Book Title: Chand Rajano Ras
Author(s): Shravak Bhimsinh Manek
Publisher: Shravak Bhimsinh Manek
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005375/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International OM paMDita zrI mohana vijayajI viracita zrI caMdarAjAno rAsa. yAne ziyala mahAtmya tathA karmanA citra vicitra svarupa pradarzaka padyAtmaka caritra tenuM zuddha gujarAtI jASAMtarAne raMgIna citrosahita pAvI prasiddha karanAra zA0 jImasiMha mANeka muMbaI zrI nirNaya sAgara presamAM muSitakayoM 1 vikrama saMvat 2061 I. sa. 1905 rajIsTara sarva svAdhina. For Personal and Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. sarva darzanavAlA brahmAcarya vratanI puSTi kare . paraMtu je prakAranI. puSTi jainadarzanamA pradarzita karelI te puSTi anyadarzanIu~nA graMtho avalokana karatAM nAgyeja dRSTi pathe Avaze. bAhyathI brahmacarya tathA anyaMtarathI brahmacarya zuM zuDhe te anyamatiyo jANavAneja asamartha . tevI samajaNa sarvajJa praNIta jJAnanA jANapaNA zivAya prApta thaI zakatIja nathI. caMdarAjAnA rAsamAM brahmacarya vratanI anupama puSTi be. kavi modana vijayajI mahArAje thA rAsanI je racanA karI temAM padanI lAli tyatA, arthanI gauravatA. UmaUmaka vigere evI to suMdara rIte batAvela be ke vAMcanArane vAraMvAra amuka DhAlo vAMcatA harSa utpanna thAya je. je je sthale je je rasamaya racanAnI zrAvasyakatA lAgI te te sthale te te rasanuM poSaNa karavAmAM kopaNa prakAranI khAmI rAkhI nathI. vidyAvRddhi nA thA navA jamAnAmAM kavitAnA tathA gadya racanAnA graMthanA hoMzIlA vAcaka sajano yA graMthane potAnA hAthamAMthI paNa vAcatA vAcatA bomatA nathI. thA graMtha jo ke gujarAtI bhASAnI padya racanAmAM racAyelo to paNa temAM keTalA eka sthale kavitAno nAga vAcaka vargane kaThina lAgavAthI keTalAeka gRhastho taraphathI tenuM sarala gujarAtI bhASAMtara karAvI bhASAMtara sahita mUla rAsa bapAvI prasika karavAmA zrAvaze to vAMcanArAUne bahuja lAnakAraka thaze evI sUcanA vAlI mAgaNI thatAM thA graMtha zramoe saMkSipta gujarAtI bhASAMtara sahita prasiddha karela . jethI vAMcaka vargane lona malaze to zrame amAro prayAsa saphala thayo mAnIzaM. thA graMthamAM matidoSathI kAM paNa nUla cUka thara hoya tene mATe vAcaka saGanonI kSamA mAgI miThAmi mukkama cAhIe bIe. muMbaI saMvata 1e61 nImasiMda mANaka mAhA suda 5 nANajI mAyA. lI. For Personal and Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA. naMbara viSaya. pRSTAMka. 1 prathama ulhAsa-caMdarAjAno janama; vIrasenanI didA; vIramatIne vidhAprApta thakSa rANI guNAvalIne nolavavAnI vIramatInI kapaTa jAla; vimalapurImA sAsu, vahu, tathA caMdanuM zrAvadvitIya ulhAsa-caMdarAjA zrane siMhala rAjano vimala purImAM melApa; siMhala yuvarAja kanakadhvajanuM zrAkhyAna; kuli kanakadhvajanA badale caMdarAjAnuM premalAlalI sAthe nADA, paraNetara; caMda mAtA tathA patnI sAthe zrAjApurI pAluM zrAvaq- 61 3 tRtIya ullAsa-vimalapurImA prema lAlacInI dayAjanaka avasthA, caMdanA viradathI tenuMphuravU; vIramatIne caMdanA kAryanI khabara pamavI; ane tethI teNInuM caMdane kukaDAnuM rUpa ApavU; kukaDAnuM zivamAlA naTIne arpaNa 124 4 caturtha ullAsa-zrI vimalAcala upara sUryakuMDanA pranAve caMdarAjAnuM punaH puruza rUpa prApta tha; vIramatIno vadha; bAjAnagarIe caMdanu putarAgamana; saMyama grahaNa; ane moda For Personal and Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WAR Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhacakrAya namaH atha caMda rAjAno rAsa prAraMbhaH A ||dohaa|| prathama dharAdhava tima prathama, tIrthaMkara zrAdeya // prathama jiNaMda diNaMda sama, namo namo nAnneya // 1 // artha // prathama rAjA, temaja prathama tIrthakara ane prathama jine evA zrI nAlirAjAnA putra jJaSajadevanagavaMta je sUrya samAna mahAtejasvI teune vAraMvAra namaskAra thA // 1 // amitakAnti anuta zikhA, zira nUSita soDAha // pragaTyo padmajaha thakI, siMdhu salila pravAha // 2 // artha // aparimita kAntivAlI, mastaka upara suzojita evI jemanI adbhuta zikhA, jANe padmavaha thakI siMdhunadInA jalano pravAha utsAhathI pragaTyo hoya, tevI dekhAyaje // 2 // kudhAsahI kevala lahI, dIdhuM prathamaja mAta // jananIvatsala emaje, tejagajAta sujAta // 3 // artha // jeThae tudhAne sahanakarI kevalajJAna prAptakaryu ane je prathama mAtAneja ApyuM, evA jananIvatsala pranu thA jagatmA ekaja uttama janmyA // 3 // jAsavaMza avataMsa sama, prajutAyukta sujukti // vilasi mukara nivAsame, varI vadhU je mukti // 4 // __ artha // jemano vaMza AjUSaNa samAna ane jemane prajutA sAthe uttama jogavilAsane, temaLatAM pariNAme ArisA nuvanamAM kevalajJAna rUpa vilAsa pAmI muktirUpa strIne jerDa varelA // 4 // laghu vaya zchA zakunI, pAraNa dinapaNa teha // miSTa iSTa prajune sadA, mITho maMgala eda // 5 // artha // bAlavayamA pranune zelaDInI lA azhatI ane je prajune pAraNAne divasepaNa prAptathazhatI evI te mIThI vastu uttama maMgala rUpa hovAthI pranune prAptathatAM pranu paNa mIThage maMgala kahevAya // 5 // gaNadhara chAdaza aMgikA, dhAraka sUtra kadeva // jaMgamanANa taNA jaladhi, puMDarIka praNameva // 6 // artha // bAra aMgane dhAraNa karanArA, sUtranA kathana karanArA ane jJAnanA jaMgama samuprarUpa zrI puMDarika gaedharane praNAma karUMbuM // 6 // tuM varadA tuM zAradA, sacarAcara thAnAsa // kahetAM zIla saMbaMdhano, vasa muja mukha shraavaas||7|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. __ artha // he sarasvati! tame varadAna ApanArage ane sthAvara jaMgama sarva padArthomAM tame prakAzI rahyAMge te zrA ziyasa saMbaMdhI rAsanI racanA karavAmAM mArA mukha rUpa maMdiramAM nivAsa karo // 7 // gurU dariyo nariyo guNe, tariyo kiNavidha jAya // jAsa thakatha upakAra jara, praNamuM tehanA pAya // 5 // artha // guNothI paripUrNa evo gurU rUpI samuja konAzrI to jAya, jemano upakArano samUha kahI zakAya tevonathI, evA gurUnA caraNamAM duM praNAma karUMvaM // // caMda nariMda taNo racuM, zIla guNe sucaritra // zrotA zruti nUSaNa nipuNa, paramadharma supavitra // e|| artha // hu~ caMda rAjAnuM ziyala guNathI bhUSita evaM uttama caritra racuM nu, je caritra zrotAUnA kAnane zrAnuSaNarUpa, budhivAluM ane parama dharma yukta hovAzrI bahuja pavitra // e|| eha kathA rasa bAgale, mudhA sudhA zrAyAsa // te sAMjalajo rasa rasika, kavijana vacana vilAsa // 10 // artha // zrA kathA rasanI Agala amRta melavavAno prayAsa karavo te vRthAne. tethI he rasamA rasika evA purUSo kavijananAM vacanano vilAsa sAMjalajo // 10 // madhura kathA racanA madhura, vaktA madhura tema hoya // madhura eto dIye madhuratA, jo hoya zrotA koya // 19 // artha // je madhura kathA hoya tenI racanA madhura hoya, tema vaktApaNa madhura hoya paNa jo temAM ko zrotA uttama hoyato te madhuratA paNa uttama prakAranI zrAyaH // 11 // // DhAla pehelI // dezI copAInI // jaMbuddhIpa joyaNa lakhajAma, jaMbuvRda zojita uddAma // uttara kuru purvo? teha, jaMbunadamaya atisasaneha // 1 // artha // jaMbU nAmanA vRdayI suzojita ane utkaTa evo lAkha yojananA vistAravAlo jaMbudhIpane, tenA pUrva ardhanAgamA uttara kurUne, je saghalo jaMbunada nAmanA suvarNathI vyAptaH // 1 // paumavedi ciUM dizi manohAra, madhya piTha vama joyaNa vistAra // UMco maNimaya joyaNacAra, te upara jaMbu tarUsAra // 2 // artha // tenI cAre dizAe manohara padmavedikA be. tenA madhya pITha upara eka yojana vistAravATo vaDa. teupara cAra yojana UMco eka maNimaya jaMbu vRdaH // 2 // mUla vayara kaMde zrArITha, khaMdha vaiDUrya mayI sugiri // te tarU khaMdhe gAu zrApa, covisa gAu vima emapATha // 3 // __ artha // tenuM mUla vanamaNimaya, teno kaMda ariSTa maNimayaje, tenAM thaDIyAM vaiDUrya maNimayace. te vRrnu aDa ATha gAunuMne ane covIza gAune evo paNa kora ThekANe pATha // 3 // For Personal and Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 caMdarAjAno rAsa. zAkhA cAra poholI do koza, thAyata pannara koza ukkosa // sikAyatana viDamane agra, deva zraNADhI rakSaka jaya // 4 // artha // tenI cAra zAkhana be be koza poholI, valI te laMbAI ane UMcAImA pannara koza pramANa. tenA agra upara sihAyatana, jeno rakSaka aNADhI nAme ugra devatA // 4 // kaMcana zAkhA prazAkhArUpa, rayaNa vaiDUrya palAsa anUpa // tavaNijAmaya yaza vRtta vivRkSa, jaMbunada pallava suprasiddha // 5 // artha // tenI zAkhA ane prazAkhA suvarNanI, tenA anupama pAMdaDAM vaiDUrya ratnamayaje. valI suvarNamaya te vRkSa yaza ane vRttAMtathI vRddhi pAmelo. tenAM suvarNamaya palavo prasighane // 5 // rAjata vimameM puppha phalapUra, zAsvata jaMbutarU sasanUra // jaMbubahu bIjAMDe samIpa, tha prathA teNe jaMbuddhIpa // 6 // artha // tenAM puSpa ane phalanA samUha ghaNAM zojI rahyAMce. A pramANe te jaMbuvRkSa zAsvata ane tejazrI prakAzI rahela. tenI najIka bIjA aneka jaMbu vRdo. AvIrIte jaMbuvRkSazrIja tenI jaMbu dvIpa evI prakhyAti thai // 6 // tihAM SaTa khaMDathI nArahavAsa, aSTamI caM samo suprakAza // kSetra sakalathI uttama eSa, jihAM sikAcalatIrtha vizeSa // 7 // artha // temAM u khaMDavAlo A jaratakSetra aSTamInA caM jevo prakAzita. te sarva kSetromAM uttama kSetrane, kAraNake tyAM siddhAcala nAmanuM pavitra tIrtha sarvathI vizeSa // 7 // gaMgA siMdhu jihAM nimnagA, caUda caUda sahasa nadI magA // . sAmA pacavIza zrArayadeza, bIjA thArya nahI lavaleza // 7 // artha // jyAM gaMgA ane siMdhu nAmanI nadI, cauda cauda hajAra nadIunI sAdhe rahelI, jemA sADI pacavIza Arya dezane, bAkIno eka paNa Aryadeza nathI // 7 // madhyakhaMga te nAradataNo, pUravadeza tihAM sohAmaNo // ravipaNa udaya pAme jiNadeza, lahe jinavara tihAM jJAna vizeSa // 5 // artha // naratakSetranA madhyakhaMDamAM ati suzojita pUrvadeza zrAvelone je dezamA sUrya udaya pAme ane jyAM zrIjinezvara bhagavaMta kevalajJAna prAptakare // e|| nizipatitedeze saMcare, sola kalA te tava anusare // gaMgApaNa tiNa dizi paravarI, dezataNo ema atizayacarI // 10 // - artha // te dezamAM jyAre caMjamA saMcarene tyAre tene sola kalA prApta thAya. gaMgAnadI paNa te dizAmAM vahe. zrAvIrIte te deza mahatvatAvAlo gaNAyane / / 10 // tihAM nagarI eka thAnApurI; akhilavastu shonaalNkrii|| laMkApaNa zaMkA mana dhare, alakA salakI na zake khare // 11 // For Personal and Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // te dezamAM zrAjApurI nAmanI eka nagarI be. je nagarI sarva vastunI zobhAthI alaMkRta. te nagarInI zojApAse laMkA paNa potAnI zojAmATe zaMkA dhAraNa karebe chAne kAlakApurI to te nagarI pAse mI paNa rahIzake temanathI // 11 // corAzI cauTAM vistAra, jagatI sama uttaMga prAkAra // Uttama janagaNa teNeM saMkIrNa, rAjamArga bahu maNiya vikIrNa // 12 // artha // te nagarImAM corAzI cauTAM be, jagatInA koTa jevo teno UMco koTaDe. temAM uttama manuSyonIja vastayAM rAjyamArgamAM ghaNAM maNino vistAra // 12 // varNa suvarNe pUjita sarva, dAne ravisuta doya garva // dhanapati kaThina merU adhikAra, te guNa janameM nahIya lagAra // 13 // artha // tyAM vasanArA sarva uttamavarNo suvarNazrI pUjitahatA. teja'nA dAnathI dAtAra karNa paNa garva rahita thAya ema hatuM. suvarNano merU dhanapati batAM kaThina paNa tyAM vasanArA lokomAM tevo guNa nahato // 13 // vyApArI jArI dhanapAtra, nArI nirUpama nirmala gAtra // derA deva seve bahu jeva, kayuM pura varNana kari saMkhetra // 14 // // artha | tyAMnA vyApArI bahu dhanavAna hatA. strI nirUpama ne nirmala gAtravAlIhatI ne loko deva derAsaranI bahu prakAre sevA karatAhatA. zrApramANe saMdepamAM tenagarI varNavI // 14 // rAjyakare vIrasena nareza, jAsa prajAva ghari lade rUSi veSa // devala daMgAdika upamAya, purama ehavo nRpano nyAya // 15 // artha // tenApurImAM vIrasena nAme rAjA rAjya karato hato. je rAjAnI zakti evI hatI ke tenA zatru tenA prajAvathI munino veSa lai jAgI jAtAhatA. devAlayanA daMDanI UpamAjevo nagaramAM rAjAno nyAya to hato // 15 // vIramatI paTarANI tAsa, vilase viSayika joga vilAsa // jehano sukhadekhI suravaMza, bhUSaNa yaha nizakare prazaMsa // 15 // // rAjA vIrasenane vIramatInAmanI paTarANI hatI, tenI sAthe rAjA viSayabhoganA vilAsamAM zrAnaMdakarato hato. jenuM sukha dekhIne devatArjunA vaMzamAM AbhUSaNa rUpa evo iMdra paNa niraMtara tenI prazaMsA karato hato // 16 // caritra pIThikA pehelI DhAla, mohana vijaye kahI rasAla // zrotA suNajo taji vyAghAta, Agala yati mIThIDhe vAta // 17 // artha // zrAcaritranI pIThikA rUpa ne rasika evI pehelIDhAla zrI mohanavijayajI e kahelI be. he ! zrotA ! have videpano tyAgakarI sAMjalajo. Agala ghaNI mIThI vAta zrAve // 17 // Jain Educationa International // dohA // have AvyA nagarIe, sodAgara ziradAra // bahu molA ghomAtaNA, karavAne vyApAra // 1 // For Personal and Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. * artha // ekadA te AlApurImA ghaNA kiMmatI ghoDAUnA vyApAra karavAne uttama sodAgara aAvI cddyaa||1|| kukkama kaMdhA lahukanA, ulaTa kaTorA cakSa // 'gati adhIka mana pavanathI, jaMgama tada vipada // // artha // te ghoDAUnA kAMdha kukaDAUnA jevAhatA. teunI AMkho vizAla zrane tIdaNahatI. teunI gati mana ane pavanathI paNa adhika hatI ane teje jANe pAMkho vinAnA cAlatA garUma hoyatevA lAgatA htaa||2|| vIja bukA jema alakha, dRDhavapu naliya pracaMDa // khurAghAta paDatAlathI, kare giri khaMmokhaMga // 3 // artha // vIjalInA jabakArAnI jame daNamAM alakSya tha jAya tevA hatA. temanAM zarIra dRDha hatAM ane nAlo pracaMDahatI. te potAnI kharIunA AghAtathI parvatanA khaMDekhaMDa kare tevAhatA // 3 // tejI turakI haMsalA, kaMbojA erAka // pANIpaMthA kAbalI,jAtianeka UDAka // 4 // artha // tetunI tejI, turakI, haMsalA, kaMboja, erAka, pANI paMthA, kAbalI aivI aneka jAti hatI // 4 // nUpe evAiyavarA, zrAvyA jANyA jAma // sodAgarane dhanada, sIdhA saghalA tAma // 5 // zrartha // zrAvA uttama ghoDA AvyAne evI vAta rAjAnA jANavAmAM AvatAM, teNe sodAgarane vya ApI, sarve ghoDA kharIdI lIdhA // 5 // eka turaMgama tehamAM, ati uttama zrAkAra // raMjyo nUpa lahyo nahI; tehano vakrAcAra // 6 // artha // te ghomAUmAM eka ati uttama AkAravAlo ghoDo hato, jenI upara rAjAno bahuja rAgathayo. paraMtu te ghoDo viparIta gativAlo hato tenuM jANa paNuM rAjAne thayuM nahIM // 6 // sAjakarI teupareM, nRpati thayo asavAra // mRgayA hita senA sahita, gayo gadana kAMtAra // 7 // artha // eka vakhate rAjA tenA upara svArI karavA sArU tene taiyArakarI tenA upara besI mRgayA ke. zikAra karavAne ghora vanamAM senA sahita gayo // 7 // // DhAla bIjI // caitre caturnuja nAvyA, rAdhAjI karere vicAra // edeshii|| athavA surati mahinAnI deshii|| nUmisara alavesara, kAnana phere tukhAra // vana zvApada karyA zrAkulA, tarU tarU thayA asavAra // mRga saMbara sasakAdika ghAle ghere dhaMdha // paramAdhAmI vasa paDyA, jema nArakI saMbaMdha // 1 // artha // have rAjA vanamAM ghoDAne pheravatAM pheravatAM vananA zikAra karavA lAyaka sarva prANIne Akula vyAkula karyA. dareka kADe kADe ghoDesvAro pharI vaTyA. jema paramAdhAmI potAne vazapaDelA nArakIune gherIle, tema mRga, sAbara ane sasalAM vigere prANIune temaNe gherI lIdhA // 1 // For Personal and Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. eka mRga yUtha vibUTo, doge tava nUmIza // turaga ko tekeDe,.. hiMsArava sujagIza // hariNa ghaNo phAlecaDyo, te pakaDyo navijAyaM // jasa jivita ati teDhne, kothIkAMzna thAya // 2 // artha // tevAmAM mRganA TolAmAMthI eka mRga buTo par3I gayelo rAjAnA dekhavAmAM Avyo, teno zikAra karavAnA carasathI rAjAe ghoDAne tenI pAgala haMkAryo. te mRga ghaNo phAle caDyo ane rAjAthI pakamAyo nahIM. jyAM sudhI AyuSya hoya tyAM sudhI kosthI kAMipaNa atuM nathI. // // . senA ko kihAM rahI, ekAkI rAjAna // vakra zikSita te azvanI, gati na lahI tilamAna // mRga phudI jima kUdI,jUdI pakamI vATa // turaMga payodhita raMgajyuM, raMgakare bahu ghATa // 3 // artha // rAjAnI senA to kyAI rahI, te ekalo ajha paDayo. te ghoDo vakra (viparIta) zikSA pAmyo ito, tenI gati tilamAtra paNa rAjAnA jANavAmAM AvI nahIM. pelo mRga to kudIne jude mArge cATyo gayo. have thA ghomo samujanAM mojAnI jema bahu prakAranA raMga karato unlavA lAgyo // 3 // vAga vase navi zrAve, vyAkula thayo mahipAla // ghoDe thomA mAMhe, ulaMghI nUmi vizAla // kheMcI rAkhyo navi rahe, vahe jima pavana pracAra // nAsA vAje vRhAsanI, paga na babe numi sAra // 4 // artha // jyAre te ko ThekANe Takyo nahIM eTale rAjA vyAkula thavA lAgyo ne ghoDAe aspa kAkhamAM vizAla nUmi ulaMghana karI dIdhI. rAjA ghaNo kheMcI rAkhe to paNa te raheto nathI. jama pavana cAle tema cATyo jAya . nAsikAnA avAjavI gAjatA te azvanA paga bhUmi upara batA na htaa.||4|| turaMganI dapaTa zrane vali, UpaTa anilanI gUDha // vana giri tarUvara . nirakhI, naravara thayo digmuuddh||pusskrnnii hita karaNI, dharaNIdhava tihAM dITha // vama tarUvara eka gavhara, upakaMThe ukina // 5 // artha // te ghoDAnI doDa, pavananI gUDha UpaTa ane vanagirinA vRkSone nirakhI rAjAto digamUDha thaI gayo. Agala jAtAM rAjAe eka hitakArI vApikA dII. tenA kAMga Upara eka ghaNuM UtkRSTa gahana vaDanuM vRha jovAmAM AvyuM // 5 // nRpazoce iyamocuM, pohacuM jo tarU mAla // kheMcyo pohocevA ve ghaNo, zma bAloce nUpAla // manannAvyo tarU zrAvyo, saghalo phAvyo dAva // dhAIne vamavAI, turata saMbAI rAva // 6 // - artha // te jo rAjAe vicAryu ke, zrA ghoDAne goDI thA vaDanI zAkhAe pohocuM ane tene kheMcavAthI tyAM pohoMcAze valI mananI dhAraNA pramANe A vRkSa AvyuM ane saghalo dAva barAbara phAvyo ne. zrA vicArI rAjAe dhAzne te vamanI vaDavAI pakaDavA hAtha pocA karyA // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cafe MI2 REAT EL WW 01 on MOVIE na Thternationa waar al use only seibrary.org Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . caMdarAjAno rAsa. kuvalI vAga pamIjava, tava revaMta aMdana // thaMjapareM thaI Uno mahipati pAmyo zracaMna // vakra zikSita te jANyo, nANyo roSa prakAza // tANyo ati thapiDANyo, phokaTa kIdha prayAsa // 7 // - artha // tatkAla ghomAnI lagAma paDIgai eTale tarata te ghoDo daMna rahita zrai staMjanI jema utto rahyote jo rAjA Azcarya pAmI gayo. ghoDAne viparIta zikSAvAlo jANI manamAM roSa zrAvyo nahIM ane vicAryuke are meM ajANapaNe tene kheMcI tANI thA badho phogaTa prayAsa karyo // 7 // sakRpa tavanRpa Utaryo, bAMdhyo haya vttbaaNhi|| pANI pIvA kAraNe, peTho puSkaraNI mAMhi // jalapUrI sasanUrI, nUtATaMka smaan| ghaTita jaTita bahu phaTikanA, nivama nivaDa sopAna // // artha // panI rAjA dayAlu thai nIce utaryo ane te azvane vaDanI bAyA nIce bAMdhyo. pote pANI pIvAne vApikAnI aMdara utaryo. te vApikA jalathI paripUrNa hatI. jANe pRthvIrUpI strInAM zrAkoTAM hoya tevAM ghaDelAM ane jamelAM tenAM phaTikanAM ghATAM pagayI hatAM. // // vimala kamala jala upareM, parimala bahula prakAra // guNa lINA vara kINA, prINA hirepha UMkAra ||nphriism sapharI tihAM, aviAra pharIya aneka // paMtha zrama maMthara pathikane, purathI kare jlrek||e|| artha // tenA nirmala jalanI Upara bahu prakArano sugaMdha pasarI rahyo hato. jemAM gaMdha guNamAM lIna evA madhukaro trINA svare jhaMkAra karI rahyA hatA. valI te upara moTI mAulI aneka rIte sphuraNAyamAna yatI hatI ane mArganA zramazrI maMda zrayelA musApharonA zramane potAnA puMumAthI jala siMcana karatI htii||e|| maMda samIrane baMde, udita sAnaMda taraMga // pragaTejAsa prasaMgathI, aMga suraMga anaMga // sItala bAyA mAyA, mAya sarakhI tehaa|| nirakhI nayaNe harakha, naravara pAmyo neha // 10 // artha // maMda maMda vAtA pavananA yogayI te vApikAnA taraMgo AnaMda sahita udita atA hatA. jeUnA prasaMgathI aMga upara raMga karato anaMga (kAmadeva ) pragaTa zrato hato. AvI mAtA jevI tenI zItala - yAnI mAyAne nayanazrI nIrakhIne rAjA atyaMta prasanna zrayo // 10 // vidhipUrvaka jala pIdhu, kIdhuM maUna tema // jalakrIDA tajI vrIDA, kIdhI pUraNa prem||shrti zrAnaMde narIde, pIdho padmamakaraMda // taraNa caraNa kramaNAdika, khele nava nava baMda // 11 // artha // rAjAe vidhipUrvaka jalapAna karI temAM snAna kayu. zromIvAra khajA gemI pUrNa premathI jalakrIDa karI panI ati AnaMda pAmI narapatie kamalano makaraMda (rasa) dIdho ane taravAnI ane caraNa kramaNa vigere krIDAthI nava nava raMge khelavA lAgyo // 11 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. puSkaraNI bahuvaraNI, zonAvI dharaNIza // jalaga hiryA utAryA, pahiyA vastra jagIza // vA vijove nRpahove, rAjI citta anaMta // jAlI eka vizAlI, tAmanihAlI ekaMta // 1 // artha // te bahuvarNa vApikAne rAjAe zojAvI. panI snAna vastra utArIne bIjAM vastro peheryA. rAjA cittamAM anaMta paNe rAjI tha gayo. tyAM gala ekAMtamAM eka vizAla jAlI jovAmAM zrAvI // 1 // phAMkhI jove jAlikA mAlikAvividha sopaan||nRp tihAM thazne Utaryo, kara kara vAla pradhAna // zrAgala jAtAM pAtAlamAM, dIge vana vistAra // niranaya nRpa vIrAgraNI, satvasakhA sahacAra // 13 // artha // tejAlIne barAbara jotAM vividha pagathIyAMnI mAlA jovAmAM zrAvI rAjA hAthamA mukhya khaDga bai te pagIyAMnI zreNi thI Uto. tyAMcI Agala jAtAM pAtAlamAM eka vistAravAluM vana jovAmAM Avyu temAM sattvaketAM bala jeno sahacara sakhA ce evo te vIrAgraNI rAjA tyAM nirbhaya hato // 13 // dhanyA kozka kanyA, tehano svara suNIkAna // vismaya atipAmyo tihAM, mana mohe rAjAna // e asarAla pAtAla meM, esyo vana visavAdAkima zhA rahe kozbAlikA, kari kari karUNA saad||14|| artha // tyAM koI dhanya kanyAno svara kAnamAM sAMjalI rAjA manamA ati vismaya pAmyo. teNe vicAryu ke, AvA gahana pAtAlamAM Aq vana kyAMthI ahIM bAlikA koNa haze.je karUNAnA svara karyA kare // 1 // nagana khaDaga karI caDavaDI, zrAMNI mana upakAra // tatkSaNa tihAM jaza Uno, zabdataNe anusAra // vacana taNI racanAyeM, patnaNI bIjI DhAla // mohana vijaye kahe suNo, zrAgala vAta rasAla // 15 // artha // tatkAla rAjA nAgI talavAra karI manamAM upakAra buddhi lAvI te zabdane anusAre tyAM jazne uno rahyo. yA pramANe vacananI racanAzrI zrI mohanavijayajI e bIjI DhAla kahI. have Agala rasika vAta zrAvaze te zravaNa karo // 15 // ||dohaa|| dRgamuUita yogI sarU, katihAM nirakhe nUpa // karajapamAla bahu kusuma, dhUpa dhUma ati rUpa // 1 // artha // rAjA tyAM gayo tevAmAM eka jogI dRSTi mIcIne rahelo jovAmAM Avyo. tenA hAthamAM japa mAla hatI. tenA aMga Upara ghaNAM puSpa, dhUpa ane dhUma prasarI rahyAM hatAM // 1 // pamI zra mukha dhAgale, asI ughADI eka // agnikuMma tima parajale, nRpa jANyo aviveka // 2 // - artha // tenI zrAgala eka ughAmI taravAra paDI hatI. tenI Agala agnino kuMma prajvalI zrato hato. rAjAe yA sarva teno aviveka jANI lIdho // 2 // For Personal and Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CELOS Jangan asene and Private Uso weryfanelli Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. nivama baMdha bAMdhI thakI, dInI kanyA tAma // rUdana kare mukha uccareM, ema vacana zranirAma // 3 // artha // tenI Agala majabUta baMdhathI bAMdhelI kanyA jovAmAM AvI. mukhathI pokArI rUdana karatI A pramANe Uttama vacana kahetI hatI // 3 // kara vAhara AnA nRpati, vanitAnI zNavAra // viTala jaTila bali zrApaze, nahito agni makAra // 4 // artha // he AjAnagarInA rAjA, A vakhate vanitAnI vAra kara. nahIMto A naSTa tApasa yogI agnimAM mArUM balidAna ApI deze // 4 // nAri vacana eha pragaTa, nisuNI nija anidhAna // mukha zrAgala zrAvI nRpati, haluezuM karI zAna // 5 // artha // te nArInuM evaM pragaTa vacana ane temAM potAnuM nAma sAMjalI rAjA tenA mukha Agala zAna karI ilavethI AvI Ulo rhyo||5|| grahi khaDga te jaTilane, bolAvyo nara rAya // mujAve abalA taNo, bali zma kima devAya // 6 // __ artha // rAjAe khaDga lazne tApasane bolAvyo. are puSTa, mArI Agala Ama abalAnuM balidAna kema apAya ? // 1 // re! nighRNa nirdaya nitura, re! pApI matihIna // mUka manohara mAnanI, re! parigraha kopIna // 7 // artha // are! ghRNA rahita, are! nirdaya, are ! krUra, he! buddhihIna pApI, he ! kopInano parigraha karanArA tApasa! A manohara mAninIne boDIde // 7 // thA sAhamo bomIza nahIM, yogI nisuNI ema // . nAge dhyAna tajI ise, bAMbI nija tanu khema // // artha // tuM mArI sAmo zrAvya. hu~ tane goDIzanahIM. AvAM vacana sAMjalI te yogI potAnA zarIranI kuzalatA zchI dhyAna boDIne nAzIgayo // 7 // // DhAla triijii|| prANI karmasamo nahI koya // athavA // deva taNI iti jogavI zrAvyo e deshii|| gayo jogI nAge vana mAMhe, nRpe paNa keDa nakIdhI // vidyA sAdhana kerI tehanI, sAmagrI savi lIdhIre // sUrijana sattva samo nadI ko|| deva dAnava vidyAdhara mRgapati, sattvesavi vaza hoI re||suurijn ||essaaNknnii // 2 // artha // te jogI vanamAM nAzI gayo. rAjAe tenI keDa na lIdhI paNa tenI vidhi sAdhavAnI sarva sAmagrI lAI lIdhI. he sUrijana! jagatmAM sattva samAna koi nathI. deva, dAnava, vidyAdhara ane kesarIsiMha tejepaNa sattAthI vaza thAya // 1 // For Personal and Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 caMdarAjAno rAsa. baMdhana bote bAlAnAM bahu yAdare bolAvI // re nRpaputrI nirUpama rUpA, ehane vaza kema vIre // sU0 // 2 // // pI rAjA te bAlAne baMdhana bokI bahu zrAdarathI bolAvI ke, he anupama rUpavatI suMdarI, tuM tApasane vaza kema yaI ? // 2 // mAnagarIno je rAjA, te kema prItama tAhAro // // kedanI tuM putrI kahe muU Agala, jaya mata ANIza mAhAro re artha // zrAnagarIno rAjA, te kema tAro prItama thAya ? tuM konI putrIDhuM te mArI mAro jaya jarApaNa rAkhIza nahIM // 3 // bAlA sukumAlA, vacana rasAlA pajaNe // karI ghUMghaTa nija prItama prIbI, yogI jaya mana na gaNe re // sU0 // 4 // // te sukumAra ne vizAla hRdayanI bAlA rasamaya vacano bolI ane potAno pati jANIne vastrano ghuMghaTa karyo. te manamAM yogIno jaya gayo nahIM // 4 // sU0 // 3 // gala jAva. jApurI pacavIza joyaNa, padmapurI yati vArU // tidAM nRpa padmazekhara lavezara, zuravIra zira dArU re // sU0 // 5 // purI pacaviza yojana ati suMdara evI padmapurI nAme nagarI be; temAM padmazekhara nAme rAjA be. je zUravIra puruSonA mastakamAM ziromaNi be // 5 // // ratirUpA tehanI paTarANI, zAradA rUpasamANI // caMdrAvati huM tenI putrI, jinadharmijaga jANIre // sU0 // 6 // artha // te padmazekhara rAjAne rati jevI rUpavAlI zAradA nAme rANI be. tenI caMdrAvatI nAme putrI DuM buM. je jagatmAM jinadharmI tarIke jANitI nuM // 6 // bAlakatA gaI muka tanu pragaTI, yauvana vaya ThakurAI // tAteM muU nirakhI manamAhe, varaciMtA niramAIre // sU0 // 7 // artha // mArUM bAlaka vaya vItyA paDhI mArA zarIramAM yauvana vayanI ThakurAI pragaTa I. eka vakhate ma yauvanavatI joi, pitAnA manamAM varanI ciMtA uptanna thaI // 7 // have eka nimittiye zrAvi, nimitta prakAzyuM eha // jAnagarI pati e putrI, kero kaMta guNa gedare // sU0 // 8 // // vAmAM ko eka nimittie zrAvI mArA pitA pAse nimitta prakAzayuM, ke AjAnagarIno guNa vAna rAjA yA tamArI putrIno pati thaze // 8 // hUvA ati daraSita, naimittikane sanmAnyo // mAta pitA huM pati romAMcita huI, prItamanAma pahicAnyo re // sU0 // e // // te sAMjalIne mAtApitA atyaMta harSa pAmyAM; temaNe te nimittinuM ghaNuM sanmAna karyu ne patinuM nAma jANI huMpaNa ati romAMcita thaI gaI // e // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. taTinI jala krImAne kAraNa, sahita sakhI hu~ zrAvI // evaM tihAM kuTila jaTileM muUne, IjjAleM jaramAvI re // sU0 // 10 // artha // eka vakhate DhuM sakhIunI sAthe nadImAM jala krIDA karavAne gae hatI, tyAM A kapaTI tApase mane IjajAlamAM namAvI dIdhI // 10 // dRSTi baMdhana sahanI karIne, apaharI muka saparANI // puSkaraNI jAlIye utArI, e vanamAMhe ANIre // sU0 // 11 // artha // teNe sarvanI dRSTi baMdha karIne mane harI lIdhI. panI mane vApikAnI jAlimAthI utArI A vanamA dAkhala karI // 11 // ... mujavakhate tame zhAM padhAryA, saMkaTathI bomAvI // aMtarajAmI tame guNa sAgara, zI kahaM vAta banAvI re // suu|| 12 // artha // zrA vakhate tame ahIM padhArI mane saMkaSTamAMzrI goDAvI lIdhI. aMtaryAmI ane guNanA sAgara rUpa evA tamArI vArtA zI kaDaM? // 1 // potAnI nArI ugArI, tehamAM zo pAma caDAIM // mAgaNa hoUM to kIrti bojhuM, jaza paDaho vajamAvu re // sU0 // 13 // __ artha // tame tamArI potAnI strIne ugArI temAM duM zo pADa mAnu ? jo hu~ mAgaNa hoUto kIrti borbu ane tamArA yazano paTaha vagaDAvaM // 13 // ulakhyAmeM ehave zrAcaraNe, tame vAlesara mahArA // nahitara iNavelA kuNa zrAve, pativiNa karavA vAdArare // suu0|| 14 // artha // meM tamane AcaraNa uparathI ulakhI lIdhA , tame mArA vAhAlA nage, nahIMto pati sivAya zrA velAe mane vAhAra karavA koNa zrAve? // 14 // vasudhA pati vIrasena prazaMse, tedane ghaNI sanamAnI // kIdhI mukha bAgala mana haraNI, jehuMtI nAra potAnIre // suu||15|| artha // tyArapatI rAjA vIrasene prazaMsA karI tenuM ghaNuM sanmAna karyu ane te mana haraNI bAlAne potAnI pAgala karI. je potAnI strI hatI // 15 // __vana atikrami thaIne sopAne, teha ulaMghI jAlI // __puSkaraNIthI bAhera zrAvyAM, jalathI deha pakhAlI re // sU0 // 16 // artha // par3I te pagathIAnI zreNiyI vana ulaMghana karI pelI jAlimA thaI zarIrane prakSAlana karI vApikAmAMthI bAhera AvyAM // 16 // senAsavi zrAvIne pohotI, praNamyo pRthivI pAla // ___ mohana vijaye atihi rasAlI, trIjI prakAzI DhAla re // sU // 17 // artha // senApati tyAM zrAvI pohoMcyo ane rAjA vIrasenane praNAma karyo. A pramANe zrI mohana vijayajIe A trIjI DhAla prakAza krii.