________________
૧૭૪
પ્રકરણ : ૮ છે. અને તે પ્રભુદર્શનનું ફળ આત્મશાંતિ રૂપે અનુભવી અને સુકૃત કહેતાં પુણ્યાનુબંધી પુણ્યનો સંચય થયો, વધારો થયો સાથે સર્વ પાપોનું મૂળ કારણ મિથ્યાત્વ છે જેનો નાશ થવાથી મારો આત્મા ખરેખર ધન્ય થયો. એક વાત વિચારવા જેવી છે કે આપણે પણ દરરોજ દેરાસર જઈએ છીએ, પ્રભુના દર્શન અને ચૈત્યવંદન પણ કરીએ છીએ પણ ક્યારે પણ આવા અલૌકિક ભાવવંદનનો ઉલ્લાસ એ કેય વાર અનુભવ્યો છે ?? ભગવાનના અનંતગુણોનું ગુણાનુરાગપૂર્વકની ભક્તિ, વંદન, સ્તવન કેમ કરવા તે આવા અલૌકિક પદો આપણને વીતરાગ પ્રભુના દર્શન, ભક્તિ કેવી રીતે કરવા તેની ઊંડી સમજણ આપે છે. પ્રભુ ના ગુણોનું બહુમાનપૂર્વકની ઉલ્લસિતભાવવાળી ભક્તિ, દર્શન જો થાય તો અવશ્ય સમ્યક્દર્શનની પ્રાપ્તિ થાય તેમ હવેની બે ગાથામાં સમજાવે છેકલ્પશાખી ફલ્યો, કામઘટ મુજ મલ્યો, આંગણે અમિયનો મેહ વૂઠો, મુજ મહીરાણ, મહીભાણ તુજ દર્શને, ક્ષય ગયો કુમતિ અંધાર જૂઠો.
ઋષભ (૨) ઉપાધ્યાયજીના સર્વ સ્તવનોમાં આ સ્તવન મને સૌથી વધારે પ્રાણપ્રિય છે. ખરેખર સાચું કહું તો મને આ મહાત્માઓના બધા જ પદો એકબીજાથી વધારે પ્રિય અને Priceless અર્થાતુ અણમોલ લાગે છે. આના પરિપાકરૂપે આ પુસ્તકમાં અનેક સ્થળે કડીની શરૂઆતમાં જ મારાથી અનાયાસે લખાઈ જાય છે કે આ સ્તવન, આ કડી મને વિશેષ પ્રિય છે. કોને પ્રથમ નંબર આપુ અને કોને બીજો નંબર આપું તે નક્કી કરવામાં જ બીજા નવા નવા ભાવોની હૃદયમાં ફુરણા થાય છે અને નંબર આપવાનું બાજુમાં રહી જાય છે. આવી અલૌકિક પ્રભુભક્તિ આ પંચમકાળમાં આપણને જે આ પદો દ્વારા પ્રાપ્ત કરવાનો સુયોગ મળ્યો છે તે તો ખરેખર મહાનું પુણ્યોદય અને ગુરુકૃપા જ છે.
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
૧૭૫ ઉપરની ગાથામાં ઉપાધ્યાયજી કહે છે કે, હે પ્રભુ ! આપના ભાવદર્શન થતાં જાણે મારા આંગણામાં કલ્પશાખી અથવા કલ્પવૃક્ષ ઉગી નીકળ્યું અથવા ઇચ્છિત ફળ આપનાર કુંભઘટ એટલે દિવ્ય ઘડાની પ્રાપ્તિ થઈ. આ પદનો ઊંડો અર્થ કરીએ તો ઉપાધ્યાયજી આપણને સમજાવે છે કે પ્રભુના દિવ્યદર્શનથી જેવા પ્રભુના અનંતગુણો પ્રગટ થયેલા દેખાય છે તેવા જ ગુણો પોતાના આત્મામાં નિશ્ચયનયથી અખંડપણે રહેલા છે તેની શ્રદ્ધા અને આત્મઅનુભૂતિરૂપ આત્મા જ કલ્પવૃક્ષ અને કામઘટ છે તેવી શાશ્વત સંપત્તિ પ્રાપ્ત થઈ છે. આગળ કહે છે કે, હે પ્રભુ ! મહીરાણ એટલે ચક્રવર્તી રાજા જેવા આપ મને રક્ષક મળ્યો છે તેની સાથે મહીભાણ એટલે સૂર્ય સમાન આપના કેવળજ્ઞાનના દર્શન મને આપની પ્રતિમામાં જોવા મળે છે તેથી મારા દેહમાં મારાપણાની બુદ્ધિરૂપી કુમતિ, મિથ્યાત્વરૂપી અંધકાર દૂર થયો અને સમ્યક્દર્શનરૂપી પ્રકાશનો અનુભવ થયો. એકેક ગાથામાં અલૌકિક ભક્તિ અને ગુણાનુરાગની પ્રશસ્તભાવે જે સ્તવના કરી છે તે જાણે ગાતાં, ગવડાવતાં આપણને મહાવિદેહક્ષેત્રે સીમંધરસ્વામીના સમવસરણના દર્શન કરાવતું હોય તેવું આ સ્તવન છે ! હવેની ગાથામાં જિનેશ્વરદેવની પ્રભુતા અને તેમની અંતરવૈભવની સમૃદ્ધિ કેવી unique અર્થાત્ અનુપમ છે તે સમજાવે છે :કવણ નર કનકમણિ છોડી તૃણ સંગ્રહે, કવણ કુંજર તજી કરહ લેવે ? કવણ બેસે તજી કલ્પતરુ બાવળે ? તુજ તજી અવર સૂર કોણ સેવે ?
ઋષભ જિનરાજ...........(૩) અગાઉ જણાવ્યા પ્રમાણે ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજીની વિદ્વતા અને જ્ઞાન-સમર્થતા તેમના શાસ્ત્રોમાં અચૂક ઝળકે છે, પણ તે સાથે તેમના સ્તવનો અને સજઝાયોમાં પણ ઉત્તમ શબ્દ પ્રયોગની કુશળતા અને ઉપમા અલંકારથી શુશોભિત ગાથાસૂત્રોની રચના કેટલી અદ્દભૂત
