________________
૧૧૪
પ્રકરણ : ૬
પરમજ્ઞાનાવતાર શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીની સમ્યક ઓળખાણ કરાવનાર અને સૌને સમ્યક્ શ્રદ્ધા કરાવનાર સલુણા સંત
શ્રી લઘુરાજસ્વામી-પ્રભુશ્રીજી શ્રીમદ્દના સત્ સમાગમમાં આવી આત્મજ્ઞાન પામેલા ચાર મુમુક્ષુઓમાંના એક તે શ્રી લઘુરાજસ્વામી. જેઓ ઉંમરમાં શ્રીમદ્જીથી ચૌદ વર્ષ મોટા હતાં અને સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયના પ્રભાવશાળી સાધુ હતાં. એકવાર ભગવતી સૂત્રમાં ‘ભવસ્થિતિ પાકે ત્યારે મોક્ષ થાય’ એમ વાંચતા તેમને શંકા થઈ કે જો ભવસ્થિતિ પાકે ત્યારે જ મોક્ષે જવાય. એમ હોય તો આ સાધુપણું લઈ પરિશ્રમ ઉઠાવવાની શી જરૂર છે ? આ પ્રશ્નનો સંતોષકારક જવાબ તેમને તેમના ગુરુ હરખચંદ મુનિ પાસેથી ન મળ્યો. પ્રસંગોપાત ખંભાતના મુમુક્ષુ શ્રી અંબાલાલભાઈ પાસેથી શ્રીમદ્જી સર્વ આગમોના જ્ઞાતા છે એમ તેમને જાણવા મળ્યું અને તેમણે શ્રીમદ્જીને મળવાની ઇચ્છા દર્શાવી. તે વખતના સાધુઓમાં પ્રધાન પદ ધરાવનાર. શ્રી લઘુરાજસ્વામીએ ગુરુ આજ્ઞા મેળવી, માત્ર બાવીસ વર્ષની યુવાવસ્થામાં પ્રવેશ કરનાર, જૈનધર્મી, વિદ્વાન, કવિ તરીકે પ્રસિદ્ધ એવા ગૃહસ્થી વેષધારી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીને ઉપાશ્રયમાં મળે છે અને શ્રીમદ્જીએ નમસ્કાર નિવારણ કરવાં છતાં, સાષ્ટાંગ દંડવત નમસ્કાર કરી હાથ જોડી સમકિતની માંગણી કરે છે.’ મુમુક્ષુઓના નેત્રો મહાત્માને ઓળખી લે છે' શ્રીમદ્જીના એ લબ્ધિ સૂત્ર મુજબ પ્રથમ મુલાકાતમાં જ તેમને સમ્યક શ્રદ્ધા થઈ ગઈ કે શ્રીમદ્જી પરમાત્મ સ્વરૂપ પામેલા એવા જ્ઞાનાવતાર પુરુષ છે. શ્રીમદ્જીએ તેમને યોગ્ય સમયે આજ્ઞામંત્ર તથા આત્મદેષ્ટિ કરાવતો અદ્દભૂત બોધ આપ્યો અને શ્રી લઘુરાજસ્વામીને સમકિતની પ્રાપ્તિ કરાવી.
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
૧૧૫ પ્રભુશ્રીજીના નામથી ઓળખાતા શ્રી લઘુરાજસ્વામીએ અગાસ આશ્રમની સ્થાપના લગભગ ૧૦૦ વર્ષ પહેલા કરી અને શ્રીમદ્જીએ સ્વમુખે આપેલા આજ્ઞામંત્ર, આશ્રયભક્તિ અને મોક્ષમાર્ગનો ક્રમ પ્રત્યેક મુમુક્ષુને આત્મકલ્યાણ અર્થે આપવાનો અપૂર્વ અને અનુપમ સુયોગ બનાવ્યો. જે ગુરુ પરંપરા મુજબ હજીયે અકબંધ જળવાઈ રહ્યો છે. ‘શ્રદ્ધા પરમ દુલ્હા’, ભગવાન શ્રી મહાવીરના એ લબ્ધિ વચનને સાક્ષાત્કાર કરાવવા શ્રી લઘુરાજ-સ્વામીએ અથાગ પરિશ્રમ લીધો અને પ્રત્યેક મુમુક્ષુને પરમ કૃપાળુદેવ પરમાત્મ સ્વરૂપ પામેલા છે એની અનન્ય શ્રદ્ધા દેઢ કરાવી અને યોગ્ય જીવોને સમકિતનો ચાંદલો કીધો છે. તેઓશ્રી કહેતાં કે ‘પરમકૃપાળુ દેવની ભક્તિ કરતાં જો તમારું નુકશાન થાય તો તેનો વિમો અમારો છે.” હજારો મુમુક્ષુઓને પરમ કપાળુદેવની વીતરાગતા, પરમાર્થ સ્વરૂપની યથાર્થ ઓળખાણ, શ્રદ્ધા, પ્રતીતિ, નિશ્ચય અને આશ્રય કરાવીને નિર્વાણ પદના અધિકારી બનાવી ગયા. પરમ કૃપાળુદેવનો અક્ષરદેહ અને વીતરાગ મુદ્રા તથા તેમના વચનામૃતનો સત્સમાગમ પ્રત્યક્ષ જ છે એવી દઢ શ્રદ્ધા આપણને સૌને કરાવનાર એવા શ્રી લઘુરાજત્વામીને અગણિત વંદન હો. “શ્રી સંતના કહેવાથી મારે શ્રી પરમકૃપાળુ દેવની આજ્ઞા માન્ય છે.શ્રી લઘુરાજસ્વામીનું આ લબ્ધિ સૂત્ર મોક્ષનો ભવ્ય દરવાજો છે. કૃપાળુદેવની યથાર્થ ઓળખાણ કરાવનાર શ્રી લઘુરાજસ્વામી અપૂર્વ બોધિ સમાધિને વર્યા.
ધન્ય એ ગુરુ અને ધન્ય એ શિષ્ય.