|| 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. // dohA // sakala sunaTa kSiti mukuTane, karajoDI kahe jAma // nava nIka liye ekalA, ima mRga mATe svAma // 1 // // sarva suTo pRthvInA mugaTarUpa rAjAne hAtha joDIne kahevA lAgyA ke he svAmI, vI te mRgane mATe ekalA nIkalavuM na joi // 1 // ratana jatana kari rAkhavA, tumane nara ziratAja // 12 sanathI durjana ghaNA, mohoTAne mahArAja // 2 // artha // he ! lokonA ziratAja mahArAja, tamArAM jevAM ratnane to yatanA karIne rAkhavAM joie. he mahArAja, moTA puruSone samanazrI durjana ghaNA hoya be // 2 // dhAvala pagathI dhUMsIyeM, uDhAe jaratAsa // je jevA nara tene, tedavA hoya prayAsa // 3 // artha // he ! rAjA, dhAbalIthI paga luMvAyaDe, ane jarIyAna vastra uDhAya be, tema jevo mANasa hoya tevo tene prayAsa thAya // 3 // moTuM jAgya jujAbalI, kusaleM maliyA nUpa // paNa e kanyA ko abe, kahiyeM tAsa svarUpa // 4 // artha // amArUM moTuM jAgya ke je zrApa bhujAbalI rAjA pAnA kuzala- dema prApta thayA. yA kanyA koNa be, tenuM svarUpa kaho // 4 // daya puSkaraNI jAlikA, yogI kanyA kheda // avanIze nimeSameM, jAkhyo saghalo neda // 5 // artha // rAjAe viparIta zikSAvAlA azvanI, vApikAnI, jAlInI, yogInI ne kanyAnA saMkaSTanI badhI vAta jaNAvI tatkAla teno badho bheda khullo karyo // 5 // sava sAmaMta yA khuzI, nRpanI kare prazaMsa // khyAga tyAga vAcA acala, dhana kSatrI avataMsa // 6 // // te sAMjalI badhA sAmaMto khuzI thayA ne rAjAnI prazaMsA karavA lAgyo ke, dAna ne vacanathI acala evA kSetrIya kulamAM AbhUSaNa rUpa tamane dhanya be // 6 // le kanyA senA sahita, nRpati thayo asavAra // zrAvyA nija nagarI tihAM, varatyA jaya jayakAra // 7 // // rAjA kanyAne laI senA sAthe ghomesvAra thayo ne potAnI nagarImAM zrAvI pohoMcyo. tyAM jaya jayakAra varatI rahyo // 7 // Jain Educationa International // DhAla cothI // saravarIyArI pAla, thAMbA doya rAvalAM lalanA // e dezI // For Personal and Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaalmaak ku * araat MIUIANAVAAIITIS W2008 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. khabara karI tatkheva padmazekhara naNI // lalanA // be zrAjApurI mAMdeke putrI tuma tI // 0 // vahelA malavA kAjake rAja padhArajo // 0 // pre vacana mana ANike lAja vadhArajo // la0 // 1 // jAnagarImAM artha // tatkAla te rAjakanyAe potAnA pitA padmazekharane khabara karI ke, tamArI putrI d. mA malavAne velA padhArajo, ane manamAM viveka vacana lAvIne ApanI lAja vadhArajo // 1 // tAtathI malavA kAja jANI sutA zrAturI // la0 // padmapurIpati turata vyAjApurI // 0 // zrAdarade vIrasena malyA heje ghaNe // la0 // caMdrAvatI saMbaMdha sayala mAMDI kahyo || la0 // 2 // artha | potAnI putrI pitAne malavAne ghaNI Atura ne ema jANI padmapurIno pati padmazekhara rAjA tatkAla zrAjApurI mAM zrAvyo. rAjA vIrasena ghaNA AdarathI ane hetathI tene madhyo. panI teNe caMdrAvatInA saMbaMdhana sarva vRttAMta kahI saMjalAyo // 2 // ati ubaraMge uDhaMga dharI nija bAlikA // la0 // tAteM prakAzI pragaTake hita paranAlikA // la0 // padmazekhara karajoDI kaheM vIrasenane // 0 // e mohoTo upagAra zramane tume karyo // 0 // 3 // artha | pI rAjA padmazekhare potAnI bAlikAne harSathI utsaMgamAM besArI ne atize aMtaranA tanI paranAlikA pragaTa karI batAvI ne pI padmazekhare hAtha joDI vIrasenane kayuM ke, tame amAro yA moTo upakAra karyo be // 3 // 13 tamaguNa aparaMpAra ke kema jaNIjIyeM // la0 // e kanyA ziratAja ke rAjaparipIjIyeM // 0 // dhUrathI nimitta vacanathI eha tuma gehanI // la0 // mAnI vacana mahArAja rAkho rIta te nI // la0 // 4 // artha // he rAjA, tamArA aparaMpAra guNo be, teno badalo kevI rIte yApI zakAya, paNa he mugaTadhArI rAjA tame yA kanyAne paraNo. AjathI yA bAlA vacanathIja tamArI strI thaI cukI be. mArUM vacana svIkArI tenI rIta rAkho, eTale tenI Teka rAkho // 5 // lagna levAmI zuddha turata paraNAvIyA // la0 // zazivadanI mRganayaNIyeM sohalA gAvIyA // la0 // vIramatIviNa nagaravAsI savi darakhiyA // 0 // vAlA ghara sasaneha tathA meda varaSIyA // la0 // 5 // // pI rAjA turata lagnano zuddha divasa nakkI karI te bannene paraNAvyAM. te prasaMge caMdra jevA mukhavAlI mRganayaNI suMdarIuMe maMgala gIta gAyAM. mAtra eka rAjAnI rANI vIramatI zivAya nagaranA badhA amite pAyA. snehI saMbadhInA gharamA snehanA megha varSavA lAgyA // 5 // padmazekhara paraNAvI ima nija aMgajA // la0 // nija nagare gayo tA te nRpanI lei rajA // la0 // caMdrAvatI thI vIra nRpati sukha jove // 0 // dina dina navale nehazuM dIdAM jo gAve // 0 // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. __ artha // rAjA padmazekhara A pramANe potAnI putrIne paraNAvI, rAjA vIrasenanI rajA lai satvara potAnI nagaramAM gayo. rAjA vIrasena caMtrAvatInI sAthe sukha jogavavA lAgyo. pratyeka divase navA navA premamA magna zravA lAgyo // 6 // vIramati citta zoka saMbaMdha vahe sadA // lam // caMDAvatI manamAMhe na thANe te kadA // lam // je jehane mana prema huve je upare // ||l0 // tedane zokane loka kaho kAMI kare // laga // 7 // artha // rANI vIramatI hamezAM cittamAM zoka karyA karatI hatI, paNa caMtrAvatInA manamAM tenu kAM paNa lAgatuM nahIM. je jene manamAM je upara prema upaje, kaho nAztenA manamAM zoka zuM karavA hoya ? // 7 // catura caMdrAvatI citta piyunu jAlave ||l|| prItama guNa bahunAMti madhura svareM cAlave // la0 // kozka puNyavaMta jIvate garne upano // la0 // caMja supanathI sucita suta doze nUpano // l0|| 7 // artha // hamezAM catura caMAvatI potAnA patinI marajI uThagavatI hatI. ane priyatamanA bahu guNane madhura svarathI gAtI hatI. ema karatAM ko puNyavaMta jIva caMAvatInA garnamAM Avyo te vakhate rANIne caMjana svapna Avyu. jethI rAjAne sArA caritravAlo putra aze // 7 // prasavyo putra ratna caMdrAvatIyeM tadA // laho nRpajima mumaka pAmIne saMpadA // l0|| dIdhA arathI dhanake sayaNa saMtoSIyA // lam // sayaNAjaNI pakavAna thakI ati poSIyA // la0 // e|| artha // samaya zrAvatAM caMghAvatIe putrane janma Apyo. jema nirdhana pavya pAmIne harSa pAme tema rAjA harSa pAmyo. uttama yAcakone dAna ApI saMtoSa pamADayA ane temane pakvAnna jamADI puSTa karyA. // e|| dI, bAlaka nAmake caMDa jayaMkarU // la // dIpe suta sasanUrake jo dInakarU // lam // vRddhi pAme suta pAMca dhAveM pAlIjato ||l // aMguThe pIyUSa suraMgo pIjato // la // 10 // artha // te putranuM nAma vijayakArI caMdra evaM pADayu. te putra tejanA nUrathI jANe sUrya hoya tema dIpato hato. pAMca dhAvamAtAthI pAlana zrato te putra vRddhi pAmato hato. ane potAnA aMgugamA amRtane pIto hato // 10 // suta dekhI vIrasena janama lekhe gnne||l||shrti raliyAyata hoyate kahitAM navi bane // laga // khela nava nava khelate bAla paNA ghaNA // lam // caMDAvatI vIrasena jatana rAkhe ghaNA // la0 // 11 // artha // te putrane dekhI rAjA vIrasena potAnAM janmane lekhe gaNato hato. tenA manamAM evo AnaMda Avato te kahI zakato nahIM. rAjA kumAra bAlapaNAnA nava navA khela khelato ito. caMprAvatI ane vIrasena tenI ghaNI yatanA rAkhatA htaa.||11|| For Personal and Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2367 es Education totematica ersonal and Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. caMdakIraNa sama caMDa kuMvara zonAnilo // laga // jIma suratarUno boka vadhe dina dina jalo // l|| manamatha sarikho bAlaka dIse phUTaro ||laa // sulalita bacane tedake bole paravamo // lam // 12 // artha // caMpanI kalAnI jema zojato te caMja kumAra jema kaTapa vRdano geDa vadhe tema dina dina pratye vadhavA lAgyo. te bAla kumAra kAmadeva jevo svarUpavAn hato. te mIgaM vacano bolabA lAgyo. // 1 // - caMDAvatI nija dharma mAMhe kuzalI ghaNuM // la // tAsa prasaMgathI nUpa taje hiMsaka paNuM ||l0|| vIranRpatine citta vasI jina vAsanA .. // la0 // zikhyo jinanI jakti susAdhu upAsanA // la0 // 13 // artha // rANI caMjAvatI jaina dharmamAM ghaNI kuzala hatI, tenA prasaMgI rAjAe hiMsakapaNuM geDI dIdhuM. valI tenA cittamAM jina dharmanI vAsanA vasavAthI te jina nakti ane uttama sAdhunI upAsanA shiikhyo.||13|| sata saMgati guNa hoya jihAM cirija kisyo // l0|| laTathI namarI hoyate saMgati phala isyo ||laa nipajAvyA prAsAda jalA jina rAjanA // lam // vRta dhArI bahu raMga saMtoSyA sAjanA // l||14|| artha // satsaMgadhI guNavAya, temAM zuM Azcarya ? juvo ne elano kIDo namarI thaIjAya be. e saMgatinuM phala je. rAjAe jinarAjano suMdara prAsAda karAvyo ane vRta dhArIne sAja karI saMtoSa karyo // 14 // zma karatAM suta caM varSa thayo zrAuno // la0 // suraguru samovama teha kalAguNa pAuno ||l0|| cothI DhAla rasAla kahI prIte ghaNI // la0 // dave modana kahe vAtate vIramatItaNI // lam // 15 // artha // ema karatAM caMja kumAra ATha varSano ayo, te kalA guNa paThana karI bRhaspatinA jevo ayo. zrA pramANe yA cothI DhAla ghaNI prItithI kahI saMjalAvI. have zrI mohana vijayajI rANI vIramatInI vArtA kahe 15 ||dohaa|| tuvasaMta pragaTItise, saphala thayA sahakAra // kAma kalA kokila kahe, janane vAraMvAra // 1 // artha // eka vakhate vasaMta Rtu pragaTa thaI hatI, AMbAnA vRdo saphala zravA lAgyA, koyala pakSI lokone vAraM vAra TahukAthI kAma kalA kahevAM lAgyAM. // 1 // kesu zrati kusuzramita thayAM, raMga suraMgA lAla // khele phAga vasaMta nRpa, tehano lAla gulAla // 2 // artha // kesuDAnAM puSpo vikAsa pAmI lAla raMga pragaTa karavA lAgyAM. rAjA lAla gulAlathI phAguna vasaMta khelato hto||2|| sumana tha vanaghana prajA, madhunRpa zrAvyo jANi // phala dala dala leI neTaNo, stave vihaMgI vANi // 3 // For Personal and Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. // vasaMta rUpI rAjAne Avelo jANI ghATI vana latA rUpI prajA puSpathI vadhAvI phala dala rUpI neTa ApavA lAgI chAne pachi madhura vANIthI stuti karavA lAgyAM // 3 // ghaTitA caMpaka kusuma, mukulita vRkSa samIpa // jAeM tu rAjAjI, kIdhA maMgala dIpa // 4 // artha // vRkSonI samIpa kalIrUpe rahelAM caMpakanAM puSpo jANe vasaMtarutu rUpI rAjAnA dIpa karyA hoya tevA lAgatA hatA // 4 // saparivAra jAnRpati, prajA sahita sohaMta // 16 vanamAM kAmavaza, ramavA kAja vasaMta // 5 // // zrAnagarIno rAjA vIrasena kAmadeva vaza thaI parivAra sAthe prajAjana sahita vasaMta ramavAne vanamAM zravyo // 5 // bAMTe Agala maMgala sara bAMTa, lAla gulAla sohaMta // sohe madhyAne gagana, jANe thayo prajAta // 6 // artha | vasaMta krIDAmAM lAla gulAla sAthe kesaranAM bAMTaNAM thavA mAMDyAM te jANe madhyAnha kAla batAM prajAta thayo hoya tema dekhAvA lAgyaM // 6 // caMda kumara sevaka sahita, kusuma thakI krImaMta // vIramatIne dekhine, mana nisaneha dharaMta // 7 // artha // caMda kumAra sevakonI sAthe puSpakrIDA kare be, te joi rANI vIramatI manamAM sneha dhare be // 7 // // DhAla pAMcamI // vala vAlore umiyAjIne lAguM pAya evara Alore // edezI // rAjA rANI raMgadhIre, khele anopama khelare || navalI dIvI nAyo, tihAM zazivadanI gajagela // suNo javi prANIre, caMda nariMda saMbaMdha | pratirasa ati rasa zrANI re // 1 // e kaNI // // rAjA vIrasena ne rANI vIramatI anopama raMgathI khele be, tyAM bIjI gajeMdranA jevI gativAlI navanavI caMdra vadanI nArI paNa jovAmAM Ave che. he naviprANI manamAM tirasa lAvI yA caMdarAjAno rAsa sAMjalo. // 1 // kAcita taDeM karIre, ujI caMpaka bAyareM // zrAMbA mAneM phulaNAM bAMdhI bAla hiMDole mAya // su0|| 2 // * // koi mAtA bAlakane keDa upara teDI caMpaka vRdanI bAyA nIce ubhI rahI hatI, koi khAMbAMnI DA sAthe phulaM bAMdhI bAlakane hIMgolAmAM hIMcolatI hatI // 2 // ra nija bAlanere, jIne hIyaDA sAthare // ke zikhAve hIMDAvaj, nija sutanA grahI hAtha // su0 // 3 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // koistrI potAnA bAlakane hAthamAM la' hRdaya sAthe premathI dabAvatI hatI to koI potAnA bAkha putrane hAtha pakaDI hIDavAne zIkhavatI hatI // 3 // ramakaDAM bahu jAtInAMre, sukhaDalI vali dere // rotA rAkhe bAlane, zma tarU tarU nArI ke2 // su0 // 4 // artha // koinArI jhADe kADa pharI potAnA bAlakane jAta jAtanAM ramakamAM ane valI sukhaDI thApI ganA rAkhatI hatI // 4 // stana payapAne poSatIre, suta sura tarUno boma re // yuvatI zma vanameM bahu, manamAnAM pohacAme kodd|| su0||5|| artha // koI yuvatI putrane kahapa vRdanA boDa jevo mAnI stana pAnathI poSatI hatI. yA pramANe strI vanamA pota potAnA mananA koDa pUrA karatI hatI. // 5 // dekhI vIramatI tadAre, mukha mele nIzAsare // vana krIDA nUlIgaI, thayuM vyAkula citta udAsa // su // 5 // artha // zrA dekhAva joi rANI vIramatI mukhama-thI nizAsa nAMkhavA lAgI ane vanakrImA julI gaI. tenuM citta vyAkula ane udAsa ajha gayuM // 6 // devane de ulaMjaDore, kuMvara na dIdho kema re|| sutaviNa hu~ zA kAmanI, jima mana viNa kA rimo prema // su||7|| artha // te daivane ulaMjo ApavA lAgI ke, he daiva ! mane putra kema na Apyo ? jema mana vagarano prema hoya tema putra vinA hu~ zA kAmanI ! // 7 // jima maMdira dIpaka vinAreM, jiva viNa jima dehare // jima kusumaviNa vAsanA, jima jalaviNa unahyo meha // su0 // // chAnavinA jehavI dayAre, mAnavinA jima dAnare // asana jisyo dazano vinA, vali kaMThaviNa jima gAna // su0 // e|| artha // jema dIpakavinA maMdira, jema jIvavinA deha, jema sugaMdhavinA puSpa, jema jalavagarano megha, zA. navinA jevi dayA, mAnavinA jevU dAna, jema lavaNavinA nojana ane jema kaMvavinA gAyana-tema putravinA iM zA kAmanI baM? // 7 // e|| aMgaja leza jalaMgamAre, na ramADyo jiNe naarre|| te kAM sarajI saMsAramAM, dhik dhik tasa avatAra // su0|| 10 // artha // je nArIe utsaMge laI putrane ramADyo nathI, te nArI A saMsAramA zA mATe sarajI 1 tenA avatArane dhikkAra // 10 // putra vinA zuM kIjIyere, janapada nagara naMDAra re // saMyamI paMkhI prAhuNAM, koi nAve tasa zrAgAra // su0 // 11 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // ghaNA deza zehera ke bhaMDAra hoyato paNa putra vinA te zA kAmanA ? jene putra na hoya tene ghera saMyamI, pakSI, ane ko atithipaNa AvatA nazrI. // 11 // meM kuNa kuNa pUrva navere, prauDhAM pAtaka kIdhare // kesara varaNo nAnaDo, evo eke daiva na dIdha // su0 // 12 // artha // meM pUrvanave zAM moTAM pApa karyA haze ke jethI kesara jevA varNa vAlo nAnakaDo eka putra paNa daive dIdho nahIM // 1 // zma kahetI dharatI lakhere, sajaDa sakhuNa nayaNare // thayA aNagamatA kAnaneM, nija vAli sakhInAM vayaNa // su0 // 13 // __ artha // zrA pramaNe kahetI vIramatI nIcuM joI jUmi upara lakhavA lAgI. tenA suMdara netramA jala zrAvI gayAM. te vakhate potAnI vAlI sakhInAM paNa vacana kAnane aNagamatAM zraI paDyAM. // 13 // pUje tihAM saghalI sakhIre, bAI tume kema ema re // dIsoDo zrAmaNa umaNA, keNe uhAvyAM kaho dharIprema // su0 // 14 // artha // te vakhate saghalI sakhIe malI tene puvvA lAgI ke, bAI tame Ama ciMtAzrI purbalA kema dIso go? tamane koNe phucyAM te prema dharIne kaho. // 15 // kaMta e kAma sahodarUre, e vana khele vasaMta re|| caMda sapatnI putra e, tume kima dIso saciMta // su0 // 15 // artha // A tamArA svAmI kAmadeva jevA svarUpavAn , te A vanamA vasaMta khelI rahyA ne, valI zrA tamArI zokayano putra caMdakumAra kevo suMdara ? te utAM tame ciMtA vAlAM kema lAgo ge? // 15 // paNa na jaNAve koznere, vIramatI mana vAta re // pUrava puNye zrAviDa, zuka AMbADAle sujAta // su0 // 15 // artha // rANI vIramatI kone A mananI vAta jaNAvatAM nazrI. tevAmA pUrvanA puNyazrI koz zuka pakSI AMbAnI DAla upara AvI bege // 16 // modana vijayeM manoharU re, patkSaNI pAMcamI DhAlare // zrotAnisuNajo suvaTo, kadeze have vacana rasAla // su0 // 17 // artha // zrI mohana vijayajIe A pAMcamI manohara DhAla kahI be. have te zuka padI je rasika vacana kaheze te zrotA dhyAnazrI sAMjalo. // 17 // ||dohaa|| hita zrANI jANI ghaj, rANIne dilagIra // bolyo naravANI tihAM, AMbA DAle kIra // 1 // __ artha // te zuka pakSI rANInuM hitajANI ane tene ghaNI divagira dekhI AMbAnI DAlI uparathI manuSya vANI bosyo. // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e caMdarAjAno rAsa. re! suMdarI rUdatI thakI, raMganaMga karye kema // zI ciMtA ne kahe mukhe, jANuM kAMzka jema // 2 // artha // he suMdarI tuM rUdana karIne raMgano jaMga kema kare le ? tAre zI ciMtA ? te mane kahe, te kAMka mArA jANAvAmAM Ave // 2 // vIramatI nisuNI vacana, nirakhe jaMco jAma // zuka dIge sohAmaNo, vacana rasilo tAma // 3 // artha // te sAMjalI vIramatIe laMcuM joyu, tyAM rasika vacana bolanAro te suMdara zuka joyo. // 3 // nRpa premadA acaraja lahI, kahe vacana bahunAMta // zu tuM pUje paMkhiyA, muja manaDAnI vAta // 4 // artha // rAjapramadA vIramatI Azcarya pAmIne bahu brAMtithI vacana bolIke, he ! paMkhiDA, tuM mArA mananI vAta kema puDhe je ? // 4 // phala nadI padI laghu, aMbara cArI eka // vanavAsI tiryaMca tuM, kahevAye aviveka // 5 // artha // valI tuM eka phala khAnAro, ane AkAzamA umanAro, eka laghu padI buM; valI tuM vanamA rahe nAra avivekI tiryaMca pakSI kahevAya. // 5 // mukha nAMge jo tuja thakI, toko kahiye guhya // jaNa jaNa Agala te kahe, je ko hoya abudha // 6 // artha // jo tArAthI mukha lAge tema hoya to huM mArI guhya vAta kahuM. je koz abudha-ajJAnI hoya te pratyeka jana Agala potAnI vAta kahyA kare . // 6 // tava zuka traTakIne kahe, rANI kima pomAya // je je paMkhIthI huve, te narathI navi thAya // 7 // __ artha // par3I zuka padIye tATakIne kayu ke, he ! rANI kema zaMkA lAve ? je je kAma paMkhIthI hoya te mANasathI atuM nazrI. // 7 // // DhAla tthii|| // cAMdaliyAnI dezI // kahe rANI re re sUDA, ema bola ma bolo kUmA // narathI paMkhI kema rUmAre, raMgIlA // tava vibudha vacana zuka bole, rANInA zru ti paTa khole // kaho paMkhIne koNa tole re // raMgIlA // 1 // artha // rANIye kaDaM ke,he zuka, evaM kuThaM bola nahIM ! mANasathI te paMkhI kema uttama hoya?te sAMjalI zuka evAM vipattA narekhAM vacana bolyo. je sAMjalI rANInA zravaNa paTa khulI gayA. teNe kayaM ke jagatmAM padInAM je koNa ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 caMdarAjAno rAsa. dAmodarano jagamAM jaDavA, samaratha nahIM koI tasa naDavA ||jun tehane garU ma De caDavAre // raMgIlA // kavi mukha maMgaNa vara dAI, zruti veda purANe gAI // thaI saghale haMsa vaDAI re // raMgIlA // 2 // artha // A jagatmAM viSNu je koi vIra nazrI, tene parAbhava karavAne koi samartha nathI. te viSNune caDavAne garUma pakSI je. valI kaviUnA mukhanA AjUSaNarUpa ane varadAna ApanArI, veda ane purANomAM saghale haMsanI vaDAi gaNAvI . // 2 // eka paMkhIDAne kAja, melyA keza vihaMgama rAja, ratanAgara zrANyo vAjare // raMgIlA // thara hUMtI kAmAtura nArI, tasa sUvaTe rAkhI vArI // zuka bahuterI teM zuM na dhArIre // raMgIlA // 3 // artha // eka padInI khAtara ko koI moTA padI rAjAne jJAti bAhera mukI ratnAkarane harAvyo hato. valI kAmAtura zrayelI nArIne eka zuka pakSIe vArI hatI, te zuka bohoterI zuM nathI jANI? // 3 // valI nala saMbaMdha avadhAra, thayo damayaMtI jaratAra // teto haMsataNo upagAra re // raMgIlA // zrame eka akSara jo vAcuM, tiNe jIva dayAyeM rAcuM // kaho e khoTuM ke sAdhu re // raMgIlA // 4 // artha // valI nalarAjA damayaMtIno laga thayo hato, te paNa eka haMsano upakAra hato. temaja jo zrame eka akSara vAMcIe to jIva dayAthI rAjI zraze. kaho e khoTuM ke sAcuM ? // 4 // paMkhI ne zrAgama jAkhI, rahyo pAMcamuM guNa gaNuM rAkhI // tasa zAstra a keza sAkhI re // raMgIlA // zrame vAto saghalI jANuM, nyAyeM zrame zrApa vakhANuM // haTha sAcaM mAnavathI tANuM re // raMgIlA // 5 // artha // pakSI Agama nAkhIne pAMcame guNa gaNe rahyo be. tenI zAkha zAstramA purAya . tethI he ! rANI, ame saghalI vAto jANIe, ane potAnI prazaMsA karIe bIe, te nyAyele. huM manuSyathI moTAIne mATe hagthI tANuM bu, te vAta sAcI be. // 5 // Ima nizuNI harSirANI, kahe zuka tuto be pramANa // ghaNo DA. hyone mIThI vANIre // raMgIlA // muja prANa samo tuM jAvyo, vakhateM tuM iNavana zrAvyo // ehavo koNe jaNAvyo re // raMgIlA // 6 // artha // A pramANe sAMjalI rANI harSa pAmI bolI ke, he zuka, tuM pramANika vaM, temaja ghaNo mAhyo buM. tArI vANI mIThI lAge je. tuM mane prANa jevo vAhAlo lAge je. zrA vakhate tuM vanamAM zrAvyo te tane koSe batAvyuM ? // 6 // tava zuke zma zma uttara jAkhyo, vidyAdhare mujane jAMkhyoM // teNe prANasamo karI rAkhyo re // raMgIlA // sovana paMjaramAM reheto, te khecara je je kaheto // te saghalo ha~ sahadeto re // raMgIlA // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // te sAMjalI zukapakSIe uttara prApyo ke eka vidyAdhare mane pakamI prANa samAna karI rAkhyo hato. hUM suvarNanA pAMjarAmA raheto hato, te vidyAdhara je je kaheto te saghaluM huM jANato hato. // 7 // eka dina vidyAdhara teha, kara dharIne mAharo geha // gayo muni dana sasaneha re // raMgIlA // iSi nirakhI pAtaka nIThage, upadeza kahyo teNe mIge // tava mujane paMjaramAM dIge re ||rNgiilaa||7|| artha // ekadivase te vidyAdhara mane hAthamAM baI koi munine snehazrI vaMdana karavA gayo. muninAM darzanathI mArAM pApa nAzI gayA. munie madhura upadeza karyo. tyAM mane pAMjarAmA rahelo dIge. // 7 // tiryaMca baMdhana adhikAra, kahyo vivarI dhAgala anusAra // muja bomavI karyo upakAra re // ragIlA // ihAM zrAvyo hu~ ramato ramato, kezavana upa vana ati kramato // beTho tarU dIge mana gamato re // raMgIlA // e|| artha // munie AgamazAstrane anusAre tiryaMcne bAMdhavAmAM keTalu pApa thAya ne te adhikAra vistArathI jaNAvyo, ane upakAra karI mane pAMjarAmAMthI geDAvI dIdho. tyArapatI keTalAM eka vana tathA upavanane ulaMghana karI ramato ramato hu~ ahIM AvI caDyo. ane A vakhate mana gamato duM vRkSa upara beThekho jovAmAM zrAvyo // e|| kahI tuja zrAgala potAnI, je vAta hutI kahevAnI // tiNe mujathI kAI na bAnIre // raMgolA // re rANI vANI suNa mAharI, juThI nahI dekhaM jlaarii||khe ciMtA nAMjIza hUM taariire||1|| artha // zrApramANe je mArI potAnI kharI vAta kahevAnI hatI, te meM tArI Agala kahI dIdhI be. have tuM tArI vAta mArAthI ganI rAkhIza nahIM. he ! rANI, mArI vANI sAMjala. hu~ jutuM kaheto nathI. je tArI ciMtA haze, te DhuM jAMgI nAMkhIza // 10 // tava rANI hRdaya vimAsI, jANyo zuka zAstra vilaasii|| suta ciMtA tAsa prakAzI re // raMgIlA // maMtra yaMtra jamIne tuM jANe, kuNa jANa paNuM te pramANe // joM tuM kAma nAve Na TANe re ||rNgiilaa // 11 // artha // paThI rANI vIramatIe hRdayamAM vicAratAM te zuka pahIne zAstrano vilAsI jANyo. ane potAnI je putranI icchA hatI te tenI Agala pragaTapaNe jaNAvI kaDaM ke, he! zuka, tuM maMtra, yaMtra, auSadha jANe ne. jo tuM mArA thA kAryamAM na Ave to par3I tAruM jANapaNuM zA kAmarnu ! // 11 // dazarAve je navi doDe, kaho zuM karIe tiNa ghoDe // ghaNo jANa tuM zuka kahe thoDere ||rNgiilaa // tuM pyAro prANathI kIra, meM mAnyo karIne vIra // tuM moTo sAhasa dhIra re // raMgIlA // 1 // artha // jyAre vAra zrAve te vakhate je ghoDo na doDe to panI kaho te ghoDo zA kAmano ! tema tuM For Personal and Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . caMdarAjAno rAsa. ghaNo jANa buM paNa thor3eM kahe . he ! kIra, tuM mane prANathI paNa pyAro K ane meM tane vIra-lAI karIne mAnyo be. valI tuM moTo sAhasika ane dhIra bu // 12 // tuja zrApuM navalakho hAra, valI kura kapUra thAhAra // hu~ mAnIza bahu upakAra re // raMgIlA // ANa tuM have mANasa ule, kahuM tujane jAve nole // have huM tAhare khole re // raMgIlA // 13 // artha // he ! lAI, tane navalakho hAra ApIza, valI uttama karpUrano AhAra karAvIza, ane hu~ tAro bahu upakAra mAnIza. mATe have tuM mane mANasanI olamAM lAvya. huM tane nole nAve kaDaM , ane have DhuM tAre khole chu // 13 // zuka nAkhe deza dilAsA, re rANI makara vimAsA // praju pUraze tAharI thAzA re // raMgIlA // thAIza tuja dizi dAtA, tuMDe mAharIdharmanI mAtA // ciMtA taja dhara tuM zAtAre ||rNgiilaa||14|| artha // zuka dilAso ApI boTayo. he rANI, tuM kheda karIza nahIM, pranu tArI Aza pUrNa karaze. DhuMtane dizA batAvI sukha dAtA thaIza. tuM mArI dharmanI mAtA ke ciMtA boDI de ane hRdayamAM zAtA dharya // 1 // kahI mohana vijayeM DhAla, e ThI nipaTa rasAla // tame suNajo . bAla gopAlare // raMgIlA // je parapuHkha naMjana surA, te saghalI vAteM pUrA // tasa pragaTiyA puNya aMkUrA re ||rNgiilaa // 15 // artha // ApramANe zrImohana vijayajIe rasika evI baThI DhAla kahI. te tamebAla gopAla sAMbhalajoje puruSo parapuHkha laMjana ane zUrAje, teo saghalI vAte pUrA hoya be, ane temanAM puNyanA aMkUrA pragaTe // 15 // dohaa|| hitavANI rANI nisuNa, zuka kahe tajI saMvAda // e vanamA uttara dize, abe jhapana prAsAda // 1 // artha // zuke kahyu, he rANI, tuM saMvAda geDIne tArA hitanI vANI sAMjala. yA vanamA uttara dizAmAM eka jhapana pranuno suMdara prAsAda // 1 // tihAM caitrI pUnimanizA, ubava karavA kAja // zrAvaze anupama aparA, leI nATikano sAja // 2 // artha // jyAre caitrI pUrNimAnI rAtri zrAvaze tyAre te prAsAdamAM eka anupama apsarA eka nATakano sAja laI utsava karavAne Avaze // 2 // mukhyA eka tehamAM thaDe, nIlAMbara sAmrAja // tAsa vastrajo kara caDhe, to tuja sIje kAja // 2 // artha // tezromAM eka nIlAM vastravAlI mukhya apsarA . tanuM vastra jo tAre hAtha zrAve to tAru kArya siddha zrAya // 3 // For Personal and Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UIERE LED A 1193 26 SA Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. pahilA caitrI punyame, vidyAdharane saMga // thAvyo huM e dehare, tiNe savilahuM prasaMga // 4 // artha // pahelI caitrI pUrNimAepelA vidyAdharanI sAdhe hu~te prAsAdamAM zrAvyo hato, tethI yA prasaMgajANuM vaM // // re !jananI te rajanI, viNa sajanI dhari heta // tihAM jAje ekAkinI, jUlIzamAM saMketa // 5 // . artha // he ! mAtA, te rAtriye sakhI vagara tuM ekalI tyAM premathI jAje. te saMketa jUlIza nahI // 5 // zma kahI aMbara mArageM, zuka cAlyo guNa geha // vIramatI tasa virahathI, nayaNe dAkhyo neha // 6 // zrartha // zrApramANe kahI guNanA sthAnarupa zuka padI AkAza mArge cATyo. te vakhate rANI vIramatIe tenA virahathI netramA sneha batAvyo // 6 // nRpa zrAdi nara nAgarika, khelI phAga prakAza // pUramAM sabi saMdhyA samaya, vyA nija zrAvAsa // 7 // arth||hve rAjA vIrasena vigaire sarvanagarajanovasaMtakhelIne saMdhyAkALe nagaramA potapotAnA zrAvAsamAM zrAvyA. ||ddhaal saatmii|| hamIriyAnI dezI // caitrI pUnama anukrame, zrAvI parama pavitra // sanehI // zrAvyuM vacana zuka rAjanuM, vIramatIne citta // sanehI // khAratha sahune vAlaho // 1 // e zrAMkaNI // artha // anukrame caitramAsanI pavitra punama zrAvI, te samaye vIramatIne zukarAjanuM vacana manamAM yAda zrAvyu. svArtha saune vhAlo hoya je // 1 // svAratha jagamaMmANa // sa0 // udyama jIva kare ghaNo, prApati karama pramANa // sa0 // svaa|||| artha ||shraa jagatnumaMDANa svArtha upara be, tene AdhAre jIvaghaNo udyama kare, paNa karmapramANe prAptithAyane // 2 // thaI saMdhyA zazi ugamyo, sola kalAyeM shuk|| sm|| jANIyeM kAma narezano, cakra gagana prati budha // sa svA0 // 3 // artha // saMdhyAkALa ayo. caM sola kalAe prakAzyo. jANe kAmadevarupI rAjAnuM zrAkAzamAM jAgatuM cakra hoya tevo te dekhAvA lAgyo // 3 // aMgataNI rakhavAlikA, tehane jaNAvI geha // sa0 // veza parAvarta rANIye, kIdho adhike neha // sa // svA0 // 4 // - artha // te samaye rANI vIramatIe potAnA aMganI rakSaNa karanArI vizvAsu dAsIne ghara nalAvI adhika behalI vezano pheraphAra karyo // 5 // For Personal and Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 caMdarAjAno rAsa. ekAkI pura bAhire, zrAvI ekAkI teha // sa // joyA na hoyato joyajo, nArI caritra te eha // sa0 // svaa05|| artha // pote ekalI nagaranI bAhera nIkalI paDI. te strI caritra na joyuM hoya to joI khejo // 5 // ujvala caMjanI caMDikA, vanazonA bahu naMta // sa0 // cAlI vanamo cAvamI, te caturA nidacaMta // sa // svA0 // 6 // artha // caMnI ujvala cAMdanIzrI vananI zonA ghaNI prakAzatI hatI, temAM e catura bAlA nizcita aI cAlatI hatI // 6 // dItuM jinamaMdira tihAM, sovana kalaza sanUra // s0|| zrama pariharavA kAraNe, jANIyeM bege sura // sa // svA0 // 7 // artha // te samaye suvarNanA prakAzathI suzojita jina maMdira jovAmAM Avyu. te suvarNano kalaza jANe divasanA zramane utAravAne sUrya bege hoya tevo lAgato hto||7|| pavane patAkA pharahare, zrAkarSaNa kare sAna // sm|| vIramatI haraSI ghaNI, sadya caDhI sopAna // sa // svA0 // 7 // artha // tenI patAkA pavanayI pharakatI hatI, jANe lokone bolAvavA AkarSaNanI sAna karatI hoya tema dekhAtI hatI. te joI rANI vIramatI ghaNo harSa pAmI tatkAla tenA pagathI uparacaDI // 7 // jarata pitA neTyA jaleM, lali lali praNamyA pAya // s|| zavinayakhAmi prabannapaNe, rahi keDe hita lAya // sa // svA0 ||e|| artha // teNIe jarata cakravarttinA pitA zrI zaSajadeva prajune leTI vAraMvAra caraNamAM namI praNAma karyA. ane eka tarapha gupta rIte rahI avinayane khamAvI zraAtmAnuM hita karyu // e|| apsaragaNa zrAvyo Ise, praNamyA jhaSana jiNaMda ||s0|| avya pUjA pahelI karI, zucitAyeM sAnaMda // sa // svA0 // 10 // artha // tevA samayamA pelI apsarAono gaNa zrAvyo, temaNe prajune praNAma karyo. prathama AnaMdI zucipaNe anya pUjA karI // 10 // nAva pUjA javajayaharU, prAraMne rasa lubdha // sa0 // arapa tarapa saMgItathI, nATaka nAce zuddha // sa0 // svA // 11 // artha // panI rasamAM lubdha zrayelI te suMdarIoe saMsAranA nayane haranArI lAva pUjA AraMjI zuddha saMgItathI nRtya karI nATaka karavA mAMmayuM // 11 // sArIgama padhanI svare, yaMtra karata neda komi // sm|| tAdhIdhaunA gati mRdaMganI, vAje vikaTa paramoma // sa // svA0 // 15 // artha // sArI gama padhanI e sAta svaro sAthe vINAyaMtramA koTI jeda thavA lAgyo. tAM tAM dhik dhik e pramANe mRdaMganI gati cAlavA lAgI // 15 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. eka tAlo jagamo cotAlija, sura phAgane jeta mAna // sa // brahma, tAlA dika tAlanAM, vikaTa bahu thanidhAna ||saa svaa||13|| nATakanAcI apaharA,zramapAmI teNivAra savastra utArI thApathApaNAM, gazpuSkaraNI majAra ||snnaasvaa||14|| artha // eka tAla, tritAla, cotAla, vasaMtanA sUrano tAla, ane brahmatAla vigere vividha nAmavAlA tAla pravarttavA lAgyA // 13 ||te apsarAo nATaka nAcI bahu zrama pAmI gaI, panI pota potAnAM vastro UtArI tyAM rahelI eka vApikAmAM gaI // 14 // hase rame krImA kare, sahu ko nirabIka ||snn|| rANI avasarabaTakalI, zrAvI vastra najIka // sa0 // svA0 // 15 // nIlavastra zukane ko, apa iyu prachanavRtti // sa // hArajaDI prajucaraNarnu, zaraNa grahyu dRDha citta // sa0 // svA0 // 16 // artha // te sarva apsarAGa hAsya karatI nirjaya thaI krIDA karavA lAgI. tevAmAM te avasarano lAla khevAne rANI vIramati teUnA vastra najIka aavii.||15|| pelA zukarAjanA kahevA pramANe teNIe guptarIte nIlavastra harI lIdhuM. palI pranunA caraNatuM zaraNa laz dRDha cittathI ghAra pAse unI rahI. // 16 // __ kArija sijha thayuM have, ciMte thaI ujamAla // sa // modana vijayeM manoharU, panaNI sAtamI DhAla // sa0 // vA // 17 // artha // potAnuM kArya siddha thayu eTale tenuM citta ujvala thai gayu. yA pramANe zrI mohanavijaye mano hara evI sAtamI DhAla kahI. // 17 // ||dohaa|| jala majAna karI bAhire, zrAvI saghalI jAma // nIlAMbara mukhyAtaNo, tihAM navi dI tAma // 1 // nija nija vastrane aparA, ulakhI pahiyAM sarva // mukhyA vastrAvinA rahI, pUje thaI agarva // 2 // artha // sarva apsarA jalamAM snAna karI bAhera zrAvI, tyAM pelI mukhya apsarAnuM nIlavastra jovAmAM zrAvyuM nahIM. // 1 // bIjI apsarAe pota potAnAM vastro ulakhI peherI lIdhAM. te mukhya apsarA ekaja vastra vinAnI rahI. te garva goDI bIjIune purAvA lAgI. // 2 // hAsA misa nIbuM vasana, jokiNe apaharyu hoya // zrApo bahenI hu~ kahuM, karajoDIne doya // 3 // sahu samakhAIne kahe, hemukhyAmadArAya // hAsuM tuma aMbara taNuM, te zramathI kima thAya ? // 4 // artha // te bolI ke, he ! beno, koie upahAsyane khAtara mArUM nIla vastra harI lIdhuM hoya to te mane zrApo. hu~ tamane be kara joDIne vinaMti karUM bu.||3|| panI badhI apsarAe sogana khAIne kahyu ke, he! mukhyA, tArA vastranI hAMsI amArAthI kema thAya ? // 4 // AsaMgo kiNavidha have, jAsa dharIje Asa // khoTo madharo svAminI, zrama upara vizvAsa // 5 // devala ughADaM ituM, dIdhAM dIse hAra // e mahi nizce haze, vastra cora niradhAra // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAMjAno rAsa. artha // he ! svAminI, jenI upara ame AzA rAkhIe bIe evI zrama upara tame A khoTo vizvAsa rAkhI nahIM. // 5 // A devala ughArnu hatuM ane tenAM ghAra dIdhelAM dekhAya , tethI tenI aMdara jarUra koI vastrano cora haze. // 6 // mukhyAdika saghamI malI, zrAvI deharA bAra // kahe ughAmo kavaNa bo, mAno ama manuhAra // 7 // zrartha // panI mukhyA vigere apsarA ekavI malI deharAnA pAra pAgala zrAvI. tejee kahyu ke, dhAra ughAmo. tame koNa ge? amArUM vacana mAnya karo. // 7 // ||ddhaal shraamii|| // tuMgiyAgiri zikhara sohe // e dezI // deva vanitA ema pajaNe, vastra soMpa snuurre||raat thoDI prAta thaze, jAvaM atihi ghare, deva vanitA ema patnaNe // 1 // e zrAMkaNI // vibudha vastra e kAma na Ave, nara taNe sahI mAna re||jaannshuN zrama nRtya nirakhI, karyu te e dAna re ||de||2|| artha // apsarAe kaDaM ke, tame amArUM vastra soMpo, have rAtrI thoDI rahI, prAtaH aI jaze zramAre ati dUra jAvU je. // 1 // tame jo mANasa hazo to tamane A devatA, vastra kAma zrAvaze nahIM, te mA. najo. jo tame vastra Apo to tame amArUM nRtya jo dAna karyu ema jANalaM. // 2 // vAthavA koI kAja mATe, dayu hoye jo ehare // zrApa pADo zrame tA iro, kAja karazuM tehare // de0 // 3 // narahuna vA nAri huna, ughADo e kapATa re // vacana ne zrama taNuM khoTI, karoDo zyAmATa re? ||de||4|| artha // athavA jo koI kArya mATe e vastra haryu hoya to tame pAbu Apo. ame tamArUM kArya siddha kriishu.||3|| tame nara ho ke nArI ho, paNa A kamADa ughADo, ame tamane vacana ApIe bIe. zA mATe vRthA khoTI karoge ? // 4 // chAra tatkSaNa vIramatIyeM, ughADyAM avi daMna re // aparA tava nArI nirakhI, rahI pAmI acaMjare // de // 5 // kahe rANI madhura vANI, to ApuM paTakUla re // kAja mArUM karo jo koza, thazne anukUla re ||de // 6 // artha // te sAMjalI vIramatIe daMna goDI tatkAla dvAra ughADyA. tyAM apsarAzro strIne joIne Azcarya pAmI gaI. // 5 // rANI madhura vANI bolI. he ! devI, ! jo tame anukUla thaIne mArUM kArya siddha karo to hu~ tamane te vastra zrApuM // 6 // kahe mukhyA are sajanI, bekisyo tuja kaajre?