________________
૧૬૦
પ્રકરણ : ૮
અનંતકાળ સિદ્ધાલયમાં બિરાજે છે ! જે સાધકને સાચા સદ્ગુરુનો સુયોગ પ્રાપ્ત થાય અને નિરંતર તેમના સત્યમાગમ કરતાં ઓઘદૃષ્ટિમાંથી યોગદૃષ્ટિમાં આવી, સમ્યક્દર્શન પ્રાપ્ત કરે તેવા સાધકના હૃદયમાં જ્ઞાનીનું માહાત્મ્ય કેવું હોય તે હવેની ગાથામાં જોઈએ : ‘અહો ! જિનવાણી જાણી તેણે માણી''
અમિયભરી મૂરતિ રચી રે, ઉપમા ન ઘટે કોય, શાંત સુધારસ ઝીલતી રે, નીરખત તૃપ્તિ ન હોય. વિમલજિન દીઠા લોયણ આજ. (૫)
હે પ્રભુ ! આપની મૂર્તિ - પ્રતિમાજી તો અમિયભરી એટલે અમૃતનો ઘનપિંડ અથવા અમૃતનો સાગર જાણે હોય તેવું ભાસે છે. એના જેવી આ રચનાની ઉપમા આપી શકાય તેવી જગતમાં કોઈ વસ્તુ જ નથી. વળી હે નાથ ! આપે તો રાગ-દ્વેષ અને અજ્ઞાન તથા સર્વઘાતિ કર્મોનો ક્ષય કરીને પૂર્ણ વીતરાગતા અને સર્વજ્ઞતા આદિ અનંતગુણોને પ્રાપ્ત કરીને ભોગવો છો અને આપની વીતરાગ મુખમુદ્રા જાણે શાંત સુધારસ એટલે અમૃતનો ધોધ નિરંતર વહેતો હોય તેવી અનુપમ અને અલૌકિક છે. તેથી આપની વીતરાગમુદ્રાને વારંવાર જોવા છતાંય તૃપ્તિ જ થતી નથી. એવી મોહનગારી આપની મૂર્તિ છે. મહાત્મા કબીરજીએ એક પદમાં વીતરાગ પ્રતિમા વિષે અદ્ભૂત પોતાનો અનુભવ વ્યક્ત કર્યો છે :
“મોક્ષકી નીશાની, દેખ લે જિન પ્રતિમા !’’ (સંત કબીર વાણી)
મંગળાચરણમાં આપણે જણાવેલું કે ગૌતમસ્વામી પાસેથી ૧૫૦૦ તાપસોએ દીક્ષા લીધી ત્યાર પછી ભગવાનના અનંતગુણોનું વર્ણન સાંભળતા સાંભળતા, રસ્તામાં જ ૫૦૦ તાપસો કેવળજ્ઞાન પામ્યા, આગળ વધતાં તેમને ભગવાન મહાવીરના સમવસરણનાં
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
૧૬૧
દર્શન થતાં બીજા પ૦૦ તાપસો કેવળજ્ઞાન પામ્યા અને સમવરસણ નજીક આવતાં દેવાધિદેવ ભગવાન મહાવીરના દર્શન થતાં બાકીના ૫૦૦ કેવળ જ્ઞાન પામ્યા !!! આપણા હૃદયમાં ભગવાનના દર્શન કરતાં, દેરાસરમાં ચૈત્યવંદન કરતાં આવું માહાત્મ્ય જાગે તો અવશ્ય કલ્યાણ થાય જ.
હવે ઉપસંહારમાં પોતાની એકમાત્ર યાચના પ્રભુને કરે છે ઃ
એક અરજ સેવક તણી રે, અવધારો જિનદેવ,
કૃપા કરી મુજ દીજીએ રે, આનંદઘન પદ સેવ. વિમલજિન દીઠા લોયણ આજ ... (૬)
હે પ્રભુ ! કૃપા કરીને મને આપના આનંદઘનરૂપ ચરણકમળની સેવા આપો. અહીં સેવા એટલે ભગવાને પ્રકાશેલા બધા જ અનુષ્ઠાનોની આજ્ઞાપૂર્વક આરાધના કરવાની કૃપા માગે છે જેથી મારો મનુષ્યજીવન સફળ થઈ જાય. પરંતુ તે સાથે પ્રભુની સેવા કરવી તે કેવી યોગ્યતા માગે છે તે આનંદઘનજીના ૧૪ મા સ્તવનની એક ગાથા અત્રે વિચારવા મૂકી છે ઃ
“ધાર તરવારની સોહલી, દોહલી, ચૌદમા જિનતણી ચરણ સેવા, ધાર પર નાચતા દેખ બાજીગરા, સેવના-ધાર પર ન રહે દેવા. (૧) (શ્રી આનંદઘનજી કૃત અનંતનાથ ભગવાનનું સ્તવન)
આગળના ૧૩મા સ્તવનની છેલ્લી ગાથામાં શ્રીમદ્ આનંદઘનજી મહારાજ પ્રભુના ચરણકમળની સેવાની યાચના કરે છે. તેથી આપણને પ્રશ્ન થાય કે માગી માગીને પ્રભુની સેવા માત્ર કેમ માગી ? આપણે સામાન્યપણે બધા જૈનો દેરાસર જઈએ છીએ, ઘણા નવકારશી તથા ચોવિહાર પણ કરે છે, નિયમિતપણે ચૈત્યવંદન, સામાયિક વગેરે કરીએ જ છીએ તો તે સેવા જ થઈને ? તે સંશય દૂર કરવા