________________
૧૫૬
પ્રકરણ : ૮
અનંત અવ્યાબાધ સુખ સંપત્તિ પામી શકુ એવી તત્ત્વ સમજણ મને થઈ અને હું ખરેખર ધન્ય બની ગયો, મારા સર્વ દુઃખો દૂર થયાં. હવે મેં ધીંગણી પરમાત્મા શ્રી વિમલનાથ પ્રભુનો ધર્મ અને તેમની આજ્ઞાને મારા મસ્તકે ચડાવી છે કારણ કે જિનેશ્વરદેવ, નિગ્રંથ ગુરુ અને કેવલી પ્રકાશિત ધર્મનું મેં શરણું સ્વીકાર્યું છે. તેથી નરખેટ એટલે અધમ પુરુષ અથવા મારા અંતરંગ વિષય-કષાયના ભાવશત્રુઓ હવે મને ગંજે અથવા જીતી શકે તેમ જ નથી. કારણ કે આજે મેં લોયણ એટલે અંતરચક્ષુ, દિવ્યનયણથી એટલે ભાવચક્ષુવડે ભગવાનનો અંતરવૈભવ (અનંતગુણચતુષ્ટક) જોયો છે અને નિશ્ચયનયથી મારો આત્મા પણ અનંતગુણોનો સાગર છે જે ભગવાનની ભક્તિથી મને નિરાવરણ ગુણોની પ્રાપ્તિ થશે. તેથી મારા સર્વ વાંછિત કાર્યો સિદ્ધ થઈ ગયા, હું ધન્ય ધન્ય થઈ ગયો !!!
મુજ મન તુજ પદ પંકજે રે, લીનો ગુણ મકરંદ, રંક ગણે મંદર ઘરા રે, ઇંદ ચંદ્ર નાગિંદ
વિમલજિન દીઠા લોયણ આજ. (૨)
હે ભગવાન ! મારા મનરૂપી ભમરો આપના અનંત ગુણોરૂપી પરાગવાળા ચરણકમળ પ્રત્યે લીન થયો છે તેથી હવે મારું મન સોનાનો મેરૂ પર્વતને, ઇંદ્રલોક કે ચંદ્રલોક ત્થા નાગેન્દ્રલોકને પણ તુચ્છ ગણે છે, કારણકે તે ઋદ્ધિ-સિદ્ધિ નાશવંત છે. સાચા ભક્તને જ્યારે સદ્ગુરુકૃપાથી ભગવાનના અનંત ગુણોરૂપી અંતરવૈભવ ભાવચક્ષુથી દેખાય છે ત્યારે તેનું ચિત્ત ભગવાનના ચરણોમાં એવું સ્થિર થાય છે કે જગતની સર્વ રિદ્ધિ સિદ્ધિ, સોનાનો મેરૂ પર્વત અને ઇંદ્ર કે ચંદ્રનો વૈભવ નાશવંત હોવાથી તેને રાંક જેવા લાગે છે. સાચો સાધક જાણે છે કે ચક્રવર્તિરાજાનું પદ, ઈન્દ્રનું પદ આદિ સર્વ વૈભવો પુણ્યના યોગે મળ્યા છે અને તે પુણ્ય નાશવંત છે તેથી તે પદનો ક્ષય થવાનો જ છે. જ્યારે પ્રભુના અનંત
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
ગુણોનું દર્શન થવાથી હવે મારે મારા મનને, મારા ચિત્તને પ્રભુભક્તિ, પ્રભુના ગુણગાન, અને તેમની આશ્રય ભક્તિમાં લીન કરી, તેમના ગુણાનુરાગથી જ મારા અંતરની નિર્મળતા પ્રાપ્ત કરવા હું તત્પર થયો છું. આવી ભક્તિ જેના હૃદયમાં પ્રગટે છે તેને જાણે રત્નચિંતામણી સમાન પ્રભુના દર્શન થયા છે તેથી મારા બધાં જ મનોરથ સફળ થશે. હવે પ્રભુ કેવા પરમ ઉદાર છે તે કહે છે :
સાહેબ સમરથ તું ધણી રે, પામ્યો પરમ ઉદાર, મન વિસરામી વાલહો રે, આતમચો આધાર, વિમલજિન દીઠાં લોયણ આજ (૩)
૧૫૭
હે પરમકૃપાળુ દેવ ! હે સાહેબ ! આપ તો અનંતગુણોના ધા૨ક દેવાધિદેવ છો અને ત્રણ લોકના નાથ છો. વલી આપ પરમ ઉદાર છો. એટલે અમારા જેવા દીન સાધકને અમારી આત્મસંપત્તિ કેમ પ્રાપ્ત થાય તે માટેનો સંપૂર્ણ મોક્ષમાર્ગ આપે પ્રકાશ્યો છે. તે અમારા અહોભાગ્ય છે ! આપ “તિજ્ઞાણં તારયાણં' છો.
મુમુક્ષુ જીવને સદ્ગુરુના તત્ત્વશ્રવણથી જ્યારે ભગવાને પ્રકાશલા નવ તત્ત્વ અને આત્માના સ્વભાવ અને વિભાવની સાચી સમજણ મળે
છે ત્યારે તેનું મન જગતનાં પોલિક પદાર્થોમાં નથી ભટકતું પણ ભગવાનના અનંત ગુણોમાં સ્થિર થાય છે. આ ભક્તિ નયથી ભગવાન
મારા ચંચળ ચિત્ત અને અસ્થિર મનને સ્થિર કરવાના જંગમ તીર્થ સમાન છે, માટે અમારા વહાલા છો, અર્થાત્ અમને પરમપ્રિય છો. વળી આપ સાહેબ મારા આત્માના કલ્યાણ કરનાર હોવાથી મારા આધાર છો, અવલંબન છો, સફરી જહાજ છો. આવી શ્રદ્ધા અને આશ્રયભક્તિ જે સાધકને થાય તે પ્રભુના દર્શનથી વ્યવહાર સમકિતને પામે છે એવું આગમવચન છે. આચાર્યદેવ શ્રી કુંદકુંદ ભગવાન પ્રવચનસારની ૮૦મી ગાથામાં આ ગંભીર તત્ત્વને પ્રકાશે છે :
