________________
૨૨૬
પ્રકરણ : ૯
ચૂપ શું છાના હો સાહિબા ન બેસીએ, કાંઈ શોભા ન લહેશો કોય, દાસ ઉદ્ધારો હો સાહિબાજી આપનો, જ્યું હોવે સુજસ સવાય. સાહિબ સુણજો હો માહરી વિનતી...(૩)
આ ગાથામાં પ્રભુને ઓલંભો આપીને કહે છે કે, હે પ્રભુ ! આપ છાનામાના બેસી ન રહેતા ! અમે જાણીએ છીએ કે તમે વીતરાગ પરમાત્મા છો અને રાગ-દ્વેષથી પર છો. પરંતુ તે સાથે તમે ‘તિજ્ઞાણં તારયાણં’ નું બિરુદ ધરાવો છો તેથી તમારા આ દાસનો ઉદ્ધાર કરતા હો તેમ ઉદ્ધાર કરવો તે તમારી જાણે ટેક છે તે ભૂલતા નહિ ! અમને સંસારસાગરથી પાર કરવાના બધા જ રસ્તા સમ્યજ્ઞાન - સમ્યક્દર્શન - સમ્યક્ચારિત્ર - ભક્તિ સેવા આદિ સર્વ ભાવો સમજાવો અને ભવસમુદ્રમાં મારા જેવા દાસને હે નાથ ! યુક્તિપૂર્વક, જાણે શ્રદ્ધાનું દોરડું ફેંકીને પણ ઉદ્ધારો ! તો જ તમારું તરણતારણ બિરૂદ જગતમાં કીર્તિ પામશે ! શ્રી મોહનવિજયજીની ભક્તિથી આ વિશિષ્ટ શૈલી ખરેખર આપણને પ્રભુભક્તિમાં મગ્ન કરી દે છે ! રાતના સમયે નિત્યક્રમ, સામાયિક, સ્વાધ્યાય આદિ સત્તાધનો કર્યા બાદ રાતના ૧૦ થી ૧૨ કે વધારે સમય જો આવી ભક્તિ કરવામાં આવે તો એકાંત અને નિરવશાંતિમાં અમને જાણે મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં સિમંધરસ્વામીના સમવસરણમાં પ્રભુભક્તિ કરતા હોઈએ એવી દિવ્યતા આ સ્તવનોમાં લાગે છે. માટે ભક્તિની લુટેલુટ કરી અને મનુષ્યભવનો મોક્ષની મંગળયાત્રામાં સદુપયોગ કરીને પ્રભુની કૃપા પ્રાપ્ત થાય તેવું જીવન અને સાધના થવી જોઈએ. આવો અવસર ફરીથી નહિ મળે. ‘‘અવસર બેર બેર નહિ આવે' - શ્રી આનંદઘનજી મહારાજ.
અરુણ જો ઉગે હો સાહિબાજી અંબરે, નાશે તિમિર અંધાર, અવર દેવ હો સાહિબાજી કિંકરા, મિલિયો તું દેવ મુને સાર... સાહિબ સુણજો હો માહરી વિનતી...(૪)
૨૨૭
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
હવે વીતરાગ પરમાત્માના ગુણગાન કરતાં કહે છે કે, જેમ સવારના સૂર્યોદય થતાં રાત્રિનો અંધકાર આપોઆપ નાશ પામે છે તેમ હે પ્રભુ ! આપ પણ સૂર્યસમાન કેવળજ્ઞાનનો પ્રકાશ પાથરી અમારા જેવા દાસોના તિમિર અર્થાત્ મિથ્યાત્વરૂપી અંધકાર દૂર કરો છો તેવા પ્રતાપી દેવ છો ! બીજા દેવો તો હજી પોતે વિષય કષાયથી મુક્ત થયા નથી તો અમને કેમ તારી શકે ? માટે તમારા જેવા પરમવીતરાગ દેવની અમને ઓળખ થઈ છે, તો હવે અમારું કલ્યાણ આપની કૃપાથી અને આપની ભક્તિ-સેવાથી અવશ્ય થશે એવી અમારી પૂર્ણ શ્રદ્ધા-વિશ્વાસ છે. સાધકે ભક્તિમાં કેવી ખૂમારી રાખવી તેનું આ સુંદર એક ઉદાહરણ છે.
અવર ન ચાહું હો સાહિબાજી તુમ છતે, જિમ ચાતક જળધાર, ખટપદ ભીનો હું સાહિબાજી પ્રેમથી, તિમહું હૃદય મોઝાર. સાહેબ સુણજો હો મારી વિનતી. (૫)
હે પ્રભુ ! તમારા જેવા પૂર્ણ વીતરાગ સર્વજ્ઞદેવની મને પ્રાપ્તિ થઈ જવાથી બીજા લૌકિક દેવોને હું કદી ચાહું નહિ. જેમ ચાતક પક્ષી માત્ર મેઘના (વરસાદના) પાણીને જ ઇચ્છે છે તેમ હું અલૌકિક દેવ તમને જ ઇચ્છું છું. ઉત્તરાર્ધમાં સુંદર ઉપમા આપી કહે છે કે, જેમ છ પગવાળો ભમરો કમળની સુગંધરૂપ પ્રેમઆસક્તિથી કમળને કદી જાણે છોડે જ નહિ, તેમ હે પ્રભુ ! આપના હૃદયરૂપી કમળમાં મારો મનરૂપી ભમરો પ્રેમથી આસક્તિ પામીને આપનામાં જ વસે છે. કેવી અલૌકિક ભક્તિ હશે ! સાચા ભક્તનું મન નિરંતર પ્રભુના ધ્યાનમાં જ હોય છે. જેમ ‘‘ચંદનાને જેમ પ્રભુ વીર” ‘‘સિતાને મન રામ," “મીરાને જેમ શ્યામ'' તેમ જેનામાં વીતરાગ પરમાત્માના ગુણાનુરાગવાળી ઉત્કૃષ્ટ ભક્તિ જાગી છે તે સાધક પોતાનું જાણે અસ્તિત્વ વિસારી દઈ માત્ર પ્રભુ પ્રેમમાં જ ઓગળી જાય છે ! આવો