvarNa, aura zarIra pramANa 50 dhanuSakA huvA / aura aMtameM 30 lAkha varaSako AyuSya pUraNa karake chaThI pRthvImeM gayA / aura baladevakA ujhalavarNa zarIra pramANa 50 dhanuSa huvA / aMtameM 55 lAkha varaSako AyuSya pUraNa karake mokSa gayA // iti cothA vAsudeva, baladeva, prati vAsudeva, dRSTAMtam // // atha 5 mA puraSasiMha vAsudevaH, sudarzana baladevaH // - 15 mA tIrthakarake vAre, azvapurI nAmA nagarImeM, ziva nAmeM rAjA huvA / jisake ammA nAmeM paTTarANI, usakI krUkhaseM, cothA devalokaseM AyA huvA, 7 khamA sUcita, puraSasiMha For Private And Personal Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 97 nAmeM putra huvA / aura dUsarI vijayA nAmeM rANI, jisakI kukhase 4 svapnA sUcita, sudarzana nAmeM putra huvA | ye jaba yuvAna avasthAkoM prApta huvA | taba apanA vairI nisuMbha nAmA prativAsudevako mArake pAMcamA vAsudeva, baladeva isa bharata kSetrameM bhayA / tInakhaMDameM rAjyakiyA isameM vAsudevakA nIlA varNa, zarIrapramANa 45 dhanuSa huvA, aMtameM 1 lAkha varaSakA AyuSya pUraNa karake, chaThI naraka pRthvImeM gayA | aura baladevakA ujvalavarNa, zarIra pramANa 45 dhanuSa huvA / aMtameM eka lAkha 70 hajAra varSako AyuSya pUraNa karake maukSa gayA | iti pAMcamA vAsudeva, baladeva, prati vAsudeva dRSTAMtam // atha 6 puruSapuMDarIka vAsu0 AnaMdabaladevaH // aThAramA ugaNIsamA tIrthaMkarake aMtarameM, cakrapurInAmA nagarImeM mahAzivanAmeM rAjA, jisake lakSmInAmeM paTTarANI, usakI kukhase pAMcamA devalokaseM AyA huvA, sAta svapnA sUcita, puruSa puMDarIkanAmeM putrahuvA | aura dUsarI vaijayaMtInAmeM rANI, usakI kukhaseM, cAra khammA sUcita AnaMda nAmeM putra huvA / ye donuM jaba yuvA avasthAkoM prApta bhaye / taba apanA vairI, balInAmA chaThA prativAsudevako mArake chaThA vAsudeva baladeva huye / tIna khaMDameM rAjya kiyA / isameM vAsudevakA nIlAvarNa, zarIrapramANa 29 dhanuSa huvA / aMtameM 65 hajAra varaSakA AyuSya pUraNa karake, chaThI naraka pRthvI meM gayA aura baladevakA ujvalavarNa, zarIrapramANa 29 dhanuSa huvA / aMtameM zubhabhAvaseM cAritra leke, kevalamyAna 7 datta sUri0 For Private And Personal Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achan sAtamAkA nIlAvarNa, sarake, pAMcamI dekhake, vairAgyasAra varapakA pAyake, sarva 85 hajAra varaSakA AyuSya pUraNa karake siddhigatimeM gayA // iti chaThA vAsudeva baladeva dRSTAMtam // atha 7 mA datta vAsudevaH naMdana baladevaH // 18 mA tIrthakarake vAre, vaNArasInAmA nagarImeM, agnisiMhanAmeM rAjA huvA / jisake sesavatInAmeM paTTarANI, usakI kUkhaseM, pahalA devalokaseM AyA huvA, sAta svamA sUcita dattanAmeM putra huvA / aura dUsarI jayaMtI nAmeM rANI jisakI kUkhaseM cAra khapnA sUcita naMdananAmeM putra huA, ye donuM jaba yuvAna avasthAkoM prApta bhaye, taba apanA vairI prahlAdanAmA prativAsudevakoM cakraratnaseM mArake, sAtamA vAsudeva baladeva, huye / tIna khaMDameM rAjya kiyA / isameM vAsudevakA nIlAvarNa, sarIra 26 dhanuSa huaa| aMtameM 56 hajAra varaSakA AyuSya pUraNa karake, pAMcamI narakapRthvImeM gayA / auranaMdana baladeva, apanA bhAIkA maraNa dekhake, vairAgyaseM cAritra grahaNa kiyA / kramaseM kevala gyAna pAyake sarva 65 hajAra varapakA AyuSya pUraNa karake mokSa gayA iti sAtamA vAsudeva baladeva dRSTAMtam // // 8 mA lakSamaNavAsudevaH, rAmacaMdra bldevH|| . 20 mA tIrthaMkara zrI munisuvrata svAmIkevAre, ayodhyAnAmA nagarImeM, dazarathanAmeM rAjA huvA, jisake sumitrAnAmeM paTTarANI, usakI kUkhaseM tIsarA devalokaseM AyA huvA, sAta svamA sUcita lakSamaNanAmeM putra huvA / aura dUsarI aparAjitA nAmeM rANI jisakI kUkhase cAra svapnA sUcita rAmacaMdra nAmeM putra huvA / ye donuM jaba For Private And Personal Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yuvAna avasthAkoM prApta bhaye / taba zItAko apaharaNa karanevAlA, apanA vairI, laMkAkA rAjA, rAvaNa prativAsudevakoM mArake, AThamA vAsudeva baladeva huye / isa bharatakSetrake 3 khaMDameM rAjya kiyA, isameM lakSamaNa vAsudevakA nIlAvarNa, sarIra pramANa 16 dhanuSakA huvA / aMtameM 12 hajAra varapakA AyuSya pUraNa karake cothI naraka pRthvImeM utpanna bhayA / aura rAmacaMdra baladeva, apanA bhAIkA maraNa dekhake, vairAgyaseM cAritra grahaNa kiyA / kramaseM kevala jJAna pAyake, sarva 15 hajAra varaSakA AyuSya pUraNa karake, siddhagirI parvata Upara mokSa gayA / isI rAmacaMdrajIkoM bahutase hiMdU loka, apanA IzvarAvatAra mAnate haiM // aura rAvaNakoM dazamukhavAlA rAkSasa kahate haiM, tathA lokIka rAmAyaNameMbhI rAvaNake 10 mukha likhe haiM, so ThIka nahIM haiM, kyoMki manuSyake svAbhAvikahI dazamukha kadApi nahIM hosakte haiM, padmacaritrAdikameM likhA hai, ki rAvaNake baDe baDeroMkI paraMparAseM, eka baDA navamANikaratnakA hAra calA AtAthA, so rAvaNaneM vAlAvasthAseM apane galemeM pahanaliyA thA / aura ve nauhI mANaka bahuta baDe the| cAra cAra mANaka donu skaMdha tarapha jaDe huye the| eka bIcameMthA, aiseM navamukha mANakameM nayA dIkhatA thA, aura eka rAvaNakA asalI mukha thA isavAste dazamukhavAlA rAvaNa kahA jAtA hai| aura rAvaNake samayaseMhI himAlayake pahADameM badrI nAthakA tIrtha utpanna huA hai / tisakI utpatti jaina dharmake zAstroseM aise jAnI jAtI hai, ki yaha asalI pArzvanAthakI mUrti thI, tisakAhI nAma badrInAtha rakkhAgayA hai| isakA vizeSa For Private And Personal Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achan adhikAra dekhanA hoya to padmacaritra ora pArzvanAthacaritraseM jANa lainA // iti AThamA vAsudeva, baladeva dRSTAMtam // // atha 9 mA kRSNa vAsudevaH, balabhadra, baladevaH, 22 mA zrI neminAtha bhagavAnke vAre, zorIpura nAmA nagarameM, samudravijayajI nAmeM rAjA, jisakA choTA bhAI vasudevajI huvA, jisake pUrva niyANeMke yogase 72 hajAra strIyoM huI, jisameM mukhya devakI nAmeM rANI, jisakI kUkhaseM sAtamA devalokaseM AyA huvA sAta svapnA sUcita kRSNa nAmeM putra huvA / aura dUsarI rohaNI nAmeM rANI / jisakI kUkhase cAra khannA sUcita balabhadra nAmeM putra huvA, ina donuMkoM kaMsake bhayaseM vasudevajIne apanA gokulameM, naMda govAliyeke ghare, kitaneka varaSa chipe huve rakkhe / jaba ye donuM yuvAnAvasthAko prApta bhaye / taba prathama to apanA bhAiyoMkoM mAranevAlA, kaMsakoM vairI jAnake malla akhADemeM Ayake, kaMsakoM mArA, jaba yAdava loka bahutase bhayakoM prApta huve, ki kaMsakA susarA jarAsiMdha prati vAsudeva abhI sarvameM moTA rAjA hai, isaseM kadAca yAdavoMko kSaya nahiM kara devai, isa bhayaseM zorIpura, tathA mathurA nagarIseM, yAdava sarva nikala ke pazcima samudrake kinArai jAyake, uhAM dvArikA nagarI basAyake kitaneka varaSa sukhase rahA / pIche jaba jarAsiMdha apanI senA leke yuddha karanekoM aayaa| taba kRSNa balabhadra yuddha meM jarAsiMdhaprativAsudevakoM mArake, navamA vAsudeva, baladeva huvA / isameM vAsudevakA zyAmavarNa, sarIrapramANa 10 dhanuSa huvA / ye, zrIneminAthasvAmIkA For Private And Personal Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 101 baDA bhakta avirati samyag dRSTi zrAvaka huvA / aMtameM sarva eka hajAra varapakA AyuSya pUraNa karake tIsarI naraka pRthvImeM utpanna bhayA / aura baladevakA ujjala varNa, sarIrapramANa 10 dhanuSa huvA / jaba dvArakAnagarI, yAdavoMkA kSaya huvA, aura apanA bhAI zrIkaSNakA kausaMbavanameM jarAkumarake hAthaseM maraNa huvA dekhake, vairAgyaseM saMsArako asAra jANake, zuddhabhAvase cAritra grahaNa kiyA / kramaseM sovarSa cAritra pAlake, sarva 1200 varaSako AyuSya pUraNa karake, pAMcamA brahmadevalokameM devatApaNe utpanna bhayA / AvatI cauvIsImeM bAramA, caudamA tIrthakarahoke donuM mokSa jAveMge // ye kRSNa, balabhadra, jagatameM bahuta prasiddha hai / kyoMki bahutase loka zrIkRSNa vAsudevakoM sAkSAt Izvara tathA IzvarakA avatAra, jaga takA kartA mAnate hai / so yaha bAta zrIkRSNa vAsudevake jIte huye na huI, kiMtu unake mare pIche loka kRSNa vAsudevakoM IzvarAvatAra mAnane lage haiM // tisakA hetu zrI vesaThasalAkA puraSa caritrameM aiseM likhA hai / ki jaba kRSNa vAsudevaneM kausaMbavanameM zarIrachoDA, taba kAlakarake tIsarI bAlukAprabhA pRthvI (pAtAlameM ) gaye, aura balabhadrajI ekasau varSa jena dikSA pAlake pAMcamA brahmadevalokameM deva huye, uhAM avadhi jJAnaseM apanA bhAI zrIkRSNakoM pAtAlameM tIsarI pRthvImeM dekhA / tava bhAIke snehaseM vaikriya zarIra banAkara zrIkRSNakepAsa pohacA aura zrIkRSNaseM AliMgana karake kahA / ki meM balabhadra nAmA tere pichale janmakA bhAI hUM, meM kAla karake pAMcamA For Private And Personal Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 102 devalokameM devatA huA huM, aura tere snehaseM ihAM terepAsa milanekoM AyA huM, someM tere sukhavAste kyA kAma karUM // itanA kahakara jaba balabhadrajIneM Apane hAthoM Upara kRSNajIkoM liyA, taba kRSNakA zarIra pArekI tare hAthaseM kSarake bhUmi Upara gira paDA, phera milakara saMpUrNa zarIra pUrvavat ho gayA / isItare prathama AliMgana karaneseM, phera viratAMta kahaneMseM, aura hAthoMpara uThAneseM jAna liyA / ki yaha mere pUrva bhavakA ati vallabha balabhadra bhAI hai taba zrIkRSNajIne saMbhramaseM uThake namaskAra karA / balabhadrajIneM kahA, he bhAI, jo zrIneminAtha svAmIne kahA thA / yaha viSaya sukha mahA duHkhadAI hai so pratyakSa tumakoM prApta huA / tuja karma niyaMtritakoM meM svargameMbhI nahiM lejA saktA huM / paraMtu tere snehaseM terepAsa meM rahA cAhatA huM taba kRSNajIneM kahA, he bhrAtA tere rahaneMseMbhI maineM kare huye karmakA phala to mujhakoM avazya bhogavanAhI hai| paraMtu mujhakoM isa duHkhaseM vo duHkha bahuta adhika hai / jomeM dvArikA, aura sakala parivArake dagdha ho jAneseM, ekalA kauzaMbavanameM jarA kumarake tIraseM marA / aura mere zatruvokoM sukha, tathA mere mitroMkoM duHkha huA, jagatmeM sarva yaduvaMzI badanAma huye, isavAste he bhrAtA, tUM bharatakhaMDameM jAkara, cakra, zAraMga, zaMkha, gadAkA dharanevAlA, aura pIlA vastra, tathA garuDa dhvajAkA dharanevAlA, aisA merA rUpa banAkara vimAnameM baiThAkara lokoMko dikhalAva / tathA nIlA vastra hala mUzala zastrakA dharanevAlA aisA rUpaseM tUM vimAnameM baiThake apanA For Private And Personal Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 103 sAgIrUpa sarva jage dikhalAkara lokoMkoM kaho, ki rAmakRSNa donuM hama avinAzI puruSa haiM / aura svecchA bihArI haiM / jaba lokoMkoM yaha satya pratIta ho jAvegA taba apanA sarva apayaza dUra ho jAvaigA / yaha zrIkRSNajIkA kahanA sarva zrI balabhadrajIneM aMgIkAra kiyA / aura bharatakhaMDameM Akara kRSNa, balabhadra, donuMkA rUpa karake sarva jage vimAnArUDha dikhalAyA, aura aise kahane lagA, ki aholoko tuma kRSNa, balabhadra, arthAt hamAre donokI suMdara pratimA banAkara, IzvarakI buddhIseM baDe AdaraseM pUjo, kyoM ki hamahI jagata racanevAle, aura sthiti saMhArake karttA haiM, aura hama apanI icchA svarga (vaikuMThaseM ) cale Ate hai / aura dvArikA hama hI racIthI, tathA hamaneMhI usakA saMhAra karA hai, kyoM ki jaba hama, vaikuMThameM jAneM kI icchA karate haiM, taba apanA sarva vaMza dvArikA sahita dagdha karake cale jAte haiM / hamAre uparAMta aura koI anya karttA, harttA, nahI hai / aisA balabhadrajIkA kahanA sunake prAye ker3agrAma, nagarake loka kRSNa balabhadrajIkIpratimA sarva jage banAkara pUjaneM lage, taba apanI pratimAkI bhakti karanevAloMkoM balabhadrajIneM bahuta dhanAdika sukha deke AnaMdita kie| isavAste bahutase loka haribhakta ho gae / jabaseM bhakta huye tabaseM pustakoM meM zrIkRSNajIko pUrNabrahma paramAtmA IzvarAdi nAmoseM likhAhe lokikameM zrIkRSNa hoyekoM pAMca hajAra varaSa kahate hai, isase kyA jAneM jabaseM balabhadrajIneM kRSNajI kI pUjA karavAI, tabaseM hI lokoMneM For Private And Personal Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kRSNakoM IzvarAvatAra mAnA hoya, aura usa samayakoM pAMca hajAra varaSa huA hoya, to isa vAtakoM pAMca hajAra varaSa huA hogaa| ___ isI tare 63 tesaTha zilAkA puruSoMkA dRSTAMta ihAM nAmamAtra likhA hai / ina sarvakA vistArase saMbaMdha dekhanA hoya, to zrI hemAcAryajI mahArAjakRta tesaTha zalAkA puraSoMkA caritrAdikase dekha lenA // ___ aura jitane kAlameM 24 bhagavAna hue haiM, utaneM kAlameM igyArai rudra hue haiM, jinakA kiMcita saMbaMdha likhatA hUM // ||ath 11 rudra nAma, gati vicAra li0|| 1 zrI RSabhadeva svAmIke vAre, mahArudraparaNAmakA dharanevAlA mImabala nAmeM pahalA rudra huA, aMtameM marake sAtamI naraka pRthvImeM gayA / / iti // 2 zrI ajitanAtha svAmIke vAre jitazatru nAmeM dUsarA rudra huvA, so aMtameM marake sAtamI naraka pRthvImeM gayA / iti 2 // 9 zrI suvidhinAtha svAmIke vAre, rudravala nAmeM tIsarA rudra huaa| aMtameM marake chaThI naraka pRthvImeM gayA // iti // 10 mA zrIzItalanAtha svAmIke vAre, vizvAnara nAmeM cothA rudra huaa| aMtameM chaThI naraka pRthvImeM gayA // iti // 11 mA zrI zreyAMzanAtha svAmIke vAre, supratiSThanAmeM pAMcamA rudra huaa| aMtameM marake chaThI naraka pRthvImeM gayA // iti // 12 mA zrI vAsupujya svAmIke vAre, acala nAmeM chaThA rudra huA / aMtameM marake chaThI pRthvImeM gayA // iti // 13 mA zrI vimalanAtha svAmIke vAre, puMDarIka nAmeM sAtamA rudra huaa| aMtameM marake chaThI naraka pRthvImeM For Private And Personal Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 105 gayA // iti // 7 // 14 zrI anaMtanAtha svAmIke vAre, ajitadhara nAmeM AThamA rudra huA / aMtameM marake pAMcamI naraka pRthvImeM gayA // iti // 8 // 15 mA zrI dharmanAtha svAmIke vAre, ajitabala nAmeM navamA rudra huaa| aMtameM marake cothI naraka pRthvImeM gayA // iti // 16 mA zrIzAMtinAtha svAmIke vAre, peDhAla nAmeM dazamA rudra huaa| aMtameM marake cothI naraka pRthvImeM gayA // iti 10 // 24 mA bhagavAn zrI mahAvIrasvAmIke vAre, satyakI nAmeM igyAramA rudra huA / aMtameM marake tIsarI pRthvImeM gayA // ye igyAramA rudra lokIkameM bahuta mAnyatAko prApta huA thakA hai, isaseM inakA ihAM kiMcita vistAraseM dRSTAMta likhate haiM / ||ath 11 mA rudra satyakI dRSTAMta li0 // vizAlA nagarIke, ceTaka rAjAkI chaThI putrI sujyeSTA nAmA kumArI kanyAne dikSA lInIthI, arthAt jaina matakI sAdhvI ho gaI thI, vo kisI avasarameM upAzrayake aMdara sUryake sanmukha AtApanA letI thI, isa avasarameM peDhAla nAmA parivrAjaka arthAt saMnyAsI vidyAsiddha thA, so apanI vidyA denekevAste pAtrapuraSakoM dekhatA thA / aura usakA vicAra aisA thA, ki yadi brahmacAraNIkA putra hove to sunAtha hovegA / taba tisa saMnyAsIne, rAtrImeM sujyeSTAko, nagnapaNe zItakI AtApanA letIkoM dekhA, taba dhuMdha vidyAse aMdhakArameM aceta karake usakI yonImeM apane vIryakA saMcAra karA, tisa avasarameM sujyeSTAkoM rutu dharma AgayAthA isavAste garbha raha gayA, taba sAthakI sAdhvIyoMmeM garbhakI carcA For Private And Personal Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hone lagI, pIche atizaya jJAnIne kahA ki, sujyeSTAneM viSaya bhoga kisIseM nahIM karA, arutisa vidyAdharakA sarva vRttAMta kahAtaba sarvakI zaMkA dUra ho gaI, pIche jaba sujyeSTAne putra janmA, taba tisa laDakekoM zrAvakaneM apane gharameM lejAke pAlA, tisakA nAma satyakI rakkhA, ekadA samaya satyakI, sAdhvIyoMke sAtha zrI mahAbIra bhagavAnke samavasaraNameM gayA, tisa avasarameM eka kAlasaMdI. paka nAmA vidyAdhara zrI mahAvIra svAmIkoM vaMdanA karake pUchaneM lagA, ki mujhakoM kisaseM bhaya hai, taba bhagavaMta zrI mahAvIra khAmIneM kahA ki yaha jo satyakI nAmA laDakA hai, isase tujhakoM bhaya hai / taba kAlasaMdIpaka satyakIke pAsa gayA, avajJAseM kahaneM lagA, ki are tUM mujhakoM mAraigA, aiseM kahakara jorAvarIseM satya, kIkoM apaneM pagoMmeM gerA, taba tisake pitA peDhAlane satyakIkA pAlana karA, aura apanI sarva vidyAyoM satyakIkoM dedaI, pIche jaba satyakI mahArohaNI vidyAkA sAdhana karane lagA, isa satyakIkA yaha sAtamA bhava rohaNI vidyA sAdhanameM lagarahA thA, rohaNI vidyAneM isa satyakIke jIvakoM pAMca bhavameM to jIvase mAra gerA, aura chaThe bhavameM che mahine zeSa Ayuke rahaneseM, satyakIke jIvaneM vidyAkI icchA na karI, paraMtu isa sAtameM bhavameM to tisa rohaNI vidyAko sAdhanekA prAraMbha karA tisakI vidhi likhate haiM / anAtha mRtaka manuSyakoM citAmeM jalAve, aura Ale camaDekoM zarIra Upara lapeTake pagake vAmeM aMguTheseM khaDA hokara jahAM laga vo citAkA kASTa jale, tahAM laga jApa kare, isa For Private And Personal Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidhise satyakI vidyA sAdha rahA thA / uhAM kAlasaMdIpaka vidyAdharabhI AgayA, aura citAmeM kASTa prakSepa karake sAta dina rAtrItaka agni bujhaneM na dInI, taba satyakI isItare sAta dina vAmeM aMgUTheseM khaDA rahA, aisA satyakIkA satya dekhake rohaNI Apa pragaTa hokara kAla saMdIpakakoM kahane lagI ki mata vighnakarakyoM ki meM isa satyakIke siddha honevAlI huM, isavAstemeM siddha ho gaI huM, taba rohaNI devIne satyakIkoM kahA, ki meM tere zarIrameM kidharaseM praveza karUM, satyakIneM kahA mere mastakameM hokara praveza kara, taba rohaNIne mastakameM hokara praveza karA tisse mastakameM khaDDA paDagayA, taba devIne tuSTa mAna hokara tisa mastakakI jagoM tIsare netrakA AkAra banA diyA, taba to satyakI tIna netravAlA prasiddha huA, pIche satyakIne socA ki peDhAlane merI mAtA rAjAkI kumArI beTI sAdhvIkoM vigADA he / aisAzocakara apane pitA peDhAlakoM mAra diyA, taba lokoMne satyakIkA nAma rudra (bhayAnaka) rakha diyA, kyoM ki jisane apanA pitAkoM mAra diyA usase aura bhayAnaka kauna hai / pIche satyakIne vicArA ki kAla saMdIpaka merA vairI kahAM hai, jaba sunA kAlasaMdIpaka amuka jagA meM hai, taba satyakI tisake pAsa pohacA / phera kAlasaMdIpaka vidyAdhara tahAMse bhAga nikalA, tomI satyakI tisake pIche lagA, taba kAlasaMdIpaka heThe Upara bhAgatA rahA, paraMtu satyakIneM usakA pIchA na choDA, phera kAlasaMdIpakane satyakIke bhulAnevAste tIna nagara banAye, taba satyakIne vidyAseM tInoM nagarabhI jalA dIye, For Private And Personal Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 108 taba kAlasaMdIpaka doDake pAtAla kalazameM calA gayA, satyakIne tahAM jAkara kAla saMdIpakakoM mAra DAlA, tisa pIche satyakI vidyAdhara cakravarti huA, tIna saMdhyAmeM sarva tIrthaMkaroM koM vaMdanA karake nATaka karatA huA, taba iMdraneM satyakIkA nAma mahezvara dIyA, tisa mahezvarake do ziSya huye, eka naMdIzvara, dUsarA nAMdiyA, tinameM nAMdIyA to vidyAseM bailakA rUpa banA letA thA, aura tisa Upara mahezvara caDhake aneka krIDA kUtUhala karatA thA, mahezvara zrI mahAbIra bhagavaMtakA avirati samyag dRSTi zrAvaka thA, paraMtu vaDA bhArI kAmIthA, aura brAhmaNoM kesAtha usake baDA bhArI vaira ho gayA thA, isase vidyAke balaseM saikaDoM brAhmaNoMkI kumArI kanyAyoMkoM viSaya sevana karake vigADA, aura loka tathA rAjA pramukhakI bahu veTiyoMseM kAma krIDA karane lagA, paraMtu usakI vidyAyoMke bhayaseM use koI kucha kaha saktA nahIM thA, aura jo koI manAbhI karatA thA so mArA jAtA thA, mahezvaraneM vidyAseM eka puSpaka nAmA vimAna banAyA tisameM baiThake jahAM icchA hotI tahAM jAtA thA, aiseM usakA kAla vyatIta hotA thA, ekadA prastAveM mahezvara ujjayana nagarameM gayA tahAM caMDapradyotanakI eka zivAnAmA rANIkoM choDake, dUsarI sarvarANIyoMke sAtha viSayabhoga karA, aurabhI sarva lokoMke bahu beTIyoMkoM bigADanA zarU karA tava caMDapradyotana rAjAkoM baDI ciMtA huI, aru vicArA ki koI esA upAya karIyeM ki jisse isa mahezvarakA vinAza ( maraNAM ) ho jAvai / paraMtu tisakI vidyAke Age kisIkA koI upAya nahIM calatA thA, pIche tisa ujjaina For Private And Personal Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achan nagarameM eka umA nAmeM vezyA baDI rUpavaMta rahatI thI, usakA yaha kaula thA ki jo koI itanA dhana mujhe deve, so mereseM bhoga kare, jo koI usake kahemujaba dhana detA thA so usake pAsa jAtA thaa| eka dina mahezvara usa vezyAke ghara gayA, taba tisa umA vezyAne mahezvarake sanmukha do phUla kare, eka vikazA huA, dUsarA micA huA, taba mahezvaraneM vikaze phUlakI tarpha hAtha pasArA, taba umA vezyAne micA huA kamala mahezvarake hAthameM dIyA, aura kahA ki yaha kamala tere yogya hai, taba mahezvaraneM kahA kyoM yaha kamala mere yogya hai // taba umAne kahA, isa mice hue kamala samAna kumArI kanyA hai so tujhakoM bhoga karanevAste vallabha hai / aura meM khile hue phUla samAna huM, taba mahezvaraneM kahA tUMbhI meraikoM bahuta vallabha hai, aisA kahakara bhoga bhogane lagA, aura tisakehI gharameM rahane lagA, tisa umAne mahezvarakoM apane vazameM kara lIyA, umAkA kahanA mahezvara ullaMghana nahIM karasakatA thA, aiseM jaba kitanAka kAla vyatIta huA, taba caMDapradyotanane umAkoM bulAyake usakoM bahuta dhana, aura Adara sanmAna dekara kahA, ki tUM mahezvaraseM yaha pUche ki aisAbhI koI kAla hai ki jisakAlameM tumArepAsa koibhI vidyA nahIM rahatI // taba umAne mahezvarakoM pUrvokta rItiseM pUchA, taba mahezvaraneM kahA ki jaba meM maithuna sevatA huM taba merepAsa koibhI vidyA nahIM rahatI arthAt koI vidyA calatI nahIM taba umAneM caMDapradyotana rAjAkoM sarva kathanasunA dIyA, taba rAjAne umAseM kahA ki jaba mahezvara tereseM bhoga karaigA, taba hama usakoM For Private And Personal Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 110 mAreMge, jaba uMmAneM kahA ki mujhakoM mata mAranA, taba caMDapradyo tananeM kahA ki tujhakoM nahIM mAreMge || pIche caMDapradyotananeM apane subhaTokoM chAnA, umAke gharameM chipA rakkhA jaba mahezvara umAkesAtha viSaya sevanameM mana hoke donoMkA zarIra paraspara milake eka zarIravat ho gayA, taba rAjAke subhaToneM donoMhIkoM mAra DAlA aura apaneM nagarakA upadrava dUra karA, pIche mahezvarakI sarva vidyAyoMneM usake naMdIzvara ziSyakoM apanA adhiSThAtA banAyA, jaba naMdIzvaraneM apaneM gurukoM isa viTaMbanAseM mArA sunA, taba vidyAseM ujjayana nagarake Upara zilA banAI, aura kahane lagA ki he mere dAso, aba tuma kahAM jAoge, meM sabakoM mA rUMgA, kyoMki meM sarva zaktimAna Izvara hUM, kisIkA mArAmeM maratA nahiM huM meM sadA avinAzI huM, yaha sunakara bahutase loka Dare, sarva loka vInatI karake pagoMmeM paDe, arU kahane lage, ki hamArA aparAdha kSamA karo, taba naMdIzvaraneM kahA ki, jo tuma usI avasthAmeM arthAt umAke bhagameM mahezvarakA liMga sthApana karake pUjo to meM tumakoM jItA choDuMgA, taba lokoneM vaisAhI banAkara pUjA karI, pIche naMdIzvara isI tare prAya keha gAma nagaroMmeM lokoMko DarA DarAke maMdara banavAye, tinameM pUrvokta AkAre bhagameM liMgasthApana karAke pUjA karAI || yaha zrImahAvIra svAmIkA avirati samyag dRSTI zrAvaka, igyAramArudra satyakI mahezvarakA dRSTAMta kahA / isItare 63 zalAkA uttama puruSoMkA ihAM saMkSepa mAtra adhikAra kahA, vizeSa adhikAra dekhanA hoyato, Avazyaka, kalpasUtra, trezaTha For Private And Personal Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zalAkA puruSa caritra, AdikameM dekhalenA, itizrI aMbikAmu khodbhUta yugapradhAna padenopahita zrIjaMgamayugapradhAnajinadattamaricarite, yugapravarAgama zrIjinakIrtiratasari zAkhAyAM, yugapravara zrIjinakRpAcandrasUre, raMtevAsI zrImadAnaMdamunisaMkalite lokabhASopanibaddhe paM0 jayamunisaMskArite bhUmikAyAM triSaSThi mahApuruSa saMkSipta caritra varNano nAma prathamaH sargaH / For Private And Personal Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIH atha dvitIyaH sargaH // tatrAdau maMgalAcaraNam // zrI tIrthezagaNezAn praNipatya samyag indrabhUti pramukhAnAm, gaNAdhipAnAJca caritralezaM, khaparopakRtyai, vivRNomi kiMcit // 1 // athasamprati ekAdaza zrIvIrasya gaNAdhipAH, indrabhUtiragnibhUtirvA - yubhUti gautamAH // 2 // vyaktaH sudharmA maMDitamauryaputrAvakampitaH acala bhrAtA metAryaH prabhAsaca pRthakkulAH || 3 // atha zrIvIranAthasya, gaNadhareSvekAdazasvapi, dvayordvayorvAcanayoH, sAmyadAsa gaNA nava // 4 // zrIjambvAdisurINAM, mokSamArgavizuddhaye, caritraM kIrtayiSyAmi, pavitraM lokabhASayA // 5 // zrIvaidehaM tIrthapati, cande vizvaguNAkaraM zrIsudharma zrIjambU, niSThitArtha samRddhaye ||6|| kevala caramo jambU, atha zrIprabhavaprabhuH zayyaMbhavo yazobhadraH, saMbhUtivijayastataH ||7|| bhadrabAhuH sthUlabhadraH, zrutakeva lino hi SaT, mahAgirisuhastyAdyA, vajrAntA daza pUrviNaH // 8 // zlokArthenAgre prayojanaM bhAvi || sAraM sAraM zrutAMgIM, kAraMkAraM gaurave praNatiM ca kramAcaritraM sarge, dvitIya ke vacmi zreyortha // 9 // aba zrI cauvIzamA bhagavAna zrImahAvIra svAmIseM lekara Aja paryaMta paTTaparaMparA, mUlanUriyoMkA, anyAcAryAdikoMkA kiMcit vRttAMta likhatA huM // For Private And Personal Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImahAvIra svAmIke sarva ziSya sAdhuvarga 14 hajAra hue jisame mukhya baDe ziSya gaNadharalabdhikedhAraka 11 gaNadhara huve, tina 11 gaNadharoMkA nAma yahahai, indrabhUti 1 agnibhUti 2 vAyubhUti 3 vyaktasvAmI 4 sudharmAsvAmI 5 maMDitaputra 6 mauryaputra 7 akaMpita 8 acalabhrAtA 9 maitArya 10 prabhAsa 11 yaha 11 gaNadhara sarvAkSaroMke saMjogakuM jANanevAle the, aura sarva sAdhvI AryA caMdanA pramukha 36 hajAra huI, aura zaMkha puSkalI AnaMda kAmadevAdi sarvazrAvaka 1 lAkha 59 hajAra huve aura sulasA revatI celaNA jayaMtI Adi sarvazrAvikA 3 lAkha 18 hajAra hui aura zreNika koNika udAyana udAyI ceTaka caMDapradyotana navamallakI navalechakI dazArNabhadra mahezvarAdi dezavratadhara samaktvavratadhara baDe baDe aneka rAjAloka zrImahAvIra svAmIke lAkhoMhI sevaka huve // aise zrImahAvIra bhagavaMta vikrama saMvataseM 470 varSa pahile pAvApurI nagarImeM hastipAla rAjAkI purANI rAja sabhAmeM 72 varSakA Ayu bhogavake kArtika vadi amAvazyAkI rAtrike pIchale praharameM padmAsana kiye hue vedanIyAdi cAra karmakI sarva upAdhi choDake nirvANa hue ( mokSa pahuMce) tisa samayameM zrI gautamasvAmI aura zrIsudharmAsvAmI, yaha do bar3e ziSya jIte the, zeSa nava vaDe ziSya to zrI mahAvIrasvAmIke jIte huye hI eka mAsakA anazana karake kevala jJAna pAyake mokSacalegaye the, yaha igyArahahI baDe ziSya jAtike to brAhmaNa the, cAra veda, aura cha vedAMgAdi sarva zAstroMke jAnakAra the, ina igyAraha paMDitoM ke caumAlIsasai (4400) vidyArthI the / 8 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir inokA saMbaMdha jaise hai ki-jaba bhagavaMta zrImahAvIrasvAmIkoMkevalajJAna huA, tisa avasarameM madhyapApA nagarImeM, somala nAmA brAhmaNane yajJa karanekA AraMbha karA thA, aura sarva brAhmaNoMmeM zreSTha vidvAna jAnakara ina pUrvokta gautamAdi igyAraihI upAdhyAyokoM bulAyA thA / tisa samaya tisa yajJa pADAke IzAna kUNameM mahAsena nAmA udyAnameM, zrImahAvIra bhagavaMtakA samavasaraNa, ratna suvarNa raupyamaya kramaseM tIna gaDhasaMyukta devoMne banAyA tisake bIcameM baiThake bhagavaMta zrImahAvIrakhAmI upadeza karane lage, taba AkAza mArgake raste saiMkaDoM vimAnomeM baiThe huye cAra prakArake devatAo bhagavaMta zrImahAbIrasvAmIke darzanakoM aura upadeza sunanekoM Ate the, taba tinoM yajJa karanevAle brAhmaNone jAnA ki, yaha deva sarva hamAre kare huye yajJa kI AhutIyoM lene Aye haiM, itanemeM devatA to yajJa pADekoM choDake bhagavAnake caraNoM meM jAkara hAjara huye, tathA aura lokabhI zrImahAvIra bhagavaMtakA darzana karake aura upadeza sunake gautamAdi paMDitoMke Age kahane lage, ki-Aja isa nagarake bAhira sarvajJa sarvadarzI bhagavAna Aye haiM, nato usake rUpakI koI tArIpha kara saktA hai, aru na koI usake upadezaseM saMzaya rahatA hai, aura lAkhoM devatA jinoke caraNoMkI sevA karate haiM, isase hamAre bar3e bhAgyodaya hai, jo aise sarvajJa arihaMta bhagavaMtakA hamane darzana pAyA, aisA jaba gautamajIne sunA ki, sarvajJa AyA, taba manameM IrSAkI agni bhaDakI, aru aiseM kahane lagAki-mereseM adhika aura sarvajJa kauna hai ? meM Aja isakA sarvajJapaNA uDA detA hu~ ? For Private And Personal Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 115 ityAdi garva saMyukta bhagavAn zrImahAbIrasvAmIke pAsa pahuMcA, aura bhagavAnakoM cautIsa atizaya saMyukta dekhA, tathA devatA, iMdra, manuSyoMse parivRta dekhA, taba bolane kI zaktiseM hIna huA, bhagavaMtake sanmukha jAke khaDA hogayA, taba bhagavaMtane kahA kihe gautama iMdrabhUti tUM AyA, taba gautamajIne manameM vicArA ki, jo merA nAmabhI ye jAnate haiM, tobhI maiM sarva jage prasiddha hUM mujhe kauna nahIM jAnatAhai inne merA nAma lIyA isa bAtameM kucha Azcarya aura sarvajJa isako nahIM mAnatA hUM, kiMtu mere manameM jo saMzaya hai tisakoM dUra kara deve tomeM isakoM sarvajJa mAneM taba bhagavaMta ne kahA, he gautama / tere manameM yaha saMzaya haiH-jIva hai ki nahIM? aura yaha saMzaya terekoM vedoMkI paraspara viruddha zrutiyoMse huvA hai vo zrutiyoM yaha hai, so kahate haiM / "vijJAnaghanaevaitebhyo bhUtebhyaH samutthAya tAnyevAnuvinazyati na pretyasaMjJAstItItyAdi" isse viruddha yaha zruti haiM-"sarvaiH ayamAtmA jJAnamaya ityAdi" ina zrutiyoMkA artha jaisA tere manameM bhAsana hotA hai, taisAhI prathama zrutikA artha kahate haiN| nIlAdi rUpa honeseM vijJAnahI caitanya hai caitanya viziSTa jo nIlAdi tisse jo dhana so vijJAnaghana, so vijJAnaghana ina pratyakta parividyamAna rUpa pRthvI, appa, teja, vAyu, AkAza, ina pAMca bhUtoM se utpanna hokara phera tinake sAthahI nAza hojAtA hai arthAt bhUtoM ke nAza honeseM unake sAtha vijJAnaghanakAbhI nAza hojAtA hai, isa hetuse pretyasaMjJA nahI arthAta marake phera paraloka meM aura For Private And Personal Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar koI nara nAraka kA janma nahIM hotA, isa zrutiseM jIvakI nAstI siddha hotI hai, aura dUsarI zruti kahatI hai ki yaha AtmA jJAna maya arthAt jJAna svarUpa hai isse AtmAkI siddhI hotI hai, aba ye donoM zrutiyoM paraspara virodhI honeseM pramANa nahIM ho zaktI hai aura bahuta paraspara AtmAke svarUpameM virodhI mata hai, koI kahatA hai ki-"etAvAneva puruSo, yAvAnidriyagocaraH // bhadre vRkapadaM pazya, yadvadaMtyavahuzrutAH" // 1 // yahabhI eka Agama kahatA hai tathA "na rUpaM bhikSavaH pudgala" arthAt AtmA amUrti hai, yahabhI eka Agama kahatA hai, tathA "akartA nirguNo bhoktA AtmA, arthaH- akartA satva, raja aru tama, ina tInoM guNoMseM sukha duHkhakA bhogarnevAlA AtmA hai, yahabhI eka Agama kahatA hai, aba inameMseM kisakoM saccA aura kisakoM jhUThA mAneM paraspara virodhI honeseM, sarva to kucha sacce hohI nahI zakte haiM tathA yukti pramANaseM bhI marake paraloka jAnevAlA AtmA siddha nahIM hotA hai aisA he gautama tere manameM saMzaya hai, aba isakA uttara kahatA hUM ki, tUM veda padoMkA artha nahI jAnatA hai ityAdi kahake zrIgautamajIke saMzayakoM dUra karA, ye sarva adhikAra mUlAvazyaka aura zrIvizeSAvazyakaseM jAna lenA, maineM granthake bhArI aura gahana hojAneke sababaseM yahAM nahIM likhA kyoMki sarva igyAraha gaNadharoMke saMzaya dUra karanekA kathanake cAra hajAra zloka hai, pIche jaba gautamajIkA saMzaya dUra hogayA, taba gautamajI pAMcaso apaneM vidyArthiyoMke sAtha dIkSA leke zrImahAvIra bhagavaMta kA prathama ziSya huvA // For Private And Personal Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 117 isItare iMdrabhUtikoM dIkSita sunake, dUsarA bhAI agnibhUti baDe abhimAna meM bharakara calA aura kahane lagAki, mere bhAIkoM iMdrajAlIyeneM chalaseM jIta ke apanA ziSyavanAlIyA, to meM abhI usa iMdrajAlIyekoM jIta ke apane bhAIkoM pIchA lAtA hUM isa vicAraseM bhagavaMta zrImahAvIrajIkepAsa pahuMcA, jaba bhagavAnakoM dekhA, taba sarva Ai vAi bhUla gayA mukhaseM bolane kI bhI zakti na rahI, aura manameM baDA acaMbhA huA, kyoMki aisA svarUpa na usane kabhI sunA thA aura kabhI dekhA thA, taba bhagavAnaneM usakA nAma lIyA, abhibhUtineM vicArA ki yaha merA nAmabhI jAnate haiM, athavA maiM prasiddha hUM mujhe kauna nahIM jAnatA hai, paraMtu mere manakA saMzayadUra kare to maiM isakoM sarvajJa mAnuM, taba bhagavaMtaneM kahA he abhibhUti tere manameM yaha saMzaya hai ki karma hai kiMvA nahIM yaha saMzaya terekoM viruddha vedapadoM huA hai kyoMki tUM veda padoMkA artha nahIM jAnatA hai, ve vedapada yaha hai - " puruSa evedaM sarvaM yadbhUtaM yacca bhAvyaM utAmRtatvasyezAno yadannenA'tirohati yajati yannejati yaddUre yaduaMtike yatarasya yaduta sarvasyAsya bAhyata ityAdi" isseM viruddha yaha zruti hai - "puNyaH puNyenetyAdi" aura inakA artha tere mana meM aisA bhAsana hotA hai ki, puruSa arthAt AtmA, eva zabda avadhAraNake vAste hai, so avadhAraNa karma aura pradhAnAdikoM ke vyavaccheda vAste hai, "idaM sarva" arthAt yaha sarva pratyakSa varttamAna cetana acetana vastu "griM" yaha vAkyAlaMkArameM hai yadbhUtaM arthAt jo pIche huA hai aura AgekoM hogA, jo mukti tathA saMsAra so sarva puruSa For Private And Personal Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 118 AtmA hI hai tathA utazabda atizabda ke arthameM hai, aura apizabda samuccaya arthameM hai amRtatvasya amaraNabhAvakA arthAt mokSakA IsAnaH prabhuH arthAt svAmI (mAlaka) hai, yaditi yaceti ca zabda ke lopa honeseM yaditi banA isakA artha jo anna karakeM vRddhikoM prApta hotA hai, "yadejati" jo calatA hai aise pazuAdika aura jo nahIM calatA hai aise parvatAdika aura jo dUra hai meru Adika " yataMtike" u zabdaavadhAraNArthameM hai, jo samIpa arthAta naiMDe hai so sarva pUrvokta padArtha puruSa arthAt brahmahI hai, isa zrutiseM karmakA abhAva hotA hai aru dUsarI zrutiseM tathA zAstrAMtaroMse karma siddha hote hai, tathA yuktiseM karmasiddha hote nahIM kyoki amUrta AtmAkoM mUrtti karma lagate nahIM, isavAste maiM nahI jAnatA ki karma hai yA nahI yaha saMzaya tere mana meM hai, aisA kaha kara bhagavAnaneM vedazrutiyoMkA artha barAbara karake tisakA pUrvapakSa khaMDana karA, so vistAraseM mUlAvazyaka tathA vizeSAvazyakaseM jAnalenA agnibhUtineMbhI gautamavat dIkSA lInI // 2 // agnibhUtikI dIkSA sunake tIsarA vAyubhUti AyA, paraMtu Age donoM bhAIyoM ke dIkSA leleneMse isakoM vidyAkA abhimAna kuchabhI na rahA, manameM vicAra karA ki maiM jAkara bhagavAnakoM vaMdanA ( namaskAra ) karUMgA aisA vicArake AyA Akara bhagavaMtakoM vaMdanA ( namaskAra ) karA / taba bhagavaMtane kahA tere manameM saMzayato hai paraMtu kSobhaseM tUM pUcha nahI zaktA hai, saMzaya yaha hai ki jo jIva hai so dehahI hai aura yaha saMzaya terekoM viruddha vedapada zrutiseM huA hai, For Private And Personal Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aura tUM tina vedapadoMkA artha nahIM jAnatA hai ve vedapada ye hai"vijJAnaghana ityAdi" pahile gaNadharakI zruti jAnanI, isseM dehaseM jIva (AtmA) siddha nahIM hotA hai, aura isa zrutiseM viruddha yaha zruti hai, ( satyeva labhyastapasA hyeSabrahmacaryeNa nityajyotirmayo hi zuddhoyaM pazyati dhIrAyatayaH saMyatAtmAna, ityAdi) isa zrutiseM dehaseM bhinna AtmA siddha hotA hai, isavAste tujhakoM saMzaya hai, pIche bhagavAnneM yaha sarva dUra karA, taba tIsarA vAyubhUtineMbhI apane pAMca sau vidyArthIyoMkesAtha dIkSA lInI // 3 // vAyubhUtikI tareM zeSa ATha gaNadhara kramaseM Aye, tisameM cauthA vyaktajI AyA, tinake manameM yaha saMzaya thA ki pAMcabhUta hai ki nahI e saMzaya viruddha zrutiyoMseM huA, ve paraspara viruddha yaha haiM"svapnopamaM vai sakalamityeva brahmavidharaMjasAvijJeyaityAdIni" tathA isase viruddha yaha zruti hai "dyAvApRthivI janayan devaityAdi" tathA pRthivIdevatA, ApodevatA, ityAdIni inakA artha tere manameM aisA bhAsana hotA hai-artha, svapna sarIkhA vainipAta avadhAraNArthe saMpUrNajagata hai "eSa brahmavidhi" arthAt yaha paramArtha prakAra hai, aMjasA sIdhenyAyaseM jAnanA yogya hai, yaha zruti paMcabhUtakA abhAva kahatI hai, aura zrutiyoM pAMcabhUtakI sattAkoM kahatI hai isavAste terekoM saMzaya hai, tere manameM yahabhI hai ki-yuktise pAMcabhUta siddha nahIM hote hai, pIche bhagavAnaneM isakA pUrvapakSa khaMDana karA veda padoMkA yathArtha artha kahA, yaha adhikAra ukta graMthoMseM For Private And Personal Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 120 jAna lenAM // yaha sunakara cauthA vyaktajIneM bhI apanA pAMcasai ziSyoMkesAtha dIkSA lInI // 4 // taba pAMcamAM sudharmA nAmA paMDita AyA, isakAbhI usItare sarvAdhikAra jAnalenA yAvat tere manameM yaha saMzaya hai ki manuSyAdi sarva jaise isa bhavameM hai taiseMhI agale janmameM hote hai ki, manuSya kucha aura pazuAdibhI bana jAte hai, yaha saMzaya terekoM paraspara viruddha veda zrutiyoMseM huA hai so veda zrutiyoM yaha hai-"puruSo vai puruSatvamazrute pazavaH pazutvaM ityAdIni" yaha zruti jaisA isa janmameM puruSa strI Adi hai ve para janmameMbhI aisehI hoveMge, isse viruddha yaha zruti hai "zRgAlo vai eSa jAyate yaH sapurIpo dahyata ityAdi" ina sarva zrutiyoMkA bhagavAnane artha karake saMzaya dUra karA, taba apaneM pAMcase ziSyoMke sAtha dIkSA lInI // 5 // tisa pIche chaThA maMDita putra AyA tisake manameM yaha saMzaya thA, ki baMdha mokSa hai, vA nahIM hai yaha saMzayabhI viruddha zrutiyoMse huvA hai, so zrutiyoM yaha hai "sa eSa viguNovibhurna badhyate, saMsarati vA na mucyate mocayati vA / / eSa bAhyamabhyaMtaraM vA vedaityAdIni" isa zrutikA aisA artha tere manameM bhAsana hotA hai, "eSaadhikRtajIvaH" arthAt yaha jIva jisakA adhikAra hai "viguNa" arthAt satyAdi guNa rahita sarvagata sarva vyApaka puNya pApa karake isakoM baMdha nahIM hotA hai, aura saMsArameM bhramaNa bhI nahIM karatA hai, aura karmoseM chUTatAbhI nahIM hai, baMdhake abhAva honese dUsaroMko karmabaMdhase choDAtAbhI nahIM hai, isa kaineseM AtmA akartA hai, soI For Private And Personal Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kahatA hai, yaha puruSa apaNI AtmAseM bAhira mahat ahaMkArAdi aura abhyaMtara svarUpa apanA jAnatA nahI, kyoMki jAnanA jJAnaseM hotA hai, aura jJAnajo hai, so prakRtikA dharma hai, aura prakRti acetana hai, baMdha mokSa nahI isa zrutiseM baMdha mokSakA abhAva siddha hotA hai / aba isse viruddha zruti yaha hai so kahate haiM "nahI vai zarIrasya priyApriyayorapahatirasti azarIraM vA vasaMtaM priyApriye na spRzata ityAdIni" isakA artha kahate hai-sazarIrasya, arthAt zarIra sahitakoM sukha duHkhakA abhAva kadApi nahIM hotA hai, tAtparya yaha hai ki saMsArI jIva sukha duHkhase rahita nahIM hotA hai, aura amUrta AtmAko kAraNake abhAvase sukhaduHkhasparzanahIM kara zakte haiM, isa zrutiseM baMdhamokSasiddhahote hai, tathA tere manameM yahabhI bAta hai ki yuktiseMbhI baMdhamokSasiddhanahIM hote hai ityAdi saMzaya kahakara bhagavAn tisake pUrvapakSakoM khaMDana karake saMzaya dUra karA, taba maMDitaputra sADhetInasau vidyArthiyoMke sAtha dIkSita bhayA // 6 // // 7 // tisake pIche sAtamA moryaputra AyA, tisake manameM yaha saMzaya thA ki-devatA hai kiMvA nahI hai yaha saMzaya paraspara viruddha zrutiyoMse huA vo zrutiyo yaha hai "saeSayajJAyudhIyajamAnoMjasAsvargalokaM gacchati ityAdi" zrutiyo svarga tathA devatAoMkI siddhi karatIyoM hai, isase viruddha zruti yaha hai-apAmasomaM amRtA abhUm agamAmajyotirvidAmadevAn // kiMnUnamasAntRNavadarAtiH kimudhUrtiramRtamartyasyetyAdIni "tathA ko jAnAti mAyopa For Private And Personal Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Anh 122 mAn gIrvANAni iyaMvaruNakuberAdIna ityAdi"-inakA aisA artha tere manameM bhAsana hotA hai, ki-pANIkoM pIte huye etAvatA somalatAkArasa pIte hUye amRta ( amaraNa ) dharmavAle hama huye haiM jyoti svarga aura devatAkoM hama nahIM jAnate haiM tathA devatA hama huye haiM, yahabhI nahIM jAnate devatA tRNekI tareM hamArA kyA kara zakte hai, yaha zruti abhAva pratipAdana karatI hai, aura yaha bhAvakI pratipAdaka hai, "dhUrtijarAamRta martyasya" amRtatva prAptapuruSakoM kyA kara saktI hai / ina zrutiyoMkA yathArtha artha karakeM, aura tisakA pUrvapakSa khaMDana karake bhagavaMtaneM inakA saMzaya dUra karA, taba yahabhI sADhetInaso chAtroMke sAtha dIkSita bhayA // 7 // // 8 // tisa pIche AThamAakaMpita AyA usake manameMbhI vedakI paraspara viruddha zrutiyoMke padoMseM, narakavAsI hai ki nahIM / yaha saMzaya utpanna huAthA, vo paraspara viruddha zrutiyoM likhate haiM"nArako vai eSa jAyate yaH zUdrAnnamaznAti ityAdi" isakA arthayaha brAhmaNa nAraka hovegA jo zUdrakA anna khAtA hai / isa zrutiseM naraka siddha hotA hai, tathA "naha vai pretyanarake nArakA saMtItyAdi" sugamArthaH / isa zrutiseM narakakA abhAva siddha hotA hai / inakA artha karakeM aura pUrvapakSa khaMDana karake bhagavAnane tisakA saMzaya dUra karA taba akaMpitaneMbhI tInasau chAtroM ke sAtha dIkSA lInI // 8 // // 9 // tisa pIche navamA acalabhrAtA AyA, tisakoMbhI paraspara vedakI viruddha zrutiyoMke padoMseM, puNya pApa hai ki nahIM / yaha saMzaya thA, so veda pada yaha-"puruSa evedaMni sarva ityAdi" dUsare For Private And Personal Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 123 , gaNadharavat isseM viruddhapada hai- " puNyaM puNyena karmaNA bhavati, pApaM pApena karmaNA bhavati ityAdi" isseM puNyapApa siddha hote hai, yaha saMzayabhI bhagavAnaneM dUra karA taba yahabhI tInasau chAtroMke sAtha dIkSita bhayA // 9 // // 10 // tisa pIche dazamA metArya AyA usakoM bhI vedakI paraspara viruddha zrutiyoM yaha saMzaya huvA thA, ki paraloka hai kiMvA nahI hai vo zrutiyoM yaha haiM - vijJAnadhana, ityAdi prathama gaNadharavat abhAva kathana zruti jAnanI" tathA "sarvaiH ayaM AtmA jJAnamaya ityAdi" paraloka bhAva pratipAdaka zruti jAnanI / inakA tAtparya bhagavAnaneM kahA, taba metAryajIneM niHzaMka hokeM tInasau chAtroM ke sAtha dIkSA lInI // 10 // // 11 // tisa pIche igyArahamA prabhAsa nAmA upAdhyAya AyA tisake manameMbhI veda zrutiyoMke paraspara viruddha honeseM yaha saMzaya thA ki nirvANa hai ki nahI hai, vo zrutiyoM yaha hai - "jarAmarya vA etatsarvaM yadagnihotraM" isseM viruddha zruti yaha hai - "hmaNI veditavye paramaparaM ca tatra paraM satyaM jJAnamanaMtaMtrahmeti" inakA yaha artha terI buddhimeM bhAsana hotA hai ki agnihotra jo hai so jIva hiMsA saMyukta hai, aura jarA maraNakA kAraNa hai, aru veda meM agnihotra niraMtara karaNAM kahA hai, taba aisA kaunasA kAla hai, ki jisameM mokSa jAnekA karma karIyeM, isavAste AtmAkoM mokSa ( nirvANa ) kadApi nahIM ho zaktA hai, aru dUsarI zruti mokSa prAptibhI kahatI hai, isavAste saMzaya huA hai, isakA jaba bhagavAnaneM uttara deke nizaMka For Private And Personal Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 124 karA taya tInasau chAtroMke sAtha dIkSA lInI 11 // isItare zrImahAvIra bhagavaMtake vaizAkha zudi igyArasake dina madhyapApAnagarIke mahAsena vaname (4400 ) ziSya huye, tisa pIche rAjaputra, zreSThiputrAdi, tathA rAjaputrI, zreSTiputrI, rAjAkI rANIyoM Adikane dIkSA lInI / tathA jaba bhagavaMta zrImahAvIrajI pAvApurImeM mokSa gaye, tisIhI rAtrike prabhAtameM iMdrabhUti, arthAt gautama gaNadharakoM kevala jJAna huA / taba iMdroMneM nirvANa mahocchava karake, gyAnakA ucchava karA, aura sudharmAsvAmIjIkoM zrImahAvIra svAmIjIkA paTTaUpara baitthaayaa| zrIgautamasvAmIjIko paTTa isavAste na huvA ki, kevalajJAnI puruSa koI pATa Upara nahIM baiThatA hai, kyoMki kevalI to jo pUche usakA uttara apane jJAnaseMhI detA hai, paraMtu aisA nahIM kahatA hai, ki maiM amuka tIrthakarake kahanese kahatA hUM, isavAste kevalajJAnI pATa Upara nahIM baiThatA hai, jekara baiThe to tIrthakarakA zAsana dUra ho jAve, yaha kabhI ho nahi zaktA, jo anAdi rItiko kevalI bhaMga kare, isavAste zrIgautamasvAmIjI kevalajJAnI thA, isseM paTTaUpara nahI baiThe, aura zrIsudharmAsvAmI baiThe // ___ zrI sudharmAsvAmI pacAsa varSa to gRhasthAvAsa ( gharameM ) rahe, aura tIsa varSa zrImahAvIra bhagavaMtakI caraNa sevA karI, jaba zrImahAvIrasvAmI nirvANa huA, tisa pIche bArAvarSa taka chamastha rahe, aura ATha varSa kevalI rahe, kyoMki zrImahAvIrasvAmI mokSagayeke pIche kevalI hokara vArAvarSa zrIgautamasvAmIjI jIte rahe, aura zrIgautamasvAmIjIke nirvANa pIche, zrIsudharmAsvAmIjIkoM kevalajJAna huaa| kevalI hokara For Private And Personal Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 125 ATha varSa jIte rahe, zrIsudharmAsvAmIjIkA sarvAyu ekasau (100) varSakA thA. so zrImahAvIrasvAmIjIke vIzavarSa pIche mokSa gaye // 1 // zrIsudharmAsvAmIke pATa Upara, zrIjaMbUsvAmI baiThe / so rAjagRha nagarakAvAsI zrIRSabhadatta zreSThakI dhAraNI nAmA strIneM janmethe, ninnAnave koDa sonaiye aura ATha strIyoMkoM choDakara dIkSA letA bhayA, zolevarSa gRhastha vAsameM rahe, vIza varSa vrataparyAya, aura caumAlIsa varSa kevalaparyAya pAlake zrImahAvIrasvAmIke nirvANasai cauzaThameM varSa pIche mokSa gaye // ___ yaha zrIjaMbUsvAmIke pIche bharatakSetrameM daza bAteM viccheda hogaI tisakA nAma likhate haiM:-1 manaHparyavajJAna, 2 paramAvadhi jJAna, 3 pulAkalabdhi 4 AhArakazarIra, 5 kSapakazreNi, 6 upazamazreNi, 7 jinakalSimunikI rIti, 8 parihAra vizuddhicAritra, tathA sUkSmasaMparAya, aura yathAkhyAta yaha tIna tareMke saMyama, 9 kevalajJAna, 10 mokSa honA, yaha daza vastu viccheda ho gaI, zrImahAvIra bhagavaMtake kevalI huye pIche jaba caudahavarSa bItethe, taba jamAlI nAmA prathama ninhava huA aura solAvarSa pIche tiSya gupta nAmA dUsarA ninhava huvA / zrIjambUsvAmIkA Ayu asI varSakA thA // 2 // // 3 // jambUsvAmIke pATa Upara, prabhavasvAmI baiThe / tinakI utpatti aise hai, viMdhyAcala parvatake pAsa jayapura nAmA pattana thA, tisakA viMdhya nAmA rAjA thA, tisake do putra the, eka bar3A prabhava, dUsarA choTA prabhu, viMdhyarAjAne kisI kAraNaseM choTe putra prabhukoM rAja tilaka de dIyA, taba vaDA beTA prabhava gusse hokara For Private And Personal Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 126 jayapura pattanaseM nikalakara, viMdhyAcalakI viSama jagAmeM gAma vasAkara rahane lagA, aura khAtrakhanana, baMdigrahaNa rastemeM lUTanAdi, aneka tareMkI corIyoMseM apane parivArakI AjIvikA karatA thA, eka dina pAMcasau coroMko lekara rAjagRha nagarameM jaMbUjIke gharakoM lUTaneM AyA, tahAM jaMbUsvAmIneM tisako pratibodha karA, taba tisaneM pAMcasau coroMke sAtha dikSA zrIjaMbUsvAmIjIke sAtha lInI. ityAdi jaMbUsvAmIjIkA aura prabhavasvAmIjIkA adhikArajambUcaritra, tathA pariziSTaparvAdigraMthoMseM jAnalenA. prabhavasvAmI tIsavarSa gRhastha paryAya, caumAlIza varSa vrataparyAya, tathA ekAdaza varSa yugapradhAna padavI, sarva paMcAzI varSakI AyupUrI karake zrImahAvIrasvAmIseM pacahattara varSa pIche svarga gayA // 4 zrIprabhavasvAmIke pATa Upara, zrIzayyaMbhava svAmI baiThe, jinoneM manaka sAdhukevAste dazavaikAlika sUtra banAyA, tinakI utpatti aiseM hai ekadA prastAveM prabhavasvAmIneM rAtrimeM vicAra karA ki maire pATa Upara kauna baiThegA, pIche jJAna balaseM apaNe sarvasaMghameM pATa yogya koI na dekhA, taba paradarzanIyoMko jJAna balaseM dekhane lagA, taba rAjagRha nagarameM zayyaMbhavabhaTTakoM yajJakarate huyekoM apane pATa yogya dekhA, pIche prabhavasvAmI vihArakarakeM, saparivAraseM rAjagRha nagarameM Aye, uhAM do sAdhuoMkoM Adeza dIyA ki tuma yajJapADemeM jAkara bhikSAke vAste dharma lAbha kaho, aura yajJa karane vAloMkoM aise kaho-"ahokaSTamahokaSTaM tatvaM vijJAyate nahi" taba tina sAdhuoMneM pUrvokta gurukA kahanA sarva For Private And Personal Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 127 kIyA / jaba brAhmaNoMne "ahokaSTa" ityAdi sunA, aura tisa yajJa vADemeM zayyaMbhava brAhmaNane yajJa dIkSA lInI thI, tisane yajJa bADeke daravAjemeM khaDethake, ahokaSTaM ityAdi muniyoMkA kahanA sunake vicAra karane lagA, ki aisA upazama pradhAna sAdhu hote haiM, isavAste yaha asatya (jhUTha ) nahIM bolate haiM, isse manameM saMzaya hogayA, taba upAdhyAyakoM pUchA ki tatva kyA hai, taba upAdhyAya ne kahA ki cAra vedameM jo kathana karA hai so tatva hai, kyoMki vedoMke zivAya aura koI tattva nahIM hai, taba zayyaMbhavaneM kahA ki tU dakSiNAke lobhaseM mujhakoM tatva nahIM batalAyA hai, kyoMki rAga dveSa rahita, nirmama, niHparigraha, zAMta, dAMta, mahAMta muniyoM kA kahanAM jhUThA nahIM hotA hai, aura tUM merA guru nahIM taineM to janmaseM isa jagatkoM ThaganAhI sIkhA hai, isa vAste tUM zikSAke yogya hai, isavAste yAto mujhe tatva kaha de, nahIM to talavAraseM terA zira cheda karUMgA, aiseM kahake jaba miyAnaseM talavAra kADhI, taba upAdhyAyaneM prANAMta kaSTa dekhakeM kahA hamAre vedoMmeMbhI aiseM likhA hai aura hamArI AmnAyabhI yahI hai, jaba hamArA koI zira cheda kiyA cAhe taba tatva kahanAM nahIM to nahIM kahanAM tisa vAstemeM tumakoM tatva kaha detA hUM ki isa yajJa sthaMbha ke heThe ahaMtakI pratimA sthApana karI hai, aura nIcehI tisakoM pracchanna hokara pUjate haiM, tisake prabhAvase yajJake sarva vighna dUra ho jAte haiM, jekara yajJasthaMbhake nIce ahaMtakI pratimA na rAkheM to mahAtapA siddhaputra, aura nArada, ye donoM yajJakoM vidhvaMsa kara dete For Private And Personal Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 128 haiM, pIche upAdhyAyane yajJasthaMbha ukhADake arhatakI pratimA dikhAI aura kahA ki yaha pratimA jisa devakI hai, tisa arhatakA kahA huA dharma jIvadayA rUpa tatva hai, aura yaha jo veda pratipAdya yajJa haiM ve sarva hiMsAtmaka rUpa honeseM viDaMbanA rUpa hai, parantu kyAkareM jekara hama aiseM na kareM to hamArI AjIvikA nahIM calatI hai, aba tUM tatva jAnale aura mujhako choDa de, aru tUM paramArhata hojA, kyoMki maiMneM apane peTake vAste tujhako bahuta dina bahakAyA hai, taba zayyaM bhavane namaskAra karake kahA tUM yathArtha tatva ke kahane se saccA upAdhyAya hai, aisA kaha kara zayyaM bhavane tuSTamAna hokara yajJakI sAmagrI jo suvarNapAtrAdi the, ve sarva upAdhyAyakoM de dIye, aura prabhavasvAmIke pAsa jAkara tatva kA svarUpa pUchakara dIkSA lelInI, zeSa inakA vRttAMta pariziSTaparvAdi graMthase jAna lenA zayyaMbhavasvAmI aThAIsa varSa gRhasthAvAsa meM rahe, igyAraha varSa sAmAnya sAdhu vratameM rahe, aura tevIsa varSa yugapradhAnAcArya padavI rahe, isItareM sarvAyu vAzaTha varSa bhogavake zrImahAvIra bhagavaMta aThAnaveM varSa pIche svarga gaye || 5 zrIzayyaM bhavasvAmIke pATa Upara yazobhadra svAmI baiThe, so bAvIza varSa gRhasthAvAsa meM rahe, aura caudahavarSa vrataparyAya meM rahe, aru pacAsa varSa taka yugapradhAna padavI meM rahe, isItareM sarvAyu chAsI varSa kA bhogake zrImahAvIrasvAmIseM ( 148 ) varSa pIche svarga meM gaye | 6 zrIyazobhadrasvAmI ke pATa Upara, zrI saMbhUtavijaya svAmI baiThe, For Private And Personal Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 129 so baitAlIsa varSa taka gRhastha rahe, aura cAlIza varSa vrata paryAya meM rahe, tathA ATha varSa yugapradhAna padavImeM rahe, sarvAyu nave varSa bhogake svargameM gaye, // zrIsaMbhUtavijayasvAbhIke pATa Upara, zrI bhadrabAhukhAmI baiThe so bhadrabAhukhAmIne, 1 Avazyaka niyukti, 2 dazavakAlika niyukti, 3 uttarAdhyayana niyukti, 4 AcArAMgakI niyukti, 5 sUtrakRdaMga niyukti, 6 sUryaprajJapti niyukti, 7 RSibhASita niyukti, 8 kalpa niyukti, 9 vyavahAra niyukti, 10 dazA niyukti, ye dazaniyuktiyo, aura 1 kalpa, 2 vyavahAra, 3 dazAzrutaskaMdha, yaha navame pUrvaseM uddhAra karake banAye, aura eka bahuta baDA bhadrabAhu nAmeM saMhitA jyotiSa zAstra banAyA, upasargahara stotra banAyA, jainamatIyoM Upara bahuta upakAra karA / inahIM bhadrabAhusvAmIjIkA sagAbhAI varAhamehara huA, vo pahile to jainamatakA sAdhu huvA thA, phera sAdhupaNA choDake varAhI saMhitA banAI aura jo varAhamihara vikramAdityakI sabhA kA paMDita thA, vo dUsarA varAhamihara thA, saMhitA kAraka vo nahIM huA, isakA sampUrNa vRttAMta pariziSTaparvaseM jAnalenA, zrIbhadrabAhusvAmI gRhasthAvAsameM peMtAlIza varSa rahe, sattare varSa vrataparyAya, aru caudaha varSa yugapradhAna, sarva milakara chahattara varSa kA Ayu bhogake zrImahAvIrasvAmIseM ekasausittara (170) varSa pIche svarga gae // bhadrabAhu svAmIke pATa Upara zrIsthUlabhadrasvAmI baiThe inakA bahuta vRttAMta hai so pariziSTaparvagranthaseM jAna lenA, 1 zrI 9 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prabhavasvAmI, 2 zrI sayyaMbhavasvAmI, 3 zrI yazobhadrasvAmI, 4 zrI saMbhUtavijayajI, 5 zrI bhadrabAhusvAmI, 6 zrIsthUlabhadrasvAmI, yaha chahoM AcArya caudaha pUrvakevettA the, zrIsthUlabhadravAmI tIsa varSa gRhasthAvAsameM rahe, cauvIsa varSa vrata paryAya, aru paitAlIsa varSa yugapradhAna padavI, sarvAyu ninAnaveM varSakA bhogake zrImahAvIrakhAmIke pIche (215 ) varSe svarga gaye, zrImahAvIrasvAmIseM dosau caudaha varSa pIche ASADhAcAryake ziSya tIsare ninhava hUye // zrIsthUlabhadrasvAmI ke bakhata meM navanaMdoM kA ekasau paMcAvana (155) varSakA rAjya ucheda karake cANikya brAhmaNaneM caMdragupta rAjAkoM rAjasiMhAsanaUpara baiThAyA, aura caMdraguptake saMtAnoneM ekasau ATha varSataka rAjya kIyA caMdragupta morapAlakA beTA thA, isavAste caMdraguptakA mauryavaMza kahate haiM, yaha caMdragupta jainamata kA dhAraka zrAvakarAjA thA, yaha caMdragupta, tathA navanaMdakA vRttAMta dekhanA hove, tadA pariziSTa parva, uttarAdhyayanavRtti tathA Avazyaka vRttiseM dekha lenAM // zrI sthUlabhadrasvAmIke pIche Uparale cAra pUrva, prathama saMhanana, prathama saMsthAna vyavacheda ho gaye, tathA zrImahAvIrasvAmIseM dosau vIsa ( 220 ) varSa pIche azvamitra nAmA cauthA kSaNikavAdi ninhava huA, aura zrIsthUlabhadrajI ke samaya meM bArA varSakA durbhikSa (kAla) paDA, usa samayameM caMdraguptakA rAja thA, tathA zrI mahAvIrasvAmIke pIche ( 228 ) varSa vyatIta hue taba gaMga nAmA pAMcamAM ninhava huA // For Private And Personal Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 131 iti zrIkharataragacche zrIjinakIrtiratnasUrizAkhAyAM kramAttatparaMparAyAM varIvRtati zrImajinakRpAcandrasUrayasteSAmaMtevAsI jyeSThaH samabhavat , vidvacchiromaNiH zrImadAnaMdamuniH tat saMgRhIte tasyAnujena upAdhyAyajayasAgareNa saMskArite zrIjaMgamayugapradhAnazrImajinadattasUrIzvaracarite zrIvIraprabhorgaNadharazrutakevali nAma saMkSiptacariH vavarNano nAma dvitIyasargaH samAptaH // For Private And Personal Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 132 atha tRtIyasargaH // tatrAdau maMgalAcaraNam // zivarato varatoSavazAntato / maghavatA'ghavatAmati dUragaH / amabano madanodanakovidaH / zamamalaM mama laMbhayatAjinaH // 1 // avikalaM vikalaMkadhiyAM sukhaM / vidadhataM dadhataM jagadIzitA / akalahaM kalahaMsagatiM zraye / jinavaraM navaraMgataraMgitaH // 2 // vellatkalyANavallI-vipinaghanamucaH svargagaMgAtaraMga, cchAyAdAyAdarociH-paTaladhavalitAkhaMDa-diaMDalasya / namrAmAlimauliprasRtaparimalodgAramaMdAramAlAbhyacyezcaMdraprabhasya prabhavatu bhavatAM bhUtaye pAdapadmaH // 3 // dinezavaddhyAnavarapratApairanaMtakAlapracitaM samaMtAt / yo'zoSayatkamavipAkapaMkaM, devo mude vo'stu sa varddhamAnaH // 4 // aiMdrazrIkarapIDanavidhisiddhaM dhvastakarmazalabhabharaM / kalyANasiddhikaraNaM jainaM jyotijayatu nityaM // 5 // zrIpArzvanAthaM phalavarddhikAkhyaM, guruM tathA zrIjinadattasUriM / vAgdevatAyAzcaraNau ca natvA samAzraye cAru tRtIyasarga // 6 // aba zrI AryamahAgiri sarijIseM zrIvajrasvAmIjIpa yaMta paTTAnugatadazapUrvadharoMkA tathA navapUrvadhara AcAryokA tathA zrInemicandrasarijI paryaMta mukhyatAseM paTTadhara AcAryoMkA kiMcit kharUpa zuddha dharmAbhilASI jIvokuM likhake dikhAtAhUM 2 // tadyathA-mahAgiriM suhasti ca / susthitasupratibaddhako / indradinna dinnasUrIca / vande siMhagirIzvaraM // 1 // zrI vajra vajrasenaM ca / caMdra samaMta bhadrakaM / devaM pradyotanaM vande / mAnadevaM namAmyaham // 2 // For Private And Personal Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 133 mAnatuMgaM vIrasUriM / jayadevadevAnaMdakau / vikrama narasiMhaM ca samudravijayaM tathA // 3 // mAnadevaM vibudhaprabhaM / jayAnandaM raviprabhaM / yazobhadraM vimalacandraM / devacandra nemicandrau ca // 4 // // 9 // zrIsthUlabhadrajIke pATa Upara zrIAryamahAgirijI baiThe, AryamahAgirijIke ziSya, 1 bahula 2 balissaha huA, aura balissaha sUrijIkA ziSya zrIumAsvAtisarijI huve jinoMne tatvArtha sUtrAdi zAstra race haiM aura zrIumAsvAtisUrijIkA zISya zrIzyAmAcAryajI zrIprajJApanAsUtra (pannavaNAsUtrake) kartA huve, yaha kAlikAcArya zrImahAvIrasvAmIseM tInaso chihattara varSa pIche svarga gayA, aura Arya mahAgirijI tIsa varSa gRhavAsameM rahe, cAlIsa varSa vrataparyAya, aura tIsavarSa yugapradhAnapadavI, sarvAyu so varSakA pAlake svarga gayA 2 // // 10 // zrI AryamahAgirijIke pATa Upara zrIAryasuhastisari baiThe jinoMne eka bhikhyArIkoM dIkSAdInI, vo kAlakarake caMdraguptarAjAkA putra biMdusArarAjA aura biMdusArakA putra azokazrI rAjA aura azokazrIkA putra kuNAla, tisa kuNAlakA putra saMprati rAjA huA, tisa saMpratirAjAne jainadharmakI bahuta vRddhi karI, kyoMki kalpasUtrake prathama uddesemeM zrI mahAvIrasvAmike samayameM abakI nisapata bahuta thoDe dezomeM jainadharma likhA hai, mAravADa, gujarAta, dakSiNa, paMjAba, vagaire dezomeM jo jainadharma hai, so saMprati rAjAhIseM phailA hai, yadyapi isa kAlameM jainI rAjAke na honeseM jainadharma sarva jageM nahiM, paraMtu saMpra For Private And Personal Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 134 tirAjAke samayameM bahuta unnatipara thA, kyoMki saMpratirAjAkA rAjya madhyakhaMDa aura gaMgApAra aura siMdhupArake sarva dezoMme thA, saMpratirAjAne apane naukaroMko jainake sAdhuoMkA veSa banAkara a. pane sevaka rAjAoMkA jo zaka, yavana, phArasAdi, dezoMthe, tina dezoMmeM bheje, tinoMne tina rAjAoMkoM jainake sAdhuoMkA AhAravihAra AcArAdi sarva batAyA aura samajhAyA pIcheseM sAdhuoMkA vihAra tina dezoMmeM karAkara lokoMko jaina dharmI karA, aura saMpratirAjAne (99000) ninAnaveM hajAra jIrNayAne jIraNa jinamaMdiroMkA uddhAra karAyA, arthAt purAnA TUTA phUTAMkoM navA banAyA, aura chattIsa hajAra (36000) navIna jinamaMdira banavAye, aura sone, cAMdI, pItala, pASANa, pramukhakI savAkoDa pratimA banavAI, tisake banavAye maMdira nADola giranAra zatrujaya ratalAma pramukha aneka sthAnoMmeM khaDe hamane apanI AMkhoseM dekhe haiM / aura saMpratirAjAkI banavAI jina pratimA to hamaneM seMkaDo dekhI haiM, isa saMpratirAjAkA pariziSTa parvAdi graMthoMseM samagra adhikAra jANa lenA 2 zrIAryasuhastI sUri AcAryane ujjayanakI rahanevAlI bhadrAseThA. nIkA