||vstr e huM paDe veza, kaho bomI lAja re // de0 // 7 // kahe rANI zoka mAdare, tedane - suta caMda re ||maahre suta nahI teNeM, karyA ehavA phaMdare // de||7|| artha // mukhyA bolI, are sajanI, kahe, tAre zuM kArya ke ? je kArya hoya te lajA geDIne kahe, I For Personal and Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zvAsa jarUra dhAra mAre mA kaTe 2 2 24 15 21 A 23 Wa MAVAL jite SAVA Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. vastra panI laIza. // 7 // rANI bolI, mAre eka zokya , tene caMda nAme putra ne ane mAre putra nathI, tethI meM phaMda karela . // // vacana zukane zahAM zrAvI, vastra lI, eha re|| kahI mananI vAta kholI, TAlo ciMtA tehare // de0 // e|| tAma mukhyA avadhi prayuMjI, kahe suNa - tuM nAra re ||naagymaa suta nathI tAhare, nisuNa eha vicAra re|| de||10|| artha // eka zukarAjanA kahevAthI hu~ zrAhI AvI ane zrA vastra meM harI lIdhuM. A pramANe khusI vAta kahuM . have mArI ciMtA dUra karo. // e|| paThI mukhyA apsarAe avadhi jJAnathI joIne kaDaM ke he ! strI, tArA jAgyamAM putra nathI, A vicAra sAMjala je. // 10 // gagana caraNI zatru haraNI, vividha karaNI rUpa re // nIra taraNI zrAdi vidyA, dekheM tuU anUpa re // de // 11 // rAjya tAhArUM prajAtArI, caMda paNa suta tukAre // kheda ma dhariza zravara sutano, vacana mAna tuM muU re // de // 15 // . zrartha // hu~ tane zrAkAzamAM cAlavAnI, zatrune haranArI, vividha kArya karanArI ane jalane tAranArI zranupama zrAdi vidyA ApuM. // 11 // e vidyAne prajAve rAjya, prajA ane caMda kumAra putra tArA zrazne raheze. tuM bIjA putrano kheda karIza nahIM. A mArUM vacana mAnaje. // 12 // paNa rakhe tuM caMdasutane, kadI detI phuHkhare // rAkhaje tuM putranI pere, hoze ehathI sukhare // de // 13 // nUpakAMtA suNI ehavaM, atihi huI nirAza re // tohi paNa te grahI vidyA, apaharAne pAsa re // de0 // 14 // . artha // paNa rakhe tuM te caMda putrane duHkha zrApatI, tuM ene putranI jema rAkhaje, ethI tane sukha aze. // 13 // rANI thA vacana sAMjalI ghaNI nirAza aI gai. paNa teNIe apsarA pAsethI te vidyA grahaNa karI14 vastra pArbu tAsa zrApyu, khamIne aparAdha re // thapacharA gaI vastra leI, thAnake nirAbAdhare // de||15|| vIramatI have le vidyA, Sana praNamI pAya re // phari pADI ghare thAvI, laDuM nahI kAMza raayre|| de0 // 16 // artha // paThI aparAdha khamAvI teNI e vastra pArnu ApyuM, te vastra lai apsarA nirAbAdhapaNe potAne sthAnake gai. // 15 // vIramatI vidyA laz zrI zapanna prajunA caraNamAM namI pAThI ghera zrAvI. AvAtanI rAjAne kAM paNa khabara na pamI. // 16 // thayuM prajAta diNaMda ugyo, nRpavadhu mana raMga re||saadhvaa vidyA tedamAMmI, karI vividha prasaMga re // de // 17 // thaI vidhAsika saghalI, TalI sakala jaMjAla re||mohn vijayeM nalI nAkhI, thAmI e DhAkha re||de||1|| artha // prajAta kAle jyAre sUryano udaya ayo, eTale te rANI manamAM zrAnaMda pAmI vividha prasaMga karI te vidyA sAdhavA mAMDI // 17 // sarva vidyA siddha bhai ane sarva jaMjAla maTI gaI. zrI mohana vijaye zrA AThamI rasika DhAla kahI be. // 10 // For Personal and Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 caMdarAjAno rAsa. // dohaa|| vIramatI vidyAthakI, madamAtI nirabIha // jima ahi paMkhAlo thayo, jima pAkharIyo siNh.||1||mNtraadik yoge karI, kaMtAdika vasa kIdha // atihI vIramatI thaI, deza videza prasika // 2 // artha ||shraa vidyAthI rANI vIramatI madamAtI ane nirjaya thaI. te pAMkhavAlA sarpanI jema tathA pAkharIzrA siMhanI jema dekhAvA lAgI. // 1 // teNe maMtrAdikanA yogathI pati vagerene vaza karI lIdhA. ane ethI te deza videzamA prakhyAta zrai. // 2 // caMda kuMvara moTo thayo, tAte paMDIta pAsa // vidyA zIkhAvI sakala, zastra zAstra suvilAsa // 3 // joga yoga lakSaNa gaNita, zabda kAvya rasa baMda // ityAdika mAMhe thayo, ghaNo nipuNa suta caMda // 4 // artha // ahIM caMda kumAra moTo thayo. pitAe tene paMDitonI pAsethI zAstra ane zAstranA vilAsa sa. hita vidyA zikhAvI. // 3 // kumAracaMda loga, yoga, lakSaNa, gaNita, zabda, kAvya, rasa ane baMdamAM ghaNo nipuNa thayo. // 4 // guNazekhara putrInaNI, paraNAvI bahu prema // nArI nAma guNAvalI, zraninava raMjA jema // 5 // nita nita navalAM bAjaraNa, niti nita navalA veSa // nita nita navalI rati kalA, kare caMda suvizeSa // 6 // artha // guNazekhara rAjAnI guNAvalI nAme putrI ke je raMjAnA jevI svarupavAna hatI, tene ghaNA premazrI caMda umArane paraNAvI. // 5 // caMda kumAra nitya navAM navAM AbhUSaNothI, nava navA veSayI ane nava navI rati kalAthI tenI sAthe vilAsa karavA laagyo.|| 6 // caMDAvatithI caMdane, cAhe ghaNo vimAta // zrotA sAMjalajo have, nipaTa rasIlI vAta // 7 // artha // apara mAtA vIramatI caMdane tenI sagImA caMAvatIthI paNa atyaMta cAhatI hatI. he ! zrotA, have Agala rasilI vArtA sAMjalajo. // 7 // // DhAla navamI // nayana hamAre lAganAM, jina tita lAge ghAya bahuriyAM // e deshii|| vIra nRpati zranyadAsame, jovarAve zira keza ||sneh // caMdrAvati pAse tihAM, rahI ekAMta pradeza // saneha // vI0 // 1 // ulecikura karI kAMkasI, sIMce tela phulela // sm|| zohe rANInI AMgati, kasavaTI kaMcana reha // s||2|| artha // eka same vIrarAjA aikAMtamA snehathI potAnA mastakanA keza caMjAvatItI pAse jovarAvato hato // 1 // kAMsakIthI tenA bAla colI temA phulela siMcana karatI hatI. te vakhate suvarNa raMganI prajAvAlI rApInI zrAMgatI ghaNI suMdara lAgatI hatI. // 2 // For Personal and Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. do palI nRpa mastakeM, ujvala jema zazi rekha // sa0 // rANI vadana kairava pareM, saMkocANuM vizeSa // sa // vI0 // 3 // caMDAvati kahe kaMtane, prItama pragaTyo pUta // sa // tuma jayapaNa na gaNyo kizo, moTo khoTodhUta ||s0||vii||4|| artha // vAla ulatAM rAjAnA mastakamAM caM jevaM ujvala eka palI jovAmAM Avyu. te joI rANInu mukha kamalanI jema vizeSa saMkoca pAmI gayu. // 3 // caMjAvatIe potAnA svAmIne kahyu ke, he priyatama eka dUta pragaTa ayo, te moTA dhUtArA dUte tamArA jayane paNa gaNyo nahIM. // 4 // tumathI zrari vAryA rahyA, paNa eka na rahyo eha // sa ||iim nisuNi rAjA kahe, zhA kuNA dUta ne teha // sa // vI0 // 5 // te kima Ave aMte ure, ulaMghiyANA vAma ||saa ehane zrati dekheM sajA, te ekavAra dekhaamaasaavii||6|| zrartha // he ! rAjA, tamArAthI zatru vAryA rahyA hatA, paNa A eka dUta vAryo rahyo nahIM. te sAMjalI rAjAe kahyu, thahIM koNa dUta Avyo ? // 5 // te dUta mArI zrAjJA ulaMghIne aMtaHpuramAM zIrIte zrAve ? tene batAvya, duM sajA kruuN.||6|| joya nRpati parUM, pUta na dIge taam||saatv rANI kahe rAyane, thAkula kema huthA zrAma // s|| vii0||7|| aMdara kima zrAvI zake, dUta dharAve deha // // sa0 // zrAvyo pUta jarA taNo, dhavala palI zira eha ||snnaavii // artha // rAjA zrAma tema jovA lAgyA, paNa dUtane dIge nahIM, tyAre rANIe kahyu, zrAma Akula vyAkukha kema thA bage? // 7 // je dUta deha dhArI hoya te aMdara kema AvI zake ? paNa thA to jarAvasthAno dUta mastakamA paliyA rUpe zrAvyo be. // 7 // nisuNI rAyane Utaryo, krodha caDyo hato jema // sa ||vii kharI jANI jarA, ehave thanopama deha // sa vI0 // e|| bAlyo kAma sadAziveM, loka kahe ema // sa // tema bAlI nahIM kima jarA, zoca na hoto jema // s0|| vii||1|| artha // te sAMjalI rAjAne je krodha caDyo hato, te utarI gayo. ane AvA anupama dehamAM jarAvasthA vI, te kharI rIte jANI lIdhI. // e|| loko kahe ne ke, zaMkare kAmadevane bAlI nAMkhyo, paNa zrA ja-, rAvasthAne kema na bAlI, ke jethI kosne zoka na thAta. // 10 // rajakavadhUsama e jarA, zyAmatA taji kare zveta // s0||raajn kahe nija cittane, re re cetana ceta // sm|| vI0 // 11 // bAhya prakAza jarA kare, nItara na kara tuM kema // sa0 // rAjya naraka dAyaka sadA, tyAM kima muMjyo ema ||svii // 12 // artha ||shraa jarAvasthA dhobInI strInA jevI ne ke je zyAmatA tyajIne zveta kare . rAjA potAnA cittane kahe je ke, he cetana !tuM cetI le.|| 11 // he ! cetana! zrA jarAvasthAbAherano prakAza kare , tuM aMtarano prakAza kema karatuM nathI ! rAjya hamezAM naraka ApanArUM , temAM tuMkema moha pAmI rahe // 12 // For Personal and Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. re! zrAtama ! karaze tune, paramAtma guNa aMza s|| guNa e joya jarA taNA, kAganaNI kare haMsa // s0|| vI0 // 13 // kArikA nitya taNI jarA, thANA ehanI akhaMga // sa // daMta sakhA rasanA taNA, tasaye pAtana daMDa // sa // vI0 // 14 // artha // are! AtmA, tane paramAtmAno aMza guNa karaze. ane jarAvasthAno guNa to kAgaDAne jema haMsa guNa kare tevo je. // 13 // A jarAvasthAnI AjJA akhaMDaNe pravarte , tenI AjJA jivhAnA sakhArUpa evA. dAMtane pADI devAno daMDa Ape // 14 // palita e khaga jarA taNuM, kAma sujaTa haNanAra // sa // to caturA tajine have, se saMjama jAra // sa // vI0 // 15 // nRpa caMDAvatine kahe, thAzuM zrame zraNAgAra // sa0 // loga jogavatAM zrAvija nRpati taNo udgAra // sa0 // vI0 // 16 // artha // A mAthArnu pali ne te kAmadeva rUpI sulaTane haNavAna khaDga , to he ! caturA strI, have zrA badhuM boDI daI saMyamano lAra grahaNa karazuM // 15 // rAjAe rANI caMghAvatIne kaDaM ke, ameto have aNAgAra aIzaM. ane rAjAne zrA udgAra loga logavatAM zrAvyo. // 16 // viSayane vacane rANIe, jolavyo ghaNohi nUpAla // sa0 // navi nolavANo mohana kahe, navalI navamI DhAla // sa // vI0 // 17 // artha // rANIe viSayanAM vacanathI rAjAne ghaNo khojAvyo, paNa te lonAyo nahIM. zrI mohanavijaye zrA navalI navamI DhAla kahI . // 17 // // dohaa|| vIramatI caMDAvatI, ghaNo samajAve kaMta // vacana na mAne nArinAM, thayo saMyamI ekaMta // 1 // pIyune kahe caMDAvatI, huM paNa veza dIkha // vIramatIne caMda suta, soMpyo deI zIkha // 2 // zrartha // rANI vIramatI ane caMAvatI rAjAne ghaNuM samajAvavA lAgI to paNa rAjAe temanuM vacana na mAnyuM ane ekAMta saMyamI thavA tatpara thyo.||1||cNjaavtii rANIe potAnA svAmIne kaDaM ke paNa tamArI sAthe dIdA laIza, ema kahI potAnA putra caMdane zikhAmaNa pApI vIramatIne soMpyo. // 2 // rAjya samapyu caMdane, khole dIdha vimAta // vIrasena caMDAvatI, grahyo saMyama vikhyAta // 3 // muni sutrata jina rAjAne, vAre ke. vala nANa // rAjajhaSI caMdAvatI, pAmyAM pada niravANa // 4 // artha // apara mAtA vIramatIe caMdane khole laI rAjya arpaNa karyu. ane vIrasena ane caMDAvatIe prakhyAta paNe saMyama grahaNa karyo. // 3 // te vakhate muni suvrata svAmIno vAro cAlato hato; rAjarSi vIrasena ane sAdhvI caMdrAvatI kevala jJAna pAmI nirvANa padane prApta ayAM. // 4 // vIranRpati caMDAvati, tAsa taNA zravadAta // kahyA karI saMdepathI, suguNa suNI haraSAta // 5 // vIramatIne caMdanu, suNo caritra citta lAya // paNa nisuNI karatA rakhe, aMdha vArasI nyAya // 6 // Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jaminame BO ETUS SEG Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa, 31 artha // zrA pramANe vIrasena ne caMdrAvatInuM Ujjvala vRttAMta saMdepathI kayuM, je sAMjalI sadguNI puruSa harSa pAme be. // 5 // have vIramatI ane caMdanuM caritra dhyAna dai sAMjalo. paNa te sAMjalIne rakhe zrAMdhalA pAse ArasI jevuM karatA nahIM. // 6 // caMdana riMda guNAvali, vIramati je vimAya // ehanI jima huI kathA, te timahija kahevAya // 7 // // rAjA caMda, rANI guNAvalI ane para mAtA vIramatI, teunI je kathA banI te yathArtha kahevAmAM zravaze // 9 // // DhAla dazamI // dave rANI padamAvatI // tathA mero mana mAnyo paThANa zuM // e dezI // vIramatI kahe caMdane, besIne ekatra // ciMtA rakhe dharato kazi, huM huM tAre tra || vI0 // 1 // kaheto iMdrAsana iMdranuM zraNuM mati maMta // kaheto bAMdhu pAyage, raviratha revaMta // vI0 // 2 // // eka vakhate vIramatIe potAnI sapatnInA putra caMdane ekAMte besIne kahyaM ke, putra! tuM koi jAtanI ciMtA karIza nahIM, huM tArA ziranuM vatra buM. // 1 // he ! buddhImAn, jo tuM kahe to iMdranuM iMdrAsana lAvI 'puM, jo kaheto pAyagAmAM sUryanA rathano revaMta azva lAvIne bAMdhuM // 2 // kato, ruddhi kuberanI, jarUM leI jaMDAra // kaheto kaMcana giri leine, dharUM tAhare yAgAra // vI0 // 3 // kahe to suranI kanyakA, paraNAM tu // jUTha rakhe suta mAnato, ehavI zakti be muGga // vI0 // 4 // // jo kahe to kuberanI samRddhi tArA bhaMDAramAM jarUM; kaheto suvarNano parvata ( merU) lAvIne tAra gharamA rAkhuM // 3 // jo kaheto devatAnI kanyA tane paraNAvuM. yA viSe rakhe tuM jubuM mAnato, mArI evI zakti be. vacana na lopIza mahArUM, yauvanane ho jora // buM rAcI rasa velamI, viracI viSanI kora // vI0 // 5 // mahArA vacana vinA ko karato kAma || bina joza mAharAM, jo vAMbe ArAma // vI0 // 6 // rakhe // ! putra, yauvanuM jora rAkhI mArUM vacana lopIza nahIM, jo huM rAjI rahIza to rasanI vela buM, ane jo nArAjI Iza to viSanI vela // 5 // jo tuM sukhArAma ibato hoya to mArA vacana vinA kAM kAma karIza nahIM ne mArAM bi joza nahIM. // 6 // caMda kahe karajomIne, nisukho tume mAta // kathana na lopiza tamatayuM, jo mAthe jAta // vI0 // 7 // tAta tame mAtA tame, tame izvara rUpa // anna dAtA trAtA tame, tame mAhare bhUpa // vI0 // 8 // artha // caMda kumAre hAtha joDIne kayuM ke, he ! mAtA ! tame sAMjalo, jo mAre mAthe jAta hoya to DhuM tamArUM vacana lopIza nahIM // 7 // tame mArA pitA bo, tame mAtA bo, tame izvara bo, tame anna dAtA bo, tame rakSaka bo, kAne tame mArA rAjA bo. // 8 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. haM zranna zera taNo dhaNI, e je tuma taNuM sarva // tuma karUNA te mahAre, dhana saMkhyAyeM kharva // vI0 // e|| vIramatI harakhI ghaj, suNI caMdanI vANa // bucakArI kahe bAbumA, tuMDe jIvana prANa // vI0 // 10 // artha // sarva tamAruMja ne, huM to mAtra zera annano dhaNI va tamArI kRpAthI mAre kharva saMkhyA jeTaluM pravya . // e|| caMdanI AvI vANI sAMjalI vIramatI ghaNo harSa pAmI. panI teNIe cuMbana lazne kA ke, he! vatsa, tuM mArA jIvanano prANa . // 10 // rAja ramaNI vilaso sukheM, mujayI mata biihiish|| koma kalyANa huna tujane, zma dilaM tu zrAzIza // vI0 // 11 // zma kahI vIramati gaI, nija maMdira tAma, rAjya kare caMda naravarU, abhinava sutrAma // vI0 // 12 // artha // he! putra! tame rAjA ane rANI sukhe vilAsa karo, mArAthI jarApaNa jaya rAkhazo nahIM. tamArUM koTi game kaTyANa thA ema hu~ AzISa ApuM baM // 11 // A pramANe kahI vIramatI potAnA maMdiramAM cAlI gaI. rAjA caMda navina iMja jema rAjya karavA lAgyo. // 12 // guNa surasaritA guNAvalI, caMda catura haMsa // kAma kalA kuvalaya latA, vilase suprazaMsa // vI0 // 13 // dogaMDaka suranIpare, vilase sukha teha // puNya karyAM jeNe prave, tedanAM phala eha // vI0 // 14 // artha // rANI guNAvalI guNanI gaMgArUpa le. ane caMdarAjA haMsa samAna , te banne vace kAmakalA rUpa kamalalatA prazaMsanIya paNe vilAsa karatI hatI. // 13 // te rAjadaMpatI dogaMDaka devatAnI jema sukha vilAsa karatAM hatA. jee pUrve puNya karyA hoya tenAM phala AvAM je. // 15 // pANI dUdha taNIpare, daMpatIne prema // jugati jomI bihu taNI, jima maNine hema // vI0 // 15 // aharniza vIramatI taNuM, citta jAlave rAya // timahija rANI guNAvalI, nita praName pAya ||vii||16|| artha // jala ane dudhanI jema te daMpatIne prema hato. ane maNi ane suvarNanI jema tenI joDI malI hatI. // 15 // rAjA caMda hamezAM vIramatInuM mana rAkhato hato. ane rANI guNAvalI hamezAM vIramatIna dharaNamAM paDatI hatI. // 16 // caMdana nariMda taNo thayo, jaga sujaza vizAla // mohanavijayeM sudhA samI, kahI dazamI DhAla // vI0 // 17 // artha|caMdarAjAno yaza vizAlapaNe jagatmAM pravo mohanavijaye amRta jevI zrA dazamI DhAla khii.||1|| ||dohaa|| laghuvayazrI ratipati samo, rAje caMda narIda // takhate zone ati vakhata, udayAcaleM diNaMda // 1 // madajalatanu kAlI ghaTA, deta dAmanI raMga // pAusapareM darabAramA, uddhata ati mAtaMga // 2 // For Personal and Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 33 35 RCHAL 36 101 119 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 33 artha // rAjA caMda laghuvayathI kAmadeva jevo zojato hato. ane udaya giri upara sUryanI jema te takhta upara dIpato hato. // 1 // tenA darabAramAM gajeMdro madajala rUpI kAlI ghaTAthI, ane dAMta rUpI vijalI thI meghanI jema uddhata hatA. // 2 // sara picarakI, phINa abIra lasaMta // dIpa dhamAla gulAla gati, khele turaga vasaMta // 3 // nRpamayaMka vANI sudhA, prajAkarNa jimasIpa || vitatha motI nipaje, sadA zarad uddIpa // 4 // // artha // tenA ghoDA nAsikA rUpa kesaranI pIcakArIthI ne phINArUpI bIlathI, heSArava rUpI dhamAlathI ne varNarUpI gulAlathI vasaMta khelatA hoya tema dekhAtA hatA. // 3 // rAjA rUpI caMdramAMthI vArUpI mRta nIkalI prajAnA karNa rUpI bIpamAM zrAvI satyarUpI motIne nIpajAvatuM hatuM, tethI zaratunuM uddIpana yuM hatuM // 5 // nitanita navala neTaNAM, mukha agala dIyaMta // kIdhAM dhAna khalA manuM, tu zrAve hemaMta // 5 // jayahimayI zrAnana kamala, dAdhAvepathu zIta // namI je khAvI namyA, tihAM zizira supavitta // 6 // artha // rAjA caMdanA mukha Agala nitya nitya zrAvatAM nava navAM jeTaNAM rUpI dhAnyanAM khalAM yavAthI hemaMta tu dekhAtI hatI // 5 // jayarUpI baraphazrI mukharUpa kamalane saMkoca karatA ane zarIramAM zItanI jema kaMpAro boDatA evAM nahIM namanArA zatru yAvIne namavAthI zizira rutuno pavitra dekhAva to hato // 6 // nayapura nacaghara nacavaneM, nahI jaka koI na zrAdha || anya deza rAjA jaNI, sadA duraMta nidAgha // 7 // vilase sukha nRpapada tathA, nita nita caMda bhUpAla // yatapatra dhArI thakA, thayAM AMga rakhavAla // 8 // // bIjA dezanA rAjAune nagara, ghara chAne vanamAM rahI zakAtuM nathI, tethI tejanI pratye hamezAM kuraMta grISma Rtu hato // 7 // rAjA caMda prati dina rAjyapadanAM sukhamAM vilAsa karato hato. tenI upara vatra dhArI chAne aMga rakSako banyA hatA // 8 // // DhAla gyAramI // // karma parIkSA karaNa kumara calyo re // e dezI // paMmita pAMcase pUjita paraSadAre, savi suraguru pratirUpa // tavettAte SaTzAstranAre, guNathI raMjita bhUpa // paM0 // 1 // saugata sAMkhya jaina naiyAyikAre, vaizeSika cArvAka || nija nija yukti kare SaT darzanIre, ekaekathI yArvAka // pa0 // 2 // // caMdarAjAnI pariSadAmAM pAMcaso paMDita pUjAtA hatA, te buhaspati jevA ne adbhuta SaTU zAstrA vettA hatA. teja'nA guNothI rAjA raMjita yato hato // 1 // tenI sajAmAM buddha, sAMkhya, jaina, naiyAyika, vaizeSika, cArvAka vigere paMkito pota potAnI yukti karatA hatA, ane te sarve SaTdarzanI eka ekathI caDIyAtA yatA hatA. // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 caMdarAjAno rAsa. zUnyapaNuM cArvAkamati kahere, mAne pratyakSa pramANa // vastu sakala De kSaNika anumAnathI re,e saugata mati jANa // 6 // 3 // zabdapramANa pramANe vaizeSikAre, sAMkhya zabda sAnumAna ||prgttaanumaan zabda upamAnane re,enaiyAyikasAna // 5 // 4 // artha // cArvAka matavAlA jagatane zUnya gaNI pratyakSa pramANane mAnatA hatA; bauddha matavAlA " sarva vastu kSaNika" ema anumAna pramANathI mAnatA htaa||3|| vaizeSika matavAlA zabda pramANa mAnatA hatA, sAMkhya matavAlA zabda ane anumAna pramANane mAnatA hatA, ane nyAya matavAlA pragaTa anumAna, zabda bhane upamAnane mAnatA hatA // 4 // pratyakSa zrane anumAna pramANane re, nAkhe jaina anUpa // koi kahe e karttAye koM re, suMdara jagat sarUpa // 6 // 5 // jagat e jJAnamayI kozka kahere, svajAva janita kahe koya // ko kahe jaga zazakazrRMgopamAre, vaMdhyA sUta sama hoya // paM0 // 6 // artha // jainamatavAlA pratyakSa ane anumAna pramANane mAnatA hatA. koza A jagatanA suMdara svarUpano kartA ema mAnatA hatA // 5 // koI A jagatne jJAnamaya kahetA hatA. koz jagatne svajAva janita kahetA hatA, koz sasalAnA zIMgaDA jevU ene vaMdhyAnA putra jevU asaMjavita kahetA hatA. // 6 // ghaTapaTaghaTanA ma sahuko ghaTe re, aMdhagayaMdane nyAya // vyutpatti zabdataNI kare zAbdikAre,udara naraNa upAya // 5 // 7 // vedoccAra kare bahu vedIyAre,karatA kara zrAsphAla // sAhitya pAThI sAhitya uccare re, prazna kare nUpAla // 50 // 7 // artha // nyAya jANanArA ghaTapaTanI ghaTanAthI sarva ghaTAvatA hatA; zabda jANanArA udaranuM naraNa karavAnA upAyarUpa zabdanI vyutpatti karatA hatA // 7 // vedIA loko hAtha ugalI vedano uccAra karatA hatA. sAhitya jANanArA sAhitya kahetA hatA, ane rAjA caMda prazna karatA hatA // 7 // kAvya kare vettA alaMkAranA re,pUre samazyA sNgh||vaaNce purANa paurANIka paravaDAre, rAmAyaNa saMbaMdha ||pNgaa jala ana paya tarU phala dala phUlanAre,guNa kahe joI zAstra // nipuNa zrAdAna nidAna cikitsA viSere, vaidazzA buddhipAtra // paM0 // 10 // artha // zralaMkAra jANanArA kAvya karatA ane samazyA pUrti karatA hatA, ane purANI, purANa ane rAmAyaNa vAMcatA htaa|| e|| nidAna ane cikItsA karavAmAM kuzala evA buddhimAna vaidyo zAstra jozne jala, anna, vRkSa, phala, patra ane puSpanA guNa kahetA hatA // 10 // ghana mUla vargamUlAdika gaNitano re,ati paricaya ne jAsa jANe samabedAdika mAnane re,kare paMcAMga prakAza pN||11|| sAdhe ravyAdika graha gagane thakAre, varte grahaNa zazisUra // jANe khagola ane nUgolane re, hRdaya siphAMte pUra // paM0 // 1 // artha // keTalAeka ghana mUla ane vargamUla vigere gaNitano paricaya karanArA hatA, ane te samaccheda vigere jANI paMcAMgano prakAza karatA hatA // 11 // keTalAeka sUryAdika grahone AkAzamAthI sAdhatA hatA, sUrya caMjanuM grahaNa vartatA hatA ane hRdaya siddhAMtathI khagola ane jUgola jANatA hatma // 12 // For Personal and Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . CLan Er San Zuo WUUUUJIULIETTE LIFIEL.ASIA SEL55419 su ucaticina International For Personaland Private Use Only wwelnetar Zorg Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 35 nRpa darabAra ehavA jyotiSIre, jANe nakSatra grhcaar||rNjyo tehane caMdanaresarUre, thApe garatha naMDAra // 5 // 13 // rUpaka gIta baMda tuka haDAre, kahe zma vividha banAya // piMgala pAThI pAme caMdano re, pagapaga lAkha pasAya // paM0 // 14 // artha // nakSatra ane grahacAra jANanArA evA jyoSi rAjAnA darabAramA hatA temanA guNothI raMjana thato caMdarAjA temane vyanA jaMDAra ApI deto hato // 13 // piMgala pAThI kavi vividha jAtanAM rUpaka, gIta, baMda, tuka ane dohA banAghI caMdarAjA pAsezrI padepade lAkhonA nAma letA hatA // 14 // ehavI caMda nariMdataNI sajAre,cakita hoye zazisUra // naginI jANe 7 sajAtaNIre,dina dina prabala para // // 15 // jImamugaNamAM dIpe nizAkarUre, sura... gaNamAM jima iMda // tima sacivAdi sajAye zojato re,cAvo caMdanariMda // 5 // 16 // zrartha // zrAvI caMda rAjAnI sajA jora caMDa ane sUrya cakita tha jatA hatA ane te sajA jANa iMja sajAnI bena hoya tema dina dina prabala rUpa dharatI htii|| 15 // jema nakSatra gaNamAM caM zole, devatAnA gaNamAM jema iMja zoje, tema maMtrI vigerenI sanjAmAM suMdara caMdarAjA zojato havo // 16 // paMDita mohana vijaye nalI kahIre, eha gyAramI DhAla // zrotA suNujo sahu mana thirakarI re, zrAgala vAta rasAla // paM0 // 17 // artha // paMDita mohanavijaye thA uttama agyAramI DhAla kahI . he ! zrotA jano ! have dhyAna dazne sAMjalo. Agala rasika vAratA zrAvaze // 17 // ||dohaa|| ekadina teha guNAvalI, jojanapiu saMtoSa // pote paNa tRpati thara, zrAvI beThI gokha // 1 // kare sakhI keI pavana, Ape keza mukha vAsa // keI jala amRta narI, dAsI utnI pAsa // 2 // artha // eka ghakhate rANI guNAvalI lojana karI saMtoSayI tRpta tha gokhe zrAvIne beThI // 1 // koi sakhI tene pavana nAMkhatI hatI,koimukhavAsa bApatI hatI ane kodAsI amRta jevu jala pAselaz unI hatI // 2 // keza vilepana grahI rahI, kumakum bAMTe keii|| kezka unI zrAgale, darapaNa karamA leI // 3 // keza hasADe sAhase, dIpe daMta udAra // vAyu thakI dAmima phale, jANe tha darAra // 4 // - artha // ko vilepana khara unI hatI, koz kumkumne gaMTatI hatI, ane koi hAzramAM darpaNa lai zrA gala unI hatI // 3 // koi sAhasathI hasAvatI hatI, te vakhate tenA suMdara dAMta vAyuzrI phalIne phATI gayelA dADima z2evA lAgatA hatA // 4 // keI rANI kaMThe jve, paMca varNa zuja dAma // jANuM atiphulita thayo, madana taNo zrArAma // 5 // jANI caMdanI padaminI, kare ravi mudita thAyAsa // paNa yudale rANI vadana, lahyo adhika vikAsa // 6 // artha // ko rANInA kaMThamAM paMcavarNI hAra nAMkhatI hatI,te hAra jANe kAma devano bAga praphulita ayo For Personal and Private Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. hoya tema zolato hato // 5 // padminI hoya te cAMdanIne jANI ravinA kIrNa melavavAno prayAsa kare be. paNa thA caMdanI rANInuM mukhakamala cAMdanImAM paNa adhika vikAsa pAmatuM hatuM // 6 // ravi ratha kheMcIne rahyo, madhyAnhe AkAza // jovA nRpa kAMtA to, rUpa raMga suvilAsa // 7 // artha // sUrya madhyAnha kAle potAno ratha kheMcI A rANInAM rUpa raMgano vilAsa jovAne rahyo hoya, tema dekhAvA lAgyo // 7 // // DhAla baarmii|| // dhana dhana saMprati sAco rAjA // e dezI // eDave vIramatI tihAM zrAvI,veza racI baha jAMta re||krvaa goSTi guNAvalI sAthe madhyAnhe ekAMtare // ehave vIramatI tihAM zrAvI // 1 // dIThI guNAvalIye zrAvaMtI, nijamaMdiramAhe saasuure||baaii vinaya karo kahe sajanI,bahu thAvu phAsUre ||e||2|| "artha // e samaye madhyAnha kAle vIramatI ghaNo suMdara veSa dharI guNAvalI sAthe ekAMta goSTI karavAne tyAM zrAvI // 1 // potAnA maMdiramA sAsune zrAvatI joi guNAvalIne tenI sakhIe kahyu ke, bAi vinaya karo, tenI Agala moTAi rAkhavI // 2 // hAla hukama tumaco zrama upara, paNa tuma upara ehano re // tuma prItama ehane kahe cAle,je jehano te tedano re ||e||3|| ehave sajanI vacane hasatI,umI jarye AjaraNe re // domI guNAvati vinayathI lAgI, sAsUjIne caraNe re // e0 // 4 // artha // hAla tamAro hukama amArI upara ne ane teno hukama tamArI upara be, valI tamArA svAmI paNa tenA kahyApramANe cAkhe be, je jeno te teno samajavo. // 3 // evAM sakhInAM vacana sAMjalI AjUSaNothI jarapUra thayelI guNAvalI umIne hasatI doDI ane vinayathI sAsunAM caraNamAM paDI // 4 // jAkhe kRtAratha mujane kIdhI,je tume zahAM pAMu dhAryAM re // dhanya ghamI dhanya Aja'nIvelA,saghalAM kAja sudhAryAM re ||e||5|| bAjI zrAja karI tume mujane, methakI paNa moTI re // kalpalatA muja zrAMgaNe pragaTI,kahetI nathI kAMza khoTI re ||e||6|| artha // he ! sAsujI, tame ahIM pagalAM karyA tezrI mane kRtArtha karI bAjanI ghaDI dhanya , tame mArAM saMghalAM kArya sudhAryA // 5 // he! bAijI,Aje tame mane merU parvatathI paNa moTI karI. Aje mArA zrAMgaNAmAM kaTapalatA pragaTa az. zraAmAM jarApaNa huM khoTuM bolatI nazrI // 6 // haraSI vIramatI vaha vacane, AziS de bucakArI re|| tAharo suhAga sadA hojo / avicala,jihAM lage jaga dhruvatArI re||e|||| sAsUDIne adhika sanehe, zrAsane besAmI re // beThI guNAvalI behu karajoDI, mukha Agala manuhArI re // e0 // 7 // artha // potAnI putravadhUnAM AvAM vacanazrI vIramatI ghaNo harSa pAmI ane cuMbana karI tene AzISa ApI ke, jyAM lagI A jagat ane dhruvano tAro rahe tyAM lagI tArUM saunAgya sadA avicala rahejo // 7 // paLI potAnI sAsune adhika snehathI Asane besADI guNAvalI be hAtha jomI tenI sAme beThI // 7 // For Personal and Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pi | sipi 1 1 1 1 022 1 1 1 T ( 1 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 caMdarAjAno rAsa. vIramatI ati vinaye raMjI, bahuarane sanamAnI re ||tuN kulavaMti bahu guNavaMti, vina. yavati nahI ganI re ||e||e|| tuja mukha vinaya vacana je pragaTe,tehamAMzI adhi. kAI re // varaze tehamAMhe \ kehebu, zazIhu~ti je sudhAI re // e0 // 10 // artha // tenA ati vinayathI rAjI zrayelI ane vahuthI ghaNuM sanmAna pAmelI vIramatI bolI ke, he! vadhu! tuM kulavaMtI, bahu guNavaMtI, ane vinayavatI bu, te vAta ganI nathI // e|| tArA mukhamAMthI vinaya vacana nIkale , temAM zI navAne ? caMDamAMthI amRta kare temAM zuM kahevU? // 10 // kamalathakI saurajya je pasare,tihAM acaraja zuMdharavU re?||shnu rasamAM je madhuratA hove,tihAM saMdeha zo karavo re|| e||19|| tima tuM rUpa vinaya he bahuara,jIvajo ... kroma dIvAlI re // tha tuM mujane prANathI vAhAlI,manamAnI tuM bAlI re||e||1|| artha // kamalamAMthI sugaMdha prasare temAM zuM Azcarya? ijhurasamAMthI madhuratA nIkale temAM zo saMdeha // 11 // . he! vadhu, tevI rIte tArAmAMzrI vinaya zrAya temAM zuM Azcarya ? tuM kroDa dIvAlI jIvajo. he bAlA, tuM mujane prANathI paNa vAhAlI lAge je // 12 // je jozye te kaheje mujhane, na gaNiza zhamAM acaMno re||cNdjo kahIye duhavaze ' tuUne,to hUM deza ulaMno re||e||13|| caMdavice tujavice nahI aMtara, behu nayaNAM samabehu re // sAsU vahu upara heta rAkhe, tehamAM kahevU kehuM re // e||15|| artha // je joie te mane kaheje, emAM kAM acaMno rAkhIza nahIM. jo caMda tane jarApaNa junave to hU~ tene ulaMlo dazza // 13 // caMda ane tArI vacce mAre jarApaNa aMtara nathI. mAre be AMkha sarakhI je. sAsa potAnI vaDhu upara heta rAkhe, temAM zuM kahevArnu hoya ? // 15 // meM parakhI tujane vahu beTI, tujamAM nahIM huMsA tuMso re // kahiye kathana na lopIza mAharUM, ehavo zrAvyo jaroMso re|| e||15||jo mana mAharA pUla cAlIza, kaheNa karIza jo mAharUM re|| to e vidyAzrAde mahArUM tesaghaluM tadAruM re ||e||16|| artha // meM tane putrI jhape gaNI , valI tArAmAM kAMza khaTapaTa nathI. mane jarUMso ne ke, tuM mArUM vacana lopIza nahIM. // 15 // jo tuM mArA mana pramANe anusArIne cAlIza ane mArUM kaheNa karIza to A je mArI vidyA ne te saghalu tArUMja // 16 // zma sAsu vahuara paracAvI, hIyaDA Agala rAkhI re|| bAramI DhAla rasAla vacanazrI, mohana vijaye jAkhI re // e||17|| - artha // ApramANe kahI sAsue vahune hRdayazrI cAMpI AliMgana karyu. zrA bAramI DhAla zrI mohanavijaye rasika vacanathI kahelI . // 17 // dohaa|| vIramatI laTapaTa kare, guNAvalIthI tAma // paNa jolI samajenahI, sAsU taNA virAma // 1 // dAsa savi ApApaNuM, jazne kAma karata // sAsu vahudharane kahe, avasara lahi ekaMta // 2 // For Personal and Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 caMdarAjAno rAsa. artha // evI rIte vIramatI guNAvalI sAtha laTapaTa karavA lAgI. paNa ai lolA dilanI vahu sAsunA zAdAne samajI nahIM. // 1 // paThI sarva dAsI jai potAnuM kAma karavA lAgI. e avasare ekAMta joza sAsue vahune nIce pramANe kaDaM. // 2 // re vatse tuM nRpa sutA, muja suta tuja jaratAra // te madathI gaNatI haIza, saphala karI saMsAra // 3 // tuM manamAM letI huza, haM rUDI niradhAra // paNa huM lekhe navi gaNuM, re! vadhu tuja avatAra // 4 // artha // he ! vatse, tuM rAjaputrI ne, ane mAro putra tAro svAmI ne, evA madathI tuM tArA saMsArane saphala mAnatI haIza. // 3 // valI manamAM mAnatI hazza ke, huM ruDI bu. paNa huM tArA avatArane lekhAmAM gaNatI nthii.