________________
૨૦૬
પ્રકરણ : ૯ ઇચ્છા તો સૌને હોય છે પણ જગતમાં લોકો આત્માને શોધવા જુદા જુદા તીર્થસ્થળોમાં ભટકે છે પણ જ્ઞાનદૃષ્ટિ પ્રાપ્ત થયા વગર અરૂપી એવો આત્મા બહાર ક્યાંય મળતો નથી. વળી ઘણીવાર અજ્ઞાની નામધારી ગુરુઓ લોકોને અમૂક તપ, જપ, દાન વગેરે કરવાથી પરમાત્મ તત્ત્વરૂપ નિધાન (ખજાનો) પ્રાપ્ત થશે એમ બતાવે છે. આ વાત તેઓ જાણે ગુરુ પણ અંધ અને ચેલા પણ અંધ તેના જેવું બને છે. આનું કારણ એ છે કે જે કંઈ પણ વસ્તુ જોવી હોય તે પ્રકાશના માધ્યમથી જ જોવાય છે. તેવી રીતે અનુભવી જ્ઞાની સદગુરુની જ્ઞાનદષ્ટિ, દિવ્યનયણ જયારે સાચા મુમુક્ષુને ગુરુકૃપાથી પ્રાપ્ત થાય ત્યારે દેહમાં રહેલો અરૂપી આત્મા મુખ આગળ એટલે પોતાના શરીરમાં જ રહેલ જગદીશ એટલે પરમેશ્વરની જ્યોતિ, ગુપ્ત ખજાનો જોઈ શકે છે. ‘બીન સગુરુ કોઈ ન ભેદ લહે” નિરમલ ગુણમણિ રોહણભૂધરા, મુનિજન માનસ હંસ, જિ. ધન્ય તે નગરી ધન્ય વેળા ઘડી માતપિતા કુલ વંશ. જિનેશ્વર. II
આ ગાથામાં તીર્થંકરદેવ કેવા છે તેનું વર્ણન કરે છે. પ્રભુ તો નિર્મળ ગુણરૂપી મણિઓને ઉત્પન્ન કરવામાં રોહણાચળ પર્વત જેવા છે. રોહણાચળનો પર્વત રત્નોની ઉત્પત્તિનું સ્થાન જણાય છે. વળી તીર્થંકરદેવ તો મુનિઓના મનરૂપી માનસરોવરમાં હંસ સમાન બિરાજમાન છે. અર્થાત્ મહામુનિઓ નિરંતર પ્રભુના ધ્યાનમાં મગ્ન જ હોય છે. એવા કરુણાસાગર તીર્થંકરદેવનો જ્યાં જન્મ થયો હોય તે નગરીને ધન્ય છે, તે જન્મપળને પણ ધન્ય છે અને તેમના માતા, પિતા, કુલ અને વંશને પણ ધન્ય છે કે જયાં ત્રણ લોકના મુગટમણી, જગતદિવાકર (સૂર્ય) કેવળજ્ઞાનના પ્રકાશથી જગતના જીવોને મોક્ષમાર્ગ બતાવનાર પ્રભુનો જન્મ થયો તે ભૂમિ પણ તીર્થ બની ગઈ ને ધન્ય ધન્ય થઈ. આવા જગદીશની જયોતિથી તેમના બોધરૂપી પ્રકાશથી
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
૨૦૭ ભવ્ય જીવો પોતાના પરમનિધાનરૂપ આત્મસ્વરૂપને જાણી, અનુભવી, પ્રાંતે મોક્ષ પામે છે તે પરમાત્માને અગણિત વંદન હો ! વંદન હો ! મન મધુકર વરકર જોડી કહે, પદકજ નિકટ નિવાસ, જિનેશ્વર૦ ઘનનામી આનંદઘન સાંભળો, એ સેવક અરદાસ. જિનેo ll૮
છેલ્લે શ્રી આનંદઘનજીમહારાજ કહે છે કે, હે પ્રભુ! મારો મનરૂપી મધુકર એટલે ભમરો, વર એટલે રૂડી રીતે, ભાવપૂર્વક કર એટલે બે હાથ જોડીને પ્રાર્થના કરે છે કે, હે નાથ ! મને નિરંતર આપના પદકજ એટલે ચરણકમળની સમીપ જ નિવાસ આપો.
અર્થાત્ હે પ્રભુ ! મને સદૈવ આપના ચરણકમળમાં, અર્થાત્ આપની આજ્ઞામાં જ રાખો જેથી મારું અવશ્ય કલ્યાણ થાય. જિનેશ્વર ભગવાનના વચન એટલે જિનવાણી અને જિનઆજ્ઞામાં આપણું મન સ્થિર થઈ જાય તેવી આપણી સૌની પ્રાર્થના કરતાં આ સ્તવનનો ભાવાર્થ અત્રે સમાપ્ત થાય છે. તથાસ્તુ !
આ સ્તવન મુખપાઠ કરીને દરરોજ તેની સ્તવના પ્રભુ પ્રત્યે ભાવપૂર્વક કરવાથી ખૂબ જ નિર્ભયતા અને ચિત્તપ્રસન્નતાની પ્રાપ્તિ થશે એવું આ સ્તવનમાં દૈવત છે. ૨. શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત શ્રી સંભવનાથવામીનું
વર્તમાન ચોવીસીનું સ્તવન આ નવમા પ્રકરણમાં આપણે જિનેશ્વર ભગવાનના ઉત્કૃષ્ટ નિમિત્તરૂપે પ્રભુની પ્રતિમા, જિનવાણી, જિનવચન અને જિનાજ્ઞાના અમૃત અનુષ્ઠાન વિષે વિચારણા કરીએ છીએ. ઉપરના શ્રીમદ આનંદઘનજીના ધર્મનાથ ભગવાનના સ્તવનમાં જોયું કે, આખું જગત અમે ધર્મ' કરીએ છીએ એવું માને છે પણ જિનેશ્વર ભગવાનના ચરણ અર્થાત્ પ્રભુના અનંતગુણોનું પવિત્ર સ્થાન ભગવાનના
