________________
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
૧૭૩ ભાવના કરીએ અને આ સ્તવન અત્રે પુરું કરીએ છીએ, હે પ્રભુ કૃપા કરીને અમને તારો.
૧૭૨
પ્રકરણ : ૮ અધ્યાત્મયોગી હતા તે તો તેમના સ્તવનોની રચના જ સાખ પૂરે છે. છતાંય, પોતે ભગવાન આગળ શ્રી ગૌતમસ્વામીની જેમ બાળક બનીને કાલાવાલા કરે છે કે હે પ્રભુ ! તમારી પાંત્રીશ અતિશય યુક્ત સાવાદ રસથી ઉછળતી, અવિસંવાદી અને ભવદુઃખવારિણી, શીવસુખકારિણી એવી જિનવાણીને હું સંપૂર્ણ ભાવોથી સમજું, અનુભવું એવી શક્તિ આપજો. અર્થાતુ ગર્ભિત રીતે શ્રી દેવચંદ્રજીએ ભગવાન આગળ જાણે કેવળજ્ઞાન માગી લીધું કે જેથી ભગવાનની વાણી સર્વ નયોથી સમજાય તેવી સર્વ સ્યાદ્વાદથી પૂર્ણપણે સમજાય, અનુભવાય જે કેવળી ભગવાન જ સંપૂર્ણપણે જાણે છે.
અંતમાં ભગવાનને પોતાની ભાવના જણાવે છે કે આપ કૃપા કરો જેથી ચોથાથી બારમા ગુણસ્થાનક સુધીની સાધક દશા હું પૂર્ણપણે સાધી શકું, અને પ્રાંતે આપની કૃપાથી સિદ્ધદશાની પ્રાપ્તિ કરી દેવામાં ચંદ્રમાં સમાન વિમળ કહેતાં નિર્મળ એવી પ્રભુની પ્રભુતા અર્થાત્ આત્મ ઐશ્વર્યનો પ્રકાશ હું પણ પ્રાપ્ત કરું અર્થાત્ મારા અનંત ગુણો - અનંતજ્ઞાન, અનંતદર્શન, અનંતવીર્ય અને અનંત સુખ નિરાવરણ થાય અને હું સંપૂર્ણ વીતરાગતા અને સર્વજ્ઞતા રૂપી પ્રભુતા પ્રાપ્ત કરી આપની કૃપાથી ધન્ય ધન્ય થાઉં !!! આવી અલૌકિક સિદ્ધદશાનું વર્ણન આપણને શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી પોતાના રચેલા અપૂર્વ અવસર પદમાં તાદેશ ચિતાર આપે છે :“પૂર્વપ્રયોગાદિ કારણના યોગથી,
ઉર્ધ્વગમન સિદ્ધાલય પ્રાપ્ત સુસ્થિત જો, સાદિ અનંત અનંત સમાધિસુખમાં, અનંત દર્શન જ્ઞાન અનંત સહિત જો
અપૂર્વ અવસર એવો ક્યારે આવશે ? આપણે પણ ભક્તિભાવે આ અપૂર્વ અવસરની પરમ પદની
૩. ઉપાધ્યાય યશોવિજયજી કૃત
ઋષભદેવ ભગવાનનું સ્તવન ઉપાધ્યાય યશોવિજયજીએ તીર્થકર ચોવીસીના ૨૪ સ્તવનો રચ્યા છે. તે ઉપરાંત છૂટક ૧૩ સ્તવનો રચ્યા છે, તેમાંનું આ સ્તવન
ભક્તિયોગનું એક વિશિષ્ટ, ઊંડાણભર્યું અને ઉપમા અલંકારોથી સુશોભિત સ્તવન છે. પ્રભુની ભક્તિ મુક્તિથી પણ વિશેષ જેમને પ્રિય છે એવા તાર્કિકશિરોમણી, ન્યાયાચાર્યની આ ઉત્કૃષ્ટ ભક્તિપદની રચનાનો રસાસ્વાદ હવે સમજીએ, ગાઈએ, માણીએ, નિમગ્ન થઈએ
ઋષભ જિનરાજ મુજ આજ દિન અતિ ભલો,
ગુણનીલો જેણે તું નયણ દીઠો, દુઃખ ટળ્યા, સુખ મિલ્યાં, સ્વામી ! તું નીરખતાં,
સુકૃત સંચય સુવો, પાપ નીઠો. ઋષભ જિનરાજ...(૧) ઋષભદેવ ભગવાનના દર્શન થતાં ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મ. પ્રસન્નતાથી કહે છે કે, હે ઋષભ જિનરાજ ! આજનો મારો દિવસ ઘણો જ ભલો એટલે શ્રેષ્ઠ છે કે ગુણોમાં નીલમણી સમાન આપ પરમાત્માના મને ભાવચક્ષુથી યથાર્થ દર્શન થયા ! હે પ્રભુ ! તમારી નિર્વિકાર વીતરાગ મુખમુદ્રાને નિરખતાં, એટલે ધ્યાનથી એકીટશે જોતાં મારું મન આપના અનંત ગુણોમાં જાણે લીન થઈ ગયું, મારા મનના સર્વ દુઃખો ટળી ગયા અને આત્મશાંતિરૂપ સાચા સુખની પ્રાપ્તિ થઈ ! આ ગાથામાં ઉપાધ્યાયજી આત્માની અનુભૂતિના અલૌકિક સુખની પ્રાપ્તિ વીતરાગ પ્રભુના દર્શનથી થઈ તેનો આનંદ વ્યક્ત કરે
