________________
ગન્ધ દત્તા લ"ભક
[ ૧૭૫ )
દેખાતી હાત; અને શત્રુને તે! આવા રમ્ય પ્રદેશમાં કઇ લાવે જ નહીં. ” એટલે હિરિસંહૈ પૂછ્યું, “ જો આમાંનુ એક પણ કારણ ન હાય તેા પછી એ ભાર છે શેના ? ” ગામુખે કહ્યુ, “ સ્ત્રીના. ” હરિસિ ંહે કહ્યું, “ સ્ત્રીને ભાર હાય એ સંભવિત નથી, કારણ કે વિદ્યાધરીએ પણ આકાશગામિની હાય છે. ” એટલે ગામુખ એલ્યા, “ એ વિદ્યાધરની પ્રિયા માનવ સ્રી છે; તેની સાથે તે રમણીય સ્થાનામાં ફરે છે. ” હિરિસ ંહે કહ્યુ, ૬ જો. તે એ વિદ્યાધરની પ્રિયા હાય તા તેને એ વિદ્યાએ શા માટે આપતા નથી ? ” ગામુખે ઉત્તર આપ્યા, “ એ વિદ્યાધર મસરવાળા અને સર્વ પ્રત્યે શંકા રાખનારા છે; આથી • વિદ્યાએ મેળવીને રખેને સ્વચ્છ ંદચારી થાય ’એમ વિચારીને તે પેાતાની પ્રિયાને વિદ્યાએ આપતા નથી. ” પછી હિરિસંહે પૂછ્યું, “ તેની સાથે વિદ્યાને ધારણ નહીં કરનારી સ્ત્રી છે, એમ તે શી રીતે જાણ્યું ? ” ગામુખે ઉત્તર આપ્યા, “ એના શરીરના નીચેના ભાગ પુષ્ટ હાય છે, અને તેમને ડાબે હાથે પ્રણયચેષ્ટા કરવાની ટેવ હાય છે; એ કારણથી આ તેના ડાખા પગ કંઇક ઊંચા થયેલા છે. રિંસહે કહ્યુ, જો તેની સાથે સ્ત્રી હાય તા પછી આ પ્રદેશમાં ઊતર્યા પછી તેની સાથે ભેગ ભાગળ્યા સિવાય તે કેમ ચાલ્યેા ગયા ? ” ગામુખ એલ્યા, “ વૃક્ષરાજિના અંધકારને લીધે (દૂરથી ) રિતમણિની વેદિકાથી વીંટળાયેલા હાય તેવા આ પ્રદેશ તેમણે ધાર્યા હશે, પણ પાસે આવતાં પ્રકાશવડે રમણીય અને પાણીથી વીંટળાયેલા પુલિનને જોતાં આ સ્થળને તેમણે રતિને માટે અયેાગ્ય ધાર્યુ. હાવું જોઇએ. પગલાં તાજા જ હાવાથી અવશ્ય તેઓ આટલામાં જ હશે. આ રમણીય પ્રદેશ ત્યજીને એકદમ જઇ શકાય એવું નથી, માટે આપણે તેમની પદપંક્તિની શેાધ કરીએ. ’
""
,,
આ રીતે તપાસ કરતાં બીજા સ્થળે ચાર પગલાં જોવામાં આવ્યાં. તે ગેામુખને બતાવવામાં આવ્યાં, એટલે તેણે નિર્ણય આપ્યા કે, “ ઘુઘરીઓના અગ્રભાગ વડે અંકિત તથા પાની ઉપરનાં નૂપુરની જેમાં કઇક મુદ્રા પડેલી છે એવાં આ સ્ત્રીનાં પગલાં છે. આ ખીજા બે જુદાં છે, અને તે પુરુષનાં છે. ” પછી ગેામુખના વચનથી વિસ્મય પામેલા તથા એ યુગલની પદપક્તિને અનુસરતા અમે આગળ ચાલ્યા. પછી અમે ખિલેલાં પુષ્પાવાળુ, ભ્રમરાથી ઢંકાયેલું અને શરદકાળની શેાભાવાળું સમપણુંનું વૃક્ષ જોયું. અંજન ( કાળા ભમરા ) અને ગેરુ( પુષ્પ )થી રંગાયેલા જાણે રૂપાના પર્યંત હોય એવું તે દેખાતુ હતુ. આ જોઇને ગામુખે કહ્યું, “ ચારુસ્વામી ! આ સપ્તપણું ની પાસે આવ્યા પછી તે સ્ત્રીએ આ શાખા ઉપર ફૂલના ગોટા જોયા; અને પોતે નહીં પહોંચી શકતી હાવાથી તે માટે પ્રિયને પ્રાર્થના કરી. ” હું મેલ્યા, “ એમ કેવી રીતે ? ” ગામુખે કહ્યુ, “ ફૂલના ગોટા લેવા ઇચ્છતી તે સ્ત્રીનાં આ પાની વગરનાં પગલાં દેખાય છે. વિદ્યાધર તા ઊંચા છે, એટલે તેણે વિના પ્રયત્ને એ ગોટા તાડ્યો છે, કેમ કે જરાયે ભેદાયેલી રેખાઓ વગરનાં તેનાં પગલાં આ રેતીમાં દેખાય છે. પણ એ ફૂલના ગેટા તે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
