________________
૧૪૮
પ્રકરણ : ૭ હાં રે પ્રભુ ! લાગી મુજને તાહરી માયા જોર જો, અળગા રે રહેવાથી હોય આસંગલો રે લો, હાં રે કુણ જાણે અંતરગતિની વિણ મહારાજ જો, હેજે રે હસી બોલો છાંડી આમળો રે લો. (૪).
અનંતગુણો જેના નિરાવરણ થયા છે, જે સર્વજ્ઞ બન્યા છે, જે વીતરાગ થયા છે અને જે ભગવાન અનંત કરુણાના સાગર છે એવા ભગવાન પ્રત્યે અમારા હૃદયમાં એટલો પ્રબળ પ્રેમનો ધોધ વહે છે કે હે પ્રભુ ! તમારાથી અમે હવે અળગા, જુદા રહી શકીએ તે શક્ય જ નથી ! આવી અમારી અંતરની વ્યથા, વેદના, હૃદયની વાતો આપ જેવા સર્વજ્ઞ ભગવાન સિવાય બીજા કોણ જાણી શકે ? માટે છે કરુણાના સાગર પ્રભુ, આપ આપના મનનો આગ્રહ એટલે આમળો છોડી દઈ એક વાર હસીને કહી દો અર્થાત આપની અમીદષ્ટિ અમારા પર કરો તો અમારી બધી વ્યથા, વિરહ, દુઃખ દૂર થઈ જશે. આ ગાથામાં આપણને ભક્તકવિ મીરાબાઈનું પદ યાદ આવે છે કે “યેરી મેં તો પ્રેમદીવાની, મેરા દરદ ન જાને કોઈ !' આવી વિરહવેદના હજી વધારે સુજ્ઞતાથી અને તીવ્રતાથી આગળની ગાથામાં જોવા મળે
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
૧૪૯ બન્યા છીએ કે એવી અલૌકિકતા બીજા કોઈ દેવોમાં જોઈ નથી. તેવી જ રીતે આ ગાથામાં મોહનવિજયજી મહારાજ કહે છે કે, હે વીતરાગ પરમાત્મા ! આપની વીતરાગ મુખમુદ્રા નીરખીને અમારું ચંચળ મન પણ તમારા ઉપર સ્થિર થઈ જાય છે અને “પ્રશમરસનિમગ્ન” એવી આપની આંખોમાં “શાંતસુધારસ ઝીલતી” મુદ્રા અમને દેખાય છે એવી કામણગારી તમારી અણીયાણી આંખો છે. જેનાથી અમારા મનને, હૃદયને જાણે સંસાર માત્ર માયાનું જ સ્વપ્ન લાગે છે, ને આપ પ્રભુ તો કેવળજ્ઞાનની ઝળહળતી મૂર્તિ છો એવું અમને પ્રકાશમાન લાગે છે તેથી રાતે કે દિવસે અમારી આંખો તમને જોતાં ધરાતી જ નથી.
જે સાધકના હૃદયમાં વીતરાગ પરમાત્માના અનંતગુણોની સાચી ઓળખાણ હોય, અને અલૌકિક ગુણાનુરાગ હોય, તે મુમુક્ષુના મનવચન-કાયાના યોગો ભગવાનના ચરણોમાં automatically સ્થિર થઈ જાય. કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્ય શ્રી હેમચંદ્રસૂરિ આને “રૂપસ્થથ્થાન” કહે છે. આવી સાધનાથી સાધક “સમાપત્તિધ્યાન” પણ પામી શકે તેમ શ્રી હરિભદ્ર આચાર્ય યોગદૃષ્ટિ સમુચ્ચયની ૬૪મી ગાથામાં સમજાવે છે જે આપણે જોઈ ગયા છીએ. ““ગુરુભક્તિ સે હો તીર્થપતિપદ.”
હાં રે પ્રભુ, અલગા તો પણ જાણજો કરીને હજૂર જો, તાહરી રે બલિહારી હું જાઉં વારણે રે લો, હાં રે કવિ રૂપવિબુધનો મોહન કરે અરદાસ જો,
ગિરુઆથી મન આણી ઉલટ અતિ ઘણો રે લો. (૬) હે પ્રભુ ! આપ મોક્ષમાં બિરાજો છો અને સાતરાજ (અસંખ્યાત કોડાકોડી યોજન) ના અંતરે છો, પણ તમે અમારા મનમાં બિરાજો જ છો એવી અમારી શ્રદ્ધા છે તેથી હે પ્રભુ, તમે તો અમારા મનમંદિરમાં જ છો માટે અમે આપની સેવામાં હંમેશા હાજર જ
હાં રે તારે મુખને મટકે અટક્યું મારું મન જો, આંખલડી અણિયાળી કામણગારડી રે લો, હાં રે મારા નયણાં લંપટ જુએ ખિખિણ તુજ જો, રાતે રે પ્રભુરૂપે ન રહે વારિયા રે લો. (૫)
આચાર્ય સમતભદ્ર દેવાગમ સ્તોત્રમાં ભગવાનને કહે છે કે હે દેવ ! અમે તમારા સમવસરણના પ્રતિહારીઓની શોભાથી કે સોનામોતીના છત્રોથી અંજાયા નથી, તેવું તો માયાવી દેવો પણ રચી શકે છે. અમે તો હે દેવ ! તમારી વીતરાગતા અને સર્વજ્ઞતા ઉપર મુગ્ધ