||4|| nisuNI kahe guNAvalI, sAsUjI kaho kema // viNa gunahe mujane tame, kuvakhANo ko ema // 5 // haya gaya ratha kaMcana rayaNa, ghaNA tema paTa kUla // sakala vastu le mAhare, parikara paNa anukUla // 6 // artha // te sAMjalI guNAvalI bolI, he ! sAsujI, tame Ama kema bolo ge? gunA vagara mArI niMdA kema karo ge? // 5 // azva, gaja, ratha, suvarNa, ratna ane ghaNAM paTakula vastra tathA sarva vastu mane male ne, valI mAro parivAra paNa mane anukUla ve // 6 // bAI muja sarakhI sukhI, kuNa nArI saMsAra // tuma sarikhI sAsU bate, lekhe muja avatAra // 7 // ___ artha // he! bAijI, mArA jevI bIjI kara strI saMsAramA sukhI be ? valI tamArA jevI mAre sAsu / tethI mAro avatAra lekhe . // 7 // ||ddhaal termii|| // tame pItAMbara peheljI mukhane marakalaDe // e deshii|| sAsu kahe kara sAhIjI, vacana koI nAMtano // vahateM na lahyo kAMjI, maroma e vAtano // 1 // adharataNe phurakAreMjI, samaje je ko // te saMsAre sAreMjI, viralA ko ho // 2 // artha // sAsue kahyu ke, he ! vahu, A vacanano ane A vAtano maroDa tArA jANavAmAM Avyo nahIM. ||1||je eka hounA pharakavA uparathI samajI jAya, tevA ko A saMsAramA viralA . // 2 // jANapaNo jagamAMhelo, vahathara dohelo // mUrakha te paNa cA. cA. ..... hejI, dhana karI sohelo // 3 // rUpe koI na haraSejI, guNa harakhe saha // zrAula kusumane sarakhejI, dIse ke tuM vaha // 4 // artha // he! vadhU, zrA jagatmAM jANapaNuM dohelu ! mUrkha hoya te paNa dhanano upanoga cAhe je. // 3 // ko rUpathI harSa pAme nahI; sarve guNazrI harSa pAme ve. he ! vadhu, tuM to puSpanA jevI mRu lAge . // 4 // For Personal and Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 3e paherI jaMDhI tuM jANajI, vastra dIrodakI // paNa tujamAM eka dANojI, samajaNa kayAM thakI // 5 // ekadiza cAra vedajI, eka diza caaturii||nedaalk lahe nedajI, suNa kAmAturI // 6 // artha // tu udhanA jevAM ujalAM vastrane uDhI jANe ce paNa tArAmAM samajaNAno eka dANo paNa nathI. // 5 // eka tarapha cAre veda ane eka cAturI , teno nedato kharo neU hoya te jANe. he ! kAmAtura strI, te sAMnala. // 6 // jANatI huzza DhuM mAhIjI, paNa pazu sArakhI // zrame caturAI tAhArIjI, bolatAM pArakhI // 7 // nisuNI sAsU vANI jI, bolI guNAvalI // nipaTa ema ajANIjI, kima muja aTakalI // 7 // artha // tuM ema jANe ne ke, hu~ DAhI buM paNa tuM to pazu sarakhI vaM. ame tArI caturAzne bolavAmAMja pArakhI lIdhI. // 7 // sAsunI AvI vANI sAMjalI guNAvalI bolI ke, he ! bAijI ! mArI akkalanI tame jANyA vinA kema aTakala karI. // 7 // mAhArA manathI hUM jANuMjI, sahuthI DhuM mAhI ||shraap kisyuM haM va. khANuMjI, paNa tume navi cAhI // e // prItama tama suta jehavojI, mAhAre mana mIge // trijuvanamAM nara ehavojI, bIjo na koI dIge // 10 // artha // 9 mArA manazrI jANuM bu ke hu~ sajazrI DAhI vaM, paNa huM mArA potAnAM vakhANa karUM te zAkAmanAM ? tame to paNa cAhI nahIM. // e // tamArA putra jevo svAmI mAre manato bahu mIge , traNa nuvanamAM bIjo koi tevo nara dIge nathI. // 10 // hUMto vakhatAvArajI, bAIjI tame suNo // mAharoe avatArajI, kima karI avaguNo // 11 // vIramatI tava jAkhejI, sAMjala vahuthArU // tuM je evamI rAkhejI, DaMsa te zAsArU // 12 // artha // he ! bAijI sAMjalo hu~ to dhanya buM, mAro avatAra tamane avaguNa narelo kema lAgyo ? // 11 // vIramatI bolI, he ! vahu, sAMjala, tuM AvaDI hoMza zAmATe rAkhe ? // 12 // e caMda nRpatI kuNa lekhejI, ehane kuNa jANe // avara jo tuM nara dekhejI, to haTha navi tANe // 13 // sAyara lahaira zuM jANejI, mI Daka kUpano // kubajA te zuM pramANejI, guNarati rUpano // 14 // artha // e caMdarAjA zA lekhAmAM ne, ane koNa ulakhe ? jo teM bIjA nara joyA hota to AvI hava karate nahIM. // 13 // kuvAno deDako samunnI leherane zuM jANe? kubjA strI ratinArUpano guNa zuM smje?||1|| jiNe nAliyara navi dIpAjI, thaliyA bApaDA // mADhe lAge mIgaMjI, tAsa kochibaDA // 15 // nAgarajana pura sAhIjI jhuM lahe jaMgalI // jANe zuM banAta vasAjI, uDhI jiNe kaMbalI // 16 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 caMdarAjAno rAsa. ___ artha // je je bIcArAe nArIelanAM phala dIgaM na hoya tene koThIbaDAM mInAM lAge . // 15 // jaMgalI lokone nagarajananAvainavanIzI khabara paDe? jeNaM kAMbala uDhI hoyate banAtanI lehejata zuM jaannN?||16|| sarasudhI jAI zrAvejI, haya jindaasno||rvihy neda na pAvejI, gamana vilAsano // 17 // jeNe pravahaNa navi dIgaMjI, prIyatasa tuMbaDAM // zAstra suNyAM nahI mIgaMjI, tasa rUce huMbaDA // 17 // artha // jinadAsano ghoDo ke je sarovara sudhI jAI ne Ave te sUryanA ghoDAnI gati vilAsano bheda zI rIte jANe ? // 17 // jeNe vahANa dIgaM nahoya tene tuMbamAM priya hoya be, jeNe madhura zAstro suNyAM na hoya temane DhuMbaDAM (halula ) upara rUci zrAya . // 17 // jANazuM halada peTIjI, baladaje ghAMcIno // tu to le suNa beTIjI, mAMkaDa mAMcIno ||re // ekeka nara De ehavAjI, rUpe suMdarA abhinava ratipati jehavAjI, pragaTa puraMdarA // 20 // . artha // ghAMcIno balada hala kheDavAnuM zuM jANe ? tema he ! beTI ! tuM to mAMcIno mAMkaDa bu.|| 15 // bIjA eka eka purUSa rUpa vaDe evA suMdara De ke jANe navIna kAmadeva hoya athavA pragaTa iMza hoya tevA lAge // 20 // mohanavijaye nAkhIjI, DhAla e teramI // caritra karIne sAkhIjI, suguNa jaNI gamI // 20 // artha // zrI mohana vijaye A teramI DhAla kahI, te caritravaDe karIne vAcatAM sadguNI puruSone gamI ke. ||dohaa|| mAtAjI zma mata kaho, caMdathI zradhika aneka // paNa tuma kula udyota kara, caMda caMdasama eka // 1 // siMha jaNe eka siMhaNI, vaha vanamA zIyAla // kozka mRgakasturija, zravara mRgonI mAla // 2 // artha // guNAvalIe kaDaM. he! mAtA! ema kaho nahIM! bIjA aneka puruSo caMthI adhika haze paNa tamArAM phulane udyota karanAra caMnA jevA to ekaja caMda . // 1 // siMhaNa ekaja siMhane jaNe ! vanamAM zIyAla ghaNAM thAya . kasturI mRga koja hoya ane bIjAM mRgalAnI to zreNi hoya // 2 // kihAM caMda kihAM avara, aMtara prAta biyAla // caMda caraNa nakha sArikhA, bIjA savi nUpAla // 3 // tolAe gayavara jihAM, khara te vali pAsaMga // colaraMgasama caMda nRpa, bIjA raMga pataMga // 4 // artha // tamArA putra caMda kyA ? ane bIjA nara kyA ? temanI vacce ghaNo aMtara je. bIjA sarva rAjA caMdanA caraNa nakhanA jevA be. // 3 // jyAM moTA gajenja tolAya tyAM gadhemA pAsaMgamAM jAya ! tema caMdarAjA colanA raMga jevA ke ane bIjA pataMganA raMga jevA . // 4 // jihAM taru surataru sArikhA, saphala suzonita hoya // mUlAphala vali kADamAM, lekhe nANe koya // 5 // bAI tuma suta sArikho, nahIM ko avara saMsAra // muja zirate prItama bate, lAkheko avatAra // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // jyAM kaTapa vRkSa jevAM vRkSo saphala ane suzonita hoya tyAM mUlAnAM phalane ko kADamA lekhe nahIM. // 5 // he! bAijI, tamArA putra jevo koI bIjo saMsAramA nathI. tevo puruSa mArA zirapara svAmI ne tethI mAro avatAra lAkheNo je. // 6 // . nAgye zrAvyo nAgameM, te mahAre jagavAna // jANe zrAvyuM jehane, te tehene pakavAna // // artha // je lAgyazrI mAre jAga zrAvyo te mAre jagavAn be. nANe jene je zrAvyaM te tene pakavAnna le. // 7 // // DhAla caudmii|| // DorI mAharI Ave ho rasiyA kaDatale // e deshii|| vIramatI kahe nisuNa guNAvalI, ne muja caMda sujAta // salUNI // kahuM buM huM to e tuja zrAgale, uThe AvI je vAta ||saavii||1|| paNa bahuratnA eha vasuMdharA caMdathI adhika aneka sAdeza videza joteM nirakhyo have totuMjANe suvivek||sviinaa|| artha // vIramatI bolI. he ! guNAvalI ! sAMjalo, e mAro putra caMda uttama ne. to tArI Agala je vAta hoThe AvI te kaDaM bu.||1|| paNa A pRthvI bahuratnA ve. caMdathI adhika aneka puruSo ke. deza videzamAM jo teM joyA hoya to teno viveka tArA jANavAmAM zrAve. // 2 // teM eka dIThI eha thAnApurI, tujane eTalI gamya ||s0|| vAta jhuM jANe avara purItaNI, zulade ramya zraramya ||snnaavii||3|| tiNe avatAra zralekhe tuja gaNuM, sAMjalana dharIza rIza sAdIga nahI jo vinodaNe jhate, to paDIkyAre josh||snnaavii|| artha // teM eka zrAjApurI dIThI ce eTale tane eTalIja gama je. bIjI nagarInI vAta tuM zuM jANe? zrane zrA ramaNIya ne zrAzraramaNIya enI tane zI khabara paDe ! // 3 // tethI karIne huM tAro avatAra alekhega[.zrA sAMjala je, rIsa karIza nahI. jo AvA samayamAM teM vinoda joyA nahIM to panI kayAre joza // 4 // huMtuja vakhate sAsU sAMpamI, tuMhajI thANe saMkoca ||saa kautuka kona dIge teM vahu, e muja sabala thAloca ||snnaavii||5|| vananA kusumataNI pare tAdaro, e jAe zravatAra // s0|| tuM zuM sarAhisa mAnava java naNI, navi joza dezAcAra ||saavii||6|| artha // tArA yogya vakhatamAM mArA javI tane sAsu malI ane tuM hajI saMkoca sAve , he, vahu ! teM kAMi haju kautuka joyu nahIM, e mane prabala vicAra thayA kare . // 5 // vananAM puSpanI jema tAro avatAra vyartha jAya je. jo tuM dezAcArane joIza nahIM to par3I A mAnava navano zo lAvo lazza! // 6 // nava nava tIratha nava nava girivarA, nava nava nagara niveza // sa // nava nava kuMDa navI navI nimnagA, vana upavana suvizeSa // sa0 // vI0 // 7 // nava nava naravara nava nava nRpa vadhU, nava nava nAta vinoda // sa // nava nava raMga suraMgA mAnavI, nava nava gIta svaroda // sa0 // vI0 // // vividha pavitra caritra videzanAM, je nirakhe tasa dhanya // sa // teto vali mAtAye putrIu, joI hoze For Personal and Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ % 42 caMdarAjAno rAsa. anya || || zrazvamukhA dayakarNA mAnavI, karNovagaraNA e tema // s0|| igacaraNAvalI gUDha dazanadharA, zuddharadA vali tema // sa0 // vI0 // 10 // artha // nava navAM tIrtho, nava navA parvato, nava navAM zehero, nava navA kuMDo, nava navI nadIrja, nava navAM upavano, nava navA naravaro, nava navI rANIrDa, nava navA vinodo, nava navA raMga beraMgI mAnavIrDa, nava navAM gIta svara, vividha jAtanA pavitra videzanAM caritro je nirakhe be tene dhanya be ne tevI putrI ne koi mAtAja janma pe De. // 7 // 8 // e // koi dezamAM zvamukhA mAnavI be; koi dezamAM ghoDAnA jevA kAnavAlA mAnavI be; koi ThekANe karNanA upakaraNA mAnavI be; koi ThekANe ghaNA caraNavAlA thAya d; koI gupta hovAlA thAya be ne koI ThekANe ujvala dAMtavAlA thAya be. // 10 // dIgaM viNa zuM jANe bApamI, tuM zuM nArIne ula || sa0 // dave tuM zrazana sukhekarI, beThI phAMda paMpola // 0 // vI0 // 11 // nyAro peDo be caturAIno, caturanI dUra balAya ||s0|| cAturI mUla e paMca prakArathI, zAstre ema kahAya // sa0 // vI0 // 12 // artha // tevA mANaso joyA vinA tuM bApaDI zuM jANe ? ane zuM tuM strIunI hAramAM gaNAya be ? have tuM khAna pAna karI jaMDhI peherIne phAMda kADhI sukhe beTI temAM zuM zrayuM ? // 11 // caturAIno peDo to nyAroja be. caturanI bAta judIja be ne caturAI pAMca prakArathI male be, ema zAstramAM kaM be. // 12 // tujI e rUmApaMkherU yA, kautuka nirakhe anaMta // 0 // tAhare raMkataNAM gulanI pare, sakala padAratha kaMta // sa0 // vI0 // 13 // neha ane nisadanedanI vAtakI, te kima jANI re jAya // 0 // je koI nara paradeza phiryo hue, muMDI navi te jolAya ||s0||vii // 14 // artha | tArAzrI to pakSI paNa uttama be ke jeTa jamIne anaMta kautuka jue be ne tAre rAMkanA golanI jema sarva padAratha eka svAmIja be // 13 // snehaja ne sneha vagaranI vAta jANI kema thAya ? je mAsa paradezamAM pharyo hoya te koi durjanathI jolavAI jAya nahIM. // 14 // gharasUrA ne valima paMmiyA, te Na samajUre doya // s0|| paNa parabhUmi pharI zrAdara lahe, viralA te vAre koya // 0 // vI0 // 15 // pAmyAnuM phala eha je dIjIyeM, koIne lava leza // 0 // jIvitanuM phala eha je joIyeM, kautuka tIrtha videza // s0||vii0||16 // artha || je puruSa gharazUrA ne maThapaMDita hoya te bane jAtanA puruSo RNasamaju be. paNa je parabhUmimAM pharIne Adara pAme vo puruSa koI viralo hoya . // 15 // koine lavaleza pIe te pAmyAnuM phala be; je deza pharI tIrtha ke kautuka joie te jIvitanuM phala be // 16 // sAsuyeM ima paracAvI vahUjaNI, e kahI caudamI DhAla // sa0 // mohana vijaya ka va sAMjalo, Agala vAta rasAla // sa0 // vI0 // 17 // artha // zrA pramANe sAsue potAnI vahune kayuM. yA caudamI DhAla kahI, zrI mohanavijaya kahe beke, viprANI ! sAMjalo Agala rasika vAta zrAvaze. // 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 43 // dohaa|| sAsu vacana guNAvalI, nisuNI jaMpe ema // bAI deza videza te, joyA jAe kema // 1 // zchAcArI kautukI, valI niraMkuza jeha // mananI moje saMcare, deza videze teha // 2 // artha // guNAvalI AvAM sAsunAM vacana sAMjalI bolI, he ! bAijI ! deza videza ApaNAthI kema jovAya? // 1 // je svecchAcArI, kautukI, niraMkuza ane manamojI hoya te deza videzamA vicare . // 2 // hUM nRpanI paTarAgiNI, bAhira paNa na devAya // bAIjI kaho muja thakI, evAto kima thAya ? // 3 // tuma vacanAmRtathI thayu, jovAne mana jora // paNa kima karIye caraNane, nAcI jove mora // 4 // artha // hu~ to rAjAnI strI buM to kaho bAjI mArAthI bAhAra pagazI rIte devAya? ane e vAta kema bane? // 3 // tamArAM vacanAmRtathI mane dezAMtara jovAnI jorathI utkaMga thane, paNa kema karavU ? mora nAcIne caraNanI sAmuM jove be tema mAre paNa . // 4 // je aNazikhyu kIjiyeM, te zrAve kima vgg||shraamtre teto nale, paNa kima taraze kagga // 5 // hUM abalA prItama thakI, adhakSaNa na rahI dUra // kima tehathI karIye kapaTa, sAkhI ne zazi sUra // 6 // artha // je zikhyAvagaranuM karavA jAIe te vagamAM kema Ave? pANI upara taraze paNa kAgalathI zI rIte tarAze ? // 5 // huM abalA baM; valI mArA priyatamadhI ardhI kSaNa paNa dUra rahI nazrI, to have tenAthI kapaTa kevI rIte karAya ? caMDa ane sUrya to tenA sAhI . // 6 // kavahI kapaTa hove pragaTa, jo jANe prANeza // tihAM thAmA zrAve nahIM, joyA deza videza // 7 // prItama viNa paradezaDe, nArIyeM na javAya // paMkhI puruSa zrane pavana, jihAM nAve tihAM jAya // 7 // artha // jo kadAcit kareluM kapaTa pragaTa zrAya ane te prANezanA jANavAmAM Ave to te vakhate joyesA deza paradeza ADA Ave nahIM // 7 // koipaNa strIe priyatama vinA paradeza javAya nahIM. padI puruSa zrane pavana jyAM marajI paDe tyAM jaz zake . // 7 // // DhAla paMdaramI // // kapUra hove zrati ujalo re // e deshii|| vahune vIramatI kahere, vAto vividha banAya // kAraja je nArI kare re, te narathI navithAya // navikajana, nirakho nAri critr|| eSAMkaNa ||1||hrihrbrhm puraMdarA re, vanitAyeM vaza kIdha ||munivr sariSA jolavyAre, graMtheM nAma prasiddha // na // 2 // artha // vIramatIe vahune vividha vAto banAvI kahevA mAMDI. are! bAi, tame zuM jANo ! je kArya nArI kare te narathI paNA banatuM nazrI. he navika jana! have nArI caritrane nirakho. // 1 // hari, hara, brahmA ne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 caMdarAjAno rAsa. iMdra jevAne paNa vanitA vaza karyA be; ane moTA munivara sarakhAne paNa jolavI nAMkhyA be. jemanAM nAma graMthamAM prasiddha be. // 2 // joli nAri caritrano re, pAmyA nahI koI pAra // je navi jolavyA nAriye re, te viralA saMsAra // ja0 // 3 // nAri viSama girivara caDhere, vaza ANe ahirAja // zrati gaMbhIra nadI tare re, yuvatI kapaTa jihAja // ja0 // 4 // // are ! jo vahu ! koi puruSa nArI caritranA pArane pAmyo nathI. je nArIzrI jolavAyAnathI, tevA puruSo saMsAramA viralA be. // 3 // nArI moTA viSama giri upara caDI jAya be ne moTA zeSa nAgane paNa vaza kare be. kapaTanA vAhANarUpa yuvati moTI gaMbhIra nadIne paNa tarI jAya be. // 4 // siMhakI navi usare re, khele akhilA khela // rAcI jedavI suralatAre, viracI viSanI vela // ja0 // 5 // pIuthI je bIdati rahe reM, tAsa ja namaka // nArIne kuNa zIkhavere, caritra grahIne hakka // ja0 // 6 // artha // strI siMhathIpaNa bItI nathI. te badhA khela khelI jANe be. jo te rAjI yai hoya to kalpalatA nArAja thaI ho to viSalatA be // e // je strI patithI jaya pAmatI rahe teno janma kaSTarUpa thAyaDe. nArIne nArI caritra hRdayamAM bApI koNa zIkhave be ? // 6 // mora mA ku citare re, haMsa jaNI gati sAra // kuNa zIkhave mRgarAjane re, karivara kuMja prahAra // ja0 // 7 // jAti svabhAva zikhyAvinAre, zrAve guNa niradhAra // jIti caMda nariMdranIre, na dharIza citta majAra // ja0 // 8 // artha // moranAM iMDAMne koNa cItare be ? haMsane gati ko zIkhave be ne gajendra upara prahAra karavAne kesarI siMhane koNa batAve be ? // 7 // jAti svabhAvanA guNo zIkhyA vinAja ve be. tethI he ! vaDu, tuM tArA manamAM caMda rAjAnI bIka rAkhIza nahIM // 8 // gagana gAmanI vidyAthakI re, jozuM vinoda vikhyAta // rAta ramI ghare zrAvasuM re, hoze jAma prajAta // ja0 // e // je rAmata ramazuM nizAre, te zuM jApaze rAya // caMcA puruSa te zuM valI re, puruSamAMhi kadevAya // ja0 // 10 // artha // mArI pAse AkAzagAmI vidyA be, tenAthI badhA prakhyAta vinoda joi badhI rAtri ramI jyAre prajAta yaze tyAre to pAnA ghare zrAvIzuM // e // je ApaNe rAtre ramata ramIzuM te rAjA zIrIte jaaeN| zake ? je puruSAkRti cAmIyo karyo hoya puruSamAM gAya be ? // 10 // zuM yayuM caMda jo jANaze re, paNa kema khela mUkAya // jema mazaka utapAtathI re, sadana zuM mUkI javAya // ja0 // 11 // vacana suNI sAsutaSAM re, haraSi guNAvalI citta // joIza sAsu sahAyathI re, navalI krImA nitya // ja0 // 12 // artha || kadI caMda jANe topaNa zuM thayuM ? Apa khela kema bomI devAya ? mazalAnA utpAtathI zuM ghara mukI nAzI javAya be ? // 11 // zrAvAM sAsunAM yuktivAlAM vacana sAMjalI guNAvalI manamAM harSa pAmI sAsunI sahAyathI nitya nitya navalI krIDA joza ema khuzI thavA lAgI // 12 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 caMdarAjAno rAsa. e sAsumAMhe baDe re, bahu vidyA zranirAma // teNe leI navi zake re, narapati mahArUM nAma // na // 13 // rANI sAsune kahe re, huMDaM tama taNI goda // dekhADo sukhere, navalA deza vinoda // ja0 // 14 // - artha // valI zrA sAsumA ghaNI vicitra vidyA , tethI rAjA mArUM nAma laz zakaze nahIM. // 13 // rANIe sAsune kahyu, bAjI! hu~ tamAre zrAdhIna baM. mane sukhethI navanavA deza ane vinoda batAvo. // 1 // paNa bAjI mAdarI re, tuma hAthe le lAja // nahI alagI tuma vacanathI re, tume mAhare ziratAja // ja0 // 15 // adbhuta je kautuka hUve re, te dekhADo zrAja // je koi beThI nAcavA re, dhuMghaTanuM huM kAja // ja0 // 16 // artha // paNa he ! bAIjI ! mArI lAja tamArA hAyamAM be. huM tamArAM vacanathI judI rahIza nahIM, ! tame rA ziratAja nge.|| 15 // have je adanuta kautuka hoya te mane batAvo. je nAcavA beThI tene panI ghughaTa karavAnuM zuM kAma ? // 16 // paNa ko maMtra prayogathI re, vAsa karajo nUpAla // mohana vijaye hejathI re, kahI panaramI suMdara DhAla // ja0 // 17 // artha ||pnn koimaMtra prayogathI tame rAjAne vaza karajo. ApramANe mohanavijaye suMdara paMnaramI DhAla kahI. ||dohaa|| vaza zrAvI jANI vahu, sAsu kahe te vAra // vidyA avasvApanI, muja pAse niradhAra // 1 // kahe to nagarI jana jaNI, karUM dRSadane tulya // nRpa karavo ApaNa vasu, tehamAM zuM bahu mukhya // 2 // artha // potAnI vahu vaza aI evaM jaann| sAsu vIramatI bolI ke, mArI pAse avasvApanI vidyA .||1||jo kaheto badhI nagarInA lokone pathara jevA karI nAMkhu, to panI eka rAjAno vaza karavo temAM zI bIsAta // 2 // kautuka jovA jo thayuM, mana tuja vishvaaviish|| to sAMjala tujane kahaM, acaraja eka jagIsa // 3 // nagarI koza aDhArase, vimala pUrI be eka // mahipati makaradhvaja tihAM nRpa vaza kIdha aneka // 4 // artha // jo vizvanAM kautuka jovAnuM barAbara manathayu hoyato sAMjala, tane eka moTuM Azcarya kaI // 3 // ahIMthI aDhAraso kosa upara vimalapurI nAme eka nagarI ke temAM makaradhvaja nAme rAjA ne. teNe aneka rAjAne vaza karyA be. // 4 // tanujA nAme premalA, labI suMdara deha // vidhinA hAthe niramamI, nipaTa karIne neha // 5 // siMhalapura siMharatha nRpati, suta kanaka dhvaja rAja // tehane paraNaze premalA, muhurata rajanI Aja // 6 // For Personal and Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 caMdarAjAno rAsa. artha // tene lakSmInA jevA suMdara dehavAlI premalA nAme eka putrI be. tene vidhi ghaNo sneha dharIne potAne hAthe nirmANa karI be. // e // siMhala puramA siMharatha nAme rAjA be, teno putra kanakadhvaja ja rAtri muhUrttamate premalAnI sAthe paraNaze // 6 // kautuka jovA sArikhuM, abe khAjato teha | jo zrAveto tuja jaNI, // je jovA jevuM te kautuka be. jo tuM huM dekhADuM teha // 7 // ve to tane te batAvuM // 7 // // DhAla solamI // // nadala bidalide // tathA // sItA rUpe rUmI, jANo khAMbA DAle sumI do, sItA ko harI // e dezI // sAsu vahune rANI, ghaNo hIyaDe heja jarAMNI ho / saMgata phala ehavAM, tu sAsujI guNa dhAmI, huMto pUraNa vakhate pAmI ho // saM0 // 1 // koza aDhArase ihAMthI, eka rajanIye pahoMcIye kihAMthI ho // saM0 // koI devI hoe te jAya, paNa manuSya thakI kema yAya ho // saM0 // 2 // artha // sAsunAM AvAM vacanathI rANInA hRdayamAM harSa thayo. saMgatanAM phale tevAM hoya be. rANI kahe ho ! sAsujI, huM pUrNa vakhate tamArA jevI guNIyala sAsune pAmI buM. // 1 // te nagarI RhIM thI aDhAraso kozaLe, tyAM eka rAtrimAM zI rIte pocI zakAya ? jo koi devI hoya to te tyAM jaizake. manuSyathI kema jai zakAya ? // 2 // suvahu sAsu jaMpe, bahu koza suNI kima kaMpe ho // sN|| eka gagana gAminI muja pAse, vidyA parama vilAse ho // sN0||3|| lAkha jojana jai zrAvuM, paNa eTalAmAM zuM jAvaM do // sN0|| e eka DagaluM mAhAruM, citta kAyara ma karIza tAhAruM ho // sN0||4|| artha // sAsue kahyuM, he ! vahu sAMjalo, ghaNA kozanuM nAma suNI kema kaMpI cAle be? mArI pAse zrAkAza gAmI vidyA utkRSTapaNe vilAsa pAme be // 3 // DuM to eka lAkha jojana jai vuM tevI nuM, to eTalAmAM zuM jAvuM be ? yA to mAruM eka DagaluM be! tuM tArA cittane kAyara karIza nahIM. // 4 // nisuNI guNAvalI raMjI, jANI vIramatIne gaMjI ho // sN0|| ehato vidyA sArI, tuma bAijI balihArI ho || sN0||5|| suNI sAsujI, kima tAkako melazo tApI do // 0 // hamAthI sajA je pUrAze, te jihAM lage saMdhyA yAze ho // saM0 // 6 // artha // te sAMjalI guNAvalI rAjI yAne potAnI sAsune camatkArI jANI bolI ke, bAijI, e vidyA to bahu sArI, tamane balihArI . // 9 // he sAsujI! mArI vANI sAMjalo, vo tAkaDo zI rIte melavazo? hamaNAMthI hiM evI sajA ekaThI thaze ke je saMdhyA kAla sudhI cAlaze // 6 // eka pahora nizA jaba jAve, tava pIuDo mahole thAve ho // sN0|| vali dAsa vilAse sajanI, ima karatAM dove madhya rajanI ho // saM0 // 7 // eka par3ora poDhe nRpa rAge, vali pAbale pahore jAge ho // sN0|| kSaNa zravakAza na pAvuM, to huM kima tumasaMge zrAvuM ho // saM0 // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A `yrvn mnhgngkvk n gvvvvvvvvv Education International For Persona le del Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 47 // jyAre eka pohora rAtri jaze tyAre priyatama mehele zravaze, pabI hAsa vilAsa karatAM madhya rAtri thai jaze // 7 // rAjA rAgathI eka pohora poDhe be, ane panI pAvale pohore jAge be, evI rIte huM eka kSaNa paNa avakAza pAmatI nathI to panI huM tamArI sAthe zI rIte yAvuM ? // 8 // tava sAsu dei dilAsA, vahu joya tuM muja vilAsA ho // sN0|| eto ve kArya sohilo, Aja tuja pati vaze va hilo ho | sN|| pIu paracAvIne vilAse, paDhI yAvaje tuM muja pAse ho // sN0|| ima vahUne ghaNo paracAvI, nija maMdire sAsu zrAvI ho // sN0|| 10 // artha // sAsue dilAsa ApI kayuM, are ! vahu ! tame mAro vilAsa jurja, yA kArya to seheluM be, khAje tAro pati vahelo vaze. // e // tuM tArA patine vilAsathI saMtuSTa karI ne suvADI mArI pAse yAvaje . zrApramANe potAnI vahune ghaNo saMtoSa pI sAsu potAne maMdire yAvI. // 10 // sAsunAM vacana saMjAre, mana rANI ema vicAre ho | saM0 // muja sAsuto guNa pAtra, e to ghara sarakhI nahI pAtra ho // saM0 // 11 // e to kahi gaI vAto mohoTI, paNa dIse ve sAsu khoTI ho // saM0] 0 // zrAja zrAvaze jo va hilo pyAro, tava ehano zrAve patiyAro ho // saM0 12 // // pI guNAvalI sAsunAM vacana saMjArI manamAM vicAra karavA lAgI ke, mArI sAsu guNa pAtra be. gharanI yogyatA pramANe te ThIka na kahevAya. // 11 // e sAsu to moTI moTI vAto kahI gaI, pa te khoTI lAge be. je jo priyatama vehelA yAve to teno patiyAra mAlama paDI jaze // 12 // dave vIramatI kapaTAI,tume sAMjalo sahu cittalAI ho // saM0 // saMdhyA pahilI sadyA, ti sAdhavA mAMDa vidyA ho // saM0 // 13 // sura pragaTyo vacane bAMdhyo, kima nArI mujane zrArAdhyo ho // sN0|| sAjA zrAkarSyA kharthe, koi koine teDe nahIM vyarthe ho // sN0|| // 14 // artha // have ahiM vIramatIe je karyu te sau citta dane sAMjalo. teNIe saMdhyA pehelI potAnI vidyA sAdhavA mAMDI. // 13 // tevAmAM vidyAno adhiSThAyaka deva je vacanathI baMdhAyo hato te pragaTa thayo, te kayuM. are ! strI ! teM mane kema ArAdhyo? te bolI. meM koI kAryane kArthe tamArUM AkarSaNa ka be. koi kone vRthA teDe nahIM. // 14 // ko havo raco tame phaMda, mujaputra be nRpa caMda ho // sN0|| kAMI tumartha ehavaM yAve, suta divasa te ghara ve do // sN0||15|| sura kar3e ehamAM zuM kara, aMjalI jalamAM zuM tara ho // sN0|| rANI mana vAta te jANI, deva race te suNo prANI ho // saM0 // 16 // artha || he deva! tame koi evo phaMda raco ke mAro putra caMda be te huM dhAruM tema kare. tamArAthI kAMI ai bane ke, te mAro putra divasa batAM ghera Ave? // 15 // devatAe kayuM, are bAi, emAM te zuM karavuM be? aMjali jeTalA jalamA zuM tara ? rANInA mananI vAta jANI have devatA je race te sarva sAMjalo. // 16 // vIramatI zolamI DhAle, kare kapaTa te putra vicAle ho // saM0 // kahe mohana zIyala TaMko, tasa vAla na hove vaMko ho // saM0 // 17 // solamI DhAle vIramatI kapaTa karI putrane calita kare be. mohana vijaya kahe be ke, zIyamAM TaMka evA te caMdano eka vAla paNa vAMko nahIM thAya // 17 // artha | Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. ||dohaa|| urjana jana mana jehavI,zyAma ghaTA ghana ghora // uttara vAlI unhahI, mora kare kIMgora // 1 // daha diza damake dAminI, jima manamatha kara vAla // guhiro ati gAje gayaNa, koraNa vahe vicAla // 2 // artha // te samaye urjana lokonA mana jevI uttaramAMdhI meghanI ghana ghora zyAma ghaTA caDI AvI ane mora TaukA karavA laagyaa.||1|| jANe kAmadevanI taravAra hoya tevI vijalI daze dizAmAM camakavA lAgI. AkAzamAM garjanA zravA lAgI ane cAre tarapha ghamaghora az rhyu.||2|| jaladhArA nibama paDe, zItala pavana prasAra // sakara kakara sama uDe, umamaMDe jaladhAra // 3 // ehavI dhanamAlA racI,ati suvizAlA jaam|| kahIne vIramatI jaNI, sura poto nija ThAma // 4 // artha // jalanI ghATI dhArA paDavA lAgI; zItala pavana prasaravA lAgyo. sAkaranI jema karA uDavA lAgyA ane jhamI sAthe jala dhArA pamavA lAgI. // 3 // zrAvI vizAla meghamAlA racIne ane te vIramatIne jaNAvIne te devatA potAne sthAne cAlI gayo. // 4 // prasaryo ghana tima cihuM dize, sattA visarjIrAya // maMdira zrAvyo dina bate,rANI vismaya thaay||5||saasu vacana taNo thayo,rANIne vizvAsa / dokara jomI guNAvalI, utnI prItama pAsa // 6 // artha // AvI rIte cAre dizAmAM meghane prasarI gayo joi rAjAe sajAne visarjana karI ane divasa utAM te rANInA maMdiramAM Avyo. te joi rANI guNAvalI vismaya pAmI gai. // 5 // AdhI rANIne sAsunA vacana upara vizvAsa Avyo. guNAvalI be hAtha joDI potAnA priyatamanI pAse unI rahI. // 6 // Aja ghaNA vahilA tame, zrAvyA maMdira ema // dIso zrAmaNa mumaNA, kaho prANezvara kema? // 7 // artha // te bolI he ! prANezvara ! Aja tame maMdiramA ghaNA velA padhAryA ane zrAma Akula vyAkusa lAgo . tenuM zuM kAraNa te kaho. // 7 // // DhAla sattaramI // zrAvI urahIjA parI he||ke veraNa mata tarasAve jiivke||rtn sonAramI he edeshii|| caMda kade rANI jaNI he|| ke sAjana, viNasatu varase mehake // navalI caMdanI he, ke lalanA kerAM juna caritra ke // zItala pavana UkolathI he // kesA // kaMpe komala deha ke // n||2|| gaMgAtaTa velu jisI he.||kesaa|| sakharabidAI seja ke // paranAM usIsAM dharyAM he // kesaa|| rANI maname hejake // n||2|| artha // caMda rAjAe rANIne kahyu, priyA, zrA Rtu vinA megha varSe ne, (he navina caMdanI navala nArInuM caritra ju.) he! bAlA, A zItala vAyu vAya be, jezrI mArI komala kAyA kaMpI cAle . // 1 // te For Personal and Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. vakhate gaMgAnI retI jevI komala zayyA bigavI ane suMdara usIkA mukavAmAM AvyAM, pAthI rANInA manamA Azcarya thyu.||2|| bege paryaMke pIude // kesA // gharamAM bAMdhI kAna ke // nArI thApe nehazu ke|| kesaa|| mRgamada aMbara pAnake ||n||3|| zrAsava navanava nAMtinAM he // kesaa|| rANI karAve paanke||naaraaynnaadik telanA he||kesaaaakre anyaMga vidhaan||n|| artha // priyatama kAna bAMdhI gharamAM palaMga upara bege. rANI guNAvalI snehathI kasturI ane aMbara zrApavA lAgI. // 3 // valI rANI nava navI jAtanA Asava ( sarabata ) nA pAna karAvI ne nArAyaNa pramukha sugaMdhI tela colavA lAgI. // // agara caMdanaaMgIThikA he|| kesaa|| pasaryo parimala pUke // teNe nRpa tanuzrI thayo he kesaa|| zIta parAnava pUrake ||n||5|| sukhajara sejeM poDhIuhe // kesaa|| caMda caturateNi vArakecaturA caraNa caMpI kare he||kesaaaathaadr vividha prakArakena06 artha // agara caMdanano sugaMdha prasarAvyo. AthI rAjAnA zarIramAM zItano parAnava zrai gayo. ane te dUra az gai. // 5 // panI sukhazrI narapUra az catura caMdarAjA zayyAmAM suz gayo. ane caturA guNAvalI vividha prakArAnA AdarathI tenAM caraNane cAMpavA lAgI. // 6 // rANI jagADe rAyane he||kesaa|| daNakSaNa so so vArake // kSaNavAreM kriiriisddiihe|| kesaa|| vanitAne vasu dhArake ||naashm karatAM saMdhyA thaI de||kesaa|| pAmyAM caMda vizrAma ke // rAkhe surata jAgyA taNI he // kesaa|| vanitA pagapaga jAmake ||naa|| artha // valI rANI guNAvalI rAjAne jagAmavA lAgI, daNe kSaNe so so vAra jagADe ne ane valI kSaNavAre te vanitA rIsa karavA lAgI. // 7 // ema karatAM saMdhyAkAla zrayo eTale caMda rAjA vizrAMta az sui gayo. rANI pohore ane pagale pagale jAgavAnI surata rAkhavA lAgI. // 7 // uThe kSaNa bese valI he ||kesaa||cNcl rANI cittake // saMjAre te guNAvalI he|| kesAAsAsUno saMketa ke ||naae|| nirakhe aMbara aMtara he ||kesaa|| kapaTa nisAye nUpake ||raannii navi jANI zakI he // ke0 // vAlima keruM kharUpake // n||10|| artha // te caMcala guNAvalI kaNa vAra upatI ane kSaNavAra besatI hatI ane capala cittathI sAsuno saMketa saMjAratI hatI. // e|| rAjA kapaTa nijA karI vastranI aMdarathI jovA lAgyo. patinuM A AcaraNa rANI jANI zakI nahIM. // 10 // vanitA cala ciMtA ghaNI he ||kesaa|| jANIne raajaanke|| mAMDI manathI vicAraNA he ||kesaaaaeto kozka vijJAnake ||n||11|| kAM kare eha phuHzIlatA de ||kesaa||prgtt - suzIlA ehke||bigmii kozka phuHsaMgathI he|||| ehamAM nahI saMdeha ke ||n||12|| artharAjA caMda vicAramA paDayo ke, A vanitAnuM cittacapala dekhAya . tenA manamAM ko vicAra utpanna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. ayo be. athavA kAMika jANavAnuM be. // 11 // A strI suzIlA ne eto pragaTa paNe jaNAya be. te batA AvI 5:zIlatA kema kare ? athavA koI saMgathI te bagaDI je emAM saMdeha nathI. // 12 // muja sarikhoprItama bate he||kesaa|| kehathI bAMdhI priitk|niic saMgati nArI huehe|| kesaa|| ehavI dIse rItake ||n||13|| sohelA sovana navI game he||ke|| kutsita TaMkaNa khArake // jima mUrSita aMgArathI he // 0 // thira rahe e ghanasArake // na0 // 14 // artha // mArA jevo pati batAM teNIe konI sAthe prIti bAMdhI haze? athavA nIcanA saMgayI nArI bagame be, evI rIti je. // 13 // nagaro TaMkaNakhAra uttama evA suvarNane gamato nathI ane aMgArAthI mUrga pAmelu kapUra sthira rahe be. // 15 // priya aMgAra cakorane he||kesaa|| bakulane madirA dAyake // jo koI vastu nalI huve he // kesA // madhyama tAsa suhAyake // na0 // 15 // tima mAhArI paTarAgaNi he // kesA // zma mujane naramAya ke // kihAM zka jAvA mana kare he // kesA // paNa mujathI saMkocAyake // na0 // 16 // artha // cakora pakSIne aMgArA priya lAge je. borasalInA vRdane madirA pallavita kare be. jo koi jaNI vastu hoya tenI sahAya madhyama hoya . // 15 // tema A mArI paTarANI mane naramAvIne kAM javAnuM mana kare ne paNa te mArAthI saMkocAya be. // 16 // paNa kima mAhyA zrAgale // kesA // cAle kapaTa DUmAla ke // sattaramI nAkhI jalI de // kesA // mohana vijaye DhAla ke // na0 // 17 // artha // paNA DAhyA mANasa Agala kapaTano Dola zI rIte cAlI zake ? zrA pramANe mohana vijaye sattaramI DhAla kahI be. // 17 // ||dohaa|| bala tAkI saMdhyAsamaya, guNAvalI gajagatti // gRhathI bAhira paravarI, narapati lahI nirati // 1 // khuNasadharI leI khaGga, kaMte kIdhI kema // malI gaz kAlI nizA, na lahyo nAri niveDa // 2 // artha // saMdhyAno samaya zrayo eTale guNAvalI ulatAzrI gajenjanA jevI cAla cAlatI rAjAne nijAmAM mUkI gharanI bAhera nIkalI. // 1 // paLavAme rAjA tIkSNa khaDga laI tenI keme paDyo. kAlI ghora rAtri thaI gaI. strI tene jora zakI nahIM. // 2 // thava saMdhyA sAsu jUe, vadhU taNI te vATa // ehave ughamAvyAM jAI guNAvalIye kapATa // 3 // vIramatI harakhI ghaj, vahune zrAdara diidh||kiirti nija vidyAtaNI, laghutAthI tiNe kiidh||4|| artha // ahIM sAsu vIramatI saMdhyAkAla zrayo eTale vahunI vATa jotI hatI. tevAmAM guNAvalIe zrAvI kamADa ughaDAvyAM. // 3 // vIramatIe ghaNo harSa dharI vahune Adara Apyo ane teNIe laghutAthI potAnI vidyAnI kIrti krii.