________________
૬૭૬
जम्बूद्दपप्रज्ञप्तिसूत्रे
चक्रिसकलसैन्याक्रान्तत्वेऽपि न मनागपि कम्पते इतिभावः पुनः कीदृशं चर्मरत्नम् 'अभेङजकवयं' अभेद्यकवचम् अभेद्यं दुर्मेधं कवचमिव अभेद्यकवचम् वज्रपञ्जरमिव दुर्भेदमितिभावः 'जंतं सलिलासु सागरेसु य उत्तरणं' सलिलासु सागरेषु च उत्तरणयन्त्रम्, तत्र सलिलासु नदीषु सागरेषु समुद्रेषु चोत्तरणयन्त्रं पारगमनोपायभूतम् 'दिव्वं चक्करयणं' दिव्यं देवकृतप्रातिहार्य देवकृत स्तुति सम्पन्नमित्यर्थः चर्मरत्नं चर्मसु प्रधानम् अनलजलादिभिरनुपघात्यवीर्यत्वात् पुनः 'सणसत्तरसाई' सव्वण्णाई' जत्थ रोहंति एगदिवसेण वाविभाई' यत्र शण सप्तदशानि सर्वधान्यानि रोहन्ते एकदिवसेनोप्तानि, तत्र शणं - शणधान्यम् सप्तदशसप्तदश - संख्यापूरकं येषु तानि शणमप्तदशानि सर्वधान्यानि यत्र रोहन्ते जायन्ते एकदिवसेनोप्तानि, एयं सम्प्रदायः गृहपतिरत्नेन अस्मिश्चर्मणि धान्यानि सूर्योदये उप्यन्ते अस्तसमये च लूयन्ते इति, सप्तदश धान्यानित्विमानि, "सालि १ जव २ वीहि ३ भी वह जरा सा भी कंपित नहीं हो सकता है यहो बात यहां सूचीत की गई है जिस प्रकार वज्रपञ्जर दुर्भे होता है उसी प्रकार से यह भो दुर्भेद्य था (जंतं सलिलासु सागरे सुय उत्तरणं) इसके बल से चक्रवर्ती का समस्त कटक नदीयों को और सागरों को समुद्रों को पार कर देता है । अर्थात् नदियों के और समुद्रों के पार करने में यह एक आयभूत यंत्र हैं । (दिव्वं चम्मरयणं सणसत्तरसाईं सव्वघण्णाई जत्थ रोहंति एगदिवसेण वाविआई ) यह देव कृत परि हार्य रूप होता है - देवकृतस्तुति सम्पन्न होता है । अन्नजलादि से इसका उपघात नहीं हो सकता है क्योंकि यह ऐसी हो शक्ति सम्पन्न होता है अतः यह समस्त प्रकार के चमड़ों में प्रधान होने से चर्मरत्न कहा गया है । इसके बोयेगये शण और १७ प्रकार के धान्य ही एक दिन में उत्पन्न हो जाते हैं । फलित हो जाते हैं । शण धान्यका नाम शण हैं । ऐसा सम्प्रदाय हैं कि गृहपति रत्न द्वारा इस चर्मरत्न पर सूर्योदय के समय धान्य बोदिये जाते हैं और मस्त के समय में काटलिये जाते हैं उन १७ प्रकार के धान्यों के नाम इस प्रकार से हैं - " सालि १जव સેના પણુ જો તેને ચાલિત કરવા-કપિત કરવા પ્રયત્ન કરે તે પશુ તે સડે જ પણ કપિત થઈ શકે નહિ. એ જ વાત અત્રે સૂચિત કરવામાં આવી છે જેમ વ પજર દુલે ઘ હાય छे, तेमन से पशु हुलेध तुं. (जंत सलिलासु सागरेसु य उत्तराणं) सेना मजथी य વીનું સમર કટક નદીઓને અને સાગરે ને, સમુદ્રોને પાર કરી જાય છે. એટલે કે नहीओ। अने समुद्रोने पर वाम से मे महत्त्वपूर्ण यंत्र छे. (दिव्व चम्मरयणं सणसत्तरसाई सव्वधण्णाई जत्थ रोहंति एगदिवसेण वाविआई) मे देवड्ठ्ठत परिहार्य ३५ હાય છે. દેવકૃત્ત સ્તુતિ પ્રખ્યન્ત હય છે, અન્નજળ વગેરેથી એના ઉપઘાત થઈ શકતા નથી. કેમકે એ એવી જ શક્તિયો સમ્પન ડેાય છે. આમ એ સમસ્ત પ્રકારના ચર્ચામાં પ્રધાન હાવાથી ચરત્ન કહેવામાં આવ્યું છે. એના વડે વિપત શણુ અને ૧૭ પ્રકારના ધાન્યા એક ડિવસમાં જ ઉત્પન્ન થઇ જાય છે...ફલિત થઇ જાય છે. શત્રુ ધાન્યનું નામ શત્રુ છે એવે સમ્પઢાય (રિવાજ) છે ગૃહપતિ રત્ન વડેએ ચમ રત્ન ઉપર સર્વોદય સમયે ધાન્યો વિપત કરવામાં આવે છે અને સૂર્યાસ્ત થાય તે સમયે માન્યોની લણણી કરવામાં આવે છે
/
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