putra avaMtIsukumAlakoM dIkSA dInI, aura jahAM usa avaMtI sukumAlane kAla karA thA, tisa jage tisa avaMtIsukumAlake mahAkAla nAma putrane jinamaMdira banavAyA, aura tisa maMdirameM apane pitAke nAmase avaMtIpArzvanAthakI mUrti sthApanakarI, kAlAMtarameM brAhmaNoneM apanA jora pAkara tisa maMdirameM mUrtikoM nIce dAvakara Upara mahAdevakA liMga sthApana karake mahAkAla (mahAdevakA ) maMdira For Private And Personal Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 135 prasiddhakara dIyA, pIche jaba rAjA vikrama ujayanameM huA, tisa avasarameM kumudacaMdra, arthAt siddhasenadivAkara nAmA jainAcAryane kalyANamaMdira stotra banAyA, taba zivakA liMga phaTakara bIcameMsai pUrvokta zrIpAvenAthakI mUrti phira pragaTa hui // __ inakA saMbaMdha aisA hai ki, vidyAdhara gacchameM, jaba skaMdilAcAryakA ziSya vRddhavAdi AcArya the, tisa avasarameM, ujjayanakA rAjA vikramAditya thA, tisakA maMtrI kAtyAyana gotrI devaRSinAmA brAhmaNa, tisakI daivasikA nAma strI, tinakA putra mukuMda so, vidyAke abhimAnaseM sAre jagatake lokoMkoM tRNavat (ghAsaphusazamAna) samajatAthA, aura aisA jAnatA thA ki mere samAna buddhimAn koibhI nahIM, aura jo mujhakoM vAdamaiM jItaleve, to maiM usakAhI ziSya banajAUM, pIche tisane vRddhavAdIkI bahuta kIrti sunI unake sanmukha jAne vAste sukhAsana Upara baiThakeM bhRgukaccha (bharaMca) kItarapha calA jAtA thA, tisa avasarameM vRddhavAdIbhI rastemeM sanmukha AtA huA milA, taba ApasameM donoMkA AlApa saMlApa hUA pIche mukuMdajIne kahA ki, mere sAtha tuma vAda karo, taba vRddhavAdIne kahA ki vAdato karUM, paraMtu isa jaMgalameM jIte hArekA kahanevAlA koI sAkSI nahIM, taba mukuMdajIne kahA ki, yaha jo gau carAnevAle gopa haiM, yehI mere tumAre sAkSI rahe, ye jisako kahadeMge hArA so hArA, taba vRddhavAdIneM kahA bahuta acchA yehI sAkSI rahe, aba tuma bolo, taba mukuMdajIne bahuta saMskRta bhASA bolI aura cupa karI, taba gopoMne kahA yaha to For Private And Personal Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 136 kuchamI nahIM jAnatA kevala uMcA bolake hamAre kAnoMko pIDA detA hai, taba gopa kahane lage, he vRddha tuma bola ? pIche vRddhavAdI avasara dekhake kacchA bAMdhakara tina gopoMkI bhASAmeM kahane lage, aura thoDe thoDe kUdaneMbhI lage, jo chaMda uccArA so kahate haiM "navimAriye navicoriyeM, paradArAgamaNa nivAriye // thoDAthoDAdAiyeM, saggi maTAmaTajAiyeM // 1 // pherabhI bole, aura nAcane lge|| chNd| kAlo kaMbala nIcovaTTa, chAche bhario dIvaDa thaTTa // evaDa paDIo nIle jhADa, avarakisoche sagga nilADa // 2 // yaha sunakara gopa bahuta khuzI huye aura kahane lage ki vRddhavAdI sarvajJa hai isaneM kaisA mIThA kAnoMkoM sukhadAyI hamAre yogya upadeza kahA aura mukuMda to kucha nahIM jAnatA, taba mukuMdajIne vRddhavAdIkoM kahA ki he bhagavan ! tuma mujhakoM dIkSA dekeM apanA ziSya banAvo, kyoMki merI pratijJAthI, ke jo gopa mujhe hArA kaheMge, to meM hArA aura tumArA ziSya banUMgA, yaha sunakara vRddhavAdIne kahA, ki bhRgupurameM rAjasabhAke bIca terA merA vAda hovegA, paraMtu yaha gopoMkI sabhAmeM vAdahI kyA hai, taba mukuMdane kahA, maiM avasara nahIM jAnatA Apa avasarake jJAtA ho isavAste maiM hArA pIche vRddhavAdIne rAjasabhAmeM usako parAjaya karA, taba mukuMdane dIkSA lInI, gurune unakA nAma kumudacaMdrajI dIyA, pIche jaba AcArya padavI dInI, taba phira siddhasena divAkara nAma rakkhA, pIche vRddhavAdI to aura kahIMkoM vihAra kara gaye, aura siddhasena divAkarakoM sarvajJa putra aisA viruda dIyA aisA viruda bolate hue avaMtI nagarIke For Private And Personal Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 137 caukameM lAye, tisa avasarameM rAjA vikramAditya hAthI Upara caDhA sanmukha milA taba rAjAne sarvajJa putra aisA biruda sunake tinakI parIkSA vAste, hAthI upara baiThehIneM manase namaskAra karA taba AcAryaneM dharmalAbha kahA, rAjAne pUchA ki vinAhI vaMdanA kare, Apa mereko dharmalAbha kyoM kara kahA, kyA yaha dharmalAbha bahuta sastA hai, taba AcAryane kahA yaha dharmalAbha kroDaciMtAmaNiratnoMseMbhI adhika hai jo koI hamakoM vaMdanA karatA hai usako hama dharmalAbha kahate haiM aura aiseMbhI nahIM jo tumane hamakoM vaMdanA nahIM karI tumane bhI apane manaseM vaMdanA karI, to manahI sarva kAryameM pradhAna hai, isa vAste hamane dharma lAbha kahA hai, aura tumane merI parIkSA vAstehI manameM namaskAra karA hai, taba vikramarAjA tuSTamAna hokara, hAthIseM nIce utarakara sarvasaMghakI samakSa vaMdanA karI, aura eka krauDa azarphI dInI, paraMtu AcAryaneM azarphIyoM nahI lInI, kyoMki ve tyAgI the, aura rAjAbhI pIchA nahIM letA, taba AcA. ryakI AjJAse saMghapuruSone jIrNoddhArameM lagAdInI, rAjAke daphatarameM to aisA likhA hai // zloka // dharmalAbha iti prokte, durAducchUitapANaye // sUraye siddhasenAya, dadau koTiM dharAdhipaH // 1 // zrI vikramarAjAke AgeM siddhasena divAkaraneM aiseMbhI kahA thA ki // gAthA // puNNe vAsasahasse / sayaMmi varisANa navanavaigae // hoI kumAranariMdo, tuhavikkamarAya sArittho // 1 // anyadA siddhasena citrakUTameM gaye, tahAM bahuta purAne jinamaMdirameM eka bar3A moTA sthaMbha dekhA, taba kisIkoM pUchA ki yaha sthaMbha kisatarAMkA hai, For Private And Personal Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 138 yaha sunakara kisIne kahA ki yaha sthaMbha auSadha dravyamaya jalAdi karakeM abhedya vajravat hai, isa sthaMbhameM pUrvAcAryoneM bahuta rahasya viDAke pustaka sthApana kare hai, paraMtu kisIseM yaha sthaMbha khulatA nahIM yaha sunakara siddhasena AcArya- tisa sthaMbhakoM sUMghA tisakI gaMdhaseM tisakI pratipakSI auSadhIyoMkA rasa, lagAyA tisse vo sthaMbha kama lakI tareM khula gayA tava tisameM pustaka dekhA, tisameM suM eka pustaka lekara vAMcA, tisake prathama patrameM do vidyA likhI pAI, eka sarasoM vidyA, aura dUsarI suvarNavidyA, tisameM sarasoM vidyA usakoM kahate hai ki, jo kAma paDe taba maMtravAdI jitane sarasoMke dAne japake jalAzayameM gere, utanehI azvAra baitAlIza prakAra ke AyudhoM sahita bAhira nikalake maidAnameM khaDe ho jAte haiM tinoMseM zatrukI senA bhaMga ho jAtI hai, pIche jaba vo kArya pUrA ho jAtA hai taba azvAra adRzya ho jAte haiM aura dUsarI hemavidyAseM vinAmehanatake jitanA cAhe, utanA suvarNa ho jAtA hai taba ye, do vidyA siddhasenaneM lelInI, pIche jaba Age vAMcane lagA, tara sthaMba mila gayA sarva pustaka bIcameM raha gaye, aura AkAzameM devavANI huI, ki tUM ina pustakoMke vAcane yogya nahIM Age mata vAMcanA, vAMcegA to tatkAla mara jAyagA, taba siddhasenane Darake vicAra karA ki do vidyA milI dohI sahI, pIche citroDaseM vihAra karake pUrvadezameM kumArapurameM gaye, tahAM devapAla rAjA thA tisako pratibodhake pakkA jaina dharmI karA, tahAM vo rAjA siddhAMta zravaNa karatA hai, jaba aiseM kitanAka kAla vyatIta huA, taba ekadA samaya rAjA chAnA For Private And Personal Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 139 AyA, aura AMsuseM netra bharakara kahane lagA ki he bhagavana hama baDe pApI haiM kyoM ki ApakI aisI uttama goSTikA rasa nahIM pI. sakte haiM kAraNa ki hama bar3e saMkaTameM paDe hai, taba AcAryane kahA tumakoM kyA saMkaTa huA, rAjA kahane lagA ki bahuta mere vairI rAje ekaThe hokara merA rAjya chInA cAhate haiM taba phera AcAryane kahA, ki he rAjan tUM Akula vyAkula mata ho, jaba maiM terA sAhAyakahoM to phera tujhe kyA ciMtA hai yaha bAta sunakara rAjA bahuta rAjI huA, pIche AcArya rAjAko pUrvokta donoM vidyAyoMseM samartha kara dIyA, tina vidyAyoMseM paradala bhaMga ho gayA tinakA DerA DaMDA sarva rAjAne lUTa lIyA, taba rAjA AcAryakA atyaMta bhakta ho gayA, usse AcArya sukhoMmeM paDake zithilAcArI hogayA, yaha svarUpa vRddhavAdIjIne sunA, pIche dayA karake tinakA uddhAra karane vAste tahAM Aye daravAje Age khaDe hokara kahalA bhejA ki eka bUDhA vAdI AyA hai, taba siddhasenaneM bulAkara apane Age baiThAyA vRddhavAdIsarva apanA zarIra vastraseM DhAMkakara bole:-"aNa phulliyaphulla matoDahiM mArovAmoDihiM maNukusumehiM // aciniraMjaNaM jiNa, hiMDahikAivaNeNavaNu // 1 // " isa gAthAkoM sunakara siddhasenane vicArabhI karA paraMtu artha na pAyA taba vicAra karA ki kyA yaha mere guru vRddhavAdI hai jinake kahekA maiM artha nahI jAnatA hUM pIche jaba vAra vAra dekhane lagA taba jAnA ki yaha merA guru hai pIche namaskAra karake kSamApana mAMgA, aura pUrvokta zlokakA artha pUchA taba vRddhavAdI kahane lage "aNaphulliyetyAdi" For Private And Personal Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 140 aNaphulliyaphulla prAkRtake anaMta honese aprApta phUla phaloMkoM mata toDa, bhAvArtha yaha hai ki yoga jo hai, so kalpavRkSa hai, kisatare ki jisa yoga rUpa vRkSameM tapa niyama to mUla hai, aura dhyAna rUpa bar3A skaMdha hai, tathA samatApaNAM kavipaNAM vaktApaNAM, yaza, pratApa, mAraNa, uccATana, staMbhana, vazIkaraNAdi siddhiyoM ki jo sAmarthya so phUla hai, aru kevalajJAna phala hai, isase abhI to yogakalpavRkSake phUlahI lage haiM so kevala jJAnarUpa phala karake Age phaleMge, isabAste tina aprApta phala puSpoMkoM kyoM toDatA hai arthAt mata toDa aisA bhAvArtha hai, tathA "mArovA moDihiM" jahAM pAMca mahAvrata AropA hai tinakoM mata maroDa "maNukusumetyAdi" manarUpa phUle karI niraMjanaM jinaM pUjaya (niraMjana jinakoM pUja) "vanAt vanaMkiMhi~DaseM" rAjasebAdi bure nIrasa phala kyoM karatA hai iti padyArtha, taba siddhasena sUrine guru zikSAkoM apane zira Upara dharake aura rAjAkoM pUchake vRddhavAdI guruke sAtha vihAra karA, aura niviDa cAritra dhAraNa karA, aneka AcAryoseM pUrvokA jJAna sIkhA, ekadA siddhasenajIne sarvasaMghakoM ekaTho karake kahA ki tuma kahoto sarvAgamoMkoM meM saMskRta bhASAmeM kara deuM, tava zrIsaMghane kahA kyA tIrthakara gaNadhara saMskRta nahI jAnate the, jo tinahoneM arddhamAgadhI bhASAmeM Agama kare aisI bAta kahaneseM tumako pArAMcika nAma prAyazcitta lAgA hama tumaseM kyA kaheM tuma ApahI jAnate ho, taba siddhasenane gurukA vacana pramANa karake kahA ki, maiM mauna karake bArAvarSakA pArAMcika nAma prAyazcitta leke gupta mukha vatrikA, rajo For Private And Personal Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Anh haraNAdi liMga karake aura avadhRta rUpa dhArake phiruMgA, aise kaha kara gacchakoM choDake nagarAdikoMmeM paryaTana karane lage, bArA varSake paryaMtameM ujjayana nagarImeM mahAkAlake maMdirameM zephAlikAke phUloM karake vastraraMge pahane hue siddhasenajI jAke baiThA, taba pUjArI pramukha lokoMne kahA tuma mahAdevakoM namaskAra kyoM nahIM karatA siddhasena to bolatehI nahIM haiM aiseM lokoMkI paraMparAseM sunakara vikramAdI tyanebhI tahAM Akara kahA "kSIralilikSo bhikSo kimiti tvayA devo na vaMdyate" taba siddhasenaneM kahA mere namaskAraseM tumAre devakA liMga phaTa jAyagA phera tumakoM mahAduHkha hovegA, maiM isa vAste namaskAra nahI karatA hUM taba rAjAneM kahA liMga to phaTa jAnedo paraMtu tuma namaskAra karo pIche siddhasenajI padmAsana baiThake kahane lagA, tathAhi // zloka iMdravajrA vRtta // svayaMbhuvaM bhUtasahasranetra, manekamekAkSarabhAvaliMgaM // avyaktamavyAhatavizvaloka, manAdimadhyAMtamapuNyapApaM // 1 // ityAdi prathamahI zloka paDhaneseM liMgameMseM dhuMA nikalA. tavaloka kahane lage zivajIkA tIsarA netra khulA hai, aba isa bhikSukoM abhinetraseM bhasmakaregA, taba to vijalIke tejakI tareM taDataDATa karatA prathama agni nikalA, pIche zrIpArzvanAthajIkA biMba pragaTa huA, taba vAdI siddhasenaneM kalyANamaMdira navIna stavana karake kSamApana mAMgA tava rAjA vikramAditya kahane lagA ki he bhagavan yaha kyA adRzyapUrva dekhane meM AyA yaha kaunasA navIna deva hai aura yaha pragaTa kyoM kara huA, taba siddhasenajIne kahA, avaMtIsukumAlakA putra mahAkAlane pitAke nAmaseM tabaloka kahAdi prathamahI vizvaloka, mahAnanetra, For Private And Personal Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 142 avaMtI pArzvanAthakA maMdira aura mUrti banAya sthApana karI thI, tisakI kitaneka varSa lokoneM pUjA karI, avasara pAkara brAhmaNoMne jinapratimAkoM jamInameM dATake Upara yaha zivaliMga sthApanakarA ityAdi sarva vRttAMta kahA, aura he rAjan isa merI stutiseM zAsana devatAne zivaliMga phADake vIcameMseM yaha pratimA pragaTa kara dInI, aba tUM satyAsatyakA nirNaya kara le, taba vikramAdityane ekasau gAma maMdirake kharaca vAste dIye aura devake samakSa gurumukhase bArAvrata grahaNa kare, aura siddhasenakI bahuta mahimA karI apane sthAnameM gayA aura vAMdIdra (siddhasenadivAkarakoM) gurune jinadharmakI prabhAvanAseM tuSTamAna hokara saMghameM lIyA, aru pUrvavat AcArya banAyA // ekadA prastAve siddhasena divAkara vihAra karate huye mAlaveke dezameM jo oMkAranAmeM nagara hai, tahAM gaye tisa nagarake bhakta zrAvakone AcAryakoM vinatI karI, jaiseM he bhagavan isI nagarake samIpa eka gAma thA, tisameM suMdara nAmA rAjaputra grAmaNI thA, tisakI do strIyAM thI, eka strIke prathama putrI janmI vo strI manameM khIjI tisa avasarameM usakI saukabhI prasUta honevAlI thI, taba tisa beTIvAlIne vicArA ki isake putra na hove to ThIka hai, kyoM ki nahI toM yaha patikoM vallabha ho jAvegI, taba dAIseM milake usse paidA huA putrako bAhira girA dIyA, aura tatkAlakA marA huA laDakA usake Age rakha dIyA, pIche jo laDakA vAhira gerA gayA thA, usako kuladevIne gaukArUpa karake pAlA jaba ATha For Private And Personal Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 143 varSakA huA taba isa oMkAra nagarake zivabhavanake adhikArI bharaTane dekhA aura apanA celA banA lIyA, ekadA prastAve kAnyakubja dezakA AMkhoMseM AMdhA rAjAne dig vijaya kAryaseM tahAM paDAva karA tava rAtrimeM usa choTe celekoM zivabhakta vyaMtara devatAneM kahA ki zeSabhoga rAjAkoM denA usakI AMkha acchI ho jAvegI taiseMhI karA tisse rAjAkI AMkha acchI hogaI taba rAjAne so gAma maMdirake kharaca vAste dIye aura yaha bar3A UMcA jo ziva kA maMdira hai sobhI usIne banavAyA, aura hama isa nagarameM rahate haiM paraMtu mithyA dRSTiyoMke balavAn honeseM hama jinamaMdira banAne nahI pAte haiM isa vAste Apase bInatI karate hai, ki isa maMdiraseM adhika hamArA maMdira yahAM bane to ThIka hai, aura Apa sarvatareMseM samartha ho tinakA vacana sunakara vAdIMdrane avaMtImeM Akara cAra zloka hAthameM lekara vikramAdityake dvAra pAsa Aye, daravAje dArake mukhaseM rAjAkoM kahAyA "didRkSurbhikSurAyAta / stiSThati dvAravAritaH / hastanyastacatuHzlokaH / utAgacchatu gacchatu // 1 // " tisa zlokakoM sunakara vikramAdityaneM badalekA zloka likhakara bhejA "dattAnidazalakSANi, zAsanAnicaturdaza // hastanyastacatuHzlokaH // utAgacchatu gacchatu // 2 // " tisa zlokako sunakara AcAryaneM kahA bhejA ki, bhikSu tumakoM milA cAhatA hai, paraMtu dhana nahIM letA, taba rAjAne sanmukha bulavAye aura pichAnake kahane lagA, ki gurujI bahuta dinoM maiM darzana dIyA, taba AcArya kahane lage dharmakAryake kAraNeseM bahuta dina huye ciraseM AnA huA, For Private And Personal Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 144 aba cAra zloka tuma suno // "apUrveyaM dhanurvidyA, bhavatA zikSitA kutH|| mArgaNaudhaH samabhyeti, guNo yAti digaMtare // 1 // sarasvatI sthitA vakre, lakSmIH karasaroruhe / / kIrtiH kiM kupitA rAjan yena dezAMtare gatA // 2 // kIrtiste jAtajAvyeva, caturaMbhodhimajanAt / AtapAya dharAnAtha, gatA mArtaDamaMDalaM // 3 // sarvadAsarvadosIti, mithyA saMstUyase janaiH // nArayo lebhire pRSThaM na vakSaH parayoSitaH // 4 // " tava yaha cAroM zloka sunake rAjA bahuta khuza huA, aura AcAryakoM kahane lagA, jo merA rAjyameM sAra hai, so mAMgo to dedeuM, taba AcAryaneM kahA mujheto kuchabhI nahIM cAhatA, paraMtu oMkAra nagarameM caturdvAra jainamaMdira zivamaMdirase uMcA banAo, aura pratiSThAbhI karAo, taba rAjAneM vaiseMhI karA taba jinamata prabhAvanA dekhakeM saMgha tuSTamAna huA, ityAdi prakAraseM jainadharmakI prabhAvanA karate hue dakSiNadezameM pratiSThAnapurameM jAkara anazana karake devaloka gaye, taba tahAMseM saMghane eka bhaTTakoM siddhasenakI gacchapAsa khabara karanekoM bhejA tisa bhaTTane sUriyoMkI sabhAmeM AdhAzloka paDhA aura vAra vAra paDhatAhI rahA, vo AdhAzloka yaha hai:-sphuraMti vAdikhadyotAH sAMprataM dakSiNApathe // jaba vAra bAra yaha ajhai zloka sunA taba siddhasenakI bahina sAdhavIne siddha sArasvata maMtraseM addhe zloka pUrA karA / nUnamastaMgato vAdI siddhaseno divAkaraH // 1 // pIche bhaTTaneM sarva vRttAMta sunAyA, taba saMghakoM baDA zoka huA // iti siddhasena divAkarakA prasaMgase saMbaMdha kathana karA // yaha zrIArya suhasti AcArya tIsa varSa gRhasthAvAsameM rahe, aura aIsanA taba siddha dakSiNApathe ||shlok yaha hAlAka paDhA For Private And Personal Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 145 cauvIsavarSa vrata paryAya tathA chayAlIza varSa yugapradhAna padavI sarva milakara ekasau varSakI Ayu bhoga zrImahAvIrasvAmIseM dosau ekAnave (291) varSa pIche svarga gaye, // 11 // // 12 // zrIArya suhastisUrike pATaUpara, zrIsusthita sUri huvA tinoneM kroDoMvAra sUrimaMtrakA jApakarA, isavAste gacchakA koTika, aisA dUsarA nAma zrIsaMghaneM rakkhA, kyoMki zrI sudharmAsvAmIseM lekara dazapATataka to aNagAra nigraMthagaccha nAma thApIche dUsarA koTika gacchanAma huvA // // 13 // zrI susthitarike pATa Upara zrI iMdradinnamari huA, isa avasarameM zrI mahAvIrasvAmIseM cArasau trepana (453) varSa pIche gaImillarA jAke uccheda karaNevAlA, dUsarA kAlikAcArya huA, isakI kathA kalpa sUtrameM prasiddha hai, aura zrImahAbIrakhAmIseM (453) varSa pIche bhRgukaccha ( bhaDoMcameM) zrIArya khapuTAcArya vidyAcakravartI huA, inakA prabaMdha zrIprabaMdhaciMtAmaNigraMtha, tathA hAribhadrI AvazyakakI TIkAseM jAna lenA, aura (460) varSa pIche AryamaMgu, vRddhavAdI, pAdalipta tathA kalyANa maMdirakA kartA Upara jisakA prabaMdha likha Aye so siddhasena divAkara huA, jinoMne vikramAdityakoM jainadharmI karA so vikramAditya zrI mahAvIrasvAmIseM (470) varSa pIche huA, so (470 ) varSa aise hue hai-jisa rAtrimeM zrImahAvIrasvAmIjI nirvANa hue, usa dina avaMti nagarImeM pAlaka nAmA rAjAkoM rAjyAbhiSeka huA, yaha pAlaka caMdrapradyotanakA potA thA 10 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 146 tisakA rAjya (60) varSa rahA, tisake pIche zreNikakA beTA koNika aura koNikakA beTA udAyI jaba vinA putrake marA, taba tisakI gaddI upara naMda nAmA nAi baiThA, tisakI gaddImeM sarva naMdanAmA nava rAjA hue, tinakA rAjya (155) varSe taka rahA, navameM naMdakI gaddI Upara mauryavaMzI caMdragupta rAjA huA, tisakA beTA biMdusAra, tisakA beTA azoka, tisakA beTA kuNAla tisakA beTA saMprati mahArAjAdi hue, ina mauryavaMzIyoMkA sarva rAja (108) varSa taka rahA, yaha pUrvokta sarva rAjA prAyeM jainamatavAle the, tinake pIche tIsa varSa taka puSpamitra rAjAkA rAjya rahA, tisa pIche balamitra bhAnumitra, yaha donoM rAjAkA rAjya (60) varSa taka rahA, tisa pIche nabhavAhana rAjAkA rAjya (40) varSataka rahA, tisa pIche terA varSa gaI millakA rAjya rahA, aura cAra varSa sAkhIrAjAvoMkA rAjya rahA, pIche vikramAdityane sAkhIrA jAvoMkoM jItake apanA rAjya jamAyA, yaha sarva (470) varSa hue| // 14 // zrI iMdradinna sUrike pATa Upara zrIdinnamari huye // // 15 // zrIdina mUrike pATa Upara, zrI siMhagirI sUri huye // // 16 // zrIsiMhagirijIke pATa Upara zrI vajrasvAmI huye, jinako bAlyAvasthAseM jAtisaraNajJAna thA, aura AkAzagAmanI vidyAbhI thI, jinoMne dUsare bArA varSI kAlameM saMghakI rakSA karI, tathA jinone dakSiNapaMthameM bauddhoMke rAjyameM zrIjineMdrapUjA vAste phUla lAke dIye, bauddharAjAkoM jainamatI karA, yaha AcArya For Private And Personal Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 147 pichalA dazapUrvakA pAThaka huA, jinoseM hamArI vajra zAkhA utpanna huI, inakA prabaMdha Avazyaka vRttiseM jAna lenA, so vajrakhAmI zrImahAvIrasvAmIse pIche cAra sau chanave aura vikramAdityake saMvata chabIsameM janme, aura ATha varSa gharameM rahe, caumAlIsa varSa sAmAnya sAdhuvratameM rahe, aura chattIsa varSe yugapradhAna padavI meM rahe, sarvAyu aTThAzI varSakI bhogI, tathA ina AcAryake samayameM jAvaDa zAha seThane zrI zatrujaya tIrthakA vikrama saMvat (108) meM terahamA baDA uddhAra karA, tisakI zrIvajrasvAmIneM pratiSThA karI, yaha zrIvajrasvAmI zrImahAvIrasvAmIseM (584) varSa pIche svarga gaye, ina zrI vajrasvAmIke samayameM dazamA pUrva, aura cauthA saMhanana, aura saMsthAna, viccheda hogaye, yahAM zrI suhastI sUri leke zrIvajrasvAmI taka apara paTTAvaliyoMmeM 1 zrIguNasuMdarasUri, 2 zrIkAlikAcArya, 3 zrIskaMdhalAcArya, 4 zrIrevatImitra,sari, 5 zrIdharmasUri, 6 zrIbhadraguptAcArya, 7 zrIguptAcArya, yaha sAta kramaseM yugapradhAna AcArya huye, tathA zrImahAbIrakhAmIseM pAMcasau tetIsa (533) varSa pIche zrIAryarakSitasUrine sarva zAstroMke anuyoga pRthag kara dIye ye prabaMdha Avazyaka vRttIseM jAna lenA, tathA zrImahAvIrasvAmIseM (548) meM varSe trairAzikake jItanevAle zrIguptasUri huye, tinakA prabaMdha uttarAdhyayanakI vRtti, tathA zrIvizeSAvazyakaseM jAna lenA, jisane trairAzika mata nikAlA tisakA nAma rohagupta thA, vo zrIguptasarikA celA thA, jisakA ullUka gotra thA jaba rohagupta guruke Age hArA, aura mata kadAgraha na choDA taba aMtaraMjikA For Private And Personal Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 148 nagarIke balazrIrAjAne apane rAjyaseM bAhira nikAla dIyA, taba tisa rohaguptaneM kaNAda nAmA ziSya karA, usko 1 dravya, 2 guNa, 3 karma, 4 sAmAnya, 5 vizeSa, 6 samavAya, ina SaT pdaarthoNk| kharUpa batalAyA, taba tisa kaNAdaneM vaizeSika sUtra banAye tahAMse vaizeSika mata calA // 17 zrIvajra svAmIke pATa Upara zrIvajrasena sUri baiThe, ve durmikSameM zrIvajrasvAmIke vacanaseM sopAraka pattanameM gaye, tahAM jinadattake gharameM IzvarI nAmA tisakI bhAryAne lAkha rUpakake kharacaneseM eka hAMDI anakI rAMdhI, jisameM viSa (jahara ) DAlane lagI, kyoMki unoMne vicArA thA ki anna to milatA nahIM tisavAste jahara khAke sarva dharake AdamI marajAyeMge tisa avasarameM zrIvajrasenasUri tahAM Aye, vo unakoM kahane lage ki tuma jahara mata khAo kalakoM sugAla ho jAvegA taiseMhI huA taba tina zeThake cAra putrone dIkSA lInI tinake nAma likhate haiM:-1 nAgeMdra, 2 caMdra, 3 nivRti, 4 vidyAdhara, tina cAroMseM svasva nAmake cAra kula bane yaha vajrasenasUri navavarSa taka gRhasthAvAsameM rahe aura (116) varSa samAna sAdhuvratameM rahe, tathA tIna varSe yuga pradhAna padavImeM rahe sarvAyu (128) varSakI bhogake zrI mahAvIrasvAmIse (620) varSa pIche svarga gaye, tathA zrI vanasvAmI aura vajrasena sarike bIcameM, Arya rakSita sUri tathA zrIdurbalikApuSyasUri, yaha donoM yuga pradhAna huye, zrImahAvIrasvAmIseM (584) varSa pIche goSTA mAhila sA. For Private And Personal Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 149 tamAM ninhava huvA, tathA zrImahAvIrasvAmIseM (609)varSa pIche zrIkaSNamUrikA ziSya zivabhUti nAmeM thA, tisaneM digaMbara mata pravRtta karA, so adhikAra vizeSAvazyakAdikoMseM jAna lenA // - 18 zrIvajrasena sUrike pATa Upara zrIcaMdrasari baiThA, tinake nAmaseM gacchakA tIsarA nAma caMdragaccha huA / 19 zrIcaMdrasarike pATa Upara zrI sAmaMtabhadrasari huye, so pUrva gata zrutake jAnakAra the // 20 zrIsAmaMtabhadrasUrike pATa Upara, zrIdeva sUri huye, tathA zrImahAvIrasvAmIseM (596 ) varSa pIche koraMTa nagarameM tathA satyapurameM nAhaDamaMtrIne maMdira banavAyA, pratimAkI pratiSThA jajaka sUrine karI, pratimA zrImahAvIrasvAmIkI sthApana karI jisakoM "jayau vIrasacaurimaMDaNa kahate haiM / ____21 zrIvRddhadevasUrike pATa Upara zrIpradyotanasUri huye // 22 zrI pradyotana sUrike pATa Upara, zrImAnadevasari huye, inake sUripada sthApanAvasarameM doMnoM skaMdhoMpara sarasvatI aura lakSmI sAkSAt dekha ke yaha cAritraseM bhraSTa ho jAvegA aisA vicAra karake khinna citta gurukoM jAnakeM guruke Age aisA niyama karA kibhaktivAle gharakI bhikSA aura dUdha, dahI, ghRta, mIThA, tela, aru sarva pakAnakA tyAga kIyA, taba tinake tapake prabhAvaseM nADola pura (jo pAlIke pAsa hai ) tisameM 1 padmA, 2 jayA, 3 vijayA, 4 aparAjitA, e cAra nAmakI cAra devI sevA karatI dekhI, For Private And Personal Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 150 koi mUrkha kahane lagA ki e AcArya strIyoMkA saMga kyoM karatA hai taba tina devIyoMne tisakoM sikSA dInI, tathA tisake samayameM tikSilA nagarImeM bahuta zrAvaka the tinameM marIkA upadrava huA tisakI zAMtikevAste zrI mAnadeva mUrine nADola nagarIseM zAMtistotra banAkara bhejA // 23 zrI mAnadevasarike pATa Upara zrI mAnatuMgasUri huye, jinoMne bhaktAmara stavana karake, bANa aru mayUra paMDitoMkI vidyA karakeM camatkRta huA jo vRddha bhojarAjA tinako pratibodhA, aura bhayahara stavana karakeM nAgarAjAkoM vaza karA, tathA bhattibharetyAdi stavana jinoMneM kare hai|| 24 zrImAnatuMgasUrike pATa Upara zrI vIrasari baiThe so vIrasUrine zrI mahAvIrasvAmIse (770 ) varSameM tathA vikrama saMvatake tInasau varSa pIche nAgapurameM zrInamiahaMtakI pratimAkI pratiSThA karI, yaduktaM // AryA // "nAgapure namibhavana, pratiSThayAmahitapANisaubhAgyaH // abhavadvIrAcArya, svimiH zataiH sAdhikaH rAjJaH // 1 // " .. 25 zrI vIramUrike pATa Upara zrI jayadevasari baiThe, // 26 zrIjayadevamUrike pATa Upara zrI devAnaMdasUri baiThe, isa avasarameM zrImahAbIrasvAmIseM (845) varSe pIche ballabhI nagarI bhaMga hui, tathA (882 ) varSa pIche caityesthiti, tathA (886) varSa pIche brahmadvIpikA zAkhA huii| 27 zrIdevAnaMdamUrike pATa Upara zrI vikramamUri baiThe // For Private And Personal Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 151 28 zrIvikramasarike pATa Upara zrI narasiMhamUri baiThe, yataH // "narasiMhamUrirAsI, dato'khilagraMthapAragoyena // yakSonarasiMhapure, mAMsaratistyAjitA skhagirA // 1 // " / 29 zrInarasiMhamUrike pATa Upara zrIsamudrasUri hue // zlokaH / / vasaMtatilakAvRttam // "khomINarAja kulajo'pi samudramari, gacchaM zazAsa kila yaH pravaNaH pramANI // jitvA tadA kSapaNakAn svavazaM vitene nAgahRdebhujaganAthanamasthatIrtham // 1 // " __30 zrIsamudramUrike pATa Upara zrImAnadevasari hue // shlokH|| basaMtatilakAvRttam // "vidyAsamudraharibhadramunIMdramitraM, mUrirbabhUva punarevahi mAnadevaH // mAMdyAtprayAtamapiyonaghasarimaMtraM le bikAsukhagirA tapasojjayate // 1 // " zrImahAvIrasvAmIseM eka hajAra varSa pIche satyamitra AcAryake sAtha pUrvokA vyavaccheda huA, yahAM 1 zrI nAgahasti, 2 revatImitra, 3 brahmadvIpa, 4 nAgArjuna, 5 bhUtadinna, 6 zrI kAlakasari, ye chai yugapradhAna yathAkramaseM zrIvajrasenasUri aura satyamitrake bIcameM hue, ina pUrvokta chai yugapradhAnoMmeMseM zakrAbhivaMdita zrIkAlikAcArya zrImahAvIrasvAmIseM (993) varSa pIche paMcamIseM cauthakI saMvatsarI karI, tathA zrI mahAbIrAt (980) varSa pIche eka pUrva vidyA dhAraka yugapradhAna zrI devarddhigaNiH kSamAzramaNa hue jiNoMne zAzana devake sahAyaseM sarva sAdhuvokoM ikaTThA karake sarva siddhAMta pustakoMmeM likhAyA isase yaha baDe pravacana prabhAvIka hue, tathA zrI mahAbIrAt (1055) varSa pIche, aura vikramAdityaseM For Private And Personal Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 152 (585) varSa pIche, yAkinI sAdhavIkA dharmaputra zrIharibhadrasUri svargavAsa hue, ye AvazyakajI mUlasUtrAdikakI baDI TIkAkA, tathA cavadasocamAlIsa ( 1444 ) prakaraNoM kA karttA hue tathA imyAresopanara (1115 ) varSa pIche zrIjinabhadragaNi kSamAzramaNa yugapradhAna huA || 31 zrImAna devasUrike pATaUpara zrIvibudhaprabhasUri huA || 32 zrIvibudhaprabhasUrake pATa Upara zrIjayAnaMdasUri hUA || 33 zrIjayAnaMdasUrake pATa Upara zrIraviprabhasUri huA so zrImahAvIrasvAmiseM pIche igyArese sittara ( 1170 ) varSa au) vikrama saMvat sAtaso ( 700 ) varSa pIche nADola nagara meM zrI - neminAthasvAmike prAsAdakI pratiSThA karI tathA zrIvIrAt igyAraso ne (1190 ) varSa pIche zrIUmAsvAtinAmaka yugapradhAna huA / 34 zrIraviprabhasUrake pATa Upara zrIyazobhadrasUri aparanAma zrIyazodevasUri baiThe, yahAM zrImahAvIrasvAmiseM bArasobahuttara (1272 ) varSa pIche, aura vikrama saMvatseM AThaseM do ( 802 ) ke sAlameM aNahalapura paTTaNa vanarAja nAmaka rAjAneM basAyA, vanarAja jainI rAjA thA, tathA zrIvIrAt bArasesittara (1270 ) aura vikramasaMvat AThaso ( 800 ) ke sAlameM bhAdavAsudi 3 ke dina bappabhaTTa AcAryakA janma huA jisaneM gavAliyarake Ama nAmA rAjAkoM jainI banAyA, inakA vizeSa caritra prabaMdha ciMtA - maNi graMthaseM jANalenA // For Private And Personal Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 153 35 zrIyazobhadrasUripaTTe, zrIvimalacandrasUri huA / 36 zrIvimalacaMdramUripaTTe zrIdevacandrasUri aparanAma laghudevasari hUvA ye upadhAna vAcya graMthakA kartA aura tisakAla Azraya sithalAcAra mArgako tyAga karake zuddhamArga dhArana karanevAle ve, hU isaseM suvihita pakSa prasiddha hUvA // 37 zrIlaghudevamUri paTTe, zrInemicandra sUri huve // iti zrIkharataragacche zrIjinakIrtiratnamarizAkhAyAM kramAta, zrIjinakRpAcandrasUrIzvarasya pradhAnaziSyeNa zrImadAnaMdamuninA saMkalite u0 jayasAgareNa saMskAriteca, zrImajinadattamUrIvaracarite zrI AcAryamahAgiryAdi zrInemicandrasariparyavasAnaM paTTAnugatAcAryasaMkSiptacaritra varNano nAma tRtI yasargaH samAptaH For Private And Personal Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir atha cturthsrgH| namaH zrIvarddhamAnAya, zrImate ca sudharmaNe, sarvA'nuyogavRddhebhyo, vANyai srvvidstthaa||1|| ajJAnatimirAMdhAnAM, jJAnAMjanazalAkayA, netramunmIlitaM yena, tasmai zrIgurave namaH // 2 // sUrimudyotanaM vande, varddhamAnaM jinezvaraM, jinacaMdraprabhuM bhaktyA'bhayadevamahaM stuve||3|| 38 zrInemicaMdrasarijIke paTTapara, zrImAn udyotanamUrijI huve, iNoMseM 84 gacchakI sthApanA hui, ihAMpara 84 gacchoMkA kiMcitasvarUpa likhate hai, vAcanAcArya zrImAn pUrNadevagaNi pramukhakA vRddhasaMpradAya yaha hai ki zrImAn udyotanasarijI mahArAjakuM zuddha kriyApAtra baDe pratApika vidvAn jANake aura 83 sAdhuvoMkA ziSya Ayake mahArAjakepAsa paDhane lage, aura tisa avasarameM eka aMbhoharanAmA dezameM jinacaMdranAmeM AcArya zithalAcArI caityavAsI 84 caityoMkA mAlikathA, usake vyAkaraNa tarka chaMda alaMkAra pramukhameM atyaMta vicakSaNa, zaradaRtukA caMdramAke prakAza sa. mAna ujvala yazavAlA, aura atyaMta nirmala manavAlA, varddhamAna nAmeM pradhAna ziSya thA, usake pravacana sAroddhArAdi Agama vAcatAM jinacaityakI 84 AzAtanA Ai, ve AzAtanA yaha hai For Private And Personal Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 155 idAnIM, dasaAsAyaNatti, saptatriMzattamaM dvAramAha // aba dazaAzAtanAkA saitIsamA ( 37 ) dvAra kahateM haiM | tatra mUlam yathA - taMbola 1 pANa 2 bhoyaNa, 3 pANaha 4, tthI - bhoga 5 suyaNa 6 niTThivaNaM, 7 muttu 8 cAraM 9 jUyaM 10, vajhejiNamaMdira saMto // 37 // vyAkhyA - tAMbUla 1 pAnIpINA 2 bhojana 3 upAnata 4 ( jUtI ) strIbhoga 5 ( maithuna ) svapana nidrA karanA 6 niSThIvana thUka 7 mUtra, laghunIta 8 purISaM, vaDanIta 9 dyUtamadirAdivarjayet, juAmadirAdiyatla se barje 10 vivekI puruSa jinamaMdira ke aMdara zrItIrthaMkara bhagavAnakI AzAtanAkA hetu hoNese yaha 10 moTI AzAtanAkA suzrAvakoM kuM vizeSakarake tyAga karanA ucita hai, anyathA anaMta bhavabhramaNa karanA hogA yaha nissaMdeha hai, iti 37 saptatriMzattamadvAraH || AsANA uculasI, iti aSTAtriMzattamaM dvAramAha, khelaMkelimityAdi zArdUlavRtta catuSTayamidaM yathA viditaM vyAkhyAyate // aba caurAsI AzAtanAkA aDatIsamA dvAra kahateM haiM | tatra mUlam yathA - khelaM 1 keli 2 kaliM 3 kalA 4 kulalayaM 5 taMbola 6 muggAlayaM, 7 gAlI 8 kaMguliyA 9 sarIradhuvaNaM 10 kaise 11 nahe 12 lohiyaM, 13, bhattosaM 14 taya 15 pitta 16 vaMta 17 dasaNe 18 vissAmaNaM 19 dAmaNaM, 20, daMta 21 cchI 22 naha 23 gaMDa 24 nAsiya 25 siro 26 soca 27 chavINaM malaM, 28 // 438 || 1 || maMtaM 29 mIlaNa 30 lekhkayaM 31 vibhajaNaM 32 bhaMDAra 33 duTThAsaNaM, 34, chANI 35 kappaDa For Private And Personal Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 156 36 dAli 37 pappaDa 38 vaDI 39 vissAraNaM nAsaNaM, 40, akaMdaM 41 vikahaM 42 saricchughaDaNaM 43 tericchasaMhAvaNaM, 44, aggIsevaNa 45 raMdhaNaM 46 parikhkaNaM 47 nissIhiyAbhaMjaNaM, 48 // 439 // 2 // chatto 49 vANaha 50 sattha 51 cAmara 52 maNoNegatta, 53 mabhaMgaNaM, 54 sacittANamacAya 55 cAyamajie 56 diTThIino aMjalI, 57 sADeguttarasaMga bhaMga 58 mauDaM 59 mauli 60 siroseharaM, 61 huDDA 62 jiDahaggeDDiyAiramaNaM 63 johAra 64 bhaMDakiyaM, 65 440 // 3 // rekAraM 66 dharaNaM 67 raNaM 68 vivaraNaM vAlANa 69 palhaThiyaM, 70, pAu 71 pAyapasAraNaM 72 puDapuDI 73 paMkaM 74 rao 75 mehuNaM, 76 jUyA 77 jemaNa 78 gujha 79 vija 80 vaNijaM 81 sejhaM 82 jalaM 83 majhaNaM, 84, evamAIya mavaJjakajamujuovajejirNidAlae, 441 // // 4 // vyAkhyA tatra jinabhavane etacca kurvan AzAtanAM karoti iti phalitArthaH AyaM lAbhaM jJAnAdInAM niHzeSakalyANasaMpannatAvitAnAvikalabIjAnAMzAtayati vinAzayati iti A. zAtanA zabdArthaH tatra khelaM mukhazleSmANaM jinamaMdire tyajati, 1 tathA keliM krIDAM 2 karoti, tathA kaliM vAkalahaM vidhatte, 3 tathA kalAM dhanurvedAdikAM tatra zikSate, 4 tathA kulalayaM gaMDUSaM vidhatte, 5 tathA tAMbUlaM tatra carvayati, 6 tathA tAMbUlasaMbaMdhinamudgAlamAvilaM tatra muMcati, 7 tathA gAlInakAramakAracakArajakArAdikAstatra dadAti, 8 tathA kaMgulikAM laghvI mahatIM For Private And Personal Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 157 ca nItiM vidhatte, 9 tathA zarIrasya dhAvanaM prakSAlanaM kurute, 10 tathA kezAn mastakAdibhyastatrottArayati, 11 tathA nakhAna hastapAdasaMbaMdhinaH kirati, 12 tathA lohiyaM zarIrAnnirgataM tatra visRjati, 13 tathA bhaktoSaM sukhAdikAM tatra khAdati, 14 tathA tayatvacaM vraNAdisaMbaMdhinIM pAtayati, 15 tathA pittaM dhAtuvizepamauSadhAdinA tatra pAtayati, 16 tathA vAMtaM vamanaM karoti, 17 tathA dasaNe daMtAn kSipati, 18 tatsaMskAraM vA kurute tathA vizrAmaNAmaMgasaMvAhanaM kArayati 19 tathA dAmanaM baMdhanamajAditirazcAM vidhatte, 20 tathA daMtAkSinakhagaMDanAsikA ziraHzrotracchavInAM saMbaMdhinaM malaM jinagRhe tyajati tatra chaviH zarIraM, zeSAzca tadavayavAH 28 // 438 // iti prathamavRttArthaH // tathA maMtraM bhUtAdinigrahalakSaNaM rAjAdikAryaparyAlocanaM vA kurute, 29 tathA mIlanaM kApisvakIya vivAhAdikRtye nirNayAya vRddhapuruSANAM ta. tropavezanaM, 30 tathA lekhyakaM vyavahArAdi saMbadhi tatra kurute, 31 tathA vibhajanaM vibhAgaM dAyAdAdInAM tatra vidhatte, 32 tathA bhAMDAgAraM nijadravyAdevidhatte, 33 tathA duSTAsanaM pAdoparipAdasthApanAdikamanaucityopavezanaM kurute, 34 tathA chANI gomayapiMDaH 35 karpaTaM vastraM, 36 dAlimudgAdidvidalarUpA, 37 parpaTavaTike 38-39 prasiddhe, tataH eteSAM vistAraNaM ca uttAyanakRte vistAraNaM, tathA nAzanaM nRpadAyAdAdibhayena caityasya garbhagRhAdiSu aMtardhAnaM, 40 tathA AkraMdaM rudanaM kurute, 41 vikathAkaraNaM 42 tathA zarANAM vaMzAnAmikSaNAM ca ghaTanaM, 43 For Private And Personal Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 158 sarache, tu pAThe zarANAM astrANAM ca dhanuHzarAdInAM ghaTanaM, tathA tirazcAmazvagavAdInAM saMsthApanaM, 44 tathA agnisevanaM zItAdau sati, 45 tathA raMdhanaM pacanamannAdInAM, 46 tathA parIkSaNaM drammAdInAM, 47 tathA naiSadhikI bhaMjanamavazyameva hi caityAdau pravizadbhiH sAmAcArIcaturainaiSedhikIkaraNIyA, tatastasyA akaraNaM bhaMjanamAzAtanA 48 // 439 // iti dvitIyavRttArthaH / / tathA chatrasya 49 / 50 tathA upAnahastathA zastrANAM khaDgAdInAM 51 tathA cAmarayozca 52 devagRhAt bahiramocanaM, madhyevA dhAraNaM tathA manaso'nekAMtatAnakAyaM nAnAvikalpakalpanamityarthaH, 53 tathAbhyaMjanaM tailAdinA 54 tathA saJcittAnAM puSpatAMbUlapatrAdInAmatyAgo bahiramocanaM, 55 tathA tyAgaH pariharaNaM, ajie, iti ajIvAnAM hAramudrikAdInAM, bahistanamocane hi aho mikSAcarANAmayaM dharmaH ityavarNavAdo duSTalokairvidhIyate, 56 tathA sarvajJapratimAnAM dRSTau dRggocaratAyAM no naivAMjalikaraNamaMjaliviracanaM, 57 tathA ekazATakena ekoparitanavastreNa uttarAsaMgabhaMga uttarAsaMgasyAkaraNaM, 58 tathA mukuTaM kirITaM mastake dharati, 59 tathA mauliM ziroveSTana vizeSarUpAM karoti, 60 tathA ziraHzekharaM kusumAdimayaM dhatte, 61 tathA huDDAMpArApatanAlikerAdisaMbaMdhinI vidhatte, 62 tathA jiMDahatti, kaMdukageDDikA tat kSepaNI vakrayaSTikA tAbhyAM, AdizabdAt golikA kapardikAmizca ramaNaM krIDanaM, 63 tathA jyotkArakaraNaM pitrAdInA, 64 tathA bhAMDAnAM viTAnAM kriyA kakSA vAdanAdikA, 65 // 440 // iti tRtiiyvRttaarthH|| dInAmajIvAnAM hAramAvarNavAdo duSTalAvalikaraNamajAlA For Private And Personal Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 159 tathArekAraM tiraskAraprakAzakaM rere rudradattetyAdi vakti, 66 tathA dharaNakaM rodhanamapakAriNAmadhamarNAdInAM ca 67 tathA raNaM saMgrAmakaraNaM 68 tathA vivaraNaM bAlAnAM kezAnAM vijaTIkaraNaM, 69 tathA paryastikAkaraNaM, 70 tathA pAdukA kASThAdimayaM caraNarakSaNopakaraNaM 71 tathA pAdayoH prasAraNaM svairaM nirAkulatAyAM, 72 tathA puTapuTikAdApanaM, 73 tathA paMkaM kardamaM karoti, nijadehAvayavaprakSAlanAdinA, 74 tathA rajo dhuliHtAM tatra pAdavilagnAM tADayati 75 tathA maithunaM maithunasya karma, 76 tathA yUkAmastakAdibhyaH kSipati vIkSayati vA 77 tathA jemanaM bhojanaM, 78 tathA guhyaM liMga tassA saMghRttasya karaNaM, 79 jujhamiti tu pAThe yuddhaM dRgyuddhabAhuyuddhAdi, tathA vijhatti, vaidyakaM, 80 tathA vANijyaM krayavikrayatvalakSaNaM, 81 tathA zayyAM kRtvA tatra svapiti, 82 tathA jalaM tat snAnAdyartha tatra muMcati pibati vA, 83 tathA majjanaM snAnaM tatra karoti, 84 evamA. dikamavA sadoSaM kArya utsukaH prAMjalacetA udyato varjayet jineMdrAlaye jinamaMdire // evamAdikamityanenedamAha // na kevalaM etAvatya evAzAtanAH, kiMtvanyadapi yadanucitaM hasanavalganAdikaM jinAlaye tadapyAzAtanAsvarUpaM jJeyaM // nanvevaM, taMbolapANa ityAdi, gAthayA meva AzAtanAdazakasya pratipAditatvAt , zeSAzAtanAnAM ca etat dazakopalakSitatvenaiva jJAsyamAnatvAt, ayuktaM idaM dvArAMtaram , iti cenna, sAmAnyAbhidhAne'pi bAlA dibodhanArtha viminnaM vizeSAmidhAnaM kriyata eva, yathA brAhmaNAH samAgatAH vaziSTho'pi samAgataH For Private And Personal Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir iti nyAyAt sarvamanavA, // nanvetA AzAtanA jinAlaye kriya mANA gRhiNAM kaMcanadoSamAvahaMti, uta evaM evaM na karaNIyAH, tatra brUmaH samAdhAnam, na kevalaM gRhiNAM sarvasAvadhakaraNodhatAnAbhavabhramaNAdikadoSamAvahaMti, kiMtu niravadyAcAraratAnAM munInA mapi doSamAvahaMti, ityAha, // AsAyaNAu bhavabhamaNa kAraNAii vibhAviuM, jaiNo maliNatti na jiNa maMdiraMmi, nivasaMti ii samae // 42 // 5 // etA AzAtanAH parisphurat vividhaduHkhaparaMparAprabhavabhavabhramaNakAraNamiti vibhAvya paribhAvya yatayo'snA nakAritvena malamalinadehatvAt , na jinamaMdire nivasaMti, iti samayaH siddhAMtaH, Aha ca vyavahArabhASyakAropi // dubbhigaMdhamalassAvi, taNurappesaNhANiyA // duhAvAyavahAvAi, teNacihati na cehae // 43 // 6 // vyAkhyA eSA tanuH nApitApi durabhigaMdhamalaprasveda srAviNI, tathAdvidhA vAyupathaH urddhAdhovAyunirgamazca, yadvA dvidhA mukhena apAnena ca vAyuvaho vApi vAtavahanaM ca tena kAraNena na tiSThati yatayazcaitye jinamaMdire, // yadyevaM vratibhizcaityeSu, AzAtanAbhIrubhiH kadAcidapi na gaMtavyaM, tatrAha senUNaM bhaMte saMjayANaM virayA virayANaM jiNahare gacchejA, goyamA, dinedine gachejA, jaippamAyaM paDDucca nagacchejA, to chaI vA duvAlasaM vA pAyacchittaM labhejA // iti mahAkalpe // atha jinacaitye munInAmavasthitipramANaM vibhaNiSurAha // tini vA kaTThai jAva, thuio tisaloiyA / tAvacca aNunAyaM, kAraNeNa pareNao // 44 // 7 // vyAkhyA tisraH stutayaH kAyotsagonaMtaraM yA dIyaMte tA yAvatkarSati bhaNati ityarthaH, kA dvidhA mukhena, tathAdvidhA yAtanuH nApitApaNacihati na For Private And Personal Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kiviziSTAH, tabAha, trizlokikAstrayaH zlokAH chaMdovizeSarUpA adhikA na yAsu tAH, tathA siddhANaM buddhANaM, ityekaH zlokaH, jo devANavi, iti dvitIyaH, eko vi namukkAro, iti tRtIyaH, agretanagAthAdvayaM, stutizcaturthI gItArthAcaraNenaiva kriyate, gItArthAcaraNaM tu mUlagaNadharabhaNitamiva sarva vidheyameva sarvairapi mumukSubhiriti, tAvakAlameva tatra jinamaMdire'nujJAtamavasthAnaM yatInAM, kAraNena punadharmazravaNAdyarthamupasthitabhavikajanopakArAdinA parato'pi caityavaMdanAyA agrato'pi yatInAmavasthAnamanujJAtaM, zeSakAle tu sAdhUnAM jinAzAtanAdibhayAt nAnujJAtamavasthAnaM tIrthakaragaNadhAribhiH, tato vratibhirapyevamAzAtanAH parihIyaMte, gRhasthaistu sutarAM pariharaNIyA / iti, iyaM ca tIrthakRtAmAjJA, AjJAbhaMgazca mahatenarthAya saMpadyate, yadAhuH, 'ANAiciya caraNaM, ANAitako ANAisaMjamo, tahadANamANAI, ANArahiyo dhammo palAsapuluvanAyadyo' // 1 // aura bhASAke sthAnameM prAcIna sukavikRta 84 AzAtanA kharUpapratipAdakabhASApadyabaMdhastavanahi rakhanemeM AtA hai / atha 84 AzAtanAstavana // vilaseriddhinI dezI // jaya jaya jiNapAsa jagatra dhaNI, so bhAtAharI saMsAra suNI, Ayo hu~ piNadhara AsadhaNI, karivA sevA tuma caraNa taNI // 1 // dhana dhana je na paDe jaMjAle, upayoga suM paise jina Ale, AzAtanA caurAsI TAle, sAvatA sukhatehi ja saMbhAle // 2 // je nAkhe zlekhama jinaharame, kalaha kare gAlI jayarame, dhanUSAdi kalA sIkhaNa dUke, kuralo taMbola bhakhe thUke 11 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 3 // sure vAyavaDI laghunIta taNI, saMjJA kuMguliyA doSasuNI, nakha kesa samAraNa rudhira kriyA, cAMdInI nAMkhe cAMbaDiyA // 4 // dAMtaNaneM vamana pIye kAvo, khAve dhAMNI phulI khAvo, suve vesAmaNa visarAve, aja gaja pazuneM dAmaNa dAve // 5 // siranAsA kAna dasana Akhe, nakha gAlavapuSanA mala nAMkhe, milaNo lekho kare maMtraNo, vihacaNa apaNo kari dhana dharaNo, // 6 // vese paga Upari paga caDhiyAM, thApe chANA chaDe DhUMDhaNIyAM, sUkave kappaDa vappaDa vaDiyAM, nAsIya chiye nRpa bhaya paDiyAM // 7 // zoke rove vikathAja kahe, ihAM saMkhyA beMtAlIsa lahai, hathiyAra ghaDeneM pazubAMdhe, tApe nANoM parakhe rAMdhe // 8 // bhAMjI nisahI jinagRha paise, dhare chatraneM maMDapameM bese, pahire vastra aneM panahI, cAmara vIjhai manaThAma nahIM // 9 // tanu tela sacitta phala phUla lIye, bhUSaNa taji Apa kurUpa thIye, darasaNathI sira aMjalI na dhare, iga sADe uttarA saMga na kare // 10 // chogo sirapeca moDa joDe, daDiye ramaneM baise hoDai, sayaNAM suM juhAra kare mujaro, kare bhaMDa ceSTA kahe vacana buro // 11 // dhare dharaNo jhagaDe ullaMThI, sira guMthe bAMdhe pAlaMTi, pasAre paga pahare cAkhaDiyAM, pagajhaTaka dirAve duravaDIyAM // 12 // karadamalahe maithunamaMDe, jUAM bali aThatihAM chaMDe, ughADe gujhyakare vAyadA, kADhe vyApAra taNAkAyadAM // 13 // jinahara paranAlano nIradhare, aMghole pIvAThAma bhare, dUSaNa jina bhavanameM edAkhyA, devavaMdana bhASyameM je bhASyA // 14 // sujJAnI zrAvaka sagati chatAM, AsAtana TAle vArasatAM, paramAda vase koI thAye, AloyAM For Private And Personal Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 163 pApa sahU jAye // 15 // taMbolaneM bhojana pAna jUA, mala mUtra sayana strIbhoga huA, bhUSaNa panahI e jaghanyadase, varajyA jina maMdiramAM hi vase // 16 // dravyataneM bhAvatadoya pUjA, ehanAhija bheda kA dUjA, sevA prabhunI mana suddha kare, vaMchita sukhalIlAte havare || 17 || kalaza // ima bhavyaprANI bhAvaANI vivekI zubhavAtanA, jinabiMbaarace parivaraje corAsI AsAtanA, te gotratIrthaMkara upArjenameM jehaneM kevalI, uvajjhAya zrI dharmasIMha vaMde jaina zAsana te balI // 18 // iti zrI caurAsI AsAtanA stavanaM saMpUrNam iNa AzAtanAoMkA achItare vicAra karaNeseM, usa puNyAtmA ke maname, yaha bhAvanA utpanna hUi, ke jo yaha AzAtanAkoM kisI prakAra TAlI jAve, taba hi saMsAravanaseM nistArA hove, anyathA agAdha isa saMsArasamudrake bIcame paDe huve merekuM anaMtivAra janma jarA maraNa daridra daurabhAgya roga zokAdi saMtApakA bhAjanahi honA hogA, aura apaNe doSaseM isa apaNe AtmAkuM ananta bhava bhramaNa aura durgatikA bhAgI apaNe Apahi karaNA hogA, aura yaha kahA hai ki AsAyaNa michattaM, AsAyaNavajjaNAya sammattaM, AsAyaNa nimittaM, kucha dIhaMca saMsAraM 1 AsAtanAsa midhyAtva hotA hai AzAtanA varjanaisai samyakta hotA hai AzAtanAse bhava bhramaNa hotA hai jo merA zubha adhyavasAya hai isaliye varddhamAnanAmA munineM apaNe gurukuM nivedana kiyA bAda usa caityavAsI jinacaMdra nAmaka guruneM apaNe maname vicArA ki aho isakA yaha Azaya hai so achA nahiM hai isavAste isakuM AcAryapada me baiThAyake maMdira For Private And Personal Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 164 ArAma vagere pratibaMdha karake vazame karUM to mere kalyANa hai esA vicArake usa gurune vaisAhi kiyA tathApi usa puNyAtmAkA caityavAsasthitime mana nahiM lagA, yaha saMgata hai aura kahA hai kidurgaMdha aura kAdevAlA marehuve kAlevaroM karake sahita seMkaDo bagaloM kI paMktisahita aura bagaloMkA kuMTuMba karake sahita uttama jAtivAle pakSiyoMke AgamanaseM rahita ese kutsita sarovarameM kyA haMsa pagamAtra rakha saktA haiM arthAt nahiM rakha saktA hai, isaliye usa puNyavAn jIva* caityavAsase vimukha jANakara varddhamAna muniLU sarva apaNA adhikAra dekara isatare bolA ki he vatsa yaha sarva devamaMdira maTha ArAmavADI vagere tere AdhIna hai tuM apanI icchA karake vilasa tere sarvotkRSTa mAnanIya hai so hamakU choDaNA nahIM ityAdika aneka komala vacana kahene pUrvaka nIvAraNa karaNese kiyA hai vAMchitArthakA dRDhanizcaya manameM jisane esA vaha varddhamAna muniH kamala jalakAdese alaga rahetA hai isa nyAyakarake jaise taiseM koI paNa suvihita gurukU aMgIkAra karake merekuM apaNA hita karaNA hai esA dRDhasaMkalpa karake apaNA AcAryakI AjJA lekara kitaneka yatiyoMseM paravarA huvA dillI vAdalIpramukha sthAnoMme AyA tisa same zrI udyotanasUrijI nAmake suvihita AcArya mahArAja yAne unake puNyase prerita hokara Ave usamAphaka prathamahi vihArakramaseM Aye huve the, tisake anaMtara zuddha mArgake tattvakA Akara zrI udyotana sUrijI mahArAjake caraNakamaloMme zrIvarddhamAna sUrijIne zreSTha nirNayapUrvaka svaparahita baDhAnevAlI upasaMpat vidhipUrvaka aMgIkAra For Private And Personal Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 165 karI taba zrIgurumahArAja yoga upadhAna bahAyake sarvasiddhAMta paDhAe, anukramaseM yogya jANake AcAryapada dIyA tisake anaMtara zrIvardhamAnasUrijIko yaha vicAraNA utpanna huI jo yaha sUrimaMtra haiM isakA adhiSThAyaka kona hai yaha jAnanevAste tIna upavAsa kIye utane tIsare upavAsameM dharaNeMdra AyA usa dharaNeMdrane kahAki isa sUrimaMtrakA adhiSThAyaka meM hUM sarva mUrimaMtrake padoMkA alagaalaga phala kahA tisake vAda vizeSa prabhAvasahita vaha mUrimaMtra phuraNe lagA arthAt apanA prabhAva vizeSakara dekhAnevAlA hUvA zuddha honeseM // tisa sarimaMtrake saraNase vizeSa tejapratApa parivArasahita zrIvarddhamAnasUrijI hUve vAda gacchalAbhAdi jANake uttarAkhaMDake viSe vihAra karaneMko AjJA dIvI, taba zrIvarddhamAnasUri zrIudyotanasUrijIkI AjJA pAyake uttarAkhaMDameM vihAra karane lage, aura zrIudyotanasU rijImahArAja 83 tayAMsI sAdhuvoMkA ziSyAdikake sAtha vihAra karatA thakA mAlavadezakA saMghake sAtha zrIsiddhagiritIrthakI yAtrA karaneko Aye // siddhAcala Upara zrIRSabhAdi sarva caityagata biMboMko vaMdana karake pichADI pAjaseM utarake siddhavaDa nIce rAtriko rahe, taba uhAM AdhI rAtrike samaya gADekA AkAra aisA rohiNI nakSatrameM bRhaspatikA praveza dekhake gurumahArAja kahaneM lage, ki yaha samaya aisA uttama hai jisake mastakapara hAtha rakhakai so baDA pratApIkahovai, taba 83 tayAMzI ziSya bole ki hamAre mastakapara vAsa cUrNa karo, hama saba ApaseM paDhe haiM, isase ApakehIziSya haiM taba AcAryajIneM kahA ki vAsacUrNa lAvo, taba ziSya utAvalaseM For Private And Personal Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 166 sUke chANekA cUrNa karake gurumahArAjako diyA, taba gurumahArAjane tisa cUrNako maMtra tayAMzI 83 ziSyoMke mastakapara karake AcAryapada diyA, aura apanA alpa AUkhA jANake usI siddhavaDa nIce aNasaNa karake devaloka gaye, aura tayAMsI 83ziSya AcAryapadakoM pAyake jUde jUde dezoMmeM sAdhuvoMke sAtha vicarane lage, isItare 1 nijaziSya, aura tayAMsI ora sAdhuvoMkA ziSya AcAryapadako prApta hUvA isase ihAMseM caurAsIgaccha prasiddha hUvA uNoMkA nAma mAtra ihAMpara likhateM hai yaha 84 caurAsI AcArya baDe pratApIka have // 38 // atha 84 gaccha nAmAnili01prathamabRhatkharatara gaccha 2 osavAla gaccha zrIratnaprabhasUri 3 jIrAvala gaccha 4 vaDagaccha 5 gaMgesarA gaccha 6 jhaMjheraMDi gaccha 7 AnapUrA gaccha 8 bharukhacA gaccha 9 uDhaviyA gaccha 10 gudAuvA gaccha 11 DekAuvA gaccha 12 bhImamAlI gaccha 13 muhaDAsiyA gaccha 14 dAsarUvA gaccha 15 pAla gaccha 16 ghoSavAlA gaccha 17 magaoDA gaccha 18 brahmANiyA gaccha 19 jAlorA gaccha 20 vokaDiyA gaccha 21 mUjhAhaDA gaccha 22 cItoDA gaccha 23 sAcorA gaccha 24 kuvaDiyA gaccha 25 siddhAMtiyA gaccha 26 maseNiyA gaccha 27 nAgeMdra gaccha 28 maladhArI gaccha 29 bhAvarAjiyA gaccha 30 pallivAla gaccha 31 koraDavAla gaccha 32 mAgadika gaccha 33 dharmaghoSa gaccha 34 nAgorI gaccha 35 ucchitavAla gaccha 36 nANAvAla gaccha 37 saMDeravAla gaccha 38 maMDArA gaccha 39 For Private And Personal Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 167 sUrANA gaccha 40 khaMbhAtiyA gaccha 41 vaDodiyA gaccha 42 sopAriyA gaccha 43 mAMDaliyA gaccha 44 kochIpUrA gaccha 45 jAMgalIyA gaccha 46 chAparavAla gaccha 47 vorasaDA gaccha 48 dovaMdaNIka gaccha 49 citravAla gaccha 50 vAiDa gaccha 51 vegaDA gaccha 52 vijuTTharA gaccha 53 kutavapurA gaccha 54 kAbelIyA gaccha 55 rudelIyA gaccha 56 mahakarA gaccha 57 kanharasIyA gaccha 58 punatala gaccha 59 revaiyA gaccha 60 dhuMdhuvA gaccha 61 thaMbhaNA gaccha 62 paMcavanhahI gaccha 63 pAlaNapura gaccha 64 gaMdhAra gaccha 65 guvelIyA gaccha 66 zrIrAjagaccha 67 nagarakorIyA gaccha 68 siMhasArIyA gaccha 69 bhaTanerA gaccha 70 jInaharA gaccha 71 bhImasenIyA gaccha 72 jagAIna gaccha 73 tAgaDIyA gaccha 74 kaMvonA gaccha 75 saMsevita gaccha 76 vAgherA gaccha 77 vaheDA gaccha 78 sIdhapurA gaccha 79 ghogharA gaccha 80 nemIyA gaccha 81 sajanIyA gaccha 82 varaDevAla gaccha 83 muraDavADA gaccha 84 nAmolA gaccha // 39 // zrIudyotanasUrijIke paTTa para, zrIvarddhamAnasUriH hUve, yaha AcAryapadakoM prApta hoke, 6 mahinAtaka AMbilakI tapasyA karI taba zrInAgarAja dharaNeMdra hAjarahUvA vaMdana namaskAra karake kaheneM lagA, ki merelAyaka kArya hoyaso kaho, taba mahArAjaneM zrIsImaMdharasvAmikepAsa bhejake mUrimaMtra suddhakaravAyA, // uktaMcaitadarthasaMvAdI zrI AdhuprabaMdhe / isI artha kuM kahanevAlA zrIAbuprabaMdha hai, so isatarehai' aba kisI eka dinake avasarameM zrIvardhamAnasarijI AcArya, vanavAsIgacchake zrIudyotanasarijI mahArAjake pada For Private And Personal Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 168 prabhAkara gAmAnugAma apratibaMdha vihAra karake vicarate huve zrIAbugiri zikhara kI talahaTIme, kAsadhanAmakagAmameM Aye, tisake anaMtara zrIvimaladaMDanAyakaporavADavaMzakAmaMDana dezabhAgakuM avagAhana karatA hUvA yAne sAdhatA hUvA vo mi vahAMpara AyA, Abugiri zikhara para caDhA, sarva dizAoMme parvatakuM manohara zobhAsahita dekhake bahuta khuzI hUvA, manane vicAraNe lagA ki, ihAMpara derAsara karAveM, utane acalezvara guphAvAsI yogI jaMgama tApasa saMnyAsI brAhmaNa pramukha milake vimalasAhadaMDanAyaka ke pAsame Aya ke isatare kahane lage, he vimalamaMtrin tumArA ihAMpara tIrtha nahiM hai yaha hamArA kulaparaMparAkarake tIrtha vartehaiM, isavAste ihAMpara tumakuM hama jinaprAsAda karaNe deveM nahiM taba vimalasAha maMtrI pUrvokta vacana suNake udAsIna havA, AbugirizikharakI talahaTImeM kAsadrahagAmameM AyA, jisagAmameM sarvasaMpadAdAyakazrIvarddhamAna sarijI samavasare hai, usI gAmameM zrIgurumahArAjakuM vidhipUrvaka vaMdanA namaskAra karake isatarese vinayasahita vInatI karI, hebhagavan isa parvatapara hamArA tIrtha jina pratimArUpa varte hai athavA nahiM, taba zrIgurumahArAjaneM kahA he vatsa devatA ArAdhana karaNesai sarva jAnane meM Ave, anyathA chamasthakeseM jANe, taba vimalasAha maMtrIne prArthanA karI, kiMbahunA sujJeSu, taba zrIvarddhamAna sUrijIne chamAsI tapa karA taba zrIdharaNeMdra nAgarAja AyA, zrIgurumahArAjaneM kahA he dharaNeMdra mUrimaMtrakI adhiSThAyaka 64 deviyAM hai, uNoMke aMdaraseM eka For Private And Personal Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 169 devatAbhI nahiM AI, aura uNadevatAoMne kuchabhi nahiM kahA usakA kyA kAraNa hai taba dharaNeMdra nAgarAjane kahA he bhagavan tumAre sUrimaMtrakA eka akSara kama hai yAne giratA hai tisa azuddhatA ke kAra seM devatA nahiM Ave meM Apake tapake balase AyA hUM, taba zrIgurumahArAjane kahA he mahAbhAga pahile sUrimaMtra zuddhakara pIche dUsarA kArya karUMgA aisA sunakara dharaNeMdraneM kahA he bhagavan sUrimaMtrake akSarakI azuddhikI zuddhi karaNekuM tIrthaMkaravinA kisIkImi zakti nahiM hai, tatra sUrijIneM sUrimaMtrakA golA yAneM DabbA diyA taba dharaNeMdraneM mahAvidehakSetra me zrIsImaMdharasvAmikuM vaha golA diyA zrIsImaMdharasvAmineM tisa sUrimaMtrakuM zuddhakarake dharaNeMdrakuM diyA taba vaha sUrimaMtrakA golA zrIvarddhamAnasUrijI kuM pIchA dharaNeMdraneM diyA, taba tInavAra tisa sUrimaMtrakA smaraNa karaNe karake sarva adhiSThAyaka deva pratyakSa have taba zrIgurumahArAjane pUchA ki hamakuM vimaladaMDanAyaka pUche hai, Abugiri zikhara para jinapratimArUpa tIrtha hai athavA nahiM taba adhiSThAyaka devoMne kahA AdevIke pAsa DAve tarapha zrI arbudaAdinAtha svAmIkI pratimA haiM aura jahAM akhaMDa akSatakA svastika usapara cAralaDI puSpoMkI mAlA dekhaNe me Ave vahA~para khodaNA esA devatAkA vacana suke zrIgurumahArAjane vimalazrAvakake Age sarva hAla kahA tisa vimalasAhaneM usI pramANe kIyA pratimA nikalI taba vimala - zrAvaka sarva pApaMDiyoMkuM bulAye dekhI jinapratimA kAlAmukha hUvA taba vimalasAneM derAsara karANA zaru kiyA, pAkhaMDiyoMne vimala For Private And Personal Use Only - Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 170 sAhakuM kahA ki yaha jamIna hamArI hai isaliye hamArI bhUmikI kimata hamakuM devo taba vimalasAhaneM bhUmipara mohoMrAM vichAyake jamIna livI prAsAda karAyA yAneM derAsara karAyA zrIvarddhamAna sUrijI tisa pratimA derAsarakI pratiSThA karI vAdasAMtisnAtra pUjA vagaire sarva dharmakArya kiyA usake bAda anAgatameM dhIre dhIre sarva mithyAtvI loka usa vimalasAha maMtrI ke AdhIna hUve taba vimalasAhane 52 deharIsahita sonekA kalasa dhajAsahita tisa derAsarakuM sobhita kIyA tisa derAsara meM aDhAre koDa temana lAkha pramANe dhana lagA vaha derAsara akhaMDapaNe avIbhi vidyamAna hai so sarva loka dekhateM hai aura darzana tathA pUjana karate haiM yaha zrIvarddhamAna sUrijIkA upagAra hai || aura yaha zrIvarddhamAnasUrijI zrImadudyotanasUrijI ke prathama suziSya the aura zrIjinezvarasUrijI zrI buddhisAgarasUrijI ke yaha gurumahArAja hote the aura vimalasAhamaMtrIkA vizeSa adhikAracaritra tathA rAsaseM jANanA yaha prasaMgaseM saMbaMdha kahA pIche uhAMseM vihAra karake sarasApattanapadhAre, tisa avasarameM somanAmA eka brAhmaNake zivadAza buddhidAza, nAma doya putrathe, aura sarakhatInAma eka putrI thI, yaha tInoM somezvara mahAdevakA bahuta dhyAna kiyA isase somezvara mahAdevakA adhiSThAtA Ayake hAjara huvA, kahA vara mAMgo taba tInoM bole hamakuM vaikuMTha devo, taba deva kahaneM lagA ki abhI mujhakoM vaikuMTha nahiM milA hai to tumakoM kahAMse devaM, paraMtu jo tumakoM vaikuMThakI icchA hoya to ihAMpara zrIvarddhamAnasU, rijImahArAja For Private And Personal Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 171 Aye haiM uNoMke pAsa jAvo, tumakoM baikuMTha jANeMkA mArga batAvegA, esA kahakara devatA adRzya hogayA, taba tInoMjaNoM snAnakara ke upAsare Ake zrIgurumahArAjaseM vaikuMThakA mArga pUchA, taba usa khata eka bhAIke mastakapara coTi choTi machalI khAna karate rahagaithI so dekhAyake vinaya dayAmUla jinadharmakA upadeza diyA, taba tinoMjaNeM pratibodha pAyake dIkSA lIvI taba zrIgurumahArAja yogAdika bahAyake sarva siddhAMta paDhAyake zivadAzakA zrIjinezvarasUri buddhidAzakA buddhisAgara aisA nAma karA, ekadA zrI jinezvarasUrijIneM kahA ki he svAmina jo ApakI AjJA hoya to gujarAtadezameM jAveM, uhAM jANeMseM bahuta lAbha hogA taba zrIvarddhamAnasUrijI bole ki gujarAtameM abhI hInAcArI caityavAsIyoMkA bahota pracAra vadha gayA hai isase ve loka aneka prakAraseM upadrava kareMgeM, taba zrIjinezvarasUrijI bole ki jUMbAMke bhayaseM kyA vastra DAla denA ucita hai isase Apa prasanna citroM AjJA devo, taba gurumahArAja zrIbuddhisAgarajIkoM AcAryapada deke gurjaradezameM vihAra karane kI AjJA dinI taba zrIjinezvarasUrijI zrIbuddhisAgarasUrijI donoM gujarAtadezameM vicaraNeM lage aura kalyANavatI sAdhavIkoM mahattarApada dekara sAdhavIyoMke sAtha vihAra karane kI AjJAdI || aba koI eka dina ke avasara meM zrImAn paMDitajinezvarasUrijI svaparasiddhAMtapAraMgAmI hoke gurjaradeza aura aNahilapATaNasahera meM vizeSa lAbhAdikajANake vinayapUrvaka zrIgurumahArAjaseM isa prakArase bole ki he bhagavan For Private And Personal Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 172 jo koi vi dUsare dezameM jAyake satyamArgakA prakAza nahiM kareM to jANe huve jainadharmakA kyA vizeSa phala hai ? aura suNateM haiM ki bahutavaDAgujarAtadeza hai paraMtu vaha deza caityavAsI AcAryoM karake bharAhUvAhai isavAste jo vahAM para jANAhoveto bahutakalyANakArI hai tisake bAda zrIvarddhamAnamarijIne kahA ki yaha tumArAkahaNA bahuta acchA hai paraMtu acchA zakuna nimitta vagere dekhake kArya karaNA acchA hai vAdazubhazakuna nimittAdika dekhA aura acchAzakuna nimitta vagere hUvA usake bAda bhAmahasArthavAhake bRhata sathavADe sAtha zrIvarddhamAnamarijI maharAja zrIjinezvarasUrijI zrIbu. ddhisAgarasUrijI