________________
સુષ્ટિ-કર્તા
પ્રશ્નવ સૃષ્ટિને કર્તા કઈ છે કે નહિ ?
ઉત્તર સૃષ્ટિને કર્તા કઈ છે જ નહિ. અનાદિ કાળથી સુષ્ટિ છે, છે ને છે જ. જીવ અનાદિ છે, એમ માન્યા પછી સૃષ્ટિની આદિ માનવી, એ સર્વથા ન્યાય વિરૂદ્ધ છે. જે ઘર બંધાવ્યાને પાંચ વર્ષ થયા, તે ઘરમાં હું પચીસ વર્ષથી રહું છું, એમ બોલવું એ દેખીતી રીતે જ બેઠું છે. તેજ પ્રમાણે આદિ સૃષ્ટિમાં અનાદિ આત્મા રહેલો છે, એમ કહેવું પણ ખોટું છે.
જીવ અનાદિ છે એમ માન્યા પછી જગતને ક્તા ઈશ્વર છે, એ માન્યતા પણ ટકી શકતી જ નથી. ઈશ્વરે સૃષ્ટિને નિર્માણ કરી તે પહેલાં અનાદિને જીવ ક્યાં હતી તે વખતે જીવ, જન્મ અને કર્મ સહિત હતો કે રહિત? જે જન્મ અને કર્મ રહિત હતો, એમ માની લઈએ તે ઈશ્વરે જગત બનાવીને આત્માને જન્મ અને મરણની પીડા માં નાખે, એમજ સિદ્ધ થાય. સમુદ્રમાં સ્વતંત્ર ફરતા માછલાને જાળમાં નાખીને પરાધીન બનાવનાર માછી એ
