________________
સુકિત
૩૯
કેવળજ્ઞાની તથા કેવલદશી છે, તેથી સાધુએ પણ સર્વ જગ તુની વિનશ્વરતાને સદા એ છે: સિદ્ધો આનન્દ–પરિપૂ છે, તેથી સાધુઓ પણ સતેાષ અને સમભાવના સુખના અનુભવ લેવા નિરન્તર પ્રયત્ન કરે છે.
એ રીતે સત્ય, શીલ, ક્ષમા, સ ંતેાષ, પરોપકાર, નિર્દે ણુતા, વીતરાગતા, નિ:સગતા, અપ્રતિબદ્ધચારિતા, નિર્વિ કારિતા, નિશ્ચલતા, અસ્વામિસેવિતા, નિર્ભિક્તા, અલ્પાનતા, સંસારસંબંધશ્રુગુપ્સિતા, વિગેરે મુમુક્ષુઓના અલ્પ ગુણ્ણા એ સિદ્ધાત્માએના અનુકરણરૂપ હાવાથી વધતા વધતા સિદ્ધિક્ષેત્રમાં અનંત અને પરિપૂર્ણ થાય છે.
પ્રશ્ન૦ સિદ્ધાત્માઓને શરીર અને ઇન્દ્રિયા વિના શું સુખ માનવું ?
ઉત્તર॰ જેમ મનુષ્યને અદ્ભુત નૃત્ય દર્શનથી સુખ થાય છે, તેમ સિદ્ધ ભગવાને વિશ્વના વર્તાવરૂપ નાટકના પ્રેક્ષણથી નિત્ય સુખ વતે છે. નિદ્રાવસ્થામાં ઇન્દ્રિયજન્ય સુખ કે હાથપગ આદિની ચેષ્ટા નહિ હેાવા છતાં તે સુખી છે, એમ કહેવાય છે અથવા જાગ્રત અવસ્થામાં કોઈ સ ંતાષી માણસને સ્પર્ધાદિ વિષયા કે તેના સાધનાના ચેગ નહિ હાવા છતાં તે પરમસુખી છે અને તેનું સુખ તેજ જાણે છે, એમ કહેવાય છે, તેમ સિદ્ધાત્માઓને ઇન્દ્રિયાના વિષયેા અને હસ્તપાદાદિની ક્રિયા નહિ હાવા છતાં અન'તસુખ છે અને તેમના તે સુખને તેએજ જાણે છે પણ તે સુખના જ્ઞાનથી હીન આત્માઓ જાણતા નથી: સિદ્ધો વડે પણ તે સુખ કહેવાતું નથી માટે તે સુખ અનિર્વચનીય છે, એમ કહેવાય છે.
