________________
૧૮૯
વારસે ભવભ્રમણનાં દુઃખ દૂર કરવામાં, તત્ત્વદષ્ટિ રખાતી હોય. એવી તત્ત્વષ્ટિવાળા આત્માઓ જ શ્રી જૈન સંઘમાં, સાચે સંજ્ઞી અને વિચારક મનાય છે.
પ્રશ્ન સાચા વિચારપણાની સ્પષ્ટ વ્યાખ્યા શું?
ઉત્તર, જે હમેશાં પાપથી બચવાને વિચાર કરે, જે શરીરના પિષણ શેષણનો વિચાર એક તરફ અથવા ગૌણ બનાવી પિતાના આત્માને અનાદિકાલથી લાગેલ ભવરેગના પ્રતિકારની ચિંતા કરે, જે ભવાનિન્દિતાનો માર્ગ મૂકી ભવભીરુતાના પથવિચરે, તેજ તત્ત્વદષ્ટિએ સાચો વિચારશીલ, સાચે સમજદાર અને સાચે જ્ઞાની છે. પીંડ પોષવા માટે, નશ્વર કાયાને આનંદ આપવા માટે, શરીરની, ઘરની, કુટુંબની, સંસારવ્યવહારની, ધનદેલતની કે લાડી, વાડી અને ગાડીની સાર સંભાળ કરવાના રાત દિવસ જે વિચારે થયા કરે છે, એમાં કાંઈ પણ ખામી ન આવે તે માટે હમેશાં સચેત રહેવાય છે તથા એમાં જણાતી ઊણપ દૂર કરવા માટે ભરચક કેશિષ કરવામાં આવે છે, તેને અર્થાત ભૌતિક આનંદ વૈભવના વિચારને-શાસ્ત્રોમાં બીલકુલ ઊંચું સ્થાન આપવામાં આવ્યું નથી. એ વિચારેમાં પૂરે તે જન્મ એ ભવોની હારમાળામાં એક મણકાનો વધારે કરતો જાય છે, એ સિવાય એને બીજો કોઈ ઉપયોગ નથી. સંસાર તથા વ્યવહારના-કાર્યો દેખાવમાં કદાચ ભલે સુંદર લાગતા હોય, તત્કાળ અનુભવની અપેક્ષાએ ભલે એમાં મધુરતા પણ અનુભવાતી હોય, પરંતુ એનું પરિણામ છેવટે કપરુંજ છે. જ્યારે શાસ્ત્રકારોએ બતાવેલા આત્મિક કાર્યોમાં
