________________
માનવ કતવ્ય
เล้ง વસ્તુની પ્રશંસા અને અધમ વસ્તુની નિન્દા કરવાના બદલે, અધમ વસ્તુની પ્રશંસા અને ઉત્તમ વસ્તુની નિન્દા કરનાર વર્ગ જ દુનિયાભરમાં મોટો નજરે પડે છે. એ રીતિએ ઉંધી પ્રવૃત્તિ કરીને ફેર અનન્તકાળ માટે પ્રશંસા અગર નિન્દા કરવા માટે મળેલ વચનસામર્થ્ય ન મળે તેવી સ્થિતિ ઉભી કરી દે છે. દુનિયાના જીની આ સ્થિતિ લક્ષ્યમાં રાખીને જ અનન્તજ્ઞાનિઓનાં વચનને પરમાર્થ દર્શાવનાર શાસ્ત્રકારમહર્ષિઓ મનુષ્યભવાદિ ઉત્તમ સામગ્રીઓ પામી પ્રશંસનીયની જ પ્રશંસા કરવા ઉપર ભાર મૂકે છે.
પ્રશંસા કરવા લાયકની જ પ્રશંસા કરવી જોઈએ, એ કર્તવ્ય નકકી થયા પછી, એ સવાલ આવીને આપોઆપ ઉભે રહે છે કે-દુનિયામાં પ્રશંસનીય ચીજે કયી? પિતાને મનગમતી ચીજોની પ્રશંસા સૌ કોઈ કરે છે. જેનાથી પોતે માનેલા સ્વાર્થની સિદ્ધિ થતી હોય, જેની પ્રશંસા કરવાથી પિતાની જાતની પ્રતિષ્ઠા વધતી હોય, દુનિયાને બહાળે ભાગ ખૂશ થતો હોય અગર “વાહવાહ ઉચ્ચારતો હોય, એની પ્રશંસા કરવા માટે કેઈને ઉપદેશ આપવાની આવશ્યક્તા રહેતી નથી. દુનિયાના જીવોને એ પ્રશંસા તે સહજસિદ્ધ છે. જ્ઞાનિનો ઉપદેશ પ્રશંસા કરવાલાયક તથ્ય વસ્તુઓ કયી, એની શોધ કરી, પછી એને જ પ્રશંસવા માટે છે. એ દ્રષ્ટિએ પ્રશંસનીય તેજ હોઈ શકે કે જેને પ્રશંસવાથી જગતમાં કઈ પણ પ્રકારને અનર્થ પેદા ન થાય કિન્તુ કલ્યાણની જ વૃદ્ધિ થાય. એવી કલ્યાણકર વસ્તુઓ જ પ્રશંસા કરવા યોગ્ય છે. એવી કલ્યાણકર વસ્તુ શ્રી સર્વજ્ઞ ભગવાનનાં વચનો દ્વારા પ્રકાશિત થયેલ