Adi 18 sAdhuvoMke sahita gujarAtadeza aNahilapura prati cale anukramakarake ekapallI meM Aye vahAM sthaMDilagaye huve paMDita zrIjinezvaramarijIsahita zrIvarddhamAnasUrijI kuM somadhvajanAmakA jaTAdhArI milA usake sAtha jJAnagoSTi hui usake bAda sarvotkRSTaguNa dekhake zrIAcArya mahArAjaneM praznottara kahe yathA kA daurgatyavinAzinI hariviriMcyugrapravAcI ca ko, varNaH ko vyapanIyate ca pathikairatyAdareNa zramaH, caMdraH pRcchati maMdireSu marutAM zobhAvidhAyI ca ko, dAkSiNyena nayena vizvaviditaH ko bhUri vibhrAjate // 1 // vyAkhyA-daridrAtAkA nAza karanevAlI kauNa hai, viSNu aura brahmAkA utkRSTa prakAraseM kaheNevAlA koNa akSara hai, musAphara ghaNe Adara pUrvaka koNasA parizrama dUra karate haiM, somadhvaja nAmaka brahmacArI pUche hai ki devatAoMke maMdirAM para zobhA karanevAlI kauNa hai, For Private And Personal Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 173 dAkSiNyatA aura nIti karake jagatameM prasiddha esA koNa puruSa bahuta zobhatA hai, // 1 // ihAM para yaha uttara hai, 1 sA-lakSmI 2 om 3 adhvaja 4 dhvaja 5 somadhvaja-caMdraprabhu 1 mahAdeva 2 jaTAdhara 3 yaha 3 nAma nikalate hai sA 1 om 2 adhvaja 3 dhvaja 4 somadhvaja 5 ina 5 uttarake aMdarasaiM 7 nAma nikalateM haiM so kramaseM jANalenA / / isa prakArase apaNe nAmakA praznottara suNake yaha somadhvaja brahmacArI bahuta khuzI huvA aura isakA zvetAmbara darzana upara bahumAna hUvA aura prAsuka annadAna vi dIyA aura vo brAhmaNa lokoMke sanmukha AcAryazrIkI guNakI stuti vagere kahaNe pUrvaka bhaktisatakAra karaNe lagA usake bAda usI bhAmaha sAha sArtha vAhake sathavADeke sAtha cale aura kramase aNahilapattaname pohoce aura cArataraphakoTavAlI mAMDavImeM utareM paraMtu tisa mAMDavImeM makAna hai nahiM kevala mAMDavIke aMdara cotarepara utare isa nagarame suvihita sAdhukA bhakta koIbhI zrAvaka nahiM hai jisakepAsa makAna vagerekI yAcanA kare jitane vahAM rahe hUve muniyoMke sUryakA tApa najIkame AyA taba paMDita jinezvarasUrijIne isatare kahA he bhagavan aise beThanese koi vi kAma hogA nahiM isavAste kucha udyama kiyA jAve to acchA hai taba zrIvarddhamAnasUrijI gurumahArAja bole he suziSya tuma kaho kyA kareM paMDita zrIjinezvaramarijIne kahA ki jo ApazrI AjJAkaroto yaha sAmane uMcA ghara hai isame jAvaM taba zrIvarddhamAnasUrijIneM kahA jAvo vAda sadguruke caraNakamaloMme vaMdanA namaskAra karake usa uMce dhavale gharameM gaye vo makAna zrIdu For Private And Personal Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 174 rAjAsaMbaMdhi prohitakA thA tisake aMdara padhAre tisa avasa rameM purohita apaNe gharake aMdara beThA thA aura apaNe sarIrameM tailakA mardana karatAthA utane paNDita zrIjinezvarasUrijIneM usa purohitake Age baiThake AzIrvAda kahA yathA sargasthitikSayakRto, vizeSavRSa saMsthitAH / zriye vaH saMtu vipreMdra brahmazrIdhara saMkarAH // 1 // vyAkhyA - racanA karaNA sthira rakhanA vinAzakaranA yehi haMsazeSanAgavRSabhapara rahe ve brahmA viSNu mahAdeva he zreSThavitra tumAre kalyANa ora lakSmI ke liye hovo || 1 | yaha AzIrvAda suNake manameM bahuta khuzI ho vaha rAjAkA purohita vicAraNe lagA ki yaha koi catura sAdhu hai, isa avasara meM maMdirake aMdara aikAMtameM rahi hui vaidikazAlA meM OM RSabhaM pavitraM puruhUta madhvaraM yajJaM mahezaM ityAdi vedapadakA parAvartana dUsari tareseM karate huve chokaroMke mukhaseM suke paNDita zrIjinezvarasUrijIne kahA isatare vedapadoMkA uccAraNa nahiM karaNA purohitaneM kahA to kisatare uccAraNa karaNA cAhiye munineM kahA isa prakAraseM uccAraNa karaNA ucita hai OM RSabhaM pavitra puruhUta madhvaraM yajJaM mahezaM ityAdisaMpUrNa kahA taba yaha suNake Azcaryasahita manavAlA vo rAjAkA purohita komalavANIseM pUchaneM lagA ki koibhi manuSya bhaNesivAya vedapAThakoM zuddha athavA azuddha jANa sake nahiM to veda bhaNaneM ke anadhikArI ese Apa zUdra jAtivAloMko isa vedapAThakA ghokhaNA azuddha hai esA kaise jANA taba paNDita zrIjinezvarasUrijI bole ke he mahAbhAgyazekhara For Private And Personal Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 175 he zreSThapurohita jisItare tuma kaheteho usItare zUdra jAtikoM vedapAThakA adhikAra nahiM hai paraMtu hama zUdra nahiM hai kiMtu 4 vedoMke adhyayana karaNevAle brAhmaNa haiM aura brAhmaNakA lakSaNa yaha hai || tapasA tApaso jJeyaH, brahmacaryeNa brAhmaNaH / pApaM pariharaMcaiva, parivrAjo'bhidhIyate // 1 // vyAkhyA - tapa karake tApasa hove, brahmacarya karake brAhmaNa hove, pApakA parihAra karatA hUvA parivrAjaka kahA jAve // 1 // isatare pUrvaRSiyoMkA kahA havA brahmacarya pAlaneke lakSaNaseM aura arthaseM hama brAhmaNahI haiM taba AnaMdasahita purohita bolA ki he yatiyo Apaloka kauNase dezaseM ihAMpara AyeM haiM taba pafuse zrIjinezvarasUrijIne kahA he purohita ? nagarIyoMme tilakasamAna dillInAmakI nagarIseM hama AyeM haiM tatra purohitaneM kahA cakrAdi lakSaNasahita Apa zrIke jaise munirAjarUpI haMsoMke caraNa nyAsa karake isa nagara meM kaunasA vo dhanyavAdayukta pRthvItala hai jo ki ApazrIneM alaMkRta kiyA hai arthAt ApazrI ihAM kaunase sthAnameM utare haiM paMDita zrIjinezvarasUrijIneM kahA vizAla AtapavAlI zAlAmeM hama utareM haiM purohita bolA ki aisI zAlAmeM kaise utare ho paMDita zrIjinezvarasUrijIneM kahA purohita mizra 1 dUsare sarvasthAna virodhiyoM karake rokaNeseM, purohita bIlA zAMta prakRtivAle ora kisIkAbhi aparAdha nahiM karaNe - bAle aise ApazrIbhi koi zatru haiM, paMDita zrIjinezvarasUrijIne kahA he vipravarya ? For Private And Personal Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 176 - munerapi vanasthasya, khAni karmANi kurvtH| utpadyante trayaH pakSAH, mitrodAsInazatravaH // 1 // vyAkhyA-canameM rahe huve aura apaNe dharmakArya karanevAle aise muniyoMkebhI mitra udAsIna zatru yaha tIna pakSa utpanna hote hai // 1 // purohita kahane lagA yaha ghaNI khedakI bAta hai jo ki caMdana sadRza sItala aise Apa jaisaukAbhi pApIlokoM ahita karate hai isa pramANe purohita thoDI vakhata socake aura kahane lagA ki, vaha kaunaseM durvinIta haiM, unukuM maiM jANanA cAhatAhaM paMDita zrIjinezvaramarijIne kahA he mahAtmAjI uNoMke kalyANa hovo, u. NoMkI vArtA karaNe kara hamAre kyA prayojana hai isatare suNake purohita apaNe manameM vicAraNe lagA ki // ta ete sukRtAtmAnaH, paradoSaparAGmukhAH, paropatApanirmuktAH, kIrtyate yatra sAdhavaH // 1 // vyAkhyA-jo paradoSase vimukha hai aura parako saMtApa deNeseM virakta hai veMhi puNyAtmA aura sAdhu hoteM hai // 1 // to yaha mahAtmA kisavAsate apaNe pratipakSiyoMkA nAma kahai aura meremi durAtmAoMkA nAma sunanA akalyANakArI hai isaliye nAma nahIM lenA acchA hai dUsarA pUcha isatare vicArake pragaTapaNe purohitane pUchA ki ApazrI itanehi ho yA dUsare bhI koI muniyoM haiM paMDita zrIjinezvaragaNi, vole ki jinake hama ziSya haiM ve apaNI buddhiseM bRhaspatikuM jItanevAle saba jIvake rakSaka aura hamAre guru tathA sarva parigraha strI dhana dhAnya khajana sneha saMbaMdha For Private And Personal Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 177 tyAga karaNevAle aura zreSTha hai nAma jiNoMkA aiseM zrIvarddhamAna sUrIzvarajI haiM so hamAre guru mahArAja haiM vahabhi padhAre haiM, purohita-bolA ApazrI sarva milake kitane ho aisA vismayapUrvaka pUchaNeseM paMDita jinezvaragaNiH bole ki 18 pApa sthAnakase rahita hama 18 sAdhu haiM purohita apaNe manameM vicAre hai aho tyaktadArAH sadAcArA muktabhogA jitendriyaaH| guravo yatayo nityaM, srvjiivaa'bhyprdaaH||1|| vyAkhyA-strIkA tyAga karanevAle zreSTha AcAravAle bhogarahita iMdriyoMkuM jItaNevAle aura nitya sarvajIvoMkuM abhayadenevAle jo yati haiM so guru haiM isatare damAdhyAyame kahA hai vesAhi yaha AtmA sadguru haiM iNoMkuM apaNe gharamehi lAke, pAparahita iNoMke caraNakI pavitra dhUlise maire gharakA AMgaNa pavitra karUM ora pragaTa puNyarAzirUpa iNoMkA niraMtara darzana karanese mairA janma saphala hogA isatare vicArake aura bolA ki he mahAsAtvikamunivaryo cyAra zAlAvAle vistIrNa mere gharame eka daravAjeseM praveza kara eka zAlAme paDadA kara Apa sarvamunisukhapUrvakaraho ora bhikSAke avasarameM merA AdabhI ApazrIke sAthame hoNeseM brAhmaNoMke gharoMme sukhaseM bhikSA milegI aura Apako mikSAmebhi kucha harakata hogI nahIM usake bAda paMDita jinezvaragaNijIne kahA ki tumAre jaise ucita avasara jANaNeme manohara cittavAle dUsare koNa haiM isatare kahate huve bole ki prekSante sma na ca snehaM, na pAtraM na dazAntaraM / sadA lokahitAsaktA, ratnadIpA ivottmaaH||1|| 12 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 178 vyAkhyA - jaiseM ratnakA dIpaka tela battI pAtra ki apekSA vinAhi prakAza karatA hai taiseM hi uttama manuSya niraMtara lokoMke hitame tatpara hote hai isatare kahate hUve zrIjinezvaragaNijI apaNe guru pAsa gaye aura sarvavRttAntakahA, vRntAntasuNake zrIgurumahArAjaneMbhi zubhAyati vicArake kahA ki isItare karaNA ucita avasara hai aisA kahe vahAM para rahe. apaNI dhArmika kriyAkaraNemeM tatpara aise muniyoMkI vArtA nagarameM phelIke zuddhavasatI raheNevAle muniyoM ihAMpara Aye haiM, punaH sAdhvAbhAsa sAdhu nahiM paNa sAdhuke nAmaseM olakhANevAle aise caityavAsI muniyoMne suNAke zuddhavasatI vAsI ihAMpara muni Aye haiM aisA suNaneke anaMtara hi ekaTThe hokara sarva uNa caityavAsI muniyoMne vicAra karaNA saru kiyA ki aho jo zuddhavasatIvAsI muni ihAMpara Aye haiM so acchA nahiM hai kAraNake yaha muni to suvihita haiM aura niraMtara AgamameM kahemujaba kriyA karaNevAle haiM aura caityavAsakA niSedhakaraNevAle haiM aura apaNe loka svacchaMdAcAri haiM siddhAMtase viruddha cAragatirUpasaMsArame girAnevAle devadravyake lenevAle haiM niraMtaraeka ThikANe rahenevAle haiM kAmakuM unmatta karaNevAle tAMbUlakaM niraMtarakhAnevAle haiM citrasahitavicitra prakArakA hiMDolA khATa palaMga gAdI takiyA gAlamasUriyA ityAdi zRMgArakI ceSTAoM pragaTakaraNekarake naTaviTakItare mahA vilAsakaraNevAle haiM ityAdi kahaNepUrvaka yaha muni apaNe AtmAkaM vRttikarake lokoM meM sarvotkRSTadharmipaNe dekhAveMge aura apaNehUM For Private And Personal Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 179 sarvaThikANe 'anAcArI haiM, aisA kahake olakhAveMge isaliye jabataka yaha vyAdhi komala hai tabatakahi isakA vinAzakaraNA cAhiye isatare caityavAsiyoMne apaNe anAcArakI zaMkAse bahuta vicAra karake eka upAya sodhAke apaNe ihAM rAja adhikAriyoMke putroMkU bhaNAte haiM isakAraNaseM adhikArIloka ApaNe kahe pramANe karege usakevAda rAjaadhikAriyoMkA manaraMjana karake uNa rAjaadhikArIyoMke mukhaseM videzI muniyoMpara asat doSAropaNa karake iNamuniyoMkA vinAzakareM jaisA vicArake usa pUrvokta kAraNaseM caityavAsiyoMne apaNe vidyArthI rAjAdhikAriyoMke putroMkU bulAye aura uNoMko khajUra dAkha varapha vagere padArtha deke lobhita kiye aura uNa vidyArthiyoMkuM caityavAsiyoMne kahA ki tuma lokoMmeM ase kahokI paradezaseM koI zvetAmbara sAdhuke veSameM zrIdurlabha rAjAke rAjyakA chidra dekhaNevAle carapuruSa ihAMpara Aye haiM bAda vidyArthI bAlakoMne vesAhi kiyA usake anaMtara vaha vArtA jalake aMdara tailake biMdukItaraha sarvanagarameM phelI aura rAjasabhAmeM bhi AI, anaMtara zrIdurlabharAjAnebhi kahAki aho jo isatareke kSudra aura kapaTI zvetAmbara munike veSase Aye haiM to unukoM raheNevAste makAnakisane dIyAhai vahAM rAjasabhAmeM rahe huve kisI puruSane kahA ke hedeva ! Apake hi purohitane uNoMkoM apaNe gharame rakheM haiM usake bAda durlabha rAjAne kahA ki purohita kuM bulAvo taba purohita kuM bulAyA aura purohita kuM kahAki he purohita zvetAmbara muniyoMke rUpakoM dhAraNevAle jo paradezI For Private And Personal Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cara puruSa ihAMpara Aye haiM uNoMkoM raheNe vAste makAna kyA tumane dIyA hai aisA rAjAkA vacana sunake purohitaneM kahA ki kisane yaha dUSaNa utpanna kiyA hai jo ve muni loka paradezI cara puruSa haiM to kiMbahunA bahutakahaNeseM kyA prayojana hai, jo ve zvetAmbara muniyoMpara yahadUSaNasatya hai to uNoMke taraphase meM jamAnata meM ekalAkha dravyakI kiMmatavAlI paTI yAne vastra detAhuM aisA rAjasabhAme sarvalokoMke sAmane kahake apaNe pAsakA 1 lAkha kimata vAlA vastra rAjasabhAme sarva lokoMke sanmukha DAlA paraMtu kisikI hiMmata na huike usa vastra kuM leve aura jo maire gharameM rahe huve muniyoMmeM dUSaNakA gaMdhabhi hove to doSAropaNakaraNevAle yA kaheNevAle isa paTIkuM uThAvo aisA kahakara purohita cupakA hUvA usake bAda vahAM rAjasabhAmeM bahutacaityavAsiyoMke bhakta maMtrI zreSThi pramukha pradhAna puruSa baiThethe paraMtu kisIne bhi usa paTIkuM uThAhI nahiM usakevAda rAjAke Age purohitane kahAke hedeva na vinAparavAna, ramate durjano janaH, zveva sarvarasAn bhuktvA vinA'medhyaM na tRpyti||1|| mahatAM yadeva mUrdhani tadeva nIcAzrayAya manyante // liMgaM praNamaMti budhAH, kAkaH punarAsanI kurute // 2 // vyAkhyA-jese kuttA sarva rasakA bhojanakarakemi viSThA vinA. dhAye nahiM isItaraha durjana manuSyabhI niMdA kiye vinA saMtoSa pAve nahiM // 1 // moTA puruSoMke jo vastu mastaka upara dhAraNa lAyaka hotI hai usakuM nIca puruSa apaNA nIca Azraya mAne hai jaise For Private And Personal Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 181 paMDita puruSa liMgakuM namaskAra karate haiM aura kAga usakuM Asana banAkara Upara baiThatA hai || 2 || isa vAste he rAjan maire gharameM jo koI muni rahe haiM ve mUrtimAna dharmake piMDa sarIkhe haiM aura kSamA dama saralatA komalatA tapa zIla satya zauca niSparigrahapaNA vagaire guNoMrUpI ratnakA karaMDIyA sarIkhe koI jIvakuMbhI saMtApa deve nahiM to phira isaloka paralokameM viruddha akArya ve muni kisataraha kareMge, vAste uNoMme dUSaNa lezamAtra bhI nahiM hai, paraMtu yaha duSTata koI pApI puruSoM kA kiyA huvA hai, vAda rAjAke cittameM yaha kathana rucA aura kahAke he purohita tuma jisataraha kahe hai usa taraha sarva saMbhava hai vAda rAjA aura purohitakA vicAra suNake sarva sUrAcArya vagaireMne vicAra kiyA jo iNa paradezI muniyokuM vAdameM jIta nikAla devai taba ThIka hovaigA aisA vicArake anaMtara sUrAcArya vagereMne purohitakuM bulAyake kahA he purohita tumAre gharameM rahenevAle muniyoMke sAtha hama vAdaviSayi vicAra karanA cAhate haiM taba purohitane kahA zvetAmbaravasativAsI muniyokuM pUchake tumakuM meM kahuMgA bAda purohita apaNe gharajAke zrIvarddhamAnasUrijI paMDita zrIjinezvaragaNi bhagavAnako kahAki Apa zrIke pratipakSI zrIpUjyoM ke sAtha vicAra vAda viSayI karaNA cAhateM haiM taba purohitakuM pratyuttara meM kahA ki he purohita kyA ayukta hai jo pratipakSiyoMkI icchA hai to hama bhI isIhi prayojana vAste yahAM para AyeM haiM paraMtu he purohita sUrAcArya pramukhakuM kaheNA- jo Apaloka suvihita muniyoMke sAtha vAda karanA cAhate ho to zrIdurlabha For Private And Personal Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 182 rAjAke sanmukha jisa sthAnameM Apaloka kaheMgeM vahAM para vAda viSayI vicAra karaNekuM tayAra haiM suvihita muniyo zobhana dharmamArga pragaTa karaNevAstehi vizeSa kaSTayukta grAma nagarAdikoMmeM vihAra karate haiM sarvatra deza paradezameM vicarateM haiM aura zreSTha dharmamArga pragaTa karaNekA mukhya kArya hai isaliye parizrama karate haiM so rAjAke sAmane ApalokoMke sAtha vai suvihitamuniyoM vAdaviSayIvicAra karaNemeM atyaMta utkaMThA sahita haiM isavAste ApalokokuM vilaMba karaNA nahIM zUrAcAryapramukhoMke sanmukha pUrvokta pramANe purohitake kaheNeke anaMtara hi apaNe paMDitapaNekA garvakarake uNa sarva zUrAcArya pramukha caityavAsI muniyoMne ApaNe maname vicArA ki sarva rAjAdhikArI loka jabataka hamAre vasameM haiM tabataka uNa paradezI muniyoMseM hamakuM kyA bhaya hai arthAt kisitarekA bhaya nahi hai - esA vicArake caityavAsI AcAryoMne pIchA pratyuttarameM purohitakuM kahAki he purohita rAjAke sanmukha suvihita muniyoMke sAtha vAda viSayi hamArA vicAra hovo arthAt saddharma viSayivAda hamaloka kareMgeM usake anaMtara purohitane caityavAsI zUrAcArya pramukhake vacana aMgIkAra kiye aura zUrAcArya pramukha pratipakSiyoMne kahAki amuka dinameM paMcAsarA saMjJaka vaDe deharAsarameM saddharma viSayI vAda vicAra hogA esA nizcayakarake sarvalokoMke Age kahA aura purohitanebhi ekAMtame rAjAkuM kahA he rAjan ihAMke rahenevAle muniyo paradezaseM Aye huve suvihita muniyoMke sAtha saddharmaviSayi vAdavicAra karaNA cAhate haiM vaha saddharmaviSayi For Private And Personal Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 183 vAda vicAra nyAyavAdI rAjAke sanmukha kiyA hUvA zobhe hai isa kAraNase yukta ayukta vicArame catura aise Apako prasanna hokara usa saddharma viSayi vAda vicAra avasarame sabhApati paNe hoNA hogA yaha purohitakA vacana suNake zrIdurlabha rAjAneM kahA ki isame kyA ayukta hai arthAt yaha kahaNA to acchA hai, yaha to hamArA karttavyahI hai isaliye kuchabhI aniSTa nahIM hai aura saddharmaviSayIvAdavicAra avazya hoNA hi cAhiye saddharmaviSayi vAdavicArame sabhApati hoNA aura saddharmakA nirNaya karAke usakA acchItaraha saMrakSaNa karaNA aura karANA yaha hamArA mukhya karttavya aura dharma hai vAste isa saddharmaviSayivAdavicArame samadRSTipUrvaka sabhApatipaNe hAjara hovugA isatare zrIdurlabharAjAne purohitakA vacana aMgIkArakarA taba usa paMcAsara saMjJaka vaDe deharAsarama-siMhAsana gAdI golaAsaNavagereki vichAyata bhaI bAda caityavAsI sUrAcArya vagere nAnAdezodbhava ujvala zlakSNa cAkucikya vastra pahare hUve rajoharaNasahita kesoMme taila lagAyA hai aise laMbamAna muhapatti sahita tailasai opita DaMDayukta tAMbUla khAte huvai lAla mukha jiNukA pAlakhiyoMme baiThe aise bhaMDArI maMtrI seTha pramukha dhanavAna zrAvaka bhaktise sAthameM haiM jiNoMke sadhavazrAvikA apaNAApaNA AcAryoMkA guNagAtibhaI bhaktisahitadhavalamaMgala gIta dhvanise raMjita kiyA hai sabalokoMkoM jiNone, bhaTTa viruda bolate haiM loka namaskAra karate haiM mArgame jiNoMko, paMDitapaNekA abhimAnasahita hAthameM vAdapustikA dhAraNakiyAhai aise baDe ADaMbara sahita For Private And Personal Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 184 zrIsUrAcArya pramukha (84) corAsI AcAryo sUryodayameMhi Ayake apaNe apaNe AsanoM para beThe, aura rAjAke pradhAnapuruSoMne zrI durlabhamahArAjAkoMbhi bulAye tatra zrIdurlabharAjAbhi bahuta putra aura sevakAdikake parivAra sahita Ayake vahAM sabhA meM baiThe usake bAda purohitakuM rAjAne kahA he purohita ! mAnyavara dezAntaraseM AyeM suvihita AcAryakoM jaladi bolAvo anaMtara purohita zIghra jAkara zrIvarddhamAnarijIkoM vInati karI he bhagavan ! paMcAsarasaMjJaka caityameM sarvacaityavAsI AcArya parivArasahita Ayake baiTheM haiM zrIdurlabhamahArAjAbhi Aye haiM aura zrIdurlabharAjAne sarva AcAyakuM namaskAra karake aura tAmbUla deke satkAra kiyA hai aura ra Apake Agamana kI rAha dekhateM haiM yaha vRtAMta purohitake mukhaseM suNake pUjyapAda zrIvarddhamAna sUrijI zrIsudharmasvAmi zrIjaMbukhAmipramukhacavadapUrvadhAriyoMkuM yuga pradhAnokuM dUsare sarvasuvihita AcAryokuM hRdaya kamalake vIcame vicArake arthAt smaraNa karake, paMDitajinezvaragaNi pramukha kitaneka gItArtha zreSTha sAdhuvakoM sAtha leke cale paMcAsarasaMjJaka caityake sanmukha, kanyA gAya zaMkha bherI dahI phala puSpamAlA vagere sanmukha Ate huve maMgalarUpa anukUla zreSTha sakuna dekhaneseM saMbhAvita he siddha prayojanajinake aise zrIvardhamAnasUrijI vageraha vahAM sabhA meM pohoce aura paMDita zrIjinezvaragaNijIkA vichAyA kaMbala para aura zrIdurlabha rAjAneM dekhAyA jo yogya sthAna vahAM baiThe. bAda paMDita zrIjinezvaragaNijIbhi zrIgurumahArAjakI AjJAseM For Private And Personal Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 185 zrIgurumahArAjakuM namaskAra karake zrIgurumahArAjakecaraNakamaloMke pAsahI baiThe gurvAjJA pAlaneke liye, isaavasarameM rAjA tAmbUla deneke vAste pravartamAna huvA taba sarva sabhAsamakSa zrIvardhamAna sUrijI bole he mahArAja ! jaina siddhAMtameM muniyoMko tAmbUla bhakSaNa snAna karaNA puSpamAlA paheranA sugaMdha padArthalagAnA nakha keza dAMtakA saMskAra karanA manA kiyA hai. bAda-saMjame suddhi appANaM0 lahubhUya vihAriNaM0 // 10 // dazavaikAlika sUtrake tIsare adhyayanaseM 52 anAcIrNa sunAye taba rAjA bolA tAmbUla khAnemeM kyA doSa hai AcArya ne kahA kAmarAga baDhAnevAlA tAmbUla hai yaha jagat prasiddha hai kahAbhI hai zloka - tAmbUlaM kaTu tiktamuSNamadhuraM kSAraM kaSAyAnvitaM / vAtanaM kaphanAzanaM kRmiharaM daugaMdhyanirnAzanam / vakrasyAbharaNaM vizuddhikaraNaM kAmAnisaMdIpanaM / tAmbUlasya sakhe! trayodaza guNAH svarge'pi te durlabhAH // 1 // artha || he mitra ! tAMbUlake 13 guNa hai kaDavA 1 tIkhA 2 madhura 3 uSNa 4 kSAra 5 aura kaSAya rasasahita 6 vAyu 7 kaphakA nAzaka 8 kRmimiTAnevAlA 9 durgadhanAzaka 10 mukhakA AbharaNa 11 zuddhikAraka 12 kAmAnikA dIpaka 13 isaliye brahmacAriyoMkuM tAMbUla khANA rAgabuddhikA hetu hoNesai samyak nahI hai smRtimebhi kahA hai // brahmacAriyatInAM ca vidhavAnAM ca yoSitAm / tAMbulabhakSaNaM vipra ! gomAMsAnna viziSyate // 1 // snAnamudvartta - nAbhyaMgaM, nakhakezAdisaMskriyAm / dhUpaM mAlyaM ca gaMdhaM ca tyajati brahmacAriNaH || 2 || artha he brAhmaNa ! brahmacArI 9 yati 2 vidha - ; For Private And Personal Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra hoNeme hamArAmAbAda zrIvarddhamAna huvA aura ApakA 186 vAstrI 3 iNoMkuM tAMbUla khANA gaumAMsavat hai // 1 // snAna 1 pIThI 2 tailakAmaIna 3 nakhakezAdikakA saMskAra 4 dhUpa 5 mAlA 6 sugaMdha 7 ityAdi brahmacAri choDate haiM // 2 aisA vacana AcAryakA sunake vicakSaNa lokoMke hRdayameM harSautpanna huvA aura zrIvarddhamAnasUrijIpara bahumAna bhayA vAda zrIvarddhamAnasUri bole AcAryoMke sAtha vicAra hoNeme hamArA ziSya sUrijinezvara jo uttara pratyuttara devegA vo hamAre pramANa hai taba saba sabhAsadoMne kahA aisA hovo tadanaMtara caurAzI AcAryoMmeM pradhAna caityavAsI sUrAcArya bole aho rAjA maMtri pramukha sarvaloko jo hama kahate haiM so suno taba maMtrivagere caityAvAsiyoMke pakSapAti kahane lage Apa kahiye hamaloka sAvadhAna hoke sunate haiM bAda durlabha rAjA usa vaktameM saba caityavAsI AcArya sAdhvAbhAsa cakacakAyamAna samArA huvA mastakameM keza jiNuke tAmbUla rasase raMgA bhayA hoTha aise udbhaTa veSavAle sugaMdha puSpoMkI mAlA jiNone paharI aise dhUpita zubhra rezamI vastrapahare haiM, aisoMko dekhake vicAra kiyA aho vilAsa sahita ceSTAvAle yaha loka viTaprAya apaNe kalpase cyuta haiM aura dekho ye videzi mahAnubhAva uttama svabhAvavAle nIce Asanapara baiThe bhaye loca kiyAhuvA mastakameM jiNune malIna vastra pahare haiM, jiNoMke darzanamAtrasaihi mAlUma hotA hai zAMtatAyukta tapaniSThamUrti nizcaya jo koI guNayukta zarIrI tIna jagatameM pUjanIya mahAzIlavatapAtra kahe jAte haiM, vai yehI mahAvratI haiM aisA rAjA vicArate hai utane sUrAcAryane pUrvapakSakahA jaise 'aho vasatinivAsI zramaNo ! For Private And Personal Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 187 sAvadhAna hoke sunoM isavaktake muniyoMkuM jinabhavaname rahanA hI yogya hai jinagRhame rahaNese nirapavAda brahmavratakA saMbhava hai yatiyoMke brahmacarya hI pradhAna hai aura vratoMke sadRza apavAda isameM nahI hai, siddhAMta brahmavratako sarvavratoMme nirapavAda kahA hai 'na vi kiMci aNunnAyaM, paDisiddhaM vA vi jiNavariMdehiM' artha || tIrthaMkaradevane kucha AjJA nahI dIyA hai vaisA manAbhi nahI kiyA hai maithunakuM choDake upAzrayameM rahaNese strIyoMkA, manoharazabdasuNane vageresai brahmasarvathA nahI pAzake mAnasika vikArAdi saMbhavase strIjanakA madhurazabdasuNanA rUpadekhanA kokilAdikakA madhurabolanA ityAdi kAraNoMse bhuktabhogi yatiyoMku pUrvAnubhUta saMbhoga smaraNameM Ave abhukta bhogiyoMku kutUhala pragaTa hove aura sAdhuvoM kA kiyA bhayA niraMtara kAnoMko amRta sarIkhA svAdhyAya dhvani suNake kitaneka sAdhuvoMkA zarIrakA lAvanyadekhake proSitapativAlI vanitAvoMkI ramaNekA icchA vagere pragaTa hove isataraha paraspara niraMtararUpakA dekhanA gIta zravaNAdikasai durjayamanmathake jorasai cAritranAzAdi aneka doSoMki puSTi hotI hai kahA hai || gAthA || thIvajiaM viyANaha, itthINaM jatthaThANa svANi / saddAya na sucaMtI tApiyatesiM na picchaMti // 1 // baMbhavayassaaguttI, lajjAnAsoya pIibuDhIa / sAhu tavodhaNanAso, nivAraNA titthaparihANI // 2 // artha // sAdhuvoMkoM strIyoMkA veThaNA rUpadekhaNA zabdakA For Private And Personal Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 188 suNanA yaha nahI karaNA strIyoMbhI sAdhuvoMkoM haravakta nahI dekhe strI rahita sthAname rahaNA jANo // 1 // strIsAtharahaNese brahmavratakI agupti lajAkA nAza prItikI vRddhi sAdhuke taparUpa dhanakA nAza dharmase dUra hoNA tIrthakI hAni ityAdi doSa hote hai // 2 // isaliye vasati vAsa yatikuM yukta nahIM hai lokamebhI kahate haiM "zRNu hRdayarahasyaM yatprazasyaM munInAM, na khalu yoSitsannidhiH sNvidheyH|| harati hi hariNAkSIkSiptamakSikSurapa / prahatazamatanutraM cittamapyunnatAnAm" // 1 // muniyoMke hRdayakA rahassa prazaMsanIya suno svIkI sobata nahI karaNI strIyoMkA DAlAhuvA netrarUpazastroMse zamatanutrANarUpa citta vRddhamuniyoMkA harati he 1 jina maMdirame rahaNesai sadA strIyoMkA saMbhava nahi hotA haiM kadAcit caityavaMdanake liye kSaNamAtra ANe jANe vAlIyoMke sAtha vaisAprasaMga nahIM prApta hotA hai isaliye prANAtipAtAdikake jaisA aneka doSa duSTa honese paragharame rahanA ThIkanahI honese maMdirame rahanAhi isavaktake munijanokuM saMgata hai, vahahi kahate hai, isa vaktake muniyoMkuM jinamaMdirameM nivAsabinAudyAname rahanA yA paragharameM nivAsa karanA yaha do vikalpameM dvitIya vikalpa to dAsI putravat nahIvanatA hai kAraNa paragharameM strI saMsarga haravakta rahatA hai prathama udyAnapakSa to sapakSa sadRza hamAre pakSakuM nahIhaThAtA hai strIparicayAdi aura AdhAkarmAdi doSa For Private And Personal Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 189 samuhase bhakSitahoNese dikhAte hai udyAname rahate bhaye yatIyoM navIna AMbekImaMjarIkesvAdasaiM paMcamasvarauccAraNa karate koila kA zabdasuNanesaiM aura mAlatI vagere puSpoMkA sugaMdha leNesaiM samAdhiyuktacittavAlokAbhi cittavikSepahotA hai koilakA bolanA sugaMdhagrahaNAdi madanoddIpana vibhAvasaiM bhAratAdizAstroMmeM kahA hai, aura krIDA karaNekuM Aye kAmIjanoMke ANese strIparicayAdikameM kyA kahaNA hai athavA niraMtaranavIna navIna zAstrAbhyAsa karaNevAle muniyoMkoM strIparicayAdi doSa na hove tathApi lokoMke saMcAra vinA udyAname rahate muniyoMkA cora vageresa vastrAdileNekA saMbhava hai zarIraorasaMyamavirAdhanAkA prasaMgahovai, 'vAdi kahate hai yugaMdharAcArya oravajrasvAmI vageraha udyAname samavasare hai aisA AgamapramANa hai, isapara pUrvapakSI kahatA hai yahakathanasatyahai paraMtu anApAta asaMlokagupta eka dvAra udyAna viSaya hai aisA isavakta prAya rAjA cora vagerese vAdhita hoNese milanA durlabha hai so kese isa samayake munijanoko kalpe isaliye isa avasarameM jinamaMdirameM hi sAdhuvoMkuM nivAsa ThIka mAlumahotA hai kAraNa jinamaMdirameM AdhAkarmAdidoSanahIhotA hai prayoga dete hai idAnIMtana muniyoMke rahane yogya jinamaMdira hai, AdhAkarmAdidoSarahitahoNese, nirdoSa AhAravat , ihAM asiddha hetu nahI hai jinapratimAke liye banAyA maMdirameM AdhAkarmAdi doSakA avakAsa nahIM hai yatikevAste makAna vaNAveto AdhAkarmI hovehe aura suno muni jinamaMdirameM nahIM rahe taba isavakta jinamaMdirokI hAnI hove kAraNa pahale For Private And Personal Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 190 kAlAnubhAvase zrImaMta lokasAvadhAnahoke devatatvagurutatvakuM mAnaNevAle zrAvaka utkRSTaAdarase caityoMkI saMbhAlakaratethe sAMpratato duSamakAlakA doSase niraMtara kuTuMbakI prabalaciMtAsaMtApa se pIDitacitta honese idaraudara calate huve prAyai nikhazrAvakoMkoM apaNegharabhIvakta para AnA muskila hotA hai jinamaMdiraAnA to kahAMse hove usakA saMbhAlanA yahato kaisevane aura zrImaMta to viSaya sukhame lInabhayeM rAjasevAdikRtya meM tatpara rahate jinamaMdira kAdarzanami nahI karate hai saMbhAlakaranA kaise vanazake, jinamaMdira kI saMbhAla na honese jina caityakA nAzahove tIrthavichedakA saMbhavahove aura yati maMdirameM rahate hoveMto bahutakAlataka jinagharavanA rahe tIrthavyavaccheda na hove tIrtharakhaNekevAste kiMcit apavAdabhI sevanA AgamameM kahA hai jo jeNaguNeNa hio, jeNaviNA vA na sijhae jaMtu jo jisa guNase adhika hove jisavinA jo siddhakArya na hove taba apavAda seve ityAdi sUkSma dRSTise vicAraNesai vidvAnoMke cicame isa kAlameM muniyokuM maMdirameM rahanAThIkamAluma hotA hai yaha sUrAcArya ne kahA. pUrvapakSa samasta hRdayameM dhArake utkaTavAdIpaMDitarUpahAthIyoM meM mRgeMdrasadRza zrIjinezvarasUri bole aho sabhAsado ! niraMtara sarvatra nirmalahRdayase yuktAyuktavicAra viSaya buddhi pUrvaka kAryakaraNevAleloko ! mAtsaryachoDake madhyasthatA dhArake sAvadhAna hoke suno. pUrvapakSine jinabhavaname rahanA isavaktake muniyoMkuM ucita hai nirapavAdabrahmacaryavratakA saMbhava For Private And Personal Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Acharya 191 hoNese ityAdika kahake baMbhavayassa aguttI ihAM taka yatiyokuM paragharame rahaNese doSakahA so ava vikalpapUrvaka vicArate haiM // suno // jo yahaparagRhavasatidUSaNakahA tumane vo kyA sarvadA hai yA isavaktahIhai prathamapakSa sarvadA tava udyAnAdikame rahate yatijanokuM caurAdiupadravakA kaise pratikArahoya isapara aisA na kahanA usasamayameM kAla sukhakArIthA so caurAdiupasarga nahIhotAthA issai udyAnamenivAsasunatehai, paragharame rahanA nahIhai iti / uttarakahate hai usavaktabhi taskarAdi upadrava anekadhA suNanesaiM aura usakAlameMmi muniyoMkuM paragRhakA Azraya Agamame kahAhai so kahate haiM / ___ nayarAiesu ghippai, vasahI puvAmuhaM ThaviyavasahaM ityAdi 3 vRSabha kalpanAse sthApita nagarAdikameM yatiyoMkoM vasatikI gaveSaNA karaNA nagara vagere vinA aisI vasati nahI saMbhave aura udyAname rahanAhI usavakta mAnyathA taba ThikAne ThikAne nagara gAmameM rahaNekA pATha nahi bane isaliye prathamavi upAzraya paragharame rahanA yatiyoMkAthA so pahalA pakSa nahi vanA, aba dUsarA pakSa aMgIkArakaroge to hama pUchate hai kisa kAraNase sAdhuvokuM paragharame rahanA nahi kalpe jo strI saMsaktAdikase na kalpe aisA kahoge to yaha to pahalebhi vanAthA usavaktabhi strIrahita vasatimilanese yA nahiM milanese kathita yatanA sivAya aura samAdhinahIM hai vaisA isavaktabhi Azraya karaleNA nyAya sadRzahai kahA hai yatanA karaNevAle khyAdisaMsaktasthAnamaiM isavaktabhi brahmacarya agupti For Private And Personal Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 1 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Acha 192 vagaire doSa nahi lagate hai, usakAraNase pUrvapakSine kahA idAnI jinagRhavAsa hI sAdhuvoMke saMgata mAluma hotA hai ityAdi, yatyarthakriyamANaupAzrayameM AdhAkarmAdi doSa hotA hai ihAM taka sovi adhikatara doSa kavalita hoNese corAdi trAsa pizAcAdibhayakalpanAkare so kahate hai, paragharameM ( upAzraya ) kadAcit adhAkarma aMganAsaMsarga vagere doSa dekhanese upAzrayakA tyAgakarake jinamaMdiramerahate sIlavAna sAdhuvoMke jinamaMdirame zRMgAravatI strIyoMke Anese gItadhvanI karaNese vaisyAdikakA nATakahonese vanitAkArUpAdidekhanese manmathakA uddIpana hotA hai isaliye yaha upasthita bhayA / yatrobhayoH samo doSaH, parihArazca taadRshH| naikaparyanuyojyaH syAt, tAdRzArthavicAraNe // 1 // jahAM donumeM sadRza doSahotA hai, samAdhAnabhi vaisAhi hotA hai vaisA artha vicAraNameM eka uttara na hotA hai // 1 // hamAre pakSameM strIsaMsaktaparagharameM kabhi rahate ukta doSa yatanA karaNese nahi hotA aura tumAre pakSameM to jinamaMdirameM rahaNA sarvathA varjita honese kahAM bhi yatanA nahi kahaNese uktadoSakI puSTI koNa manAkara sake, aisA nahi kahanA gRhasthoMkA ghara sAMkaDAhove yatanA karaNesevi kathitadoSase mukta honA muskila hai, pramANa yukta gharameM yatikA AzrayakahA hai uhAM ukta doSa nahi hotA hai gRhastha saMpUrNagharasamarpaNakare tathApi yati mitaavagrahameMhi rahe aisA sUtrame kahA hai, pramANa yukta paragharake lAbhame to saMkIrName bhi yatanAsaiM rahate doSa nahi hai, kahA hai For Private And Personal Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 193 nicchayaopamANajuttA khuDDuliAe vasaMti jayaNAe ityAdi pramANayukta choTe upAzrayameMbhI jayaNAse muni nizcayasai rahai aura bhI suno, jinamaMdirameM rahanekA samarthana AtmAko bahutaanarthakArihonese yoga nahIM siddhAMtameM caityameM rahanA atyaMtaAzAtanAkA kAraNahonese muniyoMkuM manAkiyAhai AzAtanA thoDIbhI bhavabhramaNavRddhikAkAraNahoNese apathyasevanavat hotIhai aisA Agama hai dubhigaMdhamala0 1 jaivina ahAkammaM0 2 AsAyaNamicchattaM0 3, ityAdi sAdhukA zarIra melasahitahove isaliye maMdirameMrahaNesa AzAtanAhove yadyapi caitya AdhAkarmI na hove tathApi rahaNekA niSedhahai, kAraNa AzAtanA karaNese mithyAla hotA hai, isavAste kathaMcit AdhAkarmI upAzrayameM nivAsabhi siddhAMtame kahA hai, jinagharanivAsato atyaMta niSedha honese nahi karaNA ucitahai, isakAraNase upAzrayameM rahaNA prAptahuvA vaisA prayoga hai-yatiyoMkuM paragharameM nivAsa karaNA niHsaMgatA pragaTa hoNese saMyamazuddhihetukhAt zuddhaAhAragrahaNavat aisA, yadyapi pUrvapakSine caityameM rahe sivAya rakSA hove nahi tathA tIrthaviccheda hove ityAdi kahake caityameM rahanA sthApA vomi vicAra nahiM sahasaktA hai, kevala lokoM ThaganA prAya hai, yataH tIrtha avyavaccheda kisakuMkahate hai kyA yatiyokuM maMdirameM rahaNese bhagavAnakA maMdira pratimA vanerahai 1 athavA ziSyapraziSyAdiparaMparAkA viccheda na honA samyagdarzanajJAnacAritrakIpravRttirahanA kahate hai 2 prathama pakSa nahi banatA hai caityavAsavinAbhi tIrthakaroMke viMbAdikakI anuvRtti dekhaNese jaise pUrvadezame jinapratimAkuM kuladeva 13 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 194 tAkI buddhise pUjate hai anyatIrthIyoMke grahaNakaraNesai jinapratimAvanI hai tIrtha viccheda nahIM hotA hai taba vyartha caityavAsameM rahaNesaiM kyA prayojana hai isavAste tIrthaavyavacchedakAryase mokSAdi phalasiddhI nahIhai kyoM ki mithyAdRSTiparigrahIta jinabiMboMkuM mokSamAgaikA aMga nahIM kahA hai micchadihi pariggahiA o paDimA o bhAvagAmona huMti mithyAdRSTiparigRhIta jinapratimA bhAvazuddhikA kAraNa na hone iti // aba dUsarA vikalpa kahate hai vohi tIrthaavyavaccheda aMgIkArakaro mokSamArgahonese caityavAsa aMgIkArasai kyA prayojana hai samyagdarzanajJAnacAritrakI anuvRttivinA jinaghara biMbake sadbhAvasebhi tIrthocchedahotA hai, isI kAraNase tIrthaMkaroMke kitaneka AMtaroMme ratnatrayI na rahaNese kahAMbhI jinapratimAke saMmavameMbhI tIrthavicchedakahA hai, svayaM kalpitatIrthaavyavacchitti AgamameM visaMvAdi honese vyarthahI hai, aura suno jinagRhAdi anuvRtti tIrthaavyavacchitti hove tomi yatiyoMkA caityameM rahanA aura jinagRhAdi anuvRtti inadonuMkA zyAmasamaitratanayatvasadRza pra. yojyaprayojakamAva nahi vanatAhai so dekhAtehai zyAmadevadattahaiM maitratanaya honesai ihAM zyAmatvamaiM maitratanayasa prayojaka nahIM hai, kiMtu sAkAdiAhArapariNatilakSaNaupAdhi zyAmatvameM hai paraMtu yatiyoMkA caityameM rahaNAprayuktaanuvRtti nahi hai kAraNa jina gharameM rahatemi sAtAzIla honese jIrNacaityakI jIrNoddhArakI ciMtA na karaNesai caityaanuvRtti nahi rahai, kiMtu caityaciMtAprayukta For Private And Personal Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 195 caityaanuvRtti zrAvakabhi karate hai, to caityakI anuvRtti kaise nahovai, nikhaora zrImaMtazrAvaka isavakta maMdirakI dekharekha karate hai yadyapi duHSamakAlake mAhAtmyasai kitaneka pramAdi hove tobhI aura suzraddhAlu zrAvaka caityakI saMbhAla kare hai, dekhate hai isa vakta kitaneka punyavAn zrAvaka apaNA kuTaMbakA bhAra samartha putrapara rakhake jinamaMdirakI saMbhAlahi niraMtarakarate hai isakAraNasai zrAvaka kRta saMbhAla caitya anuvRtti siddha hai, isa vaktake tumAre jaise AcArya caityake upadezase aneka AraMbha karate huve vyarthahi kyuM takalIpha karate haiM, ora tIrtha avyavacchedakA kAraNa apavAda sevanakara caityavAsakA sthApanakIyA somi siddhAMtakA nahi jANanA tumArA pragaTa kare hai, isakA aura artha honese, jo koiyati jJAnAdiguNase adhika hove jisavinA saMghAdika kevaDe kArya nahi siddhahotehove taba vo guNAdhika muni svaguNameM vIrya phorai yaha artha kahanevAlA jo jeNa0 isa gAthAkA uttarArdha hai // so teNatammika savvatthAmaM na hAvei iti artha vo jJAnAdi guNAdhika saMghAdi kArya meM sarvazakti bala na ghaTAve issai tumAri iSTasiddhi na hovai isaprakAra se sarva vAdine kahI yukti nirAkaraNa se yatiyoMkA jinabhavanameM nivAsakA niSedha siddha honese apane pakSa me samAdhAna kahate hai, jinagRhanivAsa - niyoMkuM ayogya he devadravyaupabhogAdivAlA honeseM jinapratimAke Age caDhAyA huvA naivedyavat | yaha devadravyaupabhogAdimatvahetu For Private And Personal Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ssaparIbholAihAM nahIM mAnyatA kara asiddhanahI hai, jinagRhameM rahate devadravyakA upabhoga hotA hai sone baiThane bhojanavagere karaNesai aneka bhavameM bhayaMkaraphalaavazya hotA hai // 1 // viruddha hetubhI nahi hai muniyogyatA kara vyApyatvameM viruddha hetu hotA hai aisA ihAM nahIM hai // devassaparIbhogo, aNaMta jammesu daarunnvivaago| jaM devabhogabhUmI, vuDDI na hu baTTai caritte // 1 // devadravyakA paribhoga anaMtabhavame dAruNa vipAkavAlA hotA hai, jo devabhogabhUmI (jinamaMdirakI bhUmI) meM rahai usake cAritrakI vRddhi nahi hovai arthAt cAritrI na ho aisA siddhAMtameM kahA hai deva bhUmImeM rahate yatike cAritrake abhAvasai bhayaMkara phala kahA hai // 2 // satpratipakSabhI nahI hai AgamoktatvAt yaha vAdIke pratibala anumAnako pahalehi khaMDana kiyA hai // 3 // bAdhita viSayabhI hetu nahi hai pratyakSAdikasai apahRta viSaya na honesai "pratyakSasai hi isavakta jinagRhame rahanA dekhaNemeM caityavAsake dharmI muniayogyatA sAdhyadharmahetuviSayako bAdhita honekara viSayApahArasai kaise hetubAdhitaviSaya nahi hai ? aisA nahi kahanA" isavaktame munyAbhAsokA jinagRhame rahanA dekhaNesabhi caityavAsako muni ayogyatA bAdhitapaNA nahi hai isakAraNasai hetukuM viSayApahArake abhAvasai bAdhita viSayatA nahI hai // 4 // isaliyai caitya muniyoMke upabhoga yogya hai AdhAkarmAdi doSarahita honesai asA tumArA hetu uktanyAyasai muniyoMko caityopabhogabhogyatA devadravya upabhogAdi doSoM karake Agamame bAdhita honesai kAlAtyayApadiSTa For Private And Personal Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 197 hetu nahi hai // 5 // pAMca hetvAbhAsa rahita honese devadravya upabhogAdimatvahetu zuddha hai isaliyai bhagavAnkA guNa gAnA strIyoMkA maMdirame nAcanA, zaMkha paTaha merI mRdaMgAdi vAdina vAdana, mAlatI vageraha pUSpoMkA sugaMdha jina bhavanamAlA pUjA maMDapa racanAdi bhaktisai caityanivAsameM devadravyakA upabhoga hotA hai, lokamebhI kahate hai // yadIcchennarakaM gaMtuM, saputrapazubAMdhavaH / deveSvadhikRti kuryAdgoSu ca brAhmaNeSu ca // 1 // narakAya matiste cetpaurohityaM samAcara / varSa yAvatkimanyena, mAThapatyaM dinatrayam // 2 // artha jo putrapazubAMdhavasahita naraka jANekI icchA kare so devagRhameM nivAsakare, gozAlAmeM aura brAhmaNoMke gharoMmeM // 1 // naraka jANekI buddhi hove to purohitapaNA ekavarasatakakaro, jAdA kahaNesai kyA tIna dina maThapatipaNA karo // 2 // ityAdi laukika lokottaraniMdanIya honesai maThapatipaNesai dIrghasaMsArakArya AzAtanAsai kaMpamAnasAdhu jinadharmame pUrNabuddhizraddhAvAlemi jinagRhame nahi rahatehai likhAhai (sAmIvAsAvAse uvAgae) ityAdi Avazyaka cUAdi zAstroMme bahuta pATha dekhaNesai sAkSAtIrthakara gaNadharoMse sevita (saMviggaM saNNibhaI ) ityAdi tIrthakarAdikoMne aneka prakArasai kahA tathA. dhanyA amI mahAtmAno, niHsaMgA munipuMgavAH / .. api kApi vakaM nAsti, yeSAM tRNakuTIrake // 1 // For Private And Personal Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 198 artha yaha mahAtmA dhanya hai saMgarahitazreSTha muni hai jike tRNakI kuTIyA vagere parabhI khatva nahI hai // 1 // ityAdi vacana samUhasai loka prazasya dhana kanaka putra strI vajana parijana tyAgarUpa, aparigrahatAkA mukhyAspadabhUta, sijhAtara upAzrayakA denevAlA aat upAzrayakA mAlika jo hovai vo sijhAtara hotA hai, ityAdi bahuta tarekA siddhAMta akSara dekhanese bhayA hai tAtvika bodha aisai paMDitajanabahumata upAzrayameMhi satyaanagAranAma dhAravAle sAdhu avasthAna kahate hai, apavAdasthAnasaibhI jinagRhame rahaNA nahi kahate hai itane kahaNesai jinamaMdirame nahi rahaNA siddha huvA, taba sUrAcAryakuM niruttarakarake UrdhvabhujA karake zrIjinezvarasUri bole so kahate hai zloka // evaM siddhAMtavAkyairbahuvidhaghaTanAhetudRSTAMtayuktaruktairasmAbhiretairavitathasuyathodbhAsanoSNAMzukalpaiH / kugrAhagrastacetAH paragRhavasatiM dveSTi yo'sau nikRSTo, durbhASI baddhavairaH kathamapi na satAM syAnmato naSTakarNaH // 1 // bhAvArtha, siddhAMta akSaroMse bahuta prakArakA vacana hetu dRSTAMta sahita hamane satya zobhana yathodbhAsana sUryakalpa vacana kahai so kutsita Agrahame grastacitta yaha vAdI paragharavasatikA niSedha karatA hai aura durbhApI baddhavaira dveSa kare so sajjanoMke kaise mAnya ho // 1 // iti aisA sabhAke lokoMko AnaMdita karake rAjAdikako pratItike liye aurabhI jinezvarasUri bole he mahArAja ! Apake lokameM kyA 'pUrvapuruSapradarzita nIti pravartte hai, athavA For Private And Personal Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Adhunika puruSa pravartita nIti pravarte hai, rAjA bole hamAre saba daizamebhi hamArA pUrvaja banarAjacAvaDAkI nIti pravarte hai aura nahi, taba jinezvarasUri bole hemahArAja! hamAre siddhAMtameM zrItIrthakara aura gaNadhara aura cavade pUrvadhAri vagerene jo mArga dekhAyA vo pramANa karate hai aura nahi, rAjA bole isI tarahahi pUrvapuruSa vyavasthApitahi mArga sarvatra pramANa hotA hai, jinezvarasarine kahA hemahArAja ! hama dUra dezasai Ayehai siddhAMtapustaka sAthameM nahi lAyehai isaliye iNoMke maThoMse pustaka maMgavAvai so Apako pratItike liye sanmArganizcayake akSara dekhAvai, taba rAjA bole bahuta yukta kahate hai aho zvetAMbarAcAryoM ! jaina pustaka mere puruSakuM sAthame lejAke lAvo, tava pustakalAye jo pahale hAthame AyA so kholA, vo zrIdevaguruke prasAdasai caude pUrva dhArikA racAbhayA dazavakAlika nikalA uhAM pahale yaha zloka nikalA yathA annaTThapagaDaMlayaNaM, bhaena sayaNAsaNaM, uccArabhUmisaMpannaM, ithipasu vivajiyaM // 1 // ityAdi rAjA bole vAMco. jinezvarasUri bole caityavAsI vAMce tava rAjAne caityavAsIyoMse kahA ApavAMcau. caityavAsIyoMne yaha pATha vAMcate choDa dIyA jinezvaramari bole he mahArAja ! anyatra rAtrimeM cauri hove hai rAjasabhAmeM dinakoM cori hoti hai, rAjA bole Apa vAMco jinezvarathari bole purohita vAMcai tava rAjAkI AjJAsai purohitane (annaTuMpagaDaMlayaNaM) ityAdi pATha vAMcA arth|| gRhasthane apaNevAste arthAt sAdhuse anyArtha kiyA ghara sayyA For Private And Personal Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 200 saMthArA AsaNa uccAra prazravaNa bhUmI sahita strI pazu varjita aise upAzraya meM sAdhu rahai jinamaMdirameM nahi rahai yaha vacana zrIdurlabha rAjAke maname bahuta rocaka huvai, rAjA bole aho ye jo kahate hai so sarva satya hai taba saba adhikAriyoMne jAnA apane guru sarvathA niruttara hogaye hai, vAda divAna vagere bole mahArAja ! caityavAsI hamAre guru hai Apa mAnate hai nyAyavAdI rAjA yAvat na bole utane jinezvarasUri bole he mahArAja ? koi maMtrikA guru haiM koi bhaMDArikA guru hai koi mADavikakA guru hai sabake svAmI Apa hai hamArA ihAM koNa bhakta hai, rAjA bole meM ApakA bhaktahu~, maiMne ApakuM guru kiyai, vAda aura rAjA bole sarva guruvoM ke sAta sAta gaddI aura hamAre guru nIce baiThe yaha kaisA, jinezvarasUri bole he mahArAja ! hamakuM gaddIpara baiThanA nahi kalpai rAjA bole kyuMna kalpai AcArya bole mahArAja ! gaddIpara baiThaNesai asaMyama hovai hai bhavati niyatamatrA saMyama ityAdi zlokArthakA vyAkhyAna kiyA, rAjA bole Apa kahAM rahate hai? AcArya bole, mahArAja virodhiyoMne sthAna rokA hai so kahAMse sthAna mile, rAjA bole he amAtya bajArame bahuta baDA aputriyekA ghara he vo izuMkuM rahaNekoM devo, vAda rAjA bole bhojana kaise hotA hai taba purohita bolA he deva iNa mahApuruSoMke liye kyA kahaiM labhyate labhyate sAdhuH, sAdhuzcaiva na labhyate / alabdhe tapaso vRddhi, labdhe dehasya dhAraNA // 1 // artha AhAra mileto ThIka nahi miletobhI acchA kAraNa nahi For Private And Personal Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 201 mileto tapakI vRddhi hovai mileto dehakA rakSaNa hovai // 1 // isaliye kabhI AdhA bhojana mile kadAcit upavAsabhI hotA hai taba rAjA AnaMda aura viSAda sahita bole Apa kitane sAdhu haiM purohita bolA he deva ! sarva aSTAdaza (18) sAdhu hai rAjA bole eka hAthIkA bhojana piMDase tRpta hoveMgeM jinezvarasUri bole he mahArAja ! piMDa muniyoMkoM nahi kalpe, yaha prathamahi kahA hai siddhAMta paThanapUrvaka Apake Age, taba rAjA 'aho atyaMta nispRhI hai aisA jANake, prItiyukta bole merA puruSa Age calegA sulabha bhikSA hogI jAdA kahanesai kyA, isaprakAra se vAda karake caityavAsiyoMko jItake rAjA maMtravI seTha sArthavAha vagere nagarake pradhAna puruSa sahita bhaTTajanavasatimArgaprasAdhana yazake kAvya kahate huvai pAyA kharataraviruda jiNuneM aise zrIvarddhamAnasUrisahita jinezvarasUri vasatime praveza kIyA aise gurjaradezame prathama caityavAsIyoMkA pakSa nirAkaraNa karake bhagavat prokta vasatimArga pravarttana prathama jinezvarasUrine kIyA // kharatara virudakA artha likhate hai // atha kharatarazabdasya vyutpattirlikhyate // // / 1 atizayena kharA anarmachadmadharmavyavahArapaTavo ye te kharatarAH || 2 'atizayena kharA satyapratijJA ye te kharatarAH ' // 3 khaH sUryaH tadvat rAjante niHpratimapratibhA prAgbhAraprabhAbhiH prativAdividvajjanasaMsadi ye te kharAH, ata eva taranti bhavAbdhimiti tarAH, kharAzca te tarAzca kharatarA: For Private And Personal Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ro rakSaNaM tacarAnta vAsa yatiyaH 202 // 4 khAni iMdriyANi, raH kAmaH tau traspati vazaM nayanti ye te kharatAH sAdhujanAsteSAM madhye rAjante zobhante ye te kharatarAH, ||5khH sukhaM, bhAvasamAdhilakSaNaM kaciDa, iti DapratyayaH tasya ro rakSaNaM tatcaranti kurvanti ye dhAtUnAmanekArthatvAditi kharatarAH - // 6 khAdInAM ye janAsteSAM ro bhayaM tat vidhvaMsayati, yaH saH kharataH, tAya vidhau rodhvani siddha zuddha prasiddha vizuddha siddhAntavacananirvacanalakSaNo yeSAM te kharatarAH - // 7 yadvA khaM saMvid tatra ratAstat parAH kharatAH munijanAstAn rAti (arthAt ) samyag jJAnAdi dadati ye te kharatarAH // 8 khaH khaDgaH tadvat kharAstIkSNAH kumatimatividAraNe ye te kharAH tAnaM taskarANAM jinamatapradveSisakuvAdijanalakSaNAnAM, rA iva vajrA iva ye te tarAH, kharAzca te tarAzca kharatarAH // 9 khaM svarga rAti (arthAt ) bhaktajanAnAM dadati ye te kharAH // atizayena kharA ye te kharatarAH ityAdi hArayAso kamalAbhayA, jItyA kharatara jANiyA / tinakAle zrIsaMghame, gacchadoya vakhANiyA // 1 // isItare suvihita pakSadhAraka zrIjinezvarasUrijI vIranirvANAt 1550, vikramasaMvat 1080 meM kharatara viruddhako prApta bhae, tabaseM, koTikagaccha, caMdrakula, vayarIzAkhA, kharatara viruda, isa nAmaseM, sthavirasAdhu, navA sAdhuvoMkoM kahane lage, ihAMseM mUlakoTika gacchakA nAma, kharatara gaccha prasiddha huA dUsare dina virodhiyoMne vicAra kIyA ki prathama upAya to vyartha huvA, aba For Private And Personal Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 203 aura dUsarA koI upAya iNoMko nikAlanekA karaNA cAhiye, esA kahake, maname zocA ki yaha rAjA apanI mukhya rANIko bahutahi mAnatAhe, isaliye jo vaha rANI kahegI vaisAhi rAjA karegA, tisa rANIke dvArAhi iNoMko nikAlanA cAhiye, yaha apaNA Azaya una caityavAsI muniyoMne rAjAdhikAri apaNe bhakta zrAvakoMkuM kahA, vAdameM ve rAjAdhikArI zrAvaka Amraphala kelaphala dAkha vagere phaloMkA bhAjana pradhAna vastra dAginA vagere bahuta padArthoMkA bheTaNA leke rANIke pAsa gaye aura mukhya rANIke Age jinapratimAkI tare sanmukha balIkI racanA karI aura mukhya rANI prasanna hoke jitane uNoMkA prayojana karaNeme tatpara bhai, usIavasarame rAjAkuM rANIke pAsame koi kAmakI jarUrata par3I, vAdame dillIsaMbaMdhI AdezakArI puruSako rAjAne tisa mukhya rANIkepAsa bhejA aura kahAki yaha amuka kArya rANIse kaho, taba AdezakArI puruSa bolAkI he deva abhi jAyake kahetA hUM aisA kahake zIghra gayA, rAjAsaMbaMdhI prayojana rANIkU kahA bahuta adhikAriyoMko aura aneka prakArakA caDhAvA dekhake tisa rAjapuruSane vicArAki jo dUsare dezaseM Aye huve AcArya uNoMko nikAlanekA upAya yaha hove hai, paraMtu merekuMbhi svadezaseM Aye hUve AcAryake pakSakI puSTi rAjAke sanmukha kahenA, aisA vicArake rAjAke pAsame gayA, rAjAsaMbaMdhI prayojana kahA, paraMtu he deva vahAM rANIkepAsa baDA kautuka mene dekhA, rAjAne kahA kaisA ? bhadrikapuruSa bolA he deva! rANI Aja tIrthakarakI pratimA sadRza For Private And Personal Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * 204 pUjanIka hui hai, jaisA tIrthaMkarake Age balikI racanA karate haiM usa mAphaka rANIke Age bhI kitaneka puruSoMne balikI racanA karI hai, rAjAne vicArA ki jo mene nyAyavAdI suvihita muniyoMkU gurupaNe aMgIkAra kareM haiM, uNokA pIcchA abhItaka pApI nahiM choDateM hai, bAdame rAjAne kahA usIhi puruSako jeseM zIghra rANIkepAsame jAke kaho, kI rAjA isatare kahelAteM hai, jo tere Age kisIne bheTa dIyA hai usameMseM eka sopArI bhI jo liyA to tereko mere yahAM raheNekuM jagA nahiM hai, vAdameM usa rAjapuruSa pUrvoktapramANe kaheNeseM bhaya prApta hoke rANIne kahA aho loko jo vastu jo lAyA hai vaha vastu usako apaNe ghara lejAnA eka sopArI mAtraseMbhI mere prayojana nahiM haiM isatare yaha upAyabhI nisphala huvA, vAdameM una caityavAsI muniyoMne 4 upAya vicArA ki jo rAjA dezAMtaraseM Aye huve muniyoMko bahuta mAnegA to sarvamaMdiroMko choDake dezAMtarameM cale jAveMgeM, aisA praghoSa nagarameM karA, aura nagarake bAhira jAvai te yaha bAta kisI manuSyane rAjAkuM kahI rAjAne kahA ki bahUtahi acchA hai jahAM ruce vahAM jAvo, rAjAne maMdiroMme brAhmaNakoM vetanaseM pUjArI rakhe, tumArekuM ina maMdiroMme pUjA karaNI aisA kaheke, vAdame koi caityavAsI muni kisI misa karake apaNe maMdirame Aye, koi kisI misa karake pIche Aye, kiMbahunA, sarvacaityavAsI misa kara 2 pIche cale Aye sarva apaNe 2 maMdiroMme rahe zrImAn varddhamAnasUrijI bhI saparivAra rAjAke mAnyanIka pUjanIka hoNeseM askhalitavihArapUrvaka sarvatra For Private And Personal Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 205 gujarAtAdi dezoMme vihAra karate huve, koI kuchabhI kaheokuM samartha na hove, vAda zubha lagrame zrIvarddhamAnasUrijI mahArAjane paMDita zrIjinezvara gaNijIkuM sUrimaMtra dekara apaNe padame sthApita kIye, dUsare bhAIkobhI AcArya padame sthApita karA, aura uNoMkI benako mahattarA pada dIyA aura iNoMkA mUla nAma jinadAsa, buddhidAsa, sarasvatI, thA vAdame 3 jIva punyavAn vinIta hoNese svalpa kAlame gItArtha bhaye, vAda paMDita, gaNi Adi kramaseM padavI prApta karI, aura zrIguru mahArAjakuM cAritrapakSame jJAna pakSame zAsanonnati vagere dharmakAryoM me paripUrNa sAhAyaka bhaye aura gujarAtame aNahilapura pATaNake prathama zAstrArthame paripUrNa sahAyaka bhaye, vAda yogya pAtra svasamaya parasamaya ke paripUrNa vettA zAsanonnati karaNevAle, yugapradhAna pada dhAraka hogA aisA vicArake zrIgurumahArAjane koi eka samaya zubha lagname pUrvokta 3 janakoM kramaseM padastha karake apane gacchame adhikArikIye vAda zrI - jinezvarasUri, buddhisAgarasUri, kalyANavatI mahattarA, isanAmaseM sarvatra prasiddha bhaye, bAda gujarAtAdi dezoMmeM alaga vihAra karaNe kIAjJA dIvI 3 janakoM, taba tInuM jana zrIgurumahArAjakI zreSTha AjJA pAkara apaNe 2 samudAya sahita gujarAta dezame vicaraNeM lageM, pIche zrIvarddhamAnasUrijIneM 13 athavA 30 bAdazAhoMseM mAna pAyA huA caMdrAvatI nagarI sthApaka, poravADa gotrIya, zrIvimalamaMtrIkoM pratibodha deke jainadharmI apanA zrAvaka kiyA, aura vicchinna huve Abu tIrthakoM pragaTa karanekA upadeza kiyA, taba For Private And Personal Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 206 vimalamaMtrI gurukA vacana aMgIkAra karake gurUko sAtha leke AbujI AyA, taba uhAMke rahIsa brAhmaNa aura jogI loka yA bAta sunake vimala maMtrIko kahane lage ki yaha hamArA tIrtha hai, abhI hamArA maMdira hai tumArA maMdira nahiM hai, isase jainamaMdira nahiM hone deveMgeM, tava gurumahArAja eka puSpamAlA maMtrake vimalamaMtrIke hAthameM dInI, aura kahAki brAhmaNoMse kahoki ye sadaivaseM jainakA tIrtha hai, jo na mAno to tumArI koi kanyAke hAthameM yaha phUlamAlA devo, aura DUMgara Upara phiro jisa ThikANe tumArI kanyAke hAthaseM yaha phUlamAlA girapaDe vahAM hamArA tIrtha, aura deva hai, isItare karA // jahAM phUlamAlA paDI uhAM pUjAkA upagaraNa sahita tIna pratimA pragaTa bhai // 1 zrI AdinAthasvAmi 2 aMbikAdevI 3 cavAlInAtha kSetrapAla // aisI tIna pratimAkoM pragaTa hui dekhake brAhmaNaloka baDe AzcaryakoM prApta bhae, tathApi brAhmaNa jAtipaNAseM kahane lage tumArA deva hai to devakI pUjA karoM, parantu maMdira honeseM to hama maramiTeMge, taba baDA dayAla uttama puruSa vimalamaMtrIne vicAra kiyA ki ye koNa giNatImeM hai, abhI maMdira banA saktAhUM, parantu ye bhikSuka hai, inakoM kyA jora dekhAuM, isase inoMkoM bahotasA dravya deke, rAjI karake jainamaMdira taiyAra karAuM, aisA vicArake brAhmaNoMkoM bahutasA dhana deke rAjI kiye, pIche bahumolA makarANeMkA patthara maMgavAyake, baDA eka bAvana jinAlaya maMdira banAyA, aura sAre maMdirameM aisI jhINI koraNI karAI, jisa For Private And Personal Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 207 maMdirakA sarva patthara koraNI majUrIkA, aThAre 18 kroDa 53 lAkha Asare dravya kharaca huA, vimalamaMtrIke karAneseM vimalavasahi nAma prasiddha huvA, pIche sarva taiyAra honeseM saMvat eka hajAra aThyAsI, 1088, meM zrIudyotanasurijIke suziSya aura zrIjinezvarasarijI zrIbuddhisAgarasarijIke zrIgurumahArAja zrIvarddhamAnasUrIjIne pratiSThAkarI, vAdaghaNe bhavyajIvoMkoM pratibodhake dharmame sthira karake dharmakAryoMmeM vizeSa sahAya karake ghaNI zAsanonnati karake aMtasamaya siddhAMtIya vidhipUrvaka samAdhisahita aNazaNa karake usI varaSameM devaloka gae yaha mUlagraMtha abhiprAya hai // 39 // // 40 // zrIvarddhamAnasarijIke paTTapara zrIjinezvarasari hue, yaha prathama vANArasI nagarIke rahIsathe, somadeva brAhmaNa pitAthA durlabharAjapurohita zivazarmA brAhmaNa mAmA hove hai aura sarasA nagarameM somezvara mahAdevake vacanaseM zrIvarddhamAnasUrijIke pAsadIkSA grahaNa karI, bAdame jainasiddhAMta svagurumukhaseM paDhakara gItArtha bhaye, pIche paMDita, gaNi, vAcanAcArya Adi padavIyoM kramaseM prApta karI, zubhazakuna nimittaseM lAbha jANake zrIgurumahArAjake sAtha aNahilapurapATaNa padhAre vahAM caityavAsI saMpradAyake AcAryoMke sAtha prathama zAstrArtha huvA, pIche svapaTTapara sUrimaMtra vidhipUrvaka deke mukhyAcAryapaNekA gacchAdhikAra vagere sarva diye, pIche zrIdurlabharAjadatta kharatara virudakoM dhAraNa karate huve, aura rAjaguru honeseM sarvatra gujarAtaprAMtameM askhalita vihAra kare, aura apratibaddhapaNe vihAra karate huve jinacaMdra 1 abhayadeva 2 dhanezvara 3 haribhadra 4 For Private And Personal Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 208. prasannacaMdra 5 dharmadeva 6 sahadeva 7 sumati 8 vageraha bahuta ziSya huve bAdame zrIvarddhamAnasUrijI svargavAsI hUve, pIche zrIjinacaMdra, jinAbhayadeva, ina donoMkoM vizeSa guNavAn aura yogya pAtra jANake sUripada meM sthApita kIye, krama karake yuga pradhAna hUve, aurabhI do AcArya banAye, zrIdhanezvasUriH ( apara nAma zrIjinabhadrasUri : ) hai, 1 zrIharibhadrasUriH 2 tathA u0 zrIdharmadevagaNiH, 1 u0 sumatigaNiH, 2 u0 zrIvimalagaNiH, 3 yaha 3 upAdhyAya kI, aura zrIdharmadeva upAdhyAya, zrIsahadevagaNiH, yaha doya sage bhAi hoveM hai, zrIdharmadeva upAdhyAya jIneM 3 nija ziSya banAye, harisiMha, sarvadevagaNiH, yaha 2 bhAi hoveM hai, 3 paMDita zrIsomacaMdramuniH, aura zrIsahadevagaNijIneM azokacaMdra nAmeM nijaziSya kiyA, vaha azokacaMdra atyaMta vallabha thA, usako zrIjinacaMdrasUrijIneM vizeSa bhaNAyake, AcAryapada meM sthApita kiyA, aura zrIazokacaMdrasUrijIneM apaneM paTTapara zrIharisiMha rijIkoM sthApita kiye, aurabhI doya AcArya banAye, zrIjinaprasannacaMdrasUrijI, zrIjinadeva bhadrasUrijI aura zrIjinadevabhadrasUrijI to zrIsumati upAdhyAyajI ke suziSya the, aura zrIjinaprasannacaMdrasUrijI vagere cyArakuM zrIjinAbhayadevasUrijIneM tarkAdizAstra bhaNAye, isihIseM zrIjinavallabhasUrijIneM zrIcitrakUTIyaprazastime kahA hai, / / satarkanyAyaca carcitacaturagiraH zrIprasandusUriH, sUrizrIvarddhamAno yatipatiharibhadro munI devabhadraH, ityAdyAH sarvavidyArNavakalazabhuvaH saMcariSNurutkIrtistaMbhAyante'dhunApi zrutacaraNaramArAjino yasya ziSyAH // 1 // For Private And Personal Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 209 artha zreSThatarkazaktiyukta tarkazAstra aura nyAyazAstroMkI carcAkarake pUjitahai cAturyayuktavANI jiNoMkI, saMpUrNavidyArUpI samudrameM kalazakesadRza, aura jaMgamazreSThamahatkIrtistaMbha, vartamAna samayameM dikhAi derahehaiM, aise zrIjinaprasannacaMdrasarijI, zrIjinavarddhamAnasUrijI, zrIjinaharibhadrasarijI, zrIjinadevabhadrasUrijI, vagere zrutacAritrAsmaka lakSmIseM suzobhita vartamAna samayameMbhI jisanavAMgIkRttikartAzrIjinaabhayadevamUrijIke suziSya maujUda haiM // 1 // bAdameM zrIjinezvarasarijI AzApallImeM padhAre, vahAM vyAkhyAnameM vicakSaNaloka beThateM haiM, vAste vicakSaNa lokoMkA manarUpakumudakuMvikasitakaranevAlI jo pUrNamAsI caMdrikA, ( yAne caMdramAkI cAMdaNI,) usakI sAkSAt benahove vaisI, saMvegayukta vairAgyakoM