________________
અહિંસા
अशेषदोषजननी, निःशेषगुणघातिनी। आत्मीयग्रहमोक्षेण, तृष्णाऽपि विनिवर्तते ॥१॥
પોતાપણુની બુદ્ધિને ત્યાગ કરવાથી સમગ્ર દેશની જનતા અને સમગ્ર ગુણેની ઘાતક એવી તૃષ્ણ પણ ચાલી જાય છે–ના પામે છે. (૧).
પ્રશ્ન- જીવ અમર છે, તે પછી તેને વધ શી રીતિએ થાય?
ઉત્તર જીવને એકાતે અમર (નિત્ય) માનનારના મતે જીવની હિંસા ઘટતી નથી અને એકાન્ત અનિત્ય માનનારના મતે પણ ઘટતી નથી, કારણ કે અનિત્યવાદિના મતે જીવ ક્ષણે ક્ષણે મરી રહ્યો છે અને નિત્યવાદિના મતે જીવ મરતું જ નથી. એ રીતે શરીરથી સર્વથા ભિન્ન કે સર્વથા અભિન માનનારના મતે પણ જીવની હિંસા ઘટી શકતી નથી. સર્વથા ભિન્ન માનવાથી શરીર મરવા છતાં જીવ મરતે નથી. સર્વથા અભિન્ન માનવાથી શરીરની સાથે જ આત્મા મરણ પામે છે. પછી તેને દુઃખ ભેગવવાનું જ કયાં રહે છે? પરમાર્થદશ મહાપુરૂષોએ જીવને વધુ ત્રણ પ્રકારે માનેલ છે,