________________
પ્રબુદ્ધ જીવનઃ જૈન સાહિત્ય કથા વિશ્વ વિશેષાંક
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૨૦૧૧ રાખવામાં આવ્યું. નાની વયે જ મગધ દેશના સમર્થ પંડિતોમાં મુર્ખ નથી કહેતા પરંતુ વેદવાક્યનું વિશિષ્ટ અર્થઘટન કરીને સંશય ઈન્દ્રભૂતિ ગણધરની ગણના થવા લાગી. વાદવિદ્યામાં પારંગત પામેલા ઈન્દ્રભૂતિને પરમ સત્ય તરફ લઈ જાય છે હોવાને કારણે તેમની સાથે વાદ કરવા આવેલા પરાજિત થઈને ‘વિજ્ઞાનધન પર્વ તૈખ્યો ભૂતેગ: સમુત્યાય, પાછા જતા. તે કેવા હતા ? સાત હાથ જેટલી ઊંચી કાયા, મજબૂત તાન્યવાનુ વિનશ્યતિ, ન છેત્યસ જ્ઞાડતી.” શરીર, મોહક દેખાવ, તેજસ્વી વદન અને જીભ પર સરસ્વતીનો આનો અર્થ એ છે કે આત્મા કાળાંતરે વિવિધ દેહ ધારણ કરે છે વાસ. ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈએ ગૌતમસ્વામીની વિરાટ પ્રતિભાનું જે જે વિશિષ્ટ સંજ્ઞાથી ઓળખાય છે પણ આત્મા કદી નાશ પામતો શબ્દચિત્ર ખડું કર્યું તેનાથી પ્રેક્ષકોને જાણે સાક્ષાત્ ગૌતમસ્વામીના પાવન નથી. આત્મા ધ્રુવ અને નિત્ય જ રહે છે. દર્શનની અનુભૂતિ થઈ.
સર્વજ્ઞને દેખાય છે માટે માનવું જોઈએ. આત્મા પ્રત્યક્ષ દેખાય જે સમયે સૌમિલ બ્રાહ્મણે મહાયજ્ઞ આરંભ્યો એ જ સમયે નહિ પણ પ્રક્રિયાથી જાણી શકાય. બુદ્ધિને કાઢીને નથી બતાવી અપાપાપુરીમાં કેવળજ્ઞાની પ્રભુ મહાવીર ઉપદેશ આપી રહ્યા હતા. શકાતી છતાં બુદ્ધિશાળીને માનીએ છીએ. દાંત દુ:ખે ત્યારે જે વેદના ભગવાન મહાવીરને મહાસેન વનમાં પરાજિત કરવા જતા ઈન્દ્રભૂતિ થાય તે બતાવી શકતી નથી છતાં વેદના છે જ. જીવંત અને મૃતદેહમાં ગૌતમ વિચારે છે કે આ જગત પર મારા જેવા મહાજ્ઞાની હોય ત્યાં ભેદ શો. મૃત્યુ પછી હલનચલન નથી તો શું ગયું? આત્મા. સર્વજ્ઞ કોઈ હોઈ શકે જ નહિ. શું આકાશમાં બે સૂર્ય, એક ગુફામાં ઈન્દ્રભૂતિ ગૌતમનો શંકાનો કીડો દૂર થયો. એમના હાથ જોડાઈ બે સિંહ કે એક મ્યાનમાં બે તલવાર રહી શકે? ના, આ કોઈ લોકોને ગયા અને બોલ્યા, “આપ ખરેખર સર્વજ્ઞ છો. આપ આપના શિષ્ય ઠગનારો લાગે છે. એમણે પાંચસો શિષ્યો સાથે પડકાર ફેંકવાની તરીકે મને અને મારા પાંચસો શિષ્યોનો સ્વીકાર કરશો ?' ઈચ્છા સાથે સમવસરણમાં પ્રવેશ કર્યો. પણ અહીં તો શાંતિનું ભગવાન કહે છે, “હે! ઈન્દ્રભૂતિ ગૌતમ! આ બધામાં હું ભાવિ સામ્રાજ્ય પથરાયેલું હતું. મહાવીરની આંખોમાં કરુણા હતી. ગાય શુભ યોગનું અને ધર્મશાસનના પ્રભાવનું દર્શન કરું છું. તમારી અને સિંહ એક સાથે ઉપદેશનું પાન કરતાં હતાં. મહાવીરનું પ્રશાંત રૂપ, ઋજુતાને કારણે તમારા એ જ્ઞાનનો વિશેષ ઉપયોગ થશે. આપણે અઢળક આત્મવૈભવ અને દિવ્ય તેજ જોયું. કોઈપણને પરમ શાંતિ પમાડે સાથે રહીને ધર્મ તીર્થની પ્રભાવના કરીશું.' તેવી સૌમ્ય કાંતિ જોઈ.
