________________
અહિંસા
૧૨
એજ વધે છે, કારણકે-નિવૃત્તિ (વિરતિ ) ન કરે ત્યાં સુધી પ્રવૃત્તિના પરિણામ રહેવાનાજ. એ કારણે ક અન્યને નહિ ઈચ્છતા પુરૂષે સાવદ્યયેાગની નિવૃત્તિ (વિરતિ ) અવશ્ય કરવી જોઇએ.
પ્રશ્ન॰ બાર ત્રતાનું સક્ષિપ્તમાં સ્વરૂપ શું?
ઉત્તર પ્રથમ વ્રતમાં શ્રાવક પાણી ગાળેલું શુદ્ધ વાપરેઃ લાકડા, ધાન્ય આદિના પરિોગ પણ્ ત્રસ જીવેાની રક્ષા માટે ચતનાપૂર્વક કરે; અને ત્રસ જીવેાની હિંસા જેમ અને તેમ આછી થાય તેમ વર્તે.
ખીજા વ્રતમાં બુદ્ધિથી સારી પેઠે વચારી, આલાક પરલેાકથી અવિરૂદ્ધ અને સ્વપરાભયને અપીડાકારક વચન ખાલે.
ત્રીજા વ્રતમાં પૈસાના ઉચિત વ્યાજનેજ ગ્રહણ કરે: દ્રવ્યેાના વેચાણુથી થયેલા લાભને અહ ંકાર રહિતપણે ગ્રહણ કરે: ખીજાવું પડેલું જાણતા છતા લે નહિ: વિગેરે પરદ્રવ્ય હરણથી જેમ બને તેમ દૂર રહે.
ચેાથા વ્રતમાં વિકાર સહિત પારકી પ્રમદા તરફ જૂએ નહિ: પરસ્ત્રી સંબધી દર્શન, સ્પર્શન, કથનાદિને પ્રયત્નપૂર્ણાંક : સ્ત્રી સંબંધી પરિચય, એ મદનનાં માણેા છે અને તે ચારિત્રના પ્રાણના નાશ કરે છે, એમ સમજીને તેનાથી દૂર રહે.
પાંચમા વ્રતમાં ઇચ્છા પરિમાણુ સ્તાક કરે: સચિત્ત, અચિત્ત, મિશ્ર વસ્તુઓને પરિમાણ ઉપરાંત ન સંગ્રહે: પરિગ્રહના અનશને વારવાર ચિન્તવે.
છઠ્ઠું વ્રત દિગ્વિરતિ અને સાતમુ ભેગÜપભાગ પિ