||4|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Zu Liao Zu Ling You Zhi Fan Fan ? CLERMMA VITI LILL III lill A | Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. vacana thakI zrAvI hAM prItamathI pracanna // navi mukANo tuma taNo, bAzjI dAbinna // 5 // jeha have mujane kaho, te huM karUM pramANa // vahilI jima jAjaM valI, jAgaze jIvana prANa // 6 // artha // vahu bolI-bAjI, hu~ to tamArA vacana upara priyatamathI bupI rIte ahiM AvI . tamAro prema mArAthI mukANo nahIM. // 5 // have mane je kaho te pramANe karUM ane jema bane tema vehelI jAUM. nahIM to mArA jIvana prANa jAgI jAze. // 6 // caMda nRpati dvArAMtareM, avaloke avadAta // ___tha saMpe sAsU vahu, karavA mAMgI vAta // 7 // artha // caMdarAjA ghAra upara uno rahI A caritra jue je. sAsu vahue ekasaMpa zrazvAta krvaamaaNddii.||7|| ||ddhaal addhaarmii|| // nAda abolA beza rahyA // e dezI // vIramatI kahe re vaha, upavana lage jAvo // kaMbA eka kaNe. ranI, doDI leshyaavo||9|| nArI kAMI jANe nahI,mati tu ka hAve // te paNa rAti paDe, pAnahIzrI jAve // nA // 2 // artha // vIramatI vahune kahe , tuM upavana sudhI jA ane kaNeranA vRdanI eka kaMbA (soTI) lai doDatI Ava. // 1 // rANI guNAvalI kAMi jANatI nazrI. strInI mati tumba hoya , te paNa rAta paDe tyAre game te kare . // 2 // maMtrI thApIza tujane, teda kaNeyara kaMbA // jihAM prItama poDhyo huve, jAje tihAM avilaMbA // nA // 3 // deje tuM nirajaya thakI, tasa ubakA tiin|| tehathI caMda narezarU, hose nijaadhiinnaa0||4|| artha // te kareNanA vRdanI kaMbA DhuM tane maMtrI ApIza. panI jyAM tAro pati poDyo hoya tyAM satvara ja pahoMcaje // 3 // te kaMbAvaDe tuM nirjaya aztraNavAra ubakAraje eTale te caMdarAjA nijAdhIna azjaze // 3 // zrAvaNuM prAta samaya thaye, ApaNa bIDaM jyAre // caMda mahIpati jAgaze, sejamIthI tyAre // nA // 5 // vacana suNI sAsUtaNAM, vahu turata ujANI // rAta taNI rAjAtaNI, kAMza nIti nANI // nA0 // 6 // artha // jyAre ApaNa banne prAtaHkAle AvazuM tyAre caMdarAjA zayyA uparathI jaagshe.|| 5 // AvAM sAsunAM vacana sAMjalI tatkAla vahuujamavAlI zrai. te vakhate teNIne rAtrino ke rAjAno kAMi naya lAgyo nhiiN.|6| rAjA paNa keDe thayo, jANIne abalA // paNa najaka samaje nahI, sAMkalyA eNe sabalA // nA0 // 7 // vADImAhe rANI ga, nizi nipaTa aMdhArI // te saghavaM kho, divA, bIhe je je naarii|| nA0 // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // rAjA caMda tene abalA jANI keDe paDyo. paNa najikapaNe jANyu nahIM ke te zravalAe kozka sabalAne sAMkalI lIdhA . // 7 // aMdhArI rAtre rANI ekalI vADImA gai. kahevAya ne ke je strI divase paNa jaya pAme . paNa te saghaluM khottuNbe.|||| kuzalI kaMbA kaNeranI, rANIye lIdhI // tatkSaNa te zrAvI pharI, sAsUne dIdhI // naa|| e|| caMda to zrAvyAM pAdharo, jihAM nija sajA // jANe hamaNAM zrAvaze, kaMbA le najA // nA // 10 // arth|| rANIe kaNeranI kumalI kaMbA lIdhI ane tatkAla pAnI pharI te sAsune aapii.||e| rAjA caMda parajAryo jyAM zayyA hatI tyAM Avyo. teNe jANyu ke te strI kaMbA lazne potAnI zayyA pAse hamaNA zrAvaze. seja upara eka vastuno, karI puruSa poDhADyo // caMdanRpe teda upare, eka vastra uDhAlyo // nA0 // 10 // dIpaka puMThe vipI rahyo, jima strI navi dekhe // puruSataNA bala zrAgaleM, nArI kuNa lekhe // nA // 12 // artha // rAjA caMde vastrano puruSa karI zayyA upara suvAryo bhane tenI upara eka vastra uDhADayu. // 11 // pote dIpakanI paLavADe strI dekhe nahIM tema lupAi rahyo. puruSanA ula Agala strI zA lekhAmAM ? // 15 // vIramatIye vahumaNI, vAMse karathApI // te kaNayaranI kAMbalI, maMtrIne thaapii|| nA0 // 13 // jayanANIza mana nUpano, dhIraja citta dharaje // je vidhi meM nAkhyu aje, te vidhi tuM karaje naa0||15|| artha // palI vIramatIe vahunA vAMsAmA karano thApo mAryo bhane te kaNeranI kaMbAne maMtrIne ApI. // 13 // he vadhU, tuM manamAM rAjAno jaya rAkhIza nahI ane cittamAM dhIraja rAkhaje. ane je vidhi meM kahyo ne te vidhi tuM karaje. // 14 // rANI tAma utAvalI, kaMbA lez zrAvI // julI catura thAturI, navi joyo jagAvI // nA0 // 15 // kapaTa puruSane upare kaMbA uba kAvI // caMda ciMte dhanya mAtane, vahu rUDI zIkhAvI // nA // 16 // artha // rANI guNAvalI kaMbA laIne utAvalI utAvalI AvI ane te catura az ne nulI gaI ane potAnA svAmIne jagADI paNa joyo nahIM. // 15 // teNIe zrAvI pelA kapaTa puruSa (banAvaTI puruSa) nI upara kaMbAne traNavAra pagaDI. dIvA pAula unelo caMda manamAM ciMtave ke, mAtAne dhanya ne ke teNe vahune sArI zikSA ApI. // 16 // rANI kRtakRtyA thara, gaz sAsU pAse // nRpapaNa caritra nihAlavA, thayo nArIne vAMse // nA // 17 // tima jaz unno chArAMtare, navi bIhe rAjA // kaThaNa hRdaya bIhe kIzu, lakha vAje jo vAjA // nA0 // 27 // artha // rANI kRtArtha thaI sAsu pAse AvI, rAjA paNa temanuM caritra jovAne temanI pAula paDyo. // 17 // rAjA prazramanI jema bAra pAse utto rahyo. jarA paNa jaya pAmyo nahIM. lAkho vAjAM vAge to paNa je kaThaNa hRdayano hoya te bIe nahIM. // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. mohana vijayeM aDhAramI, kahI DhAla pavitra // zrotA zrAgala sAMjalo, sAsu vahunAM caritra // nA0 // 15 // artha // mohana vijaye thA aDhAramI pavitra DhAla kahI. he ! zrotA jano, have te sAsu vahunAM caritra sAMjalo. ||dohaa|| vahuyeM savi mAmI kahyo, kaMbataNo adhikAra // dIdhI zAbAsI ghaNI, sAsuye teNivAra // 1 // jAkhe ema guNAvalI, tume avadhAro mAta // nagaraloka jAge saha, rakhe lahe ko vAta // 2 // artha // vahue zrAvI kaMbAnuM bahu vRttAMta mAMjhIne kahyu, te sAMjalI sAsue tene ghaNI zAbAsI ApI. // 1 // guNAvalIe kahyu, he mAtA, eka vAta vicAro. zratyAre nagaranA sarve loka jAge ke rakhe koza vAta jANI jAya. // 2 // jo koz nRpane jaz kahe, to muja gati zI thAya // teNe e nagarI lokano, kozka karo upAya // 3 // kahe sAsU suNa re vahU, mujane tuM zuM kahIza // mAhare to zma hija gayA, pApaDa vaNatAM diza // 4 // artha // jo koI AvAta jANI rAjAne kaheze, to panI mArI gati zI thAya ? tethI tame A nagara lokono kAMka upAya karo. // 3 // sAsU bolI-he vahU, tuM mane zuM kahIza! mAhare to tevA keTalA eka pApaDa vaNatA dIsatA hatA. // 4 // muja gRhachArAvadhi lage, na hoe nIMda praveza // paNa nagarI jana savi thaze, ninAvaza suvizeSa // 5 // caMda vicAre DhuM hAM, uno ehane chAra // e vidyA muja upare, nahI cAle niradhAra // 6 // artha // mArA gharanA ghAra sudhI nijAno praveza zravAno nathI. bAkI sarve nagarInA loko vizeSa nijAne vaza thara jaze. // 5 // ahiM caMdarAjAe vicAryu ke duM tenA gharane pAra uno lu tethI e vidyA mArI upara cAlaze nahIM. // 6 // vahune besArI tihAM, vIramatI svayameva // garna gRhamAMhe gajhaAnaMde tatkheva // 7 // artha // paLI vIramatI vahune tyAM besArI pote tatkAla AnaMdazrI aMdaranAM gRhamAM cAlI gi.|||| // DhAla jagaNIzamI // // gaNAM vINaNa hu~ ga re // e deshii|| vIramatIya racyu re, anupama gardanI rUpa // sanehA sAMjalo // chArataNe bina rahIre, nirakhe kautuka nUpa // sa // 1 // gardalarUpe te kare re, krUrasvare khara nAda // sa // tiNe nagarI mAMhe thayo re, nimAno unmAda // sa // 2 // artha // panI vIramatIe gadheDIcaM rupa lIdhuM. sarve snehI sAMjalajo. rAjAcaMda ghAranAM viSayI te kautuka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 caMdarAjAno rAsa. to hato. // 1 // pIe gadheDInA rUpe krUra svarathI kharano nAda karyo, tethI zrAkhI nagarImAM nizAno unmAda vadhI paDyo. // 2 // nagarI loka mUti yayAre, vIramatIyeM viruddha // sa0 // cakrIdalajo nIsare re, to paNa na lahe zuddha // sa0 // 3 // ima vidyA zravasvApinIre, mUkI mana ulAsa // sa0 // sAsU rUpe mUlagere, zrAvI vahuara pAsa // sa0 // 4 // // vIramatInI viruddha evA nagarInA loko mUti thaI gayAM. te vakhate kadI cakravattanuM dala nIkale topa kone zuddha rahe nahIM. // 3 // zrA pramANe vIramatIe manamAM ullAsa lAvIne chAvasvApinI vidyA mUkI, pabI potAnA mUla rUpe te vadunI pAse vI. // 4 // re hU meM keda karphyU re, nagarI loka vikAya // sa0 // bAra maNo nAjo ghure re, tohe paNa zuM thAya // sa0 // 5 // cAlo caMdanI vAmIyeM re, tihAM be prathama sahakAra // 0 // tahAM besIne jAya zuM re, vimala purIyeM lagAra // s0||6|| // te bolI- are vahu, meM kevuM karyu ? nagarInA lokaM aceta thara gayA. kadi yA vakhate bAra mano nAjo dhure topaNa zuM thAya ? // 5 // have cAlo caMdanI vADIe jaie, tyAM eka bAnuM vRkSa be, te upara besIne vimalapurImAM jai pahoMcIzuM // 6 // nagarI koza aDhAraseM re, ve alagI yati teha || sa0 // paNa tujane zranimeSameM re, dekhAmIza dharI neha // sa0 // 7 // nisuNI vacana vimAtanAM, re sahasA caMda bhUpAla || sa0 // vADI mAMde gayo vahI re, dIge vRkSa rasAla // sa0 // 8 // artha // te nagarI ahI thI aDhAraso koza lagI be. to paNa eka nimeSa mAtramAM tane snehathI dekhADIza. // 7 // zravAM paramAtAnAM vacana sAMjalI rAjA caMda vADImAM gayo tyAM eka bAnuM vRkSa jovAmAM zravyaM // 8 // ae koTara maihI rahyo re, bAno lei karavAla // s0|| kautuka jovA caMdanuM re, citta thayuM ujamAla // sa0 // eM // nRpaciMte mujanArimAM re, avaguNa nahI eka TAMka // sa0 // muMgara pheraviyA phire re, e savi mAtano vAMka // sa0 // 10 // artha // te vRkSanI koramAM hAthamAM khaDga lar3a guptarIte rahyo, chAne caMdanuM citta kautuka jovAne utkaMti. // e // rAjAnA manamAM ema zrAvyuMke, mArI strI guNAvalI mAM jarApaNa avaguNa nathI. muMgarane pheravavo hoya to pharI zake yA badho mArI apara mAtAno vAMkaDe. // 10 // e koTara mAM rahI re,jojaM sakala caritra // sa0 // nArI vimalapurI jAi re, zuM zuMkaraze vicitra // sa0 // 11 // ehave biMdu sAsU vahu re, zrAvI tiai rAma || sa0 // nRpa ciMte letIkhare re, bIje taru vizrAma // sa0 // 12 // // have koramAM rahIne tenuM badhuM caritra jovuM, te nArI vimalapurImAM jaIne zuM zuM vicitra karaze! // 11 // ehavAmAM sAsu ne vaDDu bane teudyAnamAM AvyAM. pelA koTaramAM beThelA rAjA caMdane ciMtAtha ke rakhe te bIjA vRkSamAM vizrAma kare ! // 12 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SEE ATITE PUEDAS OTA KOD BIT F . 09 DAW me o WA 22 n Lucalianalerna soal Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 55: to ihAM rahIza huM phUlato re, kautuka joza kema // sa0 // tithe sahakAre ehavere, yA bahudharI prema // sa0 // 13 // nRpane tiSe nirakhyo nahI re, koTara . mAM // 0 // beThI sahakAre caDhIre, sAsubahu haraSeNa // sa0 // 14 // artha // jo tema thazeto panI huM hiMyA phulato rahIza ne pI temanuM kautuka zI rIte joza ! rAjA ema ciMtaveLe tyAM bane strI prema dharIne te vRkSapAse AvI // 13 // temaNe koTaramA rahelA caMdarA jAne nirakhyo nahI ane te bane sAsu vahU harSa dharatI bAupara caDIbeTI // 14 // vIramatIe sahakAranere, dIdho kaMba prahAra // s0|| vimalapurI dekhADatuM re, zramane ho sahakAra // 0 // 15 // vIramatI vacane tadA re, cAlyo taru zrAkAza // sa0 // deva vimAna tapI pare re, apratihata gati tAsa // sa0 // 16 // artha | pI vIramatIe AMbAnA vRkSanI upara pelI kaMbAno prahAra karyo ne kahyaM ke, he zrAMbAnAvRkSa tumane vimalapurI dekhADa // 15 // vIramatInAM zravAM vacanathI te vRkSa devatAnA vimAnanI jema na kAya tevI rIte AkAza mArge cAlyuM // 16 // igaNIzamI DhAlamAMre, pAmyo nRpati pramoda // sa0 // mohana vijaya kade suNo re, zragala vividha vinoda // sa0 // 17 // artha | ugaNIzamI DhAlamAM rAjA caMda ghaNo harSa pAmyo. zrI mohanavijaya kahe be ke, Agala vividha prakArano vinoda thaze. // 17 // // dohA // nRpa koTara AvaraNathI, rahyo apragaTa sujANa // jisyo, jIvane kevalanAtha // 1 // manathI pahilo sahakAra || nirakhe deza videza nRpa, vana upavana // vRnA koranA AvaraNathI apragaTa rahelo rAjA caMda kevala AvaraNazrI AvRta evA jIvane kevala jJAnanI jema dekhA to hato. // 1 // te bAnuM vRkSa manathI paNa vadhAre vegamAM cAlavAlAgyaM. mAM rahelo rAjA caMda deza, videza, vana tathA upavananA vistArane joto hato. // 2 // Jain Educationa International kevala zrAvaraNe saMcare, gagane te vistAra // 2 // cAle caMdrAtapavice, te taru maMtra prajAva // jevI kIra samudramAM, taratI dIse nAva // 3 // re re nirakha guNAvalI, vIramatI kahe ema // nagarIjaM jo kehavI abe, suMdara alakA jema // 4 // artha | maMtranA prajAvathI caMdranI kAMtimAM cAlatuM te vRkSa, dIra samudramAM jema taratuM nAva cAle tema dekhAtuM hatuM // 3 // vIramatI bolI- he guNAvalI, jo, kuberanI alakA nagarI jevI yA nagarI kevI suMdara lAge be14 navaraMgA gaMgA nirakha, puNya prasaMgA jeha // kalimala kaMda nikaMdavA, asi putrI samaeT // 5 // iMdIvara nayaNe nirakha, kAlaMdI paMkila // e dharaNI taruNI to, jApa sahI dhammilla // 6 // For Personal and Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 caMdarAjAno rAsa. artha // jo, A navIna raMgavAlI gaMgAnadI , jeno pravitra prasaMga ne evI e gaMgA kalikAlanA mala rUpI kaMdane nAza karavAne taravAra jevI . // 5 // A kAdavavAlI zyAma yamunA nadI ke tene tArA netra rUpI kamalazrI nirakha. te nadI pRthvI rUpI strIno jANe coTalo hoya tejI lAge . // 6 // kara saMjJAyeM gaganathI, nirakhADe hita zrANa // deza nagara vana zaila paha, vApI nadItha nivANa // 7 // artha // vIramatI hetakarI hAdhanI saMjJAthI AkAzamArahI nava navA deza, nagara, vana, parvata, praha, vApikA, nadI ane navANo guNAvalIne batAvatI hatI. // 7 // // DhAla vIzamI // // zraraja zraraja suNoneM rUDA rAjIyA hojI // e dezI // ehatuM ehatuM joya guNAvalI dojI, zraSTApada giri eha // jarateM jarateM karAvyo cihuMmukho hojI,kaMcanamaNi jina geh|| nirakha nirakha vinoda e nava navA honI ||eshaaNknnii // 1 // saMjavAdi saMjavAdi cAra dakSiNa dizA hojI, ehavo pragaTa De paatth||pshcim pazcima hAra jinezvarA hojI, supAdika paatth|| ni||2|| artha // he guNAvalI jo, zrA aSTApada parvata be. temAMjaratacakrIe comukha kAMcanamaNino jina prAsAda karAvyo . A navanavA vinodane nirakhIle. // 1 // te viSe evopATha ne ke, tenI dakSiNa dizAmAM saMbhavanAtha vigere cAra tIrthakaro , tenA pazcima dizAnA ghAramA supArzavigere ATha tIrthakaro rahyAne. 2 dharmAdi dharmAdi daza tIrthaMkarA hojI, uttara dizi eha ||ssn Sana ajita doya jinavarA hojI, prAcI dizi sasaneha // ni||3|| zahAM jina zahAM jina nAma upArjaze hojI, daza mukha laMkA nUpAla // tIratha tIratha eda jagamA vaDo hojI, sura nadI valaya vizAla // ni||4|| artha // tenI uttara dizAmAM dharmanAtha vigere daza tIrthakaro ne ane pUrva dizAmAM zrIRSabha ane ajitanAtha e be tIrthakaro . // 3 // laMkAno rAjA rAvaNa ahiM AvIne jinanAma karma upArjana karaze, jenI zrAsapAsa valayAkAre gaMgAnadI , evo zrA giri jagatmAM moTuM tIrtha je. // 4 // timaja timaja dekhADyo pUrathI hojI, parvata zikhara sameta ||re! vaha re! vaha tamekaro vaMdanAhojI,hiyaDe zrANIjI het||ni||||philo pahilo bAramobAvIzamo hojI, covIzamo jina jANAcAre cAre vinA viMzati jinA hojI,tAsa nirvRtti nirvaann||6|| artha // tevI rIte dUrathI sameta zikharano giri batAvyo ane kahyu ke, are vahu,tame hRdayamAM heta lAvI zrA tIrthane vaMdanA karo. // 5 // pahelA, bAramA, bAvIzamA ane covIzamA tIrthakara e cAra jinazivAya viza tIrthakaronA nirvANa A sametazikhara upara zravAnA . // 6 // saMprati saMprati sattara tithaMkarA hojI,pAmyA zNa giri mukti ||shhaaNvli zahAM vali triNya trijuvana dhanI dojI,laheze avicala mukti|| ni||||timvai timavai nAra juna vaha hojI,valIarbudAcala zca // ehave ehave thAvyopaMthameM hojI, zrIsikAcala tila // // For Personal and Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ da o a Sira na EK Zer 000 00 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T HDAILSIA SARE pATAmA PANJARA JULHILDINE OTA isakA RWA SA FORECRUIREDA Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 57 // hAla sudhImAM sattara tIrthakaro yA parvata upara mukti pAmyA be ne have traNa jagatpati tIrthakaro hiM vicala muktine prApta karaze // 9 // tema karatA vaijAra giri zravyo eTale vIramatI kahe, he vadhU, juvo vaicAragiri, juvo arbudAcala (bu) giri, ema karatAM mArgamAM siddhAcala tIrtharAja Avyo. vaDhU suvahU tIrtha moTako hojI, nAme Durita palAya // to jie to jie naya nihAlI hojI, tasa tihuM zraNa jasa gAya // // pUrava pUrava navAeM samosaryA hojI, jaga guru yAdi jiNaMda // siddha siddha anaMtA ihAM huA dojI, kei thayA jJAna diNaMda // ni0||10|| artha // vaddu, sAMnalo zrA sarva tIrthamAM moTo be, tenuM nAma levAthI pApa dUra bhAgI jAya be, to jeNe netrathI joyo hoya to tenA yazane traNa bhuvananA loko gAya be // e // hiM pUrve navAeM pUrva samosaryA jagad guru zrI AdinAtha prabhupaNa ahiM samosaryA be, te zivAya ahiM anaMta siddha yayA ve kaka jJAnanA sUrya yA be ( kevala jJAna pAmyA be. ) // 10 // prathama prathama uddhAra zrIjaratano hojI, bIjo tema daMDavIrya // trI jo trIjo uddhAra izAneM nohojI, cotho maheMdrapati dhIrya // 11 // brahme brahme karyo pAMcamo hojI, bo juvanapati kI // sagara sagarano sAtamo zrAvamo hojI, vyaMtarapati suprasiddha // ni0 // 12 // // tIrthano prathama uddhAra zrIbharatacakrIe karyo hato, bIjo uddhAra daMDavIrye karyo be, trIjo udvAra izAnaiMdre karyo ne ane cotho uddhAra dhIra evA maheMdrapatie karyo be // 11 // pAMcamo ughAra brahme karyo hato, vo uccAra juvanapatie karyo hato. sAtamo uddhAra sagara rAjAe karyo hato, ane - mo udAra vyaMtarapatie karelo prasiddha be // 12 // navamo navamo uddhAra caMdrayazAtaNo dojI, cakradhara dazamo uddhAra // Age zrAge uddhAra valI huze dojI, rAmAdikanA uddhAra || 13 || 3Ni giri iNi giri zrAvyAthI duve hojI, saphala mAnava avatAra // trividhe trividhe karo tume vaMdanA hojI, e navatAraNahAra // 14 // artha | navamo uddhAra caMdrayazAe karyo hato, ane dazamo uddhAra cakravartIno hato. ema rAma pramukhanA bIjA ucAro Agala thaze. // 13 // A girie AvavAthI manuSyano avatAra saphala thAya be. tethI he bahu, tame mana vacana kAyAe karI tene vaMdanA karo, e tIrtha javamAMthI tAranAra be // 14 // ge zrAge valI nirakho vahU hojI, tIratha zrI giranAra // mugati mugati vadhU ihAM para ze hojI, rAjulano jaratAra // ni||15|| puMrika puMrika girivara sArikho dojI, mahimA udadhithI ThaMDa // khUto khUto pada gajamallano hojI, tiNe ihAM gajapada kuMma // ni0 // 16 // artha // zragala jurja, A zrI giranAranuM tIrtha be. ahiM rAjematInA svAmI zrInemanAtha prabhu muktirUpI vadhUne para. // 15 // zra puMrurikagiri puMmarikanA sarakho be, teno mahimA samudrathI jaMko ( gaMjIra ) be; ahiM airAvata gajeMdrano caraNa khucavAthI eka hAthI pagalAnokuMDa thayelobe // 16 // Jain Educationa International tIratha tIratha ema navanavA dojI, avalokAve rasAla // pajaNI pajaNI vIMzatimI jaNI dojI, mohana vijaye DhAla || ni0 // 17 // For Personal and Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // A pramANe vIramatI potAnI vahu guNAvalIne navanavA tIrtho batAvatI hatI; A rasika evI vizamI DhAla zrImohanavijaye kahI . // 17 // dohA // nadI samupha alagAM thakI, re vaha tuM avaloka // madhya chIpa vIMTI rahyo,vividha ratananA thok||pholo joyaNa lAkha do, lAMbo valayAkAra // vAri vRddhitima jaMma paNa,taTathI tAsa vicAra // 2 // ___ artha // vIramatI kahe be:-he ! vahu, zrA nadI ane samujne alagAM karI juvo, te madhyavIpane vIMTAine rahelo samupha je. temAM jAtajAtanA ratnonA zroko. // 1 // te pehelo samuja be lAkha yojana lAMboDe, te valayAkAre rahelo , teja pramANe tenA jalanI vRddhi ane jaMmA tenA taTathI jaNAya je. // 2 // paTa joyaNa daza sahasa tihAM,mo joyaNa hajAra // sola sahasa joyaNa tihAM,uMcI zikhA vicAra // 3 // te upara doya kozanI, vela vRddhi sadIva // cihuM dizeM kalasAkAra cau, nASe nuvanapazva // 4 // artha // daza hajAra yojana teno paTale, hajAra yojana te laMDo ne ane sola hajAra yojana tenI uMcI zikhA (zaga) . // 3 // te upara be koza hamesA vela Ave , tenI cAre dizAe kalazanA jevI zrA. kRtie cAra nuvanapati zone. // 4 // tala mukha joyaNa sahasa dasa, dala ga joyaNa sahassa // pohalA ThaMDA ega lakha, mAna sadA zma tassa // 5 // tihAM jala rakSaka sura ghaNA, sadA zAsvatA nAva // ehavo lavaNa samuna e, ehano prabala pranAva // 6 // artha // daza hajAra yojana talIyu ne ane eka hajAra yojana tenuM dalIyuM , ane eka lAkha poholA ane jaMDA je. zrA pramANe tenuM mAna . // 5 // tyAM jalanA radako ghaNA devatA ne ane te zAzvatA , Avo te lavaNa samupaje. teno prabhAva paNa prabala // 6 // zma vAto karate thake, te sahakAra suraMga // zrAvyo vimalapurI jaNI, sImAye anuSaMga // 7 // artha // Ama sAsu vaDhu vArtA karatAM hatA, tyAM te AmravRkSa AnaMda sAthe vimala purInA sImADA upara zrAvyo . // 7 // // DhAla ekvishmii|| ||tune kAna bolAve ho navaraMga cUDAvAlI // e dezI // rANI nava pallava nava kusumA, nirakhe tihAM vanarAjI // te zojAye surapatinuM vana,uIloka gayo lAjI // rUDe caMda nihaale|| ho navaraMga nArI ceSTA // e zrAMkaNI // 1 // aMba kadaMba niMbatarU jaMbu, munighuma tAla ta. mAlA // nAga punnAga priyaMguM suraMgA, madhupa nyagrodha vizAlA // ruu0||5|| For Personal and Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. e // rANI guNAvalIe tyAM navapalava vAlI ane navIna puSpathI suzojita vananI zreNi dIvI. tenI evI zojA hatI ke jene dekhI iMdhanaM naMdanavana laUpAmIne urdhva lokamAM cAyuM gayuM be. caMdarAjA asia navIna ceSTA joveDhe. // 1 // temAM trAMbA, kadaMba, lIMbaDA, jAMbU, saptaparNa, tADa, tamAla, nAgaravela, nAgakezara, priyaMgulatA, mahuDA, ane vizAlavaDa hatA // 2 // upavana tema manohara nirakhe, jAI juI navamallI // caMpaka ketakI kuMda sevaMtrI, ujvala phulI valI // ruu0||3|| ujvala kusuma te dahadizi phulyAM, parimala pavana suhAyo // jyotiS cakra gaganathI mAnuM, avanI upara Ayo // 4 // artha // te vRkSothI manohara evaM upavana jotA hatA. valI temAM jAi, jui, navamalikA, caMpo, ketakI, Dolara ne sevaMtrI nA vRkSa ujvalapaNe phulyA hatA // 3 // daze dizAmAM ujvala puSpo phulI rahyAM hatAM, tenA sugaMdhane pavana prasArato hato. jANe pRthvI upara jyotiScakra zrAvyaM hoya tema dekhAtuM hatuM // 4 // jala ujvala jalAzaya keru, caMdanIyeM karI dIpe // nautana dharaNI caMda e pragaTayo, gagana caMdane jIpe // ruu0||5|| zrAyata pRthu cakra vasAne, jala mRta vApI jagIsA // mAnuM vimalapurInI nijadyuti, jovAnA khArIsA // 0 // 6 // // caMnI kAMtithI jalAzayanuM jala ujvalapaNe dIpatuM hatuM. jANe AkAza caMDanI spardhAnI pRthvI upara bIjo navIna caMdra pragaTa thayo hoya tema lAgatuM hatuM // 5 // tenA beDA upara vizAla ne golAkAra vApikA jalathI narelI hatI, te jANe vimalapurIne potAnI kAMti jovAnA chArIsA hoya tevI dekhAtI hatI. 6 Agala nagarI nirakhI rANI, vismaya karI mana hiMse // je kailAsa kahAve te evA, rohaNAcala dIse // rU0||7|| prati maMdira dIpakathI nagarI, netropamAye harakhe // mAnuM vanamAM zrAvyo jANI, caMdanariMdane nirakhe // rU0 // 8 // // te nagarIne agala joi rANI vismaya pAmI manamAM vicAra karavA lAgI ke, je kailAsaparvata kahe be, te yA haze ? athavA rohaNAcala kahe be, te haze ? || 7|| e nagarI netranI upamAne pAmelA pratyeka maMdiranA dIpakathI jANe vanamAM zrAvelA caMdarAjAne harSazrI nIrakhatI hoya tema dekhAya be. // 8 // pUDhe rANI kaho tume bAI, e nagarI te kehI // vIramatI kahe nisuNo ima kahI te sahakAra gaganathI, tat jI, vimalapurI te hI // 0 // kSaNa Avyo devo // mUkayo upavana mAMhe teNe, nRpati jUebe beTho // ruu0||10|| pucchaM, bAijI, kaho, yA kai nagarI? vIramatI bolI- he bahu, je vimalapurI kahevAya be teja . // e // ema kahuM, tevAmAM to te zrAnnavRkSa tatkAla zrAkAzathI nIce utaryo. vIramatIe tene upavanamAM mUkyo, rAjA caMda bege bege te juvebe // 10 // // sAsu bahU hU taya taruthI, nagarI sAhamI cAlI // mAMdo mAMde tAlI detI, karatI tihI khuzAlI // ruu0|| 11 // narapati paNa te bedu na jANe, tima pUMvala paravari // vidyA ema vimAtanI nirakhI, tohI paNa nava DarI // rU0 // 12 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 caMdarAjAno rAsa. artha // sAsu ane vahu bane vRkSa uparathI nIce utaryA, mAMhe mAMhe tAlI detAM ane ati khuzAlIvatAvatAM te nagarInI sAme cATyAM. // 11 // rAjA caMda te baMne jANe nahIM tevI rIte temanI pAula pAla cATyo. potAnI apara mAtAnI AvI vidyA joi topaNa te jarApaNa DoM nahIM. // 12 // te jema behu caDavaDatI cAlI, timahija nRpati virAje // anukrame ema karatAM zrAvyA,nagarIne daravAje // rU0 // 13 // vahuno hAtha grahIne sAsU, nagarI kIdha praveza // pAvana pola mAhe mana haraSe, zrAvyo caMda nareza // rU0 // 14 // artha // te baMne jema cAlatI tema rAjA paNa pAula cAlato. ema cAlatA anukrame nagarIne daravAje AvyAM. // 13 // sAsUe vahuno hAtha pakaDI nagarImA praveza karyo. rAjA caMda paNa manamA harSapAmI nagarInI pavitra polamAM Avyo. // 14 // sAsUe vahune temIne,nagarI avalokAvI // pANigrahaNa taNo jihAM maMjhapa, te behu tihAM zrAvI // rU0 // 15 // gIta nRtya vAjina vividha gati, dhavala maMgala bahu hove // guNAvalI tima vIramatI behu, zrati manaraMge jove // rU0 // 16 // artha // sAsue vahune teDIne badhI nagarI batAvI. panI bane jyAM pANigrahaNano maMjhapa hato tyAM zrAvI. // 15 // tyAM gIta, nRtya, vividha jAtanAM vAjitro ane ghaNAM dhavala maMgala pAtAM hatA. guNAvalI ane vIramatI bane manamAM AnaMda pAmI te jotI htii.||16|| nagarI mAhe zrAvyo rAjA, mana vaMbita savi siidhii||sevk nijasvAmI zrAdeze, nRpane praNipatya kIdhI // ruu0||17|| zrotA nisuNo thAnAsvAmI,vividha vinoda te karaze // vimala purIye premalA lagI,caMda nariMda te varaze // rU0 // 17 // artha // rAjA nagarImA Avyo, teNe potAnA mananI vAMganA siddha karI. sevake potAnA svAmInI zrAjJAthI rAjAne praNAma karyo. // 17 // he zrotA sAMjalo, AnAnagarIno rAjA caMda ahiM vividha jAtanA vinoda karaze ane vimalapurInI premalA lakSmI caMdarAjAne varaze. // 17 // ekaviza DhAle caMda caritrano, eha prathama udAsa // paMDita rUpavijaya supasAye, mohana vacana vilAsa // rU0 // 1 // artha // ekaviza DhAle caMda rAjAnAM caritrano prathama ullAsa pUro thayo. paMDita rUpavijayajInA pasAyathI zrImohanavijayanAM vacanano AvilAsa je. // 15 // sarva gAthA // 514 // // iti zrIprAkRta prabaMdhe caMdacaritre vIrasenadidA caMdanajanmavIramatIvidyA prApti vadhU vipratAraNa vacanaracanA vimalapuryAgamanarUpAnirAnizcatasmRniH kalAniH pratipAditaH prathamobAsaH // // prathama ulhAsa smaapt.|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. // atha dvitIyobAsaH prArajyate // ||dohaa|| zAMti sudhArasa sakala viju, parama saukhya dAtAra // solasamo jinavara namuM, jagaguru jagadAdhAra // 1 // caMda nariMda caritrano,bIjo raciza udAsa // zIla kalA kalanA thakI, pragaTa jAsa suprakAza // 2 // artha // zAMti rUpa amRta rase narelA, sarvanA svAmI, parama sukha je moda tene ApanArA, jagatnA gurU ane jagatanA AdhAra rUpa evA solamAM tIrthakara zrIzAMtinAtha prajune namuM bu.||1|| have caMdarAjAnA caritrano bIjo nallAsa racIza, jemAM zIlavratanA kalAnA varNanano uttama prakAza pragaTa thAya . // 2 // racanA prathama caritranI, karI ghaNe kaviratna // to paNa suguNe zrANavo, lekhe muja parayatna // 3 // jagamAM vacanAdika adhika, yadyapi kalA azeSa // dhenu sakala payadAyinI, paNa suradhenu vizeSa // 4 // artha // A caritranI prathama ghaNAM kaviratnoe racanA karI ne topaNa, uttama guNa kahevAmAM mAro prayala lekhe // 3 // jagatmA jo ke sarva kalA paNa temAM vacanAdikanI kalA adhika be. bIjI save gAyo mudha ApanArI ne paNa kAmadhenu vizeSa kahevAya // 4 // tAmra taNuM kaMcana kare, pArada jema anUpa // tema virasano rasa kare,vacana rasAyana rUpa // 5 // mITha vacane rasa dIye, mITho caMda saMbaMdha // tima nisuNo mIhI sanA,e sonuM ne sugaMdha // 6 // artha // jema pAro tAMbArnu anupama suvarNa banAve , tema rasAyaNa rUpa vacano virasane sarasa karI de le. // 5 // A caMdarAjAnuM caritra mI be, ane tenAM mIgaM vacana hoya to rasa Ape ne tema have jo mIThI sabhA tene sAMjale to e sonuM ane sugaMdha . // 6 // zrAvyo nagarI taNI, pahilI pole rAya // nisuNo zrAgala tehano, je saMbaMdha kahevAya // 7||prthm pola rakSaka janA, kare vakhANa akhaMga // jaya jaya caMda nariMda tuM, guNa gaNa rayaNa karaMga // 7 // artha // rAjA caMda vimalapurAnI pehelI pole Avyo be, have teno je saMbaMdha Ave te sAMjalo. // 7 // te rAjAne jora pelI polanA rakSakajano akhaMDapaNe vakhANa karavA lAgyA ke, he caMda rAjA, tame jaya pAmo. je tame guNonAgaNarUpI ratnonA karaMDIyA rUpa // 7 // jale tume karuNA karI, Aja miTyo uccATa // bIja nizAkara jima ame,jotA hUMtA vATa // pAu dhAro zrAgala tame,caMda caritra vicitra // siMhalapura svAmI taNI, kIje sajA pavitra // 10 // artha // he rAjA, tame karuNA karI jale padhAryA, Aja amane ucATa maTI gayA. bIjanA caMnI jema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya udAsa. ame tamArI rAha jotA hatA. // e // vicitra caritravAlA he ! caMda rAjA tame Agala pagalAM karo, ane siMhalaghIpanA svAmInI sanAne pavitra karo // 10 // vacana suNI sevaka taNAM, ciMte cittanariMda // aparicitte paricitapareM, kima karI jANyo caMda // 11 // artha // AvA sevakonAM vacana sAMjalI rAjAcaMda cittamA vicAra karavA lAgyo ke, A aparicita lokoe paricitanI jame hu~ caMdarAjA ema zI rIte jANI lIdhuM. // 11 // // DhAla phelii|| ||iiddr thAMbA thAMbalI re; IDara dADima jAkha // e dezI // kahe nagarI thAnA dhaNI re, nisuNo zrado pratihAra // kuNa caMda narezarUre prazna tuja thAkAra // caturanara // bola vicArI bol||e zrAMkaNI ||1||cNdto gagane ugiyore, bIjo te kuNa caMda // jAvAde ina kima karere, phogaTa ezA phaMda // ca // 2 // artha // AnAnagarIno rAjA caMda bolyo are pratihAra, sAMjala, caMdAjA koNa je? tuM AkRti jo nuTyo. he caturanara, vicArIne bol.||1|| caMda to AkAzamAM ugyo be, bIjo caMda koNa ? mane javAde haTha kema kare ? AvA phogaTa phaMda zA kare ? // 2 // paya praNamI kahe polIure, kAMI bipo mAmUra // DhAMkyo kimarahe bAbame re, jala hala ugyo je sUra // ca // 3 // bAnI kima karIne rahe re, mRga mada kerI vAsa // sAcA tumane ulakhyA re, thAna caMda prakAza ||c0||4|| artha // pratIhAra caraNamAM namI boTyo-he rAjA, tame bupAvomAM. jAjalamAna pragaTa thara Ugelo sUrya gabaDe DhAkyo kema raheze? // 3 // kasturInI sugaMdha zI rIte ganI rahe ? meM tamane sAce sAcA ulakhI sIdhA be, rAjA caMda prakAza thaa.