________________
ધ
પ્રશ્ન૦ પશુ વધને ઉપદેશ કાઈ ધ શાસ્ત્ર કરે છે ? ઉત્તરૢ૦ પશુ વધાદિના ઉપદેશ કરનાર હેાવાથી જ વેદશાસ્ત્ર પ્રમાણભૂત નથી. કેટલાક તેને અપૌરૂષય કહે છે, તે પણ અસત્ય છે. કારણ કે વેદ વર્ણાત્મક છે અને વ ક–તાલુ વિગેરે સ્થાનાના અભિઘાતથી ઉત્પન્ન થાય છે. એ સ્થાન પુરૂષને હેાય છે. વળી વચનની પ્રમાણુતા આપ્તને આધીન છે. અપૌરૂષય વેદ આપ્તપ્રણીત અની શકતા નથી, તેથી તે પ્રમાણભૂત કેમ મનાય ? વેદનુ અપ્રામાણ્ય તેના ઉપદેશથી પણ સિદ્ધ થાય છે. પશુવધ, વૃક્ષપૂજન, પિતૃતર્પણ, ગાસ્પર્શી વિધાન અને અગ્નિની આહુતિ વડે દેવ— પ્રીતિસંપાદન વિગેરેના ઉપદેશ આપનાર વેદશાસ્ત્ર પ્રામાણિક પુરૂષોને માનવા લાયક કેવી રીતે બની શકે?
૨૫
પ્રશ્ન વેદ શાસ્ત્રના ઉપદેશમાં પરસ્પર વિરાધ છે ? ઉત્તર॰ હા. યાને ધર્મ કહીને, એ જ વેદ પાછા ચજ્ઞાદિ નિમિત્તે પશુધને પણ ધર્મ તરીકે સમજાવે છે. પશુવધથી સ્વર્ગ પ્રાપ્ત થતા હાય, તેા મનુષ્યવધથી કેમ નહિ ? પશુ મનુષ્યથી ઉતરતા દરજ્જાનું પ્રાણી છે, તા મનુષ્ય પણ દેવ કરતાં તેા નીચા દરજ્જાનું પ્રાણી છે. જે માણસ દયા પાળે છે, સત્ય ખેલે છે, કામને વિષે આસક્ત મનવાળા નથી, સંતપુરૂષાનાં ચરણેાની સેવા કરે છે અને પરમાત્માને વિષે ભક્તિવાન છે, એવા માણસ પશુહિંસા ન કરે તેા શું તેને સ્વર્ગ ન મળે ? અવશ્ય મળે. તેમ છતાં પણ જે શાસ્ત્ર ધર્મ નિમિત્તે હિંસાનું વિધાન કરે, તે શાસ્ત્રને અનાવનાર પાષાણુ, લેાખંડ કે વજાથી પણ કઠિન હૈયાવાળા ક્રૂર કેમ ન હેાવા જોઈએ ?
