________________
૨૯૮
પ્રકરણ : ૧૦ જિનગુણ રાગપરાગથી, વાસિત મુજ પરિણામ, તજશે દુષ્ટ વિભાવતા, સરસે આતમ કામ. નિર્મળ તત્ત્વરૂચિ થઈ, કરજો જિનપતિ ભક્તિ, દેવચંદ્ર પદ પામશો, પરમ મહોદય યુક્તિ.
આ ગાથાઓ મુખપાઠ કરી, તેનો ભાવાર્થ ઉપર આપણે સમજાવ્યો તે ફરી ફરી અભ્યાસ કરીને જે સાધક નિયમિતપણે દરરોજના (1 to 3 Hours) એક થી ત્રણ કલાકની Minimum આત્મસાધના કરશે તેને આ ચાર અમૃત અનુષ્ઠાનોને એકનિષ્ઠાથી સેવતાં, અવશ્ય આત્મસિદ્ધિ થશે.
ટૂંકમાં અસંગઅનુષ્ઠાનનું ફળ, ખરેખર તો સમ્યક્દર્શનની પ્રાપ્તિ ચોથે ગુણસ્થાનકે થાય ત્યારથી તેની પ્રગટતા ગણાય છે પણ તે પહેલા આ અનુષ્ઠાનો પ્રીતિ-ભક્તિ-જિનઆજ્ઞા અમૃત અનુષ્ઠાનો જેમ જેમ વધારે ભાવોલ્લાસથી થાય તેમ તેમ અસંગતાનો અંશે અંશે ખ્યાલ આવશે આ અસંગ અનુષ્ઠાનનો સાચો ગુરુગમ તો શ્રી આનંદઘનજી, શ્રી દેવચંદ્રજી, ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી અને શ્રી મોહનવિજયજીના અંતરમાં જ છે જેનો યથાશક્તિ સમજવાનો પ્રયાસ અત્રે કર્યો છે. મારી આત્મ સાધનામાં આ ચારે મહાત્માઓને માથાના મુગટ સમાન ગણી મેં તેમની પ્રત્યક્ષતા અનુભવી છે અને તેમની ગુરુકૃપાથી જ આ પુસ્તકનું લખાણ શક્ય બન્યું છે. આ અમૃત અનુષ્ઠાનોનું વિવેચન કરતાં જે ગુરુકૃપા અને ચિત્તપ્રસન્નતા તથા આત્માનો આનંદ મેં અનુભવ્યો છે તે શબ્દોમાં વર્ણવી શકાય તેમ નથી. માત્ર દેવ-ગુરુ કૃપા જ આ કાર્ય કરવાની પ્રેરણા અને શક્તિરૂપે મને કૃપાપ્રસાદીથી પ્રાપ્ત થયા છે તે મારું પરમ સૌભાગ્ય ગણું છું. ‘‘સપુરુષોનું યોગબળ જગતનું કલ્યાણ કરો !”
જેનદર્શનની દષ્ટિએ પ્રકરણ : ૧૧
કર્મનો સિદ્ધાંત TF –––––––––––––––––––
કર્મ અનંત પ્રકારના, તેમાં મુખ્ય આઠ, તેમાં મુખ્ય મોહનીય, હણાય તે કહું પાઠ. (૧૦૨) કર્મ મોહનીય ભેદ બે, દર્શન ચારિત્ર નામ, હણે બોધ વીતરાગતા, અચૂક ઉપાય આમ. (૧૦૩)
(શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર) || જીવ અને કર્મનો અનાદિનો સંબંધ :
જેવી રીતે સોનું અને માટી અનાદિ કાળથી ખાણમાં સાથે રહેલા છે તેવી રીતે દરેક જીવ સાથે અનંતા કર્મરૂપ મુગલ પરમાણુઓ અનાદિ કાળથી બંધાયેલા છે. સમયે | સમયે તેમાંથી કેટલાક કર્મ પરમાણુઓ છૂટા પડે છે અને - કેટલાક નવા આવી મળે છે.
કર્મબંધનું મૂળભૂત કારણ (Mechanism) : આત્માના રાગાદિ ભાવોના (રાગ, દ્વેષ અને અજ્ઞાન) Force Field ના કારણે કાશ્મણ વર્ગણારૂપી પુદ્ગલો | (Karmic Particles) આકર્ષાય છે, અને આત્મા સાથે બંધાય છે. કર્મ ને આકર્ષણ કરનારું “Force Field" તે મોહનીયકર્મ છે, જેના કારણે જીવ પોતાના સ્વભાવને ભૂલીને જયારે વિભાવમાં પ્રવર્તે છે ત્યારે કર્મબંધ થાય છે. આ વિભાવ અનાદિનો છે, તેથી કર્મબંધ પણ અનાદિનો છે.