________________
૭૬
પ્રકરણ : ૫
અને તે ભક્તિયોગ પાંચ મહાત્માઓના પદો અને સ્તવનોથી આગળ સમજાવીશું.
મોક્ષના બધા સાધનોમાં, મોક્ષમાર્ગની આરાધના મારા અનુભવ પ્રમાણે ભક્તિયોગથી ખૂબ સુગમ અને આનંદકારી સાધના છે. જ્યારે જ્ઞાનમાર્ગથી થતી સાધના ઘણી મુશ્કેલીવાળી છે. એટલા માટે ઘણા સંતોએ ભક્તિયોગની પ્રધાનતા અને સુગમતા આપણને સમજાવી છે. આપણે આવા જ્ઞાનીઓના વિચારને Open Mindથી સમજીએ જેથી આપણા હૃદયમાં જિનભક્તિ પરિણમે અને તે ભક્તિ વર્ધમાન થાય. જુઓ -
પરમકૃપાળુ શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી પત્રાંક ૬૯૩ માં પ્રકાશે છે : ‘જ્ઞાનમાર્ગ દુરારાધ્ય છે, પરમાવગાઢ દશા (કેવળજ્ઞાન) પામ્યા પહેલા તે માર્ગથી પડવાના ઘણા સ્થાનક છે, સંદેહ, વિકલ્પ, સ્વછંદતા, અતિપરિણામીપણું આદિ જીવને વારંવાર પડવાના કારણો બને છે.
ક્રિયામાર્ગે અસઅભિમાન, વ્યવહાર આગ્રહ, સિદ્ધિ, મોહ, પૂજા સત્કારાદિ યોગ આદિ દોષોનો સંભવ છે. (આજે ક્રિયાજડતા Mechanical ક્રિયા બહુ બનતી જોવા મળે છે, ભાવશૂન્યતા હોવાથી તે મોક્ષનું કારણ બનતી નથી.)
કોઈક મહાત્માને બાદ કરતાં, ઘણાં વિચારવાન જીવોએ ભક્તિમાર્ગનો તે જ કારણોથી આશ્રય કર્યો છે અને આજ્ઞા આશ્રિતપણું અથવા પરમપુરુષ સદ્ગુરુને વિષે સમર્પણપણું શિરસાવંઘ દીઠું, અને
તેમ જ વર્ત્યા છે.'
(શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર વચનામૃત પત્રાંક ૬૯૩) ‘ઘણા ઘણા પ્રકારથી મનન કરતાં અમારો દૃઢ નિશ્ચય છે કે ભક્તિ એ સર્વોપરિ માર્ગ છે અને તે સત્પુરુષના ચરણ સમીપ રહીને થાય તો ક્ષણવારમાં મોક્ષ કરી દે તેવો પદાર્થ છે.’ (શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર - પત્રાંક ૨૦૧)
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
‘પરમાત્મા અને આત્માનું એકરૂપ થઈ જવું (!) તે પરાભક્તિની છેવટની હદ છે, એક એ જ લય રહેવી તે પરાભક્તિ છે. જ્ઞાનીપુરુષ અને પરમાત્મામાં અંતર જ નથી, અને જે કોઈ અંતર માને છે તેને માર્ગની પ્રાપ્તિ વિકટ છે. માટે સર્વ પ્રકારે ભક્તિ કરવા યોગ્ય એવી દેહધારી દિવ્યમૂર્તિ - જ્ઞાની પરમાત્માની - તે નમસ્કારાદિ ભક્તિથી માંડી પરાભક્તિના અંત સુધી એક લયે તે ભક્તિ આરાધવી તેવો શાસ્ત્ર લક્ષ છે. પંચ પરમેષ્ઠી મંત્રમાં પણ ‘નમો અરિહંતાણં’ પદ પછી સિદ્ધને નમસ્કાર કર્યા છે, એ જ એમ સૂચવે છે કે પ્રથમ જ્ઞાની પુરુષની ભક્તિ અને એ જ પરમાત્માની પ્રાપ્તિ અને ભક્તિનું નિદાન છે.' (શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર - પત્રાંક ૨૨૫)
૭૭
જિનેશ્વર ભગવાન પ્રત્યે પરાભક્તિના ઉદાહરણો આપણને ભગવાન મહાવીરના શ્રાવકરત્નોમાં પ્રત્યક્ષ જોવા મળે છે. દા.ત. ભગવાન મહાવીરનો ‘ધર્મલાભ’ સાંભળતાં જ સુલસા શ્રાવિકાને ભગવાન પ્રત્યે અપૂર્વ ભાવોલ્લાસ થયો, હાથની બંગડીઓ તૂટી ગઈ અને ભગવાનને નમસ્કાર કરતાં તે ઉત્કૃષ્ટ વીર્યોલ્લાસમાં તેમને તીર્થંકરનામકર્મ પ્રાપ્ત કર્યું !!! કેવી અદ્ભુત અને અલૌકિક ભક્તિ હશે એ સુલસા શ્રાવિકાની ! તેવી જ અલૌકિક ભક્તિ પુણીયા શ્રાવકની અને આનંદ શ્રાવકની હતી. અને શ્રેણિકરાજાની તથા રેવતી શ્રાવિકાની ભક્તિ તો તેમને બન્નેને તીર્થંકરનામકર્મ પ્રાપ્ત કરવામાં કેવી દિવ્ય ભક્તિ બની ગઈ ! ભક્તિયોગમાં તન્મય થયેલા માનતુંગ આચાર્યની ૪૮ બેડીઓ પણ તૂટી ગઈ અને આપણને ભક્તામર સ્તોત્રની અલૌકિક દિવ્ય સ્તોત્રની પ્રાપ્તિ થઈ ! ચંદનબાળાની પગની બેડી તૂટી ગઈ અને પ્રભુભક્તિમાં લીન થયેલ ચંદનબાળા અને તેમના સુશિષ્યા મૃગાવતીજીને તો કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું !!! જુઓ જિનેશ્વર ભગવાનની નિષ્કારણ કરુણા અને જિનભક્તિનો
