________________
-
-
-
-
-
[ ૬૪]
વસુદેવ-હિંડી : : પ્રથમ ખંડ :
અમૃતના જેવી શાતિ આપનારું દેવતાનું આ વચન સાંભળીને ધમ્મિલ જાગે અને તેનાં શોક તથા પરિશ્રમ દૂર થઈ ગયાં. થોડીક વાર પછી જેમાં હથિયારે મૂકેલાં છે તથા જેને ધેળા ઘડા જોડેલા છે એવા રથને તેણે ત્યાં આવતો જોયે. એ રથમાંથી એક સ્ત્રી ઊતરીને પૂછવા લાગી, “અહીં ધમ્મિલ છે?” ઘમિત્રે કહ્યું, “હું જ ધમિલ.” એટલે તે સ્ત્રી બોલી, “તે ચાલ! ચાલ !” ધમ્મિલ નીકળે. રથના અગ્રભાગ ઉપર બેઠેલી, સુતરાઉ વસ્ત્ર પહેરેલી અને જેણે પોતાના હાથમાં લગામ પકડેલી છે એવી એ સ્ત્રીને તેણે જોઈ. સ્ત્રીએ કહ્યું, “ચાલ, રથ ઉપર બેસ અને હાંક.” ધમિલ રથ ઉપર ચઢ્યો; તેમાં સફેદ રેશમી વસ્ત્ર પહેરેલી એક સુન્દર તરુણને તેણે જોઈ. પછી ધમિલે રથ હાં, અને તે સુખપૂર્વક ચંપાપુરીના માર્ગ ઉપર ચાલવા માંડ્યું. ધમ્મિલનું રૂપ જેવાના કુતૂહલવાળી પેલી તરુણ રાત્રિ કયારે પૂરી થાય તેની રાહ જોતી હતી. એમ કરતાં પ્રભાત થયું, એટલે એક સ્થળે જળાશયની પાસે ઘોડાઓને વિશ્રામ આપવા નિમિત્તે તેઓ ઊતર્યા. ધમિલે ઘેડા છોડ્યા અને પોતે પણ આરામ લેવા માંડ્યો. પેલી સુન્દરીએ પણ તપથી સોસાયેલા શરીરવાળા ધમિલને જે. તપથી કૃશ શરીરવાળા, જેની શિરાઓને જાઈ અને નાય બહાર દેખાઈ આવતાં હતાં તેવા. સૂકાયેલા તટ લોચ કરવાને લીધે બેડા માથાવાળા તેને જોઈને એ તરુણું વિરાગ પામી, અને પોતાની સાથેની સ્ત્રીને કહેવા લાગી, “હે માતા ! આપણું રથ ઉપર પિશાચ બેઠે હતો કે શું ? આનું તો દર્શન પણ મને અનિષ્ટ છે, તો તેની સાથે ભેગની તો વાત જ કયાં રહી?” એટલે તે સ્ત્રી બોલી, “અરે ! કુલકલંકિની ! હવે પાછા ફરવાનું તે તારે માટે ગ્ય નથી જ, કારણ કે એમ કરતાં આખું જીવતર તારે માતા-પિતા અને સગાંઓનાં અપમાન સહન કરવો પડશે; માટે તારે પિતાને ઘેર નહીં, પણ કેઈ અન્ય દેશમાં જ જવું ઠીક છે. શું બીજા કોઈ પુરુષો નથી કે તું પાછી વળે છે? આપણું કાર્યસિદ્ધિને વિચાર કરતાં આપણે આની સાથે જ જઈએ. તેની સાથે જંગલ વટાવ્યા બાદ જે નહીં એ તો આપણને ફાવશે તે કરીશું.” ધમિલે આ સાંભળી લીધું. મૂંગા મૂંગાં તેણે ઘોડા જોડ્યા. પછી પેલી સ્ત્રીઓ પણ રથમાં બેઠી. રથ ઉપડે, અને બધાં સીમાડાના ગામે પહોંચ્યાં. રથને ગામની બહાર રાખીને બસ્મિલ્લ ઉતારાની તપાસને માટે ગયે.
ગામની નજદીકમાં અનેક પુરુષોની સાથે એ ગામને અધિપતિ એક ઘેડાને લઈને બેઠે હતો. તેની પાસે જઈને ધમ્મિલે પ્રણામ કર્યા, અને પૂછ્યું, “આ ઘોડે કેમ બેઠે છે?” તેણે જવાબ આપ્યો, “હું જ્યારે ચોરાયેલે માલ પાછો મેળવવા માટે ગયા હતા, ત્યારે સામસામી લડાઈમાં આ ઘેડાને બાણ વાગ્યું હતું, પણ તેનું અંદરનું શલ્ય દેખાતું નથી.” ધમિલે પૂછયું, “શું અહીં કેઈની પાસે વિદ્યા નથી?” સામેથી “નથી” એ જવાબ મળતાં ધમ્બિલે કહ્યું, “ચાલે, મને જેવા દે.” ગામસ્વામીએ કહ્યું, “જુઓ, મારા ઉપર કૃપા કરીને એ જીવે તેમ કરે.” પછી ધમ્પિલે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org