________________
ધર્મ શ્રદ્ધા
શકાય છે. પારાના ચંચળ અને અગ્નિમાં ઉડી જવાના સ્વભાવ પણ જેમ તથાપ્રકારની ભાવના દેવાથી પલટાઇને સ્થિર થાય છે: અગ્નિની દાહક્તા પણ મંત્રપ્રયાગ વડે, ઔષધિ વડે, કે સત્ય, શીલ અને તપની આચરણા વડે પલટાતી અનુભવાય છે: લેહચુમ્બક પાષાણુ પણ અગ્નિથી મૃત થયા બાદ અથવા બીજી ઔષધએથી સંયુક્ત થયા બાદ લેાહગ્રહણ કરવાના સ્વભાવ છેાડી દે છે: વાયુ ચંચલ સ્વભાવવાળા હાવા છતાં પણ પખાલમાં પુરાવવાથી સ્થિર રહે છેઃ મીજ અંકુરા ઉત્પન્ન કરવાના સ્વભાવવાળુ હોવા છતાં, મળી ગયા પછી અંકુરાત્ત્પત્તિ થતી નથી, તેમ જીવને કર્મ ગ્રહણ કરવાના સ્વભાવ પણ સિદ્ધત્વ પામવા ખાદ નાશ પામે છે.
19R
પ્રશ્ન॰ જગતના જીવા ક પ્રમાણે સુખદુ:ખને ભાગવે છે, તા તે કમ ગણુને પ્રેરનાર કાણુ છે?
ઉત્તર૦ પ્રેરનાર કાઈ નથી. ભગવાન, દેવ દૈવત, વિધાતા, વિધિ, કાલ, યમ, કૃતાન્ત કે લેખ, એ સઘળાં કર્મનાં જ નામેા છે.
કાઈની પણ પ્રેરણા વિના કર્મ પેાતાના સ્વભાવે જ આત્માને સ્વ-સ્વરૂપ ચાગ્ય ફળ પમાડે છે. જે જીવે અજવ શરીરની સાથે સંબંધ રાખી હાલ જીવે છે, પૂર્વે છતા હતા અને ભવિષ્યમાં જીવશે, તે સર્વોને કમ્પની સાથે ત્રૈકાલક સંગમ છે. આખુ જગત્ ષદ્રવ્ય અને પંચસમવાયમય છે. પંચસમવાયના સામર્થ્ય થી જીવ કર્મોનુ ગ્રહણુ, ધારણુ અને ઉપભાગ આદિ કરે છે.
પ્રશ્ન૦ કર્મી જડ છે, નિજભાગકાળને જાણતા નથી અને