________________
ધર્મ શ્રદ્ધા
વિચારાનું સ્થાન. યુવાન એ આશા અને ઉત્સાહનું પુતળુ છે. આશા અને ઉત્સાહ એજ યુવાનાવું જીવન છે, તે પણ યુવાન યુવાવસ્થામાં વગર દારૂ પીધે સવા શેર દારૂના ઘેનવાળા હાય છે, એ ભૂલવું જોઇએ નહિ. યુવાવસ્થામાં વૃત્તિ ચંચળ હેાય છે. અવિચારી યુવક ભલભલાની સાથે અણબનાવ ફરી બેસે છે: ઘડી ઘડીમાં ગભરાઈ ઉઠે છે ઃ અકળાઈ ઉઠે છે; ન કરવાનું કરી નાંખે છે. દિવાની અને ફેાજદારી કેસેામાં જે દાવાઓ ચાલે છે, તેના વાદી-પ્રતિવાદીઓના માટે ભાગ યુવાનાને જ નજર પડશે. યુવાની એ ગરમીવાળી દશા છે, તેથી જોખમદાર હાદ્દાઓ ઉપર તેમને ચઢાવી દેવામાં આવતા નથી. યુવાનામાં જોશ શક્તિ હાય છે, પણ સાથે જ મગજનું ચલચિત્તપણું પણ હેાય છે. એવા યુવાનોને અનુસરવાની હઠ કરનારા અંતે ખત્તાજ ખાય છે. સરકાર કાર્ય પડે ત્યારે પેન્શનરોની સલાહ લે છે, પણ યુવક સ ંઘાની સલાહ લેતી નથી. યુવાનાના વિચારા ક્ષણિક આવેશથી ભરેલા અને અઠરેલપણાવાળા હે છે એજ કારણે જૈન શાસ્ત્રકારા પણ શ્રાવકાના એકવીશ ગુણેામાં વૃદ્ધાનુસારીપણાનેજ ગુણ તરીકે મનાવે છે પણ ખાલક કે તરૂણાનુસારીપણાને ગુણ તરીકે મનાવતા નથી. જૈનશાસ્ત્રો કહે છે કે વૃદ્ધોને જે જ્ઞાન મળે છે, તે મફત નહિ પણ પગલે પગલે ઠીકરા ખાઇને મેળવેલું હાય છે. જે તરૂણ વૃદ્ધને અનુસરે છે, તેને વૃદ્ધોનું એ અપાર અને કિંમતી જ્ઞાન વગર પૈસે જ અને વગર કિંમત આપ્યુંજ મળી જાય છે. વૃદ્ધોની સેવા એટલે વગર પૈસાને અનુભવ, વગર પીનું જ્ઞાન કે વગર ખર્ચની કેળવણી. વૃદ્ધ પુરૂષો, એ એક અપેક્ષાએ ભૂતકાળના બનેલા અનાવાના અનુભવથી ભરેલા
