________________
૨૫૦
પ્રકરણ : ૧૦ કરીને સદ્ગુરુના શરણે આત્માનું સ્વરૂપ સમજી, અંતરમુખતાનો અભ્યાસ કરવો. આવી રીતે એકનિષ્ઠાથી અને સાચી શ્રદ્ધાભક્તિથી તથા તત્ત્વસમજણપૂર્વક આત્મતત્ત્વનું નિરંતર વિચાર કરતાં મિથ્યાત્વ મંદ થાય છે અને મતિદોષ એટલે દેહાત્મબુદ્ધિ ટળે છે. જયારે દર્શનમોહનો ક્ષયોપશમ થાય ત્યારે પરમ પદારથ અથવા શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપની અનુભૂતિ થતાં અંતરાત્મદશાની સંપત્તિ પ્રાપ્ત થાય છે. પછી તે અંતરાત્મદશા પામેલ ભવ્ય જીવ મોક્ષમાર્ગની મંગળયાત્રામાં આગળ વધતાં, ઉલ્લસિત વીર્યથી પ્રીતિ-ભક્તિ-આજ્ઞા-અસંગ અમૃત અનુષ્ઠાનના સોપાનોમાં આગળ વધતાં વધતાં, શુદ્ધ આત્માના ધ્યાન વડે શુક્લધ્યાનની શ્રેણી માંડી, અનંતસુખના ધામ એવા મોક્ષને પામે છે, પરમપદને પામે છે !!!
શ્રીમદ્ આનંદઘનજી રચિત આ સ્તવન ખૂબ જ તત્ત્વજ્ઞાનથી સભર અને સમ્યક્ટર્શનની સાધનાનું ખૂબ જ સુંદર મર્મથી ભરેલું છે તેની ભક્તિ, મુખપાઠ કરીને, અર્થ સમજીને તેનું પારાયણ વારંવાર કરવાથી અનાદિકાળનું મિથ્યાત્વ મટશે અને સર્વ મંગળનું મંગળ સમ્યક્ દર્શનની પ્રાપ્તિ થશે, જે પ્રાંતે મોક્ષપદનું અચૂક કારણ બનશે. ૨. શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત અભિનંદનસ્વામી ભગવાનનું સ્તવન
અસંગ અનુષ્ઠાનને સમજવામાં આ સ્તવન અત્યંત ઉપયોગી છે. ઘણું ઊંડું તત્ત્વજ્ઞાન અને દ્રવ્યાનુયોગનું ઊંડાણ આ સ્તવનમાં સુંદર રીતે જોવા મળે છે.
અનાદિકાળથી આ જીવ પરદ્રવ્યોની પ્રીત, પુદ્ગલપદાર્થોના વિષયોને ભોગવવાની સુખબુદ્ધિથી ભવોભવ રખડ્યો છે. જો આ જીવ પરદ્રવ્યોમાં સુખબુદ્ધિનો ત્યાગ કરે તો જ પરમાત્માની સાથે પ્રીતિ-ભક્તિમાં જોડાઈ શકે તે વાત સમજાવતાં પ્રથમ ગાથામાં શ્રી
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
૨૫૧ દેવચંદ્રજી સુંદર રીતે આ વાતને સવાલ – જવાબ રૂપે રજૂ કરે છે :
ક્યું જાણું કર્યું બની આવશે, અભિનંદન રસ રીતિ, હો મિતo પુદ્ગલ અનુભવ ત્યાગથી, કરવી જસુ પરતીત, હો મિતo
કયું જાણું કર્યું બની આવશે...(૧) કેવા સુંદર શબ્દ પ્રયોગથી આ પદની શરૂઆત થાય છે કે જયારે કોઈ ભવ્ય ઉત્તમ આત્માને શ્રી વીતરાગદેવને મળવાનું મન થયું છે અને મળીને તેમના બોધ અને કૃપાથી પોતાના આત્માનું કલ્યાણ કરવાની તીવ્ર ભાવના થઈ છે ત્યારે તે ભવ્ય આત્મા શું કહે છે તે જોઈએ.
હે અભિનંદનસ્વામી ભગવાન ! તમને મળવાની, તમારી સાથે એકમેક થવાની, તમારી સાથે રસભરી એકતા કરવાની રીતિ, Method અમે કેમ જાણીએ ? હે પ્રભુ, તમારી સાથે પ્રીતિ કરવાની અલૌકિક રીત તમારા જેવા વીતરાગ સર્વજ્ઞ પરમાત્મા જ સમજાવી શકે તે માટે મારા પર કૃપા કરીને હે નાથ ! તમારી સેવા ભક્તિ કરવા માટે, એકતા કરવાની રીતભાત તમે મને કૃપા કરી સમજાવો.
સાચા સાધકની અંતરની પ્રાર્થના સાંભળીને પરમાત્મા કહે છે કે, હે ભવ્ય જીવ, પરદ્રવ્ય એટલે જડ પુદગલ પદાર્થો સાથે અનાદિકાળથી જે તને પ્રીતિભરી રસ-લોલુપતા છે, તેની અનુભૂતિની જે તીવ્ર લાલસા છે તે પુદ્ગલપદાર્થોની ભોગષ્ટિ જ્યારે તું ત્યાગ કરે ત્યારે જ પરમાત્મતત્ત્વ સાથે તું પ્રીતિ જોડી શકે એવો સિદ્ધાંત છે. આપણે આગળના પ્રકરણોમાં જોયું કે, જયાં સુધી જીવને ઓઘદ્રષ્ટિ અથવા સંસાર પ્રત્યે તીવ્ર પ્રીતિ હોય, જેને આચાર્યશ્રી હરિભદ્રસૂરિ “ભવાભિનંદીપણું'' કહે છે, ત્યાં લગી એવા જીવને પોતાના આત્માને જાણવા માટે યોગદૃષ્ટિનો વિચાર શુદ્ધાં નહિ આવે. મિથ્યાત્વનું આ
