________________
-
-
-
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
જિનેશ્વર ભગવાન પ્રત્યે પ્રકરણ : ૭
પ્રીતિ અનુષ્ઠાનોની રૂપરેખા —
શ્રી જિનેશ્વર ભગવાનની દેશના ગણધર ભગવંતોએ આગમશાસ્ત્રોમાં ગુંથીને પ્રકાશી છે. તે ભગવાનની દિવ્ય વાણીનો એકેક શબ્દ, એકેક સૂત્ર પણ ભવ્ય જીવને મોક્ષનું | પ્રબળ કારણ બને છે. i “એક વચન જિન આગમનો લહી, નિપાવ્યાં નિજ કામ, ' એટલે આગમ કારણ સંપજે, ઢીલ થઈ કિમ આમ,
સે મુખ મુખ પ્રભુને ન મળી શક્યો. / ૧II ભાવરોગના વૈદ્ય જિનેશ્વર, ભાવ ઔષધિ તુજ ભક્તિ, | દેવચંદ્રને શ્રી અરિહંતનો, છે આધાર એ વ્યક્તિ....
સે મુખ મુખ) ૨ II (વિરહમાન શ્રીધરજિન સ્તવન - શ્રી દેવચંદ્રજી) શ્રી દેવચંદ્રજી મહારાજા ઉપરની ગાથામાં શ્રીધર | ભગવાનને કહે છે કે તમારા આગમના એક વચનમાત્રથી j કંઈક જીવો મોક્ષ પામ્યા છે, અને મારી કેમ આટલી ઢીલ, શિથીલતા છે તે પ્રભુ મને કૃપા કરીને સમજાવો.
બીજી ગાથામાં કહે છે કે હે જિનેશ્વર ભગવાનું ! તમે ભવભ્રમણરૂપી રોગના સમર્થ મટાડનારા વૈદ્ય છો
અને તમારી ભક્તિ એ સર્વ ભવરોગના, ભવભ્રમણના, છે અને સર્વદુઃખોના નાશનો અચૂક ઉપાય છે. માટે હે પ્રભુ, તમારું અવલંબન એ જ અમારા માટે પ્રબળ મોક્ષનું કારણ છે
આત્મસાધનાના અમૃત અનુષ્ઠાન
૧૧૯ અને તમારી તાત્ત્વિક ભક્તિ, ગુણાનુરાગવાળી પ્રશસ્ત ભક્તિ એ અમારા માટે મોક્ષનું ઉત્કૃષ્ટ નિમિત્ત છે. | શ્રી ઉત્તરાધ્યયનસૂત્રના ૨૯મા પ્રકરણનું નામ “સમ્યકત્વ પરાક્રમ' છે. સુધર્માસ્વામી ગણધર, ભગવાન મહાવીરે પ્રકાશેલા સમ્યકત્વના ૭૩ સૂત્રો, (૭૩ બોલ) શ્રી જંબૂસ્વામીને સમજાવે છે. તેમાંથી નવમાં બોલમાં ગણધર ભગવાન જિનેશ્વર ભગવાનને પૂછે કે હે ભગવાન! ચતુર્વિશતિ સ્તવન એટલે અરિહંત ભગવાનની સ્તુતિ અથવા સ્તવનાથી જીવ શું પ્રાપ્ત કરે છે? તેના ઉત્તરમાં ભગવાન મહાવીર પ્રકાશે છે કે ચતુર્વિશતિ સ્તવનાથી જીવ દર્શનવિશુદ્ધિ એટલે કે સમકિતની વિશુદ્ધિને ઉત્પન્ન કરે છે જે મોક્ષનું સર્વોત્કૃષ્ટ કારણ છે, અચૂક ઉપાય છે.
પછી ૨૨મા બોલમાં ગણધર ભગવાન શ્રી મહાવીર પ્રભુને પૂછે છે કે હે પ્રભુ ! અનુપ્રેક્ષા વડે એટલે તત્ત્વના અર્થચિંતન વડે જીવ શું ઉત્પન્ન કરે છે? ત્યારે ભગવાન પ્રકાશે છે કે, અનુપ્રેક્ષા એ અત્યંતર તપ છે અને જિનેશ્વર પ્રણીત સૂત્રોનાં અર્થનું ચિંતવન કરવાથી આયુષ્ય કર્મ સિવાયની સાતે કર્મોની સ્થિતિ ગમે તેવી ગાઢ હોય તો પણ ઢીલી થાય છે અને શિથીલ થતાં, ક્રમે કરીને નાશ પામે છે અને ઉલ્લસિત ભાવે અનુપ્રેક્ષા કરવાથી ભવ્ય જીવ બહુ જ જલ્દી સર્વ કર્મોનો ક્ષય કરી મોક્ષને ત્વરાથી પામે છે. જુઓ ! ભગવાનની કેવી કરુણા છે કે પંચમકાળમાં પણ ભવ્ય જીવને માટે જિનવાણી અને જ્ઞાની ભગવંતનો શાસ્ત્ર બોધ કેટલો ઉપકારી છે કે તેના અર્થસહિત તે સૂત્રો, વચનો, સ્તવનો, પદોની નિરંતર અનુપ્રેક્ષા કરવાથી ખૂબ જ સુગમતાથી મોક્ષની મંગળયાત્રામાં જીવ આગળ વધે છે અને સર્વ દુઃખોનો ક્ષય કરી સિદ્ધાલયમાં બિરાજે છે. તેવાં અલૌકિક વચનો અને આ અમૃત અનુષ્ઠાનોની પ્રબળ શક્તિ છે. અને આ અમૃત અનુષ્ઠાનની સમ્યક આરાધનાનું ફળ અવશ્ય મોક્ષ છે એમ શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં ભગવાન મહાવીરે પ્રકાશ્ય છે.