________________
६८३.
प्राकशिका टीका तृ० वक्षस्कारः सु० १३ सुषेणसेनापतेर्विजयवर्णनम्
सामिआ देवयंव सरणागयामो तुब्भं विसयवासिणोत्ति विजयं जंपमाणा' यूयमस्माकम् अत्र स्वामिकाः - स्वामिनः देवतामिव शरणागतास्मो वयं युष्माकं विषयवासिनः देशवासिनः भवद्भिः अस्मदेशविजीतत्वात् भवतामेवायं देश इति, इतिविजयं - विजयसूचकं वचो जल्पन्तः तदनु सेनापतिः किं कृतवान इत्याह- सेणावरणा जहारिहं ठविय पूइय विसज्जिया णिअत्ता सगाणि नगराणि पट्टणाणि अणुपविट्ठा' सेनापतिना सुषेण माम्ना यथा यथौचित्येन स्थापिताः नगराद्याधिपत्यादि पूर्वकार्येषु नियोजिताः ततः पूजिताः वस्त्रादिभि आदरसूचकवचोभिश्च निसर्जिताः स्वस्थानगमनायानुज्ञाताः निवृत्ता - प्रत्यावृत्ता सन्तः स्वकानि निजानि नगराणि पत्तनानि च अनुप्रविष्टाः गताः विसर्जनानन्तरं सेनापतिर्यत् कृतवान् तदाह- 'ताहे' इत्यादि । ' ताहे सेणावई सविणयो वेचूण पाहुडाई और उसे मस्तक पर लगा करके बड़ी नम्रतासे युक्त होकर ऐसा कहा को-आप हमारे स्वामी है । (देवयं व सरणागयामो) हम देवता की तरह आपकी शरण में आये हुए हैं (तुन्भं विसयवासिणोत्ति विजयं जयमाणा सेणावइणा - जहारिहं ठविय पूइय विसज्जिया णियत्ता सगाणि नगराणि पट्टणाणि अणुपविट्ठा) हम आपके ही देशवासी हैं आप यद्यपि हमारे देश से विजातीय हैं तो भी यह देश अपका ही है । इस प्रकार से विजय सूचक वचन कहते हुए उन सब को सेनापति ने उनके ही नगराधिपत्यादिरूप पूर्व के प्रस्थापित अपने अपने अधिकार स्थानों पर यथावत् प्रस्थापितकर के उनको वहां से विसर्जित कर दिये विसर्जित करने के पहले सुषेण सेनापति ने उन सभी को यथायोग्य वस्त्रादि अर्पित कर उनका सत्कार किया. एवं आदर पूर्वक के वचनों द्वारा उनका सम्मान किया इस प्रकार अपने अपने स्थान पर जाने के लिए सेनापति के द्वारा विसर्जित हुए वे अधिकारी आदिजन अपने अपने नगर एवं पत्तनादि में जा बसे उनके जाने के अनन्तर सेनापतिने क्या किया उस विषय में सूत्रकार कहते हैं - ( ताहे सेणावई सविणओ तेनी समक्ष सेटना ३५मां भूडी. ( पुणरवि काऊन अर्जालि मत्थयमि पणया तुम्भ अम्हे Sथ समिआ ) भन्न पाछा बजती वमते ते संगति मनावने । तेने भरत भूमीने यूज नम्र पणे याप्रमाणे अद्धुं -डे आपश्री अभारा स्वाभी छे। (देवयं व सरनागयामो) अभे देवतायोनी प्रेम आापना शरणे माव्या छाये. ( तुब्भं विसयवासिणो त्ति विजय जंपमाणा सेणावरणा जहारिहं ठविय पुइय विसज्जिया वियत्ता सगाणि नगराणि पट्टणाणि अणुपविट्ठा) अभे आपश्रीना देशेना ४ रहेनारा छीथे यायश्री જો કે અમારા દેશથી વિજાતિય છે છતાં એ આ દેશ આપશ્રીના જ છે. આ પ્રમાણે વિનય સૂચક વચના કહેનારા તેએક્ સને સેનાપતિ સુષેણે તેમના જ નગરાધિપત્યાદિ રૂપ પૂ પ્રસ્થાપિત હાદ્દાઓ ઉપર યથાવત્ ચાલુ રાખીને તેમને વિસર્જિત કરી દીધા. વિસર્જિત કર્યા પહેલાં સેન પતિ સુષેણે તેમને વસ્ત્રાદિ અપી'ને તેમના સત્કાર કર્યો અને આદર પૂર્વક વચા વડે તેમનુ સન્માન કર્યુ હતુ. આ પ્રમાણે પેત પેાતાના સ્થાને ઉપર જવા માટે સેનાપતિ વડે વિસર્જિત કરવામાં આવેલા તે સવ અધિકારી વગેરે લેાકો પેાત પેાતાના નગરી તેમજ પત્તન તરફ જતા રહ્યા. તેએ સવ જતા રહ્યા ત્યારબાદ સેનાપતિએ શું કર્યુ” એ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
