________________
શ્રદ્ધાં
ફાયદા એકબીજાને જરૂર મળી શકે છે. માબાપના દૂધના જ્ઞાનથી ખાળકને ફાયદો થાય છે, પણ માબાપના દૂધ પીવાથી બાળકની ક્ષુધા ભાંગતી નથી. એ જ રીતે તીર્થંકર ભગવાન સર્વજ્ઞ થયા હતા તેથી આપણે અત્યારે સજ્ઞ નથી અની જતા, પરન્તુ ભગવાનના જ્ઞાનથી ફાયદો જરૂર ઉઠાવી શકીએ છીએ. ક્રિયાત્મક ફાયદેો મેળવવા માટે ક્રિયા તા પાતે જ કરવી પડે છે. એ ક્રિયા કરવામાં પેાતાનું કે ખીજાનું જ્ઞાન માદક અને છે. આ રીતે જ્ઞાન અને ક્રિયા પરસ્પર એક ખીજા સાથે સંકળાયેલાં છે. એમાંથી એકનું પણ ખંડન થઈ શકે તેમ નથી. એકનુ ખંડન કરતા જાનું પણ ખંડન થઈ જાય છે.
૧૦૩૩
બીજી વાત એ છે કે–જેને શ્રદ્ધા નહિ હાય તેને જ્ઞાન થઈ શકવાનુ જ નથી. એકડા ભણતી વખતે બાળકને એકડાની જરૂરીયાતનું ભાન હાતું જ નથી. એ એકડા માબાપ કે મહેતાના કહેવાથી જ ભણે છે. મહેતાના કહેવા ઉપર વિશ્વાસ રાખવાથી જ તે જ્ઞાની બની શકે છે. એ રીતે ખાળક, ખા, ખાપા, કાકા, મામા, વિગેરે શબ્દો મીજાનો ખાલાવ્યેાજ ખેલે છે. સમજ્યા પછી નથી ખેલતા, પણ મેલ્યા પછી જ સમજે છે. તે વખતે જો શ્રદ્ધાપૂર્વક ખેલવાની ક્રિયા કરી ન હેાત, તેા જ્ઞાન થવાનુ જ શી રીતે હાત? અણુસમજણુમાંથી સમજણા શ્રદ્ધાના આધારે જ થવાય છે, પરન્તુ સમજણા થયા પછી લાકા એ શ્રદ્ધાને જ વગેાવવાનેા ધંધા કરે છે, તે કેટલું અજ્ઞાન અને અણુસમજ ભર્યું કાય છે?
શ્રદ્ધા અને જ્ઞાનની જેટલી જરૂર છે તેટલી જ ક્રિયાની