baDhANevAlI, aisI lIlAvatInAmakakathA, vikramasaMvat (1092) ke sAla racI, tathA zrIjinezvarasUrijI DiMDiyANaka grAma padhAre vahAM pUjyapAda zrIjinezvaramurijIne vyAkhyAnameM vAcaNevAste caityavAsI AcAyA~ke pAsase pustaka mAMgA, kaluSitahRdayavAle unacaityavAsIAcAryoMne nahiM diyA bAdame pichADIke pahora doyameM banAve, aura prabhAtake vyAkhyAnameM vAce, isakAraNaseM, usIgAmake caumAseme, kathAnaka koza, kiyA, tathA marudevA nAmakI mahattarA thI, usaneM anazana grahaNa kiyA, 40 dinataka anazanameM rahI, usakuM zrIjinezvarasarijIne samAdhi utpanna karI, aura usa mahattarAkuM kahA ki jahAM teM utpanna hove, vaha sthAna hamakuM kahanA, usa mahattarAnebhI kahA he bhagavan ! isItare karuMgI, yaha vacanaaMgIkArakiyA, bAda paMca 14 dattasUri. For Private And Personal Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 210 parameSThIkA smaraNa karati hui vA marudevA mahattarA devalokagaI, aura maharddhika deva huvA, ihAMseM koiekazrAvaka yugapradhAna kAnivekaraNe zrI giranAraparvata UparajAyake vicAra kiyA ki yaha siddhikSetra adhiSThAyakasahita haiM, isase aMbikAdidevatAvizeSa, jomerekuM yugapradhAna kahegA yAne batAvegA to meM bhojana karUMgA, anyathA meM bhojana nahiM karUMgA, aisA sAhasako avalaMbana karake rahA, upavAsa karaNA sarukiyA, isaavasara meM mahAvidehakSetra meM zrItIrthaMkarakuM namaskAra karaNevAste gaye hUve, brahmazAMtiyakSakoM, usa marudevA nAmaka mahattarAkA jIvadevane saMdezAdiyA, jaise terekuM, zrIjinezvarasUrijI ke sanmukha yaha kahegA, tathAhi marudevInAma ajjA, gaNaNI jA Asi tumha gacchaMmi / sagaMmI gayA paDhame, jAo devo mahiDIo // 1 // TakkalayaMmi vimANe, dusAgarAUsuro samutpanno, samaNesassa jiNesarasRrissa imaM kahijAsi // 2 // Takkaure jiNavaMdNanimittamevAgaeNa saMdihaM / caraNami ujjamo bhe, kAyaco kiMca sesehiM // 3 // artha mahattarApada dhAraNevAlI marudevInAmakIsAdhvI tumAre gaccha meM thI, vA marudevI prathamadevalokagaI hai, una marudevIkA jIva maharddhika deva huvA hai || 1 || Takkala nAmaka vimAna meM, doya sAgarake AyuvAlA deva utpanna hUvA hai, saMpUrNa sAdhuvoMkA mAlika zrIjinezvarasUrijIkoM yaha kaheNA || 2 || TakoranAmaka nagara meM zrItIrtha For Private And Personal Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 211 karakoM caMdananimittaAye huve devaneM brahmazAMti yakSa ke sAtha saMdezA kahA hai, he bhagavan! he paramakalyANa yogin ! he pUjya ! ApasAhiba cAritra meM vizeSaudyamakaraNA, yahahi dvAdazAMgIkA sAra hai, aura sarvasAraAla paMpAla hai, // 3 // usa brahmazAMti yakSaneM apaNe Apa jAke yaha saMdezA zrIjinezvarasUrijI ke pAsa nahiM kahA, to kyA kiyA, yugapradhAnakA nice nimitta prAraMbha kiyA upavAsa jisazrAvakaneM usako uThAyA, bAda usa zrAvakake vastrake cheDeme, akSara likhe jaise, masaTasaTa, aura kahA ki aNahilapura pATaNameM jA, jisa AcArya ke hAtha se ghoNese yaha akSara jAvegA, vahiAcArya isabakhata meM bhAratavarSa meM yugapradhAna hai, bAda meM usazrAvakaneM pAraNAkarake zrI neminAthasvAmikuM vaMdanA karake aNahilapurapATaNaAke sarvaupAzrayoM meM jAke vastra cheDepara likhe hUve akSara dekhAye, paraMtu kisIneM nahiM jANe, arthAta nahiM mAlUma huve, aura zrIjinezvarasUrijI ke upAzraya meM jAke dekhAye taba akSaroMkuM vAcake, utpanna hUi jo pratibhA yAneM tatkAla viSaya, saMbaMdha arthagrahaNa karaNevAlI buddhi usase yaha pUrvokta 3 gAthA vicArake zrIjinezvarasUrijIneM ve akSara dhoye, dhoNese calegaye, yAneM miTagaye, bAdameM usa zrAcakaneM manameM vicArA ki yaha AcArya nizcaya yugapradhAna hai, isa hetuseM vizeSazraddhAna aura bhaktiyukta hokara gurupaNe aMgIkAra kiye, aura dhArAnagarI meM bhojarAjAkA purohita sarvadhara nAma thA, vahAMpara koi ekasameM zrIvarddhamAnasUrijI padhAre, taba rAjapurohitakA vizeSa paricayahUvA, taba sarvadharaneM AcAryamahArAjakuM kahAki meregharameM baDA For Private And Personal Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 212 nidhAnahai, paraMtu mAlUmanahiM kahAMparahai, aura ApakRpAkara batAyeM to, AdhAdevU, taba AcArya mahArAjaneM kahA gharakA sAra AdhA denA, purohitavolA ThIkahai, vAda dharmakA lAbhajANake, nidhAna sthAna dekhAyA, taba nidhAnapragaTahUvA, jaba AdhA dhana dene lagA, taba nahiM liyA, aura AcAryamahArAjane kahAke yaha dhana to hamAre bahuta thA, paraMtu choDake sAdhu vehaiM, taba purohitaneM kahA ki ApazrIne AdhA kese mAMgA, taba AcAryamahArAja bole, ki gharakA sAra AdhA mAMgAhai, tabapherapurohitanekahA ki gharakA sArato dhanahai, taba AcAryamahArAjane kahA gharakAsAra dhananahiM hai, kiMtu gharakAsAraputrahai, aisAsuNake sarvadharaneM maunadhArA, taba AcAryamahArAja anyatra vihAra karagaye, pIcheseM sarvadharake manameM jainAcAryakA upagArarUpa karajA, vohI ekazalya manameM rahagayA, bAda aMtasame pitAke manameM asamAdhidekhake dhanapAla aura zobhana ina done pitAkuM asamAdhikAkAraNa pUchA taba pitA sarvadhara bolA ki aho putro mere Upara eka jainAcAryakA upakArakA RNa hai vahi eka asamAdhikA kAraNa hai dUsarA koI kAraNanahiM hai yaha mere maname asamAdhihai so tuma donumeMseM eka jainAcAryake pAsa jainIdIkSA levo taba merA RNautare aura mere manameM samAdhihove, aura kisI hAlataseM merekuM samAdhi nahiM hove, aisA pitAkA vacana suNake dhanapAla to maunadhArake rahA aura zobhana pitAkA vizeSabhakta aura vizeSavinItahoNeseM, isatare namrahoke pitAkuM bolA hepitAzrI nizce ApakA vacana meM pAluMgA, aisA zobhanakA vacanasuNake, sarvadharapurohitavizeSa For Private And Personal Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 213 samAdhisahitaparalokagayA, vAdameM zobhana jaMgamayugapradhAna kalpavRkSa ciMtAmaNise adhikamanovAMchitapUraNevAle zrIvardhamAnasUrijIke suziSya zrImAnjinezvaramarijIke pAsa zubhamuhUrtame dIkSAgrahaNakarI, jainasiddhAntasvagurumukhaseM bhaNake gItArtha zobhanamunihuve, vAda ujeNI nagarIke zrIsaMghake patraseM, zrIzobhanamunikuM vAcanAcAryapadadeke donoMmuniyoMke sAtha zIghra rAjapurohitadhanapAlakoM pratibodhanavAste bheje, zrIzobhanAcArya gurujIkI AjJAseM ujeNInagarIme jAke kramaseM dhanapAlakuM pratibodhake dharmameM sthirakarake pIche zrIgurujIke caraNameM padhAre aura dhanapAlakA vizeSAdhikAra AtmaprabodhagraMthase jANanA, isatare anekaprakAraseM cauvIsamAzrImahAvIrasvAmitIrthakaradarzitadharmakI bahutaprabhAvanA karake vRddhiko prApta kiyA, aMtasame siddhAntavidhipUrvaka aNazaNakarake samAdhisahita varganivAsIhave aura prabhAvakacaritra tathA paTTAvali vagereme iNoMkA caritra likhA hai usameM kucha kucha bheda mAlUma hotAhai so dhAraNA bhinna bhinna hoNeseM, bhinna bhinna matAntara hai aura jainaitihAsa, 1 haribhadrASTakabhASAntara, 2 marAThIrAsamAlA, 3 kharatarapaTTAvali saMskRta 4 tathA bhASA 5 ityAdi vahutahi ThikANe kharatara viruda 1080 kA lekha hai aura paMcaliMgI, 1 SaTsthAnaka, 2 kathAkoza, 3 lIlAvatI kathA 4 pramANalakSmA 5 vagere tathA zrIbuddhisAgara sUrikRta vyAkaraNa vagere aneka graMtha khudake race huve aura ziSya praziSyoMke race hUve vartamAna samayameM upalabdhahotehaiM // 40 // 41 // zrIjinezvarasUrijIke paTTapara zrIjinacaMdrasarijI hUve inoMke 18 For Private And Personal Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 214 nAmamAlA ( koza ) sUtra arthase kaMThathI, sarva zAstroMke jANanevAle, aura bhavyaprANiyoMke mokSaprAsAdakI prAptimeM bIjabhUta 18 hajAra pramANe saMvegaraMgazAlAnAmaka prakaraNaracA aura jAbAlipurameM padhAraNepara zrAvakoMke sanmukha vyAkhyAnameM, ciyavaMdaNamAvassaya. isa gAthAkA vyAkhyAna karatAM jo siddhAntAnusArasUtrAdi pAThaarthasahitapraznottara artha kahe so sarva eka suziSyane likhe, so (3000) pramANe dinacaryA nAmakagraMthahUvA, vaha dinacaryA graMtha zrAvakoMke bahutahi upagArihavA, aura AcAryapadako prApta hoke vihAra karate prathama dillIsaharameM gae, uhAM ekapuruSako bhAgyazAlI dekhake aisAkahA, ki dillIkA bAdazAhahogA, jaba vo puruSa volA ki meM jo bAdasAhahouMgA to Apamujhe darazaNa avazya dainA, phera dillIke AsapAsameM mahArAja vihAra karane lage, jaba vo puruSamojadInanAmeMbAdasAhahuvA, taba gurumahArAja phera dillInagarameM gae, taba dillIke saMghane bAdasAhakoM arajakarI hamAre pUjya zrIjinacaMdrasUrijI mahArAjaAyeM haiM, so unoMkA praveza ucchava karane kI icchAhai, taba mojadIna bAdazAhabhI pUrvokta varadenevAle apanA gurUkoM AyA jAnake saMpUrNavAjinasahita saMghake sAthameM, Apa sAmaneMgayA, praveza, ucchavasahita zaharameM lAyake dhanapAlanAmA zrImAlake bar3e makkAnameM uttArA karavAyA, uhAM rahate dhanapAlazrImAlapramukha bahutaseM zrImAlAMkoM pratibodhake jainI zrAvakakiye, tabaseM zrImAlajainI zrAvaka huve, aura kitaneka rAjyAdhikAriyoMkoM pratibodhake jainI zrAvaka kiye, unoMko bAdazAhaneM bahutamAnadiyA isase unakA, For Private And Personal Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 215 mahatiyANa, gotra huvA, ye mahatiyANa gotravAle, yA to bhagavAnakoM namaskAra kare, yA apanAdharmAcArya zrIjinacaMdrasUrijI gurukoM namaskAra kare, aura kisIkoM namaskAra na kareM, aura mahArAjake upadeza bAdazAhabhI bahutasaralapariNAmIhuvA, bahuta dezameM paryapaNAdiparvadinoM meM, bahutajIvahiMsA choDAI, isamAphaka dharmakA udyotaka, baDe pratApIka, saMvegaraMgazAlA prakaraNa, dinacaryA Adi aneka prakaraNa karttA zrIjinacaMdrasUrijI bhae, vebhI zrImahAvIra svAmidarzita dharmako yathArthapaNe prakAzana karake aura aMtasameM siddhAntIya vidhipUrvaka aNazaNa karake samAdhisahita svarga nivAsI huve, yaha zrIjinacaMdrasUrijIkA yahAM para caritra saMkSiptamAtra kahA hai || 42 // zrIjinacaMdrasUrike paTTapara choTe guru bhAi, zrI abhayadevasUrijI virAjamAna have, inakA saMbaMdha saMkSiptamAtra likhatA hUM, dhArApurInagarI meM 'dhannAnAmeM seTha jisake dhanadevInAmeM strI unake abhayakumAra nAma putra huvA kramase ( sarva kalA zIkhake ) yuvAna avasthAkoM prApta bhayA, taba ekadA prastAve zrIjinezvarasUrijI vicarate bhae, dhArApurInagarImeM padhAre, jaba nagarake sarvaloka mahArAjakoM vaMdanA karane gae taba abhayakumArabhI apane pitAke sAtha darzanako gayA, zrIjinezvarasUrijI mahArAjake mukhase dharma upadeza suNake vairAgyakoM prAptabhayA, saMsArakoM asAra jANake dIkSA grahaNakarI, kramaseM buddhIke valaseM, sakala zAstra paDhake AcArya padaka prAptabhaye, ekadA vyAkhyAnameM zRMgArAdinavarasoMkA bahutapoSaNakarA, taba sabasabhA bahutaAnaMdakoM prAptabhai, paraMtu For Private And Personal Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 1 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Acha 216 zrIjinezvarasUrijI mahArAjaneM strIyoMkA vIrya skhalita huvA dekhake (vicAra kiyA ki pahilebhI aMbararaMtara ityAdi 2 gAthAoMkA artha zRMgArarasavarNanapUrvaka muniyoMko rAtrimeM kahA taba mArgameM jAti hui rAjakanyAne suNake buddhizAlI punyavAn koi puruSa hai isake sAtha pANigrahaNa karaNeseM saMsArikaviSayasukhabahutazreSTha hogA, aisA mAnakara-zRMgArarasaseM paravasa hui thakI-Adhi rAtrisamaya upAzrayake dvAra pAsa Ayake kivADa khaDakAyeM aura avAjadI, taba guru mahArAjaneM kahA ye kugatidvAra prApta huvA hai, utane phera avAja Ai meM rAjakanyA hUM daravAjA jaladi ughADo aisA kahane para Apa uThakara daravAje pAsa jAkara kapATa khole aura kahA ki kyA prayojana hai ! taba usa rAjakanyAne zRMgAra varNanaseM lekara apanA abhiprAya huvAthA so kahA aura kahAke merA pANigrahaNa karo taba AcAryazrIneM kahA hebhadre ! hama sAdhu hai hamako pANigrahaNa karaNA nahiM kalpe aisA kahake bIbhatsarasakA varNana kiyA taba vA rAjakanyA chI chI karatI hui viraktahokara apane ThikAne gai, vAdavyAkhyAname zRMgArarasakA varNanakaraneseM aisAanarthahuvA zrIabhayadevasarijI mahArAjakoM ekAMtameM aisA olaMbhA diyA, ki AtmArthIkoM zRMgArAdika rasoMkA bahuta poSaNa karanA na cAhiye, aisA gurukA vacana sunake Atmazuddhike artha prAyazcittamAMgA, taba guru mahArAjaneM kahA 'chamAsataka AMbilakI tapasA kare aura chAchakI Acha pI' taba zuddhI hove, taba zrIabhayadevasUrijI gurukA vacana tahatti karake isI mujaba For Private And Personal Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 217 tapasyA karane lage, aisI kaThina tapasyA karaneseM aMtaprAMta AhAra khAneseM, koI pUrvakRta karmake yogase sarIrameM 'galita koDha, roga utpanna hogayA tathApi dharmase calitacitta na huA zarIrakI zuzrUSA mAtrabhI na karI, jaba kramase bahutarogavaDhane lagA, taba zrIabhayadevasarijIkI aNazaNa karane kI icchA utpanna bhai, anyatvevamAhuH-zrIjinacaMdrasarijIke vAdame zrImAn abhayadevasUrijI navAMgavRttikartA yugapradhAna bhaye, unhoMkI navAMgavRtti karaNemeM sAmarthya aura nIrogatA (yAne-rogarahita) kisatare bhai, vo svarUpa lezamAtra kahe haiM, gujarAta dezameM bhagavAn zrImAn abhayadevAcArya pradhAnacAritrasamAcArikI caturAIme mukhya aise parivArasahita grAmanagaraAkara vagere sthAnoMme vihAra karaNekara mahImaMDalakuM pavitra karate huve, saMghake AgrahaseM dhavalaka nagara padhAre, vAda vihAra kramase zaMbhANaka grAma padhAre, vahAM para kucha zarIrameM rogotpatti kAraNa havA, jaise jaise auSadha vagere kare taise taise yaha duSTa roga vizeSa vadhe, jarAbhi upazama na hove (yAne miTenahiM ) alaga alaga grAmoMmeM rahanevAle zrIpUjyapAdabhakta zrAvaka jaba jaba caudazameM pAkSika pratikramaNa hove hai, tava cAra yojana pramANe kSetraseM vahAM para Ayake pUjyoMke sAtha pratikramaNa kare, bhagavAna zrImadabhayadevasarijIbhi apane zarIrakaM atyaMta rogagrasta jANake (isa vakhatameM apanA kArya paralokasaMbaMdhi sAdhanA zreSTha hai aisA vicAra karake micchAmidukkaDaM dene vAste vizeSa kara tuma savakoM caudazake roja ihAMpara AnA ) isatare jJAnakA upayoga For Private And Personal Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 218 dene pUrvaka unasavazrAvakoMko bulavAye 'yAne samAcAra bhejakara khAmaNAnimitta AmaMtraNa karavAyA' zrIsaMgha samakSa sarva jIva rAzike saha khAmaNAkara aNazaNa ArAdhanA karanekA vicAra kiyA. vAda terasakI AdhirAtrike samaya zAsanadevatAAI, aura usa zAsanadevatAne kahA, ki he pUjya ! Apa soe ho 1 aba ihAMse Age zrIkoTikagachapaTTAvalImeM isatare likhe hai, kI 'uhAM terasake dina AdhirAtrikesameM zAsanadevIne prakaTa hoke' kahA ki 'he svAmin ye nava sUtakI kokaDIko sulajhAvo! taba guru mahArAja vole' ki hAthoMkI AMgulI galaneseM sulajJAvaNekI sAmarthya rahI nahIM, taba zAsanadevI kahane lagI abhItaka Apa bahuta kAlataka zrIvIra bhagavAna kA zAsana dIpAvoge, ora navAMgasUtroM kI TIkA karoge, isase he khAmin Apa roga jAnakA upAya suno ! sthaMbhanapurake najIka 'seDhikA nadI ke kinAre khaMkhara palAsavRkSake nIce zrIpArzvanAthasvAmIkI atizayayukta pratimA hai' uhAM niraMtara eka gAya AtI hai ora pratimAMke mastaka para sadA dUdhakI dhArA deke, calI jAtI hai; usI ThikANe sarvasaMghake sAtha Apa jAyake zrIpArzvanAtha prabhukI stavanA karanA taba uhAM zrIpArzvanAthakhAmIkI pratimA pragaTa hogI, jisake snAtrajalake prabhAvase ApakA rogarahita divya zarIra hovegA, aisA svapnameM kahake devI adRzya hogaI. jaba prabhAta samaya bhayA, taba uhAMseM vihArakarake sthaMbhanapura gaye, vahAMke sarvasaMghako sAtha meM leke pUrvokta sthAnako gaye, uhAM jAke namaskAra karake jayatihuaNa ityAdi vattIsa kAvyoMkA navIna stotra karake stavanA karane lage. jaya "phaNiphaNaphAra phuraMtarayaNakara raMjiyanahayala, phaliNI kaMdaladalatamAla nilluppalasAmala kamaThAsurauvasaggavagga saMsagga agaM jiya, jaya paJcakkha jiNesapAsa thaMbhaNayapurahia // 17 // , yaha sattaramA kAvya bolate, zrIpArzvanAthakhAmIkI pratimA jamInameMse pragaTa bhaI, phira sampUrNa stavanA jaba pUrNa bhaI, taba sarva saMgha milake AnaMdake sAtha snAtra pUjA karake, bhagavAnakA snAtra jala mahArAjake zarIrapara sIMcA ki, tatkAla rogarahita kaMcanavarNa zarIra hogayA, taba to sarva saMgha, tathA nagarake loka dekhake vaDe Azcaryako prApta bhaye, aura jahAM pratimA pragaTa bhaI, tahAM bahota manohara uMcA zikharabaddha maMdira banavAyA, maMdira taiyAra honeseM For Private And Personal Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 219 zrIabhayadevasUrijI mahArAjaneM usI pratimAko sthApana karI, tahAM sthaMbhanakanAmeM mahAtIrtha prasiddha huvA, bahota yAtrI loka Ane lage, aura 'jaya tihuaNa stotra gurUmahArAjane kiyA jisake aMtake do kAvyoMmeM dharaNendra padmAvatIko AkarSaNarUra bIjamaMtra gopita rakhAthA, isase usako harakoi kArya meM apavitrapaNe strI puruSa bAlakAdikaguNe taba dharaNendrako Ayake hAjara honA paDe, isaseM dharaNendra hAtha joDake gurUmahArAjase kahane lagA ki ye do gAthA Apa bhaMDAra karo, jo zuddhabhAvase tIsa kAvya sadA paDikramaNeMke AdImeM guNeMge, to TikANe beTAhI unakA upadrava dUra karUMgA, vAda dharaNendra padmAvatIke vacanase aMtake do kAvya bhaMDAra kiye, saMghakoM bolane kA manA kiyA, aura svapnemeM zAsanadevatAne navakokaDA sUtakA, sulajhANe vAvata kahAthA, isavAste bhagavAnane (abhaya devasUrijIne ) navAMgasUtroMkI TIkA karI, bIranirvANaseM 15 81, vikramasaMvat 1111, zrIstaMbhaNapArthanAtha pragaTa kiyA, aura vIranivANaseM 1590, vikrama saMvat 1120, meM zrInavAMgasUtroMkI TIkA karI, aise mahA atizayI cAritra pAtra cUDAmaNI nikevala sarva jIvoM ke upacArArtha gAMva nagaroMmeM vihAra karate thake bahuta kAlataka dharmakA udyota karate rahe, ekadA zrIabhayadeva sUrijIke pratiyodhe have, doya zrAvaka aNazaNakarake devaloka gaye, taba devalokameM jAtehI jJAnake upayogaseM jAnA, ki hamArA dharmAcArya zrIabhayadevasUreijI hai, unoM ke prasAdase yaha devalokakA sukha milA hai, atyaMta rAgI bhayA thakA mahAvidehameM zrIsImaMdharasvAmIke pAsa jAke hAtha jor3ake aisA prazna kiyA, ki hamArA dharmAcArya zrIabhayadevasUrijI, ihAMseM kona gatimeM jAvegeM, ora kitane bhavame mokSa jAvegeM! taba bhagavAna sImaMdharasvAmIne kahA ki tumArA guru abhayadevasUri ihAMseM aNazaNakarake cothe devaloka jAvegA, uhAMseM mahAvidehakSetrameM utpanna hoke mokSa jAvegA, (isse isa bhavaseM tIsare bhavameM mokSa jAvegA,) aisA bhagavAnakA vacana suNake AnaMdita huvA thakA zrIabhaya devasUrijIke vyAkhyAnAvasarameM saba sabhAke sAmane donoM deva Ake bole, 'bhaNiyaMtitthayarehi mahAvidehe bhavaMmitaiyaMmi, tuhmANa ceva guruNo, mukkhe sigvaM gamissaMti 1, 'ityAdi' aura isa mAphaka zAsana prabhAvaka zrIabhaya devasUrijI navAMgavRttikartA gurjaradezameM kappaDavANijya nAma grAmake viSe aMtameM aNazaNakarake vi0 saM0 1167 meM kAlakarake cauthe devaloka gaye // 42 // // 43 // zrIabhayadevasUrijIke pATa Upara zrIjinaballabhasUrijI bhae, vaha prathama kUrcapuragachIya caityavAsI zrIjinezvara For Private And Personal Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 220 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sUrijIke ziSya the, jaba unake pAsa dazavaikAlikajIsUtra paDhaneM lage taba vairAgyakoM prApta ho gurukoM kahA, ki sAdhukA AcAra to aisA hai, ora sithalAcArakoM kyuM dhAraNa kiyA hai, taba guruneM kahA abhI hamArA aisAhI karmodaya hai, taba zrIjinavallabhagaNi gurukoM pUchake zuddha kriyA nidhAna, paramasaMvegI, zrIjinaabhayadevasUrijIkA ziSya hogayA, zuddhacAritra pAlatA thakA anukrameM sakalazAstrakoM paDhake gItArtha huA, ekadA vihAra karate cItoDanagarameM Ae, uhAM caMDikAdevIkoM pratibodhake jIvahiMsA choDAI, caMDikA devI piNazuddha kriyApAtra sAdhu jANake baDI bhaktivatI bhaI, phera uhAMke saMgha sAdhAraNadravyase 72 bahattara jinAlaya maMDita zrImahAvIrasvAmIkA maMdira banAyA jisakI pratiSThA karI, aura piMDavizuddhiprakaraNa 1, SaDazItiprakaraNa 2, sUkSmArthasAdhazatakaprakaraNa 3, saMghapaTTakaprakaraNa 4, Adi anekagraMtha banAye, tathA dazahajAra 10000, pramANa bAgaDI lokokoM pratibodhake jainI zrAvaka kiye, phera usI citrakUTanagara meM vikramasaMvat 1167 // zrI abhayadevasUrijI ke vacanaseM zrIdevabhadrAcAryajIneM zrIjinavallabhagaNijIko AcApadameM sthApana kiye cha mahinAtaka AcAryapadapAlake, aMtameM aNazaNa karake aura samAdhise kAlakara ke devalokagae, isasamayamadhukarakharatarazAkhA nikalI yaha prathama gachabhedabhayA, // 43 // zrIjinavallabhasUrijI ke pATa Upara zrIjinadattasUrijI huve, so bar3A dAdAjIke nAmaseM sarvatra sarvaloka meM prasiddha bhae, isataraha koTikagacha paTTAvalI meM likhA hai 1, aura zrIjinadattAcAryakRta gurupArataMtrya paMcamasmaraNameM 2 aura laghugaNadharasArdhazatakavRtti meM aura gaNadhara sArdhazataka bRhat vRtti meM 4, zrIkSamAkalyANajIkRta kharatarapaTTAvalI meM 5 aura gaNadhara sArdhazataka mUlapATha meM 6, aura upadezataraMgiNImeM 7 aura upadezasIttari meM 8, aura kalpAMtaravAcyAmeM 9 kharataragachame huve aura baDe prabhAvIka huve likhe haiM, ityAdi aneka ThikANe navAMgavRttikartA khataragachameM huve aisA likhA hai / upAdhyAya 3, aura gujarAti jaina itihAsa meM bhI 10 isItaraha hai aura prAkRta abhidhAnarAjendrakosameM bhI 11 zrInavAMgavRttikarttA zrIabhayadevasUrijI ke bAremeM isatare likhA hai, tadyathA // abhidhAnarAjeMdra prAkRtakoza meM abhayadeva zabda ke adhikAra meM pRSTha 706 meM navAMgavRttikAraka pahilA AcArya hai For Private And Personal Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 221 __ aura abhayadeva zabdakA artha-kharUpa isatare likhAhai abhayadeva-abhayadeva-pu0navAMgavRttikArake, khanAmakhyAte AcArya, sthAnAMgasUtravRttau, (1) taccaritraM tvevamAkhyAnti dhArAnagarImeM mahIdhara (dhannA) zeThakI strI dhanadevI nAmahai usako kUkhase abhayakumAra nAmakA putraratna huvA, vaha abhayakumAra dhArAnagarI samosare huve zrIvarddhamAnasUri ziSya zrIjinezvarasUrijIke pAsa dIkSAlI, kumAra avasthAmeMhi vrataliyA aura atizAyibuddhiseM 16varSakI uMbarameM zrIvarddhamAnasUrijIkI AjJAse vikramasaMvat 1088 ke sAlameM AcAryapadako prAptahuve, usa bakhatameM duHkAlAdi hoNeseM paDhaNe likhaNeke abhAvaseM siddhAntoMkI vRttiyAM vichedaprAya huithI, taba koI ekarAtrike samemeM zubhadhyAnameM rahe huve abhayadevasUrijIkU zAsanadevatA Akara bolI ke he bhagavan pUrvAcAryoMne igyAre aMgopara TIkA karIthI, vA to doya aMgoMpara rahIhai vAkI TIkA vichedahuI hai, isaliye abI phera uNa TIkAoMkI racanA karake saMghapara dayAbhAva lAke anugrahakaraNA' AcArya mahArAjane kahA, he zAsanAdhiSThAyike he mAtaH meM alpabuddhi, vAlAhUM, aura yaha aisA duSkara kAryakaraNekuM meM kisatare samartha ho, jisase vahAM para TIkA karaNemeM jo kuchabhI utsUtra hove to mahAanartha saMsArameM giranA rUpa hovevAdameM devatAneM kahA he bhagavan Apako zaktimAn jANakehi meMne kahAhai, jahAMpara Apako saMzaya hove, vahAM para usI samaya merA smaraNakaraNA, meM mahAvidehameM jAke vahAM zrI sImaMdharasvAmikuM pUchake ApakoM kahUMgI isatare karaNe para kucha bhI utsUtra nahiM hogA, isaprakArase zAsanadevIke utsAha vaDhAnepara vaha kArya karaNA surU kiyA, vaha pUrvokta kAryakI samApti na hoNepara-pahilehi AMbilakI tapasyA karake aura rAtrimeM jAgaraNakaraNekara dhAtuprakopaseM rudhiravikArarUparoga utpanna huvA, yAne raktapittarogahUvA, taba unoMke virodhilokoneM, arthAt caityavAsI lokoneM, harakhapUrvaka apavAda karA ke jo yaha abhayadeva utsUtra vyAkhyAna karatAhai, isaliye zAsanadevI krodhAtura hokara isake zarIra meM koTharoga utpanna kiyAhai, usa apavAdako suNake dukhI hUve AcAryakuM rAtrime dharaNendrane Ayake usa rudhira. vikArarogakuM miTAdiyA, aura kahA ke khaMbhanakagAmake pAsameM seDhInadI hai, usake kinAre jamInameM zrIpArzvanAthasvAmikIpratimA hai, jisake prabhAvaseM nAgArjunajogIne rasasiddhi prApta karIthI, usa pratimAko pragaTakarake vahAM mahAstIrtha Apa pravartAvo, vAdameM ApakI apakIrti naSTa hogA, vAdameM vahAM jAkara zrIabhayadevasU. For Private And Personal Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 222 rijIneM, jayatihuaNa ityAdi 32 gAthAkA stotra baNAkara saMghasamakSa usa pratimAko pragaTa karI, taba AcAryakA mahAyaza sarva ThikAneM havA, pIche dharaNendrake kahaneseM usa stotrakI 2 gAthA nikAlake zeSa 30 gAthAhi prasiddha kiyA, vaisAhi abI hai, vA pratimA khambhAtasaharameM abibhI pUjije hai, vA pratimA zrIneminAthake zAsanameM, 2222 sAlameM bharAi hai, esA usa pratimAke Asanapara TAMkA hUvAhai, pIche nava aMgoMpara TIkA racI aura paMcAzaka bagerekI TIkA banAyake vAdameM kapaDavaMjasaharameM vi0 saM0 1135 ke sAlameM svarga gaye, jaina itihAsaH, ityeko'bhaya. devasUriH, anena cAtmakRtaprabandheSvevaM svaparicayo'darzi_zrImadabhaya devasUrinAmnA mayA mahAvIrajinarAjasantAnavartinA mahArAjavaMzajanmaneva saMvignamunivargazrImajinacandrAcAryAntevAsiyazodevagaNinAmadheyasAdhoruttarasAdhakasyeva vidyAkriyApradhAnasya sAhAyyena samarthitam, tadevaM siddhamahAnidhAnasyeva samApitAdhikRtAnuyogasya mama maMgalArtha pUjyapUjA namo bhagavate vartamAnatIrthanAthAya zrImanmahAvIrAya, namaH pratipanthisArthapramathanAya zrIpArzvanAthAya, namaH pravacana prabodhikAyai zrIpravacanadevatAyai, namaH prastutAnuyogazodhikAyai zrIdroNAcAryapramukhapa. NDitaparSade, namazcaturvarNAya zrIzramaNasaMghabhaTTArakAyeti, evaMca nijavaMzavatsalarAjasantAnikasyeva mamAsamAnamimamAyAsamatisaphalatAM nayanto rAjavaMzyA iva varddhamAnajinasantAnavartinaH svIkurvantu, yathocitamito'rthajAtamanutiSThantu muThUcitapuruSArthasiddhimupayuJjatAMca yogyebhyonyebhya iti, kiJca-satsampradAyahInakhAtsadUhasya biyogataH, // sarvakhaparazAstrANAmadRSTerasmRtezca me // 1 // vAcanAnAmanekakhAt , pustakAnAmazuddhitaH, // sUtrANAmatigAMbhIryAnmatibhedAca kutracit // 2 // kSuNNAni saMbhavantIha, kevalaM suvivekimiH // siddhAntAnugato yo'rthaH, so'smAdgrAhyo na cetaraH // 3 // zodhyaM caita. jine bhaktairmAmavanirdayAparaiH, // saMsArakAraNAd ghorAdapasiddhAntadezanAt // 4 // kAryA nacAkSamA'smAsu, yato'smAbhiranAgrahaiH // etadgamanikAmAtramupakArIti carcitam // 5 // tathA saMbhAvya siddhAntAd, bodhyaM madhyasthayA dhiyA // droNAcAryA dimiH prAjJai. ranekairAdRtaM yataH // 6 // jainagranthavizAladurgamavanAducitya gADhazramaM, sadvyAkhyAnaphalAnyamUni mayakA sthAnAMgasadbhAjane, saMsthApyopahitAni durgata naraprAyeNa lavyarthinA, zrImatsaMgha vibhorataH paramasAveva pramANaM kRtI // 7 // zrIvikramAdityanarendra kAlAcchatena viMzatyadhikena yukte // samAsahasre'tigate (vi0 saM0 1120) nibaddhA For Private And Personal Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 223 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sthAviratarspadhiyo'pi gamyA // 8 // sthA0 10 ThA0, evaM samavAyAMga bhagava tyaMgepi savistarataH svavaMzaparamparAdarziteti / tasyAcAryajinezvarasya madavadvAdipratisparddhinaH, tadbandhorapi buddhisAgara iti khyAtasya surerbhuvi, chandobandhanibaddhabandhuravacaH zabdA disalakSmaNaH, zrIsaMvinavihAriNaH zrutanidhezcAritra cUDAmaNeH // 8 // ziSyeNAbhayadevAkhyasUriNA vivRtiH kRtA // jJAtAdharmakathAMgasya, zrutabhaktyA samAsataH // 9 // yugmam // nirRtikakulanabhastalacandra droNAkhya sUrimukhyena // paNDitagaNena guNavatpriyeNa saMzodhitAceyam // 10 // ekAdazasu zateSvatha, viMzatyadhikeSu vikramasamAnAm // ( vi0 saM0 1120 aNahila pATakanagare, vijayadazamyAM ca siddheyam // 11 // jJA0 dvi0 zru0, yasminnatI te zrutasaMyamazriyAvaprApnuvatyAtha paraM tathAvidham // svasyAzrayaM saMvasato'ti dusthite' zrIvarddhamAnaH sa yatIzvaro'bhavat // 1 // ziSyo'bhavattasya jinezvarAkhya. sUriH kRtAnindya vicitrazAstraH // sadA nirAlambavihAravartI, candropamacandrakulAmberasya // 2 // anyapi vijJo bhuvisArasAgaraH, pANDityacAritraguNairanupamaiH, zabdAdilakSmapratipAdakAnaghagranthapraNetA pravaraH kSamAvatAm // 3 // tayorimAM ziSyavarasya vAkyAt vRttiM vyadhAt zrIjinacandrasUreH // ziSyastayoreva vimugdhabuddhirdhanthArthabodhe'bhayadevasUriH // 4 // bodho na zAstrArthaMgato'sti tAdRzo, na tAdRzI vAk paTutA'sti me tathA // na cAsti TIkeha na vRddhanirmitA, hetuH paraM me'tra kRtau vibhorvacaH // 5 // yadiha kimapi dRbdham buddhimAndyAd viruddhaM, mayi vihitakRpAstaddhIdhanAH zodhayantu // vipulamatimato'pi prAyazaH sAvRteH syAnnahi na mati vimohaH kiM punamadRzasya // 6 // catu radhikaviMzatiyute, varSasahasre zate ( vi0 saM0 1124 ) ca siddheyam // dhavalakapure prasastyai, dhanapatyorvakulacandikayoH // 7 // aNahilapATakanagare, saMgha varairvartamAnabudhamukhyaiH // zrIdroNAcAryAyairvidvadbhiH zodhitAceti // 8 // paJcA0 19 viva0, avissai tayavattho, jiNanAho paNasayAi varisANaM // tayaNuM varaNiMda nimmia, sannijho viia suasAro // 44 // siriabhayadeva sUri, dUrIkaya duriarogasaMghAo // payaDaMtitthaM kAhI, ahINamApadippataM // 46 // tI0 6 kalpa, iti abhidhAna rAjendra koze, isa uparokta lekhakA sArabhAvArthasaMkSepaseM likhatA hUM ki nigraMtha, koTika, caMdra, vanavAsI, iNa nAmoseM zrIsudharmAsvAmikI paTTaparamparA aura gachaparamparA avichinnapaNe 37 paTTatakakramaseM calatirahi aura candrakula, vayarI zAkhA yahabhI kramaseM calate rahe vAdameM 38 paTTameM suvihita paraMparAvAle, suvihitapakSa, vA suvihita gachake dhAraka For Private And Personal Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 224 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aura 84 gachake nAyaka zrIudyotanasUrijI hUve, unoke paTTameM zrIsUrimaMtrakoM dharaNeMdroM tIrthaMkarapAsa bhejakara zuddhakaravANevAle, aura mahAghora tapake prabhAvaseM zrIvimalasAda maMtrIkoM pratibodhake zrAvaka dharmadharANevAle, AbujI tIrthaMkoM pragaTakarANevAle, zrIudyotanasUrijI ke jyeSThAMtevAsI zrIvardhamAnasUrijI hUve, unoke paTTaneM yugapradhAna padakoM dhAraNakaraNevAle, 1080 meM durlabharAjAke sanmukha aNahilapurapATaName cetyavAsIyoMkoM jItakara atinirmalakharatara virudakoM dhAraNakaraNevAle aura dazame achereke prabhAvakoM dUra haTAnevAle, aura aneka nirdoSa zAstroMkoM racanevAle, zrIjinezvarasUrijI aura zrIbuddhisAgarasUrijI hUve, inoke pahameM saMvegaraMgazAlAdigraMthoMke karttA padmAvatIseM varakoM prAptahuvA aura maujadIna nAmaka bAdasAhakoM varadenevAle, aura usako pratibodha denevAle, zrIjinacandrasUrijI hUve, inoMke paTTameM choTe guru bhAi jayatihuaNastotra banAyake zrIstaMbhana katIrthakoM pragaTakara apane zarIrame utpannahuve koDharogakoM dUra haTAnevAle, aura zAsanadevIke anurodhaseM nirdoSa navAMgavRttikoM banAnevAle, aurabhI aneka TIkA prakaraNa vagere racanevAle, ekAvatArI zrImAn abhayadevasUrijI hUve. isa anukramaseM sthAnAMga, samavAyAMga, bhagavatI, jJAtAdharmakathA, paMcAzaka prakaraNavagerekI vRttiyoMke aMtaprazastiyoMme vRttikAraneM apanI guruziSya kI paramparA dikhAI hai aisA vRttikAra khuda likhateM hai aura cAndrakula, vA cAMdragacha ekahi hai bhinna bhinna nahiM hai isa kathanaseM, vRttikAraneM yathA''mnAya pUrvApara prasaMgAnusAra, zeSa rahai koTika - gacha, vayarIzAkhA, kharatara virudabhI dikhAi diyA hai, esA samajanA cAhiye, aura zrIsudharmAsvAmiseM lekara zrIudyotanasUrijItakato cAndrakulIya kharataravaDagacchAdikoM kI pAvalI prAyeM kara ekasarikhIhi mile hai aura Age pharaka hai, vAstehi zrIudyotanasUrijI zrIvardhamAnasUrijIseM lekara zrIabhayadevasUrijIneM apanetaka guruziSya kI paramparA aura cAMdrakula mAtra likhA hai, zeSa rahai koTikagacha, vayarIzAkhA, kharatara viruda pUrvApara prasaMgAnusAra spaSTatara hone meM nahiM likhA hai, aura guruziSya - paramparA likhanekI ati AvazyakatA samajakara yathAvasthita apanI paramparA likhIhai, itane likhane para hi zeSarahi vAtoMkA bodha hotA hUvA dekhake jAdA vistAra nahiM kiyA, baDe puruSa gaMbhIrasvabhAvavAle hote haiM, jahAMpara jitanA prayojana dekhe uta - nAhi lekhAdi kArya karate haiM, jyAde nahiM, For Private And Personal Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 225 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir > aura vAda meM vRttikAra apanekoM zodhanemeM, vA likhane meM sahAya denevAle, vidvAna AcArya muniyoMkA upakAra samajakara, unakA nAmAdika spaSTatara likhA hai aura begaDa kharatarazAkhAmeM, zrIjinasiMhasUriziSya zrIjinaprabhasUrikRta zrItIrthaMkalpaprakaraNameM 6 chaThA tIrthaMkalpAdhikArameM likhate haiM ki zrIdharaNeMdrakarake sevitahUve thake setInadIke taTapara pAMcase varSataka zrIstaMbhanapArzvanAthasvAmIrahe dedIpyamAna sarvotkRSTaprabhAvavAle, aise zrIstaMbhanapArzvanAthasvAmIkuM pragaTakara apane zarIrame jo duSTakoDharoga ke samUhakoM dUra haTAnevAle zrIabhayadevasUrijI bhaye, unoMneM jayatihuANa stotra racakara istaMbhana katIrthako pragaTa kiyA, ihAMtaka abhidhAna rAjeMdra kozaaMtargata lekhakA bhAvArtha hai aura tapAgacchIya zrIsomasuMdarasuriziSya zrI somadharmakRta upadezasittari 1 aura gujarAti jaina itihAsa 2 aura gaNadharasArdhazataka 3 tathAvRtti, 4 prAkRtavIracatri 5 zrIjinadattasUrikRta gurupArataMtrya nAmaka paMcamasmaraNa 6 zrIsamaya suMdaropAdhyAyaziSyakRta tIrthakalpavyAkhyA 7 zrIstaMbhana pArzvanAthajI utpattikA baDAstavana 8 samAcArizataka 9 aura hIrAlAla haMsarAjakRta zrIharibhadrASTakaTIkA bhASAntara 10 ityAdi anekazAstroM meM navAMgavRttikAraka zrI abhayadevasUrijIkA kharatara virudagaccha vagere pragaTapaNe likhA hai aura navAMgavRttikAraka zrIabhayadevasUrijI ke paTTameM yugapradhAnapadadhAraka zrIjinavallabhasUrijI hUve, aura inoMke pahameM aMbAdattayugapradhAnapadadhAraka aura eka lAkha tIsa hajjAra gharakuTuMbakuM pratibodhanevAle, aura cyAranikAke aneka devadevIyoMkarake sevita. 5, ekAvatArI, baDAdAdAjI, isanAma prasiddha zrIjinadattasUrijI hUve, gaNadhara sArdhazatakavRtti, gurupArataMtrya paMcama smaraNa, koTikagacchapaTTAvalI, samAcAra di aneka ThikANe pragaTa likhA hai aura dharmasAgarane kharataragaccha paradveSa dhArake u ka donoM mahApuruSoM para dveSa karake isatare kahAki, navAMgavRttikAraka zrI abhayadevasUri kharataragaccha me nahiM hUve, zrIjinavallabhasUrijI navavRttikAraka zrI abhayadevasUrijI ziSyahi nahi haiM, arthAt navAMgavRttikAraka zrIabhayadevasUrijIke pahameM nahiM haiM zrIjinezvarasUrijI seM 1080 meM kharatara viruda nahiM huvA, arthAt zrIjinezvarasUrijIkoM kharatara viruda nahiM haiM, zrIjinadattasUrijIseM kharataragaccha huvA hai phera kahA ki 1204 meM kharatarakI utpatti huI hai, aura cAmuMDaka, aura auSTrika Adi zabdoMseM gacchake Upara Uparokta doya mahApuruSoMke Upara 15 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 226 dveSadhArake asat doSAropaNa kiyAhai, ityAdi aneka zAstrabAhya azuddha prarUpaNA manomati dharmasAgarane karI hai, ityAdi kAraNoMseM saMvat 16 semeM ninhava dharmasAgara matAvalaMbiyoMseM Adhunika tapoTamatakI puSTI huI, aura isa same unoMkI bahutahi prabalatA hai, isavAstehi pUrvoka azuddha prarUpaNA karate haiM, upadezana ke karavAte haiM, // aba ihAMpara pratyuttarameM bahuta hi vecanIya hai, bahuta zAstroMkI zAkha hai parantu ihAMpara graMthagauravabhayaseM atiprara yase una zAstroMkA pATha vagere nahi likhA hai __ aura kisIkoM vizeSa dekhanekIhI icchA to zrIcidAnaMdajIkRta AtmabhramocchedanabhAnu nAma graMthakI pIThikA sahase, va 31 se 68 taka avazya dekhaleve, aura yaha graMtha chapakara taiyAra havA hai sA Adise aMtataka dekhanA jisse isa viSayakA paripUrNa samAdhAna hogA, aura isa viSayake pahile bahuta graMtha chapa cuke. hai, aura unagraMthoMme isaviSayakA bahutahi sapramANa zAstrapAThoMse pratyuttara diyA gayAhai, isaliye una puruSoMkoM dhanyavAda hai, satyArtha pragaTakaraNeseM, aura unoMke race huve graMtha ye haiM praznottaravicAra, praznottaramaMjarI, 3 bhAga haiM, paryuSaNAnirNaya, AtmabhramochedanabhAnu Adi chape haiM, isaliye piSTapeSaNa samajakara mene ihAMpara vizeSa nahiM likhA hai, ityalaM vistareNa, __ aura Uparokta viSayakI samUla utpatti isatare bhai hai zrIudyotanasUrijIke jye. chAMtevAsI zrIvardhamAnasUrijI hUve, tinoMke ziSya zrIjinezvarasUrijI huve isa anukramaseM avicchinna jo pATaparamparA calI so kharatara isanAmaseM prasiddha hai, yaha ekahI gacchasAta nAmaseM prasiddha hai' prathama nigrantha, 1 koTika, 2 candra, 3 vanavAsI, 4 suvihita, 5 kharatara, 6 rAjagaccha, 7 yAne dhArmika 7 kSetra hove vaisA, bhinna bhinna kAraNoMseM atinirmala yaha 7 nAma prasiddha haiM, aura zrIudyotanasUrijI mahArAjaneM zrIsiddhakSetrameM zrIsiddhabaDake nIce zrIsarvadevAdi bhinna bhinna AcAryoMke 83 ziSyoMkoM zreSTha samayameM madhyarAtrisame apaNe hAthaseM AcAryapada diyA, usavakta 84 gaccha have, ina 84 sI gacchoMme zuddha prarUpaka baDe prabhAvika AcArya mahArAja havehaiM so sarva pUjanIya For Private And Personal Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 227 mAnanIya hai, aura tina 84 sIyoMkI samAcArI, kathaMcit ekahi hai, eka guruke thApe bhaye haiM prarUpaNAbhI prAyeM eka samAnahI hai, aura isa samaya (84) caurAsI gacchoMmeseM bahuta gaccha to viccheda hogaye hai, prAyeM 2-4 gaccha saMpradAya zeSa rahi saMbhave. hai, aisA prAcIna jainasaMpradAyika itihAsase mAlUma hove hai, phera vizeSa to zrIjJAnimahArAja jANe, zrIvardhamAnasUrijIkI saMpradAyavAle, aura zrIsarvadevasUrijIkI saMpradAyavAle aura citravAla gacchIya tapAvirudadhAraka zrIjagacaMdrasUrijIkI saMpradAyavAle, osIyAM nagarI pratibodhaka zrIratnaprabhasUrijIkI saMpradAyavAle, cothakI saMvaccharI SaDAvazyakAdi samAcArI prAyeM samAnahi karate haiM ina saMpradAyoMme honevAle mahApuruSoMkI karIhuI prarUpaNAbhI zuddha hai, yehI saMpradAya prAyeM prAcIna haiM __ aura zrIvardhamAnasUrijI 84 sI ziSyoMme baDe the, aura mukhya the, viNoneM chamAsa niraMtara AcAmla (AMbila) kiyA, aura pakSAtarame, zrIsUrimaMtrakA adhiSThAyakakoM jANaneke liye, kramAgata zrIsUrimaMtra zrIudyotanasUrijIke mukhase prApta hokara, vAdame zrIdevaguruArAdhanarUpa aSTama tapa kiyA, tisameM zrIsUrimaMtrakA adhiSThAyaka zrInAgarAjadharaNendra AyA, aura kahA ki he bhagavan merekoM kisavAste yAda kiyA, zrIsUrimaMtrakA adhiSThAyaka meM hUM, kArya hoyaso kaho, taba AcAryazrIjI bole ki, isa zrIsUrimaMtrakA causaTha devatA haiM, uNoM kA smaraNa karaNeseM, kisInebhI darzana nA , isakA kyA kAraNa hai, taba dharaNendraneM kahA ki, Apake sUrimaMtra meM eka ra kama hai, isaliye azuddha hoNese azubhabhAvaseM devatA darzana nahiM devenI tumAre tapake prabhAvaseM AyA hUM, taba AcAryazrIneM kahA ki, teM prathama tra zuddhakara, phera dUsarA kArya yathAvasara kahUMgA, taba dharaNendrane kahA ki, zakti nahiM hai, tIrthakara sivAya zuddha hove nahiM, taba AcArya zrI. ne sUrimaMtraka DabbA dharaNendrakuM diyA, taba dharaNendraneM mahAvidehakSetrameM zrIsImaMdhara. khAmIkoM jAke diyA, aura zrIsImaMdharasvAmInebhI taba sUrimaMtrakoM zuddhakarake dharaNendrakoM diyA, dharaNendraneM pIchA lAkara zrIvardhamAnasUrijIkoM diyA, vAdameM tInavAra usa zuddha sUrimaMtrakA smaraNa kiyA, vAdameM saprabhAva vaha sUrimaMtra hUvA, bahutahi jAdA phuraNe lagA, bAdame usa sUrimaMtrake sarva adhiSThAyaka devatAoMne darzana diyA, taba una devatAoMseM kahA ki, vimaladaMDanAyaka hamako puche hai ki, Abugiri zikharapara, jinapratimArUpa tIrtha hai, vA nahiM, ityAdi adhikAraAbuprabaMdhame hai, For Private And Personal Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 228 so artharUpaseM zrIvardhamAnasUrijIke saMbaMdhameM diyA gayA hai, isatare zrIAbutIrthakoM pragaTakara zrIvimalavasahIkI pratiSThA karI, vAdame bahuta zAsanakI prabhAvanA karake svargagaye inoMke zrIjinezvara buddhisAgara jinacandra abhayadevAdi aura zrImarudevA kalyANavatI mahattarAdi bahutahi vidvAna gItArtha sAdhu-sAdhvIyoMkI vRddhi huI, aura bahuta baDA samudAya hoNeseM, bRhadgaccha isa nAmase yaha gaccha prasiddha havA, aisA gaNadharasArdhazatakAdikakA abhiprAya hai, aura pUrvokta viSayapara AbuprabaMdha vizeSa upakArArtha diyA jAve hai-tad yathA // aha anayAkayAi sirivaddhamANasUri AyariyA arannara gacchanAyagAsiriujjoyaNasUriNo gAmANugAma dUijjamANA appaDibaMdheNaM vi gaM viharamANA abbuyagiri siharatalahaTTIe kAsadahagAme samAgayA tayANaM vimaladaMDa nAyago poravADavaMsamaMDaNo desabhAgaM uggAhemANo sovitatthevAgao 'yagirisihare caDio savao pavvayaM pAsittA pamuIo citte citteu mADhatto jiNapAsAyaM kAremi tAva acalesara guhAvAsiNo joI jaMgama tAvasa sannAsiNo mAhaNa ppamuhA dumicchattiNo miliUNa vimalasAha daMDanAyaga samIvaM ADhattA evaM vayAsI bho vimala tuhmANaM itya titthaM natthi amhANaM titthaM kulaparaMparayA taM vaTTaI ao iheva tava jiNapAsAyaM racayaM nademo tao vimalo vilarako jAo avvuyagiri siharatalahaTTIe kAsadahagAme samAgao jattha vaTUmANasUri samosario tattheva guruM vihiNA vaMdiUNa evaM vayAsI bhayavaM iheva pavvae amhANaM titthaM jiNapaDimArUvaM vaI. ti vA navA tao guruNA bhaNiyaM vaccha devayA ArAhaNeNaM savvaM jANijai chaumatthA chahaM jANaMti tao teNa vimaleNa patthaNAkayA kiMbahuNA vaTumANasUrihi chammAsI tavaM kayaM tao dharaNiMdo Agao guruNA kahiyaM bhodharaNiMdA sUrimaMtta ahichAyagA causaTi devayA saMti tANa majjhe egAvi nAgayA na kiMci kahiyaM kiM kAraNaM dharaNideNuttaM bhayavaM tumhANaM sUrimaMttassa akkharaM vIsariyaM asuha bhAvAo devayA nAgacchaMti ahaM tava baleNa Agao guruNA vRttaM bho mahAbhAga puvvaM sUri maMtta suddhaM karehi pacchA anaM kajaM kahissAmitti dharaNideNuttaM bhagavan mama satInasthi sUrimaMttakkharassaasuddhisuddhiM kAuM titthagara viNA kassavi sattI natthi to sUriNA sUrimaMttassa golao dharaNiMdassa samappio teNa mahAvidehakhitte sImadharasAmipAsenIo titthagareNa sUrimaMtto suddho kao tao dharaNiMdeNa sUrimaMta go. For Private And Personal Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 229 lao sUriNaM samappio tao vArattaya sUrimaMtta samaraNeNa savve ahiTThAyagA devA paJcakkhIbhUyA tao guruNA puTThA vimaladaMDanAyago ahmANaM pucchai avvuyagirisihare jiNapaDimArUvaM titthaM acchai navA tao tehiM bhaNiyaM avvuyAdevI pAsao vAmabhAge adabudaAdinAhassa paDimA vai akhaMDarakayasatthiyassa uvari causara pupphamAlA jatthadIsai tattha khaNiyanvaM ii devayA vayaNaM succA guruNA vimalasAvayassa purao kahiyaM teNa taheva kayaM paDimAniggayA vimaleNa savve pAsaMDiNo AhRyA diTThA jiNapaDimA sAmavayaNA jAyA pAsAyaM kAumAraddhaM vimaleNa, pAsaMDehiM bhaNiyaM, ahmANaM bhUmidavvaM dehi tao vimaleNa bhUmI davvehiM pUriUNa pAsAyaM kayaM vaTTamANasUrIhiM titthaMpaidviyaM nhavaNa pUyAi savvaM kayaM tao pacchAgayakAleNa micchattiNo tassAhiNA jAyA, tao vAvaNNajiNAlao sovannakalasadhayasahio nimma vio vimaleNa aThArasakoDI tevanalarakasaMkhAdavvo laggo ajja vi akhaMDo pAsAo dIsaha ityAdi iti arbudAcalaprabaMdha isa AbutIrthakoM pragaTa karaNevAle zrIvardhamAnasUrijIseM avicchinna duppasahasUriparyaMta jo saMpradAya hai, so sarvatra bahulatAkarake, kharataragaccha, isanAmaseM isajagatame mahasUra hai, aura zrIudyotanasUrijI zrIsiddhakSetrameM siddhavaDanIce 83 ziSyoMkoM AcAryapada dekara apaNA alpAyu jANake vahAMhi aNasaNakara samAdhiseM vargagaye, aura 83 tayAMsI ziSyoMkoM vaDavRkSanIce AcAryapada diyA, issa kAraNase vaDagacchakI sthApanA hui, mahAprabhAvika hUve, tisse apaNe apaNe gacchanAmase prasiddha hUve, aura sAmAnyaprakAraseM tayAMsIyoMkAhi baDagaccha kahA jAve hai, parantu vAdameM alaga alaga apane nAmaseM prasiddhi pAye, aura una 83 tayAMsIyoMmeM baDe zrIsarvadevasUrijI the, vaihi vizeSakara, vaDagacha, isa nAmaseM prasiddha huve haiM aisA saMbhava hai, aura zrIudyotanasUrijI zrIsarvadevasUrijI aura zrIdevasUrijI Adi zrImuniratnasUrijI paryaMta anukramaseM jo pATaparamparA hai, so vaDagaccha isanAmaseM prasiddha hai, aura yaha gaccha, nigrantha, koTika, candra, vanavAsI, suvihitapakSa, vaDagaccha ina nAmoMseM prasiddha hai, aura kahA jAtA hai, aura yathArtharUpase to zrImuniratnasUrijIke Age pATaparamparA nahiM calI, viccheda gai aisA prAyeM saMbhave hai, aura kahA jAvehai ki muniratnasUrijI Age vaDagaccha saMpradAya zrIcitravAlagacchameM jAmili hai, isseM mahAtapAvirudadhAraka zrIjagacandrasUrijIseM lekara vaDagacchakI pATaparamparA likhi jAvehai, aura vaDagacchakI pAvalimeMbhI isI. For Private And Personal Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 230 tare pATaparamparA dekhaneme Avehai, aisA kisIkA kahinA hai, yaha bhI zrIbRhatkalpavRtti zrIdharmaratnaprakaraNavRtti Adi zAstradekhatAM to yaha kahenA mithyA saMbhave hai, jaise zrIabhayadevasUrijI navAMgavRttikartAneM apaNA kula pATaparamparA vagerahavataMtra likhAhai, isItare mahAtapAviruda dhAraka zrIjagaccandrasUrijIkAmI tatpaprabhAkara zrIdevendrasU. rijI tatsaMtAnIya zrIkSemakIrtisUrijoneMbhI apaNA citravAlagaccha, mahAtapAviruda, aura svataMtra pATaparamparA likhI hai, isse inoMme vaDagacchakA gandhabhI nahiM hai, inoMke vaDagacchakI pATaparamparAseM koI saMbaMdha nahiM hai, tad yathA- zrIpadmacandrakulapavikAzI zrIdhanezvarasUrijI huve, zrIcaitrapuramaMDana mahAvIra pratiSThAseM caitragaccha huvA, usa gacchameM zrIbhuvanendrasUrijI unake ziSya zrIdevabhadragaNijI, unake ziSya zrIja. gaccandrasUrijI aura zrIdevendrasUrijI, tathA zrIvijayendusUrijI, yaha tIna mahArAjazlokoktaguNasahita huve, zrIvijayendusUrijIke prathama ziSya zrIvajrasena sUrijI dUsare ziSya zrIpadmacaMdrasUrijI tIsare ziSya zrIkSemakIrtisUrijIne zrIbRhatkalpasUtrakI TIkA vikramasaMvat 1332 meM raci hai, usakI prazastimeM aura zrIdharmaratnaprakaraNavRtti AdimeM isa mujaba apaNA gaccha apaNA viruda, aura apaNI guruziSyakI pATaparamparA likhi hai aura zrIvaDagacchIyamaNiratnasUreijIkA guruziSyatarIke nAmabhI nahiM likhA hai, isse jANA jAtA hai ki zrIvaDagacchake sAtha zrIcaitravAlagacchakA koI saMbaMdha nahiM hai, yaha vAta satya hai, isse yaha caitravAlagaccha svataMtra alagahi hai, aura zrIjagacandrasUrijI tatpaTTe zrIdevendrasUrijI Adi jo anukramaseM pATaparamparA hai so issameM laghupauzAlIyatapA zAkhA hai, zrIdeveMdrasUrijIse prasiddha bhai hai, aura zrIvijayendusUrise jo pATaparamparA hai, so bRhatpauzAlIyatapA zAkhA hai, so prasiddha hai, yaha donoM zAkhA zrIcitravAlagacchakIhi hai, vaDagacchakI nahiM hai, aura mahAtapAviruda, tapAgaccha citravAlagaccha, yaha ekahi hai, aisA zAstra dekhaneseM mAlUma hove hai, aura zrIzAstroM ke anusAra to isItare mAnanA ucita hai, vA prarUpaNA karaNA satya hai, aura zrIsarvadevasUrijIseM lekara zrImaNiratnasUrijItaka vaDagacchakI pATaparamparAkoM zrIjaga* candrasUrijIke nAma sAtha lagAte haiM, so zAstrake AdhArase to mithyA hai, aura vinA vicArI aMdhaparamparA hai, aisA jANA jAve hai, aura vizeSa to zrIjJAnI mahArAja jANe aura vikramasaMvat 1612 meM zrIjinamANikyasUrijIke ziSya zrIjinacaMdrasUrijI hUve, usasamaya citravAlagacchIya, aparanAma, zrItapAgacchIya zrIvijayadAnasUrijI For Private And Personal Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 231 kA ziSyadharmasAgarane aneka utsUtraboloMkI prarUpaNA kI, aura aneka guruAmnAyAzritaviruddhaboloMkI azuddhaprarUpaNA kI, tava zrIjinacandrasUrijI vihAra karate aNahilapura pATaName padhAre, taba yaha vRttAMta zrIjinacandrasUrijIne suNA, taba sarva gacchamatAzrita sarva sabhAjanasamakSa jAhira zAstrArtha dharmasAgarake sAtha zrIjIkA hUvA tisameM nirNayArtha aMtimasabhAmeM dharmasAgarako bulAyA, apaNA pakSa nirbala jANake, sabhAmeM ANevAste naTa gayA, taba dharmasAgarakA pakSa jhUThA jANa, sarva gacchavAsIyoMne, aura matavAsIyoMne zAstra dekha zrIjinacandrasUrijI Azrita pakSa satya jANa, sarvaneM sahI karI, yAne dazakata kiye, vaha sahIpatra, pATaNa, jesalamera bIkAnera Adi bhaMDArameM rakhA gayA thA, aura zrIvijayadAnasUrijIne dharmasAgarakA banAyA huvA, kumatikaMdakuddAlagraMthakoM jalazaraNa kiyA, aura gacchavyavasthAzrita, 7 aura 13 bola likhe, aura dharmasAgarakoM gaccha bAhira kiyA, ityAdi vyavasthA usa samaya hui thI, so kumativiSajAMguli 1 aura zrIjasavijayajIkRta Agamaviruddha aSTottarazata utsUtra bola 2 zrI sohamakularatnapaTTAvali dIpavijaya kavikRta 3 Adi graMtha dekhaNeseM pragaTapaNe satyahi mAlUma hove hai, isI liyehi laghupauzAlIyatapA zAkhAmeM zrIvijayasenasUrIjIke vAdameM doya gaddI bhai hai, so ANandasUri, 1 tathA devasUri, 2 isa nAmarse prasiddha hai, so isseMbhI dharmasAgara aura dharmasAgarakRta prarUpaNAkAhi mukhya kAraNa jANA jAtA hai, aura usa samaya to ina sarva azuddha prarUpaNAoM kA niSedhahi kiyA gayA hai, aura isatare tapagacchanAyakaneM apaNeM gacchameM hukma jAhira kiyAthA ki, dharmasAgarakA banAyA huA graMtha usake aMdaraseM koibhI gItArtha apaNe banAye huve graMthameM ekabhI bAta lAvegA to gacchanAyakake taraphase baDA ThabakA milegA, aura isatarekA koibhI navIna graMtha hove so sava gItArthake zodhe sivAya pramANa kare nahiM, ityAdi vyavasthA gacchakI likhi hai, isaliye mAlUma hove hai ki, tapagacchanAyakoMne dharmasAgarakI karI hui tisasamayakI azuddha prarUpaNAyeM kabula nahiM karI thI aura zuddha prarUpaNA mArgamehi rahe, vAdameM zrIvijayasenasUrijIke pIche mukhya ziSya devasUrijIneM apaNA mAmA bhANeja nAtA hoNeseM, vijayasenasUrijIke vacanoMkA anAdara karake, aura dharmasAgarakI azuddha prarUpaNA kabula karake, tIna pIDhIseM gacchabAhira kiye huve dharmasAgarakoM pIchA gacchameM liyA, aura gacchameM bheda karake a. paNe ApaseMhi svataMtra AcArya huvA, tabaseM doya AcArya gacchameM huye, eka vina - For Private And Personal Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 1 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Acha 232 yasenasUrijIke AjJAnusAra paTTavara vijayatilakasUrijI, aura vijayadevasUri, inoMne gacchame azuddha prarUpaNAkI pravRtti karI, aura vijayatilakasUrijI 3 varSa AcAryapadame rahe vAda varga huve, vAdameM zrIvijayatilakasUrijIke paTTameM zrIvijayANaMdasUribI huve, jinake nAmase ANaMdasUriMgaccha prasiddha hai, aura yaha AcArya ciraMjIvI huve, inoMne khaguru AjJAnusAra pravRtti karI, isatare hoNeseM laghupauzAlIyatapA zAkhAmeM doya pATaparaMparA bhai, gacchameM azuddha pravRtti hui, yaha ababhI cala rahi hai, yaha itihAsa prasiddha hai tathApi vizeSa vRttAnta pUrvokta graMthAnusAra jANanA aura parapakSavAloMke sAtha dveSa dharake maitrIbhAvakoM dUra haTAke devasUriAzrita ninhava dharmasA. garaneM apaNA maMtavya pauSaNeke liye, pravacanaparIkSA 1 kupakSakauzikAditya 2 sarvajJasiddhi, 3 kalpakiraNAvalI, 4 vagere graMtha banAye haiM, aura dharmasAgarakA ziSya vimalasAgarane svakapolakalpita kharatara tapAcarcA Adi banAye haiM, aura zrohIravijayasUrijI bagereke nAmaseM tathA apaNe nAmase kitaneka patra 1 bola 2 kAvya 3 caritra 4 jambUdIpapannatti TIkA 5 vagare graMtha navIna apaNA pakSa pauSaNeke liye banAye haiM, unake aMdara apaNI marajI pramANe pUrvasUriyoMke nAmaseM apaNai satyavAdI hoNeke liye, asala pakSa poSaNa kiyA hai, tadAzrita vidvAnoMne zrIjinacaMdrasUrijIke sAtha bairAnubaddha ho kara, unake pracchannapaNe, vijayaprazastikAvya, 2 zrIhIrasaubhAgyakAvya 2 vagere kAvya banAye haiM tinoMke aMdara kitanAka asatya poSaNa kiyA hai, aura RSabhadAzakRta hIrarAsa tathA lAvaNyasamayakRta vimalarAsameM cItoDavAsI karmacaMdaDosI tathA vimalasAha maMtrI bagereke vAremeM kitanAka asatyakA poSaNa kiyA hai, aura tiNa punyavAnoMne khakhakAlabhAvi khagacchAzrita dharmaguruoMke sadupadezaseM zreSTha dharma kArya kiye haiM, so tinake, dharmaguruoMkA nAma zrIvardhamAnasUrijI hai, zrIjinamANikyasUrijI hai so kramase jANanA, aura zrIhIrasUrijI pahile akabaraseM mile hai, vAdame koi kAraNaseM zrIjinacandrasUrijI akabaraseM jA mile hai, unone vakarIkA 3 bheda, TopIkAjIkI vasakaraNA, amAvasakoM candrakA ugAnA Adi camatkAra dikhAye haiM, aura bAdasAhAko pratibodha deke SaTdarzanIyoMkA kalaMka dUra kiyA, dihIkA bAdasAhakA mukhya maMtrI karmacaMda vacchAvatake nijaguru, savA somajIko pratibodhake jainI pauravAla zrAvaka banAnevAle, zrIjinacaMdrasUrijI the, ityAdi zuddhArtha go. paNeseM aura aneka asatyabAtoMkoM granthadvArA pauSaNeseM asatya prarUpaNA karaNeseM aura For Private And Personal Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 233 khagacchakI zuddha pravRtti bigADaNese aura khagurukI AjJA lopaNeseM, dharmasAgara tathA dharmasAgarapakSapAtAzritavijayadevasUri AdikaseM, saMvat 1612 ke Asareme tapoTamatakI puSTI hui aura ina tapoTamatiyoMne tisasamaya Agama AcaraNA viruddha 60 bola AsarekA pharaka kiyA, aura bAdameM to jAdAtara pharaka kiyA gayA hai, esA mAlUma hove hai, aura inahi tapoTamatiyoMkA kharUpavarNana, svabhAvaguNavarNana vagerekA satyArtha tapoTamatakuTTanazatakameM likhA hai, aura ina tapoTamatiyoMke tathA kharatara gacchavAloMke Agama, AcaraNA, prarUpaNA, Azrita ApasameM bahutahi antara hai, so jANake satya svIkAra karake aura asatyakA tyAga karaNA yahahi dharmArthI prANikA prathama kartavya hai, yaha saMkSipta Adhunika tapoTamatakA vRttAMta hai, apica vaDagaccha, tathA citravAla gaccha, apara nAma, tapAgaccha, tathA upakezagacchake prAyeM kara AcaraNA, Agama, khaskhaAmnAya, prarUpaNA, Azrita AntaraMgika aMtara zAstra dekhaneseM to zrIkharataragacchavAloMke sAtha bheda nahiM hai, esA mAlUma hove hai, aura prAyeMkara Apasame virodhakAbhI koI kAraNa nahiM hai, aura prAyeM anya gacchavAle sabahine Apasame maitrIbhAva rakhA hai aura kharataragacchavAle to abhitaka anyagacchavAloMke sAtha avazyakara maitrIbhAva rakhate haiM, aura aisAhi sabake sAtha haravakhata rakhanA cAhate haiM, aura calA kara prathama kabibhI kisIke sAtha virodha bhAvakI udIrNA karaNI nahiM cAhate haiM, aura puruSAdAnIya zrItevIsame tIrthaMkara zrIpArzvanAthasvAmike saMtAnIya paradezI rAjA pratibodhaka zrIkezIkumArajI have, zrIgautamakhAmike sAtha milApa hoNeseM zrIvIrazAsanameM saMkramaNa huve, vAdameM kramaseM paTTaparamparA calati rahi, aura zrIjambuskhAmike same zrIratnaprabhasUrijI cauda pUrvadhArI huve, jinoneM ekavakhatameM doya rUpa karake koraMTaka, aura auzIyAMme samakAlame pratiSThA karI, aura 13 kosa lAMbI aura 9 kosa coDI, esI osIyAM nagarI pratibodhake prathama, jainakulakI tathA osavaMzakI sthApanA karI, vAdameM zrIvajrakhAmike samaya dazapUrvadhara :zrIbhadraguptasUrijI have, jiNoMke pAsa zrIvajrakhAmi dazapUrva bhaNe haiM, vAdameM zrIlohityAcAryake samaya pUrvadhara zrIdevaguptasUrijI have haiM, jiNoke pAsa vallabhIya vAcanA karanevAle, aura siddhAntoMko pustakArUDha karanevAle, zrIlohityAcArya ziSya zrIdevarddhigaNikSamAzramaNasArdha ekapUrva bhaNe haiM, esA vRddhasaMpradAya hai, yaha vIranirvANase 980 varSe huve haiM, inoke vAdame prAyeMkara cetsavAsa sthiti hui, vAdameM vikramasaM 1080 ke sAlame khagurvAdisahita zrIjInezvarasU For Private And Personal Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 234 rijI aNahilapurapATaNameM Aye, usa samaya caityavAsasthiti me rahe hue zrI upa kezagacchIya saMpradAya me zrIsUrAcArya pramukha 84 caityavAsI AcAryoMke sAtha zrIpaMcAsarIya cailasabhA meM zrIdurlabharAjA samakSa zAstrArtha hUvA thA tisa zAstrArthameM zrIjInezvarasUrijIkA pakSa satya hoNese, zrIdurlabharAjAneM zrIjinezvarasUrijIkoM kharatara karake kahai, aura vAdI pakSa zrIsUrAcAryavagerekoM narma hoNeseM zrIdurlarAjAneM kavalAkarake kahai, aura kahAbhI hai, ki jItyA so kharatara huvA, hAkhA so kavalA jANiyA, tiNasame jainasaMghameM, gaccha doya vakhANiyA, 1 // vAdame zrIabhayadevasUrijI hUve unoMne zrIstaMbhaNapArzvanAthajI kI pratimA pragaTakarake navAMga vagerekIvRttiyAMracI usa samaya zrIsUrAcArya ziSya paMDita ziromaNi sarvacaityavAsIyoM meM mukhya zrIdroNAcArya hUve, uNoneM zrI abhayadevasUrijIkRta sarvavRttiyAM zodhi hai aura vAda kramakramase kitaneka caityavAsa choDakara vasativAsI hUve, aura khagacchameM (kavalAga 0 ) bahuta kAlaseM sAdhudharmaviccheda hoNese kisIneM kiyA uddhAra nahiM kiyA aura kriyoddhAra nahiM karasake tathAvidha AgamAnurodhaseM aura parigrahadhAri zrIpUjapaNemehi apaNI paramparA calAte rahai, so abibhI kamalAgacchame parigraha dhArI AcArya yAneM zrIpUjayativagere vidyamAna hai, parantu sAdhu-sAdhvI prAyeM nahiM hai, aura inoMkA vizeSa samudAya bhI phalodhi aura bIkAnera meM maujUda hai, aura inoMkA zrIpUjabhI vIkAnera vagerahamehi rahete the, yaha prAcInagaccha saMpradAya hai, aura yaha upakezagaccha vA kAvalAgaccha, isa nAmase prasiddha hai, aura isa saMpradAyakA karimIseM kharataragacchavAloMke saha prazasta maitrI bhAvAdi calA Ave hai yaha bAta gurugamasaMpradAya hove so jANate haiM, aura pahilA sAmAyaka pIche iriyA vahI, zrIvIraSaTrakalyANakAdi prarUpaNA sarva prAyeM kharataragacchake samAnahi mAnateM haiM, aura yaha baDI baDI bAteM likhakara kavale - gacchakA saMkSipta svarUpa kahA hai, aura vizeSa zrIupakezagaccha savistara paTTAvalI tathA kharataragaccha paTTAvalIseM gurugamAmnAyaseM jANanA, aura 84 sI gacchavAle eka guruke ziSya hai, sabakI sadRza samAcArI hai vizeSa meda nahIM hai aura prarUpaNA samAcArI prAcIna zAstrAnusArato ekahi mAlUma hove hai, isaliye prAyeM virodha vagerekA kAraNa koi nahiM mAlUma hove hai, aura zrIratnaprabha sUrijI aura zrIjinavallabhasUrijI aura zrIjinadattasUrijI ina 3 AcAryokAhi jainakomapara vA 84 sI gacchavAloMpara vizeSa upakAra kiyA huvA mAlUma hove hai, ityalaM vistareNa kiMca bahu vaktavyamastyatra tattu nocyate, abhe yathAvasaraM vistArayiSyAmaH. For Private And Personal Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 235 athavA jAgate ho, vAdameM AcAryazrIneM maMda svaraseM jabAva diyA ki, he bhagavati! jAgatAhuM, vAdameM devatA bolI he prabho ! zIghra uTho, aura ye nava sUtakI kokaDI alujhI bhai hai so Apa kholo 'yAne sulajAvo, zrIsUrijI bole ki sulajAneko meM nahiM samartha hUM, taba devatA boli ke he pUjya Apa kaise nahiM samartha ho ! abhito ApazrI bahutakAlatakajIvogA, aura nava aMgakI TIkA vanAvogA, AcAryazrIbole ki isatarekA pracaMDaraktapitti rogayukta zarIra honepara kaise navaaMgakITIkAvanAcuMgA, vAdameM zAsana devatAneM kahA staMbhanaka purameM seDhI nadIke kinAre para khAkhareke vRkSake aMdara jamInameM zrIpArzvanAtha bhagavAnakI pratimA hai, una pratimA sanmukha devavaMdana karo, jisaseM rogarahita samAdhiyukta zarIrahove, aisA kaha kara zAsana devatA adRzya bhai, vAda prabhAtameM gurumahArAja micchAmi dukkaDaM devegA, isa abhiprAya kara dUsare grAmoMseM Aye huve aura usI grAmame rahanevAle sarva zrAvaka milakara AcArya zrIke pAsa Aye, una sarva zrAvakoMne AcArya zrIkoM namaskAra karA, vAdameM AcAryazrIne kahA ki