________________
ધમ્મિલ– હિંડી
[ í ]
એકવાર મારી પાસે આવીને કહેવા લાગી, “ આ પુત્ર ! કામદેવનાં ખાણુથી જેનુ શરીર દુ:ખી થયુ છે. એવી શ્યામદત્તાના શરીરનું નવા સ@ગના શ્રમસલિલથી આપ આશ્વાસન કરા. વધારે શું કહેવુ? જેમાં ઇચ્છારૂપી મહાન કલ્લેાલ છે અને આશારૂપી અનેક તરંગા છે એવા કામસમુદ્રમાં ડુમતી તે શ્યામદત્તાને સમાગમદ્રારા પાર ઉતારનાર વહાણુ આપ થાઓ, એ અશરણનું શરણુ થાએ. ” પછી તેના હાથ પકડીને મેં કહ્યુ, “ સુતનુ ! હું સ્વદેશ જવાને માટે તૈયાર છું એમ શ્યામદત્તાને કહે. ” પછી તે ગઇ અને શ્યામદત્તા આવી. તેને જોઇને, વર્ષાકાળમાં પ્રક્રુતૃિત થયેલા કબવૃક્ષની જેમ મારું શરીર અત્યંત રામાંચિત થયુ. એના વિસ્મયકારક રૂપના દર્શનથી મદનશરવડે મારું હૃદય સતસ થતાં મેં એને ગાઢ આલિંગન આપ્યું. અનંગના શરવર્ડ સેાસાયેલા શરીરવાળી તે પણુ પાણીના દ્વહની જેમ મારાં અંગ-અંગમાં પ્રવેશી. સૂર્યના તાપથી તપેલી વસુંધરા જેવી તે શ્યામદત્તાને આશ્વાસન આપતાં અને તેનું વિસ્મયજનક રૂપ જોતાં મને તૃપ્તિ ન થઇ. આ પ્રમાણે શ્યામદત્તાને આશ્વાસન આપીને ઢઢ અંધ અને ધરીવાળા, ઉત્તમ લક્ષણયુક્ત ઘેાડા જોડલા, ગમન માટે ચેાગ્ય, સર્વ સાધના અને હથિયારોથી સજ્જ એવા તેણે આપેલા રથ લઈને હું... આવ્યા. હું અને શ્યામદત્તા રથ ઉપર બેઠાં. પછી મારા મળના દર્પ નહીં સહન કરી શક્તા, અને લેાકેાની કીર્ત્તિમાં છિદ્ર પાડવા ઈચ્છતા મેં મારું નામ પ્રકટ કરીને ઘાષ કર્યો, “ હે દેવાનુપ્રિયા ! જે નવી માતાનું દૂધ પીવા ઇચ્છતા હોય તે મારી આગળ આવેા. આ હું અગડદત્ત શ્યામદત્તાને લઈને જાઉં છું. ” આમ કહીને અનેક પ્રકારનું દ્રવ્યરૂપી ભાથુ જેણે લીધુ છે એવા હું ઉજ્જયિની તરફ ચાલ્યેા. પછી અમે નગરની બહાર નીકળ્યાં. મેં ક્રિશાદેવતાઓને પ્રણામ કર્યા, ઘેાડા હાંક્યા અને ઘેાડાઓના વેગ અને રથના હળવાપણાને લીધે અમે દૂર પહેાંચી ગયાં. ત્યાં ઘેાડાઓને વિશ્રામ આપવા માટે એકાન્તે શીતળ જળાશયની પાસે ઘેાડાને છેડ્યા, અને શરીરના પાષણ માટે તથા શ્યામદત્તાનું મન રાખવા માટે મેં થાડું ખાધું, શ્યામદત્તાએ પણુ, પાતે બંધુજનાના વિયેાગથી દુ:ખી હૃદયવાળી હોવા છતાં, મારા પ્રત્યેના અનુરાગથી શાકને છૂપાવીને કઈક આહાર કર્યાં. આ પ્રમાણે અમે પ્રવાસ કરવા લાગ્યાં. આમ કરતાં અમે વત્સ જનપદના સરહદના ગામે પહાંચ્યાં. એ ગામની નજદીક જળાશયની પાસે ઘેાડાઓને ખાંધીને ચરાવતાં અમે બેઠાં.
એટલામાં ગામની પાસે અમે મેટા જનસમૂહને જોયેા. તેમાંથી એ માણસા મારી પાસે આવીને પૂછવા લાગ્યા, “ ભાઇ, સુસ્વાગત ! તમે કયાંથી આવ્યા છે ? અને કાં જાઓ છે ? ” મેં કહ્યું, “ કૌશાંખીથી આવું છુ. અને ઉજ્જયિની જાઉં છું. ” એટલે તેઓ મેલ્યા, “ તા આપ કૃપા કરી તે આપણે સાથે જ ઉજ્જિયની જઈએ. ” મે કહ્યુ, “ ચાલે!. ” એટલે ફરી પાછા તેઓ ખેલ્યા, “ ભાઇ, સાંભળેા; અહીં માર્ગમાં હાથી મારે છે, સૃષ્ટિવિષ્ટ સર્પ છે, ભયંકર વાઘ છે અને પેાતાના સહાયકા સહિત અન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
