________________
ધમ પશુઓની જેમ વેચાણ, દેહન કે પીડન આદિ કેમ થઈ રહ્યું છે? ગાયની જેમ લીમડો, આકડે, પીંપળ, જળ, મૂસલ, ઉખલ કે દેહલી–ઉંબરે વિગેરે વસ્તુઓને પૂજવાનું વિધાન કરનાર કે તે તે વસ્તુઓને દેવ તરીકે ઓળખાવનાર વેદશાસ્ત્ર, એ સંપૂર્ણ જ્ઞાનીનું નહિ પણ અલ્પજ્ઞનું રચેલું છે, એમ કહેવામાં ખોટું શું છે ?
અગ્નિમાં નાખેલું દ્રવ્ય શીધ્ર ભમીભૂત થાય છે, એમ નજરે દેખવા છતાં, એનાથી દેવતાઓ તૃપ્ત થાય છે, એમ કહેવું, એના જેવું વિસંવાદી વચન બીજું કયું હોઈ શકે? દેવતાઓને કવલાહાર હતું જ નથી. આહારની અભિલાષા થતાં જ દેવને શરીરમાં અમૃતાહાર વ્યાપી જાય છે અને તેનાથી જ તેઓની તૃપ્તિ થઈ જાય છે. તે છતાં દેવેનું તર્પણ અગ્નિ દ્વારાએ માનવું, એમાં વિરોધ નથી? અગ્નિને દેવતાનું મુખ કહેવું, એ પણ ગેરવ્યાજબી છે. એક જ મુખથી ખાવામાં દેવતાઓને પરસ્પર ઉચ્છિષ્ટ (એઠું) ભજન નહિ પ્રાપ્ત થાય? અથવા અગ્નિમાં જેમ ઉત્તમ પદાર્થો પડે છે, તેમ અશુચિ-અપવિત્ર પદાર્થો પણ નથી પડતા? તે પણ દેવતાઓને પહોંચે છે, એમ માનવાથી દેવોની આશાતના નથી થતી?
મિથુન અને પરિગ્રહ સેવનમાં પાપ છે એમ કહ્યા પછી રચાવાનું માપુ !” તથા બ્રાહ્મણ-શ્રમણને કરેલું લક્ષમી, ભૂમિ કે રાજ્યાદિકનું દાન પણ ધર્મ માટે થાય છે, એમ કહેવું એ સ્પષ્ટ વિરેાધી નથી ?
આ રીતે પરસ્પર વિરોધી વાતોને ઉપદેશ કરનાર