hamArekoM zrIstaMbhanaka purameM zrIpArzvanAtha svAmikoM vaMdanA karanI hai, AcAryazrIkA yaha vacana sunakara vAdameM saba zrAvakoMne apane manameM jAnA ki nizce AcAryazrIkuM kisIkA rAtrimeM upadeza huvA hai, usseM isatare AcAryazrI pharamAteM haiM, isatare zrAvakoneM apane manameM vicArake vAdameM una saba zrAvakone AcAryazrIkoM kahA ki hamabhi saba Apake sAthame Age vAda una For Private And Personal Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 236 zrAvakone AcAryazrIke vAste DolI karI, tisa DolIke aMdara AcAryazrI beThe, aura yAtrAkevAste staMbhanakapura prati vahAMseM cale, vAdameM AcAryazrIkI anAjapara ruci bhai, prathama AcAryazrIkoM bhUkha bilakula nahithI, parantu staMbhanakapura prati prayANa karanepara, pahile prayANe hi rasa viSayi icchA utpanna bhai, kramaseM jitane dholake pahuMce utaneM AcAryazrIke zarIrameM vizeSa samAdhi bhai, vAda pyAdalahi vihAra kara AcAryazrI staMbhanakapura padhAre, vAdameM jitane zrAvaka loka zrIpArzvanAthasvAmikI pratimAjIke talAsameM lage, utane vA pratimA kahAMbhi nahiM dekhanemeM Ai, vAdameM zrAvakoMne AcAryazrIkoM pUchA, taba AcAryazrIneM kahA, ki khAkhareke aMdara tumaloka dekho, vAdameM zrAvakone seDhI nadIke kinArepara palAzavRkSoMke aMdaratalAsakaraNeseM dedIpyamAna zrIpAvanAtha svAmikI pratimA dekhanemeM Ai, aura usa pratimAke Upara niraMtara snAtrake liye eka gAya vahAMpara Ake dUdhakuM jhAratithI, vAdameM harapita huve aise zrAvakoMne Ayake AcArya zrIkoM kahA, he bhagavan Apake kahe huve pradezameM pratimA dekhanemeM Ai he, yaha vacana zravaNa kara vAdameM bhaktipUrvaka AcAryazrI vaMdanA karaneke liye jahAMpara pratimA dekhaneme Ai vahAMpara padhAre, aura vahAMpara khaDe khaDehi mastaka namAyakara namaskAra karA, aura namaskAra karake vAdameM devaprabhAvase / / jayatihu aNavarakapparukkha, jayajiNadhanaMtari, jayatihuaNakallANakosa, duriakarikesari, tihuaNajaNaavilaMdhiyANa, bhuvaNattayasAmia, kuNasu suhAI jiNesapAsa, thaMbhaNayapura Thia // 1 // For Private And Personal Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 237 ityAdi namaskAra battIsI karI, vAda aMtakIdoyagAthA atyaMtadevatAvagerekI AkarSaNa karanevAlI jANake, zAsana devatAne kahA, hebhagavan isastotrakI tIsagAthA kaheNeMsehi hama apaNeThikANe rahehuvehi sarvastotrakA pAThakaraNevAle bhavyoMkA sarva kaSTa dUra kareMge, saMpUrNastotrakA pAThakaraNevAloMke pratyakSa hoNA hamAre bahutahi kaSTakA kAraNahai, isakAraNaseM, paramesara siripAsanAha dharaNiMda payahiya, paumAvaI vaharuTa deva jaya vijayAlaMkiya, tihuaNamaMtatikoMNa vijja sirihari mahImaMDia, tiyaveDhiya mahavijadeva thaMbhaNayapuradviya // 1 // sattamavanna jagaddhavanna saraavibhUsiya, vaMjaNavanna dasaddhavana sirimaMDalapUriya, cirimirikittisubuddhilacchi kira maMta susAyara thaMbhaNapAsa jiNaMda siddha maha vaMchiya pUraNa // 2 // eva mahAriha jatta deva iyanhavaNamahusau, jaMaNa liya guNagahaNa tumha muNijaNa aNisiddhau, iya maiM pasiyasupAsanAha thaMbhaNaya purahia, iyamuNivara siri abhayadeva viNNavai ANaMdia. // 32 // yaha gAthA ApazrI hamArepara kRpA karake bhaMDAra karo, vAdameM devatAke AgrahaseM dAkSiNyatAke samudra aise AcArya zrIne vaisAhi karA, vAdameM AcAryamahArAjaneM samastasaMghake sAtha caityavaMdana karA, vAdameM zrAvaka samudAyaneM vistAraseM, smAtra, vilepana, mukuTa, kuMDala, vagere AbhUSaNa pahirANekara aura sugaMdha yukta puSpa caDhANekara aneka prakArase pUjA karI, aura manohara zAla staMbhA toraNa cokI vagere karake zobhita atyaMta uMcA For Private And Personal Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 238 manohara derAsara zrAvakoMne banAyA, vAdameM zrImAn abhayadeva sUrijIneM sthApanA karI, bAdameM zrImad abhayadevasarijI sthApita vaha zrImAn staMbhanaka purame rahe huve, zrIstaMbhana pArzvanAtha svAmi sarvalokoMkA vAMchita pUraNa karaNese staMbhanatIrtha aisA karake sarvaThikANe prasiddhiko prApta huve. vAdameM AcAryazrIbhi vahA~se vihAra kara aNahillapura pATaNa padhAre, vahAM pATaName zrIjinezvarasUrijI sthApita vasatime rahe, usa vasatime rahetAM thakAM AcAryazrIne, sthAnAMga, samavAyAMga, vivAhapannattI, vagere navaaMgokI vRttiyoM karaNI saru karI, una vRttiyAMke karaNeme jahAM kahAMbhI saMzaya utpanna hove, usa ThikANe saraNa karaNeseM jayA vijayA jayaMti aparAjitA nAmaka devatA smaraNa karaNeke sAthahi mahAvideha kSetrame tIrthakarake pAsa jAke saMzaya padakA artha pUchake satya artha AcAryazrIkoM kahai. usa samaya vahAM pATaName caityavAsI AcArya droNAcArya nAmake rahatethe uNuneMbhi siddhAMtoMkA vyAkhyAna karaNA sarukarA, sarva caityavAsI AcArya pustaka lekara suNanekoM Ate haiM aura AcAryazrIbhi vahAMpara vyAkhyAna zravaNa karaNekoM jAteM hai yataH svayaM vidaMto'pi hi samyagartha, siddhAMtatakodikazAstravAcAM / zRNvaMti gatvAlaghavo'nyatopi, nimatsarA eva guNeSu sNtH||1|| For Private And Personal Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 239 kahAmi hai, siddhAMta aura tarkAdika zAstroMkA satya artha Apa jANateM hai tobhi laghutApUrvaka dUsaroMke pAsa jAke zravaNa karate haiM isakA kAraNa yaha hai ki sajjana puruSa guNoMme ISA rahita hi hote haiM, bAda me droNAcAryami zrIabhayadevasUrijI ke guNoMseM raMjita huve apaNe sahAyyake vAste AcAryazrIkoM Asana dirAve, vyAkhyAna karatAM droNAcAryako jahAM saMzaya utpanna hove, vahAM para tisaprakArake nIce kharaseM kahai, jaise aura dUsare nahiM suNe, isatare niraMtara vyAkhyAna karata thakAM una droNAcAryakoM aura koi dinameM jisa siddhAMta kA vyAkhyAna kare haiM usa siddhAMtakI vyAkhyAna sthalaviSaya vRtti lAye, aura AcAryazrIne usa droNAcArya ke hAthameM dI, usa vRttikoM dekhake atyaMta Azcaryasahita hokara droNAcAryane apaNe manameM vicAra kiyA ki aho iye kyA vRtti sAkSAt gaNadhara mahArAjakI banAi hai athavA inoMkI banAi hUha hai, isatare maname vicArake droNAcAryane kahA kyA iye vRtti tumArI banAI huI hai isatare pUchanepara AcArya zrImaunadhArake rahai bAdameM droNAcAryaneM apaNe manameM vicAra kiyA ki nizcaya isI AcArya - zrIne hi yA vRtti banAI hai, jisase kahAbhi hai ki jisakA niSedha na kiyA vaha kArya mAnA huvA hove hai, aurabhi kahA hai // svaguNAnparadoSAMzca vaktuM prArthayituM parA, narthinazca nirAkartu satAmAsyaM jAyate // 1 // bhAvArtha - uttama puruSa apaNe mukhase apaNA guNa aura dUsaroMkA avaguNa kaheNevAle na hoveM, aura dUsare puruSoMkoM prArthanA For Private And Personal Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 240 karaNevAle na hoveM, yAcanA karaNevAle puruSoMkI yAcanAkA bhaMga karaNevAle na hove // 1 // . vAdameM droNAcArya apaNe manameM vicAraNe lage ki, aho iti Azcarye koNapuruSa ratnaprApta hokara,. ratnagrahaNakaraNemeM maMdaAdaravAlA hove, api tu koibhI maMdaAdaravAlA na hove, aisA vicArake droNAcArya zrIabhayadevasarijIkA guNavarNana karai AcAryazrIke prati bahumAna karaNemeM tatpara huve, vAda jaba jaba AcAryazrI Ave jAve, tava taba droNAcArya khaDe hove, sAmane Ave, kucha dUrataka pohacAne jAve, vAdame vesA suvihita AcArya viSayi Adara karatA huvA dekhake, aura caityavAsI AcArya vageraha nArAjahoke sarva uThakara khaDe bhaye, aura apane apane maThameM caityavAsI AcAryoMne praveza karA. aura bahutahi bolane lage, jaise ki, aho yaha kisa guNa karake hamArese adhika hai, jisa guNakara hamalokoMme mukhyabhI ye droNAcArya zrIabhayadevAcAryakA isaprakArakA AdarasatkAra bahumAna karate haiM, pIche hamaloka kaise hovegeM, arthAt hamArI kaisI dazA hovegI, ityAdi vAdameM droNAcArya vaha pUrvokta vacana apaNe samudAyavAle AcArya vageroMkA suNakara, vizeSajJa guNoMkA pakSapAta karaNevAle droNAcAryane navIna zloka vaNAke sarva caityavAsI AcAryoMke maThoMmeM bhejA, vaha zloka yaha hai, AcAryAH pratisadma saMti mahimA yeSAmapi prAkRtamAtuM nAdhyavasIyate sucaritaisteSAM pavitraM jagat, / ekenApi guNena kiMtu jagati prajJAdhanAH sAMprataM, yo'dhattA'bhayadevasUrisamatAM so'smAkamAvedyatAm 1 For Private And Personal Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 241 bhAvArtha-jiNoMkAmahimA prAkRtayAnealpabuddhivAle manuSyoMseM nahiM pramANa hosake aiseAcArya pratyekaThikANehe, aura unaAcAyA~ke zreSThaAcArakarake yahajagatapavitra hai, parantu vartamAnakAlameM jebuddhirUpadhanavAle, yAne buddhimAnaAcArya jagatameM hai, uNoMke aMdarase koibhI aisA AcAryahai ke jo ekabhI guNakarake zrIabhayadevasvarijIke sadRzahove, kadAcit koi AcArya hove to mereko jarUradekhAvogA" yaha pUrvokta zloka vAcakara vAdameM sarvacaityavAsIAcAryazAntahUve, aura zrImad abhayadevasarijIke sanmukha zrIdroNAcAryajIne isatare kahAki "jo siddhAntavagairekITIkA ApavaNAogA, uNasarvaTIkAoMko meM zodhuMgA, aura likhuMgA" aura aNahilapurapATaNameM rahetAM pUjyazrIne doya gRhasthoMkoM pratibodhakara samyaktasahitavArevratadhAri karethe, vedonuM zrAvaka samAdhise zrAvakapaNA pAlakara, devaloka gaye, devalokaseM vaha do-deva zrItIrthakarakoM vandanA karaNeke liye mahAvidehakSetrameM gaye, zrIsImaMdharasvAmi zrIyugaMdharavAmikoM namaskArakarA, dharma suNakara uNa donuM devoMne bhagavAnakoM pUchAki hamArA dharmAcArya dharmaguru zrIabhayadevamUrijI kitanebhavameM mokSajAvegA, taba arhatabhagavAnaneM kahA, tIsare bhavameM tumArA dharmAcArya mokSajAvegA, yahasuNakara harakhaseM jiNokA zarIra vikasvaramAna hUvA, aura jiNokI romarAji vikasitahUi, aise vaha donuM deva apaNe dharmagurUjIke pAsame gaye, tIrthaMkarakoM vAMdaNekA svarUpa kahA vAdameM vaMdanA karake jAtAM uNadevone AgAthA kahI, yathA bhaNi titthayarehi, mahAvidehe bhavaMmi taiyaMmi, tuhmANa ceva guruNo, mukkhesigdhaMgamissasi // 1 // 16 dattasUri. For Private And Personal Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 242 yaha gAthA pragaTArtha hai, AgAthA svAdhyAyakarati hUI, AcArya zrIsaMbadhi mahattarApadaprAptakaranevAlI mukhyasAdhvIne suNI, vAdame usamukhyasAdhvIne usamAthAkoM AcAryazrIke sanmukhaAkara suNAi, vAda AcAryazrIbole yahaarthapahilehi hamaneM jANA hai, aura koi avasarameM zrIpUjya pAlaNapurapadhAre, vahAMpara AcArya saMbaMdhi bhaktazrAvakahaiM, uNazrAvakoMkA jahAja samudrake aMdara vyApArake liye cale haiM, ve jahAja krayANoseMbharake bheje havehaiM, uNakrayANoMseM bharehUve jahAja uNoMke samudrake bhItara mArgameM cAlatAMthakAM isatare vAta suNanemeM Ai ki krayANoMseM bharehUve jahAja the so samudrakebhItaraDUbagaye, bAdameM zrAvaka usabAtakoM suNakara, bahutahi jAdA apaNe maname udAsa hUve, vaha zrAvaka zrIabhayadeva sarijIke yAda karaNeke sAthahi upAzrayame Aye, AcArya zrIkoM vaMdanA karI, vAdameM uNa zrAvakoMko AcArya zrIne pUchAki, he dharmazIla zrAvako Aja tumako vaMdanA karaNemeM derI kese hui, yAne kisa kAraNaseM Aja tumaloka vaMdanA karaNeko moDe Aye, uNa zrAvakoMne kahA, hebhagavan kisikAraNakarake hamArA moDA ANAvA, pUjyapAda AcAryazrIneM kahA / kyA kAraNahai, taba zrAvakoMne kahA, he bhagavAn samudrake aMdara jahAjoMkA DUbanA suNakara hamaloka dukhI huve hai, isa kAraNaseM hamaloka vaMdanAke vaktapara nahi Asake, yahavAtasuNaneke bAdameM, kSaNamAtraapanemanameM dhyAnadharake AcAryazrIneM kahA, he zrAvako isa viSayameM tumAre dukha karaNA nahiM zrIgurudevake prabhAvase achAhovegA, isatare zreSThabhAvArthakoM kahenevAlehi satpuruSahovehai, yahasuNakara zrAvaka harpitahave, For Private And Personal Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 243 utaneM dUsare dinameM khabara lAnevAlA manuSya usane vahAM Akara isatare khabara dIvI, ke tumAre jahAja kSemakuzalaseM samudrako ulaMghakara taTapara Aye hai, bAda meM yaha bAta suNake, satyakarake pavitra zrIgurumahArAjake vacanoMpara utpanna havA he vizvAsa jiNoMkoM aise uNa zrAvakoMne sarvaparivArasahita zrIgurumahArAjake pAsa Akara vidhipUrvaka vaMdanA namaskAra karake vinaya sahita hAtha joDake isatare zrIgurUmahArAja bole, ki hebhagavan jahAjome Aye huve krayANoMse jitanAlAbha hovegA, usakA AdhA hissA hamaloka siddhAnta pustakoM ke likhANemeM lagAyeMge, vAdameM AcAryazrIneM prazaMsA karI, aho zrAvako tumaloka dhanyaho, jiNoMkA muktistrIke kaMThakA sparzakaraNe meM hetubhUta isatarekA pariNAma hai, yataHiha kila kalikAle caMDapAkhaMDikIrNe, vyapagata jinacaMdre kevalajJAnahIne, kathamiva tanubhAjAM saMbhavedastutatvAvagama iha yadi syAnnAgamaH zrIjinAnAM // 1 // bhAvArtha - pracaMDa pAkhaMDiyoMseM vyApta isa kaliyugameM nizcaya sarvajJarUpI caMdramA asta honepara aura kevalajJAna ke vicheda honepara ihAMpara jo zrItIrthaMkarapraNIta siddhAnta nahiM hote to manuSyoMkoM vastutatvakA bodha kese hotA // 1 // jinamataviSayANAM pustakAnAM svavittairatizayarucirANAM lekhanaM kArayedyaH // prathayati mahimAnaM vastrapUjAdiramyaM, suguru samaya bhaktirmAnavo mAnanIyaH // 2 // For Private And Personal Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 244 bhAvArtha:- jo puruSa AdyaMta manohara aise jainadharmasaMbaMdhi pusta - star likhANA apaNe dhanaseM karAve hai aura vastra pUjAdikaseM manohara aisA mahimA vistAre hai, vaha sadgurU aura siddhAntakI bhakti karaNevAlA manuSya jagata meM mAnaNe yogya hove hai // 2 // sakalabharatanAthA yadbhavaMtIha kecit, tridazapatipadaM yaddurlabhaM mAnayaMti, yadapi gurudurgagraMthagarbha vidanti, sphuritamakhilametattatkRtArAdhanasya // 3 // bhAvArtha:- ihAM jo koI samastabhara kSetrakA rAjA yAne cakravartta hote hai aura kitaneka indrapaNo pAve hai aura kitaneka bahutahi jAdA kaThina graMthoMke tatvako jANate haiM iye sarva siddhAntakI ArAdhanA karaNevAle manuSyako phalaprApti hove hai // 3 // ityAdi dezanA karake bahutahi jAdA utsAhako prApta huve, aise uNa zrAvakoneM zrI abhayadevasUriracitaanekasiddhAntakI vRttiyAMvagereke bahuta pustaka likhavAye aura prasiddhimeM lAye aura likhavAke ThikANe ThikANe bhaMDAra karAye. vAda meM aurabhi usasthAnaseM pUjyaabhayadevasUrijI vihAra kramaseM Akara aNahila purapATanakoM alaMkRta karA, nizcaya yaha mI pUjyapAda AcAryazrIjI kuzAgrabuddhivAle sarvasiddhAntapAraMgAmI suvihitacakravartI yugapravara yugapravarAgama saMvignasAdhuvoMke samUhameM ziromaNI puNyapAtra ityAdi aneka prakAraseM sarvatra pRthvImaMDala meM prasiddhikoM prAptabhaye, udharaseM usasamaya AsikAnAmakInagarI meM rahenevAle caityavAsI kUrcapurIya gacchake zrIjinezvarasUrihote bhaye, For Private And Personal Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 245 vahAM jo zrAvakoMke laDake haiM ve sarvahi usa AcAryake maThameM bhaNateM haiM, vahAM sarva vidyArthIyoMmeM jinavallabha nAmakA zrAvakakA laDakA hai, usakA pitA paraloka gayAhai, usa laDakekoM usakI mAtA nirantara sukhaseM pAlatI hai, yaha laDakA jaba paDane yogyabhayA taba usakI mAtAne jinezvarAcAryake maThameM paDhaNeke liye bhejA, sarva vidyArthIyoMseM adhika pATha usa jinavallabhako yAda hove, aba koi eka dinake samaya nagarake bAhira zaucAdikake nimitta jAtAM, usa jinavallabhako eka TIpanA milA usaTIpanemeM do vidyA likhi bhaI hai, eka to sarpaAkarSaNI dUsarI sarpamocanI, vAdameM donoM vidyAko kaMTha karake, jitane pahilI vidyAko ajamANeke liye paDhi, utane phaNoMke samUhaseM bhayaMkara phUtkAra karate hUve atyaMtacapalamukhaseM vAhira nikAlI do jihA jinoMneM calate hUve lAlanetra jinoMke aise dazadizAoMseM vidyAke prabhAvase kheMce have Ate huve baDe baDe sappokoM dekhe, nirbhaya manavAlA usa jinavallabhane apane maname vicArakarAki nizcayaAvidyA prabhAvasahita hai, aisA vicArake, phera dUsarI vidyAkA uccAraNakarA, usa dUsarI vidyAke prabhAvakara sarva sarpa pIchA apanA mukhaphorake jAne lage, yaha sarvavRttAMta saharamerahehUve jinezvarAcArya- suNA, apaNe maname jANA aura nicayakarA ki yaha laDakA sAtvikahai vizeSa puNyavAna hai yaha guNapAtra hai isa liye apane basameM karaNA yukta hai isatare vicArake bAdameM dAsa khajjUra ghevara mAlapUA makhANA lADu vagere aneka sArapadArtha denepUrvaka AcAryaneM usa jinavallabhakuM apane vazakarake bAdameM usa jinavallabhakI mAtAkoM For Private And Personal Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 246 mIThe komalavacanoMkara pratibodha karA, aura yaha terA putra vizeSa vidvAn hai vizeSapratibhA sahita hai vizeSasatvavAn hai, jyAdA kaha - neseM kyA prayojana hai, yaha jinavallabha AcAryapada yogya hai tisa kAraNa se isa jinavallabhakuM hamakoM dedeM yaha dharmasaMbaMdhi derAsara maTha vagaire sarva terA hai, terA aura dUsaroMkA vistAra karanevAlA hogA, isa artha meM anyathA kucha kahanA nahiM, arthAt nAkArA vagere karanA nahiM, aisA kahake pAMcaseM rupiyA jinavallabhakI mAtAke hAthame deke, zIghra jinavallabhakuM dIkSA dI, jinavallabhako dIkSA deke, jinavallabhakuM jinezvarAcAryajIneM sarva vyAkaraNa chanda alaMkAra nATaka grahagaNita vagere niravadya vidyA bhaNAI, aura jinavallane bhI thoDI mudatame apanI buddhi balaseM sarva nyAyasAhitya jyotiSa vaidyaka vagerepara siddhAnta rahasyarUpa sarva vidyA grahaNa karI, kabhI usa jinezvarAcArya ke gAma vagere jAnekA prayojana utpanna hUvA, taba gAmako jAte huve AcAryaneM paMDita jinavallabhakoM kahA ki meM gAma jAkara pIchA AvuM utaneM maTha derAzara grAma grAsavADI vagere sabakI ciMtA tere karaNI, jitane kArya karake meM AUM, itane kahene para vinayase mastaka namAkara jinavallabhane kahA jesI pUjyoMkI AjJA hai vaisAhi karUMgA, Apa sAhiba paramapUjyoMko kArya karake pIchA jaladi AnA, itanA kahenepara yaha jinezvarAcArya grAmAntara gayA, bAda meM dUsare dinameM jinavallabhaneM vicArA ki jo yaha bhaMDArake andara pustakoM se bharIbhai peTI dekhane meM Ave hai to ina pustakoM meM kyA likhA hai meM dekheM kAraNa ki jisse sarvakArya mere AdhIna huvA hai, For Private And Personal Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 247 aisA vicArakara, jinavallabhaneM eka pustakakoM kholA, vaha pustaka siddhAntasaMbaMdhi hai, usapustakameM yahalikhA huvA dekhA, sAdhu munirAjoMkoM bhramarakI taraha gRhasthoMke gharoMseM bayAlIza doSarahita AhAra lenekara saMjama nirvAhake vAste zarIrakI rakSA karaNI, sacitta puSpaphala vagere hAthaseMbhI sparzanA nahiM kalpe, to khANA to nahiMja kalpe, aura muniyoMko caturmAsakasivAya eka mAsa uparAMta eka ThikAne niyata rahenA nahiM kalpe, ityAdi sAdhvAcArasaMbaMdhi vicAroMkoM dekhakara, paMDita jinavallabha apane manameM Azcaryasahita bhayA vicAra karane lagA ki aho iti AzrayeM, dUsarAhi vaha koI vratAcAra hai, jisakara mukti meM jAyA jAya hai, usase viruddha yaha hamArA AcAra hai, pragaTa jAgA jAtA hai ki isa AcArakara durgatirUpa garttA meM paDatA ko bhI AdhAra nahiM hogA, aisA manameM vicAra karake, gaMbhIra vRttikara pustakavagerekuM jaise pahile rakhe the vaisAhi pIchA rakhakarake, gurumahArAjakI kahIhUI maryAdApramANe sarva vyavasthA saMbhAlatA hUvA rahA, bAda meM AcArya kitane dinoMke anaMtara apaaratryakarake apanesthAnapara pIchAAyA, aura sarva vyaarr barobara dekhake, AcArya apane manameM vicAra karA ki koibhI vastukI hAni to nahiM huI, jitanI jinavallabhane maThavADI maMdira dravyasamUha bhaMDAra vagere sarva vastujAta isake AdhIna kIgai thI usame jabataka jinavallabhane saMbhAlA tabataka kisIbhI vastukI hAni nahiM hU, tisakAraNase yaha jinavallabha sarvasva saMbhAlane meM samartha hai sarvakA nirvAhakaraNevAlA hai, ataH yogya hai, jaisA vicArA hai vaisAhi nizcayayaha jinavallabhahovegA, parantu For Private And Personal Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 248 jainasiddhAntavinA zeSa sarvahi tarka alaMkAra jyotiSa vagere vidyA isa jinavallabhane bhaNI hai aisA jinezvarAcArya- vicArA aura yathAvasthitasaMpUrNa jainasiddhAnta isa vaktameM vartamAnakAlakI apekSA zrIabhayadevamUrijIke pAsahai, aisA suNatehai, usasarvajainasiddhAntakI vAcanAleneke vAste zrIabhayadevamUrijIke pAsameM jinavallabhakuM bhejeM" jaina siddhAntoMkI bAcanA grahaNakIyoMke vAda sarva vidyArUpI strIkA bhAra paMDita jinavallabhakoM apaNe padameM sthApanakaruMgA, aisA vicArakara aura vAcanAcAryakApada deke, ciMtArahitahuvA thakA bhojanAdikayukti vicArake, jinazekhara nAmakA dUsarA ziSya vaiyAvacca karaneke liye sAthameM dekara, zrIjinavallabhakuM zrIabhayadevamUrijIke pAsameM bhejA, vAda svasthAnaseM aNahilapurapATaNa jAtAM marukoTame rAtri rahai, vahAM marukoTameM mANAnAmakA zrAvakaneM kArita jinabhavanakI pratiSThA karI, vAda aNahilapurapATaNa pahuce, vahA~ zrIabhayadevamUrisaMbaMdhI vasatI (upAsarA) pUchakara andara praveza karA, taba vasatIke andarastIrthaMkarasamAna bhagavAn zrIabhayadevasarijIkoM dekhe, kaise haiM vahazrIabhayadevasaribhagavAn viziSTa siddhAntakI vAcanAke arthI pAsameM baiThe huve hai bahuta AcArya jinoMke aise aura apaNIvANIke vaibhavakarake tiraskArakarA hai devAcAryakA jiNoMne aise sAkSAt tIrthakarake samAna zrIabhayadevamUrijIkoM bhaktike vasasai ulasAyamAnahai sarvaromarAjirUpakI kaMcukikA peheranekAvastravizeSa usse yukta hai zarIrarUpI latA jisakI aisA jinavallabhane bhaktibahumAna purassara vidhipUrvaka For Private And Personal Use Only Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 249 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vaMdanA namaskAra kiyA, vAdameM zrIgurumahArAjane dekhaNe mAtra se hi jANA ki yaha yogya hai, aura darpaNakI tare vizeSazuddha haiM aMta - karaNa jisakA aisA, yahakoipuruSaratna dekhaNemeM Avehai, aisA dekhaNe seMhi zrIabhayadevasUrijIneM vicArake madhuravANIse pUchA ki kahAMseM AyeM hai, aura tumAre ANekA kyA prayojana hai, vAdameM dono hastakamaloMkoM jor3akara zrIabhayadevasUrijI bhagavAnake darzanaseM utpanna hUvA jo upamArahitabahUmAna jalasamUhaseM choyA antaHkaraNasaMbaMdhi melajisaneM aisA, aura vacanarUpIjalaseM mAnakarA hUvA jo amRtaseMbanA hUvAcandrake jaisAga NijinavallabhaneM kahA ki he bhagavan apaNIakhaMDazobhAkasamUhaseMyukta aisI apaNI AsikAnAmakanagarIseM meM AyAhUM, aura bhramarakoM bhramakaraNevAlA jo Apake mukhakamalameM lagA hUvA siddhAntarasa pINekI buddhivAlA merekoM mere gurumahArAjazrIjinezvarasUrijIne zrImatI AsikAnagarIseM sarvalokoMkA manovAMchita pUraNakaraNemeM kalpavRkSake samAna ApasAhibake pAsa meM zrIjaina siddhAntoMkI vAcanA grahaNakarake liye bhejA hai, mere ANekA yaha prayojana hai, isaliye Apake pAsa sarva jaina siddhAntoMkI rahasyasahitavAcanA leNekI merI icchA hai bAdameM pUjyapAda zrI abhayadevasUrijIneM vicArA ki kAlaMmi Agae viU, apattaM ca navAijjA pataMca nAva mANae // 1 // artha - vidvAn gItArtha suvihita AcArya vyavahArasUtrAdikame kahA hUvA kAla honepara bhI yoga tapa upadhAnAdika karaNe para bhI siddhAntakI rahasyasahita vAcanA ayogya kupAtra vigaI pratibaddhAdi - For Private And Personal Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 250 koMko nahiM deve, aura yogyapAtragurubhakta zraddhA vinaya bahumAnAdikasahita sarvavyavahArikavidyAsaMpanna rahasyasahitaparasiddhAntakA jANakAra suziSya milanepara kAlayogAdikavinAbhI vidvAn gItArtha suvihata AcArya zrIsiddhAntakI rahasyasahita vAcanA deve, yogyasuziSyakA vAcanAdi nahiM deNekara kadApi apamAna nahi kareM // 1 // __ gurukramAyAta saMpradAyaseM, aisA vicArakara zrIabhayadevasUrijI mahArAjaneM kahA, tumane bahutahi zreSTha vicAra kiyA hai, aura jo ihAM para siddhAntakIvAcanAke abhiprAyakara tumArA ANA huvA hai, isaliye pradhAnadinameM vAcanA devege aisAkahakara pradhAnadinameM vAcanA deNI sarukarI, jaise jaise sugurusiddhAntakI vAcanA deve vaisA vaisA harakhitacittavAlAhUvAthakA suziSya amRtakItare siddhAnta vAcanAkA pAnakare, arthAt svAdaleve, harakhase vikasvaramAna kamalasadRza usako vaisA yogyaziSyadekhakara, zrIgurumahArAjabhI saMtoSakI puSTiseM vAcanAdenemeMdviguNautsAhasahita hUve, bahUta kaheNeseM kyA prayojana hai, vahavaha jaNANekIvuddhikara zrIpUjyapAdane usa jinavallabhakoM vAcanA deNeke liye pravRtti karI, jaise thoDe hi kAlameM siddhAnta vAcanA pUrIhUi, tathA zrIgurumahArAjake eka pUrvaparicitamitra jyotiSIthA, usaneM zrIgurumahAjakoM kahAthA ki jo Apake koI yogyaziSya hove, taba usa ziSyako mereko soMpaNA, jise usa ziSyako samagra jyotiSa samarpaNa karuMgA isaliye zrIsiddhAntoMkI vAcanApUrNa honepara pUjyazrIne zrIjinavallabhagaNiko jyotiSIkoM soMpeM usajyotiSinebhI ji For Private And Personal Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 251 navallabhagaNike liye sarvajyotiSavidyA parijJAnasahita arthAt rahasyasahitadIvI, isatare siddhAntavAcanAvagere grahaNa pUrvaka zreSTha anuSThAnavarddhamAnapariNAmaseM zrIsiddhAntokta kriyA karatA hUvA, aura acchIta reprApta kiyA haisphUrttimAnajyotiSajisane aisA, jinavabhagaNi apaNe gurumahArAjake pAsame jAneke liye AcArya zrI kA AjJA vacana cAhatA hai isa avasarame pUjyapAda zrI abhayadevasUrijIneM kahA, hevatsa siddhAntoktasAdhvAcArasarvatumane jANA hai isaliye siddhAntAnusAra hi kriyAuddhAravidhikarake jaise isa samaya varttate ho vaisAhi karaNA, vAdame zrIjinavallabhagaNineM zrI abhayadevasUrijI ke caraNoMme namaskAra karake kahA jaise zrIpUjyapAdoM ki AjJA hai, vaisAhi nizcayavatUMgA, aurapradhAnadinameM AcAryazrI ke pAsaseM calA aura jisamArgaseM AyA usI mArgakarake phera marukoTameM pahucA, aura zrIgurujIke pAsa jAtisamayasi - ddhAntaanusAra maMdirameM vidhilikhi, jisa vidhikarake adhi maMdira bhI mokSakA sAdhana vidhi caitya hove, vaha yaha ihAM para utsUlokakrama hai, naca naca snAnaM rajanyAM sadA sAdhUnAM mamatAzrayo, naca naca strIpravezo nizi jAtijJAtikadAgraho, naca naca zrAddheSu tAmbUlamityAjJA'treyamanizrite vidhikRte zrIjaina caityAlaye // 1 // artha :- ihAM nizrArahita vidhiseM banA huvA isa zrIjainamandirameM yaha AjJA hai ki niraMtara rAtrimeM snAtrapUjA zAntikapUjA zAntisnAtra aSTottarI paMcakalyANakapUjA mahotsava aMjanazalAkA mandira For Private And Personal Use Only Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 252 pratiSThA vedIpratiSThA mUrtipratiSThA balikaraNA darzanakaraNA pUjA karaNI nATaka gAna bhAvanAdika nahiMjakaraNA, sAdhuvoMke mamatvakA sthAna bhI vaha jinamandira nahiM hai, rAtrimeM striyoMkA praveza bhI nahiM hai, pitA mAtA putra pautra vagere gharasaMbaMdhi paMcAyati jAtikadAgraha kahA jAve hai, sAsu zusarA vagere jJAtikI paMcAyati jJAtikadAgraha kahAjAve hai yaha jAtikadAgraha aura jJAtikadAgraha bhI jisa jainamaMdirame nahiM hove hai __aura jainamaMdirameM puruSoMke striyoMkA saMghaTTA (sparza) pUjA prabhAvanA vagere dharmakArya rAtrimeM nahiM hove rAgAdi hetu hoNeseM, zrAvakoMko tAmbUlakA denA aura tAmbUla lenA aura tAmbUla vagerekA khAnA nahiM hove hai . aura niraMtara rAtrimeM puruSoMkA praveza vidhi caityameM nahiM hove aura taruNa strI mUlanAyaka pratimAkI pUjA nahiM kare, aura 10 aura 84 AzAtanA TAlanepUrvaka pAMca abhigamanasAcavaNepUrvaka divasameM zAstraniyamAnusAra sarvasaMgha isa vidhi caityameM pUjA sAmAyika vyAkhyAna prabhAvanA vagere yathAyogya dharmakArya kara sakte hai // 1 // ityAdi vidhi isa jainamaMdirameM karaNA ucita hai, jisse sarva caityavaMdanAdi anuSThAna karA hUvA mukti ke liye hove, vAdame yaha jinavallabhagaNi vahAMseM apaNe gurumahArAjake pAsa jANeke liye pravRttamAna hUve kramaseM calate huve mAiyaDa grAmameM pahuMce, AsikA nagarIgaDhaseM tInakoza uralI tarpharahai, arthAt nagarImeM nahiM gaye tIna koza dUra rahai, usI grAmameM zrIgurumahArAjaseM milaNeke liye eka manuSyakoM bhejA, usa purupake hAthameM lekha For Private And Personal Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 253 likhakara diyA, usa lekhakA yaha bhAvArtha hai ki - yathA ApakI dayArse apaNe gurumahArAja ke pAsameM sarvasiddhAnta saMbaMdhi vAcanA lekara mAiyaDa gAma meM AyAhUM, pUjyoMko merepara prasAda karake saipara hi merekoM milaNA, vAdameM guruzrIneM jANA ki kyA kAraNa hai jisase jinavallamagaNineM isatare puruSake sAtha saMdesA mejA hai, aura vaha jinavallabhagaNi khuda ihAM para nahiM AyA, isaliye jAnA jAtA hai ki ihAM koI jarUra kAraNa hai, isatare vicArake dUsare dina sarva lokoMke sAtha AcArya sAmane AyA, jinavallabhagaNi sAmaneM gayA guru zrIko namaskAra karA guru zrIne kuzalavRtAnta pUchA aura jinavallabha gaNiyeM yathArtha sarva bAta kahI, aura brAhmaNa vagere lokoMke samAdhAnanimitta jyotiSake balasaiM kitanAka bhUtabhaviSyavartamAna saMbaMdhi meghavagerekA svarUpa isa prakArase kahA ki jisa meghAdikharUpako zravaNa karake gurukobhI Azrarya huvA, bhUtapUrvakastadvadupacAra, iti nyAyAd gurorityuktaM, bhUtakAlakA vartamAna meM upacArakaraNeseM guruko bhI Arya hUvA ityAdi kahA, vAdameM guruneM puchA ki he jinavallabha tuM apaNe maThameM kyuM nahiM AyA, vAdajinavallabha gaNine kahA, he bhagavana zrIsuguruke mukhase jinavacanarUpI amRtako pIke, isa samaya kisatare durgatirUpa kArAgAra meM apane AtmAke saghanabandhanasadRza aura viSavRkSake sadRza caityavAsakuM sevaNekI icchA karUM, bAda meM guruneM kahA hai jinavallabha maineM yahavicArA thA ki jo terekoM apaNA padadeke tere khaMdhapara apaNe gacchasaMbaMdhi mandira zrAvaka vagerekA bhAra rakhake, pIche meM sadguruke pAsa meM vasatimArgaaMgIkArakarUMgA, vAdameM jina For Private And Personal Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Anh 254 vallabha gaNine vikasvaramAna mukhakamalakarake kahA, he bhagavan yaha ApakA kahenA bahuta hi ucita hai, _ aura vivekakA yaha hi phala hai jo heya pApAdika vastu hai usakA tyAga karaNA upAdeya aMgIkAra karaNe yogya tapa saMjamAdi jo aMgIkArakaraNemeM Ave to zreya hai, ___ aura yaha zubhamArga aMgIkAra karaNekI ApakI tIvratara icchA hai. to apaNe sAtha hi suguruke pAsameM cale, yaha pratyuttara suNake guruneM isake sAmane nizvAsA nAMkhake kahA ki gacchAdivyavasthA kiyAM vinA hi cAritra aMgIkAraNA, he vatsa, aisI nispRhatA hamArI nahiM hai, jisa nispRhatAkarake gacchAdi ciMtA karaNemeM samarthapuruSa vinA khagaccha mandira vADI vagerekI ciMtA choDake suguruke pAsameM vasativAsa hama aMgIkAra kareM, isaliye avazya vasativAsa tumakohi aMgIkAra karanA, yaha AjJAvacanazravaNa karake zrIjinavallabhagaNijIne kahA, he bhagavan aisA hi hovo, vAdameM guru pIchA palaTake AsikAnagarIme pahuMcA, vAda meM zrIjinavallabhagaNi bhI bhUtapUrvagurukIAjJAseM zrIaNahila pura pATaNakI tarpha vihArakiyA, aura kramaseM vihAra karate huve vAcanAcArya zrIjinavallabhagaNi aNahilapurapATaNapadhAre aura zrImAn pUjyapAda abhayadevamUrijIke caraNakamaloMmeM bahuta hi AdaraseM vidhipUrvakavandanAkaranepUrvaka donucaraNakamaloMko sparzakara apaNe janmako saphalakarA, taba zrImAnabhayadevasarijIko ApaNe manameM pUrNasamAdhAna yAne pUrNavizvAsa, utpanna huvA aura vicArA ki jaise isakI hamaneM parIkSA karI, vaisAhi yaha hUvA, For Private And Personal Use Only Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 255 vAdameM zrImAnabhayadevasUrijI apaNe manameM jANate huve bhI kisIkobhI kaheM nahiM, aura usa samaya ApaNe manameM vicArate huve ki yaha jinavallabhagaNi hi hamAre pada yogyahai, paraMtu caityavAsI AcAryakA ziSya hai, isaliye gacchake saMmata nahiM hogA yaha vicArake gacchasthitivAste gacchadhAraka zrIvarddhamAnasUrijIko apaNe paTTameM sthApe, aura zrIjinavallabhagaNijIko zrImAn abhayadevasUrijIneM apaNe saMbaMdhi upasaMpada dIvI, arthAt apaNe ziSyatvapaNe svIkAra karaNepUrvaka veSacAritra zrutasvAmnAya yogAdika sAtizaya jyotiSa guptarahasya vagere sarva prakArakI upasampada apaNe nAmaseM apaNe hAthaseM dIyA aura sUrimatrAnAya guptarahasya aura gaNi vAcanAcArya Adi padavI aura bahumAnapUrvaka sarvaguNakalAparipUrNa bhAvaseM apaNA mukhya ziSya paTTayogya samajakara kisI prakArakA antarabhAva nahiM rakhakara yogyaguNapAtra banAye, aura guNaratna satvasamUhake AdhArabhUta kramaseM bhaye, aura gacchake kAraNaseM usatare honeparabhI avasarakI apekSA karate huve, kAlakSepa karA aura AcAryazrI manameM vicAreM ki yogya avasara Ave to vAcanAcArya zrIjinavallabhagaNiko mukhyAcArya pada denemeM Ave, isa tare vicAra karate rahai, vAdameM apaNA svalpAyu honeseM aura yogya avasara nahiM ANeseM apaNe hAthaseM mukhyAcArya pada nahiM de sake sAmAnya tarike gacchasthitinirvAhake liye apaNe padameM zrIvarddhamAnasUrijIko mukarara karake zrImAn abhayadevasarijI apaNe hAthaseM veSazruta cAritrarUpa upasampada deke kahA ki-AjaseM leke hamArI AjJAmeM rahenA, sarvatra hamArI AjJAseM hi tumako pravartanA, aisA kahA, aura For Private And Personal Use Only Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 256 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ekAntameM zrIjinaprasannacandrasvarijIko kahA, mere paTTame zreSThalama meM zrIjinavallabhagaNiko sthApaNA, isatare muktinagarakI sAkSAt sopAnapaMkti hove vaisI zrInavAMgavRttikA bhavya lokoMko upadeza de ke, siddhAntameM kahe huve, vidhiseM aNazaNaArAdhanA saMlekhanA karake samAdhiseM paMcaparameSThInamaskArakA smaraNa karate huve zrImAn abhayadevasUrijI vi0 saM0 1967 meM kavaDavaMjanagara meM svarga nivAsI hUve, aura zrIprasannacandrasUrijI koMbhI zrIabhayadevasUrijIke paTTameM mukhyAcAryapada kahepramANe denekA avasaranahiM milA, vAdameM zrIjinaprasannacandrasUrijIneM bhI apaNeM Ayuke antasamaya zrIdevabhadrasUrijIko vInati karI, yaha pUrvokta sugurukA upadeza Apako avazyahi saphala karaNA, vaha sugurukA upadeza karaNekuM meM samartha nahiM hUvA hUM, taba zrIdeva bhadrasUrijIneM zrIprasannacandrasUrijIkA vacana aMgIkArakarA, varttamAna yogakarake isatare hi kareMgeM, Apako manameM samAdhirakhanA, kisIta rekI ciMtA karaNInahiM, isatare prasannacandrasUrijI koM zrIdevabhadrasUrijIneMkahA, aura zrIjinavallabhagaNivAcanAcArya bhI kitanAkAlaparyaMta zrIaNahilapurapATana bhUmimeM vicarake, ihAM gujarAtadezameM kisIkobhI vaisA vizeSa bodha karaNekuM nahiM samartha hoveM haiM jisseM manameM samAdhAna utpanna hove, aisA mana meM vicArake, tInaThANAseM Agamavidhi karake aura zreSThazakuna karake bhavya janamanarUpI kSetrabhUmikAmeM bhagavAna kI kahIhuI vidhikarake dharmavIjavANeke liye, zrI mevADa Adi dezoMmeM vihAra karate huve, usa vakta mevADaAdi sabahi deza prAyeMkara caityavAsIAcAyoMkarake vyAptayeM, vahAM saba hi loka For Private And Personal Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 257 caityavAsI AcAryoM karake vAsitavarne hai, kiMbahunA, vaisAdezAntarameM rahe huve, anekagAmanagarAdikoMmeM vihArakaratehUve, citoDaparvatake kilemeM pahoce, parantu citoDanagarasaMbaMdhi sabahi loka kSudra caityavAsIyoM karake bhAvitahai, tobhI ayukta upasargaparisahAdika kuchabhI karaNekuM nahiM samarthabhaye, zrIaNahilapura pATaNameM vicarate huve zrIgurUmahArAjakI bahutahi bar3I prasiddhikIrti prabhAva suNaneseMhi hataprabhAva hUve, bala parAkrama dhairyAdika jiNoMkA naSTa huvA, isaliye kuchabhI ayuktavyavahArakaraNeke liye samartha nahiM hUve, vAdameM vAcanAcArya zrIjinavallabhagaNijIneM vahAM citoDanagarIkA lokoMke pAsameM raheNeke liye sthAna mAMgA, taba citoDanagarIke zrAvakoMne kahA he bhagavan ihAMpara rahaNeke liye koi sthAna nahiM haiM paraMtu ekacaMDikAdevIkA maTha hai, jo vahAM Apa rahoto hAjarahai, taba vAcanAcAryazrIjinavallabhagaNijIneM zuddhajJAnopayogaseM jANAki, duSTaAzayaseM yahakahetehaiM, tathApi vahAM raheNesebhI zrIdevaguruke prasAdaseM kalyANahogA, yaha vicArake uNa zrAvakoMse kahA, tumArI AjJA hove to vahAM caMDikAdevIke maThameM hamarahaiM, yaha suNakara uNa kSudrAzayavAle zrAvakoMne kahA ki-hamAre atizaya kara sammata hai, Apa caMDikAdevIke maThameM raho, taba vAcanAcArya zrIjinavallabhagaNijI zrIdevagurUkA achI taraha smaraNa karake zrIcaMDikAdevIkI stuti pradAna pUrvaka avagrahaleke, caMDikAdevIke maThameM rahe, zrImatIcaMDikAdevI vAcanAcArya zrIjinavallabhagaNijIke jJAna dhyAna tapa saMjama vagereha sadanuSThAna karake prasanna huI duSTa prayukta chala chidra maMtra taMtra yaMtra vasIkaraNAdi 17 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org A 258 upasarga pramAdarahita upayogasahita nirantara rakSA kareM, zrIjinavallabhagaNivAcanAcArya kaise samasta vidyA ke nidhAna hai so dekhAteM sarvasiddhAnta jANanevAle, sUtrapATha aura arthaseM, kaMTha haiM pANinI Adi ATha vyAkaraNa jinoMkoM, aura meghadUta Adi sarva mahAkAvya kaMTha haiM, rudraTa udabhaTa daMDi vAmanabhAmahAdi alaMkAra 84 nATaka sarva jyotiSa zAstra, jayadevAdi sarva chaMda graMtha aura jinendramatakI vizeSakarake sthApanA karanevAle, zrIsiddhasenAcArya zrIhari - bhadrAcArya zrI abhayadevAcArya kRta sammati tarka anekAntajaya patAkAdi tarka zAstra aura 84 hajAra syAdvAdaratanAkara pramANa lakSmA pramANarahasya zabdalakSmAdi graMthoMkoM apaNe nAmamutAbika jANanevAle aura kandalI kiraNAvalI nyAyazaMkara naMdana kamalazIlAdi paradarzanasaMbaMdhi tarkAdi zAstroM meM bahutahi vicakSaNa bhaye haiM, isakA yaha bhAvArtha hUvA ki- igyAramI sadImeM bAramI zAdIke prAraMbhasamaya jo prAcIna arvAcIna svadarzanasaMbaMdhi paMcAMgI sahita sarva jaina siddhAnta aura svadarzanasaMbaMdhi sarvavyAkaraNa nyAyakAvya koza chaMda sAhitya alaMkAra jyotiSa vaidyaka prakaraNa caritra rAsa kathA campU nATakAdi sarva zAstra apaNe nAma sadRzaupasthita kiye huve hai, aura paradarzanasaMbaMdhi anekamatAzrita kapila vaidika jaiminI gautama kaNAda bauddha zaiva vaidAMtika vaiSNavAdi matAzrita mUlasiddhAnta rahasya sahita aura anyadarzana saMbaMdhi sarva vyAkaraNa nyAya kAvya koza chaMda sAhitya alaMkAra jyotiSa vaidyaka vedasmRti purANa itihAsa kathA campU nATakAdi gadya padyAtmaka sarvazAstra apaNe nAmamutAbika jAnate haiM aura puruSa saMbaMdhi sarva Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 259 guNakalA meM bahutahi vicakSaNa haiM isaliye caudahaprakArakI vidyAke pAraMgAmI haiM, aura usavakta meM aisA koI zAstra yA guNa kalA nahithA jo ki zrIjinavallabhagaNivAcanAcArya apaNe buddhike balaseM nahiM jAnA yA nahiM zIkhA aura sarvazAstra guNA kalAke bhaMDAra aura sarvavidyAke pAraMgAmI huve aura zaMkAdidUSaNarahita siDasaThasamyaktaguNasahitahoneseM sarvotkRSTasamyakta guNaseM bhUSihe AtmAjiNoM kA aise, aura svasamaya parasamayake sarvaprakArasa jANakAra hoNeseM samayAnusAra sarvotkRSTajJAnapradhAna caraNa karaNa guNa pradhAna, tapa saMjama pradhAna, dhyAna pradhAna, samiti gupti pradhAna, kSamA mArdava Arya mukti satya zauca akiMcana brahmacaryapradhAna, lAghavapradhAna, sajjhAyapradhAna, dAnapradhAna, bhAvapradhAna, yogapradhAna, mantra yatra taMtrapradhAna, Ayukta sarvAnuyoga pradhAna, ghoraguNI ghorabrahmacaryavAsI ghoratapasvI, diptatapasvI taptatapasvI mahAtapasvI kulasampanna jAtisampanna balasampanna rUpasampanna vinayasampanna guNasampanna dhRtisampanna saMghayaNasampanna saMsthAnasampanna pratirUpatejasvI yugapradhAnAgama madhuravacana gaMbhIra upadezatatpara aparizrAvI somyaprakRti zAntaguNa saMgrahazIla abhigrahamati anekaprakArakA abhigraha karaNevAle, ora kalahAdi nahiM karaNevAle, vikathAdi nahiM karaNevAle 18 pApasthAna meM dravya bhAvaseM kahAMbhi pravRtti nahiM karaNevAle sattAvIsa muniguNavibhUSita pacIsa upAdhyAyaguNe virAjamAna akathaka acapala prazAntahRdaya ityAdi sadbhUta guNazatazaH parikalita aura sarvotkRSTa samyakdarzana jJAna cAritra tapa saMjamavIryAdika jiNoMkA aise, aura zrIharSa bhAravi mAgha kAlidAsAdi jo lokameM For Private And Personal Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 260 bahutahi zreSTha ucca koTike vidvAna aura kavi hUve haiM, vo bhI jiNoke pratyakSa sanmukha ziSyatva bhAvakoM prApta hoveM aise, aura vizeSaseM indra zukrAcArya suraguru Adidevabhi zrutasamudrake viSayameM jiNoMke sAmane alpabuddhivAle hote hai, aura gautama sudharma jambuprabhavAdi avatAra, aura " tittharasamo sUri jo sammaM jiNamayaM payA mehatti vacanAt" titthaMkara samAna zrutasamudrake pAraMgAmI, kalikAlasarvajJa prAkRtake aMtima mahAkavi isa liye pradhAna jJAna zaktiseM aura mahAkavitva zaktiseM arthAt mahAkavitvakI pradhAna sugaMdhiseM, zrIjinavallabhagaNivAcanAcArya zrIcitrakUTa nagarameM sarvatra prakarSapaNe prasiddha hote hUve' vAdameM sarvaparadarzanavAle brAhmaNa kSatriya vaizya zUdra 4 varNavAle loka ANe zaru hUve, aura jisa jisakuM jisa jisa zAstraviSayameM saMzaya utpanna hove, vo sabahi loka usa usa zAstraviSayI saMdehakuM vinayasahitabhaktipUrvaka pUche zrIjinavallabhagaNibhI sUryakI taraha sarvatra bhanyoMke aMta:karaNoMmeM viziSTa upadezadvArA praveza karake sarva saMdeharUpa aMdhakArakuM nAza karate bhaye, citrakUTanagarake zrAvaka bhI dhIre dhIre thoDe thoDe ANe lage, vAdameM zrAvakoMne satyArtha AgamavANI suNake, Agama anusAre satya kriyA bhI dekhake, bahutaseM zrAvakoMne aura anyadarzanavAle 4 varNake lokoMneM apaNe nijagurupaNe zrIjinavallabha gaNivAcanAcAyako svIkArakare aura sAdhAraNa sudarzana sumati palhaka vIraka mAnadeva dhaMdhaka somilaka vIradeva Adi zrAvakoMne sAdara saMtoSa vinaya bahumAna bhaktisahita vidhipUrvaka samAghi samyaktasahita nijanijazakti anusAra aNuvrata, guNavata, zikSAvata, rAtribhojanaviramaNavrata, For Private And Personal Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 261 abhakSa anaMtakAya viramaNabata sAtavyasanaviramaNa, zrAvakaSadkarmaniyama, yathAzakti Azrava nirodha niyama,aneka abhigrahakaraNa,niyama Adivrata niyamAdika saMtoSa pUrvaka grahaNa kiye, aura zrIjinavallabhagaNivAcanAcAryajIkoM nijagurupaNe svIkAra kiye, // 1 // aura zrIabhayadevasmUrijI gurumahArAjake sadupadeza karake zrIjinavallabhagaNivAcanAcAryajIkoMsAtizAyiatIta anAgatAdi jJAnasAtizAyi jyotiSa parijJAna bahutahi vizeSa thA, isaliye bhagavAna zrIjinavallabhagaNivAcanAcAryajIkepAsameM eka sAdhAraNa nAmaka zrAvakaneM parigraha pariNAmavrata grahaNa karaNaikeliye pravartamAna huvA, utane guNagariSTha yA guNa viziSTha zrIjinavallabha gaNivAcanAcAryajIneM usa zrAvakase kahA, he sAdhAraNa kitanA sarva parigrahakA pramANa karegA, taba usa zrAvakaneM kahA' hebhagavAna mere vIzahajAra pramANe sarva parigrahakA pramANa rakhaNA hai, zeSa sarva parigrahakA tyAga karatA hUM, putrakalatrAdikakI giNatinahiM, utaneM nirmalajJAnadRSTivAle zrIjinavallabhamarijI bole ki hezrAvaka parigrahapramANabaDhAvo, vAda usa sAdhAraNa zrAvakaneM parigrahapramANa baDhAkara tIsa hajAra pramANe karaNe lagA, utane phera pUjyazrI bole, ki he mahAnubhAva isase bhI bahutara vicAro, taba sAdhAraNa zrAvakaneM kahA, he svAmI mere gharasaMbaMdhi sarvasAravastuvoMkA molagiNeparabhI pAMcaso (500) purA na hove, tisaparabhI Apa zrIke vacanaseM mene sarvaparigraha pramANa vaDhAkara 30 hajjArapara rakhAhai, usaparabhI ApazrIne kahAki he mahAnubhAva isaseMbhI jAdA pramANa baDhAvo, esA Apa zrI pharamAte haiM toM isase jAdA kahAMseM mere adhika tara dravya (dhana) kI prApti hogI, For Private And Personal Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 262 vAda sAtizAyi zAnazAlI bhagavAn zrIjinavallabhaga NivAcanAcArya bole, sarva sAdharmiyoM meM sarva sAdhAraNa sthitivAle, he sAdhAraNa zrAvaka puNyasamUha kyA asAdhya hai, atulAgaNanA ( pramANarahita giNati ) matakara, kevala caNAmAtra vecanevAle puruSabhI agaNya dhanake svAmI hojAte haiM, aisA abhiprAya sahita gurumahArAja ke vanacasunake saMdeha rahita hokara manameM vicArA ki kuchane kucha dhanAdikaki prApti jarUra mere hogI, aura yoga kSemarUpa kalyANa jarUra mere hovegA, yaha sAdhAraNa zrAvaka pUrvokta manameM vicArake vAdameM mukha vikAza karake sAdhAraNa zrAvakaneM kahA, jo aisA hai to he bhagavAn mere eka lAkha pramANe sarva parigrahakA pramANa hovo, taba zrIgurumahArAjaneM sAdhAraNa zrAvakoM sarvaparigrahaparimANatrata uccarAyA, aura parigraha pramANatrata grahaNakiyAM vAda, zrIsadgurumahArAja ke caraNa kamaloMkI sevAseM, azubhaantarAyakarmakAkSayopazama honeseM pratidinameM pravarddhamAnasaMpadAvAlA huvA, vizeSakarake zrIgurvAjJAmeM pravRtti karatA huvA, vaha sAdhAraNa zrAvaka saMpUrNa zrIsaMghake harakoI kArya meM sarvazrIsaMghakA madhyasthapaNeM kAryakaraNeMmeM tatparahUvA, aura sahakAdi zrAvakabhI sAdhAraNa nAmA zrAvakakI taraha sarvatra hareka dharmakAryoM meM zrIjinavallabhagaNivAcanAcAryajIkI AjJA karakehi pravarttanA zarukarA, vAda tisa citrakUTanagarameM zrIjinavallabhagaNivAcanAcAryajIneM caturmAsakasaMbaMdhi navamAkalpakarA aura kramase pacAsa dinameM saMvatsarIpratikramaNa kiyAMke vAda meM Azvina mAsa AyA taba Asojavadi terasakA zrImahAvIra devakA garbhApahAra kalyANaka AyA sUtrasiddha jANake, aura caityavAsIyoM karake tiro For Private And Personal Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Anh 263 hita kiyA hUyA jANake, sarva sabhA samakSa zrAvakoMko zrIjinavallabha gaNivAcanAcAryajIneM kahA, hezrAvakajUno Aja zrImahAvIradevakA dUsarA gopahAra kalyANaka hai, yaha garbhApahAra kalyANakakrama saMkhyA dUsarA kahAjAve haiM, aura yaha garbhApahAra kalyANakasUtra siddha hai, tathAhi " paMcahatthuttare hotthA sAiNA parinivvuDe" inahi pragaTa akSaroM karakehi siddhAntameM kahaneMseM, aura dUsarA vaisA koibhI vidhicaitya IhAMpara nahiM haiM, Isaliyehi caityavAsIyoMke caityame jAkeM, jo Aja deva vAMdanemeM Ave to acchAhe vAda zrIgurumahArAjake mukhakamalaseM nikale huve vacanoMko ArAdhana karaNevAle zrAvakoMne kahA, hebhagavan jo Apake sammata hai vaha hi hama karaNekuM taiyAra haiM, vAdameM sarva pauSahavAle vagairaha zrAvaka loka ati nirmala zarIra jinoMkA aura nirmala vastra jinoMkA aura grahaNa kiyAhai nirmala devapUjAkA upakaraNa jinoMne aise zrIgurumahArAjake sAtha mandirameM jANeke liye pravarttamAna hUve, vAdameM zrIgurumahArAjakoMzrAvakasamudAyake sAthaAtehUve dekhake, caityavAsInIsAdhvIneM kisI manuSyakopUchA ki Aja ina vasativAsI. yoMkekyAvizeSaparvahai, jisase yahabahutaseM guru zrAvaka milakara jinamandirajArahe haiM, utaneM kisIekamanuSyaneM usa caityavAsInI sAdhvIkoM kahA, sAmAnya gaNanAmeM chaThA, aura kramasaMkhyAmeM dUsarA garbhApahAra nAmakalyANaka karaNeke liye yahajArahehaiM, arthAt caityavAsIyoMkaraketirohitakiyA huvA aura sUtra siddhavIragarbhApahArakalyANakaAjahai isaliyekalyANakanimittadeva vandanAkaraNekoMkalyANakAdibahumAna nimitta yaha jArahehaiM, vAda tisacaityavAsInI For Private And Personal Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 264 sAdhvIneM vIra garbhApahAra kalyANaka, kalyANakatarIkekavIbhImeneM merIuMbarameM nakIyA nasuNA nadekhA, suvihitamunInAMdarzanAbhAvAt, caityavAsinAMkalyANakatayAniSedhAt, suvihitamuniyoMke darzanake abhAvaseM, caityavAsIyoMke to yaha garbhApahAra kalyANaka rUpatA karake niSedha karaNeMseM, isaliye tisa caityavAsanI AryAne apaNe manameM vicArA ki yahAM citrakUTanagarameM hamArI prabalatA vizeSa honepara pahile koibhI suvihita mArgavAle zvetAmbarAcAryaneM Ayake vIragarbhApahArakalyANakAdizuddhaprarUpaNA nahiM karaNeMpAye, aura yahAM rahake hamAre pratikUla pragaTapaNe zuddha dharmopadeza suvihita sAdhu zrAvakAdi mArgopadeza vIra garbhApahAra kalyANakAdi zuddhaprarUpaNArUpakArya pahile kIsIsuvihita AcAryaneM Ayake nahiM karA aura yaha vIragarbhApahArakalyANaka ArAdhana Adi dharmakArya hamAre mandirameM hamAre pratikUla pragaTapaNe kIsIne aisA pahile vartAva nahiM kIyA, aura isa samaya ( isa vakhatameM) "eejUappahANAyariA suddhaparUvagA suvihiyamagga vihAriNa vAU iva appaDibaddhA sAraya salilaM va suddhahiyayA, caraNakaraNovajuttA bhayeNaee saMmuheNa kovi paDisehiuM samAgamissai savevi kAyarA iccAiciMtiU Na jeNakeNavi uvAyeNa ahaM paDisehAmi jahANaM AmhANaM paraMparANaM Na havai lovo tahAsamAyarAmi" yaha jinavallabhagaNivAcanAcAryajI bahuta baDe ADaMbarapUrvaka zrAvakAdisamudAyasAtha Ayarahe haiM, aura inoMkA For Private And Personal Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 265 yaha ihAM para koi bhI vidhicaitya henahiM isaliye jinavallabhagaNi vAcanAcArya zrAvakAdi samudAya sAtha jagajAhira rItiseM Aja yahAM hamAre mandirameM Akara pahile pahela kalyANakA ArAdhana kareMgeM, aura hamArI AcaraNAviruddha svamaMtavyakoM poSaNa kareMgeM, isa vajeseM ihAMpara hamArI AcaraNA AmnAyameM dhakkA pahoMcAyeMgeM, aura lokomeM hamArI hAsI niMdA hogI isavAste yaha Aja kalyANakakAArAdhanakaraNAyuktanahiM, parantu yaha AcAryavizeSazrutavAna hai yugapradhAnaAgamakoMjAnateM haiM, aura isa samaya ihAMpara inake mutAbika dUsarA koibhI AcArya hai nahIM, aura isasamaya yaha yugapradhAna AcArya hai, zuddha prarUpaka hai, suvihitamArga meM calanevAle haiM, vAyukemutAbikaapratibaddha vihAra karaNevAleM haiM, saradaRtuke jalamutAbika zuddhahRdayavAleM haiM, caraNa karaNameM vizeSaupayogI hai, apane guNoMseM ihAM para svadarzana paradarzana meM prasiddhahave haiM, nagaravAsI sarva paradarzanavAle nAhmaNa kSatriya vaizya vagere loka bhramarakI taraha guNoseM raMjita hokara niraMtara sevA karateM haiM, parama bhakta huve haiM, hamAre zrAvaka samudAyakoMbhI suvihitamArgakA upadeza dvArA bhAga bahutase hamAre bhakta zrAvakoMko apaNeM bhakta karaliye haiM, bahuta hamAre zrAvaka loka svecchAseM zuddhaprarUpaka zuddha cAritriyA jANake tathA inakA zuddhaAcAradekhake isa samaya inake bhakta huve haiM, prAyeMkara Adhe zrAvaka to hamAre inake tarapha cale gaye haiM sesa rahe haiM vebhI sAyata na cale jAveMge isa hetuseM inakoM apaneM maMdiravagere dharmasthAnoMmeM nahiM pravezakaranedenA yahahamAre pADakara For Private And Personal Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 266 pakSake virodhi hai, inake paricayaseM hamAre pakSakI hAnI hove hai inakA paricaya Agamana vagere achA nahiM hai, isaliye apane maMdira maTha vageremeM inako inoMkIvidhiseM inokemaMtavya pramANe dhArmika kriyA nahiM karaNe denA isa samaya inokA bahuta baDA prabhAva paDe hai, isa vajeseM inoMke khyobhaseM inoMke sAmane hamAre pakSavAle koibhI isasamaya niSedha karaNeMke liye nahiM AveMge, isa samaya inoMke pakSakI pracura prabalatA bhai haiM, hamAre pakSavAle sarva kAyara haiM, ityAdi usa AryAneM apaNe manameM vicAra karake strI jAti hoNeseM ekadama sAhasaavalaMbanakarake bolI ke isa samaya jisatisaupAyakarakemeMmanAkarUM, jisse hamArIparamparA AcaraNAkA lopa na hove, aura lokoMme hamArI niMdA hAsIbhI na hove, vaisA varatAva karaM, bAdameM vaha AryAmandirake daravajemeM ADI girake rahI, arthAt mandirake daravAjemeM ADI mArga rokaNeke liye sogaI" vAdameM mandirakedaravAjeparaAye huve AcAryazrIkoM dekhake AcAryazrIke prati pUrvokta duSTa cittavAlI AryAneM kahA ki, jo ApazrI isa hamAre mandirame merA apamAna karake praveza karegeM, to meM avazya ihAMpara maraMgI maraMgI, vaisA aprItikA kAraNa jANake dekhake vAdameM pUjyazrI vahAMseM pIche loTake apaNe sthAnapara Aye, vAdameM dharmAMtarAya miTAneke liye aura AcAryazrIkI AjJA ArAdhaneke liye dharmiSTa paramabhakta zrAvakoMneM kahAM, he bhagavan bahutaseM hamAre ghara baDe baDe haiM, vAste koi gharake Upara majalameM cauvIsamahArAjakA citritapaTTadharake devavaMdanAdi sarvadharmakAryakareM, aura garbhApahAra kalyANakakI ArAdhanAkI For Private And Personal Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 267 jAveto ThIka hai, AcAryazrIneM kahA aho zrAvako yaha dharmakArya kiyA jAya isa samaya kyA saMdeha hai, arthAt nisaMdeha avazya karaNIya yaha dharma kArya hai aisA nizcaya tumajANoM, yaha dharmakArya avazya Ajahi karaNemeM AvegA, yaha AcAryazrI kA vacana zravaNa kara, vAda me AcAryazrI ke sAtha zrAvakAdi saMghaneM vistAra pUrvaka vidhisahita garbhApahAra kalyANaka Asoja vada 13 ke roja ArAdhana karA, isaliye samAdhAna huvA, dUsare dina gItArtha zrAvakoMneM vicAra karA, vaha yaha hai avidhi mArga meM pravRtti karanevAloMke sAtha raheneseM, vidhi mArgake virodhi pakSavAloMke saha saMbaMdha honeM seM athavA rakhaneseM jinokta vidhibarobara karaNeMkuM nahiM samartha haiM isaliye jo AcAryazrI ke sammata hove to ' uparitale ca devagRha dvayaMkAryate' Uparake majala meM doya jinamandira karAyA jAyato ThIka hai, aura apaNeM samAdhi hove, yaha apaNA abhiprAya AcAryazrIkoM nivedana karA, taba AcAryazrI bhI bole, yathA jina bhavanaM jinabimba, jinapUjAM jinamataM yaH kuryAt / tasya narAmaraziva sukhaphalAni karapallavasthAni // 1 // vyAkhyA - jinamandira jinapratimA jinapUjA jinadharmakuM jo puruSa kare, usapuruSa ke manuSyadeva mokSakA sukharUpaphala hastapallavameM rahe huve haiM, // 1 // isa dezanA karake zraddhA pradhAna zrAvakoMne jANA ki jo hamArA vicAra hai vaha zrIgurumahArAjakoM vAMchita hihai, yaha lokoMmeM vAta bhai ke jaise ina vAcanAcArya jinavallagaNike bhaktazrAvaka loka dUsarA mandirakarAveMge, isa bAtakuM suNake, prahalAda nAmaka zrAvaka bar3AcaityavAsIzrAvakaca hudeva nAma seThaneM zrIjinavallabhagaNi vAcanAcAryajIkoM suNANeke liye For Private And Personal Use Only Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 268 prahalAdanAdi zrAvaka samudAyaprati kahAM iye ATha muMDevAle doya mandira karAvegA, aura rAjake mAnanIka hogA, yaha bAta zrIjinavallabhagaNijIne suNI, dUsare dinameM bAhira sthaMDila bhUmi jAtA AcAryazrIko mArgameM caityavAsI zrAvaka bahudevanAma seTha milA, taba AkSepasahitajJAnadivAkarazrIjinavallabhagaNi mizraneM kahA, hebhadrabahudeva garvanahikaraNA, ina hamAre zrAvakoMke andaraseM koikazrAvaka dhana samRddhahokara tumAre kahe pramANe kAryakaraNevAlAhogA, aura vaha terekuM baMdhe huve kuM chu DAvegA, vaha kArya vaisAhi huvA, aura AcAryazrIke prasAdaseM sajana prakRtivAlA sAdhAraNa nAmazrAvaka rAjAke adhikatara mAnanIyahuvA, aura vaha bahudevanAmA seThacaityavAsIzrAvaka rAjAsaMbaMdhi kisI aparAdhameM Anepara, usa duSTamukhavAle seThake Upara naravarmarAjA nArAjahuvA, aura usaseThakuM uMThake sAtha bAMdhA, uMThakI taraha vilApa karate huve seThakuM rAjapuruSa dhArAnagarImeM naravamarAjAke pAsa lAteM haiM, isa avasara para dhArAnagarImeM koI kAryake liye saralaprakRtivAlA sAdhAraNanAmazrAvaka suvihita pakSIya gayAhuvAthA, sarvajagatake liye samabhAvaseM hitakArI pravRttivAlAsajana sAdhAraNanAmA zrAvakane rAjapuruSakoM manAkarake niSkAraNa usa seThakA kaSTa haTAkara rAjAkuM vInati karake aMgIkAra karI hai sajanoMkI ceSTA jisaneM aisA zrIjinavallabhAcAryakA bhakta sAdhAraNa nAmazrAvakaneM rAjAkA manamanAkara aparAdha Azrita dhana vagere deke, isarAMka bahudevaseThakuM baMdhanase chuDAyA, aura utsAha sahita zrAvakoMne doyamandirabhI banAnA saru kiyA, For Private And Personal Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 269 aura deva guruke prasAdaseM donuM mandira taiyAra bhaye, vahAM maMdira meM Uparake majala meM zrIpArzvajinamaMdira aura nIceke majjalameM zrIbhavyoMke netroMko aura manako haraNevAlA atizaya uMcA zikhara baddha toraNa sahita sonemayI daMDakalazokI paraMparA aura prabhAmaMDalaseM khaMDana karA hai atyaMta gADhaaMdhakAra jisaneM aisA 52 jinAlaya zrImahAvIra jinakA maMdira karAyA, vAdameM zrIjinavallabhagaNi vAcanAcAryajIneM vistAraseM sarva vidhipUrvaka baDe upaniSA karI sarvatra prasiddhi bhai, aho yehi guruhaiM yehi guru haiM, arthAt zreSTha gururAja aisehi hone cAhiye, tyAgI vairAgI suvihita jainAcArya aisehi hoteM haiM, ityAdi prasiddhi khadarzana paradarzanake lokoMmeM bhar3a aura koI eka dinake samaya lokoMmeM isa prakArake sarva zAstra - vizArada zvetAmbarAcArya AyeM haiM, isa prakArakI baDI prazaMsAkuM suNake, eka brAhmaNa jotiSI paMDitamAnI zrIjinavallabhagaNivAcanAcAryajIke pAsa meM AyA, usako baiThake liye zrAvakoMneM Asana diyA, isa brAhmaNakoM zrIgurumahArAjane pUchA ki he bhadra ApakA rahanA kisa ThikANe haiM, kaunase zAstra meM tumArA abhyAsa hai, brAhmaNa bolA rahAto ihAMhi hai, abhyAsa to vyAkaraNa kAvya nATaka alaMkAra vagere sarva zAstroM meM hai, vAdame vAcanAcAryazrIjinavallabhagaNijI bole ki, hovo, vizeSa paricaya kaunase zAstrameM hai, brAhmaNabolA ki vizeSa paricaya jotiSa zAstra meM hai, vAdameM vAcanAcArya zrIjinavallabhagaNijI bole ki, achItare yAda hai, taba brAhmaNaneM kahA, tumArekoM bhI lagnake viSaya meM kuchabhI kyA parijJAna hai, taba vAcanAcArya zrIjinavallabhagaNijIneM kahA ki, For Private And Personal Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 270 hogA kiMcit , arthAt kuchaparijJAnahai, vAda brAhmaNa AkSepasahita bolA ki, to Apa kaho, tava vAcanAcArya zrIjinavallabhagaNijIbhI utsAhasahita huve thake bole, ki he vipra kaho, kitane lagna kahuM, daza athavA vIsa lagna kahuM, yaha vacana suNake usa brAhmaNakoM Azcarya huvA, utane daza-vIsa saMkhyaka lagnoMkuM jaladise kahake, phera AcAryazrIneM kahA, he vina AkAzamaMDalameM doya hAtha pramANe vAdala hai, usako tuma dekhateho, brAhmaNa bolA ki he bhagavan dekhatAI, vAcanAcAryazrIneM kahA, he vipra kaho kitane pramANe jala DAlegA, vAdabrAhmaNa nahiM jAnatA huvA, zUnya najaraseM dizAkoM dekhatA rahA hai, utaneM AcAryazrIneM kahA, he vipra ? suNo, doya ghaDIvAda yaha vAdala doya hAtha pramANakAbhI doya ghaDIke andara andara saMpUrNa AkAzamaMDalakuM vyApake, utanI varSAta karegA, jitane jalakara doya bhAjanapUrA bharAjAya utanepramANe varSAta hogA yAne jalagiregA, vAdameM vahAMhi beThA huvA uMcA AkAzakI tarapha mukha hai jisakA aisA vaha brAhmaNake sanmukha sarva vaisAhi jalakAvarasAta huvA, bAdame vaha brAhmaNa lalATame donuM hAthakuM joDake, aho yaha bar3A Azcarya hai, aho jJAnaM aho jJAnaM, yahahi jJAna hai yahahi jJAna hai, arthAt isIkA nAma satyajJAna kahate haiM, isataraha mukhase kahatA huvA, mastakako dhUNatA huvA, pUjya AcAryazrIke caraNoM meM paDA, aura mukhase kaheNeM lagA ki, jabataka meM ihAMpara rahuMgA tabataka nizce ApazrIke caraNakamaloMme namaskAra karake, bhojana karuMgA, abhimAnasahita hoNekara he bhagavan mene ApazrIko isatarahake jJAnI nahiM jANethe, vAda For Private And Personal Use Only Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 271 yaha sarvatra prasiddhi bhai, aho jo yaha zvetAmbarAcAryahai sAtizAyi vizeSajJAnI hovehai, bahuratA vasuMdharAhai iti / aura koi ekadinake samaya kabhI vaDagacchIyazrImunicaMdrasUrijIneM siddhAntoMkI vAcanA grahaNa karaNeke liye, do ziSyoMko vAcanAcAryazrIjinavallabhagaNijIke pAsameM bheje, vAcanAcAryazrIjinavallabhagaNijIbhi zrImunicaMdrasUrisaMbaMdhi una donoM ziSyoMko saMpradAyagata siddhAntoMkI prItipUrvaka