________________
૫૭
ક્યાદાદ
અભાવ એ પ્રમાણુ તરીકે હાઇ શકે જ નહિ. અર્થોપત્તિપ્રમાણુ અનુમાનમાં અતભૂત થઈ જાય છે. ઐતિહ્યપ્રમાણ, સત્ય હાય તે આગમપ્રમાણ, છે અને અસત્ય હૈાય તે અપ્રમાણ છે. સંભવપ્રમાણુ અનુમાનપ્રમાણમાં સમાવેશ પામે છે અને પ્રાતિભજ્ઞાનાદિ પ્રમાણેા અનિન્દ્રિયનિબન્ધન હાવાથી માનસપ્રત્યક્ષાદિમાં અંતર્ભૂત થાય છે.