||4|| haTha karIne kara grahI rahyo re, mAMDI kheMcA tANa // nRpa kahe valage le kizu re, alago rahe tuM ajANa // ca // 5 // tuM nUlo kuNa rAtano re, zaTha haTha mAMDe kema // dIse sUto agAsaDe re, aNajAeyu kahe kema // c|| 6 // nAle caMdane mukhathakI re, jUlIzamA aviveka // caMda sarIkhA to haze re, podavI upara aneka // ca0 // 7 // kuNa jalave nija nAmane re, eDavo kuNa ne utth|| kima levA devA vinA re, zma kAMI jaMpe jUTha // ca // 7 // artha // panI pratIhAra haTha karI teno hAtha pakaDI uno rahyo, mAhe mAMheM khecatANa zravA lAgI. rAjA caMde kayu, are nAi kema laDe be? tuM ajANa . mArAthI alagora he. // 5 // are zaTha, tuM rAtrI e julI gayo lAge be. AvI khoTI haTha zA mATe mAMjhe be ? tuM agAse suto hoza, Avu aNajANyu kema kahe je ? // 6 // tuM caMdane mukhazrI nAle , avivekathI nalIzamA, caMdanA jevA pRthvIupara aneka haze. // 7 // potAnA nAmane ulavIde evo koNa muSTa hoya ? tuM levA devA vinA zAmATe jutuM bole ? // 7 // For Personal and Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 63 poleM lAgata tAharI re, joye lAgata hoya // to zrApuM nAgIza nahI re, dadhe durbala kuNa hoya // ca0 // e // eke kima khaDo phare re, TAMke be zA mATa | velA vanamAM bahu thaI re, mAta jotI haze vATa // ca0 // 10 // // jo polano tAro kAMI lAgo hoya to huM puM huM jAgI jAiza nahIM. devAmAM koNa Durbala hoya || || tuMmako pharIne kema rokeDe, ane zAmATe: ToMke be ? mane vanamAM ghaNI velA thaI be, mArI mAtA vATa jotI haze // 10 // kar3e sevaka prabhu tama taNuM re, grahato DhAraseM koza | jAvAdyo jolAmaNI re, mujazuM makaro roSa // ca0 // 11 // tuma sarikhA mohoTA mRSA re, jAkhe ima jo abe // to kima jAra ghare dharA re, kima jaga varaSe meda // ca0 // 12 // artha | pratihAra boyo he prabhu, tamAruM gRhato hiMthI aDhAraso koza dUrabe, mArI sAthe jolAmaNI karavI jAvAdyo, roSa karazo nahIM. // 11 // tamArA jevA mahAna puruSo jyAre zrama mRSA bolaze to pabI A pRthvI kema cAra upADaze ane jagat upara megha kema varSaze // 12 // tuma jevA sevuM zrame re, tithe savi lahie nirati // jihAM jevA nara se viyeMre, tihAM tevI phala patti // ca0 // 13 // muja svAmIne tuma thakI re, kArija be mahArAja || mAno mAharI vInatI re, caMda garIba nivAja // ca0 // 14 // _ // tamArA jeva puruSonI me sevA karI e bIe tethI mane badhI samajaNa paDe, jyAM jevA narane sevie tyAM tevAM phalanI prApti thAyaDe // 13 // he mahArAja, mArA svAmIne tamArI sAthe eka kAma be, tetha he garIba navAja caMdarAjA, mArI vinaMti mAnya karo. // 14 // nUpa vicAre mAtajI re, jo sAMjalaze nAma // lahiSAnuM devaM thaze re, jaga nuM nahI kAma // ca0 // 15 // sevaka vacane naravarU re, zrAvyo Agala sAra // pagapaga praName caMdane re, bahulo jana parivAra // ca0 // 16 // artha // rAjA caMde manamAM vicArya ke, jo mArUM nAma mAtA vIramatI sAMjalaze to leNAnuM devuM ya jaze, mATe have vadhAre UgaDo karavAnuM kAma nayI // 15 // pakSI sevakanAM vacanathI rAjA cAgala cAlyo. ghaNo parivAra te caMdarAjAnA caraNamAM praNAma karato hato. // 16 // mohana vijaye pahilI kahI re, bIjA ullAsanI DhAla // gala yati mIThI kathAre, suNajo thai ujamAla // ca0 // 17 // // zrI mohana vijaye yA bIjA ullAse pahelI DhAla kahI. gala ghaNI madhura kathA zravaze, sarve utsAha dharI sAMjalajo. // 17 // // dohA // kadhI saMpratihAra cada, bIjI pola praveza // tihAM paNa rakSaka kahe namI, zrAvo caMda nareza // 1 // zrama svAmI tuma vATaDI, joye ghaNuM sadIva // cAhe kAyika jAvane, jima saMsArI jIva // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya uvAsa. artha // rAjA caMde Agala nIjI polamA praveza karyo. tyAMpaNa te polanA rakke namIne kAM ke, caMda rAjA padhAro. // 1 // amArA svAmI hamesA tamArI rAha jove. saMsArI jIva jema dAyika nAvane cAhe tema te tamane cAhe je. // 2 // tuma zrAve zramanUpanI, hoze kArija siki // jema cakra pragaTaye thake, cakrIghara nava nidhi // 3 // nUpa kahe re caMdane, brama jUlo bo kema // nASe kanaka tarU jima ko, doDe levA hema // 4 // artha // jema cakravartIne cakra pragaTa avAthI navanidhi sithAya. tema tamArA AvavAzrI amArAnA kAryanI sidhi thaze. // 3 // rAjA e kA-jema suvarNatuM vRddha nAsavAzrI jramita mANasa sonuM levAne doDe. tema are pratihAra, tame caMdanA jramathI kema nuloge ? // 4 // jaNyA jaNAu nAIyo, sahue eka nizAla ||je zrAgala sevaka tame, naNe teha nUpAla // 5 // tuma nRpaDhUMtI mAhare, kuNa dinano pahi cAna // zuM kArija De muja thakI, eto trIjo tAna // 6 // artha // are nAIla, tame sarve eka nizAle laNyA jaNAge. jenI Agala tame sevakage te rAjApaNa jalo lAge . // 5 // tamArA rAjAnI sAthe mAre kayA divasanI pigaNa , valI tene mArI sAdhe zuM kAma be ? e to valI trIjo tAna . // 6 // dIso bo dhUrata tame, kihAM zIkhyA aviveka // caMda caMda ehavaM kahI, dhUtyA hoze aneka // 7 // __ artha // tame badhA dhUrta lAgo bo, Avo aviveka kyAM zIkhyAge? tamo e caMda caMda evaM kahIne anekane dhUtI lIdhA haze. // 7 // // DhAla biijii|| // vAlA alagA raho // e dezI // rakSaka kahe ame siMhala nRpanA, sevaka buM mana jAvyAjI // zramane eka saMketa kahIne, pole pole pagavyA ||1||saacN bolojI, caMda nariMda mahArAja, sAcuM bolojI // te saMkete to tume khAmI, nagarI mAMhe zrAvyA jI // caMda nariMda kahIne tethI, ame tumane bolAvyA // sA // 2 // artha // rakSaka boTyo-mahArAja, ame siMhala rAjAnA managamatAsevaka jIe. // rAjAye eka saMketa kahIne amane pole pole paDhAvI besAryA // 1 // he caMdarAjA, tame satya bolo. te saMketathI tame A nagarImA Avoge ane tethIja amoe tamane caMdarAjA kahIne bolAvyA // 2 // nRpa kahe te saMketa kaho muja, kahe anucara krjomiijii|| siMhala nUpe zramane teDI, jAkhyuM aMtara gemI // sA ||3||puurv pole jazne beso, pahora rAti java jAvejI // polamAMhe doya nArIkeDe, eka puruSa je zrAve // saa||5|| For Personal and Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 caMdarAjAno rAsa. artha // caMdarAjA bolyo. te saMketa mane jaNAvo. sevake hAtha joDIne kahyu, he mahArAja, amArA svAmI siMhalarAjAe amane bolAvI aMtara gemIne A pramANe kaDaM. // 3 // he sevako, tame pUrvane daravAje jaine beso, eka pohora rAtri gayA panI polamAM be strInI ke eka puruSa je Ave. // 4 // tehane caMda nariMda kahIne,namajo zrAdara dejii|muj pAse tume zrAvajo vahilA,tehane saMge khesA // 5 // svAmI vacane zrame prati pole,bega thazne dhIgajI // eDave do nArine paMgla, pole tamane dIga // sA // 6 // artha // tene caMdAjA kahIne namaskAra karI Adara Apajo ane teu~ne sAye teDI mArIpAse vehelA zrAvajo. // 5 // evA amArA svAmInAM vacanathI ame pratyeka pola upara dhIva paNe bega hatA, tevAmA zrA polamAM be strInI pAula AvatA tamane joyA. // 6 // tehathI zrAnA nagarI svAmI,caMda nariMda prmaannuNjii||siNhl nUpa vacanathI jANyA,bIjaM kima karI jANuM ||saagaa|| svAmI vacana te kima lopAye, manamAM tume shrvdhaarojii||te mATe tame siMhala nRpanA,maMdira sudhI padhAro ||saa // artha // te saMketazrI hUM tamane AnA nagarInA svAmI caMdarAjA jANuM iM. A badhuM amArA svAmInAM vacanathI jANyu ne, nahIM to zIrIte jANuM // 7 // tame manamAM vicAroke svAmInu vacana amArAthI kema karIlopAya? mATe he rAjA, tame siMha rAjAnA maMdira sudhI padhAro. // // lAkha vacana jo kahiye topaNa, moTA kema vaza thAvejI // kAne kAlyo kema karIne,kozthI gaja ghara zrAve ||saaaae| sulalita vacana suNI sevakanAM, manamA caMda vicArejI // jo mAharA zahAM kiMkara hove,to te ehane vAre // sA // 10 // artha // ame lAkho vacana kahIe topaNa moTA loko kema vaza thAya? moTo gajeM kAne kATyo kema karI gharamA zrAve? // 5 // sevakanAM AvAM suMdara vacana sAMjalI caMdarAjAe manamAM vicAryu ke, jo mArA sevako ahiM hAjara hoya to teDha zrA pratihArane vAre. // 10 // mAta taNo jaya siMhala nRpano, valI ehavo palacemojI // haM ekAkI nagara parAyo, karavo kema niveDo saa||19|| samajAvyA paNa e nahI samaje, karavI zI kacapaca ehthiijii||jehbuN jehathI kArija thAye, bAMdha Doma te tehthiisaa||12|| artha // mAre ahiM mAtAno laya, valI zrA siMhasa rAjAno Avo Agraha, huM ekalo ane zrA nagara pArakuM to have Ano niveDo kema lAvavo.? // 11 ||shraa loko samajAvyA samajatA nathI. have emanI sAthe zI mAthAkUTa karavI ? jenAthI jevaM kArya thAya, tenI sAthe tevI bAMdha goDa karavI te yukta je. // 12 // caMda kahe tume cAlo jAI, jihAM kaho tihAM huM zrAduMjI // muMDhAmuMDha tumArA nRpane, zrAvIne samajAvu // sA // 13 // zrAgala caMdane sevaka puMThe, zrAve jUyA jUzrAjI // sAthe pola taNA je rakSaka,zrAvI nelA dRthA // sA // 14 // artha // Ava' vicArI caMdarAjA e kahUM, cAlo lAi, jyAM tame kaho tyAM huM Ae~, tamArA rAjAne moThe For Personal and Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 dvitIya ulhAsa. thara hu~ temane samajAvaM. // 13 // ema kahI caMdarAjA Agala cAkhyo ane sevako pAula judA judA AvavA lAgyA. ane je bIjI polonA rakko hatA, te paNa AvIne nelA zrayA. // 14 // khamA khamA caMda rAyane karatA,paga paga tima mnuhaarjii|| te zma karatA thAvyA teDI, siMhala nRpa drbaar||saa||15|| rAjAne zrAgalathI jaNAvyu, caMda mahIpati shraavyaajii|| siMhalarAye nizANa suraMgA, jIta taNA vajaDAvyA // saa0||16|| artha // caMdarAjAne pagale pagale khamA khamA kahetA te tene siMhala rAjAnA darabAramA teDI lAvyA. // 15 // sevakoe jaz rAjAne AgalathI jaNAvyuM ke caMdarAjA zrAve . eTale siMhala rAjAe vijaya nizAnanAM vAjAM vagaDAvyAM. // 16 // zrAdara deza teDyA maMdira, catura caMda mahIpAlajI // bIjA udAsa taNI kahI bIjI, mohanavijaye DhAla // sA // 17 // artha // teNe Adara ApIne catura evA caMdarAjAne potAnA maMdiramAM teDayA. zrImohanavijaye zrA bIjA usAsanI bIjI DhAla kahI. // 17 // // dohA // siMhala nUpe caMdane, gRha zrAvaMto dIva ||dhaaiine jAI malyo, locana zramIya pazca // 1 // jale padhAryA caMda nRpa, vIrasena kula caMda // Aja kRtAratha huM thayo, Aja ghaNo ANaMda // 2 // artha // siMhala rAjAe jyAre caMdarAjAne potAne ghera Avato joyo te vakhate te netramA harSanA azru lAvI doDIne tene neTI pddyo.||1|| te bosyoke, vIrasena rAjAnA kulamAM caMDa samAna evA caMdarAjA nale padhAryA, Aja hu~ kRtArtha thayo ane mane ghaNo zrAnaMda ayo. // 2 // utkaMThA milavAtaNI, huMtI ghaNI mAhArAja // pUrva lekha lakhyA thakI,saphala thaI te shraaj||3||puur thakA paNa tume hatA, manahu~tI shraasnn|puur sUra jima dharaNIthI,vikase paMkaja vanna // 4 // artha // mane tamane malavAnI ghaNI utkaMThA hatI, paNa te pUrvanA je lakhela lekha te pramANe Aje saphala thaH // 3 // jema sUrya pRthvIzrI ghaNo dUra ne tathApi kamalanA vana vikAza pAme . tema tame dUra hatA to paNa mArA mananI najika htaa.||4|| kihAM cakora himakara kihAM.kihAM mora kihAM meh||shrlgaa to paNa DhUkamA,sAco jihAM saneha ||5||sNbNdhe je sAMjare, zI zradhi kAI teha // viNa saMbaMdhe sAMjare, sayaNa vamappaNa eha // 6 // artha // kyAM cakora padI ane caMdramA ! kyAM mora ane megha! teDha ghaNA alagAne tathApi jyAM sAco sneha ne to teu najika . // 5 // je saMbaMdhazrI sAMjare, temAM zI navAi ? paNa je saMbaMdha vagara sAMjare te sajananI vaDAibe. // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. siMdhu vyasana udaye zazi, saMbaMdhe tima hoya // viNa saMbaMdhe zIta guNe, prIti kumudini joya ||||kptt vacana racanA zsI,siMhala rAye kIdha // nija siMhAsana besavA, caMda nRpatine dIdha // 7 // artha // caMnA udayazrI samujne hola thAya, te saMbaMdhane lIdhe ne ane saMbaMdha vagara caMnI zItalatAzrI poyaNIne prIti jovAmAM zrAve . // 7 // A pramANe siMhala rAjAe kapaTanI racanA karI ane caMda rAjAne besavAne potAnuM siMhAsana aapyu.|| 7 // // DhAla triijii|| ___nAyatAre tame cAlayA gaDhaImare re, dhaNane khejo sAtha re lAla jovana vasina nAya to re // e deshii|| sAhibAre siMhala nRpa zrAdezathI re, bege guNAvalI kaMtare lAla ||desh videza jihAM tihAM re, poSAye jAgyavaMta re lAla // jAgya prabala nRpa caMdanuM re // e yAMkaNI // 1 // sA // yojana yojana rasa kuMpikAre, paga paga pragaTe nidhAna relAla // aNavAhAlA vAhalA hoye re, mohoTuM jAgya pradhAna re lAla ||naa||2|| artha // siMhala rAjAnI AjJAthI guNAvatIno svAmI caMdarAjA siMhAsana upara bege. lAgyavaMta deza ke videzamA jAya to paNa poSAyace tema caMda rAjAnuM nAgya prabala ce. // 1 // jenuM sAru lAgya hoya tene yojane yojane rasakUpI male , tene pagale pagale vyanA nidhAna prApta thAya ne ane je uzmana hoya te pAhAlA mitra thAya ne. sarva ThekANe lAgya pradhAna ne.||2|| sA siMhala nRpa kahe caMdane re, Do kuzalyA mAhArAja re lAla // aMtarayAmI bo tame re,rAyajAdA zira tAja re lAla laa||3|| sA cAhe cAtaka jima mehane re, vAjaNI jimagAyare laal||tim zrame tamane cAhatAre,dina etA mAhArAyare laal||naa||4 artha // siMhala rAjA caMda rAjA pratye boTyA, kema mahArAjA kuzala ge? tame amArA aMtaryAmI ane mastakanA tAja ge. // 3 // he mahArAjA, zrATalA divasa ayA, cAtaka jema meghane cAhe, ane gAya jema vAlamAne cAhe tema zrame tamane cAhIe biie.||4|| sA te tame zrAja padhAriyA re,lekhe thayo avatAra re laal||shaa puruSAno melo malere, jo tuSe kiratAra lAla nANAyAsAzI kIje paradezamAre, tamataNI nakti nariMdare lAla // tuma mukha zazi dI thayure, vilasita mana araviMdare lAla // nA // 6 // artha // te tame zrAje khegae padhAryA, tamArA malavAthI mAro avatAra lekhe ayo. jo kiratAra pranu saMtuSTa thAya to zA(sajana) puruSano melApa thAya be. // 5 // he rAjA, paradezamAM tamArI zI nakti karIe? tamAro mukha caM jovAthI mAraM mana rUpa araviMda vikAza pAmyuM . // 6 // sA0 zahAM to zramataNI mAnajore,zrAdara te manuhArare lAlAjima purbala mAtA taNere,jAmaNaDe vyavahArare laalaanaa||saa gajabagasa botheM sahIre, tumataNI / mokuM vIMjare laal|to zrame tumanezaMthApIyere,jeNe tame pAmorIphare laal||jaannaa|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 dvitIya udAsa. - artha // ahIM amArAthI je bane te Adara mAnI lejo.urbala mAtA potAnA bAlakane mAtra hulAmaNAthI premano vyavahAra kare . // 7 // hAthI azva vigere vAhanothI tame moja karoge to ame tamane zuM ApIe ke jethI tame rIjhAi jAuM? // 7 // sA tame pAu dhAryA hota jore,zrama taNe deza kadeyare laal||to najare karatA ame re,gAma nagara pura keyare lAla ||naapaasaa zrame avasara cUkU nahIre,rakhe zrama jANatA mUDhare lAla // zhAM tame ame behu sArikhAre, kahIye je tamane agUDhare lAla // 1 // __ artha // jo tame amArA dezamAM kadi caraNa padharAvyA hota to ame tamane gAma, nagara ke pura kyAranA najara karyA hota. // e|| ame have avasara cukIzuM nahIM, rakhe tame amane mUDha jANatA, ahIM tame ame sarakhA bIe. A vAta tamane khule khusI kahIe bIe. // 10 // sA ehavA siMhala rAyanAre, nisuNI vacana vilAsare lAlacaMda vadana thakI karyo re,daMta mayuSa prakAzare laalaanaa||11||saap caMda jarose mujhanere, evaDaM zuM sanmAnare lAla // tUM paradezI pAhuNore, tame moTA rAjAna re lAla // nA0 // 15 // artha // siMhala rAyanA zrAvA vacana vilAsa sAMjalI, caMdarAjA potAnA mukhamAMthI dAMtanA kIraNone prakAza karatA bottyaa.||11|| mArI upara caMdarAjAno naraso rAkhI ATarbu badhu sanmAna zuM Apoge? huM eka paradezI memAna lu ane tame moTA rAjA bage. // 15 // sA catura thaI cUko karuMre,khoTe narame sujANa re lAla // zI manuhAra e kAramIre, kuNa dinanI jalakhANa re lAla ||naa||13||saa caMda pUrava dizAno dhaNI re,hu~to kSatrI putrare lAla // dekhI pekhI viNa svArathere, kima kahiye utsUtrare lAla ||naa||14|| artha // he rAjA, tame catura ane sujJa thA kema cuko bo? A khoTo cUma le. tamAre ane mAre kayA divasanI ulakhANa? te vicaaro.|| 13 // caMdarAjA pUrva dizAno svAmI ne, hUM to eka kSatriya putra bu, svArtha vagara dekhI pekhIne zAmATe khoTuM bolIe? // 14 // sA dITho tame caMda sArikhore,muka mAMhe anusArare laal|| te nUle nUlo khare re, sarikhA keI saMsArare laalaanaa||15||saaraace guNa jANyA vinAre,sarikhAsarikhe kuNa re laal||behu ujjvala paNa sAMjalore,kapura kihAM kihAM guNare lAla // naa||16|| artha // tame mane caMda jevo dekho bage, mArAmAM tenA jevo anusAra (aNahAra) haze. rakhe tame culoge. zrA saMsAramA kazka sarakhe sarakhA malI Ave . // 15 // guNa jANyAvinA sarakhe sarakhA jozne koNa rAjI thAya? juvone karpUra ane luNa bane ujalAM ve paNa guNamAM keTalo phera be? // 16 // sA mUkI dyo nolAmaNIre, kahe siMhala mahIpAlare lAla // mohana vijaye trIjI kahIre, vIjA ulhAsanI DhAlare lAla // nA // 17 // arth||he siMhala rAjAe kahyu,Aq nolapaNa mUkIdyo.mohanavijaye thA bIjA nalAsanI trIjI DhAla kahI. 17 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 6e // dohA // supuruSa bAno kima rahe, AcAre avasUMba // lakha jo jalame bipADIye, jima tarI thAve tuMba // 1 // mRgamada pare DAnA raho, guNa paNa aMbara cUra // pragaTa kare te tuma naNI, raho jo yadyapi dUra // 2 // . artha // AcArathI ujvala evo satpuruSa ulakhAyA vinA gano rahe nahIM. tuMbaDAne lAkhavAra jalamAM mubADI bupAvIe to paNa te tarI Ave . // 1 // kasturI lagAvI nAnA raho paNa tenA vastra sAthe lAgelA guNa tame dUra rahezo to paNa tamane pragaTa karaze. // 2 // avadhi gaNaMte sAhibA, have makhyA bo zrAja // nAma kaho thAu pragaTa, ha na karo mAhArAja // 3 // ema kahete thake AvIja, siMhala maMtrI tAma // kapaTI kuTila kadAgrahI, dharmati hiMsaka nAma // 4 // artha // he sAheba, keTalA divasanI avadhi gaNatAM Aja tame malI AvyA ge. he mahArAjA,have tamAru nAma kaho ane pragaTa thA, haTha karo nahIM // 3 // ema kahetAmAM te vakhate siMhala rAjAno maMtrI tatkAla zrAvI caDayo. te kapaTI, kuTila ane kadAgrahI hato; valI tenuM murmati evaM hiMsaka nAma htuN.||4|| jala kahe tihAM thala paNa nahI, calave mAkaDamAla // ravi udayAsta * lage sadA, khoTihAlane cAla // 5 // praNamI caMda nariMdane, bege teha zrAsanna // tiNe prAraMjI kuTilatA, karI vadana suprasanna // 6 // zrartha // te jyAM jala kahe tyAM sthalapaNa na hoya. te badhu DAkaDamAlazrI calave sUrya uge tyArathI zrasta thAya tyAM sudhI te khoTI hAla cAla kare. // 5 // te maMtrI caMdarAjAne praNAma karI tenI najika bege; paThI teNe mukha prasanna karIne kuTilatA AdaravA mAMDI. // 6 // // DhAla cothii|| naMda salUNA naMdanA re lo // teM mune nAMkhI phadamAM re lo|| e dezI // sAMjalo caMda naresarUre lo|| rAyajAdA alavesarUre lo ||shraaj vihaMgama mIThamAre lo,nayaNe tumane dIumAre lo // 1 // siMhala nRpanI vinatire lo,tame nathI mAnatA zyAvatIre lona karo zma bahu kAnIya re lo,raDhIyAlA raDhamAnIya relo // 2 // artha // he pRthvIpati rAyajAdA tame hu~ kahuM te sAMjalo. Aja mAre padI madhura zrayA (sArAM zukana thayAM) ke jezrI tame mArA nayanavaDe jovAmAM yAvyA. // 1 // he rAjA, tame amArA siMhala rAjAnI vinati zAmATe nazrI mAnatA? evI ghaNI haTha karo nahIM, he raDhIAlA raDha mAnIe. // 2 // jUThe kima kula ulavore lo,zuM tame bAlaka jolavore lo||atuN zrame nayI nASatAre lo,vAda tajo thAla utAre lo||3|| mAnatA nathIze vAMkaDe re lo // aho zrAjA nagarI dhaNIre lo, AzA tamathI zrane ghaNI re lo // 4 // artha // tame juTuM bolI tamArA kulane kema gopavo je? zuM tame bAlakanI jema jolavo ge? ame asatya For Personal and Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya ullAsa. 10 bolatA nathI mATe vAda karavo boDI daine batA thA. // 3 // tame zramArA zA vAMke mAnatAnathI ? have kAmamA vyA bo, kyAM jAzo? are AjA nagarInA dhaNI, mAre tamArI pAsethI ghaNI zrAzA ve. 4 deva vacane zrame lakhyA re lo, nAma ThAma kula pArakhyA re lo || mAMge aMdhAruM kUTI ye re lo, te vAte kima bUTI yere lo ||5|| rAta thoDI vezato ghaNAre lo, theM bo sAca komAmA re lo // tamane zuM kahIye valIre lo, pANI na khame pAtalI re lo // 6 // // devInAM vacanathI tamane ulakhI lIdhA be. valI tamArAM nAma, gama ne kula pArakhI lIdhAM be. jo DAMgI aMdhArAne kUTavA mAMgIe to te vAtathI kema buTAya ? // 5 // rAta thoDI ve chAne veSa ghAle. mATe he! komAmA rAjA, dave satya kaho. tamane valI zuM kahIe ? pAtalI hoya te pANIne khame nahIM. // 6 // daraNI paNa uMcI vahI re lo, thoDI ghaNI rayaNI rahI re lo // zrati tAeyuM khamatuM nathI re lo, bIjA nathA ekathI re lo ||7|| lAgo saciva hava suMdarU re lo, bolyo caMda narezarU re lo // zuM kArija be caMdathI re lo, avara jalA zuM koi nathI re lo ? // 8 // // haraNI paNa uMcI cAvI be eTale mRgazara nakSatranA tArA uMce zrAvyA ve, tethI rAta ghaNI thoDI rahI . haveti tAeyuM khame tema nathI, ane tame ekathI bIjA yatA nathI. // 7 // maMtrI hava karI suMdara paNe bolavA lAgyo tyAre caMdarAjA bolyo, tamAre caMdarAjAnuM tevuM zuM kAma be ? zuM koi bIjA tenA jevA jalA nathI ? // 8 // AjA nagarIye huM huM re lo, have tamane sAdhuM kahuM re lo || caMda kare tehuM karUM re lo, mAnajo te saghaluM kharuMre lo || || siMhala nRpa harakhyo ghaNuMre lo, lAguM vacana sohA re lo // yuM tanu phaNasa taNI parere lo, hiMsaka valI ima uccarere lo // 10 // ||syo, huM tamane sAce sAdhuM kahuM huM ke huM zrAjAnagarImAM rahuM buM. je caMdarAjA kare te DuM karUM, zrAtame saghaluM kharaM mAnajo. // e // siMhala rAjA ghaNo harSa pAmyo, tene yA vacana ghaNuM sAruM lAgyaM tenuM zarIra phaNasanA phalanI jema praphullita thayuM. te vakhate hiMsaka maMtrI bolyo. // 10 // prANI re lo, ciMtATAlaze ApaNI re lo // bAnuM zuM be caMda rAjI relo, kArija viSaze lAjathI re lo // 11 // caMda catura citta ciMtave re lo, e hiMsaka ima zuMla ve re lo // kA rijazuM ehavaM haze re lo, te kima kI mujayI yaze re lo // 12 // ! // he prabhu, jAnagarInA dhaNI be, te ApaNI ciMtA TAlaze. caMdarAjAthI ApaNe zuM bAnuM rAkhavAnuM be, lAja rAkhazuM to ApaNuM kAma bagaDaze. // 11 // catura caMdarAjA cittamAM ciMtavavA lAgyo ke, hiMsaka maMtrI zuM ve be? evaM zuM kAraja haze ane te mArAthI kema karIne yaze ? // 12 // vyo vaza huM zuM karUM re lo, e dhUrata ToluM kharUM re lo || ehanI gatimeM pArakhI re lo, yAtrA nahI ghara sArakhI re lo // 13 // siMhala kahe zIghroccameM re lo, caMda paDyA zuM Aloca meM re lo // Thaga karI rakhe tame jANatAre lo, rakhe kaMTaka me tANatA re lo // 14 // artha // huM hiM zravavaza thai payo; have zuM karUM? yA to badhuM dhUtArAnuM ToluM be. temanI gati meM pA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. rakhI sIdhI. ghara jevI yAtrA hoya nahIM // 13 // siMhale zIghratAthI kahI vATyuM ke, he caMdarAjA,vicAramA kema paDyA? rakhe tamo amane uga jANatA ane rakhe amone kAMTAmAM tANatA ? // 15 // saMzaya dharo jo zA thakI re lo, kadIye liye zma thAtura thakI relo|| para upakArane kAraNe re lo, suta kozka mAtA jaNe re lo // 15 // dinakara ajavAyU~ kare re lo, kuNa tasa pesakasI dhare re lo // vRda ___phale phala phUlathI re lo, maNi vecAye bahu mUlathI re lo // 16 // artha // tame zAmATe saMzaya karo bo? zrame thA AturatAzrI kahIe bIe. para upakArana mATe kozka mAtA putrane jaNe je. // 15 // sUrya prakAza ApyA kare , tene koNa pezakasI (kara) nare be? vRdo phala phula ApeDe ane maNi bahu mUlyathI vecAya // 16 // niza dina je saritA vahe re lo, tasa kuNazIdApaNa kahe re lo|| sarasa nirasa tRNa zrAdarIre lo, Ape dUdha payodharI re lo // 17 // upakArI tuma jevamA re lo, te jaga thomA dIThamA re lo // tuma u para zrAzA kharI re lo, kAraja karo karuNA karI re lo // 17 // artha // nadI rAtadivasa vahyA karele tene koNa zikhAmaNa zrApeThe ? gAya ane neMsa nIrasa ghAsa khAine zrAdarathI sarasa dUdha Ape . // 17 // tamArA jevA upakArI jagatmAM thoDA jovAmAM Ave ,ame tamArI upara kharI zrAzA rAkhI ne, mATe karuNA karIne amAruM kArya siddha karo. // 10 // DhAla brahmA mukha jAsanI re lo, suMdara bIjA udAsanI re lo // puNya ghaNuM e nUparnu re lo, mohana kade kavirUpanuM re lo // 1e // artha // zrA bIjA uvAsanI suMdara cothI DhAla kahI . mohanavijaya kahe je ke,e rAjAnuM ane kavinA rUparnu ghaNuM puNya . // 15 // // dohaa|| siMhala nRpa siMhalapriyA, tima hiMsaka maMtrIza // kuSTi kanakadhaja tanuja, kapilA dhAvajagIsa // 1 // ge caMdanaresarU, madhyaparibda eha // jima paMcekhiye sahita, mana sohe sasaneha // 2 // artha // siMhasarAjA, siMhalarAjAnI priyA, hiMsaka maMtrI, kuSTi (koDIyo) kanakadhvaja putra ane kapilA dhAvya // 1 // temAM bage caMdarAjA-je madhya parichedamAMje-te pAMcajiyomA jema mana zole tema pAMcemAM zole // 2 // tava zrAjApati uccare, aho siMhala nUpAla // kaho kAja paDado tajI, jimahUM lahUM dayAla // 2 // pAMce ciMtAtura tame, dIso bo kaho kema // bAhirato vivAhano, mAMDyo mohogava ema // 4 // artha // AnApati caMda boDyo, are siMhasarAjA, tame paDado boDI je kArya hoyate kaho. jethI hu~ te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 dvitIya ubAsa. viSe dayA nAve vicArUM. // 3 // tame pAMce jaNA ciMtAtura kema lAgo bage? ane ahiM bAhera to vivAhano mahotsava mAMDyo re // 4 // nAma gama kula gotra muja, kima jANo sahu koya // te saghardhA mAMDI kaho, je kAMza vyatikara hoka // 5 // jAvU de thAnApurI, thaI jAze prajAta // kahyA vinA kima jANIye, tuma manamAnI vAta // 6 // __artha // tame sau mAruM nAma, gama, kula ane gotra zIrIte jANo? e badhuM je kAMi vRttAMta hoya te mane mAMDIne kaho. // 5 // mAre AjApurImAM jAvaM , rakhe pratnAta aI jAze. tamArA kahyAvinA tamArAmananIvAta zIrIte jANIzakAya? // 6 // // DhAla paaNcmii|| // mana mohanAM lAla // e deshii|| siMhala nRpa zrAdezathIre, mana mohanA laal|| hiMsaka thayo vAcAla ho, jaga sohanA lAla // vIra nRpati suta sAhibAre // ma // vinati kaDaM mahIpAla ho ||jaatraataa dhAtA kAryanA re ||maa dAyaka zAtA khAma ho ||j|| zyo panado tumathI have re ||m|| aho thAzA vizrAma ho jaa|| artha // siMhala rAjAnI AjJAthI hiMsaka maMtrI vAcAlathayo. arthAt te boDyo he, jagazojita vIrarAjAnA kumAra, hu~ tamane vinati karuM bu||1|| he rAjA, tame trAtAge, zramArA kAryanA kartAbo, zAtAnAdAtAge ane svAmIno have tamArI vace zo paDado rAkhavo. kAraNa ke tame amArI AzAnA vizrAma go?5 kima dohaNusaMtADIye re ||maa levA jAvaM taka ho||jnnaanaace bAMdhI ghUgharAremA zo tihAM bUMghaTa vakra ho||j||3|| sevaka rahe sevA viSe re ||maa tiNe kehI karavI lAja ho ||j||shrvdhaarothii ekamanAremAzrama ulaMga mahArAja ho ||j0||4|| artha // bAsa levA jAvIne doNI saMtAmavI ? jyAre ghugharA bAMdhIne nAcavU hoya to panI vAMko dhuMghaTa zAmATe tANavo.? // 3 // sevaka sevAmA rahe temAM teNe zAmAMTe lajjA rAkhavI? he mahArAja, Apa eka cittama amArA abhiprAyane barAbara dhyAnamA rAkho. // 4 // e suta siMhala rAyano re // ma // kanakadhvaja sukumAla ho // ja0 // premalAlaDI ehane re // ma // paraNI thApo kRpAla ho // ja0 // 5 // para upakArI seharA re // ma // e je tumathI kAma ho // ja // ho jo zramayI tehavA re // ma // je jehabuM tuma nAma ho // j0||6|| artha // he kRpAlu, zrA kanakadhvaja nAme komala kumAra siMhalarAyano putra ne tenI sAthe premalA khakSmIne paraNAvI Apo. // 5 // tame para upakAri bo, tethI A kAma tamArAthI thavAnuMce. jevu vamArUM nAma tevA tame amArI sA varttajo. // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. prAcIpati kahe sacivane re ||m|| zma kima kaho uccUtraho ||j0|| meM to sAMjatyuM premalA re ||maa paraNaze siMhala putra ho // ja0 // 7 // hUM to te jovA jaNI re // ma // zrAvyo buM niza eNaha re // ja0 // kanakadhvaja paraNe nahI re ||m // kaho te kAraNa keNa ho ||j0|||| artha // pUrvadizAnA pati mahArAjAe maMtrIne kaDaM ke, tame Ae~ aghaTita kema kahoge ? meM to sAMnaTyu ne ke, premalA siMhalarAjAnA kumArane paraNaze // 7 // hUM to A rAtre te mahotsava jovAne Avyo buM. kanakadhvaja kumAra tene paraNe nahIM tenuM kAraNa zuM je? te kaho. // 7 // kanakadhvaja vadhU premalA re // ma // zma savi jANe saMsAra ho // j0|| to kima kUDe bolaDe re // ma0 // mujane caDhAvo bo nAra ho ||je|| caMda jaNI hiMsaka kahe re // ma // siMhala nRpano je jAtaho // ja0 // kuSTi pUrava karmathI re // ma // akathAnI vAta ho // ja0 // 10 // artha // kumAra kanakadhvajanI vadhU premalA je ema sarva jagat jANe te utAM tame AvA kuDA bolathI mArA upara nAra kema caDAvoge ? // e|| hiMsaka maMtrIe caMdarAjAne kahyu ke, siMhala rAjAno kumAra pUrvakarmanA yogathI komI . e vAta kathI jAya tevI nazrI. // 10 // lekha likhitathI premalA re // ma // kero huna vivAha ho // ja0 // paNa svAmI e vAtano re // m|| tuma hAthe niravAha ho // ja0 // 11 // panana prayoge jaz caDhyo re ||m // jima jara darIye nAva ho ||j|| tuma sarIkhA khevaTa thakI re // ma // kozka phAve dAva ho ||j||12|| 'artha // lekha lakhavAzrI premalAno vivAha bhayo , paNa he ! svAmI, e vAtano nirNya have tamAre hAthe zravAno be. // 11 // pavananA tophAnathI jema vAhANa jaradarIe jai caDe tema A banyu je. have tamArA jevA catura khalAsIthI vakhate koi dAva phAvato Ave tema je. // 15 // e siMhala avanIzanI re // ma // have tuma hAthe lAja ho // j0|| zrAzA aMbara jevaDI re // ma0 // je tumathI mAhArAja ho // ja0 // 13 // hiMsakane zazinRpa kahere // ma // kima ajJAna e kIdha ho // ja0 // zuMbe vera premalA thakI re ||mN||knkdhvjne je dIdha ho ||j||14|| artha // he mahArAja, e siMhalarAjAnI lAja have tamAre hAthe je. ane tamArAthI zrame zrAkAza jevamI AzA rAkhIne bega bIai. // 13 // rAjA caMde hiMsaka maMtrIne karvA ke, tame Aq ajJAna kema karyu? tamAre premalA sAthe | vaira hatuM ke tene kanakadhvaja jevA koDIzrAne ApI ? // 15 // kema bigADo sahu milI re // ma // zma abalA avatAra ho // ja0 // kima sAMsahe e vAtathI re|| ma // kalimala harakIratAra // ja0 // 15 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SH dvitIya udAsa. makaradhvaja nRpanI sutA re // ma // meM kima paraNI jAya ho // j0|| te paNa tamane zrApavI re ||m0|| te mujathI kima thAya ho ||j||16|| artha // tame sarva malIne A abalAno avatAra kema bagADo bage? AvI vAta kalikAlanA malane haranArA paramezvara kema sahana kare? // 15 // makaradhvaja rAjAnI putrI mArAthI kema paraNI jAya? tema te tamane ApavI te paNa mArAthI kema thAya? // 16 // caMdataNI caturAzye re // ma ||rNjyo siMhala nUpa ho // j0|| pAMcamI DhAla mohana kahI re // ma // bIje jabAse anUpa ho // ja0 // 17 // artha // rAjA caMdanI AvI caturAIthI siMhala rAjA rAjI zrayo thA pramANe zrI mohanavijayajIe bIjA uvAsanI pAMcamI mohana DhAla he ! mohana kahI ne // 17 // ||dohaa|| caMda nRpati hiMsaka jaNI, kahe vacana ekaMta // zma kima mujane upadizo, aNaghaTatA udaMta // 1 // muja tuma melo thAjano, jore kIdho caMda // muja bAgala mAMDyA tame, phogaTa kUDA phaMda // 2 // artha // caMdarAjA hiMsaka maMtrIne ekAMte kahe , ke he ! maMtrI tame aNa ghaTatAvRttAMtano upadeza mane kema Apo ge? // 1 // tamAro ne mAro A melApa karavAmAM Avyo ne temAM tame mArI Agala phogaTanA phaMda mAMDI bega te ThIka nahIM. // 2 // nipaTa kapaTa racanA vikaTa, zI muja Agala mitta // jAvAdyo kADhaNa nathI, he hiMsaka suviditta // 3 // poDhI kanyA premalA, koDhI e va rAja // e joDI boDI diyo, na karo eha akAja // 4 // artha // are mitra, AvI kapaTanI vikaTa racanA mArI Agala zA mATe karoge? he vidhAna maMtrI, e vAta jAvAdyo. temAM kAM sAra nathI. // 3 // e makaradhvajanI kanyA uttama ne, ane je teno pati karavA dhAro ge te koDI . mATe e joDIne karavI gemIdyo. Aq akArya na karavAnuM karo nahIM. // 4 // deza kavaNa tuma nUpano, kavaNa nAma kihAM vAsa // kima anucita saMbaMdha e, melyo karo prakAza // 5 // sAcuM savi saMdepathI, kaho mujane prabanna // tuma kelaM nisuNyA palI, rAjI karazuM manna // 6 // artha // tamArA rAjAno kayo deza ? temanuM nAma zuM? temano nivAsa kyA ? tame zrAvo anucita saMbaMdha kema melavyo ? te prakAza karo. // 5 // te sAce sAcuM gupta hoya te paNa kaho. tamAruM vRttAMta sAMjaDyA pajI zrame manane rAjI karIzu. // 6 // atha hiMsaka saMdepathI, nAkhe kathA svakIya // grAhaka bujhe sAMjale, caMda rAya kamanIya // 7 // artha // pajI hiMsaka maMtrI potAnI kathA saMdepathI kahevA lAgyo. ane te manohara rAjA caMda grAhaka buddhie sAMjalavA laagyaa.