vAcanA denI sarukarI, aura una donoM ziSyoMnebhi apaNe manameM azubha ciMtavatAM, yaha vicAra kiyA, ki jo vAcanAcAryazrIjinavallabhagaNike zrAvakoMkuM kIsI prakAraseM apaNe ThageM, arthAt iNake UparaseM zraddhAhaTAkara apaNeM gurumahArAjake rAgi banAkara vAdameM apaNe AcAryazrImunicaMdramUrijIke parama bhakta zrAvaka kareM, to acchA hove, aisI buddhi karake zrIjinavallabhagaNijIke bhaktazrAvakoMkU raMjitakaratebhaye, aura kabhI apaNe guruke pAsame pracchannavRttiseM bhejaneke liye chAnA lekha likhA, una donoM ziSyoMneM, usa lekhakuM vAcanAsaMbaMdhikAphIme DAlake vAcanA grahaNakaraNeMke liye, vaha donoM ziSya vasatimeM zrIjinavallabhagaNijI vAcanAcAryake pAsame Aye, vaha donoM ziSya vaMdanAkarake, baiThe, jitane vAcanekA pustakakholA utane navIna lekha likhA huvA dekhA, guNaviziSTameM mizra zabda hai, jinavallabhagaNi mizraneM usa lekhakuM grahaNa kiyA, aura usa lekhakuM kholA ve donoM ziSyabhI vAcanAryajIke hAthase pIchA lekha lenekuM nahiM samartha huve, utane usa lekhakoM vAcanAcAryazrIjinavallabhagaNijIneM, For Private And Personal Use Only Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 272 vAMcA usa lekhameM yaha likhA huvA thA, ki jinavallabhagaNeH kecicchraddhAste vazaMnItAH santi, krameNa sarvAnapi vazIkarijyAmaH iti manovRttirasti, jinavallabhagaNike bhakta kitaneka zrAvakoMko hamane apaNe vazame kareM haiM, aura dhIre dhIre krama. karake sabahiko hama apaNe vaza kareMgeM, yaha hamAre manakI dhAraNAvarte hai, aura ihAMpara Uparokta viSayake liye vRttikAra likhate haiM ki, ayaM cArtho viruddhatvAt yadyapi zAstrIpanibaMdhayogyo na bhavati, tathApi caritoparodhAduktamiti, yaha artha ( kArya) viruddha hoNeseM jo ki zAstrame lANe yogya nahiM hai, aura lekhake aura zAstrake koI saMbaMdha nahiM hai, tobhI caritAnuvAdake uparodhase kahA hai aisA jANanA, vAdameM zrIjinavallabhagaNijIne, lekhakA do khaMDa karake kahA eka zloka so yaha hai, AsIjanaH kRtaghnaH, kriyamANanastu sAMprataM jAtaH / iti me manasi vitarko, bhavitA lokaH kathaM bhavitA // 1 // vyAkhyA-prathamahiseM loka kiye hUve upagArakuM haNanevAle the, aura vartamAna kAlamebhI kiye huve kAryako nahi mAnate haiM aisA mere manameM vicAra bhayA hai lokakI kyA dazA hogI kyA honevAlA hai // 1 // aisA kahake bole aho aise azubha adhyavasAyavAle tuma ho vAcanAlene saisarA vAdavimukhahoke svasthAna gaye uhAM na rahe cale gaye, kadAcit zrIjinavallabhagaNi bahirbhUmI jAte the taba koi vicakSaNa pAMDityakI prasiddhI sunake mArgame For Private And Personal Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 273 milA koirAjAkA varNana Azrayi samasyApadadiyA vaha yaha hai kuraMgaH kiMbhRgomarakatamaNiH kiMkimazaniH vAdajinaballabhagaNine usIvakta thoDA vicArake samasyA pUrNa karI usake Age kahI yathAciraM citrodyAne carasi ca mukhAjaM pibasi ca, kSaNAdeNAkSINAM virahaviSamohaM harasi ca / nRpa tvaM mAnAdi dalayasi ca kiM kautukakaraH, _ kuraMgaH kiM bhuMgo marakatamaNiH kiM kimshniH||1|| artha-koikavi koirAjAsai kahatA hai herAjan bahutakAlataka vicitraudyAname svecchAsai vicarateho aura mukhakamalakA pAna karateho aura mRgAkSiyoMkA viraha hi viSamohakuM dUra karate ho aura zatrulokoMkA mAnarUpa parvatako toDate ho yaha AzcaryakAri kyA kuraMga ho (mRga) bhuMga 2 (bhramara) ho kyA, marakatamaNi ho kyA 3 athavA kyA vajra ho 4 iti aisA sunake atyaMtapramudita hoke samasyA pUcchanevAlA vicakSaNa bolAaho lokoMmeM jo prasiddhi hoti hai vaha nirmUla nahiM hoti hai yaha nizcaya hai hebhagavan ApakoM jaise sune the vaisehi ApaheM aisI guNoMkI stutikarake namaskAra karake svasthAnagayA vAdaguru upAzraya Aye zrAvakoMne pUcchA heprabho Aja bahutasamayakaise lagA taba sAthameM jo ziSyagayAthA usane saba bAta kahI sunake sabazrAvakaloka bahuta harSita bhaye netrakamalasugurumAhAtmyasUryaseM vikasita bhaye usa samaya gaNadeva nAmakA ekazrAvaka suvarNakAarthIthA jinavallabhagaNike pAsa svarNasiddhi hai aisAsuNake citrakUTasthagurukepAsameMAke sevAkaraNA sarU kiyA 18 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 274 usakA bhAva gaNijIne jAnA yogyajAnake bhavanistAraNI vairAgyautpanna karaNevAlI saMsArase nirvedajananI dezanAdivI jissai gaNadeva zrAvaka atyaMtasaMvigna nispRhI bhayA taba gaNizrIne pharamAyA he bhadra kyA svarNasiddhikahuM gaNadevane kahA hebhagavan Apake caraNoMkI sevA karatAM viMzatidravya (bIza rupiyA) kI pUMjIsai vyApAra karatAM zrAvakadharma pAlana karuMgA jAdAdhanaupAdhikA mUla hai gaNadevameM dharmavardhanasAmarthyathI isavAste likhehuve dvAdazakulakagraMthavizeSadeke sikhAke vAgaDadezameM bhejaNekA upadezakarA bAgaDameM jAke saba vAgaDadezake loka jinavallabhagaNijIke rAgI gaNadevazrAvakane kiye, zrIjinavallabhagaNijIke vyAkhyAnameM saba vicakSaNa loka Ate haiM beThate haiM vizeSataH brAhmaNa Ate haiM apaNA apaNA vidyAviSayi saMdeha nivartanakevAste, atha kadAcit yaha gAthA vyAkhyAnameM Ai yathA ghijAINa gihINaya, pAsatthAINa vA vi daTTaNaM / jassa na mujjhaidiTThI amUDha diDiM tayaM viti // 1 // artha-brAhmaNajAtIya aura gRhastha aura pAsatthA vagereko dekhake jisakidRSTi nahiM mohaprAptahove vaha amUDhadRSTipaNA kahAjAve 1, aisA niHzaMkapaNe vyAkhyAna kiyA yathAvasthitapadArthasunake brAhmaNamanameM krodhAturahoke bAhiranikalake ekaDemile taba virodhibhi nikaTa bhaye brAhmaNoMne vicAra kiyA zrIjinavallabhagaNijIke sAtha vivAda karake niruttara karake prabhAva naSTa karegeM bAda yaha svarUpa zrIjinavallabhagaNijIne jAnA paraMtu manameM vilakula bhaya nahiMbhayA, kahAjAtAhai apaNAkiyAbhayA siMhanAdasai For Private And Personal Use Only Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 275 badharIkRtakAnanajisane aura utkaTa madoddhata hAthIyoMkA kuMbhasthalarUpataTa girAnemeM bahutakaThoranakhamukhahai jisakA aise siMhakoM koi. vakta pavanase prerita vRkSoMke agrabhAgasaigirepatra mAtrake zabdase atyaMtabhAgate bhaye bhayAhe aMgabhaMgajinoMkA aisai mRgoMsai kyA bhayahotAhai apitu nahiM, vyAkhyAkAra zrIsumati gaNi kahate haiM hamAre guru zrIjinapatimarijI ki isI arthameM anyokti hai yathA kharanakhazarakoTisphoTitAgrebhakuMbha, sthlviglitmuktaaraajivibhraajitaajiH| hariradhigarimA kiM tarjito' tarjito vA, ___'nilacaladalapAtatvaMgadaMgaiH kuraMgaiH // 1 // artha-kaThoranakharUpavANoM kI koTike agrabhAgasai vidAraNa kiyAhai kuMbhasthala jisane ussai nikalImotiyoMkizreNisa sobhita pRthvI kari hai jisane jaisA harinAma kesarisiMgha he so paravatake samIpakI bhUmIme vAyusai calatA patroMke pAtasai kUdate bhaye hariNoMsai kyA tarjita hotA he // 1 // vAda gaNijIne eka zloka bhojapatrameM likhake koI vivekIkoM deke mile bhaye brAhmaNoMmeM mukhyavipake pAsabhejA taba usabrAhmaNane zlokakAartha vicArake manameM vicAra kiyA vahavRttayaha hai maryAdAbhaMgabhIteramRtarasabhavA dhairyagAMbhiryayogA nna kSubhyaMte ca tAvanniyamitasalilAH sarvadaite smudraaH| AhokSobhaM vrajeyuH kacidapi samaye daivayogAttadAnIM, nakSoNI nAdricakraM na ca ravizazinau sarvamekArNavaM syAt 1 For Private And Personal Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 276 vyAkhyA-amRtarasakI (pakSe caMdrakI ) utpattivAle aura sadAkAla niyamita jalavAle ese yaha samudroM dhairya aura gAMbhIrya guNake yogaseM aura maryAdAbhaMgake bhayo, prathama kabibhI kSobha nahiM pAye haiM, aura hA hA iti khede daivayogase koI vakhatameM kabhI kSobhapAve to pRthvI na rahe parvatoMkA samUha paNa na rahe aura tisasamaya caMdrasUrya bhi na rahe, parantu yaha sarva eka samudrarUpa hove, ? aho hama loka ekeka vidyAke dhAraNevAle haiM, arthAt ekeka zAstrake viSayakoM jAnate haiM, sAmAnyapaNe ( aspaSTapaNe ) vizeSa pragaTatara spaSTatara spaSTatama ekeka zAstra ke viSayako hama loka nahiM jAnate haiM, aura yat kiMcit sAmAnyapaNe hama loka ekeka zAstrake viSayake adhikArI haiM, parantu yaha zvetAmbarAcAryazrIjinavallabhasUrijI to sarva vidyAnidhAna haiM, arthAt cauda vidyAke pAraMgAmIhaiM, svasiddhAnta parasiddhAnta padazAnAdirahasyasahita pragaTatara spaSTatama viSayako jAnate haiM, ata yaha zvetAmbarAcArya zrIjinavallabhamUrijI saMpUrNa sarvazAstrake adhikArI haiM, isaliye kaise iNa zrImAn jinavallabhasUrijIkesAtha vivAda karaNekuM zaktimAn hoveM, arthAt zvetAmbarAcArya zrImAn jinavallabhasarijIke sAtha zAstrArtha karaNekI zakti hamArI nahiMhai, inake sAtha hama zAstrArtha karaNekoM samartha nahiM haiM, isatare vRddha brAmaNane vicArake, sabahi brAhmaNoMko kahA, aho, aho brAhmaNoM tuma loka hRdayacakSu karake kyA nahiM dekho ho, arthAt kyA nahiM jAnoho, tuma loka sabahi ekeka malina (aspa STatara aspaSTatama ) vidyAke dhAraNevAle ho, aura vaha zvetAmbarAcArya For Private And Personal Use Only Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMpUrNa sarva vidyAoMkA nidhAna haiM, ata isa zvetAmbarAcAryake sAtha tumArA vivAda kesA, arthAt sarvavidyApAraMgAmI zvetAmbarAcArya zrImajinavallabhasUrijI sarvotkRSTa advitIya kavIzvarake sAtha aho vidvAno vivAdakaraNA tumako na zobhe, yadi jo Atmonnati yazaHkhyAti aura vizeSaguNaprAptikIcAhanA ho to tumako vivAda karaNA yukta nahiM, ityAdi vacanasamUhase pratibodhake sarva brAhmaNoMkoM zAMta kiye, vAda ve sarva vidvAn brAhmaNa tisa vRddhabrAhmaNake suvacanoMko suNake, zAntibhAvako prAptahoke, namra huvethake vinayasahita zrIgurumahArAja zrIjinavallabha gaNijIke caraNakamaloMmeM Akara gire, apaNA aparAdha kSamA karavAke vinayapUrvaka zrImajinavallabhasarijIkI sevA karaNe lage, sarva vidvAn brAhmaNaloka, anyadA dhArA. nagarImeM zrInaravarmarAjAkI rAjasabhAmeM dezAntaraseM doya videzI paNDita Aye, aura tinavidezIpaNDitoMne zrInaravarmarAjAke paNDitoMke sAmaneM pUrNakaraNeMkeliye yahasamasyApadakahA, jese ki, "kaMThe kuThAraH kamaThe ThakAra" iti samasyApadaM isa samasyApadakuM suNake, vAda alaga alaga zrInaravarmarAjAke paNDitoMne apaNI apaNI buddhianusAra pUraNa karI, parantu tina videzI paNDitoMkA mana harSita na hUvA, manamAphaka samasyA pUraNa na honeseM, yaha svarUpa kisI puruSane jANake, zrInaravarmarAjAke Age kahA, he deva ina donoM videzIya paMDitoMkoM Apake paMDitoMkI pUraNakarI bhai samasyA nahiM ruce hai, zrInaravarma rAjAneM kahA, aho puruSa tuM kahe aba isasamaya koI samasyA pUraNeMke liye dUsarA upAya hai, jisa upAya karake ina donoM videzI paMDitoMkA manaraMjitahove, taba For Private And Personal Use Only Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 278 kisI vivekI puruSaneM zrInaravarmarAjAke prati kahA, he deva citoDame zvetAmbarAcArya zrImajinavallabhagaNijI sarva vidyAnidhAna suNa meM Ave hai, yaha vRttAMta suNake, zrInaravarmarAjAne usIsamaya citoDake prati doya UMTha zIghragativAle lekhasahita bheje, aura sajanasAdhA. raNa nAmaka zrAvakake Upara lekhalikhA ki hesajjanasAdhAraNa zrAvaka tumAre vahAM vidvajjanacUDAmaNi sarva vidyAnidhAna zrImajinavallabhagaNijI suNateM haiM, vAste yaha lekha tumArekuM likhA hai, manohara tumAre gurumahArAjake pAsa vidvAnoMke manako haraNa kare isa prakAraseM pUraNa karavAke, "kaMThe kuThAraH kamaThe ThakAra" iti, yaha samasyA pIchI jaladi Ave vaisA upAya karaNA parantu anyathA karaNA nahiM, isa prakArakA lekha tina doya UMThavAle puruSoMne saMdhyAsamayame sajjana sAdhAraNa nAmaka zrAvakake hAthame dIyA, aura vaha zrInaravarmarAjAsaMbaMdhi lekha sAdhusAdhAraNa zrAvakane pratikramaNavelAmeM zrIgurumahArAjake sAmane vAcA, usalekhakA paramArtha zrImAngaNimizrane jANA, aura jANane ke vAda pratikramaNa karaNeke anantarahi jaladiseM samasyA pUraNa karI, jaise ki"re re nRpAH zrInaravarma bhUpa, prasAdanAya kriyatAM ntaaNgaiH|| kaMThe kuThAraH kamaThe ThakArazcakre yadazvograkhurAgraghAtaiH" // 1 // __vyAkhyA-he rAjAo jisa zrInaravarmarAjAsaMbaMdhi ghoDoMke tIkSNa khuroMke agrabhAgake prahAroMseM, kamaThameThakAra hai usa pramANe tumalokabhI apaNe kaMThapara (khaMdhepara ) kuhADA dhAraNa karo zrInaravamarAjAko prasanna karaNeke liye namra hoke zarIrakI rakSA karaNI For Private And Personal Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 279 cAhate ho to // 1 // yaha samasyApUraNakarake sAdhAraNazrAvakakoM patra diyA usane uMThavAlosaidiyA rAjAkoM sAdhAraNazrAvakaneM eka patra bhi likhake diyA taba lekhavAhaka lekha leke rAtrihIme zIghra dhArAnagarI pohacai dUsare dina samasyA videzI vidvAnoMkoM sunAI bahuta harSitabhaye mana prasanna bhayA aura bole isa sabhAmeM aisA vidvAn koi nahi hai jisane yaha samasyA pUrI hove api tu aura kisIne pUraNa kari hai samasyA pUraNa karanevAlA advitIya vidvAn hai aisai prazaMsA karate-bhaye una vidvAnoMko vastrAdikasai satkAra karake rAjAne visarjana kIye zrIjinavallabhagaNivarabhi svAdhyAya dhyAname magna ghora brahmacaryame rahanevAle udyata vihArI kitaneka dinoMke vAda citrakUTa (citoDa)sai vihAra kara dhArAnagarI padhAre bhavya kamaloMkoM vikasita karate aisai taba rAjAkoM kisIne kahA mahArAja ? samasthApUrti karaNevAle zvetAMbara gaNivara ihAM padhAre haiM taba atizAyividvattatA guNasai AkarSita hRdaya aisai, rAjA bole aho zIghra bolAvo taba rAjapuruSoMne satkArapUrvakabulAye jinavallabhagaNi rAjasabhAmeM Aye rAjA Adarasahita namaskAra karake hAtha joDake Age baiThA gaNivarabhi rAjAko dharmalAbharUpa AzIrvAda deke abhinaMdita kiyA taba rAjA bole bho vidvajjanacUDAmaNe ? he mahArAja ? mere manameM saMtoSahoNeke vAste (3) tIna lAkhadravya athavA tIna grAma levo taba zrIjinavallabhagaNivAcanAcAryabole he mahArAja ? pratiyoMko dhanasaMgrahakA niSedha hamAre zAstrameM vizeSakarake likhA hai aisA Agama bhi hai| For Private And Personal Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 280 "dosasayamUlajAlaM" puvarisi vivajjiyaM jai daMtaM, atthaMvahasi aNatthaM, kInasa niratthaM taMvayaMcarasi // 1 // dravya saikaDo doSoMkA mUla hai pApopAdAnameM pUkhya hetu hai durgatikA mukhyakAraNa hai sAdhuvoMke sarvathA tyAga hove hai gRhasthoMke parigrahapramANabata hotA hai AcArya upadeza karate haiM pUrvari SiyoMne manAkiyA dhana jo rakhe to vratanirarthaka hove, mahArAja ? hama zramaNa haiM dhanakoM hAthaseMbhi nahiM sparzakarate haiM leNA rakhanA kaise hove, rAjA gaNivarake caraNoMme mastaka lagAke namaskAra karake bole bho mahAtman ? nirlobhiyoMmeM ziromaNi Apa hoM tathApi tIna lAkha dravya liye sivAya mere manameM samAdhi na ho isa vAste kRpA karake mere manameM jese bane vesA samAdhiutpannakaraNA Apa jaise uttama puruSoMkA anugraha hai, taba zrIgaNivara bole jaba ApakA mahAn Agraha he taba citrakUTa nagarameM zrAvakoMne do jinamaMdira vanavAye haiM uhAM pUjAke vAste do lAkha dravya ApakI maMDisai dirAdo, vAda rAjA saMtoSa prApta hoke bolA zAzvata dAna rahegA vAda usItaraha dravya dolAkha diyA tathA zrIjinaballabhagaNi vidvAn paropagArI dhArmika kAryakaraNeme tatparahai aisI sarvatra prasiddhi bhaI / bAda zrInAgapuranagarameM zrAvakoMne navInadevaghara aura zrIneminAthasvAmIkA navIna biMba karAyA hai ora uNa zrAvakoMkA yaha abhiprAya bhayA ki mahAcAritriyA zrIjinavallabhagaNivaroMkoM gurukareM ora gaNi zrIke hAthase pratiSThA karAveMge aisA vicArake baDe Adarasai sarvakI sammatisai mahAnbahumAnasai zrIjinaballabhagaNijIkoM bInati For Private And Personal Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 281 karI bulAye taba pUjyoMne vihAra kiyA kamaseM grAmAnugrAma vicarate nAgapura gaye saMghane pravezotsava bahota ThAThasai kiyA bAda zubha lagna meM jinamaMdira ora zrIneminAtha svAmIke biMbakI pratiSThA kiyA zAsano nati bhai gaNivarakI karibhai pratiSThA ke prabhAvase nAgapura ke zrAvakalakSAdhipati bhaye lokoM meM zrIjainadharma kI khyAti bahuta bhaI zrIma nAthasvAmI ratnoMkA mukuTa tilaka kuMDala aMgada zrIvatsa kaMThameM maNiratnakI mAlA hAMsavageraha AbharaNa karAyai pUjA prabhAvanA vizeSa karate bhaye tathA rAjapuri zrAvakoMkAbhi vaisA abhiprAya bhayA ki hamabhi zrIjinavallabha gaNijIkoM gurupaNe aMgIkAra kare aura jinamaMdirakhanavAve pratimAjI navIna bharAvai pratiSThA karavAveM vAda saba ki samma ti vaisAhi kIyA donu nagaroMke jinamaMdiroM meM rAtriko valivAkula rakhaNAauraNA rAtrimeM strIpraveza rAtri meM pratiSThAkA karaNA ityAdika avidhikA niSedha karake muktimAragakI pravRttisAdhaka vidhivAda likhake pravRtti karAI, bAda maroTake zrAvakoMne zrIgaNivaroMko bInati karI taba zrIjinavallabhagaNijI vihAra karate vikramapurame hoke maroTa padhAre zraddhAvAna zrAvakoMne bhaktisai yatanAsthAnAdiyukta svAdhyAyadhyAnAdikake bhinna 2 sthAna hai jisame aisA upAzraya utaranekuM diyA vasati meM rahe zrAvakoMne kahA bhagavan ? Apake mukhakamalasai jinavANImakaraMda kA pAnakaraNekI icchA hai taba bhagavAn bole zrAvakoMko yukta hai zAstrazravaNa karaNA, " socA jANai kallANaM, socA jANai pAvagaM0" ityAdi dazavekAlika hai suNake kalyANa jANate haiM suNake akalyANa jAnate haiM dharma adharma puNya pApa karttavya akarttavya jinavacana For Private And Personal Use Only Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 282 muNanese jAnA jAtA hai inoMmeM jo zreya hove vaha aMgIkAra krnnaa| isaliye upadezamAlA prAraMbhakareM taba zrAvakoMne bInati kiyA prabho? pahale sunA hai pUjya bole aura suNanAucita hai zubha dina meM vyAkhyAna karaNA prAraMbha kiyaa|| saMvacchara musabhajiNoM cha mAse baddhamANa jinncNdo| iavihariyA nirasaNA jaijaeovamANeNaM // 1 // artha-riSabhadevasAmI 1 varSa tapa kiyA aura barddhamAnasvAmIne 6mAsI tapakarA nirAhAra vicare isI taraha muniyoko tapameyatna karaNA isa ekagAthAkA vyAkhyAname chamahinA vyatItabhayA tathApi zrAvakoMko bahotasiddhAMtoMkA udAharaNarUpaamRtarasasai tRpti nahi bhai aura kahane lage zrIbhagavAn tIrthaMkaradevahi aisA vacanAmRtasaiM zrotAjanoMke zravaNakuM sukhautpannakaraNemeM samarthahotehaiM satyahai Apa zrItIrthaMkarasadRzahaiM kahAbhi hai "titthayarasamosari0" ityAdi anyathA aisI amRtavarasAvaNIvANI isatarahakIvyAkhyAna labdhi kahAMsa hovai isa prakArasai atyaMta saMtuSTamanazrAvaka dezanA sunake hotebhaye bahotaanumodana karatebhaye apAra harSaprApta bhaye anyadA caityagharameM vyAkhyAna vAMcake bahuta zrAkkajinoMke sAthathe aise gaNivara upAzraya Atethe isa prastAvameM mArga meM eka puruSa bahota parivArasai parivarA huvA strIyoM gIta gAtihai ghoDepara savAra hai pANigrahaNako jArahAhai pUjyapAdane dekhA tabasaMvinaziromaNi jJAnadivAkara saMsArakI asAratA vicArate aisai zrIgaNivarane kahA aho dekho dekhosaMsArakI kSaNadRSTanaSTatA kaisIhai jisakAraNase yetriyAM vikakharamAnahe mukhAraviMdajinoMkA aisI gAna karati jArahi hai yehi For Private And Personal Use Only Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 283 striyAM vakSasthala ( chAti) kUTatI mahAAnaMda zabdakaratihi isI mArga se pIchI AvegI vAda pUjya upAzrayagayA utane vaha pANigrahaNakaraNevAlA apaNe sAsare pohacA Uparake majalaparacaDhaNe lagA utane pAdaskhalita bhayA arthAt paga DigagayA isse nIce gharake Upara girA gharaTake kIlesai peTaphaTagayA ora usIsamaya dehatyAga kara diyA tadanaMtara vai striyoM roti bhai usI mArgase pichI Atibhai dekhI taba zrAvaka loka bole aho zrIgurumAhArAjakA jJAna kaisA trikAlaviSaya hai saba zrAvaka loka dharma meM sthirabhaye aise zrAvakoMkAdharmameM sthira pariNAma utpanna karake vihAra karake aura nAgapura gaye zrI jinavallabha ga NijIne uhAM vizeSadharmakI pravRtti karI isa avasarameM zrIdevabhadrAcArya vihAra kramase karate karate zrIaNahillapattanameM Aye uhA~ Ake vicArakarA ki, zrIprasannacaMdrAcAryajIne aMtasamaya mere kahAthA ki tuma zrIjinavallabhagaNiko zrIabhayadevasUrijIke pada sthApana karaNA, paTTapara baiThAnA vaha prastAva aba varte hai aisA vicArake zrInAgapurameM jinavallabhagaNiko vistAra se patra likhake bhejA patra meMyaha likhA tumakoM parivArasahitazIghra citoDatarapha vihAra karaNA ora citrakUTa jaladI pohacanA jisse hamabhi Ake vicArAhuvAkArya kareM aisAM patra pohacaNeseM gaNivarane nAgapura vihArakarA citrakUTa pohace zrIdevabhadrAcArya bhiparivArasahita pattanasai vihArakaracitrakUTa Aye paMDitasomacaMdramunikoMbhi patra likhake bulAyA paraMtu nahiM Asake bAda vaDe ADaMbarasai mahAn vistAraseM zrIdevabhadrA - cAryajIne zrIabhayadevAcAryajIke paTTapara zrIjinavallabhagaNiko For Private And Personal Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 284 baiThAye arthAt AcAryapadamesthApita kiye taba anekalokayuga pradhAnazrIabhayadevasarijIke bhaktazrIjinavallabhasUrijIkuM dekhakemahAutsAhasaidharmameMmokSamArgameM pravarttamAna bhaye zrIdevabhadrAcAryAdikapadasthApanAkarake apaNekuM kRtakRtya mAnatA zrIaNahilla pATaNavagerahasthAnoM me vihArakaratebhaye, zrIjinavallabhasarijIne apaNe AyuSakA pramANa jotiSasaiM ginA cha varasa hAla AyuSa he aisA gaNitaseM AyA taba vicAra kiyA itane kAlameM bahotabhavyalokoM ko pratibodhakareMge isa prakArase vicarate achitarahase grAmanagarAdikameM upadeza karate bhavya prANiyoMkoM sanmArgameM pravartAvate zrIvIraparamezvarake zAsanako sobhita karate 6 cha mAsa vyatikrAMta bhaye taba akasmAt zarIrame asvAsthya bhayA arthAt mAri bhai yaha kyAhe aisA jitane vicArake ora gaNita karake vicArA utane AMkavismaraNahuvA jAnA cha mahinoMke ThikAne cha barasa Aye taba zrIpUjyoMne kahA itanAhi AyuSa hai vAda nizcaya karake vaha mahApuruSa zrIjinaballabhamUrijI mahArAja samastasaMghake sAtha khAmaNA karake michAmidukkaDadeke ArAdhanA karake sarva jIvoMke sAtha khAmaNA kara sarvapApako AloyapaDikkamake cyAra saraNa aMgIkAra kiyA tIna dinakA anazana yAne saMthArA karake igyArahasai siDasaTha (1167 ) ke sAloM kArtika vadi dvAdazI 12 ko rAtrike cothe paharameM paMcaparameSTinavakArakA smaraNa karate bhaye zrIjinavalla. bhasUrIzvarajI mahArAja samAdhise Ayu pUrNakarake cothe devaloka padhAre surasukha prApta bhaye aise mahApuruSa prAkatake advitIya kavi isa For Private And Personal Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 285 bhAratavarSa meM aMtima bhaye paraMtu una mahApuruSoMne jo jo zAstra race so paricaya likhate haiM nirmala cAritrake nidhAnamarukoTameM sAta barasa Ate jAte ekaMdara nivAsa karake sarva Agama parizIlita karake samasta gachIyoMne aMgIkAra kiye aise padArthavarNana dravyAnuyoga vagerahake zAstrarace so likhate haiM sUkSmArthasAra 1 siddhAMta sAra 2 vicArasAra 3 SaDazIti 4 sArdhazataka karmagraMtha 5 piMDavizuddhi 6 pauSadhavidhiprakaraNa 7 pratikramaNasamAcArI 8 saMghapaTTaka 9 dharmazikSA 10 dvAdazakulaka 11 praznottarazataka 12 zRMgArazataka 13 nAnAprakArakA vicitra citrakAvyasAra 14 saikaDo stutistotravageraha laghu ajita sAMtistotra pramukha bahuta prakaraNa caritra prAkRtasaMskRtarUpa race vaha / kIrtirUpapatAkA sakalapRthvImaMDalabhAratIyajanoko maMDanakarati hai sobhita karati hai vidvAnoMke manoMko harSita kararahIhai aise zrI. jinaballabhasUrijI mahArAjakAkiMcitmAtra caritra likhake jo punya upArjanakarA ussaibhavyajIvajinamArgameM pravRttikarake ajarAmarasthAnapAvo iti| __ atrAha kazcit sAkSepaM, jinavallabhAyopasthApanopasaMpadAcAryapadeSu katamat , zrInavAMgIvRttikArakazrIabhayadevamUribhiH samarpi, arthAt , ihAMpara AkSepasahita koI tapoTamatAzritAdivAdI kahe hai, zrInavAMgavRttikArakazrImadabhayadevamUrijImahArAjakepaTTadhara ziSya zrIjinavallabhasUrijImahArAjako baDIdIkSA 1 upasaMpadA 2 AcAryapada 3 ina tInavastuoMmeMseM navAMgaTIkAkAra zrImad abhayadevasUrijI mahArAjaneM kisa bastuko arpaNa kiyA, For Private And Personal Use Only Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org * 286 " uttara, zrIkharataragaccha kI paTTAvalI graMthameM likhA hai ki, tatpa tricatvAriMzattamaH zrIjinavallabhasUriH sa ca prathamaM kUrca puragacchIyacaityavAsIjinezvarasUreH ziSyo'bhUt tatazca ekadA dazavaikAlikaM paThan san auSadhAdikaM kurvANaM atipramAdinaM svaguruM vilokya udvizacitaH saMjAtaH tadanaMtaraM svagurumApRcchaya zuddha kriyAnidhInAM zrIabhayadevasUrINAM pArzve'gAt, tadupasaMpadaM gRhItvA teSAmeva ziSyava saMjAta, krameNa sakalazAstrANya'dhItya mahAvidvAn babhUva, tathA piMDavizuddhiprakaraNa, paDazItiprakaraNa, pramukhA'nekazAstrANi kRtavAn tathA aSTAdazasahasrapramitavAgaDa zrAddhAn pratibodhitavAn tathA punacitrakUTanagare zrIgurubhiH caMDikA pratibodhitA jIvahiMsAtyAjitA dharmaprabhAvAtsadhanIbhUtasAdhAraNazrAddhena kAritasya dvisaptatijinAlayamaMDitazrImahAvIrasvAmIcaityasya pratiSThA kRtA tathA tatraiva pure saMvat sAgararasarudra (1967) mite zrIabhayadevasUrivacanAdeva bhadrAcAryeNa teSAM padasthApanA kRtA vyAkhyA - zrImahAvIrasvAmIkI saMtAnapATaparaM parAmeM 42 veM pATe navAMgaTIkAkAra zrIabhayadevasUrimahArAja huve, unake pATapara 43 veM zrIjinavallabhasUrijI mahArAja huve, prathamakUrccapura gacchIya caityavAsIya zrIjinezvarasUrijI ke ziSya the, eka dina daza caikA likasUtra ko paDhate huve atipramAdI auSadhAdi karanevAle apane guru jinezvarasUrijI ko dekhakara udvignacitta huve, usake anaMtara apane guruseM pUchakara zuddhakriyA ke nidhAnanavAMgaTIkAkAra zrImad abhayadevasUrijI mahArAjake pAsagae, unaseM upasaMpadagrahaNa karake unhIMke yAne navAMgaTIkAkAra zrI abhayadevasUrijI mahArAjake ziSya Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 287 zrIjinavallabhamarijI mahArAja huve, anukrame sakalazAstroMko paDhakara mahAvidvAn huve tathA piMDavizuddhiprakaraNa, saMghapaTTaka prakaraNa, dharmavyavasthA prakaraNa, SaDazIti, sUkSmArthasArdhazataka prakaraNa, zrIjinavallabhamUrisamAcArI, ityAdi aneka prakaraNa zAstra kiye, tathA aDhAre hajAra vAgaDadezameM zrAvaka navIna jainI kiye, aura citrakUTa nagarameM zrIjinavallabhasUrijImahArAjane caNDikAdevIko pratibodhI aura jIvahiMsA chuDAI tathA dharmaprabhAvase dhanavAlA huvA sAdhAraNa nAmakA zrAvakaneM karAyA huvA 72 jinAlayamaMDita zrImahAvIra svAmIke caitya ( maMdira )kI pratiSThA karI usI citrakUTasthAnameM vi0 saMvat 1167 meM zrIjinavallabhasUrijI mahArAjako AcAryapada navAMgaTIkAkAra zrImad abhayadevamUrijI mahArAja devaloka honeseM unake vacanase unhoMke saMtAnIya zrIdevabhadrAcArya mahArAjaneM diyA, yAne navAMgaTIkAkAra zrIabhayadevamUrijI mahArAjake pATapara mukhya zrI. jinavallabhasUrijI mahArAjako AcAryapadameM sthApita kiye, navAMgaTIkAkAra zrIabhayadevamUrijI mahArAjane zrIbhagavatIsUtrakI TIkAke aMtameM apane pUrvajoMkI pATaparaMparA isataraha likhI hai ki cAMdre kule sadanakakSakalpe, ___ mahAdrumo dharmaphalapradAnAt , chAyAnvitaH zastavizAlazAkhaH, zrIvarddhamAno muninAyako'bhUt // 1 // tatpuSpI vilasadvihArasaddhasaMpUrNadizau samaMtAt , babhUvatuH ziSyavarAva'nIcavRtti zrutajJAnaparAgatau // 2 // For Private And Personal Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 288 ekastayoH sarivaro jinezvaraH khyAtastathA'nyo bhuvi buddhisAgaraH / tayorvineyena vibuddhinApyalaM vRttikRtaiSA'bhayadevasUriNA // 3 // tayoreva vineyAnAM tatpadaM cAnukurvatAM, zrImatAM jinacaMdrAkhyasatprabhUNAM niyogataH // 4 // zrImajjinezvarAcAryaziSyANAM guNazAlinAM / jinabhadramunIMdrANAmasmAkaM cAMghisedinaH // 5 // yazacaMdragaNergAda, sahAyyAtsiddhimAgatA, parityaktAsnyakRtyasya, yuktA'yuktavivekinaH // 6 // vyAkhyA - zrIAcAraMgasUyagaDAMgasUtra kI TIkAke aMta meM - "ityAcAryazIlAMka viracitAyAM zrIAcArAMgaTIkAyAM dvitIyazrutaskaMdhaH samAptaH ityAdi, TIkAkAra zrI zIlAMkAcAryamahArAjane likhA haiM, kintu zrImahAvIra svAmIseM lekara apane saba pUrvajoM ke nAma vA guru dAdA guruke nAma tathA apanA nigraMtha gaccha koTikagacchAdinAma yA vizeSaNa nahiM likhA hai, isI taraha zrIThANAMgaAdinavAMgasUtraTIkAke aMta meM zrI abhayadevasUrijI mahArAjane bhI zrImahAvIrasvAmIseM lekara apane saba pUrvajoMke nAma tathA nigraMthagaccha, koTikagaccha, vajrazAkhAcaMdrakula, bRhat gaccha, kharataragaccha, 6 ye saba nAma yA vizeSaNa prAyaH nahIM likheM haiM, kiMtu kisI ajJake prazna ke uttara meM koI buddhimAn saMkSepaprazaMsA apane kulakA nAma tathA usameM apane pitAdAdekA nAma jaisA batalAtA hai vaisA navAMgaTIkAkAra zrI abhayadevasUrijI - For Private And Personal Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 289 mahArAjane bhI bAlajIvoMke kutarka vA unakI ajJAnatAko dUra karaneke liye uparyukta zlokoMmeM saMkSepaprazaMsAseM apane kulakA nAma caMdrakula usameM apane dAdA gurukA nAma zrIvarddhamAnasUrijI unake ziSya apane gurukA nAma zrIjinezvarasUrijI zrIbuddhisAgarasUrijI unake laghuziSya zrI abhayadevasUrijIneM yaha zrIbhagavatI sUtrakI TIkA karI zrIjinezvarasUrijI tathA zrIbuddhisAgarasUrijIke pATe baDe ziSya zrIjinacaMdrasUrijI kI AjJAseM aura zrIjinezvarasUrijI ke ziSya zrIjinabhadrasUrijI tathA zrIabhayadevasUrijI ke caraNasevaka zrIyazazcaMdragaNijIke sahAyaseM TIkA karaneM meM AI, yaha zrIabhayadeva - sUrijI mahArAjaneM apanI guruziSyaparamparA spaSTa likha batalAI hai, aura yaha pATaparaMparA kharatara gacchavAloMkI hai, usameM navAMgaTIkAkAra zrI abhayadevasUrijI huve, tapagacchake zrImunisuMdarasUrijI - mahArAjaviracita zrIupadeza taraMgiNI graMtha meM - " navAMgaTIkAkAra zrI - abhayadevasUrijI unake ziSya zrIjinavallabhasUrijI praziSya zrIjinadattasUrijI ina prabhAvika AcAryoMkI stutidvArA kharataragacchavAloMkI guruziSyapraziSyapATaparaMparA dikhalAI hai ki vyAkhyAtA'bhayadevasUriramalaprajJo navAMgyA punaH, bhavyAnAM jinadattasUrira'dadaddIkSAM sahasrasya tu // prauDhiM zrIjinavallabho gurura'dhIjjJAnAdilakSmyA punaH, graMthAn zrItilakazcakAra vividhAn caMdraprabhAcAryavat // 1 // vyAkhyA - nirmalabuddhivAle zrIabhayadevasUrijI mahArAjane navaaMgasUtroM kI TIkA karI, unake praziSya zrIjinadattasUrijI mahArAjane 19 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 290 hajAroM bhavyajIvoMko dIkSA dI aura caMdraprabhAcAryakI taraha (zrI) zobhA vA lakSmIke tilakasamAna navAMgaTIkAkArake ziSya zrIjinavallabhasUrijI mahArAja jJAnAdilakSmIseM prauDhatAko dhAraNa karatehUve, vividha (aneka ) graMthoMkoM karate bhaye, aura zrIkalpAMtarvAcyA tapagacchake zrIhemahaMsamarijI mahArAjane bhinna bhinna gacchake prabhAvika AcAryoMke adhikArameM likhA hai ki, "kharataragacche navAMgIvRttikAraka zrIabhayadevasari thayA, jiye zAsanadevInA vacanathI thaMbhaNAgrAme seDhInadIne upakaMThe jayatihuaNabattIsI navIna stavanA karake zrIpArzvanAthajInI mUrti pragaTa kIdhI dharaNendra pratyakSa thayo zarIrataNo koDharoga upazamAvyo navaaMganITIkA kIdhI tacchiSya zrIjinavallabhamarijI thayA jiye nirmala cAritra suvihita saMvegapakSa dhAraNa karI, aneka graMthataNo nirmANa kIdho tacchiSya yugapradhAna zrIjinadattamari thayA jiye ujainI cittoDanA maMdirathI vidyApothI pragaTa kIdhI dezAvaroMmeM vihArakarate rajapUtAdikaneM pratibodhIneM savAlAkha jainI zrAvaka kIdhA ityAdi"-aura zrIsUkSmArtha sArdhazataka mUlagraMthake aMtameM likhA hai kijiNavallaha gaNiraiyaM, suhumatthaviyAralavamiNaM suyaNA, nisuNaMtu suNaMtu sayaM, pare vibohiMtu sohiNtu||1|| zrIcitravAlagacchake zrIdhanezvarasarijI mahArAjaviracita zrIsUkSmArtha sArdhazataka mUlagraMthakI TIkAmeM likhAhai ki-zrIjinavallabhagaNinAmakena matimatA sakalArthasaMgrAhisthAnAMgAdyaMgopAMga paMcAzakAdizAstravRttividhAnAvAptAvadAtakIrtisudhAdhavalitadharAmaMDalAnAM zrImada'bhayadevasUrINAM ziSyeNa karmaprakRtyAdigaMbhIrazAstrebhyaH samuddhRtya rcitmid|| For Private And Personal Use Only Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 291 artha - sakala arthake saMgrahavAle sthAnAMgaAdinava aMgasUtra / aura upAMgasUtra paMcAzaka AdiprakaraNazAstra inhoMkI TIkAkaraNeseM prApta svaccha kIrtirUpa sudhAse ujjvala kiyA hai pRthvImaMDala jinhoMne aise zrImad abhayadevasUrijI mahArAja unake ziSya matimAn zrIjinavallabhagaNi hai nAma jinakA unhoMne karmaprakRti Adi gaMbhIra zAstroM se uddhAra karake yaha sUkSmArtha sAdhazataka mUlaprakaraNa graMtha racA hai / isataraha citravAlagacchake zrIdhanezvarasUrijI mahArAjane navAMgaTIkAkAra zrImad abhayadevasUrijI unake ziSya zrIjinavallabha (gaNi) sUrijI, yaha guru-ziSyaparaMparA likhadikhalAI hai to ina uparyukta zAstrapramANoMseM caMdrakulake zrIvardhamAnasUrijI unake do ziSya zrIjinezvarasUrijI tathA zrIbuddhisAgarasUrijI, unake bar3e ziSya zrIjinacandrasUrijI tathA laghuziSya navAMgaTIkAkAra zrIabhayadevasUrijI unake ziSya zrIjinavallabhasUrijI unake ziSya zrIjinadattasUrijI ityAdi kharataragacchavAloMkI guru-ziSyaparaMparAmeM navAMgaTIkAkAra zrIabhayadevasUrijI mahArAjane zrI - jina - vallabhasUrijI mahArAjako upasaMpada arpaNa karake apane ziSya kiye, ityAdi isaviSayameM uparyukta zAstrapramANoM koM dekhakara pUrvapakSI apanI zaMkA dUra kareM aura ninalikhita praznoMke uttara zAstrapramANoM se prakAzita kareM 1 [prazna ] tumane likhA ki- "jinavallabhagaNijIne bar3I dIkSA upasaMpada ityAdi" to hamabhI likhate haiM ki - "jaga caMdrasUrijI ko bar3IdIkSA 1, upasaMpada 2 aura AcAryapadavI 3 ina tinameMse ci For Private And Personal Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 292 travAlagacchake zrIdhanezvarasarijIke ziSya zrIbhuvanacaMdrasarijI unake ziSya zuddhasaMyamI zrIdevabhadragaNine kaunasI vastu dI // 2 [prazna] zrIjagacaMdrajI bar3I dIkSA upasaMpadAdi grahaNa karake kisa gacchake aura kisa navInazuddhasaMyamI guruke ziSya hue mAnate ho 3[prazna] zrIdharmaratnaprakaraNa graMthameM citravAlakagacchake zrIbhuvanacaMdrasari unake ziSya zrIdevabhadragaNi unake ziSya zrIjagacaMdrasUri unake ziSya zrIdevendrasarine yaha uparyukta apane pUrvajoMkI gacchanAmasahita guru-ziSyaparaMparA mAnanA batalAyA hai anya nahIM to zrIdevendrasUrijI uktakathanase viruddha apane manase bRhatgaccha tathA zrImaNiratnasari unake ziSya zrIjagacaMdrasUri yaha guru-ziSyaparaMparA mAnanA kyoM batalAte hai ? 4 [prazna ] zrIdevendrasUrijIke uktakathanase vidita hotA hai ki zrIjagacaMdrasarijIne upasaMpada dIkSAdi lekara-caitravAlagacchako tathA usa gacchake zrIdevabhadragaNijIko aura unake pUrvajoMkI paraMparAko svIkAra kiyA aura apane prathama guru zrImaNiratnasarijIko tathA unake pUrvajoMkI paraMparAko aura unako gacchako tyAgA, to phira paTTAvalImeM una gurvAdikoMko kyoM mAnate ho? 5[prazna] zrIsatyavijayajIne aura zrIyazovijayajIne tathA zrInemasAgarajIne vA unake gurUne yatipanake zithilAcArako syAga kara kriyAuddhAra kiyA to yoga 1, bar3IdIkSA 2, upasaMpada 3, panyAsapada 4, upAdhyAya pada 5, kisa dUsare zuddhasaMyamI guruke For Private And Personal Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAsa grahaNa kiyA aura kisakisa dUsare zuddhasaMyamI guruko dhAraNa karake unake ziSya hue? 6 [prazna ] jisake gacchameM pUrvakAlameM do, tIna, cAra pIr3hIpara kaI janoMne kriyAuddhAra kiyA hai aura unake ziSyapraziSyAdi sAdhu sAdhvI vartamAnakAlameM bahuta vicarate hue naz2ara Ate haiM unake gacchameM koI vairAgyabhAvase yatipaneke zithilAcArako tyAgake kriyAuddhAra karake sAdhukI rItise vicaratA hai usako dUsareke pAsa upasaMpada lenekI aura dUsarekA ziSya honekI AvazyakatA nahIM hai aisI zAstrakAroMkI AjJA mAnate ho to una kriyAuddhArakAraka susAdhukI nirarthaka niMdA karanevAle aura bAlajIvoMko bharamAnevAle, zAstraviruddha vAdI vA dveSI durgatike bhAjana ho yA nahIM ? zrIjinezvarasUraye durlabhena. rAjJA pattane caityavAsivijayena kharataravirudaM sahasre samAnAma'zItyadhike prAdAyi na vA? arthAt aNahilapurapATaNameM (suvihita) zuddhakriyAvaMta sAdhuoMko nahIM rahane deneke liye mithyAabhimAnI zrIjinamaMdiroM meM rahanevAle caityavAsI yatiyoMkA bar3AbhArI vyartha kadAgraha (jora) ko haTAnese kharetare yAne kharataravirudazrIjinezvarasUrijI (navAMgaTIkAkAra zrIabhayadevasUrijIke guru ) mahArAjako saMvat 1080 meM durlabharAjA tathA bhImarAjAke samayameM milA yA nahIM ? . [uttara ] isa viSayakA nirNaya aneka graMthoMke pramANoMse zrIpraznottaramaMjarI graMthameM likha dikhalAyA hai ataH usa graMthameM dekhlenaa| aura isa viSayameM zaMkA rakhanI sarvathA anucita hai / kyoMki isa For Private And Personal Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 294 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anAbhogako dUra karaneke liye tapagacchanAyaka zrIsomasuMdarasUrijI - ke ziSya mahopAdhyAya zrI cAritraratnagaNijI ke ziSya paMDita zrImat somadharmaga NijImahArAjane svaviracita upadezasaptatikA nAmaka mahApramANika graMtha meM likhA hai ki purA zrIpattane rAjyaM, kurbANe bhImabhUpatI / abhUvan bhUtalAkhyAtAH, zrIjinezvarasUrayaH // 1 // sUrayo'bhayadevAkhyA, steSAMpade didIpire / yebhyaH pratiSThAmApanno gacchaH kharatarA'bhidhaH // 2 // " bhAvArtha - (purA) pUrvakAlameM yAne saMvat 1080 meM aNahilapUra pATaNa meM durlabha tathA bhImarAjAke rAjya ke samayameM caityavAsI yatiyoMkA suvihita muniyoMko zaharameM nahIM rahane denekA bar3AbhArI vyartha kadAgraha ( z2ora ) ko haTAne se aura atyaMta zuddhakriyA AcArase kharetare yAne kharatara viruda dhAraka zrIjinezvarasUrijI mahArAja bhUmaMDala meM prakhyAta hue / unake pATe jayatihuaNastotra se zrIsthaMbha pArzvanAtha pratimA pragaTa kartA navAMga - TIkAkAra zrI abhayadevasUrijI mahArAja kharataragaccha meM mahAprabhAvika hue, jinase kharatara - nAmakAgacchaloka meM pratiSThAko prApta huA / ityAdi adhikAra likhA hai aura zrIprabhAvaka caritrameM bhI likhA hai ki jinezvarastataH sUrira'paro buddhisAgaraH / nAmabhyAM vizrutau pUjyai, vihAre'numatau tadA // 1 // dade zikSeti taiH zrImat, pattane caityavAsibhiH / vighnaM suvihitAnAM syAt tatrA'vasthAnavAraNAt // 2 // For Private And Personal Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 295 pUrvAbhyAma'panetavyaM, zaktyA buddhyA ca tat kila / yadidAnIMtane kAle nAsti prAjJo bhvtsmH||3|| anuzAstiM pratIcchAva ityuktvA gurjarAvanau / viharaMto zanaiH zrImat pattanaM prApaturmudA // 4 // sadgItArthaparIvArau tatra bhrAMtI gRhe gRhe / vizuddhopAzrayA'lAbhAt vAcAM ssmrturguroH||5|| zrImAn durlabharAjAkhyastatra caa''siidishaaNptiH| gI:patera'pyupAdhyAyo nItivikramazikSaNAt // 6 // ityAdi uparyukta bhAvArthavAlA adhikAra bahuta likhA hai tathA zrIkharataragacchakI paTTAvalImeM bhI likhA hai ki tadA zAstrAviruddhA''cAradarzanena zrIjinezvarasUrimuddizya atikharA ete iti durlabharAjJA proktaM tata-eva kharataravirudaM labdhaM tathA caityavAsino hi parAjayaprarUpaNAt kuMbalA iti nAmadhyeyaM prAptA evaM ca suvihitapakSadhArakAH zrIjinezvarasUrayo vikramataH 1080 varSe kharataravirudadhArakA jaataaH| - isataraha anekazAstroMmeM yaha uparyukta adhikAra spaSTa likhA hai vAste zrIsomadharmagaNijI mahArAjakeucita tathA zAstrasaMmata satyavacanoMmeM sarvathA zaMkArahita zuddhazraddhAdhAraNa kareM aura dveSIke zAstraviruddha kapolakalpita mahAmithyA anucita vacanoMpara zraddhA nahIM rakkhe kyoMki zAstraviruddha mithyAvacanake kadAgrahase bhavabhramaNa hotA hai navAMgaTIkAkAra zrIabhayadevamUrijIke ziSya zrIjinavallabhasarijIke samayameM kharataragacchakI madhukarazAkhA (pATagAdI) saM. 1167 meM alaga huI hai / For Private And Personal Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 296 usake sthAnameM dveSase 1204 meM USTrika mata nikalA kahanA, yahabhI dveSIke pratyakSa dveSabhAvavAle mahAmithyA kapolakalpita anucita AkSepavacana hai| 1204 meM zrIjinadattamarijIse kharataragaccha kharataraviruda kharataramatakI utpatti huI ityAdi-kalpita aneka mithyApralApoMse apane jhUThe kadAgraha maMtavyako siddha karanA ki navAMgaTIkAkAra zrIabhayadevasUrijI mahArAja kharataragacchavAloMkI guruziSyaparaMparAmeM nahIM hue| paraMtu uparyukta zAstrapAThoMse pratyakSa viruddha ina mahAmithyA pralApoMse apane jhUThe maMtavyakA jaya kadApi nahIM kara sakate haiN| vAste apane pUrvaja zrIsomadharmagaNijIke zAstrasaMmata upayukta satyavacanoMse sarvathA viparIta mahAdveSIke kapolakalpita aneka tarahake asatyavacanoMse parAjaya phalako veravera prApta honA ThIka nahIM hai| astu yadi aisAhI Agraha hai to nimnalikhita praznoMke uttara AgrahI satyaprakAzita kareM [1] aMcalagacchakI paTTAvalI AdigraMthoMmeM likhA hai kisaMvat 1285 meM zrIjagacaMdrasUrijIse (gADhakriyatApasaH) yAne tApalamata-tapomata-(cAMDAlikA tulyA) puSpavatI prabhU pUjAkA mata nikalA aura zrIvijayadAnasarijIke ziSya dharmasAgara gaNise saMvat 1617 meM tapauSTrikamatakI utpatti huI zrIhIra vijayasUrijIse saMvat 1639 meM gardabhI matotpatti huI isatarahake tapagaccha ke 18 nAma hetuvRttAMtasahita likhe haiM unako AgrahI loga satya mAnate haiM yA mithyA ? 2 [prazna] kramazazcitravAlakagacche-kavirAjarAjinabhasIva, For Private And Personal Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 297 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIbhuvana caMdrasUrigururudiyAya pravaratejAH // 1 // tasya vineyaH prazamaikamaMdiraM devabhadragaNipUjyaH, / zucisamayakanakanikaSo babhUva munividitabhUriguNaH // 2 // tatpAdapadmabhRMgA nissaMgAcaMgatuMgasaMvegAH / saMjanitazuddhaboddhA jagati jagaccaMdrasUrivarAH // 3 // teSAmubhau vineyau zrImAn deveMdrasUrirityAdyaH | zrIvijayacaMdrasUridvitIyako 'dvaita kIrtibharaH // 4 // svAsnyayorupakArAya zrImaddeveMdrasUriNA / dharmaratnasya TIkeyaM sukhabodhA vinirmame // 5 // ye zloka zrIjagacaMdrasUrijIke mukhyaziSya zrIdeveMdrasUrijIne apanI racI huI zrIdharmaratnaprakaraNakI TIkA usakI prazastimeM likhe haiM ina zlokoMmeM tathA zrIjagacaMdrasUrijI ke ziSya zrI vijayacaMdrasUrijI unake ziSya zrIkSemacandrakIrtisUrijIne saMvat 1332 meM zrIbRhat kalpasUtra - kITIkA racI hai usakI prazasti meM bhI citravAlagaccha meM zrIdhanezvarasUrijI unake ziSya zrIbhuvanacandrasUrijI unake ziSya zrIdevabhadragaNijI unake ziSya zrIjagacaMdrasUrijI ityAdi likhA hai kiMtu na to apanA yA zrIjagacaMdrasUrijIkA bRhatgaccha nA tapagaccha aisA nAma yA vizeSaNa likhA aura na to unake gurukA nAma -- zrImaNiratna- sUrijI likhA aura na to zrIjagaccaMdrasUrijIne jAvajjIva AcAmla tapa kiyA likhA aura na to saMvat 1285 meM amuka rAjAne tapagacchanAma yA tapagaccha viruda diya likhA tathA 32 digaMbara jainAcAryoM ko amuka vivAda meM jItanese For Private And Personal Use Only Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 298 amuka nagarake amuka rAjAne zrIjagacaMdrasUrijIko hIralAviruda diyA yahabhI nahIM likhA hai tathApi Apa loga apanI tapagacchakI paTTAvalIse ukta vAtoMko mAnate ho to zrIsamavAyAMgasUtrakI TIkAke-aMtameM (zrImatsarijinezvarasya jayino dapIyasAM vAgminAM) isa zrIabhayadevamUrijIke vAkyase tathA aneka zAstrasaMmata kharataragacchakI paTTAvalIke lekhase vidita hotA hai ki vAcAla aura ahaMkArI caityavAsiyoMko jItanese kharetare yAne kharatara virudadhAraka zrIjinezvarasUrijI mahArAja bhUmaMDala meM prakhyAta hue unake ziSya navAMgaTIkAkAra zrIsthaMbhanapArzvanAthapratimA pragaTako zrIabhayadevasarijI mahArAja hue jinase kharatara nAmakA gaccha pratiSThA ko prApta huvA ina apane pUrvajoMkI likhI huI satyavAtoMko kyoM nahIM mAnate ho? 3 [prazna ] saMvat 1285 varSake pahale race hue kisa graMthameM zrI. jagacaMdrasUrijIkA bRhat yA var3agaccha vA vRddhagaccha likhA hai ? 4 [prazna] dharmasAgaraupAdhyAyake graMthoM meM Agamaviruddha aneka kadAgraha vacanoMko tathA dveSase paragacchavAloMkI niMdArUpa kapolakalpita mahAmithyA kaTu vacanoMko unake gurvAdikane apane race dvAdazajalpapadaAdigraMthoMmeM jalazaraNadvArA mithyAThaharAye haiM yA nahIM? aura una mithyAvacanoMko koI mAne vaha guruAjJA lopI ho aisA likhA hai yA nahIM ? ina uparyukta praznoM ke uttara dharmasAgarAdimatAzritatapoTamatavAle satyaprakAzita kreN| ityalaM kiM bahunA ? __ aura yaha Uparokta praznottara aura prazna sapramANasatyatApUrvaka diye haiM so sadguNIvaroMke bhaktinimitta guNAnurAgase guNAnurAgI For Private And Personal Use Only Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 299 bhavyoMke upagArArtha aura dharmAnurAgI bhavyoMke satyadharma ArAdhanake liye viziSTaguNavAn AcAryoMpara durlabha bodhijIvoMke kare huve AkSepa dUra karaneke liye bhAvadayApUrvaka denemeM AyA hai, natu dveSabhAvase hai aura bhagavAna kI AjJAnusAra sAmnAya sapramANa zAstrAnusAra dharmArAdhana karate huve sabahi gacchavAle zrI sarvajJa devakI AjJA ke ArAdhaka haiM aura akSara pramANavinA puruSapramANavinA pUrvApara saMbaMdha zocyAMvinA hareka viSayameM dveSaseM vinA vicAra ke pramANa vinA rAgadveSa karaNeseM jhUThA dUSaNa deneseM aura utsUtra prarUpaNAkaraneseM mahAnukarmabaMdha hove hai aura dharmArthIyoMkoM bhavabhIrutA rakhanI cAhiye, nahiM to isataraha karaNeseM mahAna saMsAravRddhihi hoNAhai, aura zrImahAvIrasvAmI zrIgautamasvAmI zrIsudharmAsvAmI zrIjaMbusvAmI prabhavasvAmI Adi pATaparaMparA kramameM 38 meM pATe zrIudyotanasUrijI hUve ihAMtaka prAyeM sarvagacchoMkI paTTAvalI ekasarakhI hai, aura kevala zrIpArzvanAthasvAmIke saMtativAloMkI paTTAvalI so alaga hi saMbhave hai zrIudyotanasUrijI 84 gacchoM kI sthApanA bhaI, yaha sthApanA zrIudyotanajIne apaNe khahastaseM kI hai, aura 84 gaccha ina gacchoMmeM suvihita kriyAkaraNevAle zuddhaprarUpaka kaMcanakAmanIke tyAgI pRthag pRthag AcAryAdika have haiM aura hote hai hoveMge so sarva AcAryAdika 84 gacchavAle dharmArthI guNAnurAgI bhavyoMke mAnane pUjane yogya hai, aura zrIudyotanasUrijI ke jyeSThAMtevAsI zrIvardhamAnasUrijI kI saMtati calI so isa samaya bhI kharatara gaccha nAma se prasiddha hai aura kharatara yaha nAma 1080 meM zrI jinezvarasUrijI kuM durlabharAjAke samakSa paMcAsarA devalameM sabhA samakSa khudadurlabharAjAne diyA hai tabaseM kharatara yaha nAma zrI vardhamAnasUrijI For Private And Personal Use Only Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ___ 300 kI ziSyasaMtatImeM sarvatra jagatame prasiddha bhayA, isItare prAkRta abhidhAnarAjendra zabdakozake bhAga. cothemeM pRSTha 733 khakArAdi zabdAdhikArameM kharatarazabda likhA hai tad yathA-kharatara-kharatara-puM. vaikrama saMvat 1080 zrIpattane vAdino jitvA kharataretyAkhyaM virudaM prAptena jinezvarasariNA pravartite gacche, iti Atmaprabodha 141 AsIt tatpAdapaMkajaikamadhukRt zrIvarddhamAnAbhidhaH, sUristasya jinezvarAkhyagaNabhRjAto vineyottamaH yaHprApat zivasiddhipaMkti (saMvat 1080) zaradi zrIpattane vAdino,jitvA sadavirudaM kRtI kharataretyAkhyAM nRpAdemukhAt aSTa0 32 aSTakavRttiH" aura zrIudyotanasarijIke dUsare ziSya zrIsarvadevamUrijIkI saMtati calI so vaDagacchake nAmaseM prasiddha bhaI, yaha saMtatI prAyeM muniratna athavA maNiratnasarijIparyaMta calI esA saMbhava hai, aura citravAlagaccha svataMtra alagahi thA aisA zAstrAnusAraseM saMbhave hai, aura isa gacchakI paTTAvalIbhI zrIudyotanasUrijI vagerese saMbaMdha rakhanevAlI alagahi mAlUma hove hai, aura sarvadevasUrijIkI pATaparaMparAmeM zrIcitravAlagacchakI paTTAvalIkoM saMbaMdha rakhaneseM kIsI tarahakA prayojana nahiM saMbhave hai aura isa citravAla gacchake yaha ekArthaparyAya zabda hai, nigraMtha, koTika, caMdra, vanavAsI suvihita pakSa, vaDagaccha, vRddhagaccha, tapagaccheti vA vajrazAkheti caMdrakulamiti vA yaha sadRzanAma zAkhAvAle gacchakoM apara gacchake sAtha milAnekA zrImunisuMdarasUrijIne svaracitapaTTAvalImeM bahutahi For Private And Personal Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 301 achI pAlisI kI hai, yaha saMskRta paTTAvalI hai 14 so 66 meM banAI gaI haiM, parantu zrIbRhat kalpakITIkAkI aMtaprazastimeM aura dharma ratnaprakaraNakI TIkAkI aMtaprazasti meM zrIkSemakIrttisUrijIne tathA zrIdevendrasUrijIne citravAlagaccha apaNI pATaparaMparA batalAI hai, vaha paraMparA satya hai tad yathA zrIjainazAsananabhastala tigmarazmiH zrIpadmacaMdra kulapadmavikAzakArI, svajyotirAvRtadigaMbaraDaMbaro'bhUt zrImAn dhanezvaraguruH prathitaH pRthivyAM // 1 // zrImaJcaitrapurekamaMDanamahAvIrapratiSThAkRtastasmAccaitrapuraprabodhataraNiH zrIcaitragaccho'jani // tatra zrI bhuvanendrasUri sugururbhUbhUSaNaM bhAsuraH, jyotiH sadguNaratnarohaNagiriH kAlakrameNA bhavat ||2|| tatpAdAMbujamaMDanaM samabhavat pakSadvayI zuddhimAn, nIrakSIrasadRzadUSaNaguNa tyAgagrahaivAdRtaH // kAluSyaM ca jaDodbhavaM pariharan dUreNa sanmAnasaH, sthAyI rAjamarAlavad gaNivaraH zrIdevabhadraH prabhuH // 3 // zasyAH ziSyAH trayastatpadasarasiruhotsaMgazRMgAra bhRMgAH, vidhvastAnaMgasaMgAH sadasi suvihitottuMgaraMgA babhUvuH // tatrAdyaH saccaritrAnumatikRtamatiH zrIjagaccaMdrasUriH, zrImaddevendrasUriH saralataralasaccittavRttirdvitIyaH // 4 // For Private And Personal Use Only Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tRtIyaziSyAH zrutavArivAIyaH parISahAkSobhyamana:samAdhayaH, jayanti pUjyA vijayendusUrayaH paropakArAdiguNaughasUrayaH // 5 // prauDhaM manmathapArthivaM trijagatIjaitraM vijityeyuSAM, yeSAM jainapure pureNa mahasA prakrAMtakAMtotsave, "sthairya meruragAdhatAM ca jaladhiH sarvasahatvaM mahI, somaH saumyamaharpatiH kila mahattejokRta prAbhRtaM // 6 // vApaM vApaM pravacanavacobIjarAjIvineya kSetre kSetre suparimilite shbdshaastraadisiiraiH|| yaiH kSaitrajJaiH zucigurujanAnAyavAksAraNIbhiA, siktvA tene sujanahRdayAnaMdisaMjJAnasatyaM // 7 // yairapramattaiH zubhamaMtrajApaittAlamadhye prakalisvavazyaM, atulyakalyANamayottamArthasatpUruSaH satvadhanairasAdhi // 8 // kiMbahunA! jyotlA maMjulayA yayA dhavalitaM vizvaMtarAmaMDalaM, yA ni:zeSavizeSavijJajanatAcetazcamatkAriNI "tasyAM zrIvijayendusUrisuguruniSkRtrimAyAM guNaH, zroNaH syAdyadi vAsavaH stavakRtau vijJaH sa cAvAM patiH9 tatpANipaMkajarajAparipUtazIrSAH / ziSyAstrayo dadhati saMprati gacchabhAraM // . . zrIvajrasena iti sadgururAdimo'bhUt zrIpadmacaMdrasugurustu tato dvitIyaH // 10 // For Private And Personal Use Only Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 303 tArtIyIkasteSAM, vineyaparamANura'naNuzAstre'smin , zrIkSemakIrtisUrirvinirmame vivRtikalpamiti // 11 // zrIvikramataH kAmati, nayanAgniguNendu 1332 parimite varSe, jyeSThazvetadazamyAM, samarthitaiSA ca hastAkeM // 12 // __ aura isa pAThase yaha vidita hUvA ki zrIudyotanasUrijI zrIpadmacaMdrasUrijI citravAla esA gacchakA nAma utpanna karanevAle zrI. dhanezvarasUrijI usa citravAlagacchameM kAlakramaseM zrIbhuvanendusUrijI have, aura donuM pakSa zuddhajinoMkA ese unoMke ziSya zrIdevabhadrasUrijI inoMke tIna ziSya have jisameM pahile zrIjagacaMdrasUrijI dUsare zrIdevendrasUrijI tIsare zrIvijayendusarijI aura zrIjagacaMdrasUrijIke padameM zrIdevendrasUrijI have inoMne zrAddhadinakRtyavRtti dharmaratnaprakaraNati vagere graMtha banAye haiM ina graMthoMkI aMtaprazastimeM isa taraha likhA hai| kramazazcitravAlakagacche, kavirAjarAjinabhasIva, zrIbhuvanacaMdrasUrirgururudiyAya pravaratejAH // 1 // ityAdi pUrvoktapramANe ihAMpara jANalenA ina zrIdevendrasUrijIke ziSya zrIvidyAnaMdamUrijI vagere pATa cale haiM so prasiddha hai, aura zrIjagaccaMdramurijI dUsare zrIvijayendusUrijI inake tIna ziSya pahile zrIvajrasenasarijI dUsare zrIpadmacaMdramurijI tIsare zrIkSemakIrtisUrijI inoMne zrIbRhatkalpakI vRtti 1332 meM raci hai usame isatare likhA hai, aura inokI pATaparaMparA Age isa taraha calI hai, tad yathA zrIdevendramunIndorvidyAnandAdayo'bhavan ziSyAH, laghuzAkhAyAM tu gurorvijayendozca trayaH paTTe // 140 // garijI inona ra inokI pAradhAnandAyAyaH For Private And Personal Use Only Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 304 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIvajrasenasUriH, padmenduH kSemakIrtisUrizva, radavizvate 1332 varSe, vikramataH kalpaTIkAkRt // 141 // atha hemakalazasUristatpad maulirgururyazobhadraH, ratnAkarastatopi ca, ziSyo ratnaprabhazcA'sya // 142 // munizekharastadIyaH, ziSyaH zrIdharmadevasUrirapi, zrIjJAnacandrasUriH, sUriH zrIabhayasiMhazca // 143 // atha hemacaMdrasUrirjayatilakAH sUrayastato viditAH, jinatilakasUrayo'pi ca, sUrirmANikyanAmA ca // 144 // kAlAnubhAvavazataH zAkhApArthakyacetaso hyadhunA, sarve te guNavanto dadatAM bhadrANi munipatayaH // 145 // isa taraha zrIjagacaMdrasUrijIke do ziSyoMseM do zAkhA nikalI vRddhazAkhA aura laghuzAkhA pUrvoktapramANe inakA svarUpa jANanA aura zrImAn jagaccaMdrasUrijIko mahAtapAviruda tathA cAritra - svIkAraviSayI yaha khyAti hai, so isa tare zrIbhuvanacaMdrasUrijI ke vacanaseM vastupAla tejapAlakI utpatti bhai kAlakramaseM rAjAke maMtrI bhaye vAda kulakramAgatamaryAdA sAcavaneke liye apaNe gacchake upAzrayame rahe ve zrIdevabhadrasUrijI ke suziSya zrI jagaccandrasUrijI zithilacaryA meM vidyamAna the, unako vandanAdi karane ke liye harahamesa vastupAlamaMtrI svaparivArasahita jAtethe isataraha kitanAka dina - ke bAda koI eka dinake same bhAvibhAvake vazaseM akasmAt vandanA nimitta zrIjagacaMdrasUrijI ke pAsa AyA tisasamaya zrIjagacaMdrasUrijIke pAsa meM paNyastrI beThI thI isa tarahakA anucita vyavahAra pratya For Private And Personal Use Only Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 305 kSadekhanepara bhI praNAyAneabhAva nahiM karake zuddhabhAvapUrvaka vidhisahita muniveSameM rahe huve zrIjagacaMdrasUrijIkoM vaMdanApUrvaka paJcakkhANa vagere karake gayA aura aparNekArya meM lagA vAda jAtikulAdisaMpanna AcArya ke manameM atyaMtalaJjA anucitakAryakA mahAn prazcAttApa - pUrvaka tIvrasaMvega utpanna honeseM yaha vicAra kiyA hAitikhede isa anucita mere karttavyako dhiga ho aho iti Azcarye guNahIna sAdhvAcArarahitakevalaveSayukta merekuM yaha maharddhikazuddhazrAvakavastupAlamaMtrI niHzaMkapaNeM bhAvapUrvaka vaMdanA karake svasthAnagayA aura kuchakahA nahiM aho yaha muniveSadharmakA hi prabhAva hai ityAdizubhabhAvanA bhAvatAM dRDhasaMvegapUrvaka kriyoddhAravidhiseM sarvaparigrahakA usI vakta tyAga karake suvihitamunimArga aMgIkAra kiyA apratibaMdha vihAra karate huve tIrthayAtrAnimitta giranAragaye vahAM tIvratapasaMyamAdikarate rahe haiM tisaavasarameM vahAMpara yAtrA nimitta vastupAla maMtrI bhI svaparivArasahita AyA taba vahAM ugratapa karate huve dekhake zuddha muni jANa ke khaparivArasahita bhAvase vidhipUrvaka vaMdanA karake Age beThe muni dharmopadeza dekara nivRttahUve, vAda vinayasahita vastupAlane pUchA ki ApazrIke guru koNa hai aura unakA kyA nAma hai taba zrIjagacaMdrAcArya bole ki hedharmapriya zrAvaka merA gurukA nAma zrIvastupAla maMtrI hai, yaha suNate hi maMtrI camakake bolAki yaha anucita kyA pharamAteM haiM, ApazrI munirAja haiM aurameM to ApakA zrAvaka hUM dAza huM ApazrIto mere guru haiM aura pUjanIka haiM vaMdanIka haiM, meM ApakA guru kaisA, taba AcArya bole kI 20 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 306 hemaMtrinterekAraNase mereko pratibodhahUvAhai, jisaseM jisako pratibodha hove vaha usakA guru hove hai, isa liye mene tereko kahA, aura isakAraNaseM teM merAguruhi hai aura vyavahAraseM merA zrAvaka hai suNake vizeSakhuzIhUvA aura Apahi mere zuddhaguru hai ityAdi kahake vizeSa vaMdanA pUrvaka vratAdi dharmasvIkAra karake unIkA bhaktazuddha zrAvakabhayA, isakAvizeSa caritra graMthAntaraseM jAnanA zatrujaya giranAra Adi tIrthokI yAtrA karate bhaye vihAra kramaseM mevADa dezameM gaye vahAM udepurake pAsa nadImeM uSNakAlake madhyAnhasamaya nirantara velukI AtApanA karate huverahai taba koiekadinake samaya vahAM nadImeM akasmAt kAryanimitta maMtrI sahita rANekA ANAbhayA, vahAM nadImeM mRtakavat niceSTita paDehUve AcArya ko dekhake rAMNAjI boloki yaha isasamaya nadImeM koNa anAtha mRtaka paDA haiM taba zrAvaka maMtrI rAMNejIko bolA ki hemahArAja yaha anAtha mRtaka nahiM kiMtu yaha jainI AcArya hai isasamaya yahAM nadImeM nirantara yaha mahAtmA nispRhI velukI AtApanA tapasyA karateM haiM ghoratapasvI hai zarIrakI bhI jinoMko vAMchA nahiM hai ese yahamAhAtmA hai ityAdi guNasuNake dekhake zrImahArANAneM khuzI hoke zrIjagaJcaMdrAcArya ko mahAtapAvirudadiyA, inoMke doziSyabhaye aisI prasiddhakhyAti hai, aura inoMke ziSyoMkI pATaparaMparA zAkhA kula gacha vagere Upara likhA hai aura UparoktaprasiddhakhyAti aura Uparokta grathoMseM toviditahotAheki zrImunisuMdarasUrijIne pUrvApara saMbaMdha aura Uparokta granthoMkA vicAra yA avalokana nahiM ka. For Private And Personal Use Only Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 307 rake udyotanasarijIsarvadevasariseMlekarazrIsomaprabhasari maNiratnaharijI paryaMta dUsare gachakI paTTAvalI zrImAnjagacaMdrAcAryake nAmAkSarasAtha lagAyI hai so ayukta hai aura kharataraviruda zrIabhayadevasarijI tacchiSyazrIjinavallabhasarijI tacchiSyazrIjinadattamarijIke viSayameM vizeSasaMkAdarakaranekI icchA hove so bhavyamadhyastha AtmArthI bhavabhIru prANiyoMko 1 praznottaramaMjarIkA tIsarA bhAga 2 paryuSaNAnirNayauttarArdha bhAga 3 AtmabhramocchedanabhAnu 4 samAcArIzatakAdi granthoMko dekheM aura vyartharAgadveSake jarIye kadAgraha karanA ucita nahIM hai, saMsAravRddhike kAraNoMseM vivekI prANiyoMko apanAbacAvakaranA ucita hai, saMsArakI vRddhikA mArga yaha hai, majaM visayakasAyA, niddAvikahA ya paMcamI bhaNiyA, ee paMcappamAyA, jIvaM pADaMti saMsAre // 1 // pakhApakhImeM pacamare, so nara matake hIna, sAradharmanirapakSa hai, sabahImeM layalIna // 2 // niskalaMka cAMdrAdikula nigranthakoTikAdigaccha vajrAdizAkhA suvihita AcAryoMpara AkSepa niMdAdi karaNeMseM mahAn karmabaMdha hotA hai, kA~ke mulAyajA nahIM hai, aura kauke udaya Anepara pasatAveMgeM, isaliye karmabaMdhakA viveka rakhanA ucita hai, ityalaM vistareNa // namo'stu bhagavate zAsanAdhIzvarAya zrIvardhamAnAya sarvAtizayasamanvitAya catuSSaSTisurendraparipUjitAya caturmukhAya aSTaprAtihAryasahitAya namonamaH samastavinatamobhAskarAya zrIgautamagaNahAriNe namo'stu For Private And Personal Use Only Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 308 bhAratyai zrIzrutajJAnaadhiSThAyikAyai, namonamaH zrIsadjJAnadAtRbhyoH zrIgurubhyaH namo'stu zrIzramaNasaMghabhaTTArakAya namo'stu pitAmahacaritrazodhikAyai paramasaMvignasUrimukhyapaMDitapariSade, iti zrImajinakIrtiratnasUrizAkhAyAM tatparaMparAyAM ca kramAt varIvaya'te, saccAritracUDAmaNibhagavAn zrImajinakRpAcaMdrasUrIzvaraH tacchiSya vidvacchiromaNiH zrImadAnaMdamunivaryasaMkalite lokabhASopanibaddhe tllghugurubhraataa| upAdhyAya zrIjayasAgaragaNisaMskArite