ડૉ. કુમારપાળે આ આખાયે વાત્સલ્ય નીતરતી વાણીમાં
| 11 ગૌતમકથા 11 પ્રસંગનું એટલી ભાવવાહી અને મહાવીરે કહ્યું, “હે ગૌતમ!
રસયુક્ત શૈલીમાં નિરૂપણ કરી
ગૌતમકથા D.V.D. પધારો. તમારું સ્વાગત છે.'
શ્રોતાઓને મંત્રમુગ્ધ કરી દીધા. પોતાનું નામ સાંભળીને “ | ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈની પ્રભાવક અને હૃદય સ્પર્શી વાણીમાં ત્રણે
ઈન્દ્રભૂતિ ગોતમ પાછા ન ઈન્દ્રભૂતિને વિસ્મય થયું, સાચે જ દિવસની ગૌતમ કથાને જીવંત હાણો ત્રણ ડી.વી.ડી.માં.
આવતા તેમના ભાઈ અગ્નિભૂતિ આ સર્વજ્ઞ લાગે છે. વળી મનમાં પ્રત્યેક ડી.વી.ડી. કથા-ચિંતન-ગીત-સંગીત અઢી કલાક
મહાવીરને જીતવા ચાલ્યા. ભગવાને વિચાર્યું કે મારા જેવા મહા પંડિતને ત્રણે ડી.વી.ડી. એક સાથે એક આકર્ષક પેકિંગમાં .
અગ્નિભૂતિની કર્મ વિશેની શંકાનું બધા જ ઓળખતા હોય. નામથી | એક સેટ રૂા. ૩૦૦/
નિવારણ કર્યું. વાયુભૂતિ, સુધર્મા, જ આશ્ચર્ય શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના આજીવન સભ્યો અને પેટ્રનો મૌર્યપુત્ર અંકપિત, અચલભ્રાતા, પામવા જેવું નથી. પછી આસનપર તેમજ છાત્રાલયો અને પુસ્તકાલયો, દેરાસર અને ઉપાશ્રયોને રૂા. મેતાર્ય, પ્રભાસ વિગેરેની વિવિધ બિરાજમાન થતાં વિચારે છે કે, ૨૭૦/- એક સાથે દશ ડી.વી.ડી. સેટ લેનારને એક ડી.વી.ડી. શંકાઓ નું સમાધાન કર્યું. આ મારા મનમાં જે સંશય છે તે પ્રશ્ન સેટ પ્રભાવના સ્વરૂપે.
તમામ પંડિતો ૪૪૧ ૧ શિષ્યો પૂછી હું તેને મુંઝવીશ. ત્યાં તો બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની ભારતની કોઈ પણ શાખામાં શ્રી મુંબઈ સાથે ભગવાન મહાવીરનો ઉપદેશ
જૈન યુવક સંઘના CD A/C No. 003920100020260 માં સ્વીકારતાં ધર્મક્ષેત્રો ચમત્કારરૂપ આત્મા છે કે નહિ એવો સંશય રકમ ભરી અમને એ સ્લીપ સાથે આપનું નામ, સરનામું જણાવો ઘટના બની. અને ભગવાન તમને થયો છે અને વેદપદોનું એટલે આપને ઘેર બેઠા આ ડી.વી.ડી. પ્રાપ્ત થશે.
મહાવીરનો અગિયાર પંડિતો ૨વાથી મિત્રો અને પરિવારોને આ જ્ઞાનની ભેટ અર્પણ કરી સાથે નો આ વાર્તાલાપ આત્મા નથી' એવી તમારી
જ્ઞાનકર્મનું પુણ્ય પ્રાપ્ત કરો. પરિવાર અને મિત્રો સાથે બેસીને ‘ગણધરવાદ' નામે જાણીતો બન્યો. માન્યતા દૃઢ થઈ છે.' આ આ ડી.વી.ડી. દ્વારા ગૌતમકથાનું દર્શન-શ્રવણ કરી સમૂહ
ડૉ. કુમારપાળભાઈએ એક સાંભળતાં ઈન્દ્રભૂતિના ચિત્તમાં સ્વાધ્યાય અને સામાયિકનું પુણ્ય કર્મ પ્રાપ્ત કરો.
ખૂણાનો અને અઘરો વિષય પસંદ મહાવિસ્ફોટ સર્જાયો.
કર્યો છે. જૈન આગમોનો અભ્યાસ | વસ્તુ કરતા વિચારદાન શ્રેષ્ઠ છે–અમૂલ્ય છે–શાશ્વત છે. મહાવીર સ્વામી એને મિથ્યા કે
કરતાં જણાશે કે ભગવાન
