________________
ગન્ધર્વદત્તા સંભક
[ ૧૮૭ ]
કલેશ થયો છે.” સમજાવીને મેં તેને છાની રાખી. પછી બજારમાંથી વાલ લાવીને ભેજન તૈયાર કરવામાં આવ્યું. ભેજન કર્યા પછી મેં માતાને પૂછયું, “મા ! હવે કેટલું ધન બાકી રહ્યું છે?” તેણે કહ્યું, “પુત્ર ! દાટેલું, વ્યાજમાં રેકેલું અથવા પરિજનોને આપેલું ધન કેટલું હતું તે હું જાણતી નથી. એછીએ દીક્ષા લીધી, એટલે દાસ-દાસીઓને આપેલું ધન તે નાશ જ પામ્યું, તારા ઉપગમાં સોળ સુવર્ણકટિ ધન વપરાઈ ગયું. અમે અત્યારે જેમ તેમ કરીને રહીએ છીએ.” એટલે હું બોલ્યો, “માતા ! લોકે દ્વારા અપાત્ર” તરીકે ઓળખાવા તે હું અહીં રહી શકું તેમ નથી. હું દૂર દેશમાં જાઉં છું. વૈભવ મેળવીને પાછો આવીશ. તમારા ચરણની કૃપાથી હું અવશ્ય ધન ઉપાર્જન કરીશ.” માતાએ કહ્યું, “પુત્ર ! વેપારમાં કેટલે શ્રમ પડે છે તેની તને ખબર નથી; તું વિદેશમાં કેવી રીતે રહીશ? તું વિદેશમાં નહીં જાય તો પણ અમે બે જણીએ તારે નિર્વાહ કરીશું.” મેં કહ્યું, “માતા ! એમ ન બોલે, હું ભાનુ શ્રેષ્ઠીને પુત્ર શું એવી રીતે રહીશ? તમે આવા વિચાર ન કરશો. મને રજા આપે.” તે બોલી, “પુત્ર! ભલે એમ થાઓ તારા મામાની સાથે હું વાતચીત કરી લઉં.” ધનપ્રાપ્તિ માટે ચારુદત્તનું વિદેશભ્રમણ
આ પ્રમાણે નિશ્ચય કરીને વેશ્યાની સંગતિના દોષો વિષે વિચાર કરતો હું મારા મામાની સાથે પગે ચાલતે નગરની બહાર નીકળે. (જનપદના) સીમાડા ઉપર આવેલા ઉશીરાવર્ત નામે ગામમાં અમે પહોંચ્યા. ત્યાં ગામ બહાર મને બેસાડીને મામા ગામમાં ગયા અને થોડી વાર પછી મર્દન માટેનાં તેલ, આચ્છાદન, અલંકાર અને વસ્ત્રો જેના હાથમાં હતા એવા એક પુરુષની સાથે તે પાછા આવ્યા. પછી મેં નદીમાં સ્નાન કર્યું અને લકત્તમ જિનેશ્વરને પ્રણામ કર્યા. પછી અમે ગામમાં પ્રવેશ્યા. ધીરધાર વગેરે મુદ્ર વેપાર જેમાં ચાલતે હતો એવું એ ગામ તથા તેમાંનાં ઉજજડ સ્થળે મેં જોયાં. દુકાન અને ઉપવન વડે કરીને એ ગામ નગર જેવું દેખાતું હતું. ખડકીવાળા એક ઘરમાં અમે દાખલ થયા. ઢાળવાળી જગા ઉપર હાથ પગ ધોઈને પછી ભજન કરવાના સ્થાનમાં ગ્રામનિવાસમાં સુલભ એવું ગેરસપ્રધાન ભેજન અમે જમ્યા. વિચાર કરતા અમે ત્યાં રાત રહ્યા. રાત પણ વીતી ગઈ. મામાએ મને કહ્યું, “જનપદની ખધ સમાન આ દિશાસંવાહ નામે આ ગામ છે. અહીં વિશિષ્ટ વેપાર કરે. તારા પિતા જેમની સાથે ધીરધારને સંબંધ રાખતા હતા એવા ખેડૂતે અહીં વસે છે; તેમની પાસેથી તું સુવર્ણ લઈ શકે એમ છે.” મેં સ્વીકાર્યું કે, “ભલે એમ થાઓ.” પછી મારી અંગુઠી વેચીને ખરીદેલા માલથી ત્યાં વેપાર કરતો હું ગ્રામવાસી લેકેને બહુમાન્ય થયે. સર્વ વિદેશમાંથી લાવવામાં આવતે સૂતર, રૂ વગેરે માલ મામા એકત્ર કરતા હતા.
૧. આ ઉ૫ર દિશાવાહ અને ઉશીરાવર્ત એક જ ગામનાં બે નામ હોય એમ જણાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