||7|| For Personal and Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. // DhAla bI // // rAmacaMda ke bAga // capo morI rahyo rI // e dezI // manohara siMdhu deza, parisara siMdhU nadIrI // gaMgA samadRha DhUMti, zrI sarit vadIrI // 1 // girivara zikhara paDUra, DurathI bhUri merI // gagane zaMkANo sUra, nirakhe rathAMga bhramerI // 2 // artha // siMdhunadInA pradeza upara manohara evo siMdhu deza be. jyAM siMdhunadI gaMgA nadI jevA moTA 5havAlI AvI rahelI be. // 1 // jemAM dUrathI dekhAtA moTA parvatanA zikharo ghaNAM UcAMbe, ke jene sUrya zrAkAzamAM zaMkA pAmI rathanA cakranA camathI juve be. eTale jANe rathacakra hoya tevA dhAre be. // 2 // jihAM kare saritA saMketa, ugamI jala nidhi jAvA // DUta paeM kare tema, vicamA phiratI nAvA // 3 // nahIM jana mAMhe khAra, sahuko sarala svAvI // deza guNe mAdhurya, mahodadhimAM paNa yAvI // 4 // artha // jyAM samuprapratye jatI evI saritArja saMketa kare be ne tenI vacamAM pharatI nAvikA mAM dUtapaNAnuM kAma kare be. // 3 // te dezanA lokomAM koi dveSI nathI. sarva sarala svabhAvI be. te deza khArA samudramAM Avelo be tathApi mAdhuryanA guNa vAlo be. // 4 // u jihAM gaja saraja zarIra, madakara guhirA gAje // vana ghana nitya sapaMka, nirakhI ghanAghana lAje // 5 // zraho thAnA nagarIza, be ima deza navIno || tihAM prati mukhya prasiddha, siMhala nagara nagIno // 6 // artha // je dezamAM hAthIja'nAM zarIra raja narelAM ve ane te madakaratA gAje be. ghATAvanamAM kAdavavAlA hAthIne joi megha paNa lakA pAme be. // 5 // he ! zrAjAnagarInA rAjA, evo te navIna siMdhu deza be, mAM ti mukhya rIte prasiddha evaM siMhala nagara be. // 6 // mugatA catuHpatha mAMde, vigalita pAra parArI // jANe karI jana jAra, daMtura hUI dharArI // 7 // surapura sahodara jANa, jiNe nirakhyo te nara koNa, laMkA dekhI vakhANe // 8 // // Jain Educationa International // jenA cokamAM paraMparAe galI paDelAM motI jANe lokanA jArathI dabAine pRthvIe dAMta bAhera kADhyA hoya tevAM dekhAya De. // 7 // jeNe te nagara joyuM hoya te tene svarganA nagaranuM sahodara jANe be. nAgala laMkAne juve topaNa tenA vakhANa koNa kare ? // 8 // gaDha maDha maMdira pola, tima cauuTA corAzI // je jana tihAM utpanna, te sahI puNya vilAsI ||e|| tihAM kanakaratha nUpa, rUpe kAma jizyorI // zrari taru namanane kAja, pavana pracaMDa nizyorI // 10 // artha // te nagaranAM kilo, maDha, maMdira, daravAjA ane corAzI cauTA ati suMdara be. temAM je mANasa utpanna For Personal and Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 dvitIya uvAsa. thAya te kharekharA puNyanA vilAsI je. // e|| te nagaramA rUpamA kAmadeva jevo kanakarathanAme rAjA le. je zatrurupI vRdone namAvavAne pracaMDa pavana jevo . // 10 // paTarANI mahAnAga, eha ne kanakavatIrI // patijagatI ratirUpa, sukRtakAri satIrI // 11 // prAkRta puruSa hu~ tAsa, svAmI hiMsaka nAme // mujane nRpa bahumAna, padocuM saghale kAme // 12 // artha // tene kanakavatI nAme mahA lAgyavatI paTarANI je. je patinI naktivAlI, ratijevA rUpavAlI, sukRta karanArI ane satI ne. // 11 // hu~ hiMsaka nAme teno prakRtipuruSa eTale pradhAna . rAjA mane bahumAna ApeThe ane huM rAjyanA sarvakAmamA pohocIzakuM. // 12 // vAhatuM sahune kAma, vAdalu cAma nahIM rI // sAcI e jagarIta, caMdajI jANo sahIrI // 13 // cothI e kapIlA dhAva, brahmA putrI jisiirii|| piyUSa payodhara eDa, nahIM jaganAri isiirii||14|| artha // he rAjA caMda, sarva ne kAma vAhAluM hoya je kozne cAma eTale tvacAvAluM zarIra vAhAluM hotuM nazrI ane e jagatnI sAcIrIta . // 13 // cothI kapilA nAme tene dhAtrI (dhAvya) ne, je brahmAnI putrI sarasvatI jevIne. tenA stana amRtathI jerelA. jagatmAM tenA jevI koI strI nazrI. // 15 // haya gaya ratha supadAti, gaNatAM suraguru nUle // ehanI jhachi nihAli, dhanado paNa navi phUle // 15 // e nRpane darabAra, zatrukAra suraMgA // lagAtI huI teNa, pUrvAnimukhI gaMgA // 16 // artha // tenA ghoDA, hAthI, ratha ane pedala ne gaNatA devatAnAgurU vRhaspati paNa nUlI jAya ve. tenI samRdhine jo kubera bhaMDArI paNa phula mArI zakato nazrI. // 15 // e rAjAnA darabAramA zatrunA parAjavane mATe evI suraMgA (khAi), jenAthI lajApAmIne gaMgAnadI pUrvAbhimukhI eTale pUrva dizA pratye ja nArI zrai gai . // 16 // sakala prajA dhanapAtra, sadhajA saudha uttaMgA // nUpa rajAthI sarva, vigara sajAte suraMgA // 17 // paMDita maMmita vAda, nAda sukaMbu vi rAje // tima janavajano sAda, dadhitiNe gAjato lAje // 10 // artha // tenI sarva prajA dhanapAtra be. tenI nagarImAM dhvajAvAlA uMcA mehelo ne ane rAjAnI AjhAthI sarva loko lAre zikSA vagaranA hovAzrI sadA AnaMdamAM rahe . // 17 // tyAM paMDitonA potAnA matane maMjhana karavAnA dhvani zaMkhanA jevA zonene ane zeheramAM lokonA samUhano nAda evo cAle ke jezrI garjanA karato sasuja zaramA jAya . // 10 // capalA zracapala nAva, thava puramAMhe rahI rI // jANe nako darija, ehamAM kUDa nahI rI // 15 // ehave bAgala vAta, tumane / yathAsthita naakhii||tumthii kA tilamAtra, aMtarako nahIM rAkhI // 20 // artha // te nagaramA capalA evI lakSmI sthira thaine rahI be. tyAM koI daritI jovAmAMja AvatuM nazrI. For Personal and Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 99 // 15 // he rAjA caMda, yA pramANe je vAta hatI te meM tamArI Agala yathArtha paNe kahI be. teviSe tamArI gala jarApaNa aMtara rAkhela nathI. // 20 // e bIje ullAsa, bavI DhAla suraMgI // ehI Agala vAta, mohana kar3e prati caMgI // 21 // artha // zrA bIjA ullAsamAM manohara evI baThI DhAla zrI mohana vijayajIe kahelI be. haju zrAgala tenAthI paNa rasika vAta zravaze. // 21 // // dohA // rANI kanakAvatI, beThI nija zrAvAsa // hiADe suta ciMtA dhare, mukha melhe niHzvAsa // 1 // sajala nayaNa bAtI sakuca, sakhI vacana na suhAya // jima taTa bAhira mAbalI, jaba vidUSI akulAya // 2 // // ekavakhate rANI kanakAvatI potAnA maMdiramAM besI mana mukhamAMzrI nisAsA mukatI hRdayamAM putrI ciMtA karavAlAgI . // 1 // tenA netramAM AMsu zrAvyAM hatAM, stanavAlI bAtI thaDakatI hatI, sakhInAM 'vacana tene gamatAM nahatA. jema kAMThA upara mAulI taruphaDe tema te Akula vyAkula thatI hatI. // 2 // rAjA zragala dhasamasI, dAsI kahe virataMta // zravIne nUpati turata, bolAve ekaMta // 3 // he vanite caMdrAnane, ima kema tuM disuzrI jIno karyo, kima ima dakhaNI cIra // 4 // lagIra // artha // rAjAnI gala dAsIe yAvI te vRttAMta jaNAvyo, tatkAla rAjAe ekAMte zrAvI tene bolAvI. // 3 // he caMdramukhi vanitA, tuM dilagIra kema thAya be? teM tArA suzrI tArA vastranA pAlavane kema jIno karyo ? // 5 // keNe lopyuM hoye vacana, to tasa jASo nAma // jima tehane denaM sakA, eDvAM na kare kAma // 5 // dhaNa kaNa kaMcaNa maNi rayaNa, deza nagara jaMkAra // khAmI nahI koI vastunI, tuM muja prANAdhAra // 6 // artha // he bAlA, jeNe tAruM vacana lopyuM hoya tenuM nAma pa. are ! huM tene zikSA zrapuMje pharIvAra evAM kAma kare nahIM. // e // he ! priyA ! dhana, dhAnya, suvarNa, maNi, ratna, deza, nagara ne caMDAra taiyAra be. mAre koi vastunI khAmI nathI. tuM mArI prANAdhAra buM. // 6 // // DhAla sAtamI // // thAparavArI huM sAhibA, kAbila mata cAlo // e dezI // premadA prItamane, kahe jarI dIradha zvAsA || svAmI tuma suprasAdathI, saMpUraNa AzA // 1 // vacana ulaMghI kuNa zake, tama suna. jare svAmI // prANezvara tuma sArikho, hUM jAgye pAmI // 2 // artha // lAMbA nIsAsA mUkatI kanakavatI rANIe potAnA priyatamane kahyuM ke, he svAmI, tamArA prasAdathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya uvAsamArI sarva AzA saMpUrNa je. // 1 // he svAmI, jyAM sukhI tamArI mArI upara sArI najara be, tyAM sudhI mArUM vacana koNa jalaMghana karI zake ? hu~ sArA nAgyazrI tamArA jevA svAmIne pAmI bu.||2|| pahe veSa te nava navA, je zaciye na diig||jojn mukhane nAvatAM, karuM bahu vidha mIgaM // 3 // kSaNa kSaNa nUSaNa nava navAM, maNi rayaNe jamIyA // nirakhI sura zaMsaya dhare, je e keNe ghamIyAM // 4 // artha // he! nAtha! iMzANIe paNa je joyA nahoya tevA nava navA veSa hu~ peherUM buM; valI mukhe nAve tevAM baha prakAranAM madhura jojana karuvaM. // 3 // he svAmI, maNi ratnothI jaDelAM evAM nava navAM zrAnuSaNo haM kaNe kaNe peherUM buM, jene joDne devatA 'A koNe ghaDyAM haze' evo saMzaya kare . // // mRga mada sodhA aragajA, sakhI hAtha na sUke // madhukara teNe parimale, muja saMga na mUke // 5 // jANUM to De sukha ghaNAM, paNa tRNa smjaaj|| anopama eka aMgajavinA, jIvita pramANuM // 6 // artha // kasturI ane agarucaMdanathI mArI sakhInA hAtha sukAtA nathI; tenI sugaMdhathI jamarA mAro saMga geDatA nathI. // 5 // hu~ vicArUM to mAre ghaNAM sukha ke, paNa te badhAM hu~ tRNa jevA gaNuM buM. paNa eka anupama putra vinA mAru jIvita nakAmuM . // 6 // kAnana kusuma taNI pare, muja avatAra alekhe // suta viNa dhanavaMtane sahU, ravi udaya uvekhe // 7 // tanu dhUsarI talaTUriyA, totalAtA hasatA // paDatA raDatA loTatA, jimatA kasamasatA // 7 // artha // vananAM puSpanI jema mAro avatAra alekhe jAya . putra vagara kadi dhanavaMta hoya to paNa tenuM mukha sarve sUryanA udaya vakhate jotA nathI. // 7 // putranA zarIra dhUlathI dhUsarA az gayA be, jenA mAthA Upara kezatAlaTurIzrA ne, je totalu bolI hase be, je paDe, rame, AloTe ane jamatA kare , // 7 // ravi sAhamA unnA rahI, Atapa prArathatA // vArI karatA vivadatA, asamaMjasa kathatA ||e||shermiiyeN phiratA thakA, thaI daMmA savArA // ehavA suta sukhajehane, dhanya tasa avatArA // 10 // artha ||vlii je sUryanI sAme unnArahI taDAkAmAM paNa bAyA sAthe sAmA zrAya , je vivAda karI jema tema bolatA phare . // e|| je lAkaDI upara svArI karI zerImA pharene, evA putranAM jene sukha tenA avatArane dhanya be||10|| kIrti vistAraka saMpadA, sutavaMza vistArU // jasasuta tehane vanaviSe, vasavU paNa vArU // 11 // sutathI saMpat saMpaje, gatagrAsa . lahIje // vRddhapaNe sutathI pIyu, zrAnaMda rasa pIje // 15 // artha // saMpatti kIrttine vadhAre ke ane putra vaMzane vadhAranAra be, tethI jene putra ne tene vanamA vasavU paNa sAraM . // 11 // putradhI saMpatti sArthaka thAya ane grAsa laze te paNa lekhe thAya ane he ! pati, vRkSapapAmAM putrathI AnaMda rasa pIvAya // 15 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. pae sutanI ciMtA sAhibA, muja manaDe khaTake // mana mohana te dina keho, suta mukhane maTake // 13 // beThI DaM te bAlocameM, nahI ciMtA bIjI // nisuNI pAjaNyu naravare, mukhathI kahe jI jii||14|| artha // he svAmI, te putranI ciMtA mArA manamAM khaTake , putranA mukhane maTakezrI mArUM mana mohana pAme te divasa kyAre Avaze? // 13 // hu~ tenA vicAramA beThI bu. mAre bIjI kAM ciMtA nathI. te sAMjalI rAja mukhathI jI jI ema kahI boTayo. // 14 // prANa priye ciMtA tajo, juna haraSita hoine // eto moTI vAtaDI, navi hAthe kozne // 15 // prayatna maMtrAdika yoganA, karazuM suvilAse // tAhare nAgye likhyo haze, to aMgaja thAze // 16 // artha // he ! prANapriyA! ciMtA geDIdo. harSita thaI jA. evAta moTI, te koznA hAthamAM nshrii.||15|| ApaNe sArA AnaMdazrI maMtrAdikanA prayoga karavAmAM prayatna karIzaM. tema karatAM jo tArA jAgyamAM lakhyo haze to putra thAze. // 16 // rANIne rAjA isI, deIne dilAsI // teDAvyo mujane tihAM, mUkIne dAsI // 17 // muja zrAgala vanitA taNI, kahI vAta vistArI // meM paNa nRpane vinavyu, eka buddhi vicArI // 17 // artha // zrA pramANe rAjAe potAnI rANI kanakAvatIne dIlAso zrApI eka dAsI mokalIne mane teDAvyo. // 17 // rAjAe potAnI rANI viSenI badhI vAta mArI Agala vistArathI kahI batAvI. panI meM eka budhie vicArI rAjAne vinaMti karI. // 10 // aThama tapathI naravarU, kula devI ArAdho // tAsa vacana anujAyithI, sutanuM sukha sAdho // 1 // nUpati mana raMjyo ghaNuM, eha vAte svAmI // zrAgala caMdajI sAMjalo, sukathA rasa paamii||20|| artha // he naravara, aThama tapa karI tame kuladevInI ArAdhanA karo. te devInAM vacanane anusarI putranuM sukha saadho.||1|| evAta sAMjalI rAjAnuM mana khuzIthayu. he ! caMdarAjA, have Agalate kathA rasathI sAMjalo. bIjA ulhAsanI sAtamI, kahI DhAla rasAla // e pAgala mohana kahe, ghaNI vAta vizAla // 1 // artha // zrA bIjA ullAsanI sAtamI rasika DhAla kahI, zrI mohana vijayajI kahe le ke, Agala ghaNI vizAla vAta Avaze. // 1 // // dohA // e rAjAye prahasame,karI yoti suprakAza // kula devI zrArAdhavA, karyA traNya upavAsa ||1||triije dina tapa japa thakI, sucitA thakI anUpa ||prgtt thaI kula devatA, manohara suMdara rUpa // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ th0 dvitIya udAsa. artha // rAjAe harSa pAmIne potAnuM teja prakAzita karyu ane kuladevI ArAdhavAne prathama traNa upavAsa karyA. // 1 // trIje divase tapa ane japa karavAyI prasanna ai, anupama suMdara manohara rUpavAlAM kukhadevI pragaTa zrayAM // 2 // caturaMgula ditithI zradhara,kusuma dAma amlaan|animiss nayana zakti ati,dina dina vadhate vaan||3||kr sAyudha suprasanna mukhe, locana karuNA pAtra // pada kaTi nUSaNa vara mukhara,pAvana nirmala gAtra // 4 // ___ artha // te devI pRthvIthI cAra AMgala uMce rahyAM hatAM. nahIM karamAyelAM puSpanI mAlA peherI hatI, tenAM netra nimeSa vagaranAM hatA, tenAmAM zakti ghaNI hatI ane pratidina teno vAna (varNa svarUpa ) vadhato hato. // 3 // tenA karamAM Ayudha hatAM, mukha prasanna hatuM, netramA karUNA hatI, kaTinAM AbhUSaNathI ane paganA jAMjarathI te madhura zabda karatI hatI. tenuM zarIra pavitra ane nirmala hatuM. // 4 // ehavI kula devI tihAM,thaI prasanna manaraMga ||khe kima zrArAdhI nRpati, mujane adhika umaMga ||5||huuN tUThI tuja upare, jUThI nahIM ligAra // mAga mAga zrApiza tune, mana citita niradhAra // 6 // artha // AvAM kuladevI manamAM prasanna zrazne boTyAM, he rAjA, mane kema ArAdhI? mArA manamAM adhika umaMga . // 5 // 9 jarApaNa jutuM kahetI nathI, kharekhara tArI upara saMtuSTa az . je mana vAMchita mAgavU hoya te mAgIle. // 6 // pragaTa vacana devI taNAM, nisuNI tava rAjAna // kara jomI suta vinati, pajaNe tAsa pradhAna // 7 // artha // kuladevInAM AvA varadAnanAM vacana pragaTa rIte sAMjalI rAjA potAnI putra viSenI mukhya vinaMti be kara joDI karavA laagyo.||7|| ||ddhaal thAmI // // vArI hu~ udayA pura taNI // e dezI // tuM kuladevI sevI sadA, kula vRddhi samRddhi karaNAra // sakhIre // zraho jananI suta kAraNe,meMto kIdho eha prakAra // skhiire||tuNkunnaae zrAMkaNI // 1 // zrAsana sutathI sAMkaDu, tima haiyahuM jJAna saMkIraNa // s|| gRha saMkIrNa sAdhuthI, e to hoye jo sukRta jIrNa // sa // tuN||2|| artha // he kuladevI, jo sarvadA tamane sevyAM hoya to tame kulanI vRddhi ane samRddhi karanArAM ge. he mAtA, putrane mATe meM A prakAre prayAsa karyo be.||1|| he mAtA, jo pUrvanAM junAM sukRta hoya to mANasane potAnuM Asana putradhI saMkIrNa hoya, hRdaya jJAnazrI saMkIrNa hoya ane ghara sAdhu puruSothI saMkIrNa hoya. For Personal and Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 1 tume paNa pUjA kiNa vidhe,aMgajaviNa pAmazo ema ||saa prArathanA pUryA vinA; kula devI kahAzo kemaasnntuN||3||saayr taTavAsI janA, tasahoya jo dArija sAjAsAtedanI lAja sAyara jaNI, taTavAsI jaNI nahI lAja ||saatuN||4|| artha // he devI ! mAre putra na hoya to tame paNa AvI rIte pUjA kyAthI pAmazo ? ane mArI prArthanA pUrI karyAvinA tame zI rIte kuladevI kahevAzo ? // 3 // samujne kinAre rahenArA lokone jo dArija rahe to samujnI lAja jAya , temAM kAMza te samujataTanA vAsInI lAja jatI nathI. // 4 // tema kulamA jo suta nahI, te lAja tune ne mAta s|| zrApo aMgajavara mune, zatavAta taNI eka vAtAsaNAtuMyAvanitA vacana zrAgraha thakI,ema thArAdhImeM tuja // sa // te mATe suprasanna tharzasuta zrApa tuM jananI muja // s|| tu||6|| artha // tema jo kukhamAM putra na hoya te lAja tamArI jAya ne tethI so vAtanI eka vAta ke, he mAtA! tame mane putranuM varadAna Apo. // 5 // he jananI ! mArI strInA zrAgrahathI meM tamArI ArAdhanA karI ne, mATe prasanna asne tame mane putra aapo.||6|| kuladevI nRpane kahe, tuja vacane huI saMtuSTa ||s|| suta thAze eka tAhare, paNa tehanI deha sakuSTa ||snn|| tuNgaa|| zma nisuNI nRpa uccare,muja roga rahita dyo jAta ||saapaaye paDaM karUM vinati,avadhAro araja muja mAta // s|| tuNg|||| artha // kuladevIe rAjAne kahyu, he rAjA, tArAM vacanathI hu~ saMtuSTa a . tAre eka putra aze, paNa tenA zarIramA kuSTa ( koDa ) nIkalaze // 7 // devInAM AvAM vacana sAMjalI rAjAe kahyu, he mAtA ! tame mane roga vinAno putra Apo. 9 tamArA caraNamAM paDIne vinaMti karuM . AmArI araja manamA dhaaro.|||| tava devI kahe nUpane,thaI DAyo mUDha kAM hoy||saabaaNdhyaaN karama jeNe kharAM,tasa TAlI na zake koya ||stuNgaae| jina cakrI hari haladharA, te jogave kIdhAM karma ||saa jIva duHkhI te navi hove,jiNe kIdho pUraNa dharma // saatuN||10|| artha // devIe rAjAne kaDaM, he rAjA! tuM DAhyo zrazne mUDha kema pAya jeNe je kharAM karma bAMdhyAM hoya tene koi paNa TAlI zake nahIM. // e|| he rAjA ! zrIjinezvara, cakravatI ane baladeva, te paNa karelA karmane logave je. je prANI pUrNa rIte dharma kare ne te jIva kadi mukhI yato nathI. // 10 // suta kuSTI dIdhotuMne,vara TAlI na zake teha ||s|| tuja vakhate muja mukha thakI, ema nIkaTyuM vAyaka eha ||s0||tuNg||19|| nRpa kahe tuM tUtI thakI,kima samayoM kuSTI jAta ||s|| tasa kAraNa devI kahe,suNa vaha tuM mAharI vAta // saatuN012|| artha // he rAjA ! meM tane koDhIyA putranuM varadAna prApyu. te kozthI pheravI zakAya tema nathI. kAraNa ke, mArA mukhathI je vacana nIkalI gayuM te pharaze nahIM. // 11 // rAjAe kahyu, he devI ! tame saMtuSTa zrazne zrAvo koDhIyo putra kema Apyo? devI boDyAM-he vatsa! tenuM kAraNa zuMne ? te mArI vAta sAMjala. // 12 // For Personal and Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 dvitIya uvAsa. muja vavana suraseharo,doya devI buM zrame tAsa s|| nita nita navalA jogavaM, priya hu~tI loga vilAsa // s|| tuN||13|| mujathI gano nAhale, muja zokane dIdho hAra ||s|| tehanI nirata mujane thaI,tiNe pragavyo hiyaDe khAra ||snntuN||14|| artha // surazekhara nAme mAro eka pati , tenI ame be devI strIjIe.ame bane priyanI sAthe nitya nava navA loga nogavatA hatA. // 13 // eka vakhate te patie mArAthI gano mArI zokyane hAra Apyo. tenI mane jANa avAthI mArA hRdayamAM khAra utpanna ayo. // 13 // valagI ame bihu benaDI,karI kaMte tehanI nIra ||saamujne kaTuka lAgu ghaj, tiNe huI hu~ dilagIra ||saatuN||15|| ciMtAtura beThI hatI, ehave AkarSI muja // sa // huM zahAM zrAvI dhasamasI,e tujane kaDaM meM guja // s|| tuN||16|| artha // zrame bane benoe tenI vaDhavADa karI. te vakhate patie te zokyano pakSa ko. tethI mane ghaj mAtu lAgyuM bane hu~ hRdayamAM dilagIra ash|| 15 // ciMtAtura zrai beThI hatI, tevAmAM teM mane ArAdhIne bolAvI eTale huM rIsamAM dhamadhamatI zrAvI. yA guhya vAta meM tane jaNAvI . // 16 // thArAdhI pumanI thakI,teNe thAze kuSTI putra // sa0 // zrame devI thaI navi japuM, mukhathI ehavaM utsuutr||saatuN||17|| abatAthI to bato nalo,zma hRdaya vimAse nUpa ||saa devI vara zirapara dharyo,gRha pohotI devI anUpa // s|| tuN|||| artha // mAruM mana kacavAtuM hatuM te vakhate teM ArAdhI, tethI tAre koDhI putra zrAze. have devI azne ame mukhathI utsUtra (viparIta-kare tevU ) vacana bolIzuM nahIM. // 17 // mudala na hovAthI koDhI paNa putra hoya te sAro Avo hRdayamA vicAra karI rAjAe devInA varadAnane mAthe dharyu. paLI te anupama kuladevI potAne sthAne cAlI gai. // 10 // bIjA usAsanI AThamI, kahI mohana vijaye DhAla // sa0 // kahe hiMsaka thAnA dhaNI,vali nisuNo vAta rasAla s|| tuMgAraNA artha // zrA bIjA nasAsamI AvamI DhAla zrImohana vijayajIe kahI ce. hiMsaka maMtrI kahe -he dhAlAnagarInA rAjA caMda have Agala rasikavAta sAMjalo. // 15 // // dohA // nija thAnaka padotI surI,pUre tapa raajaan||devii vara rANI jaNI, nAkhyo vadhate vAna // 1 // mujane paNa temI kahyo, saphala surI virataMta // meM tasa dIdhI dhAraNA, karaze jaluM nagavaMta // 2 // - artha / / kuladevI potAnA sthAnamA pohocI gai. rAjAe te tapasyA purI karI. potAnI rANIne rAjAe vadhatA umaMge te varadAnanI vAta kahI. // 1 // pajI rAjAe mane bolAvIne paNa te devIno sarva vRttAMta kahyo. palI meM tene dhAraNA ApI ke, jagavaMta tamAru nakhaM karaze. // 2 // For Personal and Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. rAjana devI vacanathI, jo ehavoe thAya // to tasa kuSTa nivArazuM, karazuM vividha upAya || 3 || rANI muja vANI yakI, raMjI citta makAra // koika jIva tipahija nizA, udara dharyo avatAra // 4 // // valI meM kAMke, he rAjA, kuladevInA vacanathI kadi te koDhI putra thAya, paThI vividha upAya karI tenA koDhane ApaNe nivArazuM // 3 // mArAM vacana sAMjalIne rANI cittamAM rAjI thai. rAtre tenA udaramAM koi jIve avatAra dharyo. ( garbhadhAraNa karyo . ) // 4 // bhUmi nilaya meM jAminI, rAkhI jatane bhUpa // jima lojInI saMpadA, rahe suraMge kUpa // 5 // garna sthiti pUre thaye, prasavyo suta kumAla || nisu sujaga vadhAmaNI, Ape tava bhUpAla // 6 // 83 // jema lonI mANasa potAnI saMpatti suraMgAmAM ke kUvo karI temAM guptarAkhe tema rAjAe potAnI garbhiNI rANIne jUmigRha ( joyarA ) mAM jatanAthI rAkhI // e // garjanI sthiti pUrI yatAM komala putrano prasava thayo. te uttama vadhAmaNI sAMjalI rAjAe tene inAma prApyaM // 6 // // DhAla navamI // yAM hAro sahera jalo yodhANo rAjAjI // zravara jalero yAMhAro mematojI // edezI // sutava mAMDyo nUpa rAjiMdA, nera mUMgala vajaDAvI yAMjI // bAMdhyAM toraNa sarisA dvAra rAjiMdA, dhavala maMgala vajaDAvI yAMjI // 1 // jAyo putra ratana sasanUra ||raa0|| nagaramA vAta te vistajI // ghaNuM darakhyA nAgara vRMda ||raa0|| jima ghanathI kAdaMbarI jI // 2 // artha // rAjA putra janmano mahotsava Arabhyo. jerI, juMgala vagere vAjatro vagaDAvyAM. rAjadvAra upara aai toraNa bAMdhyAM ne dhavala maMgala gavarAvyAM // 1 // tejasvI putra ratnanA janmanI vAta zrAkhA nagaranAM prasarI gai. nagaranA lokonA samUha meghane joi mayUranI paMktinI jema ghaNo harSa pAyA // 2 // karyo caMdrAdika vidhi sarva ||raa0|| purajanathI prachanna paNejI // suta keruM kanakadhvaja nAma // 0 // ullApyaM zrAdara ghaNojI // 3 // suta janma vAsarathI teha ||raa0|| pImita kuSTa rogathIjI // navi auSadha TekI hoya ||raa0|| purava karma prayogathIjI // 4 // artha // nagara lokothI guptapaNe caMdrAdika ( jAtakarmAdika ) sarva vidhi karyo ane ghaNA zrAdathI putra nuM nAma kanakadhvaja evaM pADyuM // 3 // putra janmyo teja divasathI kuSTaroga vaDe pIkAvA lAgyo. pUrvaka nA yogathI te upara koi auSadhanI TekI lAgatI nathI // 4 // Jain Educationa International suta vAdhe bhUmi grahAMde ||raa0|| khAyame rayaNa taNI parejI // puravAsI saghalA loka // rA0 // manamAMhe carija dharejI // 5 // jana yAve nRpa darabAra ||raa0|| kuMvara taNuM mukha nirakhavAja // leI deza videzI lalAma ||raa0|| bhUSaNa tima hiMja navanavAjI // 6 // artha // jema khANamA ratna vadhe tema putra migRha mAM vadhavA lAgyo. saghalA nagaravAsI loka manamAM For Personal and Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya ullAsa 4 Azcarya dharavAM lAgyAM // 5 // loko navanavA deza videzI ratnanAM zrAbhUSaNo lai kumAranuM mukha jovAne rAja darabAra zrAvavA lAgyAM // 6 // dUMto uttara denaM tAsa ||raa0|| rUpa adhika nRpa jAtanojI // surakuMvara iso nahI svarga ||raa0|| saMzaya nahIM e vAtanojI // 7 // koI duSTa nayana saMtApa ||raa0 // hove deta kutathIjI // laghu bAlaka nUIrAM mAMhiM ||raa0|| rAkhIye tithe saMketathIjI // 8 // artha | AvatA lokone huM uttara deto ke, rAjakumAranaM rUpa adhika be. evo svargamAM devakumAra paNa nahIM hoya. e saMzaya vagaranI vAta be // 7 // koI duSTadRSTivAlo Ave tenI dRSTi paDe to saMtApa yAya mAM kuheta jAya. tethI zrame e laghubAlakane joyarAmAM rAkhIe bIe. // 8 // sahU 'mAne sAcI vAta ||raa0|| koi jeda lar3e nahIjI // puravAsIne dIe zIkha ||raa0|| uttaraema kI kahIjI || || suprasaMzA thaI puramahiM ||raa0kuNthr kulo ddhara upanyojI // kar3e sahuko mukhathI ema ||raa0|| pragaTI punyAI nUpanIjI // 10 // // vAta sarve sAcI mAnatA, koi teno jeda letu nahIM. yA pramANo uttara ApI zrApI nagara nA lokone samajAvI zIkha zrApatA hatA. // e // zrathI nagaramA 'rAjAne ghera kulano uddhAra kare tevA kumAravaryA ne rAjAnA puNya pragaTa thayA' ema sadu koi mukhathI kahevA lAgyA. // 10 // araj ravi durlana ||raa0|| dhanya kuMvara avatAranejI // kayA yatana karavA anaMta // 0 // zAstre padAratha sAranejI // 11 // ima loka vacanathI vAta ||raa0|| deza videze vistarIjI // brahmA paNa nalade neda ||raa0|| paracitta vRtti kapaTacarIjI // 12 // // ' kumAranA avatArane dhanya be ke jenuM mukha sUryane nirakhavaM phurlana be. kAraNa ke, uttama padArthonI anaMta jatanA karavAne zAstromAM kahyuM be.' // 11 // zrA pramANe lokonAM vacanathI te vAta deza videzamAM vistAra pAmI. bIjAnI kapaTa jarelI cittavRttino jeda brahmAnA jANavAmAM paNa to nathI . 12 dave lei kiriyANA ko ddi||raa0 // zramArA puranA vyavahArIyAjI // eNe vimalapurIyeM te ||0||vyaapaare pATha dhArIyAjI // 13 // IhAM makaradhvaja bhUpAla ||raa0|| mahake sujasa pado ghaNojI // vyApArIye bheTyo rAya ||raa0|| pAmyuM mAna ghaNuM ghaNuMjI // 14 // artha // evA samayamAM amArA nagaranA vyApArI koTI kariyANA lai vimalapurImAM yAvyA. tyAM vyApAra karavAne caraNa dhAraNa karyA. eTale mukAma karyo. // 13 // vimalapurImAM makaradhvaja nAme rAjA hato. tena satkIrttino paDagho ghaNo vAgI rahyo hato. te vyApArI rAjAne malavA zrAvyA. tene ghaNuM mAna prApta thayuM // 14 // nRpa vyApArI karevAta ||raa0|| zrAvI sutA tava premalAjI // jaI beThI tAta uDhaMga ||raa0piNddiinuut cosaTha kalAjI // 15 // nava yauvanA zazi mukha zuddha ||raannts stuti karatAM na vi bajI // paradezI pAmyA zracaMna // rANA dIvI sutA Adara ghaNejI 16 // rAjAne vyApArI vace vAta thatI hatI, tevAmAM rAjAnI premalA nAme putrI yAvI, te pitA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. nA utsaMge jara beThI. jANe piMjhAkAre cosatakalA ekaThI thara hoya tevI te lAgatI hatI. // 15 // te nava yauvanavAlI hatI. tenu mukha zukla pakSanA caM jevaM hataM, tenI stuti karIe to pAra Ave tema na hataM te kumArIne ghaNA AdarathI joine videzI vyApArI Azcarya pAmyA. // 16 // DhAla navamI bIje ullAsa // raa|| mohanavijaye e kahIjI // mana haraNe caMda nariMda // raa|| hiMsaka mukha hArada lahIjI // 17 // artha // zrA bIjA jabAsanI navamI DhAla zrImohanavijaye kahI . hiMsakamaMtrInA mukhano zrAvo hArda kha rAjA caMda manamA harSa paamyaa.|| 17 // ||dohaa|| amapura vyApArI naNI, pUje vimala purIza // tame kuNa purathI zrAvIyA, kuNa tihAM nUpa jagIza // 1 // zrama bAgala nASo tame, tAsa sakala adhikAra // teNe paNa zrama nUpano, mAMDayo yaza vistAra // 2 // artha // vimalapurInA rAjAe te amArA nagaranA vyApArI ne pujyu. tame kyA nagarathI zrAvyA? te nagaramAM rAjA koNa .1 // 1 // te sarva vRttAMta mArI pAMse kaho. panI te vyApArIe amArA rAjAnA yazano vi. stAra kahevA mAMDyo. // 2 // siMdhu deza siMhala purI, alakAne avatAra // rAjya kare tihAM kanakaratha, guNa pUraNa vasudhAra // 3 // kanakadhvaja suta tehane, kAmarUpa suvi cAra // vidhAtAye tasa sArikho, navi niryo saMsAra // 4 // artha // siMdhudezamA siMhalapurI nagarI je. te jANe alakApurIno avatAra hoya tevI lAge be. temAM guNothI pUrNa evo kanakaratharAjA rAjya kare be. ||3||tene kAmadeva jevo svarUpavAn ane sArA vicAravAlo kanakadhvaja nAme putra . vidhie A saMsAramA tenA jevo ko nirmANa karyo nathI. // 4 // koI kunayana nItithI, rAkhe nuzrA mAMha // tasa darisa e jovA taNo,sahune adhika ubAda // 5 // zrama hUMtI ketI kahu~, kuMvara rUpa prazaMsa // ehamAM jUTha rakhe gaNo, aho zravanI avataMsa // 6 // artha // koznI kudRSTi na pase tevA bhayazrI tene joyarAmA rAkhe be. tenA darzana karavAno sarvane adhika utsAha be. // 5 // he pRthvInA AjUSaNa rUpa rAjA! ame te kuMvaranA rUpanI prazaMsA keTalI karIe.? temAM tame rakhe julu mAnatA. // 6 // ema nisuNI haraSyo ghaj, makaradhvaja nUpAla // kIdhA ema dezI jaNI, zucivezI suvizAla // 7 // artha // A sAMjalI rAjA makaradhvaja ghaNo harSa pAmyo. te amArA dezanA vyApArI tarapha teNe potAnI vizAla dRSTi AropaNa karI. // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 dvitIya uvAsa. // DhAla dshmii|| ||hriiyaa mana laago|| e dezI // makaradhvaja nRpa sAMjalI,kanakadhvajanI khyAta re // AjApati nisuNo, vyApArI kIdhA vidA,kamu valI zrAvajo prajAtare // zrAjA // 1 // vimalapurI mAMde kare, vyApArI vyApAra re ||shraamkrdhvje temAvIne,maMtrI buddhi naMmArare // // // artha // he AnApati! rAjA makaradhvaje A pramANe kanakadhvajanI vikhyAti sAMjalI te vyApArIune vidAya kayA, ane kahyu ke prajAtakAle pAga Avajo. // 1 // te vyApArI vimalapurImAM vyApAra karavA lAgyA. paThI rAjA makaradhvaje budhinA naMDAra rUpa potAno maMtrI bolAvyo. // 2 // kanakadhvajanA rUpanI, saMjalAvI savi vAta re // AmaMtrI kahe ama dhAgale, kima tasa kaho zravadAtare // shraa||3|| nRpa kahe premalA mujasutA, vara prApati thaI ehare ||shraa|| e sarikho vara jo mile, to muja upaje sanehare ||shraa0||4|| artha // tenI Agala kanakadhvaja kumAranA rUpanI vArtA kahI saMjalAvI. maMtrI e kaDaM, tame mArI thA. gala tenI vArtA kema karoge ? // 3 // rAjAe kahyu, mArI premalA kumArI varane yogya azve. jo tene lAyaka vara male to mane ghaNo sneha upje.