________________
પીઠિકા
[ ૭૩ ]
વાળા, ધનુષ્ય જેવા લાંબા અને રથની ધુંસરી જેવા (બળવાન) બાહવાળા, ઉત્તમ લક્ષણેથી યુક્ત તથા પલ્લવના જેવી સુકુમાર હથેલીઓવાળા, શ્રીવત્સવડે અંકિત તથા વિપુલ લક્ષ્મીના નિવાસસ્થાનરૂપ વક્ષસ્થળવાળા, વાના સમાન મધ્યભાગવાળા, દક્ષિણાવર્ત નાભિવાળા, સિંહના જેવી મજબૂત અને પાતળી કટિવાળા, હાથીની સૂંઢ જેવા સુબદ્ધ અને ગેળ ઉરુવાળા, માંસપેશીઓમાં સમગ્રપણે ઢંકાયેલા હીંચણવાળા, જેમાંથી શિરાઓ દેખાતી નથી તેવી તથા હરિણના જેવી બળવાન જંઘાઓવાળા, એકસરખા, સમ, સારી રીતે રહેલા, ઝીણા અને રાતા નખવડે યુક્ત ચરણવાળા તથા જળથી ભરેલા મેઘ જેવા ગંભીર અવાજવાળા અને શ્રવણને સુખ આપનાર મનહર વાણીવાળા રામ અને કૃષ્ણ નામે પુત્ર હતા. રામ અને કૃષ્ણની પટ્ટરાણીઓને પરિચય
એમાં રામ બલદેવની રેવતી અમહિષી-પટ્ટરાણી હતી. તે રામના મામા રેવતની પુત્રી હતી અને રતિના જેવી રૂપવાન હતી.
કૃષણની મહિષી ઉગ્રસેનની પુત્રી સત્યભામા નામે હતી. શચી જેમ ઈન્દ્રને પ્રિય હોય તેમ તે કૃષ્ણને પ્રિય હતી.
રિપુર નગરમાં રુધિર રાજાની દેવી શ્રી નામે હતી. તેની પુત્રી પદ્માવતી હતી. તેને પિતાએ સ્વયંવર આપ્યો હતો. વાસુદેવ કૃષ્ણને ગુપ્તચરોએ સ્વયંવરના દિવસની ખબર આપી. દેવે આપેલા રથમાં બેસી દારુક સારથિની સહાયથી તે સ્વયંવરના સ્થાનમાં ગયા. સખીઓ સાથે કુમારી બહાર નીકળી. મંચ ઉપર બેઠેલા રાજાએ તેના દર્શન માટે ઉત્સુક બની ગયા. કૃષ્ણ રથમાંથી ઉતર્યા. જાણે કે પદ્મવનમાંથી આવેલી લક્ષમી હોય તેવી, ઉત્તમ પદ્મ જેવા મનોહર મુખવાળી, કન્યાલક્ષણના વિશારદેએ જેની પ્રશંસા કરેલી છે એવા ઉત્તમ લક્ષણવાળાં ચરણકમળ, જંઘા, ઉરુ, નિતંબ, નાભિ, મધ્યભાગ, સ્તન, બાહ, હથેલીઓ, ડેક, હોઠ, આંખ, કાન, નાક, ગાલ, કેશ, ગતિ, વાણું અને હાસ્યવાળી તથા કદલી અને લવંગતતા જેવી કાતિવાળી પદ્માવતીને તેમણે જે. નવા મેઘની ઘટા જેમ મોરને રુચે તેમ કૃષ્ણને તે રુચી. પદ્માવતીએ પણ કૃષ્ણને જોયા. તેણે વિચાર્યું, “શું આ કોઈ દેવ સ્વયંવરના કુતૂહલથી અહીં આવ્યો હશે ? ” પદ્માવતી આમ વિચાર કરતી હતી. ત્યાં તે તેના રૂપતિશયથી વિસ્મિત થયેલા હદયવાળા કૃષણે તેને કહ્યું, “હું વસુદેવને પુત્ર કૃષ્ણ તને હરી જાઉં છું, માટે ડરીશ નહીં” એમ કહીને વનહસ્તી જેમ વનલતાને ઉપાડે તેમ પદ્માવતીને એકદમ ઉપાડીને તેમણે રથમાં બેસાડી. એટલે દારુક સારથિએ ઘોષણા કરી “ સ્વયંવરમાં આવેલા ક્ષત્રિયે ! સાંભળો. દશાના કુળના વજ સમાન આ વાસુદેવ કુમારીનું હરણ કરે છે. જે ન સહન કરી શકતો હોય તે ભલે અમારી પાછળ પડે.” એ પછી દામોદર કુવણે મોગરાના લની માળા સમાન ધવલ પાંચજન્ય શંખ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org