________________
દેવે સાચા છે, તેમને ગ્રહણ કરેલો અને ઉપદેશેલ માર્ગ સાચે છે, એમ શ્રદ્ધાપૂર્વક માનીને તેમની પૂજા કરનારે, એ માર્ગ ગ્રહણ કરવા માટે સદા તત્પરજ હોય. જેઓ શ્રી તીર્થંકર દેવોના ત્યાગ માર્ગના અથી નથી, તેઓ શ્રી તીર્થકર દેવની પૂજા કરતા હોય તે પણ તે પૂજા વાસ્તવિક થઈ ગણાય નહિ શ્રીતીર્થકર દેવેની વાસ્તવિક પૂજા તેમના ગુણોનું, અને તેમણે ઉપદેશેલા ત્યાગ માર્ગનું બહુમાન કરવા અને તે ગુણે વિગેરેને જીવનમાં નિકટ લાવવા માટે છે. એ સિવાય શેખ, રૂઢિ કે એહિક લાલસા ખાતર થતી શ્રીતીર્થકર દેવેની પૂજા વાસ્તવિક નથી.
પ્રશ્ન જડને પૂજવાથી જડ જેવા ન થવાય ?
ઉત્તર કેટલાકે શ્રી જિનમૂર્તિ જડ હોવાથી, તેની પૂજા કરનારા જડ જેવા બની જાય છે, એ આક્ષેપ કરે છે. પરંતુ તે ખરેખર ! તેઓની–આક્ષેપ કરનારાઓની અતિશય જડ દશાને જ સૂચવે છે. જડ વસ્તુઓમાં પણ ચતન્ય પ્રગટાવવાની તાકાત હોય છે, તે તેઓના ખ્યાલમાં હોતું જ નથી. સંસારી અવસ્થામાં રહેલા જીની જડતાને દૂર કુસ્વાનું સાધન એજ્જુ ચેતન નથી પણ ચેતન સહિત કે રહિત જડજ છે. સંસારીઓને ચેતનની ઓળખાણ પણ જડ દ્વાસએજ થાય છે. એ વાત સાચી છે કે-જડ જેમ ચિતન્યને વિકાસ કરે છે, તેમ ચિતન્યને નાશ પણ કરે છે. અને એટલા માટે જ જ્ઞાની પુરૂષાએ ચિતન્યને વિનાશ કરનાર જડ સાધનથી જેમ બને તેમ દૂર રહેવા ફરમાવ્યું છે અને ચૈતન્યને વિકાસ કરનારા જડ સાધનની નિરંત-ઉપાસના કરવા
