________________
જૂન, ૨૦૧૧
| પ્રબુદ્ધ જીવન
૨ ૩.
હું ભાગ્યો. સાબુથી હાથની સફાઈ કરી છતાં યે દુર્ગધ જાય નહીં છે. શ્રી લોકનાથતીર્થ સ્વામી મહારાજના જીવનચરિત્રમાં અમુક વિટાવીર્ય રક્ત-માંસની ચટણી જાણે! બે કલાક બાદ મને તાવની પ્રકારની શક્તિથી રોગ...અસાધ્ય રોગ મટાડવાનાં દૃષ્ટાંતો આપ્યાં અસર જણાઈ. એ આસુરી ચમત્કારનું સ્મરણ છ દાયકા વિત્યા છતાં છે. મોગલ ઇતિહાસમાં (બાબર-હુમાયુ) પુત્રનો રોગ પિતાએ હજી એટલું જ તાજું છે ! શક્ત સંપ્રદાય એની બદતર દશામાં જ્યારે લીધાનું ઐતિહાસિક દૃષ્ટાંત આપણે જાણીએ છીએ. શક્તિપાતનો હશે ત્યારે આવા છાકટા અડબંગ અઘોરીઓનો તોટો નહીં હોય! ચમત્કાર રામકૃષ્ણ પરમહંસ અને વિવેકાનંદની બાબતમાં નોંધાયેલો
મને લગભગ સાડા પાંચ દાયકાથી હોજરીનું અલ્સર છે. ત્રણેકવાર છે. ‘બ્લીડીંગ” થયું પણ બચી ગયો છું. એકવારના વડોદરાની પ્રાચ્યવિદ્યા અરે ! ગાયત્રીવાળા આચાર્ય રામશર્મા પર એ ક ભાઈએ મંદિરના ડાયરેક્ટર ડૉ. ભટ્ટાચાર્ય, નિવૃત્તિ બાદ કલકત્તામાં રહેતા પીએચ.ડી.નો શોધ પ્રબંધ લખ્યો છે. (Thesis) જેમાં આચાર્ય હતા. એ પછી કેટલાંક વર્ષો બાદ એના ડેપ્યુટી ડાયરેક્ટર ને મારા રામશર્માએ પાંચ મૃત્યુ પામેલાઓને જીવંત કરેલા એની વિગતો પરમ મિત્ર ડૉ. ઉમાકાંત શાહે મારી પાસે મારા ફોટાની માંગણી આપી છે! સામાન્ય તો શું પણ અસામાન્ય બુદ્ધિથી ન સમજાય કરી. મેં કારણ પૂછયું તો કહે: “મારે તમારો ફોટો કલકત્તા મોકલવો એવી આ બાબત છે. હિમાલયના કેટલાક યોગીઓ સંબંધે છે. ડો. ભટ્ટાચાર્ય, ડાયમંડ થેરપીના માધ્યમ દ્વારા પ્રયોગ કરે છે ને ભાતભાતની કિવદત્તીઓ સાંભળવા મળતી હોય છે. થોડાંક વર્ષો અસાધ્ય રોગોને મટાડે છે. એ સારા હોમિયોપેથ હતા તે હું જાણતો પૂર્વે મારા એક મિત્ર ઘરે આવીને મને એક મહાત્મા પાસે લઈ જવાની હતો. દરરોજ સેંકડો કેસ આવતા હતા. દરેકની મફત દવા કરતા વાત કરી, જેમની ઉંમર દોઢસો વર્ષની બતાવેલી. મિત્રને મેં કહ્યું: હતા. હોમિયોપેથી અને આયુર્વેદના સંયોજન જેવું તેમણે અંગ્રેજીમાં ‘તો તો એમનું નામ ગીનીસ બુક્સમાં હોવું જોઈએ.” મિત્ર કહેઃ એક પુસ્તક લખ્યું છે જેનો ગુજરાતી અનુવાદ મારા એકવારના (સને “એમને એની શી પડી છે? હિમાલયમાં એમનાથી ય મોટી વયના ૧૯૩૨) શિક્ષક શ્રી ડાહ્યાભાઈ હરગોવિંદદાસ જાનીએ કર્યો છે. ડૉ. સાધુ સંન્યાસીઓ છે જે કેવળ ઝાડના પાન પર જીવે છે. કેટલાકે તો ભટ્ટાચાર્યનો, મારા ફોટા પર કરેલો પ્રયોગ કેટલે અંશે સફળ થયો એક વર્ષથી અન્ન લીધું નથી હોતું છતાંયે પ્રસન્નતાથી જીવે છે. તે જાણતો નથી. પણ જીવું છું એ હકીકત છે. આવા પ્રયોગ પણ અગમ્યવાદ, ગૂઢવાદનો ઘૂંઘટ વિજ્ઞાને ખોલ્યો નથી ત્યાં સુધી આવા ચમત્કાર જ ગણાય.