zrImayugapradhAnazrIjinadatasUrIzvaracarite zrImadabhayadevasarizrIjinavallabhamaricaritrAdhikAravarNano nAmacaturthaHsargaH sAkSepaparihArasahitaH paripUrtibhAvamagamat / // atha pNcmsrgH|| // tatrAdau maMgalAcaraNam // ahaMto jJAnabhAjaH suravaramahitAH siddhisaudhasthasiddhAH paMcAcArapravINAH praguNagaNadharAH pAThakAthAgamAnAM / loke lokezavaMdyA sakalayativarAH sAdhudharmAbhilInAH paMcApyete sadAptA vidadhatu kuzalaM vinanAzaM vidhAya // 1 // ciMtAmaNiH kalpataruvarAko kurvantu bhavyA kimu kAmagavyAH // prasIdataH zrIjinadattasUreH, sarve padAhastipade praviSTAH // 2 // idAnIM zrIjinadattamUriviracitAH sArdhazatakasaMkhyAkA 'mUlagAthAH' chAyayA ca samanvitA vanum prArabhate / / guNamaNirohaNagiriyo, risahajiNiMdassa paDhamamuNivaiNo siriusabhasena gaNahAriNo'Nahe paNivayAmi pao // 1 // arthaH-guNarUpamaNike rohaNAcalaaise zrIRSabhadevasvAmI prathama For Private And Personal Use Only Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 309 ar karake prathamagaNadhara zrI RSabhasena ke nirdoSacaraNakamaloMmeM namaskAra karUM // 1 // ajiyAijiniMdANaM, jaNiyANaMdANaM paNaya pANINaM / thuNimo dINamaNohaM, gaNahAriNaM guNagaNohaM // 2 // arthaH- ajitanAthasvAmIko Adileke utpannakiyA hai Ananda jinhoMne aura tInajagat meM rahanevAle prANiyoMne namaskAra kiyA hai jinhoMko aise tIrthaMkaroMke gaNadharoMko adInamana aisA maiM namaskAra karatA hUM // guNagaNake samUhakI stuti karatA hUM // 2 // sirivaddhamANa varanANa, caraNadaMsaNamaNINaM jala nihiNo / tihuvaNapaNo pasihaNiya, sattaNo sattamo sIso // 3 // artha:-zrI vardhamAna pradhAnajJAnadarzanacaritramaNike samudra tIna jagat ke svAmI karmazatruvoMko hananevAle aise tIrthaMkarake pradhAna ziSya // 3 // saMkhAIe vibhave sAhito jo samattasuyanANI / chaumattheNa na najjai, eso na hu kevalI hoi // 4 // arthaH - asaMkhyAtA bhava kahate hue jo sampUrNa zrutajJAnI chadamastha nahIM jAnasake yaha kevalI nahIM hai aise // 4 // taMtiriyamaNuyadANavadeviMdanamaMsiyaM mahAsattaM / sirinANa sirinihANaM goyamagaNahAriNaM vaMde // 5 // arthaH- tiriyaJca, manuSya, bhavanapati, vyantara, jyotiSi, vaimAnika indroMse namaskRta mahAsAtvika zobhAyukta jJAnAdilakSmIke nidhAna aise zrIgautamakhAmIko maiM namaskAra karUM // 5 // For Private And Personal Use Only Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 310 jinavaddhamAnamunivaDa, samappiyAsesatitthabhAradharaNehiM / paDihaya paDivakkheNaM, jayaMmmi dhavalAiyaM jeNa // 6 // arthaH-zrIjinavardhamAnasvAmItIrthakaroMne arpaNa kiyA sarva tIrthakA bhAra dhAraNa karanevAle aise pratipakSako dUra kiyA jinhoMne jagatmeM ujjvala hai yaza jinhoMkA aise // 6 // taM tihuyaNapaNayapayAraviMda, muddAmakAmakarisarahaM / anahaM suhammasAmi, paMcamahANaTTiyaM vaMde // 7 // artha:-tInajagatkarake namaskRtahai caraNakamalajinhoMkA bandhanarahitakAmahastIke liye siMhasadRza niSpApa doSarahita paMcamagaNadhara sudharma. khAmIko maiM namaskAra karUM // 7 // tArune vihu no taralatAra, atthi piccharIhiM mnno| maNayaM vi muNiya pavayaNa, sambhAvaM bhAmiyaM jassa // 8 // ___ arthaH-yovanaavasthAmeMbhI caMcalanevAlI striyoMkarake jinakA mana thoDAbhI calitanahIM huA aise jAnAhaipravacanakA sadbhAva jinhoMne aise // 8 // maNaparamohi pamuhANi, paramapurapaTTieNa jeNa samaM / / samaIkaMtANi samatta, bhavvajaNajaNiya sukkhANi // 9 // arthaH-manaHparyava paramaavadhipramukha (10) dasavastu mokSanagara prApta bhae jinhoMke sAtha calIgaI aise samasta bhavya prANiyoMko utpanna kiyA hai sukha jinhoMne aise // 9 // For Private And Personal Use Only Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir taM jaMbunAmanAmaM, suhammagaNahAriNo guNasamiddhaM / sIsaM susIsanilayaM, gaNaharapayapAlayaM vaMde // 10 // arthaH-jambuskhAmI hai nAma jinhoMkA aise zrIsudharmAsvAmI gaNadharake guNasamRddha suziSyasthAna aiseziSya gaNadharapadake pAlanevAloMko namaskAra karUM hUM // 10 // saMpattavaravivayaM, vytthigihijNbunaamvynnaao| pAliyayugapavarapayaM, pabhavAyariyaM sayA vaMde // 11 // artha:-pAyA hai pradhAnaviveka jinhoMne vratake arthI gRhasthAzramameM rahe jambukumarake vacanase cAritra liyAjinhoMne aise pAlanakiyA hai yugapradhAnapadajinhoMne aise prabhavakhAmI AcAryako maiM niraMtara namaskAra karUM hUM // 11 // kaTTamaho paramo yaM, tattaM na muNijaitti soUNaM / sajaMbhavaMbhavAo, virattacittaM namaMsAmi // 12 // arthaH-aho yaha paramakaSTa hai tatva nahIM jAnate haiM aisA sunake zayyaMbhavabhaTTa saMsArase virakta bhayA hai citta jisakA aise cAritra leke yugapradhAnapada pAyA jinhoMne aise zayyaMbhavasariko maiM namaskAra karatA hUM // 12 // saMjaNiyapaNayabhadaM, jasabhaI muNigaNAhivaM saguNaM / saMbhUyaMsuhasaMbhUI, bhAyaNaM sUri maNussarimo // 13 // arthaH-utpanna kiyA hai namaskAra karanevAloMko kalyANa jinhoMne aise munigaNake svAmI guNasahita yazobhadrasari aura sukhasampadAke bhAjana aise saMbhUtivijayaAcAryakA smaraNa kareM // 13 // For Private And Personal Use Only Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 312 sugurutaraNIi jiNasamaya, siMdhuNo pAragAmiNo sammaM / siribha bAhuguruNo yie nAmakkharANi dharimo // 14 // artha:-sugururUpa jahAjase jainasiddhAntasamudrakA pAragAmI samyak aise zrIbhadrabAhugurukA manameM nAmAkSara dhAraNa kareM // 14 // so kahaM na thUlabhaddo lahai salAhaM muNINaM majhaMmi / lIlAi jeNa haNio saraheNa va mayaNamayarAo // 15 // artha: - vaha thUlabhadrakhAmI munigaNameM kaise prazaMsA nahIM pAve jisane lIlAse kAmarUpa mRgarAjako aSTApada sadRza hoke hanA // 15 // kAmapaIva sihAe, kosAe bahusiNeha bhariAe / ghaNadajaNapayaMgAevi, jIe jo jhAmio neyA // 17 // arthaH- kAmapradIpazikhA aisI kozAvezyA bahutasnehase bharI bhaI bahutajana pataMgadagdhabhae jisase aisImeMbhI nahIM hI dagdhabhae aise // 16 // jeNa raviNena vihie, iha jaNagihe sappahaM payAsaMtI / sayayaM sakajjalaggA, pahayapahA sA samiddhAvi // 17 // arthaH- jisane sUryake jaisI yahAM logoM ke gharameM svaprabhAkA prakAza niraMkiyA tara khakArya meM lagI bhaI snehavatIkI prabhA naSTa karI // 17 // jeNAsu sAviyA sAviyA, caraNakaraNasahiena / saparesiM hiyakae sukaya jogau jogayaM huM // 18 // artha :- jisane zIghracaraNakaraNasahita svaparahitakeliye sukRtake yoga se yogyatAdekhake jinavacanasunAke zrAvikA karI // 18 // For Private And Personal Use Only Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 313 tamapacchimaM cauddasa, puvINaM caraNanANasirisaraNaM / sirithUlabhaddasamaNaM, vaMde haM mattagaya gamaNaM // 19 // arthaH vaha aMtake caturdazapUrvadhArI jJAna caraNa lakSmIke zaraNa aise zrIHsthUlabhadrAcAryako maiM namaskAra karUM // kaise haiM sthUlabhadrasUri hAthIke jaisA hai gamana jinhoMkA // 19 // vihiyA aNamUhiyaviriyasattiNA sattameNa sNtulnnaa| jeNAjamahAgiriNA, samaIkate vi jiNakappe // 20 // arthaH-kI hai anavaguptavIryazaktikarake jisauttama puruSane jinakalpIpanA viccheda honesebhI tulanA jinhoMne aise zrIAryamahAgiriH AcAryako namaskAra hovo // 20 // tassa kaNihUM laTuM, ajamuhatthi suhaatthijnnpnnyN| avahatthiyasaMsAraM, sAraM sUri samaNusarimo // 21 // arthaH-AryamahAgirike choTe bhrAtA AryasuhastimariH sukhArthIlogoMne namaskAra kiyA hai jinhoMko aise dUrakiyA hai saMsArajinhoMne aise zreSTha AcAryoMkA hama saMsmaraNakareM // 21 // ajasamudaM jaNayaM, sirIi vaMde samuddagaMbhIraM / taha ajamaMgusUriM, ajasudhamma ya dhammarayaM // 22 // arthaH-AryasamudrasariH lakSmIkAjanaka aura samudrake jaisA gaMbhIra tathA AryamaMgussariH aura dharmamerakta aise Aryasudharma sUriH ko namaskAra kareM // 22 // For Private And Personal Use Only Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 314 maNavayaNakAyaguttaM, taM vaMde bhaddaguttagaNanAhaM / jai jimai jaI jammaMDalIe, pattomaraI tehiM smN||23|| arthaH-manavacanakAyakarake gupta aise bhadraguptaAcAryako namaskAra karUM, jo yatiH jinhoMkI maMDalI meM prApta bhojana kara unhoMke sAtha maraNa pAve aise // 23 // chammAsieNa sukayANubhAvao jAyajAisaraNeNaM / pariNAmao NavajA, pavvajA jeNa paDivattA // 24 // arthaH-chai mahInoMkA honese sukRtake prabhAvase bhayA hai jAtismaraNa jisako aise pariNAmase niravadya pravrajyA aMgIkAra karI jisane aise // 24 // tuMvavaNAsaMnivese, jAeNaM naMdaNeNaM nNdaae| dhaNagiriNo taNaeNaM, tihuyaNapabhupaNayacaraNeNaM // 25 // arthaH-tuMvavanasaMnivezameM dhanagirikA putra naMdAse utpanna bhayA aisA tInabhavanake prabhuke caraNoMmeM namaskAra kiyA hai jisaneM aise athavA tInabhavanake logoMne namaskAra kiyA hai jisako aise // 25 // iggArasaMgapADho, kaodaDhaM jeNa saahunniihito| tassa ijhAyajhjhayaNujaeNa, vayasA chavarisaiNaM // 26 // arthaH-igyArahaaMgakApATha sAdhviyoMse sunake dRDhakaMThakiyA hai jisane svAdhyAyaadhyayanameM udyata 6 varSakI umara jisakI aisA // 26 // siriannasIhagiriNA, guruNA vihio guNANurAgeNaM / lahuo vi jo gurukao, nANadANao sesasAhaNaM // 27 // For Private And Personal Use Only Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 315 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir arthaH- zrI AryasiMhagirigurUne guNAnurAgakaranese laghuvayakoMbhI pAThakapada meM sthApita kiyA aisA aura sAdhuoMko jJAna denevAlA aisA // 27 // ujjeNIe gahiabbao, lahugujhjhagehiM varisaMte / jo sujaitti nirmitiyaparikkhio pattatavvijjo 28 arthaH- gRhItavrataujjainI nagarI meM yakSoMnevarasAta ke samaya meM parIkSAkaraneke liye AmaMtraNa kiyA aura zobhana yaha yati hai aisA jAnake devoMne vidyA diyA / / 28 // uddhariyA jeNa payANusAriNA gayaNagAmiNIvijjA / sumahApaInnapuvvAo, savvahA pasamarasieNa // 29 // artha :- jisane padAnusArIsumahAprakIrNa pUrvase sarvathA samapariNAmameM rakta aisoMne AkAzagAminIvidyAkA uddhArakiyA aise // 29 // dukAlaMmi duvAlasa, varasiyaMmi zrIyamANe saMghabhi / vijJAvaleNamANiyamannaM, jeNannakkhittAo // 30 // arthaH- bArahavarSakeduH kAla meM saMghakhedapAtehueko vidyAke balase aura ThikAnese annaprAptakiyA aise // 30 // surarAyacAyavibhbhamabhamuhAdhaNumukkana yaNavANAe / kAmaggisamIraNavihiyapAtthaNAvayaNaghaTTaNAe // 31 // arthaH- indradhanupake jaisA bhrUrUpa dhanuSase pheMkA hai netraprAntarUpa cANa jisane aisI kAmAgni vAyusekarI hai prArthanA vacanarUpa ceSTA jisane aisI // 31 // For Private And Personal Use Only Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir laTuMgapaihAe, siDhisuyAe visicitttthaae| guNagaNasavaNAo jassa, daMsaNukaMTThiyamaNAe // 32 // arthaH-manohara hai aMga jisakA aisI seThakI putrIne sAdhviyoMke mukhase guNagaNazravaNase jisake darzanakIutkaMThAmanameM bhaI vizeSa kAmakI ceSTAvAlI aisI // 32 // nijajaNayadinnadhaNakaNayarayaNarAsIe jo Na kannAe / tucchamavi mucchio, juvvaNe vi dhaniyaM dhanaDDhAe // 33 // arthaH-apanepitAnediyA dhanasuvarNa ratnakIrAzi aisI atyantadhanADhyakanyApara yauvanaavasthAmeMbhI mUchitanahIM bhae aise // 33 // jalaNagihAo mAhesarIe, kusumANi jeNa smaannittaa| tivaniyANaM mANo, malio saMghunnaI vihiyA // 34 // arthaH-jvalanadevakA maMdiravAlAudyAnamAhezvarInagarImeMthA vahAMse puSpalAke bauddhoMkA mAna mlAna kiyA saMghakIunatikarI aise vajrasvAmI // 34 // dUrosAriya vairo, vayarasenanAmeNa jassa bhusiiso| sAso jAo jAo, jayammi jaayaannusaarigunno||35|| arthaH-dUra kiyA hai vaira jinhoMne aise vajrasena nAmake jinhoMke ziSya bahutaziSyoMkA parivAra hai jisake aisA jagatmeM prasiddha gItArthAnusAri guNajinhoMkA // 35 // kuMkuNavisae saupArayaMmi, suguruvaesao jeNa / kahiya subhikkhamaviggha, vihio saMgho guNamahagyo 36 For Private And Personal Use Only Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 317 arthaH- koMkaNadezameM sopAraka nagarameM sugurUke upadezase jisane sumikSakahake guNa se pUjita saMghakAvighnadUrakiyA aisA // 36 // tamahaM dasapuvvadharaM, dhammadhurAdharaNaM sesasamaviriyaM / sirivairasAmisUriM, vaMde thiriyAi merugiriM // 37 // arthaH- dazapUrvake dhAranevAle dharmarUpadharAkedhArane meM zeSanAgake jaisA hai parAkramajinhoMkA aise merugirI ke jaisAnizcala aise zrIvajrasvAmIAcAryako maiM namaskAra karUM // 37 // niajaNaNivayaNakaraNaMmi, ujjao diTThivAyapaDhaNatthaM / tosaliputtaMtagao DhaTTarasaDhANumaggeNa // 38 // arthaH- apanImAtA kAvacana karanemeMudyata dRSTivAdapar3haneke liye tosaliputraAcArya ke pAsameM gayA DhaDDarazrAvakake sAthameM upAthayameM praveza kiyA // 38 // saDDANusArao vihiya, sayalamuNivaMdaNo ya jo guruNA / akANuvaMdaNo sAvagassa, jo evamiha bhaNio // 39 // arthaH - zrAvaka ke anusArase kiyA hai sampUrNamuniyoMkovaMdana jisane aura zrAvakako nahIM kiyA namaskAra jisane aiseko gurune isa prakAra se kahA aisA // 39 // ko dhammaguru tuhmANamitthaya teNAvi viNaya paNaeNaM / guruNo nidaMsio sa DhadUrasaDhoviyaTTeNa // 40 // artha:- tumhArA dharmagurU yahAMkauna hai taba usavicakSaNanebhI vinayase namra hoke, gurUse dikhAyA yaha DhaTTarazrAvaka hai // 40 // For Private And Personal Use Only Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 318 akaguruNiNhaveNaM sUriyAsaMmi jiNamayaM sou / parivajjiya sAvaLaM pavajjAgiriM samArUDho // 41 // artha:- nahIM kiyA hai gurUkAniSedhajisane aisA AcAryake pAsa jainadharma sunake sAvadyakA tyAga kiyA aura pravrajyAparvatapara ArUr3ha bhayA arthAt dIkSA liyA // 41 // sIhattAnikkhato sIhattAe ya vihario jou / sAhiyanavapuvvasuo saMpattamahaMta sUripao // 42 // artha :- siMhake jaisA nikale aurasiMhake jaisAhI vicare aura kucha adhika nava pUrvapade aura AcAryapada pAyA aise // 42 // suravarapahu puTTheNaM mahAvidehami titthanAheNaM / kahiu nigoyabhUyANaM bhAsao bhArahe jou // 43 // artha:- indrane prazna kiyA mahAvidehakSetra meM taba sImandharasvAmIne kahA nigodake jIvoMkA svarUpakahanevAlA bharatakSetrameM isavakta meM AryarakSita sUri: hai // 43 // jassa sayAse sakko mAhaNarUveNa pucchara evaM / bhayavaM phuDa mannesa a maha kintiyamAuyaM kahasu // 44 // artha :- jisake pAsa indraH brAhmaNa ke rUpase isa prakArase pUcha he bhagavana Apa pragaTa jAnate haiM merAAyuSya kitanA hai so kRpAkarake kaho // 44 // sakko bhavanti bhaNio muNio jeNAuyappamANeNa / puTTheNa nigoyANaM vi vaNNaNA jeNa nihiTThA // 45 // For Private And Personal Use Only Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ach arthaH-indraseM bhagavAnne AyuHkA pramANa kahA bAda indrane nigodakA svarUpa pUchA AcAryane kahA // 45 // harisabharanimmareNaM hariNA jo saMtthuo mhaastto| jeNa sapayammi sUrI vi ThAvio guNisu bahumANo // 46 // arthaH-harSake samUhase nirbhara indrane jisa mahAsAtvikakI stuti karI jisa AcArya ne apane padameM AcArya sthApA guNImeM bahumAna hove hai aisA vicArake aise // 46 // rakkhiyacaritsarayaNaM payaDiyajiNapavayaNaM / vaMdAmi ajja rakkhiyamalakkhiyaMtaM kkhamAsamaNaM // 47 // arthaH-cAritraratnakIrakSAkiyAhai jisane jainasiddhAntakA prathama anuyoga kiyAjisane prazAntamanajisakA aise gaMbhIra aMtaHkaraNajinhoMkA aise kSamAzramaNaAryarakSitamariHko maiM namaskAra karUM // 47 // tayaNujugapagharaguNiNo jAyA jAyANaM je siromnninno| sannANacaraNaguNarayaNajalahiNo pattasuyanihiNo // 48 // arthaH-unhoMke anantara AcAryoM meM ziromaNiH sajJAna caraNaguNaratnoMkesamudra, pAyAhaizrutanidhAnajinhoMne aise yugapradhAna aacaarybhe||48|| paravAdivAravAraNaviyaraNe je miyAriNo guruNo / te sugahiya nAmANo, saraNaM maha haMtu jaipahuNo // 49 // artha:-paravAdIrUpahAthiyoMkovidAraNa karanemeM siMhake jaise aise je guruH sugRhItanAmadheya unaAcAryokA mereko zaraNa hovo||49|| For Private And Personal Use Only Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 320 pasamaraipamuhapayaraNa, paMcasayA sakkayA kayA jehiM / puvvagayavAyagANaM, tesi mumAsAi nAmANaM // 50 // artha:-asamaratiH pramukha pAMcasai prakaraNa jinhoMne banAyA pUrvagata zrutake vAcaka aise umAsvAtiH nAma vAcakake // 50 // paDihayapaDivakkhANaM, payaDIkayapaNayapANisukkhANaM / paNamAmi pAyapaumaM, vihiNA viNaeNa nicchaumaM // 51 // arthaH-dUrakiyA hai pratipakSajinhoMne aura pragaTakiyAhai namaskArakaranevAleprANiyoMko sukha jinhoMne aise umAsvAtiH AcAryake vidhiyuktavinayase niSkapaTahoke caraNakamaloMko namaskAra karUM // 51 // jAiNimahayariyA, vayaNasavaNao pttprmniveo| bhavakArAgArAo, sAhaMkArAo nIhario // 52 // arthaH-yAkinImahattarAke vacana zravaNa karanese pAyA paramavairAgyajisane aise bhavakArAgArasehI apane ahaMkArase nikale aise // 52 // sugurusamIvovagao, taduttasuttovaesao jou / paDivannasadhavirai, tattaraI tattha vihiyaraI / / 53 // arthaH-guruke samIpameM gae gurUkA kahAhuA sUtrakAupadezase tasvarucimeM bhaI prItijinhoMkI aise sarvavirati aMgikAra kiyA aise // 53 // gurupArataMtaupagata, gaNiyaovi muNiya jiNamayaMsamma / mayarahio saparahiyaM, kAumaNo payaraNe kuNai // 54 // For Private And Personal Use Only Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 321 arthaH-gurUke AdhIna honese pAyA hai gaNipada jisane samyaka jainadharmako mAnake madarahita vaparahitakaranekAmanajinhoMkA aise prakaraNa kare // 54 // caudasasayapayaraNago, viruddhadosa sayA hypposo| haribhaddo hariyatamo, hariva jAo jugappavaro // 55 // ___ arthaH--caudaha sai cavAlIsa (1444) prakaraNake kartA aise rokA hai doSoMko jinhoMne aise ajJAnarUpaaMdhakArako dUrakaranevAle aise yugapradhAna sUryake jaise haribhadrasUriH bhae // 55 // udayaMmi mihari bhaI, sudidviNo hoi magga dNsnno| tahaharibhaddAyarie, bhaddAyariyaMmi udayamie // 56 // arthaH-sUryake udayahonese mArgake dekhanese sudRSTivAloMko bhadra hove hai vaisA kalyANake AcaraNameM sUryodayake jaise haribhadrAcArya bhae / / 56 // jaMpai keI samanAmA, bholiyA bholiMyAiM japaMti / cIyAvAsi dikkhio, sikkhio yagIyANa taM namayaM 57 __arthaH-jisaharibhadrasariko kaIka sadRza nAmahonese bhrAMtise caityavAsiyoMmeMdIkSAliyA zikSAgrahaNakiyA unhoMko namaskArakaro aisA mithyA kahate haiM // 57 // hayakusamayabhaDajiNabhaDasIso sesuvva dhriytitthdhro| jugpvrjinndttphuttmuttttttthrynnsiro||58|| arthaH-dUrakiyAhai kutsitamata bhaTTa jinabhaTTakAziSya zeSanAgake 21 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 322 jaisA jaina siddhAntako dhAraNakaranevAlA aisA yugapravara jinadattaAcAryaneM kahA sUtroMkA tatvArtharatnoMko dhAranevAlA aisA // 58 // taM saMkosyakusamayakosiakulamamalamuttamaM vaMde / paNayajaNadinnabhaddaM, haribhaddapahuM pahAtaM // 59 // arthaH- vaha saMkocita kiyA hai kusamaya kauzikakA kula jisane aura namaskAra kiyA hai jinhoMne aise logake kalyANa karanevAle nirmalauttama prakAza karate hue aise haribhadra AcAryoM ko maiM namaskAra karUM // 59 // AdhAraviyAraNavayaNa, caMdiyAda liyasayalasaMtAvo / sIliMko hariNakutra sohai kumuyaM viyAsaMto // 60 // arthaH- AcAravicAraNarUpavacanacandrikAse dUra kiyA hai sampUrNa saMtApa jinhoMne aise kumudako vikasita kartA caMdrake jaisA sIlaMkAcArya zobhate haiM // 60 // tayanaMtaraM duttarabhavasamuddamajaMtabhava sattANaM / poghANuva sUrINaM, jugapavarANaM paNivayAmi // 61 // arthaH- tadanaMtara dustarabhavasamudrameM DUbate hue bhavyaprANiyoM ko tArameM jahAja jaise yugapradhAna AcAryoMko namaskAra karUM / / 61 / / gayarAgarosadevo, devAyario ya nemicaMda guru / ujjoyaNasUriguru, guNoha gurupArataMtagao // 62 // arthaH-- gatarAgadveSadeva ke jaise devAcAryanemicaMdrasUri aura udyo tanasUri gurupArataMtragata guNoke samUha aise / / 62 / For Private And Personal Use Only Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 323 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sirivaddhamANasUrI, pavaddhamANAirittaguNa nilao / ciyavAsamasaMgayamavagamittu vasahihiM jovasau // 63 // arthaH - zrI vardhamAnasUri pravardhamAnavizeSaguNakAsthAna caityavAsako asaMgata jAnake vastIvAsaaMgIkAra kiyA arthAt zrIudyotanasUrijIkepAsa cAritra upasampata kiyA / / 63 // tesiM ya payapauma sevArasio bhamaruva saGgha bhamarahio / sasamaya para samayapayatthasatthavitthAraNasamatthA // 64 // arthaH- zrI vardhamAnasUrike carNakamalakI sevAmeM rasika bhramarasadRza sarvabhramarahita svasamayaparasamayapadArthasamUha ke vistAraNameM samartha aise // 64 // aNahilavADae nADaiva, daMsiya suppatta saMdohe | parapae bahukavidUsage ya, sannAyagANugae // 65 // arthaH- aNahillapATana nagarameM nATakasadRza dikhAyA satpAtrakA samUhajinhoMne bahutapada aura bahutavidUSaka jisameM aisA sat nAyaka anugata rahatebhI / / 65 // saDhipadulaharAe, sarasaha aMkovasohie suhae / majhe rAyasahaM pavisiUNa, loyAgamANumaya // 66 // arthaH- zrImaMta durlabharAjA madhyastharahate sarasvatI aMkaupazobhita sukha denevAlI rAjasabhA meM pravezakarake loka Agama, anumata // 66 // nAmAyarihiM samaM, kariya vidhAraM viyArara hiehiM / vasaihiM nivAso sAhUNaM, ThAvio ThAvio appA // 67 // For Private And Personal Use Only Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 324 artha:-vicArarahita aise nAmase AcArya aise zUrAcAryAdikoMke sAthameM vicArakarake sAdhuoMke vastivAsa sthApitakiyA bahutajIvoMko sanmArgameM sthApA // 67 // parihariya gurukamAgayavaravattAe ya gujjrttaae| vasahi nivAso jehiM phuDI kao gujarattAe // 68 // artha-kitanekasamayameM gurukamaseAyAhuA pradhAnavartAva jisagujeradezameM caityavAsakA parihArakarake vastInivAsa jinhoMne pragaTakiyA aise jinezvarasUriAcArya aura // 68 // tijagayagayajIvavaMdhUNaM, ya baMdhu buddhisaagrsuurii|| kayavAyaraNo vi na jo, vivAyaraNakAyaro jaao||19|| arthaH-tInajagatke jIvoMkAbaMdhu aisA jo buddhisAgaramari zAstrArtharUpa saMgrAma kiyA hai jisane aisebhI vivAdaraNameM kAyara na bhae aise // 69 // suguNajaNajaNiyabhaddo, sUri jassa viNeyagaNappaDhamo, saparosi hiyAsurasuMdarI kahA jeNa parikahiyA // 70 // arthaH-sadguNI logoMkoM kalyANa kiyA hai jinhoMne aise jinhoMke ziSyagaNoMmeM prathama ziSya apane aura svaparakehitakaranevAlI aisI surasuMdarI kathA jisane racI aise jinabhadrasUriH (guNabhadra) // 7 // kumayaM viyAsamANo vihddaaviykumyckkvaaygnno| udayamio jassIso, jayaMmi caMduva jiNacaMdo // 71 // arthaH-bhavya kumudako vikAsamAnakartA kutsitamatarUpa cakravAkake For Private And Personal Use Only Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 325 samUhako viyogakartA udayaprAtabhaye zrIjinezvaramarike ziSya jagatmeM candrake jaise zrIjinacaMdrasariko maiM namaskAra karUM // 71 // saMvegaraMgasAlA visAlasAlovamA kayA jenn| rAgAiveri bhayabhIya bhavajaNa rakkhaNanimittaM // 72 // artha:-zrIH jinacandrasarine vizAlasAlAke jaisI upamA aisI saMvegaraMgazAlAnAmakI graMthapaddhati racI rAgAdivairiyoMke bhayase Darehue bhavya prANiyoMkI rakSAke nimitta aise // 72 // kayasivasuhatthi sevo, bhayadevoM vagayasamaya pykkhevo| jassIso vihiyanavaMgavitti jaladhoya jalalevA // 73 // artha:-kiyA zivasukhake ArthiyoMne sevanajinhoMkA aise abhayadevasari, jAnA hai siddhAntakA. paramArthajinhoMne aise navAjhavRttirUpa jalase dhoyA hai ajJAnarUpa lepa jinhoMne / / 73 // jeNa navaMgavivaraNaM, vihiyaM vihiNA samaM sivasirIe / kAuM navaMgavicaraNaM, vihiyamujhijhayabhavajuvaisaMjogaM // 74 // artha:-jisaabhayadevaAcAryane ThANaGgAdi navaaGgakA vivaraNa kiyA vidhiH aura zivalakSmIke sAtha navAGgakA vicAra karaneke lie bhavayuvatike saMyogako chor3ake zivastrIkA Azraya kiyA jinhoMne // 74 // jehiM bahusIsehi, zivapurapahapatthiyANaM bhavANaM / saralo saraNI samagaM kahio te jeNa jatti tayaM // 5 // arthaH-bahuta ziSyoMkarake sahita aise zrIabhayadevasariH mahA For Private And Personal Use Only Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 326 rAjane mokSanagarake mArgameM calehue bhavyoMko zaralamArga kahA jisase vaha sukhase jAveM // 75 // guNakaNamavi parikahiu~, na sakaI sakkaI vi jesi phuddN| tasi jiNesarasUrINaM, caraNa saraNaM pavajAmi // 76 // - artha:-jinhoMke sAmane acchAkavi bhI guNakA kaNa kahaneko nahIM samartha hove hai una jinezvarasUri ke coMkA zaraNa maiM aMgIkAra karUM // 76 // yugapavarAgamajiNacaMdasUri vihikahiya sUri mNtpyo| sUrI asogacaMdo, mahamaNakumuyaM vikAseu // 77 // ___ arthaH-yugapravara Agama jinhoMkA aise zrIjinacaMdasari AcAryakA jo sUrimaMtrapada usakA vidhi kahA jinhoMne aise azokacaMdasUriH mere manakumudako vikAsita karo // 77 // kahiya guru dhammadevo, dhammadevo guruuvajhjhAoa / majhjhAvi tesiM ya duraMta duhaharo so lahu hou // 78 // arthaH-kahA gurudharmadeva veMhi guruH upAdhyAyapadadhAraka aise merebhI duranta duHkhake haranevAle aise unake prasAdase zIghrakalyANakI prAptiH hove // 78 // tassa viNeo niddaliagurugao jo hariva hrisiiho| . majhjhaguru gaNi pavaro, so mahamaNavaMcchiyaM kuNau // 79 // arthaH-dharmadeva upAdhyAyake ziSya kutsitamatarUpa bar3e hAthIko dalana karanemeM siMha jaise harisiMha AcArya mereguruH gaNipravara vaha mereko manovAMchita devo // 79 // For Private And Personal Use Only Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tesiM jiTTo bhAyA, bhAyANaM kAraNaM susIsANaM / gaNi sabadeva nAmo, na nAmio keNai haTeNa // 8 // arthaH-unhoMkA bar3AbhAI suziSyoMke bhAgyakA kAraNa sarvadeva nAma upAdhyAya jinhoMko kisIne vAdameM nahIM namAyA balA kArase // 80 // sUra sasiNo vina samA, jesiM jaM te kuNaMti atthamaNaM / nakkhatta gayA mesaM mINaM mayaraM vibhuMjate // 81 // arthaH-sUryaH candramAbhI jinhoMke samAna nahIM hai kAraNa asta hote haiM nakSatra gatimeM meSa, mIna, makara rAziko bhogavate haiM // 8 // jersi pasAeNa mae, maeNa parivajjiyaM payaM paramaM / nimmalapattaM pattaM, suhasatta samunnai nimittaM // 82 // arthaH-jinhoMke prasAdase maiMne madarahita paramapada nirmala pAtrapanA pAyA zubha prANiyoMkI unnatikA kAraNa // 82 // tesiM namo pAyANaM, pAyANaM jehiM rakkhiyA ahma / sirisUridevabhadANaM, sAyaraM dinabhadANaM // 83 // arthaH-unhoMke caraNoMmeM namaskAra hove jinhoMne hamako saMsArase bacAyA zrIdevabhadrasUriko Adarasahita namaskAra kareM kaise haiM devabhadrasUri kiyA hai kalyANa jinhoMne // 83 // sUripadaM dinna masogacaMdasUrIhiM cttbhuuriihiN| tesi payaM maha pahuNo, dinnaM jiNavallahassa punno||84|| arthaH-azokacaMdararine diyA hai AcAryapada bahutasoMko chor3ake For Private And Personal Use Only Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3.28. jinhoMne aise mere prabhuH jinavallabhagaNiko AcAryapada diyA // 84 // atthagiri muvagaesiM, jiNajugapavarAgamesu kAlavasA / sUramiSa diTThihareNa vilasiyaM moha saMtamayA // 85 // artha :- jinayugapravarAgama kAlavazase sUrya ke jaisA asta hogayA agat haranevAlA moha aMdhakAra phailA aise // 85 // saMsAracAragAo, nivaNNehiM pi bhava jIvehiM / icchatehimavi mukkhaM, dIsaha mukkhAriho na paho // 86 arthaH - saMsArabandIkhAnese nirvedapAe bhavyajIva mokSamArgakI icchA karte huoM ko mokSamArga dekhane meM nahIM AtA hai // 86 // phuriyaM nakkhattehiM mahA gahehiM tao samullasiyaM / buTTIrayaNi pareNa vi, pAviA pattavasareNa // 87 // artha:-nakSatra sphurita huA mahAgraha ullasita bhayA isa avasara meM rajanI karanebhI vRddhiH pAI aisA // 87 // pAsatyakosiakulaM, payaDIhoUNa haMtu mAraddhaM / kAekA vidhAe bhAvi bhayaM jaMNa taM gaNai // 88 // artha :- pAttha rUpa caityavAsI kausikakula pratyakSa hoke hananA prAraMbha kiyA chakAyarUpa kAkoMke vighAtameM bhAvIbhaya nahIM gine aise // 88 // jAggaMti jaNA dhovA, saparehiM nivvuddhaM samicchatA / paramAttha rakkhaNatthaM saddaM sahassa melaMtA // 89 // artha :- apane aura parake sukhakIicchA karatebhae loga thor3e For Private And Personal Use Only Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 329 jAgate haiM paramArtharakSaNake liye zabdako zabdasemilAte hue aise // 89 // nANAsatthANi dharaMtiteo, jehiM viyAriUNa paraM / musaNastha mAgayaM, pari haraMti nijIva miha kAuM // 10 // arthaH-nAnAprakArake zAstroMko dhArate haiM ve to jinhoMse vicArake parako moSaNake artha AyA huA unoMko nirjIva karake chor3ate haiM aise // 90 // aviNAsiya jIvaM te, dharaMti dhamma suvNsnnippnnnnN,| sukkhassa kAraNaM bhaya nivAraNaM patta nivANaM // 91 // arthaH-avinAzi jIva savaMzameM niSpanna hue aise vaha dharmako dhAraNa kare hai bhaya nivAraNa sukhakA kAraNa nirvANa pAyA jinhoMne aise // 91 // dhariya kivANA keI, sapare rakkhaMti suguru phryjuaa| pAsattha cora visaro, viyAra bhIyo na te musaI // 12 // artha:-keIka dhAraNa kiyA hai dayA kRpArUpa talavAra jinhoMne aura sadgururUpa DhAla yukta aise svaparakI rakSA karate haiM pArzvastharUpa cauroMkA phailAva vicArase DarAhuA vaha nahIM lUTa sakate haiM 92 maggumaggA najaMti, neya viralo jaNo tthi mggnnnnuu| thovA taduttamagge, laggati na vIsasaMti ghaNA // 93 // arthaH-mArga unmArgako bahuta loga nahIM jAnate haiM koI viralA For Private And Personal Use Only Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 330 manuSya jAnatA hai usa kathitamArga meM thor3e loga lage haiM bahuta loga vizvAsa nahIM karate haiM // 93 // anne aNNatthIhiM sammaM, sivapahamapiccharehiMpi / satthA sivatthiNo cAliyAvi, paDi paDiyA bhavArapaNe 94 artha:--aura kecit anyArthiyoMke sAtha zivapathakI apekSA karate hue bhI zivArthI sArtha calAhuAbhI bhavAraNyameM gire // 94 // paramattha sattha rahie, bhava satthesu moha niddAe / suttesu musijaMtesu, poDha pAsattha corehiM // 95 // arthaH- paramArtha zastrarahita bhavya prANIkA sAtha mohanidrA karake sote bhaeko praur3ha pArzvastha coroM ne lUTebhae aise // 95 // asamaMjasame Arisa, mavaloia jeNa jAya karuNeNa / esA jiNANamANA, sumariyA sAyaraM tahaA // 96 // arthaH- pUrvokta aisA asamaMjasa dekhake utpanna bhaI haikaruNA jisako aisA usavakta meM Adarasahita tIrthaMkaroMkI AjJAkA smaraNa karAyA jinhoMne aise // 96 // suhasIlateNa gahie, bhava palliteNa jagaDi amaNAhe / jo kuNai kUjiyattaM, sovaNNaM kuNaI saMghassa // 97 // artha :- sukhazIla coroMne grahaNakiyA bhavarUpapallIke madhya meM anAtha prANiyoM ko rokake rakkhe jisameM aisA jo pukAra kare vaha saMgha meM prazaMsA pAve // 97 // titthayara rAyANo, AyariArakkhiaba tehiM kayA / pAsattha pramuha coro, baruddha ghaNa bhava satthANaM // 98 // For Private And Personal Use Only Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 331 ... arthaH-tIrthakararAjAne AcAryako ArakSakake jaisAkiyA pAsatthA pramukha cauroMse rokAhuA hai bahuta bhavya samUha aisA // 98 // siddhipura patthiyANaM, rakkhahAyariavayaNao sesaa| ahiseavAyaNA cAriya, sAhuNo rakkhagA tesiM // 19 // . arthaH-mokSanagarakocale unhoMkI rakSAkevAste AcAryake vacanase abhiSeka kiyA hai jinhoMkA aise vAcanAcArya sAdhu unhoMkA rakSaka aise // 99 // tA titthayarANAe, mayeviye huMti rkkhnnijjaao| iya muNiya vIravitti, paDivanjiya suguru saMnAhaM 100 artha:-yaha tIrthakarakI AjJA karake merebhI ye rakSA karane yogya hove hai aisA jAnake zrIvIrakIvRtti jAnake athavA vRttiko aMgIkAra karake sudgururUpasannAha dhAraNa kiyA athavA sugurune sannAha dhAraNa kiyA // 10 // kariyakkhamA phaliaMdharia makkhayaM kayadurutta sara rakkhaM / tihuaNa siddhaM taM jaM, siddhaMtamasi smukkhviy||101|| _ arthaH-akSata kSamArUpa DhAla karake kiyA hai durukta zarakA rakSaNa jisane aisA tUNIrako dhArake tIna bhavanameM siddha aise siddhAntarUpa khagako uThAke aise // 101 // nivANavANamaNahaM, saguNaM saddhamma mavisamaM vihinnaa| paraloga sAhagaM mukkha kAragaM dhariyaM vipphuriyaM // 102 // arthaH-nirvANa vANa nirdoSaguNasahita saddharma aviSama aisA For Private And Personal Use Only Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 332 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidhiH karake paralokakAsAdhaka mokSakAkAraka dedIpyamAna dhArake / / 102 / / jeNa tao pAsatthAha, teNaseNAvihakkiyA sammaM / satthehiM mahatthehiM viAriUNaM ca paricattA // 103 // arthaH- usake bAda jisane pAsatyAdi cauroMkI senAkobhI haTA diyA samyaka zAstra mahArthase vicArake tyAga kiyA athavA vidAraNa karake aise // 103 // AsannasiddhiyA bhava satthiyA, sivapahaMmi saMdvAviyA / nighui muvaMti jahate, paDaMti nabhIya bhavArapaNe // 104 // artha :- Asana hai mokSa jAnA jinhoMko aise bhavyasamUha mokSamArga meM cale mokSa pahuMce aura jaise bhavAraNyameM nahIM par3e aisA 104 mudrANAyayaNagayA cukkA maggAo jAyasaMdehA / bahujaNapidvivilaggA duhiNo huyA samAhUA // 105 // arthaH- bhole loga anAyatanameM gaye utpanna huA hai sandeha jinhoMko aise sanmArgase cyutabhae bahuta loga pIche lage duHkhI bhae aisoMko bulAyA jinhoMne aise // 105 // daMsiyamAyayaNaM tesiM, jattha vihiNA samaM havai melo / gurUpArataMtao samaya sutthao jassa niSpattI // 106 // artha:-dikhAyA Ayatana unhoMko jahAM vidhikesAtha sambandha hove guru paratantratAse aura samayasUtrase jisakI niSpatti hai // 106 // For Private And Personal Use Only Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 333 dIsaiya vIyarAo, tiloyanAo virAyasahiehiM / sevijaMto saMto, haraI tu saMsAra saMtAvaM // 107 // arthaH-aura dekhanemeM AtA hai vItarAga tInalokake nAtha jo hai so vairAgyasahita bhavyoMse sevyamAna bhae aise saMsArarUpa saMtApako hare hai // 107 // vAiya mupagIyaM namapi, suyaM diDha ciTThamuttikaraM / kIrai susAvaehiM, saparahiyaM samuciyaM juttaM // 108 // arthaH-vAditrakA bajAnA aura gAnA aura nATakabhI sunA dekhA iSTa muktikA karanevAlA suzrAvaka svaparahita ikaTThe hoke kare hai vaha yukta hai // 108 // rAgoragovi nAsai, souM suguruvadesa maMta pe| bhavamaNo sAluraM nAsaI doso vi jatthAhi // 109 // arthaH-rAgasarpabhI sugurukA upadezarUpa maMtra pada sunake bhaga jAtA hai bhavyamanarUpa dardurako jahAM doSarUpa sarpa nahIM khAtA hai // 109 // no jatthussutta jaNakamotthi, pahANaM vali paihA ya / jai juvaipavesovi a, na vijae vijae vimukko // 110 arthaH-jahAM utsUtra logoMkA krama nahIM hai mAtra, vali, pratiSThA aura yatiH yuvatikA pravezabhI rAtrimeM hai nahI vahAM mukti vidyamAna hai // 110 // jiNajattANhANAI, dosANaM ya khkayAyakIreti / dosodayaMmi kaha tesiM, saMbhavo bhavaharo hojA // 111 // For Private And Personal Use Only Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 334 artha :- jinayAtrA snAtrAdika doSakSayake vAste kie jAte haiM doSake udayameM unhoMke bhavaharaNakA saMbhava kaise hove hai // 111 // jA ratti jArasthiNamiha, raI jaNai jiNavaragi hevi / sArayaNI rayaNiarassa, heu kaha nIrayANaM mayA // 112 // artha: - yaha jo rAtri tIrthakaroM ke maMdiroM meM bhI jAra striyoMko rati utpanna kare hai vaha rAtri pApasamUhakA kAraNa kisa prakAra se niSpApoMke iSTa hove hai // 112 // sAhu sayaNAsaNabhoaNAI, AsAyaNaM ca kuNamANo / devaharaNa lippar3a, devahare jamiha nivasato // 113 // arthaH sAdhuH jainamaMdirameM sonA baiThanA bhojanAdi AzAtanA karatA huA devadravyake upabhogake pApase lipta hove hai jo jinamaMdirameM rahatA hai // 113 // taMbolo taM bolai, jiNavasahiTThieNa jeNa khaddho / khaddhe bhava dukkha jale, tarai viNA nea sugurutaraM 194 arthaH- tIrthakarake maMdirameM rahehuye jisane tAMbUla khAyA vaha saMsArameM DUbatA hai saMsArasamudra meM DUbatA huA sugururUpa jahAja sivAya nahIM taratA hai // 114 // tesiM suvihiajaiNoya, daMsiA jeu huti AyayaNaM / sugurujaNapArataMteNa, pAviyA jehiM NANasirI // 115 // arthaH- suvihita sAdhuoMne jo dikhAyA vaha Ayatana hove hai jinhoMne jJAnalakSmI suguru jana pAratantrase pAI hai unhoMke // 115 // For Private And Personal Use Only Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 335 saMdehakAri timireNa, taraliaM jesiM dasaNaM neyaM / nivvui pahaM paloai, guruvijuva esa osahao // 116 artha:-sandehakArI timirase taralita jinhoMkA darzana nahIM hai vaha guru vaidyake upadeza auSadhase mokSamArgako dekhate haiM // 116 // nippacavAya caraNA, kajaM sAhaMti jeu muttikaraM / maNNaMti kayaM taM yaM, kayaMta siddhaMu saparahiaM // 117 // arthaH-nirdoSa hai cAritra jinhoMkA aise karmakSayarUpa kAryako sAdhate haiM siddhAMtasiddha svaparahita jo kAryako mAnate haiM vh||117|| paDisoeNa je pavadyA, cattA aNusoagAminI vahA / jaNajattAe mukkA, mayamacchara mohao cukA // 118 // arthaH-pratizrota mArgakarake (mokSasAdhanamArga) pravartamAna bhayA anuzrotagAmI mArga lokayAtrA gRhavyApArAdikase chUTa gaye aura mada matsara mohase rahita bhae // 118 // suddhaM siddhaMtakahaM, kahaMti vIhaMti no prehito| vayaNaM vayaMti jatto, nivvui vayaNaM dhuvaM hoi // 119 // arthaH-zuddha siddhAMta kathA. kahe auroMse Dare nahIM vacana aise bole ki jinhAMse mokSamArgameM nizcaya pravRtti hove // 119 // tavivarIA avare, jaivesadharAvi huMti nahu pujjaa| taIsaNamavi micchattamaNukkhaNaM jaNai jIvANaM // 120 // arthaH-ukta guNavAloMse viparItayativeSadhAranevAlebhI pUjya For Private And Personal Use Only Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 336 nahIM hove unhoMkA darzanabhI pratikSaNa jIvoMke mithyAla utpanna kare hai // 120 // dhammatthINaM jeNa, viveyarayaNaM visesao vi| cittauDe hiANaM, jaM jaNai bhavANa nivANaM // 121 // arthaH-dharmArthI prANiyoMke jisane vivekaranavizeSakarake citaur3anagarameM rahehuye hRdayarUpa pAtra meM sthApA jo vivekaratna nirvANamuktisukha bhavyoMke utpanna karatA hai // 121 // asahAeNAvi vihiya, sAhio jo na sesasUrINaM / loaNapahe vi vaccai, vuccai puNa jiNamayaNNUhi // 122 // arthaH-sahAyarahita hokebhI jisane vidhiH mArga sAdhA jo agItArtha aura AcAryoMke dRSTipathameM nahIM AyA aisA jainadharmakA jAnanevAlA kahe hai // 122 // ghaNa jaNapavAha sariANa, soaparivattasaMkaTe pddio| paDisoeNa NIo, dhvlennvsuddhdhmmbhro||123|| arthaH-bahuta logoMkA pravAha jo nadI usako jo dhArAnukUla AvartarUpa saMkaTameM par3AhuA prANiyoMko pratizrotameM lAe zuddha dharmako dhAraNevAle dhavaladhaureyake jaise // 123 // kayavahuvijujoo, visuddhaladdhodao sumeghuv| . sugurucchAiya dosAyarappaho ppahayasaMtAvo // 124 // arthaH-kiyA hai bahuta vidyArUpa bijalIkA udyota usse vizuddha pAyA hai udaya aisA sumeghasadRza sugurune doSAkara caMdrakI prabhAkA AcchAdana kiyA aura saMtApako miTAyA aise // 124 // For Private And Personal Use Only Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 337 satthava vitthariya, buTTho kayasassa saMpao sammaM / neva vAyahao na calo, na gajjio yo jae ppayaDo // 125 arthaH- sarvatra vistArapAke varSA, acchItarahase dhAna vagairaha kI utpatti karI jisane vAdarUpa vAyuse nahIM naSTa huA caMcala nahI gAjAbhI nahIM aisA jagatameM prasiddha aise / / 125 // kahamucamijjai jalahI, teNasamaM jo jaDANaM kaya buDhI / tisehiMpiparehiM, muai siriM pihu mahijjato / / 126 / / arthaH- samudrakI upamA kaise karI jAve samudra pAnIkI vRddhiH karanevAlA hai devoMne mathA taba lakSmI utpanna bhaI usako chor3a dI / / 126 / / sUreNa va jeNa samuggayeNa, saMhariya moha timireNa / sahIdvINaM sammaM, ppayaDo nibbuI paho hUo // 127 // artha:- dUra kiyA hai moharUpa aMdhakAra jinoMne aisA UgAhuA sUryake jaisA jiNune samyakadRSTi jIvoMko mokSamArga dikhAyA pragaTa kiyA aisA // 127 // vitthariyamamalapattaM, kamalaM bahu kumaya kosiyA dusiyA / teyassINamapi teo, vigao vilayaM gayA dosA // 128 // artha : - vistAra pAyA hai nirmala patra jisakA aisA jJAnarUpa kamala bahuta kumatarUpa ghugghuoM karake dUSita huvA tathApi tejakhi - oMkAbhI teja naSTa honese doSa rAga dveSAdi naSTa hogae aise // 128 vimalaguNa cakavAyAvi, saGghahA vihATiyA visaMghahiyA / bhramarehiM bhamarehiMpi, pAvao sumaNa saMjogo // 129 // 22 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir artha:-nirmalaguNavAle cakravAkabhI arthAt jJAnAdiguNayukta aise sarvathA dUra hogae the unhoMko milAyA paribhramaNa karanevAle aise bhramaroMke jaise sAdhuoMkA sambandha kiyA aise // 129 // bhava jaNa jaggiya, mavaggiyaM duTTa sAvaya gaNeNa / jalamavi khaMDiyaM, maMDiyaM ya mahimaMDalaM sayalaM // 130 / / arthaH-bhavyaprANiyoMko jagAyA aura caityavAsI zrAvakasamudAyane nahIM khaMDana kiyA arthAt khaMDana nahIM karasake jisapara hAtha rakkhe usakA jADya naSTa ho jAya aise saMpUrNa pRthvImaMDalako zobhita karanevAle aise // 130 // asthamaI sakalaMko, sayA sasaMko vidaMsiya poso| dosodaye pattapaho, teNa samaM so kahaM hujA // 131 // arthaH-sadA kalaMkasahita dikhAyA hai pradoSa jisane aisA candrabhI asta hotA hai aura rAtrimeM prakAza hotA hai jisakA aise candrake samAna vaha kaisA hove aise // 131 / / saMjaNiya vihI saMpatta gurusirI josayA visesa payaM / viNNuva kivANa karo, sura paNao dhammacakkadharo 132 artha:-pracalita kiyA hai vidhiH vAda jinoMne pAI hai yugapradhAnapadarUpa lakSmI jinoMne aisA jo niraMtara viSNuke jaisA dayA aura AjJAkA karanevAlA devoMkarake vaMdita aisA kSamAdi dharmacakrako dhAranevAlA aisA // 132 // dasiyavayaNaviseso, paramappANaM ya muNai jo smm| payaDi viveo chaccaraNa, sammao caumuhuca jae // 133 // saMjaNiya kivANa karI hai vidhiH vAdatara viSNuke For Private And Personal Use Only Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 339 arthaH-dikhAyA hai vacana vizeSa paramAtmako acchItarahase mAne aisA jo aura pragaTa hai viveka jisakA SaTcaraNa nAma SavatarUpa jo cAritra vaha hai saMmata jisake caturmukhake jaisA // 133 // dharai na kavaDuyaM pi kuNai, na vaMdhaM jaDANa mavi kayAi / dosAyaraM ya cakaM, siraMmi na caDAvae kayApi // 134 // __ arthaH-eka kaur3IbhI nahIM dhArai mUryokA kabhI bhI saMgraha nahIM kare doSAkara yAne candra aura cakrako mastakapara nahIM dhAre zlezArtha hai // 134 // saMharai na jo satto, gorIe appae no niyamagaM / so kaha tavivarIeNa, saMbhuNA saha lahijju pamA // 135 // artha:-jo prANiyoMkA saMharaNa na kare gaurIko apanA aMga nahIM deve vaha kaise nirmala cAritra karake zaMbhukI upamAko prApta hove aisA // 135 // sAisaesu saggaM gayesu, jugappavarasUriniaresu / sabAo vijAMgAo, bhuvaNaM bhamiUNa ssaMtAu // 136 // arthaH-sAtizaI yugapradhAna AcAryoMkA samUha svarga jAnese sarva vidyA aMganA jagatmeM phirake zrAMta bhai // 136 // taha vi na pattaM pattaM, jugavaM jvynnpNkevaasN| kariya paruppara macaMta, paNayao huMti suhiAo 137 arthaH-tathApi pAtra nahIM pAyA yugapad jisake mukha kamalameM nivAsa karake paraspara atyanta prItise sukhI bhaI // 137 // For Private And Personal Use Only Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 340 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aNuNNa viraha viroha, tattagattAotAo taNAio / jAyAo puNNavasA, vAsaparyaM pijo pattA // 138 // artha :- paraspara virahase pIr3ita duHkha paraMparAse tapAhuA zarIra aisI vaha durbala aMgavAlI bhaI tathApi puNyake vasase apane nivAsakA sthAna pAyA // 138 // taM lahia viasiAo, tAo tavayaNa sararuha gayAo / tuTThAo puTThAo, samagaM jAgAo jiTThAo // 139 // arthaH- jinavallabhariko prApta hoke harSita bhaI vidyA aMganA unhoMke mukhakamalameM gaI saMtuSTa bhaI puSTabhaI ekahI vaktameM bar3I hoI // 139 // jAyA kaiNokeke, na sumahaNo pare mihovamaM tevi / pAvaMti na jeNa samaM, samaMtao saba kavaNa NiuM // 140 // artha :- kavi pRthvIpara kauna kauna na bhae parantu yahAM jisa prabhuke sAtha upamA nahIM pAve hai samyaka buddhivAle sarva kAvyake netA aise || 140 / / uvamite santo, saMtosamuvaciMti jaMmi no sammaM / asamANa guNo jo hoi, kahaNu so pAvae uvamaM // 141 // artha :- sajjana jisameM upamAna kartA samyak saMtoSa nahIM pAve hai kAraNa samAnaguNa jo na hove vaha upamA kaise pAve // 141 // jalahijalamaMjalIhiM, jo miNai nahaM gaNaM vihu pae hiM / paricakamaha sovi na sakkaitti, jA guNa gaNaM bhaNiuM 142 For Private And Personal Use Only Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 341 arthaH-samudrake jalakA jo aMjalise pramANa kare AkAzako pagoMse ullaMghe vahabhI jinhoMke guNake samUhako kahaneko samartha nahIM hove // 142 // jugapavara guru jiNesara, sIsANaM abhayadeva sUrINaM / titthabhara dharaNa dhavalANa, maMtie jiNamayaM vimayaM 143 arthaH-yugapradhAnaguru zrIjinezvarasarike ziSya abhayadevasari tIrthabhAra dhAraNameM dhaureya samAna unhoMke pAsameM jaina AgamavizeSa karake jAnA // 143 // saviNaya miha jeNa suaM, sappaNayaM tehiM jassa pari kahiyaM / kahiyANusArao savaM, samuvagayaM sumaNA sammaM // 144 // arthaH-vinayasahita ihAM unhoMne jisako snehasahita zruta kahA kathita anusAra jisa sadbuddhivAlene sunA aura jAnA prApta kiyA aisA // 144 // nicchammaM bhavANaM, taM purao payaDiyaM payatteNa / . akaya sukayaMgidullahajiNa vallaha sUriNA jenn||145|| arthaH-kapaTarahita bhavyoMke Age vaha siddhAnta prayatnase pragaTa kiyA, nahIM kiyA sukRta aise prANiyoMko durlabha aise jinavallabhamarine // 145 // so maha suha vihisaddhamma dAyago titthanAyago a gurU / tappayapaumaM pAviya, jAo jAyANujAohaM // 146 // arthaH-vaha mereko zubha vidhiH saddharmakA denevAlA tIrthasaMghakA For Private And Personal Use Only Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 342 nAyakaguru dharmAcArya unhoMke caraNakamalako pArka maiM gItArthokA anusaraNa karanevAlA bhayA / / 146 // tamaNudiNaM diSNaguNaM, vaMde jiNavallahaM pahuM ppayao / sUrijiNesarasIsoa vAyago dhammadevo jo // 147 // arthaH- diyA hai jJAnAdi guNa jinhoMne aise jinavallabhasUri prabhuko niraMtara prayatnase namaskAra kareM aura zrIjinezvararike ziSya vAcaka dharmadeva gaNi aura // 147 // sUrIasogacaMddo, harisIMho saGghadevagaNiSyavaro / savevi taviNeyA, tesiM sabesiM sIsohaM // 148 // arthaH- azokacandrasUri harisiMhasUra aura sarvadevagaNapravara sarva jinezvarasUrike ziSya dharmadevagaNike ziSya una sarvokA maiM ziSya hUM / / 148 // te maha sa paramovayAriNo vaMdanArihAguruNo / kayasivasuhasaMpAtA, tesiM pAe sayA vaMde // 149 // artha : - vaha mere sarva parama upagArI namaskAra karane yogya guru ArAdhya haiM kiyA hai zivasukha saMpAta jinhoMne aise unhoMke caraNoM meM maiM niraMtara namaskAra karUM // 149 // jiNadattagaNi guNasayaM, sapaNNayaM somacaMdabiMbaM va / bhavehiM bhaNijjaMtaM, bhavaravisaMtAva mavaharau // 150 // arthaH- jinadattagaNi gaNadhara unhoMke guNagrahaNarUpa Der3ha sau (150) gAthAkA yaha prakaraNa paurNamAsIke caMdrabiMbake jaisA zItala svabhAvavAlA bhavyoM karake paThyamAna nAma par3hate guNate sunate bhava For Private And Personal Use Only Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 343 rUpasUryakA saMtApa dUrakaro // 150 // iti // isataraha gaNadharoMkA svarUpa kahyoMke anantara svasaMvedanaseM tathA gurujana darzita saMpradAya se aura granthAntarase kiMcit yugapradhAnoMkA svarUpa dikhAte haiM, isa pAMcameM Areke zrIvIraprabhuneM 23 udaya pharamAyeM haiM una tevIsa udayoMmeM kramaseM dharmonnatike karaNevAle yugapradhAnapadopazobhita do hajAra cAra (2004) AcArya hoveMge aura pAMca meM Areke aMtataka vRddhihAnike kramaseM tevIsa vakhata dharmarUpI caMdrodaya hogA, tatra trayoviMzatirudayeSu varSAdikaM nirdarzyate sacaivaM // 90 // namaH zrIvItarAgAya namaH zrIbhadrabAhave, yena zrIduH SamAprAbhRtake, trayoviMzatirudayaiH kRtvA, caturadhikadvisahasrayugapradhAnasvarUpaM varSAdisahitaM pratipAditamasti, tatsaMkhyA yathA ? paDhamevIsa 1, bItevIsa 2, tIi aDanavaI 3, cautthe aDasayari 4, paMcame paMcasayari 5, chaTThe guNanavaI 6, sattame egasayaM 7, aTTame sagasI 8, navame paNanavaI 9, dasa sagasI 10, egArasame chattari 11, bArasame aTThahuttari 12, terasame cauNavaI 13, caudasame aTThauttarasyaM 14, panarasame tiuttarasayaM 15, solasame sattottarasayaM 16, sattarasame cauruttarasayaM 17, aTThArasame pannarottarasayaM 18, iguNavIsame tittIsAhIyasaya 19, vIsamesa 20, egavIsame paNanavaI 21, bAvIsame navanabaI 22, tevIsame cAlIsA 23, evaM cauruttara dussa hasA 2004 For Private And Personal Use Only Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 344 tathA pravacanasAroddhAraprakaraNe catuSaSTyadhikadvizatatamadvAre jAduppasahosUrI, hohiMtI jugappahANa AyariA, . ... ajasuhammappabhiI, caurahIyA dunisahassA // 1 // vRtyaikadeza, AryaH sa cAsau sudharmastatprabhRtayaH, prabhRtigrahaNAt , jaMbUsvAmiprabhavasiyyaMbhavAdyAgaNadharaparaMparAH gRhyante ityAdi, aparaM ca kAlasaptatikAdIpotsavakalpe ca tathAsiddhiprAbhRtikAyAM bArasavarasehiM goyama, siddho vIrAovIsehiM suhammo, causaTThIe jaMbU, bocchinnAtatthadasaTTANA // 35 // maNaparamohi pulAe, AhAraga khavaga uvasame kappe, saMjamatia kevala sijhaNA jaMbUMmibucchinnA // 36 // sijaM bhaveNa vihiraM, dasaveyAlia aTTanavai varasehiM, sattarisaehiM 170 cukkAcaupuvA bhaddabAhumi // 37 // tuhiMsu thUlabhadde, dosayapannarehiM 215 puvaaNuogo, suhumamahApANANia AyamasaMghayaNa saMThANA // 38 // paNasaya culasIisu 584, vayaredasapuvA ahakIliyasaMghayaNaM, chasolehia 616 thakkA, dubbalie saDanavapuvA // 39 // vajaseNe navaputvA pacchAkameNa hIramANA jAvadevADigaNikhamAsamaNe sAhiyapuvasuyaM, navasayaasIe putthayalihaNaM, navasayateNauehiM samaikattevIrAokAlagasUrihito cautthIe patasavaNakappo, taopacchAvIrAo vAsasahassehi saccamittAo puvasue bucchinne, taopacchA umAsAi haribhaddajiNabhaddagaNikhamAsamaNe sIlAMgasUri jAvavIrAo For Private And Personal Use Only Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 345 sAhiyasolasaehiM jiNadattasUri kameNajugappahANAyariAneyA, icAijAvaduppasahosUri hohIti tAvadahavaM eteSAM svarUpaM yaMtreNa dRzyam // trayoviMzatirudayAH 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 trayoviMzatirudaya 20, 23, 98, 74, 75, 89, 100, 87, yugapradhAnasaMkhyAH 95, 87, 76, 78, 94, 108, 103, 107, 104, 115, 133, 100, 95, 99, 40 sarva 2004 trayoviMzatirudaya 617, 1346, 1464, 1545, 1900, varSasaMkhyA 1950, 1770, 1010, 880, 850, 655, 490, 359, 489, 570, 590, 440, sarvavarSa 20987 10, 10, 11, 8, 3, 9, 7, 10, 1, 2, trayoviMzatirudaya bhAsasaMkhyA 23 trayoviMzati rudayadinAni 11 save mAsavarSa 12 17, 29, 20, 29, 29, 22, 27, 15, 18, 12, 14, 19, 22, 25, 29, 20, 24, 2, 17, 2, 9, 5, 17, For Private And Personal Use Only Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 23 trayoviMzati rudayapraharAH 11 www.kobatirth.org 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 7, 161 9, 27 346 23 trayoviMzati rudayaghaTikA 23 trayoviMzati rudayapalAni 23 trayoviMzati hRdayAMzAni 161 "" "" evaMca kAlasaptatikAyAM suhammAi duppasahaMtA tevIsaudaehiM caujua dusahassA, jugapavara gurutastasaMkhA, igAralarakA sahasasolasa // 33 // gAvayAri sucaraNA, samayaviu pabhAvagAya jugapavarA, pAvayaNiAidutigAi varaguNA jugappahANasamA / / 34 / / tahasaMghacaurI duppasaho, sAhuNIa phaggusirI, nAilasaDDo, saDDIsacasirI aMtimosaMgho / / 50 / / dasaveyAlia 1 jiakappo 2ssvassaya 3, aNuogadAraM 4 naMdidharo 5 sayayaM iMdAinao, chaDDuggatavo duhatthaar || 51 // gihivayaguru bArasa, caucau variso kaya aTThamo yasohamma sAgarAuhoi, taosijhahI bharahe / / 52 / / tIrthodvAra prakIrNake ityuktaM, vIsAe sahassehiM paMcahiyasa ehiM hoi varisANaM sevasa guvochedo uttarajhAe // 1 // ityAdi vizeSastu duHkhamAprAbhRta yugapradhAna gaMDikA siddhaprAbhRtikA tIrthodgAlIprakIrNakasiddhaprAbhRtavRhaTTIkA kAlasaptatikAdi granthebhyo'vaseyaH, punaH yatra ?? 22 "1 17 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1) For Private And Personal Use Only 27 11 11 161 161 Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 347 patrepi jinavallabhajinadattAdinAmAni samupalabhyante, tad yathAprathamodayayugapradhAnanAmAni, zrIsudharmasvAmI 1 zrIjaMbUsvAmI 2 zrIprabhavasvAmI 3 zrIsijaMbhavasariH 4 zrIyazobhadrasUriH 5 zrIsaMbhUtavijayasUri 6 zrIbhadrabAhuskhAmI 7 zrIsthUlibhadrasvAmI 8 zrI. AryamahAgiriH 9 zrIAryasuhastihariH 10 zrIguNasuMdarasUriH 11 zrIkAlikAcArya 12 zrIskaMdilAcArya 13 zrIrevatImitrasariH 14 zrIAryadharmasUriH 15 zrIbhadraguptasariH 16 zrIzrIguptamariH 17 zrIvajrasvAmI 18 zrIAryarakSitasUriH 19 durvalikApuSpasUriH 20 puSpamitra, ityapi dRzyate, iti prathamodaya yUgapradhAnasUrayaH atha dvitIyodayayugapradhAnanAmAni evaM dRzyate tad yathA-zrIvayarasenasUriH 1 zrInAgahastisUriH 2 zrIrevatImitrasUriH 3 zrIbrahmadvIpasariH 4 zrInAgArjunasUriH 5 zrIbhUtadinnakhariH 6 zrIkAlikAcArya: 7 zrIdevarddhigaNikSamAzramaNa 8 zrIsatyamitrasUriH 9 zrIharibhadrasUriH 10 zrIjinabhadragaNikSamAzramaNa 11 zrIzIlAMkasariH 12 zrIumAsvAtisUriH 13 zrIudyotanasUriH 14 zrIvardhamAnamUriH 15 zrIjinezvaramariH 16 zrIjinacaMdrasUriH 17 zrIjinAbhayadevasUriH 18 zrIjinavallabhasUriH 19 zrIjinadattasUriH 20 zrImaNimaMDitabhAlasthalajinacaMdrasariH 21 zrIjinapatisUriH 22 zrIjinaprabhasUriH 23 iti dvitIyodaya sUrayaH, dineMdrAMkAdatranAmAMtarANyapi dRzyante, puSpamitra, saMbhUtisariH, mADharasaMbhUti, dharmaraktasariH, jyeSThagaNiH, phalgumitra, dharmaghoSa, vinayamitra, zIlamitra, revatImitra, suviNamitra, arihamitra, 23, eSAM pratikUlAnyapi kAnicit kAnicit For Private And Personal Use Only Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAmAnyupalabhyate, anyacca yaMtra mudritapustakepi evaM dRzyate-tad yathA-zrImanmahAvIrAt paraMparayA tosalIputrAcArya AyerakSita dubailikApuSpAcArya vagere 1 sudharmAsvAmI 20 8 Aryasuhasti 291 2 jaMbUsvAmI 64 9 susthitasupratibaddha 372 3 prabhavasUri 75 10 indradinna 421 4 zayyaMbhava 98 11 dinasari 5 yazobhadra 148 12 zAMtizreNika 12 siMhagiri 547 6 saMbhUtivijaya 156 uccanAgarIzAkhAni0 13 vajrasUri 584 6 bhadrabAhUsvAmI17014 vajrasena 520 14 padmarathamUri godAsa 15 caMdravagere 4 15 puSpagiri 7 sthUlabhadra 16 sAmaMtabhadra 16 phalgumitra 17 vRddhadevasUri 17 dhanagiri 8 AryamahAgiri 245 18 vajrasvAmI27bhUtadinna AryarakSitamrari 9 bahulavalissaha 19 naMdilakSmaNa 28 lohitya 10 svAtihAritagotra 20 nAgahasti29 dRSyagaNi-devarddhigaNi. 11 zyAmAcArya ,, 21 revatI30 devavAcaka(naMdisUtranAkartA) 12 zAMDilyajItadhara 22 siMha (brahmadvIpikA zAkhA) 13 jItadhara 23 skaMdilAcArya (mAdhurIvAcanA) 14 samudra 24 himavat 15 maMgu 25 nAgArjuna 16 dharma 26 goviMda 17 bhadragupta For Private And Personal Use Only Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 349 vajra 18 pradyotanasari prabhAvakAcArya AryarakSita 19 mAnavadevasari vRddhavAdI siddhasenasUna priyagraMthasUriH zivabhUti 20 mAnatuMgamUri haribhadramari kRSNamUri 21 vIrasari jinabhadragaNi. bhadrasUri 22 jayadevamari zIlAMkAcArya nakSatrasUri 23 devAnandasUri kAlikAcArya nAgasUri 24 vikramasUri AryamisatasUri jehilasari 25 narasiMhasUri vappabhaTTasari viSNumUri 26 samudrasUri mallavAdI kAlakasari 27 mAnadevasari AryakhapuTAcArya saMpalita, bhadra 28 vibudhaprabhasUri vinayacaMdrasUri AryavRddhasUri 29 jayAnandasUri jIvadevasUri saMghapAlitasari 30 raviprabhasUri zAMtisUri Aryahasti kAzyapagotra 31 yazodevasUri hemacaMdrasUri Aryadharma (suvratagotra) 32 vimalacaMdrasUri devacaMdrasUri Aryahasta 33 devamUri jagacaMdramUri Aryadharma 34 nemicaMdrasUri malayagirisUri AryasiMha 35 udyotanasUri dhanezvarasUri For Private And Personal Use Only Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Aryadharma AryazAMDilya AryajaMbU Aryanandita AryadezitagaNi. Aryasthiragupta AryakumAradharma devaguptasUri devarddhigaNi satyamitrasUri umAsvAtisUri kAlikasari haribhadrasUri yugapradhAna0 350 36 vardhamAnamari abhayadevasari 37 jinezvarasUri yazobhadrasUri 38 jinacaMdramari vardhamAnasUri 39 jinAbhayadevamUri sarvadevasUri 40 jinavallabhari vAdIdevamUri 41 jinadattasUri haribhadrasUri 42 jinacaMdrasUri jinaprabhasUri 43 jinapatisUri jinabhadrasUri 44 jinezvarasUri jinakuzalasari 45 jinaprabodhasari jinarAjamUri jinapatisUri jinacaMdramuri zrIAnandaghanajI zrIdevacaMdragaNiH ityAdisUrayaH // vIrAt prathama udaya // 20 6 saMbhUtivijayasUri 156. 64 7 bhadrabAhusvAmI 170 8 sthUlabhadrasUri 215 9 mahAgirimari 245 148 10 suhastimUri 291 1 sudharmAkhAmI 2 jaMbUsvAmI 3 prabhavasari 4 zayyabhavasari 5 yazobhadrasUri For Private And Personal Use Only Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 351 11 guNa(dhana)suMdarasUri 335 16 bhadraguptasUri 533 63 12 zyAmAcArya 376 17 zrIguptasari 548 78 13 skandilAcArya 414 18 vajramUri 584 111 14 revatimitrasUri 450 19 AryarakSitasUri 597 127 15 dharmamUri vIrAta 494 20 puSpamitrasUri 617 147 vikramAt 24 // dvitIya udaya // 21 vajrasenasUri 150 33 saMbhUtisari 829 22 nAgahastisUri 219 34 mADharasaMbhUtisUri 889 23 revatimitrasUri 278 35 dharmaratnasUri 24 siMhamUri 356 36 jyeSThAMgasUri 1000 25 nAgArjunasUri 434 37 phalgumitrasUri 1049 26 bhUtadinnamari 513 38 dharmaghoSasari 1127 27 kAlikasari 524 39 vinayamitramari 1213 28 satyamitrasUri 531 40 zIlamitrasUri 1292 29 hArilahari 585 41 revatimitrasUri 1370 30 jinabhadrasUri 645 42 svAmitrasUri 1448 31 umAsvAtisUri 720 43 arhanmitrasUri 1493 32 puSpamitrasUri 780 ___ lokaprakAzasarga 34 yugapradhAnanAmAni yathA, viSame'pi ca kAle'smina bhavantyevaM maharSayaH, nigraMthaiH sadRzAH kecicaturthAraka For Private And Personal Use Only Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 352 13 vartibhiH // 100 // + + + zrIsudharmAca jaMbUzce, prabhava:sUrizekharaH, zayyaMbhavo yazobhadraH, saMbhUtivijayAyaH // 114 // bhadrabAhUsthUlabhadrau mahAgirisuhastinI, ghanasuMdarazyAmAryo skandilAcAryaityapi / / 115 // revatImitradharmo' thabhadraguptAbhidhoguruH zrIguptavanasaMjJAryarakSitIpuSpamitrakaH // 116 // prathamodayasyaite viMzatiH sarisattamAH, trayoviMzatirucyante dvitIyasthAthanAmataH // 117 / / zrIvanonAgahastizca revatImitra ityapi, siMhonAgArjuno bhUtadinnaH kAlakasaMjJakaH // 118 // satyamitrohArilazca jinabhadrogaNIzvaraH, umAkhAtiH puSpamitraH saMbhUtimUri kuMjaraH // 119 // tathA mADhara. saMbhUto dharmazrIsaMjJako guruH jyeSThAMgaH phalgumitrazca dharmaghoSAhayoguruH // 120 // sUrivinayamitrAkhyaH zIlamitrazca revatiH, svamamitrorhanmitro dvitIyodayasUrayaH // 121 // syustrayoviMzatirevamudayAnAM yugottamAH, caturyukte sahasra dve militAH sarvasaMkhyayA // 122 // ekAvatArAH sarve'mI sUrayojagaduttamAH, zrIsudharmAzca jaMbUzca khyAtau tadbhavasiddhikau // 123 // anekAtizayopetA, mahAsattvA bhavantyamI, prantisArdhadviyojanyAM, durbhikSAdInupadravAn // 124 // ityAdi lokaprakAzameM likhA hai uktaM ca-yeSAM hi vastre na patanti yUkA, na dezabhaMgaH khalu eSu satsu, pAdodakena gadopazAnti, yugapradhAna munayovadanti // 1 // tRtIyodaye ityetannAmAni dRzyante-pAdaliptasUri jinabhadrasUri hari For Private And Personal Use Only Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 353 bhadrasUri zAMtisari harisiMhamUri jinavallabhasUri jinadattasari jinapatimUri jinacaMdrasUri jinaprabhasUri dharmarucigaNi dharmadevagaNi vinayacaMdrasUri zIlamitrasUri devacaMdrasUri hemacaMdrasUri zrIcaMdrasari jinabhadrasUri samudrasari sukhasUri zrIcAritrasUri dharmaghoSasari sUraprabhasUri sUraprabhasUri jinazekharasUri jinaprabhasUri zrIvimalamUri municaMdramUri zrIdevendrasUri samudramUri zrIdevacaMdragaNiH zrIlAbhAnandagaNiH zrIkIrtisAragaNiH ityAdi aSTanavatisaMkhyayA tRtIyo. daye yugapravarAH bhaviSyanti kiyantaH prAgbhUtA ca tRtIyasya varSasaMkhyA imA 1464 mUrisaMkhyApUrva nirdiSTA zrIsudharmataH samArabhya suvihitaparaMparAyAM caturazItigachaparaMparAyAM ca ye yugapradhAnAH yugapradhAnasamA ye ca mahAntaH prabhAvakA mUrayo prAgabhUtAye ca bhaviSyanti sarve te guNavanto dadAtu bhadrANi saMghAya, punaratra yu0 suriNAM gRhasthAdi paryAyaprabodhakAni yatrakoSTakAni santi tadapi yathA dRSTAni tathA likhyate tathAhi-gRhastha, vrata, yugapradhAnapada, sarvAyu-varSasaMkhyA, // prathama sadaya varSa 617 " pra.u. 12 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15/11 gR. 50/1630282242453030 24242022/11/182135 8117 bra. 302064 177440, 1724/403032355858404550445130 453046444" 10.8010562869076/9910.10.10.96/108 23 dattasUri0 4439153613 For Private And Personal Use Only Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Private And Personal Use Only 152 Ro a 1 2 2 | 7 || 3 | 4 | 8 >= dvitIya udaya varSa 1346 09 d&| 28 |7/34 {t/a& a{e| 6& | as | d gR. 9 1920 18 14 18 12 10 17 14 20 8 10 10 15 12 14 8 10 11 9 12 20 maig 2012 vrata. 