________________
[ ર૩ર ]
વસુદેવ-હિંડી :: પ્રથમ ખંડ :
તે શત્રુને વિનાશ કરવા માટે શત્રુના ઉપર મૂકવામાં આવે છે. શીત વેતાલે (આજ્ઞાનુ. સાર) નિત્ય કેઈને લઈ જાય છે અને લાવે છે.” પછી વેતાલ મને બળથી કયાંક ખેંચવા લાગ્યું. મને થયું, “જેણે એને આજ્ઞા કરી હોય તેની સમક્ષ વેતાલ મને ભલે લઈ જાય. તેની પાસે એ સમયે જે ઉચિત લાગશે તે કરીશ” પછી વેતાલ મને ગર્ભગૃહની બહાર લઈ ગયા. ત્યાં ચેટીઓને મેં ઉઘેલી જોઈ. મેં વિચાર્યું કે-“ખરેખર, વેતાલે જ આમને ઊંઘાડી દીધેલી છે, કેમકે પગથી ઠોકવા છતાં તેઓ જાગતી નથી. પછી અમે દ્વાર આગળ પહોંચ્યા. મેં જોયું કે વેતાલ દ્વાર બંધ કરવાં ભૂલી ગયો હતો, પણ બહાર નીકળ્યા પછી મેં પાછું જોયું તે કમાડ બંધ હતું. મેં વિચાર્યું કે, “અપકાર કરનારા આ વેતાલે પણ શ્રેષ્ઠીના ઘરનાં બારણું બંધ કરીને ઉપકાર કર્યો છે. ” બહાર નીકળતાં શ્રીદામચંડ (શોભાવાળી માળાઓને દંડાકાર સમૂહ) મારા પગમાં આવ્યું. ચંદ્રિકાના પ્રકાશમાં તે જઈને જાણ્યું કે, “શુભ શકુન થયા.” થોડી વાર પછી અનુકૂળ દિશામાં જતા વેત વૃષભ જોયા; એ વસ્તુ પણ મેં શુભ ચિહ્ન તરીકે સ્વીકારી. થોડે આગળ જતાં સારી રીતે રહેલા હાથીને રાજમહેલ આગળ જોયે. ત્યાં એક ડોશી (કોઈ છોકરીને) સાદ કરતી હતી, “બેટા ! આવ જઈએ, તારા પિતા તારી રાહ જુએ છે. તું આવ, હાથી ઉપર થોડી વાર બેસ, એટલામાં હું આવું છું.” તે બેઠી અને હાથી ઊડ્યો, એટલે તે ભયભીત થઈ. માવતે કહ્યું, “ભગવતિ ! તું ભલી છે !” આ સાંભળી મેં વિચાર્યું કે, “આ પરસ્પરનો આલાપ એ પણ એક શુભ શકુન છે.” પછી આગળ જતાં મેં ચૈત્યગૃહ જેયું, અને સાધુને શબ્દ સાંભળે. આ પ્રમાણેના ઉત્તમ શકુનોને કારણે જેને ગમન માન્ય થયું છે એવા મને વેતાલ ઉપાડી ગયા અને સ્મશાનમાં લઈ ગયે. ત્યાં કંઈક બોલતી પેલી ચાંડાલવૃદ્ધાને મેં જોઈ. તેણે વેતાલને કહ્યું, “ભદ્રમુખ! અમારું પ્રયોજન તેં પ્રાપ્ત કર્યું છે, સારું કર્યું. ” પછી મને મૂકીને હાસ્ય કરીને વેતાલ અદશ્ય થઈ ગયે. વૃદ્ધાએ મને કહ્યું, “પુત્ર! વેતાલે તને અહીં આયે, માટે તું ક્રોધ ન કરીશ. તારું સત્વ અને પ્રભાવ હું જાણું છું. મારા રક્ષણને લીધે તને કંઈ શરીર પીડા નહીં થાય. તેં મારી અવગણના કરી હતી, માટે તને અહીં આર્યો છે. હવે હું તને વૈતાઢ્ય ઉપર લઈ જાઉં છું; તું કંઈ બેલીશ નહીં.” મેં કહ્યું, “જે કરવાનું ઉચિત હોય તે તમે જાણે છો.” પછી તેણે મને ઊપાડ્યો, અને મારા મનને અનુકૂળ વચન બોલતી તે મને લઈ જવા લાગી. એક સ્થળે ધતૂરાને ધુમાડો પીતા પુરુષને જોઈને મેં પૂછ્યું, “દેવિ ! આ કેણુ પુરુષ છે?” તેણે ઉત્તર આપે, “પુત્ર! વિદ્યાભ્રષ્ટ થએલો આ અંગારક વિદ્યાની સાધના કરે છે, તેની પાસે તું જા ઉત્તમ પુરુષના દર્શનથી તેની વિદ્યાઓ સિદ્ધ થશે. તું તેને મળ, એટલે તે કૃતાર્થ થશે.” મેં કહ્યું, “એને દૂર જ રાખે, હું એને મળવા ઈચ્છતા નથી.” પછી તેનાથી દૂર રહીને વૃદ્ધાએ મને એક ક્ષણમાં વૈતાઢ્ય ઉપર આર્યો. મને ઉદ્યાનમાં બેસાડીને તે ગઈ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org