બધા ચમત્કારો લોકમાનસ ચલાવી લે છે, બલ્ક એને આવી અશક્ય વર્ષો પહેલાં ડો. સુજાન્ત મહેતા વડોદરા રાજ્યના ચીફ મેડિકલ બાબતોમાં એક પ્રકારનો સંતોષ ને આનંદ આવે છે પણ છ છ ઑફિસર હતા. મહારાજા સયાજીરાવ ગાયકવાડના પણ અંગત દાયકા સુધી સાધુજીવન જીવી ભાતભાતના અનુભવો મેળવનાર ડૉક્ટર હતા. એમના જીવન ચરિત્રમાં એક એવો પ્રસંગ આવે છે કે સ્વામી આનંદ ચમત્કારો વિષે શું માને છે તે જોઈએ. ‘હિમાલયમાં
જ્યારે તેઓ નવસારી તાલુકાની વીઝીટમાં હતા ત્યારે એક માતાનું અનેક સાધુમહાત્માઓ યોગ સમાધિમાં કે બીજી રીતે વગર કશું સંતાન ગંભીર બિમારીમાં હતું. માતાએ ઇચ્છા પ્રદર્શિત કરી કે ખાધેપીધે વાયુ ભક્ષણ કરીને સેંકડો વર્ષ જીવે છે, એવાં કંદમૂળ ડો. મહેતા સાહેબ કેવળ આવીને મારા બિમાર સંતાનને જોઈ થાય છે જે ખાવાથી આમ રહી શકાય છે, આ યોગીમહાત્માઓ જાય ને આશીર્વાદ આપે તો બાળક સાજું થઈ જાય. ડૉ. મહેતા યોગ સિદ્ધિઓને બળે અનેક ચમત્કારો કરી શકે છે, મનઈચ્છિત સાહેબ ગયા, માથે હાથ ફેરવ્યો, આશીર્વાદ આપ્યા ને બાળક ચીજ મેળવી શકે છે ને ત્રણે કાળની વાત જાણી શકે છે, એવી એવી નરવું થઈ ગયું. દવા આપી કે નહીં, એવો કશો ઉલ્લેખ નથી. ઘણાં માન્યતાઓ આપણી પ્રજામાં ને દુનિયાની ઘણી પ્રજાઓમાં પ્રચલિત દિવસથી બાળકને ગળે અન્ન ઉતરતું નહોતું. મહેતા સાહેબે સ્થાનિક હોય છે. થિયોસોફી વગેરે જેવાં કેટલાંક આધુનિક ગૂઢવાદી ડૉક્ટરને ગુસ્સાથી પીચકારી મારવાની સલાહ આપેલી...એથી પંથવાળાઓને આવી વાતો પર કેટલીક જાતના વેપાર થોડો વખત બાળક ખાતું થઈ ગયેલું પણ એનાં માતા-પિતાએ ચમત્કાર માન્યો. કર્યા. આ બધી નવલકથાઓ છે. મેં ૬૦ વરસની મારી સાધુ જિંદગીમાં વર્ષો પહેલાં આત્મકથા વાંચેલી, એટલે સ્મૃતિમાંથી કેટલુંક છટકી ભરપૂર શ્રદ્ધા ને જિજ્ઞાસા છતાં આવું કશું ક્યાંયે કદિ જોયું નથી.' પણ ગયું હોય, સંભવ છે; પણ ભગવાન ઈસુ મરેલાને જીવતા (“ધરતીની આરતી”માં “મારા પિતરાઈઓ’-પૃ. ૪પ૯). મોટાભાગના કરવાનો ચમત્કાર કરતા હતા! એના વિરોધમાં ભગવાન બુદ્ધનો ધર્મો, સંપ્રદાયો, યોગીઓ, ઓલિયાઓ, બાબાઓ સંબંધે ભાત કિસ્સો ગૌતમીનો રાઈવાળો કિસ્સો આપણે જાણીએ છીએ, જે ભાતના ચમત્કારો જમા ખાતે જોવા મળે છે, પણ તત્ત્વત; એમાં મૃત્યુની અનિવાર્યતા દર્શાવે છે. મરેલા જીવતા ન થાય પણ માંદા, ઝાઝું તથ્ય હોતું નથી.” સ્વામી આનંદ કહે છે તે પ્રમાણે “આ બધી આશીર્વાદથી કાકતાલીય ન્યાયે સાજા થાય પણ ખરા. આત્મશ્રદ્ધા નવલકથાઓ છે.” કારણ કે ચમત્કાર વિના આ દંભી, સ્વાર્થી દુનિયા ને પ્રાર્થનાથી કેટલાક ચમત્કાર થતા પણ ખરા. આત્મશ્રદ્ધા ને નમસ્કાર કરતી નથી એટલે કે આવાં ડીંડપણાં નભે જાય છે. પ્રાર્થનાથી કેટલાક ચમત્કાર થતા પણ હોય છે, પણ એ વસ્તુ કોઈ
* * * પ્રયોગશાળામાં સિદ્ધ કરી શકાતી નથી...ભૌતિકશાસ્ત્ર ને રસાયણ રસિકભાઈ રણજિતભાઈ પટેલ, સી-૧૨, નવદીપ એપાર્ટમેન્ટ, શાસ્ત્રની જેમ! પવિત્ર આત્માઓની અસર થાય એ શ્રદ્ધાનો વિષય એમ નગર, અમદાવાદ-૩૮૦૦૫૨. મો.: ૦૯૮૯૮૧૬૯૦૬૯