1162830 20 1922 60 30 30 30 | 15 30 19 30 20 18 13 15 | 19 20 16 18 16 yu. pra. 3 69 59 78 787911 7 54 60 75 60 49 60 40 7149 78 86 79 20 - * ot no 5 O * G w OF 6 21 22 23 -P O 58 20 26 8FF AU AD O ng 3 ON 354 Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 355 tRtIya udaya varSa 1467 yuga pradhAna 18 yu.pra.94 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12/1314/15 va.pa. 82 20405030 yu. pra. 94550 3050 --more MPR m hw 15. sarvAyu 10075 69590 88 ityAdiyatrakoSTakaoravijANanA, yathAdRSTalikhAhai UparoktayugapradhAnoMkenAmakramameM bhi AgepIchepaNAsaMbhavehai, aura eka yugapradhAnakenAma sthAnameM 2-3 nAmAntarabhidekhaNemeM Ave hai, aura prAyeM bahuta ThikANe esA hai, paryAyAntarabhisaMbhave hai, aura yugapradhAnoMkAkramabhi prAyeM likhepramANe barobara nahiM mile hai, aura sarvAyuvarSasaMkhyAvagerebhiprAyeMbarobaranahimilatA hai aura likhehuve yaMtrAdikakesAhAyaseM kitanekayugapradhAnoMkekevala nAma mAtrato prAyeM milate haiM, aura pUrNa vizvAsukapaNe sarva iSTasiddhi nahIM hosake hai, paraMtu mene to jaisAakSaradekhAvaisAlikhA hai, aba vizeSapaNe adhikRta viSayakoM likhadikhAte haiM, ki-sAmAnya yaMtra vizeSayugapradhAnayaMtra sarvasAmAnyayaMtra chuTakarayaMtra inameM yugapradhAnaukA viSaya hai aura yahayaMtradekhane bhiAteM haiM prAcInami hai tathApi yathAvasthitapramANasahanazIla nahIMhai namAlUma kyA kAraNa hai so jJAnigamya hai prasiddha aprasiddhapaNeMmeM najANekyA kAraNa hai kitaneka yugapradhAnato prasiddha haiM aura kitaneka yugapradhAna aprasiddha haiM, itihAsa vageremeM, gauNa mukhya nAma nAmAntara bhedahoNeMseM, paThanalikhanakIabhyAsapravRttikeabhAvaseM, satsaMpra For Private And Personal Use Only Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dAyake jANanevAle alpahoNeseM, athavA lekhakapramAdaseM nAma aMkoMkAastavyastapaNAmi hoNeMseM yaMtra vizeSalAbhadAyaka nahIM saMbhava hai, aura vizeSa paramArthato satsaMpradAyigItArthajANe, vA kevalI mahArAja jANe, prazna yugapradhAna ekahi saMpradAya vizeSa gacchameM hote haiM yA bhinna bhinna gacchameM hote hai, uttara-prAyeM bhinna bhinna samudAyavizeSa gacchoMmeMhi hove hai, esAsaMbhava hai, ekahi gaccha vizeSameM hove aisA saMbhava nahIM hai, aura yugapradhAnoMkI suvihita samAcArI hove hai, yaha nizcaya hai, aura Agama AcaraNAviruddha manakalpita svakapolakalpita samAcArI nahIMhove yahabhinizcaya hai, "savvaguNesu appaDivAI" isa vacanasai, aura alaga alagagacchoMmeM honeparabhi suvihita eka samAcArI hoNeseM, anukrameM saralaMga do hajAra cAra (2004) yugapradhAnoMkI ekapATaparaMparAgiNaneseM, eka gaccha kahA jAve to koi harajanahIM hai, anyathA nahIM saMbhava hai, sarvayugapradhAnoMkAvacanasarvagacchavAloMkemAnanIyahove hai, jisaneyugapradhAnoMke vacanoMkA anAdarakiyA usane jinAjJA bhaMgakiyA yahaniHsaMdehajANanA aura guruparamparAsaMpradAyabhi esAhi hai aura vizeSaparamArthajJAnIgamya hai, aura zrIgurumahArAjaneM jina akSaroMkouccAraNakarake nAma yA padavI diyA hove vaisAhi kahA jAve aura likhA jAve, prAcInasaMpradAyabhi aisAhi dekhaneme Ave hai, isaliye kitaneka yugapradhAnoMke nAmoMke aMtameM, amukaAcArya, amukasUri, amukagaNi, amukakSamAzramaNa, amuka vAcanAcArya vagere padAntavAle yugapradhAnoMkAnAmadekhanemeM For Private And Personal Use Only Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 357. Ave hai, sarvagacchake zrIsaMgha meM aura yugameM pradhAna hoNeseM arthAtzrIvIrazAsana meM pradhAna hoNeMseM, yugapradhAnAcArya mahArAja hoteM haiM aura yugapradhAnAcArya mahArAja ke vastroMmeM jUM nahIM paDe 1 jisa dezameM vA nagarAdikameM vicarate hove usakA bhaMga na hove 2 caraNaprakSAlita jalasaiM rogakI zAMti hove 3 durbhikSa duHkAlAdi 10 kozaparyaMta upadrava na hove 4 yaha 4 atizaya saMyukta hove hai, ataH sarvayugapradhAnoMke vacanoMme zaMkArahita apratihatapaNeM pravRttikaraNI cAhiye aura aise mahAprabhAvaka yugapradhAna AcAryoMko na mAne na pUje aura niMdAa varNavAdAdi kare vaha puruSa mithyAtvI ajJAnI hai aura isa ava sarpiNIkAlake pAMca AremeM 23 udayameM zrImahAvIra bhagavantake nirvArauM zrIsudharmAkhAmI leke yAvat zrIduppasahasrariparyanta do hajAra cAra yugapradhAna hogA, vAda dharmAnta hogA, aura yaha 2004 kI saMkhyA isa taraha hoNeM pUrNahogI ki eka yugapradhAna svargajAnepara dUsarA yuga pradhAnakA pATa mahotsava hovegA isaanukramasaiM pAMcame Areke 21 hajAra (21000) varSa pUrNa hogA aura dharmAMta hogA isa taraha honeseM isa samaya 59 mA yugapradhAna vicarate hone cAhiye vi0 saM0 1972 ke sAlameM pATa mahotsava hai jinoMkA aise siddhahasU ri nAmakA cAhIye aura vizeSa tacakevalIgamya hai. aura navAMgavRttikarttA zrIabhayadevasUrijI racita AgamaaSTotake vacana zrIvIrakhAmIke prathamapada meM zrI gautama svAmI dvitIyapaTTe zrIsudharmAsvAmI tRtIyapaTTe zrIjambUsvAmI ityAdi gaNadharaparaMparA jANanA aura zrIpuSpamitrAdi arihamitraparyanta nAmake AcArya pUrva For Private And Personal Use Only Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 358 zrutagatasattAmeM ho cuke aisA saMbhava hai nizcayaseM to zrIjJAnImahArAja jANe aura zrIgaNadharasArdhazatakaprakaraNa 1 zrIgaNadharasArdhazatakavRhatvRtti 2 tathA laghuvRtti 3 upadezataraMgiNIprakaraNa 4 kalpAntaravAcyA 5 samAcArIzataka 6 zrIkauTikagacchapaTTAvalIprakaraNa 7 upAdhyAya zrIkSamAkalyANagaNikRta kharataragacchapaTTAvalI 8 zrIgurupArataMtryasaraNa 9 prAcIna jaina itihAsa vagere graMthoMseM zrIjinadattasUri Adi AcAryoMko yugapradhAnapada prApta hote hai, arthAt yugapradhAnakarake likhe haiM, aura madhyastha AtmArthI dharmArthI guNAnurAgI bhavya jIvoMke dRSTipathameM Ayarahe haiM, aura isasaiMbhI prAcInapramANa 6 graMthoMkA Upara likhaAyeM haiM akhaMDa guruparamparA saMpradAyabhI aisAhi hai, isase yaha nizcaya hUvA ki zrIjinadattAdiAcAryayugapradhAna hai, ataH inamahApuruSoMkAcaritrAdivarNanakaranAsamyaktAdi guNoMkI prAptimeM hetu bhUta atiuttama kArya hai isaliye zrIvIranirvANase zrIvarddhamAnasvAmIke paTTapara zrIgautamasudharmAdika yugapradhAnoMse lekara zrIjinavallabhasUrijIparyanta yugapradhAnamahArAjoMkAcaritrakahyA~ke anantara krama prApta yugapradhAna zrIjinadattasUrijImahArAjakA caritra kahete haiM, tadyathA-zrImaMtaHprabhupuMDarIkagaNabhRnmukhyAgaNAdhIzvarAtrailokyAryayugapradhAnakamalAbhUSAbhRtAH sUrayaH, anyeca pravarA munIdranikarAH zrIsAdhusAdhuvrajAH, zrIkalpadrumajaitracArumahasaH kurvantuvaH satphalaM // 1 // nAnAlabdhinidhinadIparidRDhazrIpuMDarIkAdima, jJAnadhyAnacaritrasadguNagaNAvAsAnagArezvarAn, saMstumaH, mayakAtra. vRttamiSataH saMprApyapuNyaM tato, bhavyaughaH pratanotu siddhikamalA For Private And Personal Use Only Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 359 pANigrahaNotsavam // 2 // labdhvAyadIyacaraNAMbujatArasAraM, svAdacchaTAdharitadivyasudhAsamUha, saMsArakAnanataTevaTatAlineva pIto mayA pravaravodharasapravAhaH // 3 // vande mama guruM taM ca, sUrikRpAcaMdrAhvayaM, paropakAriNAM dhurya, citraM cAritramAzritam // 4 // kamaladalavipulanayanAH, kamalamukhIkamalagarbhasamagaurI, kamalesthitAH bhagavatI, dadAtu zrutadevatA saukhyam // 5 // adhunaitaprakaraNakArANAM zrIjinadattasUrINAM yathAzruti yathAsmRti kiMcicaritramutkIrtyate, vyAkhyA-aba krama prApta aura pUrvanirdiSTaprakaraNake kattoM aMbApradatta yugapradhAnapadadhAraka ekalAkha tIsahajAra gharakuTumba pratibodhaka aura tIsare bhavameM sakalakarma nirjarI mokSa jAnevAle aura isa paMcamaAreme sarvotkRSTapaNe zrIvIrazAsanakI tathA dharmakI tathA saMghakI vRddhi karaNeM pUrvaka mahAupakArakaraNevAle mukhya AcArya zrIjinadattasUrIzvarakAstutidharmadesanAdirahitakevala mUlamAtracaritralezasmRtikeanusAra jaisAsuNA hai usItaraha kuccha vindumAtra kahane meM likhanemeM AtA hai, tathAhi-prathama zrIjinezvarasarijIke samayameMzrIdharmadevaupAdhyAyabhae unhoMkI gItArthI sAdhavIyoMne siddhAntakIjAnanevAlIgItArthA bahuta sAdhviyoM haiM unameM kitanIka sAdhavIkoMne dhavalaka nAmake nagarameM caturmAsaka kiyA thA vahAM kSapaNaka bhakta (AzAmbara bhakta) humbaDagotrIya vAchikazrAvakakIstrIvAhaDadevI nAmakI putrasahita rahatI thI sAdhviyoMke pAsameM dharmasunaneko AtIthI sAdhviyoMbhI vizeSa karake usako dharmakathAdika kahatI thI vAhaDadevIbhI putrasahita zraddhApUrvaka For Private And Personal Use Only Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 360 sunatI thI aura sAdhviyoM puruSakA lakSaNa zubhAzubha gurUke upadezase jAnatI haiM usake putrakA pradhAna lakSaNadekhake lAbhake nimitta vAhaDadevIko aisA upadeza diyA ki jisase kahe mAphaka karanevAlIbhaI vAda zramaNiyoMne vAhaDadevIse kahA he dharmazIle yaha terA putra viziSTa yugapradhAnake lakSaNa dhAranevAlA hai isaliye jo taiM isako hamAre gurUko deve taba tereko mahAdharmakA lAbha hove aurasuna yahaterAputrasarvajagatkAmukuTabhUtapUjyahogA vAhaDadevIne bhI AryAyoMkAvacanaaMgIkArakiyAvAdacaturmAsikeanantarazrIdharmadevaupAdhyAyako sAdhviyoMne kahavAyA ki hamako yahAM ekaranamilAhai jo Apake dhyAnameM Ave to ThIka hove isalie Apa yahAM kRpA karake padhAreM vAda zrIdharmadeva upAdhyAya dhavalaka nAma nagarameMAe usabAlakakodekhA aura nizcayakiyA ki yahasAmAnyapuruSa nahIM hai kiMtu prazasta lakSaNayukta puNyazAlI bar3epadake yogya hogA usa putrakI mAtAse pUchA isa tere putrako dIkSAdeveM yaha tere sammata hai taba vAhaDadevI bolI he bhagavan prasanna hoke Apa dIkSA deveM jisase merAbhI nistAra hove tabaupAdhyAyane aura pUchA isakI kitane varSakI umara hai vAhaDadevI bolI 1132 kA janma hai jaba isakA janma huA thA taba bahutahI prazastabAteM bhaI thIM jabayahagarbha meM AyA thA taba prazasta svamahuAthA aisA sunake dharmadeva upAdhyAyane 1141 ke sAlameM zubha lagnameM dIkSA diyA somacandra aisA nAma sthApA upAdhyAyoMne sarvadevagaNIse kahA tumhAre isakI rakSA karanI arthAt pratipAlanA karanI vahibhUmivageraha lejAnA kriyA For Private And Personal Use Only Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 361 kalApakA sikhAnA ityAdi, aura zrAvakakaisUtrAdipATha to usake pahale gharameM rahe huehI sIkhA hai "karemi bhante sAmAiyaM" ityAdi par3hAnA zurU kiyA pahilehIdina somacandra muniko vahirbhUmi legae sarvadevagaNI // vAda somacandrane nahIMjAnanese kSetrameM vanaspatike patra tor3e taba zikSAnimitta rajoharaNamukhavastrikA leke sarvadevagaNI bole dIkSA leke kSetrameM kyA patrator3ejAve haiM isalie taiM apane gharajA taba utpannabhaIhaipratibhAjisako aisA somacandra bolA Apane yukta kiyA parantu merI jo coTIthI soApadIjie jisase maiM gharajAUM aisA kahanese sarvadevagaNI ko AzcaryahuA aura vicArA aho choTIumarakA hai tathApi kaisA isane uttara diyA isako kyA kahA jAve vAda usase kahA hevatsa aisA karanAnahIM taba somacandra bolA he bhagavan yaha merA ekaaparAdhakSamA kareM vAda gaNivara somacandrako upAzrayaleAe yahavArtA dharmadevaupAdhyAyake AgebhaI dharmadeva upAdhyAyane vicArA yogyahogA guNaviziSTahogA isakI rakSA acchItarahase kIjAve gaNameM AdhArabhUta hogA aisA vicArake sarvadevagaNIsekahA isakIrakSA acchItarahase karanI vAdameM vihArakarake pATana Ae lakSaNa nAma vyAkaraNa nyAyapaMjakAdizAstra par3hanezurUkie somacandrane, ekadA bhAvar3AcAryakI dharmazAlAmeM paMjikA par3haneke lie jAte hue somacandrako kisIuddhatane kahA jaise aho yaha sitapaTa kapalikA (pustaka vizeSa) hAthameM kisavAste rakhate haiM arthAt pustaka leke kyoM phirate haiM For Private And Personal Use Only Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 362 taba somacandravole tereko niruttara karaneke lie aura apanA mukhamaNDanake artha, niruttara hoke calA gayA kucha nahIM bolasakA dharmazAlAmeM gae vahAM aneka adhikAriyoMkeputrapaMjikA par3hate haiM koI vakta AcAryane parIkSAke vAste pUchA ki bho somacandra na vidyate vakAro yatra sa navakAraH iti yathArthanAma ? nahIM vidyamAna hai vakAra jisameM vaha navakAra yathArtha nAma hai taba zIghrabuddhimAna somacandra bolA AcArya aisA nahIMkaheM kiMtu navakaraNaM navakAraH aisI vyutpatti karanI arthAt aMguliyoMke bArahavizvoMpara navavera gunanA vaha navakAra kahAjAve paMcaparameSThIke 108 guNakA saraNa navakArameM hotA hai aisA sunake AcAryane jAnA atyanta yaha zreSTha uttara hai isake sAtha koI chAtra nahIMbolasakatAhai anyadA locake dinameM somacandra par3haneko nahIM gayA aura vyAkhyAna vyavasthA to aisI hai kI jo ekabhI vidyArthI nahIM Ave aura saba vidyArthI AjAveM tathApi AcArya pATha devenahIM vAda AcArya ne pATha jaba nahIM diyA taba garbhasahita adhikAriyoMke putroMne AcAryamizrasaiM kahA he bhagavan somacandrake ThikAne yaha pASANa rakhA hai Apa vyAkhyAna kahie taba unhoMke uparodha (Agraha) se AcAryane vyAkhyAna kiyA // dUsare dina somacandra AyA pUchA gatadinameM vyAkhyAna mere binA kyA Apane kahA taba AcArya bole tere ThikAne ina chAtroMne pASANa rakkhA somacandra bolA kauna pASANa hai aura kauna nahIM hai aisA abhI jAnA jAyagA jitanI paMjikA par3hIhai meresebhIpUcha inhoMsebhIpUche jo yathArtha vyAkhyAna nahIM For Private And Personal Use Only Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 363 karegA vahI pASANa hai AcArya bole bho somacandra tumako prajJAdi saurabhya guNADhya kastUrIke jaisA jAnatA hUM parantu ina mUrkha logoMne vyAkhyAna karanemeM merI preraNA karI isa kAraNase kSamAkaranA aise paMjikA par3hI azokacandrAcAryane upasthApanA kiyA arthAt bar3I dIkSA dI harisiMhAcAryane sarvasiddhAnta par3hAe aura matrakI pustakeM paNDitasomacandrakodI jisapustakapara harisiMhAcAryane siddhA. ntakI vAcanA grahaNa karI thI vaha pustaka prasanna hoke somacandrako dI devabhadrAcAryanebhI saMtuSTamAna hoke likhanekI sAmagrI dI jisase mahAvIra carita pArzvanAtha caritAdi cAra kathAzAstra paTTIpara likhe isa prakArase paNDita somacandragaNI jJAnI dhyAnI saiddhAMtika saba logoMkA mana harana karanevAlA vyAkhyAna karake zrAvakoMke manameM AlhAda karate sarvocArapAlate hue grAmAnugrAmavicarate bhae / idharase zrIdevabhadrAcAryane zrIjinavallabhamari devaloka gae yaha sunA vicArakiyA atyantacittameMsaMtApabhayA aho sugurUkApada udyotavAnahuAthA prakAzitakiyAthA parantu devavazase thor3e dinoMmeM jinavallabhasUrikAAyuHpUrNahogayA aba kyAkiyA jAve aise vicArate devabhadrAcAryane aurabhI aisA vicArakiyA jo zrIjinavallabhamarijI yugapradhAnakaipaTTaparayogyaAcAryasthApane kara nahIM AdarakiyAjAve taba kyA hamArI bhakti hai isaliye koIyogyavyaktiko AcAryapadadeke zrIjinavallabhamarijIke paTTadhara kareM taba manorathasaphalahove vAdameM vicArakarane lage pada yogya kauna hai utane paNDita somacandragaNIkA saraNa huA nizcaya For Private And Personal Use Only Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vicAra kiyA somacandragaNIhIyogya hai zrAvakoMko jJAnadhyAna kriyApravartAnekara AnandakArIhai vAda sabakI sammatise paNDita somacandrako lekha bhejA usameM likhA citrakUTa (citaur3a) nagarameM jaldIAnA jisase zrIjinavallabhasarijIke paTTapara pada sthApana hogA aisApatra likhA usameM aurabhIlikhA nahIM jAnA jAya hai kaunabaiThegA zrIjinavallabhasarijI jaba AcArya bhae taba tuma nahIM Ae isavakta zrIjinavallabhamarijIke paTTapara baiThaneke lie bahutase vizAlahaiM netra jinhoMke gauravarNavAle bar3e 2 kAna haiM jinhoMke aise sAkSAta makaradhvajake jaise gurjaradezameM utpanna bhae sAdhuH udyamavAnabhaehaiM parantu yogyatAto gurUhI jAne hai aisA patra bhejA vAdameM devabhadrAcArya aura paNDita somacandra aurabhI sAdhuH citrakUTa Ae sabaloga jAnate haiM sAmAnya prakArase, zrIjinavallabhamarijIke paTTapara AcArya hoMge parantu nahIM jAnA jAve hai kaunabaiThegA zrIjinavallabhasUripratiSThita sAdhAraNa zrAvakane karavAyA zrImahAvIrasvAmIkA caityameM pada sthApana hogA vAda vicArA huA lagnakA dina usakepahaledina zrIdevabhadrAcAryane ekAntameM somacandragaNIsekahA amukadina tumhArelie padasthApanakA lagna vicArA hai paNDita somacandrane kahA jo Apake dhyAnameM Ave so yukta hai parantu jo isalagnameM padasthApanA kareMge taba bahuta kAla jInA nahIM hogA 6 dinoMke vAda arthAt vaizAkhavadichaTha zanizcaravArako lagna acchAhai usalagnameM padasthApanA karanese apane cAroM dizAmeM vihArakaranese cAra prakArakA zrIzramaNAdi For Private And Personal Use Only Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 365 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMgha zrIjinavallabhasUrikevacanase bahutahogA cirakAlajIvita hogA taba zrIdevabhadrAcArya bole yahI hama vicArate haiM vaha lagnabhI dUra nahIM hai bAda usadina zrIjinavallabhasUrike paTTapara vistAra vidhise saMdhyAsamayalagna meM padasthApanAkiyA arthAt paNDita somacandragaNIko AcAryapada diyA zrIyugapravara jinadattasUri, aisA nAma kiyA tadanaMtara vAditravAjate upAzrayaAe pratikramaNake anantara vandanAdeke zrIdevabhadrasUrinekahA dezanAdeo taba siddhAntokta udAharaNako anusaraNa karake amRtazrAvaNI gIrvANa vANI prabandhakarake arthAt prAkRta saMskRta bhASAse zrIjinadattasUripUjyoMne aisIdezanAkarIki jisako sunake saba prajAraMjita bhaI aura loga kahane lage siMhoMke sthAna meM siMhahI baiThe hue zobhe hai somacandragaNikA zarIra choTA thA aura zyAmavaraNa thA unhoMkoM dekhake jaba padasthApanAkA nirNaya bhayA taba logoMne vicArA yaha kyA baiThegA gauravaraNa vizAlalocana aise gaccha meM bahuta sAdhu haiM ityAdi logoMkemanameMvicArathA so saba dUra hogayA loga kahane lage aho dhanya hai yaha devabhadrAcArya jinhoMne aise ratnakI parIkSA karI aura hamAre jaise alpabuddhivAle AptalakSaNa kyAjAneM vAda meM vihAra karate hue aura bhavyoMko pratibodhate asatmArgako dUra karate sadmArga meM pravRtti karAte krama se gurjaradezameM pATaNanagara Ae saMghane mahotsava ke sAtha pravezakarAyA dezanA diyA dezanA sunake loga kahane lage yaha AcArya kyA Ae haiM sAkSAt bRhaspati Ae haiM sAkSAt gaNadhara ke avatAra haiM anya dinameM zrIdeva bhadrAcAryane For Private And Personal Use Only Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 366 jinadattasUrijI se kahA kitane dinoMke anantara zrIpattanase vihAra karanA zrIjinadattasUri bole isItaraha kareMge || anyadinameM jinazekharane sAdhuviSayameM kucha kalahAdika Ayukta kiyA taba devabhadrAcAryane nikAla diyA vAda jahAM jinadattamUri bahirbhUmi jAte the| vahAM jA rahA vahAM Ae bhae pUjyoMke pagoMmeM par3akara dInavacanase jinazekhara bolA heprabho merA yaha anyAya ekavakta Apa kSamA kareM dUsarI vakta aisA nahIM karUMgA taba kRpAsamudra zrIjinadattarine janazekharako pravezakarAyA arthAt le Ae usake bAda devabhadrAcArya ne kahA tumane yukta nahIM kiyA yaha durAtmA tumako sukhadenevAlA nahIM hogA pAmAyukta uSTrake jaisA isako bAhira nikAlanAhI yukta hai taba zrIjinadattasUri bole zrIjinavallabhasUrike pIche lagA huA yaha hai arthAt sAthameM yaha rahatAthA jabataka yaha AjJAmeM vartatA hai tabataka rakhate haiM devabhadrAcArya bole jaisI icchA vAda zrIdevabhadrAcArya Adikane pATanase anyatra vihAra kiyA kitane kAlake vAda samAdhi se AyuH pUrNa karake svargapadhAre, zrIjinadattaribhI pattanase vihArakaranekIicchA karate zrIdevagurUsmaraNake artha tIna upavAsa kie tadanaMtara devaloka se zrIharisiMhAcArya Ae aura bole kisavAste merA saraNa kiyA AcArya bole kahAM vihArakareM taba harisiMhAcAryadeva bole marusthalAdi dezoM meM vihAra karanA aisA kahake adRzya ho gae jabataka pUjya nahIM rahate haiM vihAra karanevAle haiM labdhopadeza haiM utane marusthala meM rahanevAle mehara, bhASakara, vAsala bhartAdika zrAvaka vyopArakevAste vahAM Ae For Private And Personal Use Only Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 367 vahAM zrIjinadattasUrigurUkA darzana karake aura dezanA sunake saMtoSa pAyA bahuta harSita bhae aura zrIjinadattasUrijIko gurUpane aMgI - kAra kiyA bharataAcAryake pAsameM adhyayana karaneko rahA aura meharabhASakarAdi svasthAna gae apane kuMTumbake Age gurUke guNakA varNana kare isavakta meM zuddhacAritra pAlanevAle kalikAla meM sarvajJatulya zrIjinadattasUrijI mahArAja hai ityAdi, vAda meM vihArakiyA usa dezameM pravezabhayA aura nAgapura (nAgaura) meM Ae vahAM zrAvaka dhanadevaseTha bhakti kare Ayatana anAyatanAdi vicAra sunake dhanadevane kahA hebhagavan merAkathanaApa kareM to saba zrAvakavarga Apake parivArabhUta hojAya tatra pUjyoMne nahIM jAnate hoveM aise hoke bole he dhanadevaseTha vaha kyA hai taba dhanadeva bolA he bhagavan Ayatana anAyatana vidhi avidhi sarva viSayameM Apa nahIM kahate haiM to saba loga Apake bhakta hojAveM aisA sunake zrIpUjyoMne kahA he dhanadeva suno tAvakInaM, vacanaM kurmI, uta nu tIrtha kRtAM / " yadanAyatanaM sUtre, bhaNitaM tadrUmahe niyataM " // 1 // utsUtra bhASaNAtpunaranantasaMsArakAraNAt bahuzaH kiM lokena tvag rogiNo bhavet pracuramakSikAsaMga H 2 "maivaM saMsthA bahuparikaro jano jagati pUjyatAM yAti / yena bahutanayayuktApi zUkarIgUthamaznAti " // 3 // arthaH- tumhArevacanakareM athavA tIrthaMkaroMke vacana kareM jo sUtra anAyatana kahA hai vaha hama kahate haiM // 1 // For Private And Personal Use Only Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 368 utsUtra bhASaNakaranese anantasaMsAraparibhramaNakaranA hotA hai to aise bahuta loga ikaTThe honese kyA hove hai kevala bhavabhramaNahI hove hai jaise khagrogI puruSako bahutamakSiyoMkA saMgahove to kyA hove api tu rogavRddhi hove isItaraha utsUtrabhASaNa karanese saMsAravRddhi hove hai // 2 // aisA mata jAno ki bahutaparivAravAlA manuSyalokameM pUjyatA pAve hai kiMtu jisa kAraNase bahuta putrayukta sUkarI viSTA khAtI hai isavAste jinaAjJAse viruddha karanevAlA kyA prazaMsanIya hove hai api tu nahIM hove hai // 3 // aisA atyanta karNakaTuka duHkhautpAdaka vacana dhanadevake bhayA tathApi gurUko to yuktahI kahanA uhitahe kahAbhI hai| "ruzauvA paro mA vA, visaM vA pariyattau, bhAsi avA hiyAbhAsA, sapakhka guNakAriA" // 1 // arthaH-sunanevAlA nArAja hove yA na hove parantu bhAsA aisI kahanI cAhiye jisakA pariNAma viSaparAvartana hoke amRtakA pariNAma hove svapakSaguNakAriNI bAdhArahita hove arthAt siddhA. ntase viruddha nahIM hove // 1 // aisA siddhAntapramANase AcAryane kahA taba kitane vivekI logoMne vacana pramANa kie aura kitane madhyastha rahe vAda nAgapurase ajamera tarapha vihAra kiyA kramase ajamera Ae vahAM Azadhara sAdhAraNa, rAsala vagairahaH zrAvaka rahate haiM zrIjinadattasUri devavandanAke artha vAhaNadeva zrAvakakA banA huA jinamaMdirameM jAte haiM For Private And Personal Use Only Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 369 anyadA vahAMkA AcArya usI caityameM AyA paryAyase choTA hai vaha AcArya caityameM Ae hue jinadattasUri kA vyavahAra nahIM kare taba Thakura Azadhara vagereha ne kahA yahAM jinamaMdirameM AnekA kyA phala hai jo yukta pravRtti na hove vAdameM deva vandanAdi vyahavAra nivRtta huA taba zrAvakoM ne araNa rAjase vinatI kiyA hemahArAja hamAre guru zrIjinadattasUrijI mahArAja yahAM padhAre haiM rAjA bole bahuta zreSTha hai hamAre yogya kArya ho so kaho taba zrAvakoM ne kahA he deva kitanIka jamIna cAhiye hai jisameM jinamaMdira vagairaha devasthAna banAe jAve aura apane kuTumbake rahane ke lie gharabhI banAyA jAve, vAda araNarAjane kahA dakSiNadigbhAga meM jo parvata hai usapara jitanIjamInacAhiye utanI lelo devaghara vagairaha vahAM nizaMka banAo. apane gurUkA mereko darzanakarAnA yaha svarUpa AcAryake Age zrAvakoMne kahA AcArya vicArake bole aho jo isa prakArase hamAre darzanakI utkaMThAvAlA hai rAjA unako bulAnese guNahIhogA vAda gurukA vacanake anukUla hue zrAvakoMne bhavyadinameM arNarAjAkA AmantraNa kiyA rAjA zIghra Ae zrIjinadattasUrijI mahArAjako rAjAne namaskAra kiyA AcAryane AzIrvAda deke abhinandita kiyA vaha AzIrvAda yaha, haiM-- "vizvavizva vinirmANa sthitipralayahetavaH / saMtu rAjendra bhUtyai te, brahmazrIpatizaMkarA: " // 1 // tathA - " nItizcitte vasati nitarAM labdhavizrAMtiruccaiH zrIrasyAGge bhujayugalamapyAzritA vikramazrIH / 24 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 370 eSo'tyartha kSipati bahubhirlokavAkyaH priyo mAmityo rAD bhramati bhuvanaM kIrtirastAzrayA te" // 2 // artha:-he rAjendra saba jagatakI racanA sthiti aura pralayake kAraNa aise ye brahmA viSNu zaMkara tumAre sampadAke lie ho // 1 // he rAjan nIti cittameM base hai atizaya vizrAMti pAI hai prayatnase jisane aura lakSmI jisake aMgameM rahatI hai aura parAkrama zrIne donoM bhujakA Azraya kiyA hai bahutalogoMke vAkyase yaha arNa rAjA atyartha merI preraNA karatA hai priya aisA mAnake kIrti tuhmArA Azraya nahIM milA hai jisako aisI jagatameM phiratI haiM isakA kyA kAraNa hai // 2 // ityAdi sadguruke mukhakamalase nikalI bhaI vANI sunake rAjA saMtuSTamAna huA aura bolA Apa kRpA karake niraMtara yahAM hI raheM darzanakA lAbha hogA, guru bole mahArAjane ThIka kahA parantu hamArI yaha sthiti hai ki hama sarvatra vihArakarate haiM logoMke upakArake lie yahAM punaH punaH AvegeM jaise Apake samAdhAna hogA vaisA karegeM vAdameM rAjA prasanna hoke uThe AcAryako namaskAra kara ke svasthAna gae vAda pUjyoMne Thakura Azadharase kahA yathA "idamantaramupakRtaye, prakRticalA yAvadasti saMpadiyaM / vipadi niyatodayAyAM, punarupakartuM kuto'vasaraH" // 1 // __yaha saMpadA svabhAvase capala hai isase upakAra hove tavahI isakA phala hai isalie sukRtameM isakA niyoga karanA arthAt lagAnA prANiyoMkI ApadAkA uddhAra karanA jIvarakSAdi prakArameM isakA vyaya karanA ucita hai // 1 // For Private And Personal Use Only Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 371 isa kAraNase stambhanaka zatrujaya, giranAra ina tIrthokI kalpanA karake zrIpArzvanAthasvAmIzrIRSabhadevasvAmIzrIneminAthasvAmI inhoMke biMboMkI sthApanAkA vicAra karanA Upara aMbikAdeva kulikA nIce gaNadharAdisthAnavi cAranA aisA kahake zrIpUjyoMne vAgar3adezakItarafa vihArakiyA acche zakunabhae bAgar3ake logoMko zrIjinavallabhasUrijIne pahalehI bodha diyAthA unhoMkA samAdhAna kiyAthA zraddhAlu kiyethe jinavallabhasUrijIke nAma grahaNameM bhI namanazIla the arthAt namaskArakaratethe aura jinavallabhasUrijIke devalokagamanakIvArtA sunake unhoMkAcittakhinna huAthA vAdameM jinavallabhasUrijIke padapara sthApita bhae zrIjinadattamUrinAmakeguru jJAnadhyAnaguNasahita zrImahAvIrasvAmIvadanAdise nikalAhuA jo artha zrIsudhamosvAmI gaNadhara ne racAhuA siddhAntake jAnanevAle yugapradhAna tIrthakarakalpa isa vAgar3adezameM bihArakarake padhArate haiM aisAsunake bahuta harSita bhae darzanakIutkaMThA bhaI AcAryakecaraNakamalameM vaMdanAkaraneke lie Ae vAda zrIpUjyoMkA darzanakarake vaMdanA kara aura dezanA sunake atyantaAnanda prAptabhae jo jo vaha zrAvaka prazna kare usakA uttara kevalIke jaisA detAhuA unhoMke manameM samAdhAna utpanna kareM kai. yoMne samyaktvaaMgIkArakiyA keI dezavirati bhae keika meM sarvaviratipanA aMgIkArakiyA bahutasaMtoSapAe pUjyoMne vahAM bahuta sAdhu banAe, (52) bAvana sAdhvI huI aisA sunA jAve hai usIprastAvameM jinazekharako upAdhyAyapadadiyA kitaneka sAdhusAthameM deke rudravallI bhejA, vaha jinazekharaupAdhyAyatapa karatehaiM, svajanavahArahatehaiM, For Private And Personal Use Only Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 372 unhoMke samAdhAnake lie jinazekhara upAdhyAyagae tathA yaha svarUpa apane sthAna rahe hue jayadeva AcAryane sunA ki zrIjinavallabhasUrike padapara zrIjinadattasUrijI sarvaguNayukta pratiSThita bhaehaiM, aura vihArakarte hue isa dezameM Ae haiM vAda vicAra kiyA yaha acchAbhayA hai zrIjinavallabha gaNIne caityavAsakA parihArakarake zrIjinaabhayadevasUrijIke pAsameM vastIvAsa aMgIkAra kiyA sunake pahalehI hamArA vastivAsa pratipattikA abhiprAya utpanna bhayAthA isa vaktameM jAke gurukA darzanakareM aisA vicArake parivArasahita jayadevaAcArya zrIjinadattasUrijIkovandanAkaranekelie Ae vinayasahita zrIjinadatta sUrijIko vandanA karI AcAryanebhI siddhAntoka madhura vacanoMse jayadevaAcAryakesAthaaisAvacanavyavahArakiyA ki jisase saparivAra jayadevaAcAryakA aisA pariNAmabhayA ki isa bhavameM hamAre yahI guruhovo usake antara zubhamuhUrtameM jayadevaAcAryane cAritrakA upasaMpada grahaNa kiyA // sanatkumAracakrIke jaisA pIchA dekhAnahIM usa dezameM zrIjinaprabhAcArya kevalikaparijJAna nAma zakunAdiavadhAraNa parijJAnase sabalogoMmeM prasiddhathe vahajinaprabhAcArya turakarAjyameMgae kisI turaka nAyakane jJAnIjAnake pUchA mere hAthameM kyA hai AcAryane vicArake kahA khaDImaTTIkA Tukar3A vAlasahita hai vaha turakanAyaka khaDIkhaDajAnatA hai vAla nahIMjAnatA hai AzcaryapAyA huA hAthadikhAyA tava vAlakhar3IparalagAhuAdekhA tava turakanAyaka khuzIbhayA caMgA 2 aisA bolA hAthapakaDakara cuMbanakiyA bAda AcAryane For Private And Personal Use Only Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 373 jAnA yaha mere ko sAthameM le jAyagA yaha siMdhituraka duSTa vicAvAlA haiM koI vakta meMrepara anartha bhI karadevegA mlecchoMkA kyA vizvAsa kiyA jAve aisA vicArake rAtrimeM calake apane dezameM cale Ae jayadeva AcAryako vastIvAsamArga aMgIkAra kiyA zrIjinadattasUrijI ke pAsameM sunake jinaprabhAcAryakA abhiprAya bhayA maiM bhI caityavAsakAtyAga karUM parantu inakA atyantakaThinamArga sunate haiM jo koI sukarataradharmamArga hove to ThIkahove bAdameM usane kevalika parijJAnase vicArA pahale vakta meM jinadattasUri aisA nAma AyA vAda vicArA aMkavyatyaya na hogayAhove dUsarI vakta aura ginatIkarI tathApi usItaraha jinadattasUri aisAnAma AyA aura nizcayakaraneke lietIsarIvakta ginanAprAraMbha kiyA taba AkAzase agnipuMjagirA AkAzameM vANI bhaI jo tere zuddha mArga se prayojana hai to bahutavAra kyAginatA hai to yahI jinadatta - sUri AcArya saMsAra nistAraka aura zuddha mArgake prarUpaka sadguru hai vAda yaha janaprabhAcAryaniHsandeha bhae zrIjinadattasUri ke pAsa meM Ae taba jJAnabhAnu zrIjinadattAcAryane kahA tuhArA cUr3AmaNi parijJAna hamAre samIpameM nahIM phuregA jinaprabhAcArya bole mata phuro, mere vidhimArgase prayojana hai, aisA kahanese pUjyoMne jinaprabhAcAryako cAritra upasampati diyA bAda jinaprabhAcAryane AcArya kI AjJAse vihAra kiyA tathA vahAM rahe hue jinadattasUri atizaya jJAniyoM ke pAsameM jayadevaAcArya jinaprabhAcAryane vastI - vAsa aMgIkAra kiyA sunake vimalacandragaNI nAmakA caityavAsIne For Private And Personal Use Only Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 374 vastIvAsaaMgIkArakiyA usIprastAvameM jinarakSita zAlibhadra seThake putrane mAtAsahita dIkSAliyA tathAthiracandra varadatta nAmake do bhAiyoMne pravrajyA liyA tathA jayadatta nAmakA muni maMtravAdI bhayA jayadattake pUrvaja maMtrazaktiyukta the una saboMko duHsAdhita roSAtura bhai duSTa devatAne mArA jayadatta bhAgA zrIjinadattamarijIke zaraNe AyA taba karuNAnidhAna zaktimAn zrIpUjyoMne duSTa devatAse bacAyA tathA guNacandra yatine jinadattasarike pAsameM dIkSA liyA vaha pahale zrAvaka thA turkone hAtha dekhake yaha acchA bhaMDArI hogA yaha jAnake bhAganeke bhayase ber3I DAladiyA usane zuddha bhAvase lAkhanaukAra guNA unhoke prabhAvase sAMkala ber3I TUTagai paharevAlene jAnA nahIM aisA rAtrike pazcimAdhameM nikalake koI vRddhAke gharameM praveza kiyA usane kRpAse koThImeM rakha diyA tuoMne dekhA tobhI nahIM milA vAda rAtrimeM nikalakara apane deza gayA aura vairAgya hogayA zrIpUjyoMke pAsameM dIkSA grahaNa kiyA aura rAmacandragaNI jIvAnanda putrasahita anyagacchase bhavyadharma jAnake zrIjinadattasUrijIkI AjJA aMgIkAra karI aura brahmacandra gaNIne suvihita pakSameM dIkSA liyA inhoMmeM jinarakSita, zIlabhadra thiracandra varadatta pramukha sAdhuone aura zrImatI, jinamatI, pUrNazrI vagerehaH sAdhvioMne vRtti paMjikATIkAdilakSaNazAstrapar3hanekekAste dhArAnagarIbheje inhoMne vahAM jAke bhaktivAn maharddhika zrAvaka ke sahAyase vaha vyAkaraNAdisabapar3e Apa zrIjinadattasUrijI mahArAjane rudrapallIke tarapha vihArakiyA mArgameM calate hue ekagrAmameM Thahare vahAM eka For Private And Personal Use Only Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 375 zrAvakako eka vyantara niraMtara bahuta takalIpha detAthA usake puNyasehI AcArya vahAMAe usa zrAvakane apane zarIrakA svarUpa kahA zrIpUjyoMne vicAra kiyA ki yaha maMtrataMtroMse sAdhya nahIM hai vAdagaNadhara zaptatikA banAke TippanakameM likhAke vyantara grahIta zrAvakake hAthameM vaha Tippana diyA aura kahA isa TippanameM dRSTi rakhanA usane vaisAhI kiyA jitane vaha vyantara jAdApIDA deneke vAste AyA parantu khaTvAke pAsatakarahA zarIrameMnahIMpraveza karasakA gaNadharazaptatikAkA hRdayameM nivezadarzanaprabhAvase dUsare dina daravajekIsImAtakaAyA tIsaredina AyAhInahIM zrAvaka khastha huA arthAt samAdhi huI vAdameM vihAra karake rudrapallI pahuMce parivArasahitajinazekharaupAdhyAya aura zrAvakalogasAmane Ae vistAravidhise pravezautsava kiyA vAdameM AcAryane dharmopadezadiyA vahAM zrIjinavallabhasUrijIke upadezase upadezapAehue ekasovIsa (120) kuTumbake loga rahatethe unhoMne zrIRSabhadevasvAmI aura pArzvanAthasvAmIkA 2 maMdira banavAe the unhoMkI pratiSThA karI vahAM kitaneka samyaktvadhArI hue aura kaiyoMne zrAvakakAvratagrahaNa kiyA aura kitaneka devapAlagaNI vagerehAne sarvavirati panA svIkAra kiyA isa prakArase unhoMke samAdhAna utpanna karake jayadeva AcAyoMko yahAM bhejeMge aisA kahake aura pazcimadezatarapha vihAra kiyA vahAMse pazcima vAgar3adezameM Ae vyAghrapura nagarameM Ake rahe aura zrIjayadeva AcAryako rudrapallI bheje saba vyavasthA samajhAke, vahAM rahe huve zrIjinavallabhasariprarUpita zrIjinacaityavidhisvarUpa carcarIgrantha For Private And Personal Use Only Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 376 banAyA pustakameM likhavAke vikramapura nagarameM mehara vAsala vagairehaH zrAvakoMko bodha honeke vAste bhejA devadhara sambandhI saMNhiyAputra janakagharake pAsameM pauSadhazAlA hai usameM baiThake jinadattamUrike bhakta zrAvakoMne carcarI granthakApustaka kholA usaavasarameM madonmatta devadhara Ake carcarI Tippana yaha hai aisA kahake apane hAthameM jabaradastIse lekara phADaDAlA usakA yaha kucha nahIMkarasakate haiM unmatta honese zrAvakoMne usake pitAke Age vaha svarUpa kahA tava devadharakApitAbolA yaha atyantaduradAnta hai tobhI maiM manA karUMgA vAda zrAvakoMne zrIpUjyoMkovinatIlikhI usameM carcarIkA kharUpa likhA taba pUjyoMne aura carcarIgrantha likhavAke bhejA aura patra bhejA usameM yaha likhA devadharake Upara virUpa kisIko mAnanA nahIM arthAt viruddha nahIM karanA zrIdevaguruke prasAdase yaha bhavya hogA vaha dUsarA Tippana pahuMcanese namaskAra karake zrAvakoMne kholA samAdhAna huA devadharane vicAra kiyA yadyapi maiMne Tippanaka phAr3adiyA tathApi AcAryoMne dUsarAbhejA hai ihAM kuchakAraNa honA cAhiye isa lie maiM ekAntameM prachannapane vAMcU aura vicAra karUM usameM kyA likhA hai vAdameM jaba zrAvaka Tippanaka sthApanAcAryake AlayameM rakhake daravAjAbandhakarake gae taba apanegharase Upara vAr3ese praveza karake bAharakA daravajjA bandharahate bhI carcarI pustaka liyA aura vAMcanA zurU kiyA jaise 2 usako vAMce vaisA 2 bhAva ullAsa hove so likhate haiM For Private And Personal Use Only Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 377 jahiM ussuttajaNakamu kuvi kiraloyaNehiM / kIraMtau navi dIsai suvihiyaloyaNihi // nisi na hrANa na paThana sAhusAhuNihiM / nisi juvaihiM na pavesu na na vilAsiNihiM // 1 vali athimiyai diNayara jahiM navi jinnpuro| dIsai dhariu na juttai jahiM jaNi tUrau / jahiM rayaNihi rahabhamaNu kayAi na kAriyai / lavu DAra suha jahiM puri suvihita pamuhAi // 2 jahiM sAvaya taMbola na bhakkhai hiliMti na y| jahiM pANahiya dharati na sAvaya suddhana ya // jahiM bhoyaNu navi bhakkhai na aNuciya bhnno| sahu paharaNi na pavesu na puTTauM cullaNao // 3 jahiM na hAsu navi huDu na khiDaDu nruusnno| kitti nimitta na dijai jahiM dhaNu appaNao / / ki 2jahiM bahu AsAyaNa jahiMti nAma lihiM / miliya keli kariMtisamaNu mahi liyehiM // 4 artha-jahAM utsava karanevAlelogoMkA krama kutsita netroM karake karatehue suvihita vidhi mAgako nahIM dekhate haiM suvihitavidhimArgameM rAtrimeM snAna nahIM karanA aura sAdhu sAdhviyoMkA paraspara rAtrimeM paThana nahIM aura rAtrimeM striyoMkA jinamaMdirameM praveza nahIM aura vezyAyoMkA maMdirameM nATaka nahIM // 1 aura sUrya asta honeke bAda tIrthakarake Age valiyAne For Private And Personal Use Only Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 378 naivedya vagairahaH car3hAnA yukta nahIM vAdina bajAnA ratha ghumAnA kabhIbhI nahIM kiyA jAve aura lavaNa utAranA vagairaha rAtrimeM nahIM karanA // 2 jinamaMdirameM taMbola khAnA nahIM aura paraspara paMcAyatakaranA nahIM jinamaMdirameM zrAvaka pAnI pIve nahIM bhojana na kare anucitavyApAra na kare paharAvanIvagairahaH na kare paramezvarakopIThadeke baiThe nahIM rasoI kare nahIM // 3 jinamaMdirameM hAsya, kuceSTA, paraspara lar3AI karanA ityAdi nahIM kare aura kevalakIrtike nimitta jinamaMdirameM dAnAdikAryanahIM kare jinabhaktise dAnAdika kare aura nAma vagerehaH nahIM likhe jinamaMdirakomalInanahIM kare yaha karanese AzAtanAhove haiM aura striyoMkesAthakrIDA na kare 4 ityAdi artha dhAraNa kare vaisA 2 devadharake manameM pramoda utpanna hove aho atyantazobhanajinabhavanakA vidhi kahA hai isake anusArase sthAlipulAka nyAya karake aurabhIsarva viSaya isazAstrameM zreSTha saMbhava hai isa lie maiMbhI yaha mArga aMgIkAra karUM parantu viMba anAyatana 1 aura strI pUjA na kare yaha saMdeha do pUchanA hai aisA vicArake devadhara Tippana vaisAhI rakhake sanmArgameM bhayA hai citta jisakA aisA apane ghara AyA / - idharase vAgar3adezameM rahe hue zrIpUjyoMnebhI dhArAnagarImeM jo sAdhuoMko bhejethe una saboMko pIche bulAe siddhAnta paDhAyA vAdameM jinadevako jo Apane dIkSA diyAthA unhoMko AcAryapada diyA dasa 10 vAcanAcArya kie vAcanAcArya paMDita jinarakSita gaNi 1 vA. zIlabhadragaNi 2 vA. thiracandragaNi 3 brahmacandragaNi 4 vA. vimalacandragaNi 5 vA. varadattagaNi 6 vA. bhuvanacandragaNi 7 vA. For Private And Personal Use Only Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 379 caraNAgagaNi 8 vA. rAmacandragaNi 9 vA. bhANacandragaNi 10 tathA 5 mahattarA karIM zrImatI mahattarA 1 jinamatI mahattarA 2 pUrNazrImahattarA 3 jinazrImahattarA 4 jJAnazrImahattarA 5 tathA harisiMhAcAyokA ziSya municandranAmakA upAdhyAya thA usane zrIjinadattasUrijIse prArthanA karIthI jo koI merA ziSya yogya Apake pAsameM Ave usako AcAryapada denA zrIpUjyoMne yaha vacana aMgIkAra kiyAthA vAda municandraupAdhyAyakA ziSya jaisiMhanAmakA AcAryapadameM sthApA usakAbhI ziSya jaicandranAmakA thA usako pattanameM samava saraNameM AcAryapadameM sthApA donoMke Age pUjyoMne kahA hamArI kahIhuI rItimeM avatujhArepravartanA AtmakalyANakaranA isa prakArase pada sthApanA karake unhoMko sikhAvana deke saboMko vihArAdisthAna kahake svayaM Apa ajameraAe, vahAM zrAvakoMne tIna jinamaMdira aura aMbikAkA sthAna parvatapara tayyArakarAyA hai vAda zrIjinadattasUrijIne zobhanalagnameMmUlamaMdiroMmeM vAsakSepakiyA idharase zrIvikramapurameM sahiyAputra zrIdevadharane zrIjinadattasUrijIne bhejA carcarI nAmakApustakake vAMcanesejAnA hai saddarzanakArI vidhibodha jisane panare apanA kuTumba zrAvaka samudAya karake apanA pitA aura AsadevAdikase kahA bho zrAvako mereko yahAM zrIjinadattamurijIko vihAra karAnA hai arthAt maiM vinatIkarakeyahAM lAuMgA devadharake Age koI kuchabhI nahIM bola sakatA hai zrAvaka samudAyake sAtha vikrama purase devadhara ravAne hoke nAgaura AyA hai usa vaktameM vahAM zrIdevAcArya vizeSakarake prasiddhi pAtrarahatethe For Private And Personal Use Only Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 380 devadharabhI vyAkhyAnaprastAmadiragayA devI vAda devadhara svApraveza devadharamI vikramapuraseM AyA hai yaha vAta prasiddhabhaIthI vAda jinamaMdirameM vyAkhyAnaprastAvameM devAcAryaveThe haiM devadharabhI snAnAdikase pavitra hoke jinamaMdiragayA devavaMdanAdika karake AcAryako vaMdanAkarI AcAryane kuzala vAto pUchI vAda devadhara pahalehI AcAryase prazna kiyA hebhagavan jinamaMdirameM rAtrimeM strIpraveza aura pratiSThApalividhAna nandIvagairahaH karanAyukta hai yA nahI aisA prazna sunake devAcAryane vicArA kathaMcit jinadattAcAryakA maMtra isake kAnameM pravezakiyA hai isa kAraNase unhoMse vAsitake jaisA mAlUma hotA hai aisA vicArake kahA he zrAvaka rAtrimeM jinamaMdirameM strIpravezAdika ThIkanahIM hove hai taba devadhara bolA kyoM nahIM manAkarate haiM AcArya bole lAkhoM AdamI haiM kisa 2 koM manA kareM taba devadhara bolA he bhagavan jisa devagharameM jina AjJA nahIM pravarte vahAM kyA jinaAjJA nirapekSa icchAse loga pravartatehaiM usako jinaghara kahanA yA janaghara kahanA Apa AcArya haiM kahiye, taba AcArya bole jahAM sAkSAt tIrthakaravirAjamAna dIkhate haiM vaha kaise jinamaMdira nahIM kahA jAve, devadhara bolA heAcArya hama mUrkha haiM paraMtu itanAto hamabhI jAnate haiM jahAM jisakI AjJAnahIM pravarte vaha ghara usakA nahIM kahAjAve isakAraNase pASANamaIjinabiMba aMdara sthApanese bhagavAnakI AjJAvinA svecchA karake vyavahAra karanemeM vaha jinamaMdira kaise kahA jAve aura aisejAnatebhae Apa pravAhamArga nahIM manAkarate haiM pratyuta popate haiM vaha ye Apako maiM namaskara karatA hUM Apane mArga prathama batAyA hai parantu mereko jisa For Private And Personal Use Only Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 381 mArgameM tIrthakarakIAjJApravartehai vahamArgaaMgIkArakaranAhai aisA kahake devadharauThAapanesAthameM jo zrAvakakuTumbavagairaha ke logaAethe unhoMkA vidhimArgameM sthirapanAhuA vAda vahAMse calake zrAvakasamudAyasahita ajamera pahuMcA zreSThabhAvase zrIjinadattasUrijI mahArAjako vandanA karI AcAryazrIne devadharakA abhiprAya pahalehI jAnAthA zrIpUjyoMne dezanA diyA taba devadhara parivArasahita nisaMdehabhayA vAda zrIpUjyoMkIprArthanAkarI he bhagavan kRpA karake Apa vikramapurake tarapha vihAra kareM AcArya bole jaisA avasara vAdameM vistAra vidhise jinamaMdira bahuta jinapratimA aura gaNadharAdi pratimAkI pratiSThA karake bahuta jinazAsanakI unnati karI aDhAI dinakI jhupaDI jo kahi jAve so usavaktakAvanA huvA makAna he usame abhi bahuta pratimAvagere nikale hai aura ajamerase pUrva dizi tarapha eka parvatameM bAvanabIrakA nivAsa thA vahAM AcArya gae vahAM bAvana vIroMko sAdhe vIra pratyakSa bhae aura bole hama ApakI sevAmeM hAjira haiM Apa AjJA kareM aise kahake vIra adRzya ho gae vAda parivArasahita devadhara hai sAthameM jinhoMke aise zrIAcArya ajamerase bihArakarake kramase nagaraprAmAdikameM bhavyoMko prati bodhate aise vikramapura padhAre pravezotsava huA vahAMke bahuta logoMko pratibodhA paraMtu jisa vakta vikramapura padhAre vahAM pahalesehI janamArIkA upadrava thA AcArya AyoMke bAda zrAvakomeM zAMti bhaI paraMtu aura logoMne bahutazAMtikakAupAyakiyA paraMtu upadravazAMtabhayA nahIM taba nagarake logoMne zrIpUjyoMse vinatI karI he bhagavan hamAre gae vahAMza tarapha eka parvamA pratimAvagere ni For Private And Personal Use Only Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 382 Upara upakArakareM isa upadravakIzAMti kareM hama ApakI AjJA pAlanakarege taba AcArya bole jainadharmaaMgIkAra karo yA apanA eka putra yA putrI hamako dedeo to hama abhI upAya kara deve taba logoMne zrI pUjyoM kA vacana aMgIkAra kiyA taba vahAM zAMti bhaI taba bahuta loga zrAvaka hogae jinhoMne jainadharma nahiM aMgIkAra kiyA unhoMne apanA eka putra vA putrI AcAryajIko diyA vahAM 500 pAMcasai sAdhu bhae aura 700 sAdhviyAM bhaI, vahAM bhI mahAvIra svAmI kI pratimA sthApI vahAMse vihAra karake uccanagara jAte hue bIcameM antarAya bhUta jo virodhIloga the unhoMko pratibodhe bar3anagara Ae vahAM pravezotsavahuA bahutalogoMkopratibodhevahAM kitanekaIrapAlubrAhmaNavagairahaHlogoMne eka maranevAlI gAyako jinamaMdirameM rakhadI gAya maragaI bAda logoMne kahA yaha jainadeva goghAtaka hai zrAvaka logasunate ghabharAe aura zrIpUjyoMse kahane lage mahArAja loga apavAda karate haiM bAda zrI pUjyoMne mAMtrika prayogase gAyako vahAMse uThAI gAya calI aura rudrAlaya meM jAke girI taba IrapAlu loga lajjita hoke AcArya ke pAvoM meM gire aura kahane lage hamArA aparAdhakSamA kareM abahama aisA kabhI nahIM kareMge ApakI saMtati ke jo yahAM AyeMge unhoMkA praveza utsava vagairaha : hama loga karaMge AcAryazrIne vahAMse vihAra kiyA gurjaradeza meM hoke lATadezameM narmadA ke kinAre bhar3auca ( bharUcha ) nagara padhAre vahAM mugalakA rAjya thA praveza utsavameM mugalakA putra AyAthA bahuta loMgoM kI bhIDathI usameM vaha mugalakA putra ghabarAke akasmAta maragayA For Private And Personal Use Only Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 383 zrAvaka loga ghabharAe zrIpUjyoMse kahA taba zrIpUjyoMne usI vakta vyantarake prayogase jItAkaradiyA aura kahA yaha madirA mAMsa nahIM khAyagA tabataka jItA rahegA usane 6 mahInoMtaka madirA mAMsa nahIM khAyA vAda eka dina bhUlase mAMsa khA liyA usI vakta devazakti naSTa hogaI aura maragayA, vahAM bahuta logoMko pratibodhake vihAra kiyA narmadA kinAre vihAra karate tribhuvanagirImeM kumArapAla rAjAko pratibodhA vahAM bahuta yatiyoMkA vihAra karAyA vahAMse vicaratebhae mAlavadezameM ujainInagarIAe vahAM 64 yoginiyoMko pratibodhI so likhate haiM zrIjinadattasUrijI mahArAja vyAkhyAna vAMcate the usa vakta 64 yoginI zrAvakanIkA rUpa karake AI zrIpUjyoMne vyAkhyAnake pahalehI zrAvakase kahAthA vyAkhyAnameM 64 choTe pATe rakhadenA zrAvakane usItaraha kiyA utanemeM 64 yoginI AI pAToMpara baiThagaI zrIpUjyoMne vyAkhyAnavAMcate yoginiyoMko kIladI vyAkhyAna uTheke vAda saba loga cale gae yoginiyoM baiThI rahI taba dIna hokara yoginiyoM bolI he bhagavan hama to Apako chalaneko AIthI Apane to hamako svAdhIna karalI Apa kRpA karake hamako chor3eM hama ApakI AjJAmeM raheMgI taba AcAryane yoginiyoMko chor3I taba yoginiyoM AcAryake vidyAvalase prasanna hoke varadAna die unhoMke nAma likhate haiM grAma 2 meM kharatarazrAvaka dIptivAnahogA 1 prAyaH kharatarazrAvaka nirdhana nahIM hogA 2 saMghameM kumaraNanahIMhogA 3 akhaMDazIlapAlanevAlI sAdhvI RtuvaMtI nahIM hogI 4 kharatara saMghako zAkanyAdi nahIM chalegI 5 jinadatta nAma For Private And Personal Use Only Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 384 lainese vidyuta pAtAdiupadrava nahIM hogA 6 kharatara zrAvaka siMdhu dezameM gayA huA dhanavAna hogA 7 aura yoginiyAM bolI yaha sAta vacana pAlanA jisase hamArAdiyA huAvaradAna saphala hove so kahate haiM siMdhu deza meM gae hue gacchanAyakoM ko paMcanadI sAdhanA 1 AcAyoMko niraMtara 2000 dohajAra sUrimaMtrakAjApa karanA 2 sAdhuoMko niraMtara 2000 dohajAra naukAra guNanA 3 kharatarazrAvakoMko gharameM yA upAzraya meM ubhaya kAla saptasmaraNa guNanA 4 zrAvakoMko nitya tIna khIcaDIkI naukara vAlI guNanA vahAM eka manakepara eka navakAra aura 1 uvasagga stotra gunanese khIcaDIkI mAlA kahI jAve hai 5 tathA kharatara zrAvakoM ke 1 mahIne meM 2 AMbila karane 6 kharatara sAdhuoMko zaktirahate nityaekAzanAkaranA 7 aura joganiyoMne kahA dillI 1 ajamera 2 bhaDauca 3 ujaina 4 mulatAna 5 uccanagara 6 lAhaura 7 ye sAta nagaroMmeM paripUrNazaktirahita kharataragaccha nAyaaar rAtrimeM nahIM rahanA aisA kahake yoganiyoM svasthAna gaI aura ujjaina meM vajra khaMbhameM zrImahAkAlake maMdirase siddhasenadivAkarakA vidyAmnAya kApustakagrahaNakiyA aura mAyAvIjakA 3 || sAdAtIna karor3a jApa kiyA vahAMse vihAra karake citrakUTa cItoDa nagaraAe vahAM virodhiyoMne apazakUnakarane ke lie kAlAsa bAMdha ke sAmane lAe gIta vAdiAdika baMdha ho gae vivAda sahita zrAvakoMne kahA aho suMdaranahIM huA taba jJAnadivAkara zrIjinadattasUrijI maharAja bole aho kyoM udAsa hote haiM jaise yaha kAlA bhujaMgaDorIse baMdhA huA hai vaisA aurabhIvirodhI duSTaloga hai vahabaMdhana meM par3egA pariNAmase yaha zakuna atIva suMdara hai vAda Age calate duSToMne eka For Private And Personal Use Only Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ D Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 385 nakaTI strIko sAmane lAe vaha sAmane Akekhar3I bhaIko pUjyoMne dekhI usako vatalAI (AI bhallI) taba usa duSTa raMDAne uttara diyA "bhallAi dhANukA mukkI" taba pUjya thoDe hasake bole "pakkhA harA teNa tuha chinnA" taba vilakhI hoke calIgaI vAda AcArya nagarameM Ae zrIciMtAmaNipArzvanAthasvAmIke maMdirake staMbhase apanIvidyAke prabhAvase vidyAmnAyakA pustaka pragaTakiyA vahAMse vihAra karate hue ajamera Ae pAkSika pratikramaNa karate hue zrIgurU mahArAjane vAraMvAra camakatI vIjalIko maMtra balase pAtrake nIce rakkhI pratikramaNabhayoMke anantara pAtrake nIcese nikAlakara jinadatta nAma grahaNa karegA vahAM maiM nahIM pahUMgI aisA vara leke chor3adI bIjalI svasthAna gaI vahAMse AcArya vihAra karate hue gurjaradezameM pATananagaraAe usasamaya eka nAgadevanAmakAzrAvaka thA usakA dUsarA nAma aMbar3a aisAthA usane ekadA giranAra parvatapara 3 upavAsa karake avikA devIkA ArAdhana kiyA aMbA pratyakSa bhaI aura kahA merA kyoM ArAdhanakiyA kArya kaho taba nAgadevabolA mAtara isasamayameM bharatakSetrameM yugapradhAnapadadhAraka kauna AcArya hai unhoMko maiM apanA gurUkarUM aisA pUchA taba aMbikAdevI usake hAthameM soneke akSaroMse yaha zloka likhA "dAsAnudAsA iva sarvadevA yadIyapAdAlatale luThaMti / marusthalIkalpataruH sa jIyAt yugapradhAno jinadatcasariH // 1 __aura bolI jo yaha hAthake akSaravAceMge unhoMko yugapradhAna jAnanA aisA kahake aMbA adRzya hogaI vAda vaha zrAvaka ThikAne 25 dattasUri0 For Private And Personal Use Only Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 386 2 bahuta AcAryako hAtha dikhAtA phirA paraMtu koIbhI akSara vAMcaneko samartha nahIM bhae vAda ekadA pATananagara meM trAbAvADA nAma mohalle meM zrIjinadattasUrijI ke pAsa meM AyA apanA hAtha dikhAyA taba gurUne apanI stutilikhI bhaI dekhake hAthapara vAsakSepa kiyA aura ziSyako vAMcanekI AjJAdI ziSyane Upara likhA zloka bAMcA taba nAgadeva zrAvaka parama bhaktimAna AcAryakA ziSya bhayA Upara likhe bhae lokakA yaha artha hai dAsAnudAsake jaisA sarvadeva jinhoMke caraNa kamalameM luTate haiM arthAt namaskAra karate haiM marusthalImeM kalpavRkSake jaisA yugapradhAna zrIjinadattasUri ciraMjIva raho, aise kalikAla sarvajJa kalpa yugapradhAna padadhAraka zrIjinadattasUrijI mahArAja ekadA vyAkhyAna vAMcatethe taba gurUne dIrgha upayogase samudrameM DUbatA huA eka zrAvakakA jahAja jAnake apanA smaraNa karate hue logoM ke upakArake lie vyAkhyAnakA patranIMce rakhake yogazaktise pakSivat samudra meM jAke jahAjatirAyA isa prakArase zrAvakakA kaSTa darakarake pIche Ake vyAkhyAna vAMcanA zurU kiyA yaha vRttAnta saba logoMne jAnA taba zrIgurukA mahimA bahuta phailA bahuta loga bhakta bhae vahAMse vihAra karate kramase vicarate bhae mulatAnanagara gae pravezotsava bahuta vistArasai hotA dekhake eka anya gaNakA aMbaDanAmakA zrAvaka bolA ihAM sAmelA hotA hai jo gurjaradezame pATaNapadhAreM aura pravezotsava ThAThasai hove taba Apako saccAsamajaiM taba zrIpUjya upayoga deke bole hama pharasanA sAtha pATaNa AveMgeM teM telalUNa vecatA sAMmane milegA bAda zrI jinaMdatta For Private And Personal Use Only Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achan sUrijI mahArAja mulatAnameM bahuta lokoMko pratibodhe jaina zAsanakI unnati karake vihAra karate paMcAla (paMjAba) marusthala goDAdi dezoMmeM vicarate pratibodha karate gurjaradezameM pATaNa nagara padhAre bahuta vistAravidhisai sAmelA hotAthA utane vahahI aMbaDazrAvaka anya gacchIya sAmane AyA tailAdivecaNekuMgrAmAMtarajAtAthA AcAryazrIne bolAyA kaisAhe bhadra taba aMbaDa lajitahoke nIcA mukha karake calAgayA zrIpUjya pATaName rahe taba aMbaDa kapaTase kharataragacchakAzrAvakabhayA ekadA upavAsakepAraneme sAkarake pANimeM jahira diyA AcAryane AhArakiyoMke vAda jahirakApariNAma jANA tavarAyabhaNasAlIgotrIya zrIAbhUnAmakAzrAvakane pAlaNapurasai jahirautAraNekimudrAmaMgAI ussejahirautArA vAdaaMbaDakIlokoMmebahutaniMdAbhai aMbaDa marake vyaMtaradevahuvA tathApidveSanahiMgayA ekadA zrIpUjyasotethe rajoharaNa pATesainIcAgiragayA tabachaladekhake rajo haraNa vyaMtarane lelIyA ora AcArya mahArAjameM adhiSThita bhayA taba bhaNazAlI zrAvakane dhUpAdika karake bolAyA taba aMbaDa vyaMtara bolA terA kuTuMbako mujai devai taba zrIpUjyoMko choDaM bAda usI vakta Abhu zrAvakane apane gotravAlesabakuTuMjakA utArAkarA taba AcArya sAvadhAnabhaye oghAleke bhaNasAlIkA gotrabacAyA aura vyaMtara usI samaya AcAryakA teja nahisahatA calAgayA taba saMghameM bahota harSabhayA zrAvakone jinazAsanakI unnati guru mahArAjakI bhaktike liyai utsava sAMtisnAtra vagaire zrIdevagurukI bhakti vizeSa kari aise prabhAvaka kalikAlasarvajJakalpa paropakArakaraNatatpara bhUmaMDalameM For Private And Personal Use Only Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar 388 svakhake nijapahodvArA pratiSThAkaraNevAlakhAmIjI pramukhajivanAthakhA vicarate zrIjinadattasarijI mahArAja ziSyAdi parivArase parivRta jJAnadivAkara vicaratebhaye meghavat upagAri upagAra karatehaiM i. tyAdi aneka Azcaryake nidhAna niraMtara cAra prakArake devoM karake sarvadA sevita caraNakamala jinokA aise bAvana (52)vIra cosaTha (64) yoginI pAMcapIra khetrapAla mAnabhadra vagaire devakiMkaravat sevAkaratehaiM jinokI aise zrIjinadattasUrIzvarajI karuNAsamudra ghArApuri gaNapadrAdi sthAnoMmeM mahAvIrasvAmIjI pArzvanAthasvAmIjI sAMtinAthasvAmIjI ajitanAthasvAmIjI pramukhajinabiMbokI aura jinamaMdirokI pratiSThAkaraNevAle aise aura svajJAnake balase dekhake nijapaTToddhAraka rAsalazrAvakake putrako pravrajyA denevAle vahastase AcAryapada deke bhAlastalameM maNidhAraNevAle zrIjinacaMdrasUrinAma sthApita karanevAle sUryavat pratibodhakiyAhai bhAratavarSake bhavya kamaloko jinone aise gaNadharasArdhazatakAdi bahota zAstroMke karaNevAle yugapradhAna bhaTTAraka zrIjinadattasUrijI mahArAjakA caritra lezamAtra nirUpaNa kIyA itizrIjinakIrtiratnasarizAkhAyAM tatparaMparAyAMca zrImajinakRpAcaMdrasUriziSya paM0 AnaMdamuni saMgRhIta tallaghubhrAtA upAdhyAya jayasAgaragaNinA lokabhASayA'vatArita jaMgama yugapradhAna bhaTTAraka zrI jinadattamaricarite zrIjinadattasUrIzvarANAM janmadIkSAyugapradhAnapadasthApanAdyadhikAravarNanonAmapaMcamasargaH smaaptH||5|| iti pUrvArddha smaasm| For Private And Personal Use Only Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar // azuddhizuddhipatram // zuddhi m pRSTha paMkti azuddhi 4 12-13 meM TipanI hai 2 olI 14se mUla hai 4 14 pRthvIke Upara18so samabhUtalaseM 9se nIce yojana 9se Upara 21 so 43 26 so 35 TippanIkI lakIra hai upatti utpatti 8 12 sudarzanavijaya sudarzana vijaya zrIribhadeva zrIriSabhadeva 27 5 pRthvIpara ratna pIThapara kitaneka asaMkhyAta 32 12 saMkhyANa sAMkhya 13-14 devalokaeseM devalokaseM rAjasagaNa rAkSasagaNa 59 21 AryazivA AryAsivA kuMthakumara kuMthukumara prApti prApta prApti prApta ... ano wa w For Private And Personal Use Only Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pRSTha zuddhi azuddhi kumari kumara mathurA kumAri 9 9 9 9 kumAri mithilA V9 prApti prApta prApti prApta prApti prApta 999 0 0 0 . M000 subhadrA riddhi riddhi Es vwr 92m 2022 2020- 01 sudAmA zuddhI zuddhI pUcheki niSTitArtha madhyapApA pratyakta pUcha ki niSTitArtha madhyamapApA pratyakSa N 115 oC vehU daridratAkA 180 dhApe daridrAtAkA dhAye rAgabudhikA nakhalu hone meM 188 224 249 260 rAgabRddhikA nakhalunakhalu honesaiM dho titthayara cho titthara For Private And Personal Use Only Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achar pRSTha paMkti 262 1 263 5 280 3 2947 azuddhi zAnazAlI vanaca pUkhya parde N zuddhi jJAnazAlI vacana mUkhya pahe prApaNAt tApasa yAtapA dIyA boleki raviNeva niraMtarakiyA saMghaMmi sIso pUchA 297 grarUpaNAt tApala diya boloki raviNena niraMkiyAtara saMghani sAso m 312 312 315 m 13 16 13 316 318 m rur V m m m 384 to vivAda m viSAda - For Private And Personal Use Only Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only