________________
પ્રકરણ : ૧
ધરમ ધરમ કરતો જગ સહુ ફરે,
ધરમ ન જાણે હો મર્મ, જિનેશ્વર ધરમ જિનેશ્વર ચરણ ગ્રહ્યા પછી,
કોઈ ન બાંધે તો કર્મ. જિનેશ્વર૦' બાળપણથી એક એવી શ્રદ્ધા હતી કે તીર્થકર ભગવાન જેવા કોઈ દેવ નથી અને ગૌતમસ્વામી જેવા બીજા ગુરુ નથી. કોઈ પૂર્વપુણ્યના ઉદયથી સાચા સદગુરની શોધ અંતરમાં ચાલ્યા કરતી હતી કે ગૌતમસ્વામી જેવા ગુરુ મળે તો ભગવાનનો સાચો ધર્મ સમજાય. અને બન્યું એવું કે જેમ કહ્યું છે કે “યાશિ ભાવના થી, સિદ્ધિ “તિ તાદ્રશ' - એવી રીતે ૧૯૮૦માં ભારત જવાનું થયું અને મને શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર એક જ્ઞાની પુરુષ છે એવી વાત જાણવા મળી. મુંબઈથી આઠ દિવસ સુધી ‘અગાસ શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર' આશ્રમમાં જવાનો સુયોગ મળ્યો અને એ પવિત્ર ભૂમિમાં સાચા સદ્દગુરુની ઓળખાણ, શ્રદ્ધા, પ્રતીતિ થઈ. આઠ દિવસના સત્સંગમાં અધ્યાત્મધર્મના જાણે બીજ વવાઈ ગયા અને ૧૯૮૦માં અગાસમાં જીવનમાં પ્રથમવાર જેઓશ્રીના નામો પણ નહોતા સાંભળ્યા એવા અધ્યાત્મ જગતના મહાજ્ઞાની પુરુષોના સ્તવનોનો અભ્યાસ-ચિંતન-મનન કરવાનો લાભ મલ્યો. લગભગ ૮૦ વર્ષ પહેલાં શ્રી લઘુરાજસ્વામીએ ‘નિત્યક્રમ” નામનું પુસ્તક રચ્યું જેમાં શ્રીમદ્ રાજચંદ્રના બધા પદોની નિત્યક્રમની રચના છે તે નાનકડા પુસ્તકમાં ૯૬ સ્તવનો આ ચાર મહાપુરુષોના જાણવામાં આવ્યા - શ્રી આનંદઘનજી કૃત ચોવીસી, શ્રીમદ્ દેવચંદ્રજીકૃત ચોવીસી, ઉપાધ્યાય યશોવિજયજી કૃત ચોવીસી અને મુનિશ્રી મોહનવિજયજી કૃત તીર્થકર ચોવીસીના સ્તવનો દરરોજ ત્યાં સવારના નિત્યક્રમ (ચાર સ્તવનો)માં ગવાતા. ત્યાં મેં નીચેનું પદ સાંભળ્યું અને આત્મામાં અપૂર્વ જાગૃતિ આવી :
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન ‘પ્રવચન અંજન જો સદ્ગુરુ કરે, દેખે પરમ નિધાન, હૃદય નયણ નિહાળે જગધણી, મહિમા મેરૂ સમાન. જિનેશ્વર, દોડતા દોડતા દોડતા દોડિયો, જેતી મનની રે દોડ જિનેશ્વ૨૦ પ્રેમ પ્રતીત વિચારો ટુંકડી, ગુરુગમ લેજો રે જોડ. જિનેશ્વર૦
યોગીરાજ આનંદઘનજી - ધર્મનાથજી સ્તવન) અમૃતનું એક બિંદુ જેમ મનુષ્યને અમર કરી દે છે, વરસતા જળબિન્દુથી જેમ ચાતક અને મોર નાચી ઉઠે છે, વસંતઋતુમાં જેમ ફૂલો ખીલી ઉઠે છે, તેમ મારા હૃદયમાં આ ચાર મહાત્માઓના સ્તવનોનો અભ્યાસ, શ્રવણ, અને ભક્તિથી હૃદયમાં જાણે અધ્યાત્મનો અરૂણોદય થયો હોય તેવું ભાસ્યું. આજ્ઞા-ભક્તિનો નિયમ લઈને અગાસ આશ્રમમાંથી ત્રીસેક (૩૦) ધર્મશાસ્ત્રો (વચનામૃત, સમાધિતંત્ર, આઠદૃષ્ટિની સજઝાય આદિ ગ્રન્થો) લઈને પાછા અમેરિકા આવવાનું થયું. મારી બધી ધર્મસાધના અહીંથી જ શરૂ થઈ છે.
દેવ-ગુરુ કૃપાથી અમેરિકાની ભૂમિના શાંત વાતાવરણમાં અને એકાંત મને પ્રિય હોવાથી મને સન્શાસ્ત્રનો સ્વાધ્યાય કરવાની ખૂબ જ રુચિ થઈ અને દરરોજનાં ૪ થી ૬ કલાક ધર્મ અભ્યાસ કરવાનો ક્રમ લગભગ ૧૯૮૦ થી શરૂ થયો અને તે ક્રમ વધતો ગયો. આ સાથે સંસ્કૃત-પ્રાકૃતનો અભ્યાસ પણ જાતે કર્યો જેથી Original Text નો મર્મ સમજાય. છેલ્લા ૩૫ વર્ષમાં અમેરિકામાં વીસેક Center માં સ્વાધ્યાય, શિબીરો, તથા પર્યુષણ કરાવવાનો સુયોગ મળ્યો.
મારી પોતાની સાધનામાં ઉપાધ્યાય યશોવિજયજી અને આચાર્ય હરિભદ્રના ઘણા ઉત્તમ ગ્રંથો જેવા કે અધ્યાત્મસાર, જ્ઞાનસાર, યોગદૃષ્ટિ સમુચ્ચય, શોષક પ્રકરણ, વચનામૃત, યોગબિન્દુ, ધર્મબિન્દુ, દ્રવ્યગુણ પર્યાયનો રાસ આદિ ઉત્તમ સતુશાસ્ત્રોનો ઊંડાણથી અભ્યાસ કરવાનો