________________
ધન્હા પાપડ, સેવ અને અથાણું વિગેરે ઘરગથ્થુ ચીજો માટે બજારે ઉપર આધાર રાખવું જ પડે છે. કુટુંબ-કલહને વધારે પડતું મહત્વ આપી જૂદા રહેવાનું શીખવવાથી સુવાવડ આદિ ખાસ પ્રસંગોએ ડોકટર, મ્યુનિસી૫લીટીઓ અને સુવાવડખાતાઓને આધીન રહેવું જ પડે છે. સાદું જીવન ગાળી માત્ર નાત-જાત કે ધાર્મિક પ્રસંગમાં જ ખર્ચ કરનારા પૂર્વજોની ટીકા કરનારાઓ, ખર્ચ ટૂંકું કરવાના બદલે, તેના કરતાં કેઈગુણું ખર્ચ મેજ-શોખ, કપડાં–લત્તાં, નાટકસીનેમા તથા અન્ય ટાપ–ટીપમાં વધારતા જ જાય છે. ભાટચારણે, ભાંડ-ભવૈયા અને ભટબ્રાહ્મણના ઠેકાણે સાચા-ખોટા સમાચાર ફેલાવનારા અને કૃત્રિમ ઉશ્કેરણ કરનારા છાપાઓ. ગોઠવાઈ જાય જ છે. પુરાણ કે ધર્મશાસ્ત્રોની કથાઓના સ્થાને નેવેલે દ્વારાએ નાની-મેટી કલિપત કથાઓને વરસાદ વરસી રહ્યો છે. સ્વર્ગની લાલચ અને નરકની બીક દેખાડનારા યાચકેના બદલે, ઉન્નતિ અને સ્વરાજ્યની લાલચે દેખાડી સંસ્થાઓનાં ફંડ માટે રીતસર માંગનારાઓનો ઢગલો થઈ પડ્યો છે. જ્ઞાતિ–પંચાયત અને મહાજન-પંચાયતના લાંબા ઝઘડાઓથી કંટાળીને તેનાથી દૂર ભાગવા જતાં, કોર્ટોમાં વર્ષો સુધી ચાલતા કેસેટમાં ફસી પડવાનું થયું છે. ઝગડાળુ સમાજ પાસેથી હજુરીયા, ખુશામતખેરે કે ચોવટીયાઓ રળી ખાતા હતા, તેના બદલે વકીલે, સલીસીટરો અને બેરીસ્ટરેએ પિતાનું સ્થાન જમાવી લીધું છે. ડેસીઓ અને હજામેના ઉંટવૈદાની ટીકા કરવા જતાં, તેના કરતાં પણ ભયાનક-બીનઅનુભવી–ડીગ્રીધારી ડોક્ટરના હાથે પારાવાર નુકશાન સહવું પડે છે. સાફ