||4|| e kanakadhvaja sArikho,nahI koI vara saMsAra re ||shraa||jo mana mAne tumataNuM, to karIye niradhAra re ||shraa0 // 5 // maMtrI nisuNI vinave, tame nisuNo mahArAya re // zrA0 // paradezInI vAtamI, te kima mAnI jAya re // A // 6 // artha // e kanakadhvaja jevo vara koi A saMsAramA nazrI. jo tamAlaM mana mAnatuM hoya to ApaNe A kArya karIe. // 5 // maMtrIe te sAMbhalI rAjAne vinaMti karI ke, he rAjA ! eka vAta sAMjalo. evA paradezInI vAta ApaNAthI kema manAya? // 6 // jUDo nalo paNa ApaNo, paradeze zaMsAya re ||aa|| potAnI mAtA jaNI, kiNe zAkinI kahivAyare // thA // 7 // kaMTaka priya nija dezanA, kusuma videzI na kAya re // zrA0 ||tem e vacana vyApArInAM,zrama mana kima pati thAyare ||yaannaa|| artha // potAno luDo hoya ke nalo hoya paNa te paradezamA vakhaNAya. potAnI mAtAne koNa DAkaNa kahe? // 7 // potAnA dezanA kAMTA priya lAge ne ane videzanAM puSpa paNa priyaM lAgatAM nathI, tema A vi dezI vyApArInAM vacana upara amane kema vizvAsa Ave? // 7 // ko zravara jo kuMarano,rUpa vakhANe zrAya re||shraa||to te vAte sAhibA,zrama mana nizcaya thAyare // shraa|| e // ema nisuNI nRpa haraSIyo, kuMarI visarji gehare // aa|| tatdaNa rayavADI caDhyo, sena sahita sasanehare // zrA0 // 10 // artha // he svAmI! jo koi avara mANasa te kuMvaranuM rUpa vakhANe to ApaNA manamA tenA rUpano ni For Personal and Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 87 zcaya thAyaH // 5 // te sAMjalI rAjA harSa pAmyo. pabI premalA kumArIne gharamAM vidAya karI tatkAla sneha sahita moTI senA lai zIkAre nIkalyo. // 10 // mRga mRgayAne kAraNe, puhato bhUpa kAMtAra re // shr0||keddethii zrAvI milyA, maMtrI savAra re // 0 // 11 // keI zvApada sApada karyA, sazrama thayo bhUpAla re // zra0 // lIdho visAmo jai, uMcI sarovara pAla re // 0 // 12 // // rAjA mRgayA karavAne jaMgalamAM zrAvI pohocyo ne tenI paLavADe maMtrI ghone svAra tha tene jar3a mayA // 11 // te vanamAM rAjAe kaka prANIjane ApattimAM nAkhyA. patI rAjAne zrama paDayo, eTale visAmo levAne eka sarovaranI uMcI pAla upara beTho // 12 // rea koika dezanA, sodAgara dhanavaMta re // zra0 // jala pIvA AvyA vahI, te sarapAle mahaMta re // zra0|| 13|| nirmala jala pIdhuM tithe, pADhA nivartyA jAma re // 0 // bolAvyA makaradhvaje, ati AdarathI tAma re // zra0 // 14 // // vAmAM ko dezanA dhanavAn sodAgaro te sarovaranI moTI pAla upara jala pIvAne AvyA. // 13 // sarovaranA nirmala jalanuM pAna karI te jevAmAM pAvAvasyA, tevAmAM rAjA makaradhvaje temane yAdarathI bolAvyA. // 14 // tame paradezI paMthIyA, vicaro deza videza re // thaa| jo dITho hoyato kaho, rija ko vizeSa re // zra0 || 15 || dIso vicakSaNa guNa dharA, pUro zrama mana komare // // tava nRpa Agala vinave, sodAgara kara jomare // zra0 // 16 // // rAjA putra ta paradezI musApharabo; dezavidezamAM vicaro bo; jo kAM paNa vizeSa Azcarya dI hoya to te kaho. // 15 // tame vicakSaNa ne guNavAn dekhAuM bo, mATe kAMi camatkArI vAta kahI mArA manA ko pUrA karo. pI te sodAgaro rAjAnI gala kara jomI vinavavA lAgyA // 16 // bIjA ullAsana mohane, jAkhI dazamI DhAla re // zra0 // caMda yAgala e vAtaDI, kare hiMsaka suvizAla re // 0 // 17 // // zrI mohana vijayajIye bIjA ullAsanI dazamI DhAla kahI be. yA vizAlavArttA hiMsaka maMtrI caMdarAjA pAse kar3e . // 17 // // dohA // svAmI sodAgara zrame, pohotA siMdhu deza // siMhala nagarI kanakaratha, dITho eka nareza // 1 // kanakadhvaja ika tAsa suta, rUpa raMga jaMDAra // deza videze tehano, thayo kIrtti vistAra // 2 // artha || he svAmI! ame sodAgaro siMdhudezamAM gayA hatA, tyAM siMhalanagarImAM kanakaratha nAme eka rAjA jovAmAM // 1 // tene kanakadhvaja nAme eka putra be, te rUpa raMgano bhaMDAra be. tenA rUpa guenI kIrttino deza videzamAM ghaNo vistAra thayo be. // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Go dvitIya ullAsa. paNa rAmade rahe, bAhira nANe rAya // tasa tanu jo lAge pavana, to kusuma jima kumlAya // 3 // rUpa chalaukika tehanuM, paNa navi nirakhyo ke // e carija nisulyo zrame, loka taNe vayaNeNa // 4 // // rAjA te kumArane joyarAmAM rAkhe be. koi divasa bAhera kADhatA nathI. kAraNake, jo tenA zarIre pavana lAge to te puSpanI jema kumalI jAya be // 3 // tenuM alaukika rUpa be paNa koie tene nIrakhyo nathI. me zrAzcarya lokonA mukhazrI sAMjasyu. // 4 // nisuNI sodAgara vidA, karyA tAma bhUpAla // vara niradhAryo manathakI, ghothaI ujamAla // 5 // vyApArI vacane thayo, nUpa jaNI vizavAsa // vanahUMtI saMdhyA samaya, zrAvyo nija zrAvAsa // 6 // artha // sAMjalI rAjA te sodAgarane vidAya karyA neja vara dhAryo. // 5 // te vyApArIjenAM vacana uparathI kAla yo eTale potAne ghera zrAvyo. // 6 // ne pote utsAda dharI potAnI putrImATe terAjAne pUrNa vizvAsa yAvIgayo. vanamAM saMdhyA bhUpe sodAgara vacana, saMjalAvyAM maMtrIza // teNe paNa suprazaMsyo ghaNuM, suMdara vara sujagIza // 7 // artha || rAjA te sodAgaranAM vacana maMtrIne saMjalAvyAM. anekAM ke, temaNe paNa te varanI suMdaratA viSe ghaNI prazaMsA karI // 7 // // DhAla gIyAramI // // dAre lAla navArenagaranA sonImA, mAre vIDhIeko ghamI lAvare lAva | gorIne pAye vIbI jamakAvyo mAjima rAtare lAla // pyAro lAge vIbIja // e zrakaNI // hAMre lAla makaradhvajane vinave, tasa maMtrI mIThI vAcare lAla || svAmI zravaNa na patIjIye, je nirakhIye nayaNe te sAcare lAla || makaradhvajane vinave // e dezI // 1 // koika sevaka ApaNo, tihAM jai jue tasa rU pare lAla // te pADho zrAvI ihAM, kare varNana tema anUpare lAla // 0 // 2 // // maMtrI madhuravANIthI makaradhvajane vinaMti karI ke svAmI sAMjalavA upara pratIti na karAya. netrI joie te sAcI vAta samajavI // 1 // koi ApaNo sevaka tyAM jai tenA rUpane juve ne te pADho ahIM zrAvI te anupama rUpanaM varNana karI batAve // 2 // Jain Educationa International to sAce parAvI, e premalA laThI tAsa re lAla // e nhAnI nadI vAtaDI, kavo bolyo be tapAsa re lAla // ma0 // 3 // maMtrI vacane vyApArIyA, temAvyA bhUpe sAma re lAla // deI Adara naravara kar3e, kIje eka mahArUM kAmare lAla // ma0 // 4 // // to pakSI jevI premalAne tenI sAthe paraNAvavI zrI vAta nAnI sunI nathI. teno pUro For Personal and Private Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ES caMdarAjAno rAsa. tapAsa karavo joze. // 3 // panI maMtrInAM vacanazrI rAjAe te vyApArIune bokhAvyA. temane Adara zrApI rAjAe kahyu, ke, tamo eka mAruM kAma karo // 4 // tame vahilA siMhalapUre, jAu muja temI pradhAna re lAla // kuMara rUpa dekhADajo, ANA leI tuma rAjAna re lAla // ma // 5 // muja kuMtharI sari huve, te kuMvara rUpa sobAhare lAla // to tame sahI niradhArajo, zrIphala devivaahrelaalaam||6|| artha // tame mArA eka pradhAnane sAthe temI siMhalapuramA satvara jAlaM. tyAM rAjAnI AjhAlaz te pradhA nane kuMvaracaM rUpa batAvajo. // 5 // te kumAranuM rUpa jo mArI kuMvarI jevaM hoya to tame utsAhathI zrIphala thApI vivAha-sanna nirdhAra jo. // 6 // pAma tamAro mAnazuM nahI julIye e upagArare lAla // tava vyApArI vinave e kAme kiso iso jAra re lAla // ma0 // 7 // ihAM tama putrI premalA, tihAM kanakarathano. putra re lAla // e bihumAM kahevu kizuM, e behu sarikhaM ghara sUtra re laal||m // artha // zrA kAma karavAzrI ame tamAro pADa mAnIzaM. e upakAra julIzuM nahIM. te sAMjalI vyApArI boDyA-mahArAja,! ekAmamA bATalAbodho nAra kema mUko ge? // 7 // ahiMzrA tamArI kumArI premalA ane tyAM kanakarathanA kumAra kanakadhvaja tebaMnemAM zu kahevAnuM hoya ? tevanenuM sarakhaM gharasUtra aze // 7 // khoDa nahI e joDIye, boDIje svAmI vakIla relAla // evAte mahArAjanI, koDInI navI kIje DhIla re lAla ||maae|| zramathI je thAze cAkarI, tehamAM nahIM rAkhIye ubare lAla // lAla hoye je vAtamAM, te vAte kuNa kare boure lAla // m||10|| artha // he mahArAja! e joDImAM koI jAtanI khoma nathI. tame khuzIthI vakilane (maMtrIne) mokalo. zrAvAtamAM jarApaNa DhIla karavI nahIM. ||e|| amArAdhI je kAMI sevA aze, temAM jarAe uMgaza nahIM rAkhI e. je vAtamAM lAla hoya te vAtamAM koNa nyUnatA rAkhe! // 10 // tava makaradhvaja haraSIu, vyApAra kIdha pasAya re lAla // cAra maMtrI buddhiAgalA, tasa saMge sopyA rAya re lAle ||m||19|| te vyApArI calizrA, saMge karI cAra pra. " dhAna re lAla // haraSa jaryA vATe vahe, nirakhaMtAvana sAnumAna re laal||m||12|| artha // te sAMjalI rAjA makaradhvaja harSapAmyo ane te vyApArI ne prasanna karyA. pI rAjAe potAnA cAra budhimAn maMtrI ne tejanA saMgamAM suprIta ko. // 11 // te vyApArI cAra pradhAnone saMge lazne cATyA. mArgamA vana ane parvato harSathI nIrakhatA hatA. // 15 // siMhala nayarI AvIyA, vyApArI maMtrI teha re lAla // pohotAsaha ApApaNe, gRha maMtrI sahita sasaneha re lAla m||13||jojn jugate saMtoSIzrA, thaI saMdhyA pragaTyo dIpa re lAla // tevyavahArI zrAvIzrA, kanakaratharAya samIpa re lAla // m||15|| artha // tema karatAM te vyApArI maMtrIunI sAthe siMhala nagarImA zrAvyA, tyAM maMtrIsahita te sneha dharatA pota potAne ghera gayA. // 13 // maMtrIne yuktithI jojana karAvI saMtoSa pamADyo. tyAM saMdhyA kAlathayo, eTale dIpaka pragaTa karyA. panI vyApArI kanakarAjAnIpAse zrAvyA. // 14 // 12 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e dvitIya uvAsa neTayo nRpadharI neTaeM, kahI dezanI vAta re lAla // vidhizuM vimala purItaNA, saMjalAvyAsakala avadAtare laalaam||15||tihaaN kanakadhvajanAM rUpanA,saviloke kIdhAMvakhANa re lAla makaradhvaja tihArAjina, nisuNI ghaNuM harakhyo sujANa relaalaam||16|| artha // rAjAne beTI leTa Agala dharI.panI deza videzanI vAta karI. te prasaMge vimakhapurIno sarvavRttAMta vidhiyI saMjalAvyo. // 15 // tejee jaNAvyu ke, ame saghalAe kumAra kanakadhvajanA vakhANa kayI. te sAMjalI tyAMnA sujha rAjA makaradhvaja ghaNo harSa paamyaa.|| 16 // tiNe nRpe zramane teDI, pUjyA valI sakala svarUpa re lAla ||ythaarth ame paNa kadyu, tiNavAte khuzI thayonUpare lAla ||m||1|| premalA labI tehane, je putrI rUpa nivA sare lAla // tuma sutathI vivAhano, mAMDyo be rAye prayAsa re lAla // ma // 1 // artha ||raajaae zramane teDAvI kumAranuM sarva svarUpa puMjyu. amo e je yathArtha hatuM te kaDaM, tevA tathI rAjA khuzI thayA. // 17 // te rAjAne premalA nAme lakSmIsama svarUpavAn putrIne. teno vivAha tamArA putra sA) karavAne rAjAe prayAsa karavA mAMjyo . // 10 // pajaNI DhAla gyAramI, eto mohana vijaye udAsa re khAla // bAgala caMdajI sAMjalo, kahuM tamane vAta prakAza re lAla ||m|| 1 // artha ||shriimohn vijayajIe zrA agIyAramI DhAla udAsathI kahIje. hiMsakamaMtrI kahene, he caMdarAjA, tamane je Agala prakAzakalaM te sAMjato. // 15 // ||dohaa|| te mATe makaradhvaje, zrama sAthe rAjAna // mukayA De maMtrIzvata, cAre bujhinidhAna ||1||shraavii zrame tuma neTIyA, thAsaMge su. jagIza // paNa unnA dhArAMtare, te cAre maMtrIza // 2 // artha / / rAjA makaradhvaje amAmAthe buddhinA jaMDArarUpa potAnA cAra maMtrIu~ne te mATeja mokajhyAve. // 1 // ame to tarata zrAvIne Apane majhyAlIye ane te cAre maMtrI dhAra upara zrAvIne ujAle. // 2 // tava vyavahArI vacanathI, ati haraSyo rAjAna // dAsa pAse temAvIyA, prAhuNamA paradhAna // 3 // praNipati karI neTayo nRpati, zrANI adhika umeda // cihuM mukha stuti tima navanavI, jima brahmA mukha veda // 4 // artha // te vyApArInAM vacanazrI rAjA atiharSa pAmyo bhane te mIjamAna zrayelA maMtrIune sevakane mo. kalI pAse temAvyA. // 3 // cAre maMtrIe adhika umeda dharI rAjAnI neTa karI; jema brahmA cAre mukhazrI veda uccAre tema teue cAre mukhe nava navI stuti krii.|||| ciraM naMda sAnaMda nRpa, zma kahI unA teha // haraSita thayA siMhala dhaNI, sanmAnyA sasaneha // 5 // besAmayA maMtrIsarA, punI kuzala pravRtta // kihAMthI zrAvyA kihAM khage, keNe paravyA mitta // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // 'he rAjA ! cirakAla AnaMda sahita raho,' ema kahI te ujA rahyA. tethI siMhalapati khuzI yayA ane temane sneha sahita sanmAna praapyu.|| 5 // te maMtrIune Asana upara besArI kuzala vRttAMta pugdhu.pahuMke,sane kI bhAjyAne suka jAkara samale koDe mokAmA 956 // cAra mahine eka catura,avasara vacana pravINa // mAmI vAta narezathI, jima karI kahe kukhINa // 7 // artha // te cAra maMtrIThamAM eka ghaNo catura ane avasare bokhavAmAM pravINa hato, teNe kukhIna puruSanI jema rAjAnI sAthe vAta karavA maaNddii.||7|| // DhAla baarmii|| ||raag raamgirii||shraaj DhuMgaztI samavasaraNamAMta kautuka diiEre||e deshii|| maMtrI kahe eka rAja sajAmA,sorathI zrame zrAvyA re||mkrdhvj rAjA zrama kero,tiNe tuma pAse pgvyaare||maa||aho siMhala praju tuma nagarInA,zrAvyA eha vyApArI re // zhoNe thAvI rAjA bAgala, vAta sayala uccArI re||4||2|| artha // te maMtrI kahe . he rAjA! zrame zrArAjasajjAmA soraTha dezamAMdhI zrAvyA bIe. zramArA rAjA makaradhvaja ne, temaNe zramane tamArI pAse mokaDyA . // 1 // he siMhala pranu!zrA tamArA nagaranA vyApArI tyAM AvyA hatA, temaNe zrAvIne A badhI vAta rAjAnI pAgala kahelI // 2 // rUmI tuma taNI kIrti vistArI,vyApArIye zka mAM re||prdeshe je hoe ApaNano, te ruDaM dekhADe re // maM0 // 3 // tuma suta rUpa prazaMsA kIdhI, te na bane kAM kahetAM re||aho khAmI prastAve kahivAye, daza lahetA daza vahetA re // mN||4|| artha // zrA vyApArIe tamArI ujvala kIrti ghaNI vistArI. je potAno dezI videzamAM hoya te ApaNuM sArI karI batAve. // 3 // temaNe tamArA putranI evI prazaMsA karI ke, te amArAthI kahI zakAya tevI nathI. daza khahe ane daza vahe-e kahevata pramANe he svAmI te vAta prastAve kahevAya . // 4 // timaja valI vaNajAre nAkhI, tama suta rUpa prazaMsA re // nRpa suta rUDo tihAM zo acaraja,haMsa kule hoe haMsAregamaputrI ekazramArA nRpane,nAme premalA lachI re // tuma sutathI vivAhataNI gati, aMtara gatithI zvI re // mN||6|| artha // tema valI koI vaNajora paNa tamArA putranA rUpanI prazaMsA kahelI hatI. te ghaTe je. rAjAno putra svarUpavAn hoya temAM zuM zrAzcarya ne ? haMsanA kukhamAM to haMsaja thAya . // 5 // amArA rAjAne eka premalA khajI nAme putrI le. temaNe te putrIno vivAha tamArA putra sAthe karavAne aMtarthI zlA karI // 6 // jo ehavo vara varavA zrAve, aMgaNa rUhuM dIse re // ekanyA e vara niradhAryo, jomI melI jagadIze re // maM0 // // e vyApArI zrame cihuM maMtrI, dIdhA saMga bagAIre // mUkyA khAmI tamAre caraNe, sutathI karaNa sagAI re // maM // // artha // tamArA putra jevo vara varavAne Ave to AMgaNuM sAraM lAge. e kanyAnoe vara nirdhArI mukyo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya ulhAsazrA yogya joDI jagaptatie melavI je. // 7 // A tamArA vyApArIe amo cAra maMtrIune sAye lIdhA ne zrane tamArA kumAranI sAthe sagAI karavAne amone mokaLyA je. // 7 // e kAraNa svAmI zrAvyA bu,karIzra ghaNI sughamAI re||shrm nUpe kaDaM te ame nAkhyu, have tama hAthe vamAI re||maayaatme jima siMhala deza taNA pati,tima te pati soraThano re // sarikhaM nAkAra ma kahizo,kAma nahIM hAM htthnore||1|| zrartha // he svAmI te saMbaMdhane mATe ame sughaDAi karIne zrAvyA bIe. amArA rAjAe je karjA te zrame kahI batAvyaM! have tamArA hAthamAM vaDAije.ehe rAjA! tame jema siMhala dezanA rAjA bo. tema te soracanA rAjA be. tame bane sarakhA ge. mATe nA pADazo nahIM. aa viSe haTha karavAnuM kAma nathI. // 10 // kihAM soraTha kihAM siMhala janapada,thAvyA nUmi uddhaMghI re||melyaa vivAha vinA navi jAlaM, zrame cAre eka saMgI re||mN||11|| upadizo uttara ehano vicArI, kahe siMhala ziradAro re||re nAIla tame pANI pahilA,mojA kAMI utAro re // 1 // artha // kyAM soraTha deza ? ane kyA siMhaladeza ? ame ghaNI jUmi ulaMghana karIne ahIM zrAvyA jIe. ame eka saMge rahenArA cAre maMtrI vivAhano nirNaya karyA vinA jazzuM nahIM. // 11 // tame eno uttara vicArIne Apo siMhalanA saradAroe kahyu, are lAla! tame pANI pehelA mojA kema utAro ge? // 1 // utAvala kIdhe rasa navi hove,dhIrapaNAmAM svaadore||paaliishrmaa utAvala kerA, dhIrA kerA prAsAdo re||mN||13|| tuma nRpane mUke tume zrAvyA,ghaNuMja ghaNuM jalI kIdhI re ||je tame vAta kahI te ame paNa,mAthe caDhAvI lIdhI re // mNg||14|| arth|| utAvala karavAmAM rasa hoto nathI. dhIrajamAMja svAda hoya . utAvalathI pAlo Aya ne ane dhIrajazrI mehela thAya // 13 // tame tamArA rAjAnA mokaTyA AvyA te ghaNuM sAraM karyu tame je vAttoM kahI te ame mAthe caDAvI lIdhI je. // 14 // thAu khasthA vicArI tamane,ehano uttara deNuM re||rdeshaaNtrthii tame zrAvyA, kima dilagIra karezuM re ||mN||15||re sacivo mAhAro bAlUDo,hajIba lage De boTo re // vivAhanI vAtuM tava karazuM, jaba thAze suta moTo re // maM0 // 16 // artha // tame jarA svastha thA. ame vicArIne teno uttara ApIzuM. tame zrATale dUra dezAMtaradhI zrAvyA. temane ame dIlagIra kema karIzuM ? // 15 // he maMtrI! mAro kumAra hajI bAlaka ke. jyAre te moTo thAze tyAre tenA vivAhanI vAta kriishu.|| 16 // hajIya lagaNa aMgaNa navi dIvaM,nurAM mAMhe rahe le re // zrAja lagaNa khole na ramADyo, vivAdanuM zuM kahe je re // mN||17|| dIga viNa tuma nRpanI putrI, kema sagAI kIje re||jo utAvala tamane hove,jovo vara koI bIje re // maM0 // 10 // artha // haju sudhI mArA kumAre gharanuM AMgaNuM paNa dItuM nathI. te hajI joyarAmAM rahe. Aja sudhI tene khole besArI ramADyo nathI, tyAM to tame vivAhanI vAta zuM kaho nage? // 17 // tamArA rAjAnI putrI joyA vagara, sagAI kema karAya ? jo tamAre utAvala hoya to koi bIje ThekANe jara vara juvo. // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa.. mUkyA ima kahI saciva utAre, pratidina uttara vAle re // kahI mohane bIje ullAse, rasa ghaNo bAramI DhAlere // maM0 // 17 // artha | zrApramANe kahI te cAra maMtrIune utAre mokalyA. tevI rIte hamesA uttara vAsyA kare. zrI modana vijaye yA bIjA ullAsanI bAramI DhAla kahI. // 15 // // dohA // siMhala nRpe mujane kayuM, karavo kizo upAya // ima dina dina dezA urI, jolavIyA kiMma jAya // 1 // dhanyA kanyA suta sagada, kima rahize pranna // vAta va vedhe pamI, paradezI ne vayanna // 2 // artha | eka vakhate siMhala rAjAe mane kAM, de maMtri hiMsaka, dave zo upAya karavo? zrAvI rIte prati dina dezAvarI loko kema jolavyA jAya 1 // 1 // zrA kanyA dhanya be paNa ApaNo putra rogI be, e vAta gupta kema raheze zrAvAta kharekhara paradezInAM vacanathI moTA vedhamAM pamI. // 2 // y hiMsaka kUma na kIjIye, kUDa kukarma kuThAra // guNacI DUlo kUma be, kUma kali avatAra // 3 // AzA jara maMtrI zvarA, je zrAvyA be eha // sAca kahI saMpreDIye, jalo jalapaNa te // 4 // artha // he hiMsaka maMtrI ! kadipaNa kUDa karavuM nahIM. kUDa evaM kukarma kUvADA jevuM be. kUDa e guNane nAza karanAra ne kaliyugano avatAra be // 3 // je yA maMtrI zvaro AzA jaryA zrAvyA be, temane satyavAta jAvIpaNe vidAya karIe. teja jalAnI jalAi be. // 4 // kuNa kare, sura kanyA sama premalA, eto koDhI jAta // dekhata pekhata ghaTatI e vAta // 5 // kUDa ghaNAM kIdhAM daze, pUrva ve nizaMka // to suta kanakadhvaja jaNI, thayo sakuSTa kalaMka // 6 // artha // tenI putrI premalA devakanyA jevI be ne ApaNo putra koDhI be. dekhI pekhIne zrAvI ghaTatI vAta koNa kare. // 5 // pUrva nave niHzaMka thaine ghaNAM kUDA kAma karyA daze, to ApaNo kumAra kanakadhvaja kuSTanA rogathI kalaMkita thayo che. // 6 // muja mana to cAle nahIM, karatAM e anyAya // hiMsaka je tujane ruce, te tuM kara hita lAya // g // artha // zravo anyAya karatAM mAruM mana cAlatuM nathI. he maMtrI hiMsaka ! tane je rUce te tuM hita khAne karya. // 7 // // DhAla teramI // // jUtA bolAre yAdavA // tene kalI na zake koya // e dezI // hAMjI hAMjI ke siMhala rAyane meM kayuM, tuma suta karma vaseNa // kuSTa be paNa te dajI, navi jAyo be keNa // mITho jUge saMsAramAM // 1 // jUTa be saMpatti mUla // jUThe koTa pAlaTIye // jUThe vaza pratikUla // mI0 // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ esa dvitIya uvAsa artha // meM siMhakha rAjAne kAM, he svAmI! tamAro kumAra karmanA vazayI kuSTI ne. paNa te hajI konA jANavAmAM nathI. A saMsAramA jUThI vAta mIThI khAge . // 1 // saMpattinuM mUla jUnamA ne. jUtathI koTa palaTAi jAya . ane je pratikUla hoya te paNa jUtathI vaza tha jAya // 2 // .. ho0 // etA dIha je jure // rAkhyo suta ze kAja // jUto mUlathI eDavo // karavo na hato mahArAja // mI0 // 3 // ho0 // bIho jo jUTha thakI have, e zo bAlaka khela // dIhAM jihAM lage pAparA, tihAM lage rUpArela // mI0 // 4 // artha // he mahArAja!zrATalA divasa sudhI kuMvarane joyarAmAM kema rAkhyA? mUlathI e jUlAi karavIja nhtii.||3|| have tame jUtathI bIho bage e kevI vAta kahevAyI zrAvo bAkhakano khela kema karo gejyAM khagI pAdharA divasa hoya tyAM khagI rupArekha hoya // 4 // hAMga // AvyA je paradezathI, moTI rAkhIjI cAha // rAjiMda kema na kIjIye, mana gamato vivAha ||mii0||5||haa|| kula devI zrArAdhazu, karazuM putra niroga // hIyaDAthI rakhe hAratA, melazuM sarva sNjog|| mii0||6|| artha // he rAjeMja ! je moTI cAhanA rAkhI paradezI zrahiM AvyA ne, temanA manane gamato vivAha kema na karIe. ||5||svaamii, zrApaNe kukhadevInI ArAdhanA karIzuM ane putrane nirogI karIzaM. rakhe hRdayamAM hArI jatA. sarva saMyogane melvshu.||6|| hAMAcorIye nara je pesaze,rAkhaze tehanI saar|| koDI ekanI zocanA, rAkhazomAM vasudhAra // mii0||7|| haaN0|| siMhasarAya suNI zsyuM, mujane DhAlI zeSa // jogava tuM tAharu kayu, huM na lahuM lavaleza // mI0 // 7 // artha // he pRthvIpati ! je mANasa corI karavA peze te tenI (potAnI) sAravAra rAkhe . tame eka komI mAtranI zocanA rAkhazo nahIM. // 7 // siMhalarAjAe te sAMjalIne mane kahyu ke, he maMtrI | tuM tAraM karyu logavya. huM temA lava kheza jAga sahIza nahIM. // 7 // haaN||shm kahitAM tihAM vIyA,te cAre maMtrIzAsiMhala nUpane vinavyu, suNa yavanInA Iza // mI0 ||e|| hAM // vAtaDIye viramAviyA, amane etA dIha // jore prIta bane nahIM, re kSatrIvara siMha ||mii0||10|| artha // ema kahetA tyAM cAre maMtrI zrAvyA. tee siMhalarAjAne vinaMti karI ke, he pRthvIpati, zramArI eka araja sAMjaso. ||e|| amone ATalA divasa vArtA karatAMja vItAvI dIghA. he kSatriya siMha, bakhAkAre prIti thAya nahIM. // 10 // hAMgA bIjI ko kanyakA,paraNaze tumaco putra // to ame corI zI karI, zyoM ulavyo ghara sUtra // mii||11|| hAMgA nRpa sutane nRpanI sutA, paraNe eha pratIta // te to tume karatA nathI, navalI jagamA rIta // mI0 // 12 // artha // jyAre tamAro putra ko bIjI kanyA parapaze, to zrame zI corI karI ane kogharasUtra bagA For Personal and Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. ee DyuM ! // 11 // rAjAnA putrane rAjAnI putrI paraNe e vAta pratIta be. te vAta tame karatA nayI e jagatmAM navI rIta be // 12 // daaN0|| tuma sutanI zrama kanyakA, strI kahevANI Aja // te bIjAne ApazuM, zIradeze tuma lAja // mI0 // 13 // dAMgalI cAlI zravI ghare, kuNa veSe te // kimaDAhyA thara sAhibA, avasara cUko eha // mI0 // 14 // artha // zramArA svAmInI kanyA tamArA putranI strI kahevANI, have te zrame bIjAne pazuM to pI tamArI zI lAja raheze // 13 // ghera khamI zrAve tenI koNa upekSA kare ? he sAheba ! Apa suru yaine zrA avasara kema ko bo 1 // 14 // meM tava rAyane vinavyuM, avadhAro aradAsa // zraza vibuddhA zravidyA, te kima kIje nirAza ||mii||15|| daaN0|| pAya upAmI je khAvIyA, phogaTa pharaze kema // e kanakadhvaja premalA, paraNe vadhaze prema // mI0 // 16 // // samaye meM rAnAne vinaMti karI ke, svAmI, yA maMtrIjanI vinaMti dhyAnamAM byo. te AzA jarelA zrAvyA ne temane nirAza kema karAya 1 // 15 // je paradezI paga upAkI AvyA be, te pAlA phogaTa kema pharaze. 1 vA kanakadhvaja ne premalA paraNe, tethI temano prema vadhaze // 16 // tion pathI upara vaTa thaI, meM melyo vivAda // bhUpa jaNI gamijaM nahI, dekhI nipaTa kurA // mI0 // 17 // haaN0|| zrIphala tAma aMgIkayuM, vadecyAM phophala pAna // hIyaDe raMga ralI thayA, te cAre supradhAna // mI0 // 18 // artha // paDhI rAjAnI upara vaTa thai meM vivAdanI hA pADI. aMdara rAjAne temAM kapaTa lAgavAthI te vAta mI nahIM. // 17 // manuM zrIphala aMgIkAra karyu. sarvane phophalapAna veheMcavAmAM zrAvyAM. tethI cAre pradhAno hRdayamAM AnaMda magna ai gayA. // 10 // haaN0|| teramI bIjA ullAsanI, mohane jAkhI DhAla // Agala caMdajI sAMjalo, kUDa kathA suvizAla // mI0 // 17 // // zrImohana vijaye bIjA uccAsanI teramI DhAla kahI be. he caMdarAjA ! tenI zrAgasa je vizAla kUDa thayAM be te sAMjalo. // 19 // // dohA // saya sayala jelAM masyAM, thaI vadhAI jora // guNizraNa ghaNA gaha kIyA, jima pAvasa Rtu mora // 1 // te cihuM jaNa darakhI kahe, kI dho zrama upakAra // paNa zramane te kuMarano, dekhADo dedAra // 2 // artha // sAno ekaThAM masyAM. jorathI vadhAmaNI puruSo harSa pAmavA lAgyA. // 1 // te cAre pradhAnoe karyo, paNa mone te kumAranI mUrti dekhADo. // 2 // Jain Educationa International pravarttamA lAgI. varSA RtumAM mayUranI jema ghaNAguNI harSazrI kAM, maMtrIrAja, tame zramAro moTo upakAra For Personal and Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya udAsa. jIma zrama svAmI zrAgale,kahIzeja virtNt||knkdhvj jovA jaNI, ghaNI amane mana khaMta // 3 // thAze kRtAratha premalA, paraNIne mahArAja // nayaNe dekhAmI zramajaNI, karo kRtAraya zrAja // 4 // artha // te kuMvarane joi ame te vRttAMta amArA rAjAnI pAse jaNAvIe. kumAra kanakadhvajane jovAnI zramane ghaNI khaMta le. // 3 // he mahArAja! rAjakumArI premalA tene paraNIne kRtArtha zrAze ane amone najare batAjI Aja kRtArtha kro.||4|| meM tava buddhi racI kaDaM, kuMara rahe mosAla // ihAMthI joyaNa doDhase, alago jaNe vizAla // 5 // paNa nUmI gRhamA rahe, eka dhAva tasa saMga // adhyApaka bAhira rahI, kalA zikhAve caMga // 6 // artha // he caMdarAjA ! te vakhate meM budhinI yukti racI kaDaM ke, kumAra temanA mozAlamA rahe be. te zrahIthI doDhaso yojana ne. tyAM alagA rahIne nizAle laNe . // 5 // tyAM paNa nUmigRhamA rahe . tenI sAye mAtra eka dhAvya . teno adhyApaka (zikSA gurU) paNa bAhera rahIne uttama kalA shiikhve.||6|| te darisaNa ati dohikho, tuma cIDaM e zI zrAza // ravi paNa pharasI navi zakayo, to tumazI guMjAza // 7||praahnndde haTha mAmIu, kuMvara nirakhaNa jAma // te cihUM temI zrAvIu, mAdare maMdira tAma // 7 // artha // temanA darzana ati surkhana je. tamArA cArene to e AzAzI rAkhavI. 1 sUrya paNa tene pharasI zakato nathI, to tamArI zI guMjAsa 1 // 7 // te mIjamAnoe kuMbara jovAnI haTha karavAmAMDI panI hu~ te cAre maMtrIne teDI ghera zrAvyo. // // . // DhAla caudmii|| // kAnUDe ema zuM kI, re, mAharuM manaDuM harIne lIdhuM re // e dezI // maMdira teDyA maMtrI re, je haMtA soraTha gaMtrI re // tailAdika yoge navADyA re, kezara ghanasAra amAjyAre // 1 // AsaNa vAsaNa maMDAvyAre, jojana jugate \ jamAvyAre // tima dIdhAM pAna sopArI re, karyA sIta samIra besArI re // 2 // artha // sorata dezamA janArA te maMtrIu~ne maMdiramAM besAryA. pI taila vigereno yoga karI temane nhavarAvyA zrane kezara kapUranA vilepana ko,||1|| pajI zrAsanapara besArI pAtra maMgAvyAM. temAM uttama jojana pIrasI premazrI temane jamAkhyA. panI pAnasopArI ApI besArIne zItala pavana ddhokhaavyaa.||2|| cAha cUraNa pAvyA khAMmI re,zma tehathI laTapaTa mAMmIrezAnUSaNa maNimAMjarIyAMre, Agala leI tehane dharIyarei // 3 // sanmAnyA nUSaNa thApI re, jaga lojasamo nahI pApIre // paradezI kare valI zrADore,amane nRpa putra dekhADore // 4 // artha // paLI cAhanAthI khAMDelA cUrNa khavarAnyAM. evI rIte temanI khaTapaTa karavA mAMDI. panI maNijaDita AjUSaNo temanI pAgala dharyA ||3||shraajuussnno sAthe pozAka zrApI sanmAna kayu. zrA jagatmA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2012 Yin Ci 2 006 9 10 Nian THU CHI TIET THI HANH Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. e kholanA jevo koI pApI nazrI. teTAlu karyAM batA paNa te paradezI maMtrI e AI pujyuM ke, amane te rAjaputra batAvo. // 4 // meM jAkhyo kuMara rUpAlo re phari phari zuM uttara vAlore // je vAte tuma nRpa khIje re,te vAto zrame kima kIje re ||5||saat galaNo galI jala pIjere kIje kapaTa koI thala biijere||e kuMara nathI kAMInoretume jAIja sahI kriimaanore||6|| artha // meM khAtrIzrI kAM ne ke, kuMvara rUpAlA . vArevAre zuM puge ge, je vAte tamArA rAjA gusse thAya, te vAta ame kema karIe ? // 5 // sAta galaNe galIne pANI pIe jIe. jo kapaTa karavU hoya tobIje ThekANe karIe. e kuMvara kAi bAno nathI, e vAta sahI karIne mAnajo. // 6 // zrame kIdhuM ne kAma vimAsIre,nahIM hoe tumArI haaNsiire||shrm yogya nahI e ThekAeM re,tuma vacana zrame na lopANuM re // 7 // koI zukana nale tume zrAvyAre, karyA kAraja savi mana jAvyAre ||premlaa sarakhI nahI bIjIre, mana sAce gaurI pUjIre // 7 // - artha // ame A kAma vicArIne karyu be. yA kAryamAM tamArI hAMsI thaze nahIM. amAre yogya tamAraM ThekANuM nathI, paNa tamAraM vacana amArAthI lopI zakANuM nahIM. // 7 // tame koi sArA zukane AvelA ke jethI tame mana gamatuM kArya kayu. premalA jevI koi bIjI lAgya zAlI nahIM. teNIe sAcA manazrI gaurInI pUjA karI haze. // 7 // haTha ema karozA mATere,ame vecco arahaTa rottosaattere||tume na karo nipaTa ugAI re,thaI lekha likhita sagAIre ||nnaa phosalAvyA vaza navi zrAvyAre,komi koki Take llcaavyaare||tv pADo uttara navi kIdhore,jANo mAMja nilADe kIdhore // 1 // artha // he maMtrI, tame kuMvara jovAno haTha zA mATe karo ge? ame eka roTalA mATe sonayo vecyo be. have tame ugAi karo nahIM. eto lekhe lakhelI sagAi ajha cukii.|| e|| evI rIte phosalAvyA paNa te vaza thayA nahIM, par3I temane koTI koTI rUpIthA ApavAnuM kahI lalacAvyA. tarataja te e pAge uttara zrApyo nahIM. jANe DAma dIdho hoya tema az gayA. // 10 // hu~tA je nIlA pIlAre, paNa dekhI TakA thayA zIlAre // pheravyA vacane teNe cAre re, ame kahUM buM lagana dina kyArere // 11 // nRpa pAse sahu phiri zrAvyAre, paMDita jozI temAvyAre // SaTramAse lagana niradhAryure. phiri pAvaM kiNe na pcaaryure||12|| artha // je lIlApIlA atA hatA, te rUpIA dekhIne zIlA zrai gayA. te cAre ne vacanathI pheravIdIdhA ane pubyu ke, have lagnano divasa kyAre be? // 11 // sarve pharIne rAjA pAse AvyA. tyAM paMDita joSIu~ne bolAvyA. temaNe tyArathI u mAse lagna nirdhAryA. te pAcu koie pheravyu nahIM. // 12 // sanamAnyA siMhala nUpere,zIkha mAgI cihuMjaNe copere||caalyaa paradezI haraSI re,vATamalI sorahanI nirkhiire||13||dhaaglthii dAma calAvyAre,zma karatAM vimala purI shraavyaare|| nUpatine praNamI suNAre, cokasa kIdhI je sagAre // 14 // 13 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja dvitIya ulhAsa. __ artha // siMhala rAjAe temanuM sanmAna karyu. cAre jaNe satvara javAne zIkhamAgI. paThI zIkha ApavAthI / te cAre videzI harSathI soragnI vATa jotA cATyA // 13 // temaNe makhelA rUpIA AgalathI mokalAvyA. te vimalapurIe zrAvI pohocyA. rAjAne praNAma karI saMjalAvyu ke,premalA lakSmInI sagAI krii.||1|| makaradhvaja cihune prasihAre,cAra lAkha pasAya te diidhaare||kaaNsh kUkuM hIye navi Aeyu re,dholu savidha te jAeyuM re||15|| puMThalathI ame suprasi hire, sAmagrI jAnanI kIdhIre // siNAgAryA gaja ratha ghoDAre, jAnazyA sabala sajomAre // 16 // artha // rAjA makaradhvaja khuzI ayo. te cAre prakhyAta maMtrIune prasAdazrI cAra lAkha sonaiyA ApyA; tenA hRdayamAM kAM paNa kapaTa lAgyuM nahIM. jeTaluM dholuM teTalu udha jaaeyu.|| 15 // pAlathI zrame prasiddha paNe jAnanI sAmagrI taiyAra karI. hAthI, ghoDA ane ratha zaNagAryA. samAna vayanA sarakhA sabala jAnaiyA taiyAra karyA. // 16 // puraloka milI saha puDhere,eha halaphala kAraNa zuM re||naakhe saha eha jaNAI re,nRpa naMdana paraNavA jAI re // 17 // rUpe je je zrApharIvAre, puravAsI jovA TaraparIthA re // zrame kIdhI sayala sajAI re, moTAM nisANa vajAI re // 10 // artha // nagaranA lokI malIne puvvA lAgyA ke, A dhAmadhUma avAnuM zuM kAraNa le ? tyAre sarve kahevA yA ke, rAjakumAra paraNavA jaayce.||17|| kamAranA rUpane mATe je loko zrApharI gayA hatA, te tene jovAne taraphamIzrA mAravA lAgyA. panI ame sarva prakAranI taiyArI karI moTA nizANa vagaDAvyAM // 1 // DhAla caudamI bIje jabAse re kahI mohana vacana vilAse re // ima je je hiMsaka kahe je re, hArada nRpa caMda lahe re // 1 // artha // bIjA nasAsanI A caudamI DhAla zrImohanavijaye vacananA vilAsazrI kahI je. ema hiMsaka maMtrI je je kahe teno hArda caMdarAjA letA jAya . // 15 // ||dohaa // nolo siMhala nUpati, nASe muja ziratAja // re jumA kanyA . taNo, kAMza bigADe kAja // 1 // corImAM cAvU thaze, kanakadhva januM rUpa // kima paraNaze premalA, zma muja nASe nUpa // 2 // artha // mArA mastakano tAja lolo siMhalarAjA bolyo. are! muMDA hiMsaka maMtrI, te kanyAgeM kArya zA mATe bIgA? // 1 // valI kanakadhvajanuM rUpa corImA pragaTa thaze. mane ebuM nAse ne ke, panI premalA tene zI rIte paraNaze? // 5 // thArAdhI kula devatA, thaI pragaTa supravINa // kSaNa kSaNa kima tuM mujAne, thAkarSe thaI dINa // 3 // nUpa jaNe mAtA suNo, kare ayukta pradhAna // paNa tuma hAthe jItavaM mUja eha tAna // 4 // artha // panI ame kuladevIne ArAdhI, eTale te pravINavI kSaNamAM pragaTa ayAM bhane kA ke,are! rAjA For Personal and Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 10 774799 83 G3 TAG Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. ss tuM dInaya kSaNe kSaNe mane kema AkarSI bolAve be ? // 3 // rAjA bolyo. mAtA sAMjalo, zrA pradhAna yukta kArya kare be. paNa mAre to tamAre hAthe jitavAnuM be ne mUlathI mane eja tAna be // 4 // roga rahita suta karo, tuM kula trAtA saMta // zrave bIka yadA tadA, sahu dinakara nirakhaMta ||2|| tava devIye upadizyuM, karma roga vijaya || paNa vAriza ciMtA sakala, koka karI upAya ||6|| ||de mAtA ! tame kulanI mAtA bo, zrI kumArane roga rahita karo. jyAre bIMka Ave tyAre sarva sUryana sAmuMjuve . // 5 // tyAre devIe upadeza karyo ke, rAjA ! karmano roga jato nathI, paNa koika upAya karIne tArI sarva ciMtA TAlI nAkhIza // 6 // lagana samaya jAnRpati, nAri vimAta saheta // zrAvI paraze premalA, e tuma zrama saMketa ||7|| ema kahI devI gaI, thaI dhIraja manamAMha | siMhala nRpa dUu khuzI, jAna sajI uThAha // 8 // // jyA lagnano samaya Avaze, tyAre premalAne AjA nagarIno rAjA nArI tathA vimAtA sAthe yAvI paraze, e mAro saMketa be. // 7 // yA pramANe kahI te devI cAlI gai rAjAnA manamAM dhIraja yAvI, pabI siMhalarAjA khuzI thayo ne utsAhathI jAna taiyAra karI // 8 // // DhAla paMdaramI // // kasIyAne taMbu. ThAkora mArA khamAkIyA ho mAharA sAhibA // e dezI // kasayAne taMbu siMhala rAye khamA kIyA ho // maahaaraa0|| nija kula devI taNe re vacana, rasiyAne kesarIyA kamadhaja kIdhA jAnIyAho // maa0|| jANo ke vikasita paMkaja vana ||k0||1|| kAlone matavAlo varasAlAno sahodarUre // mA0 // madara zi gAryA mAtaMga, mAMgI bAmI parudAvAsI jarakesI ho| viNa tu jAvaDAno ho raMga 2 // siMhala rAjA kasI taMbu khamA karyA. ne potAnI kuladevInAM vacanathI rasiyA ne kezarI jAnaiyA taiyAra karyA. te jANe vikAza pAmeluM kamalavana hoya tevA lAge be. // 1 // meghano jANe sahodara hoya tevA madakarato kAlo hAthI zaNagAryo. tenI upara jarakasI paDadAvAlI eka aMbADI mAMDI. te zatuvagara jAUvaDAnA raMga jevI lAgatI hatI. // 2 // kanakadhvaja te mAMhe cAhezuM besAmIja ho // maa0|| nipaTa kapaTa yatana karI bahUnaMta, keNehI navi jANyo je zrame zrAyo jAnameM ho // maa0|| poDhI khAmI mAMgI moDhI anaMta ||k0||3|| parahu~tI padharAvyA zrAvyA e zrAmaMbare ho | mA0 // kramatA anukrame suMdara paMtha, cAvIne chAme maliyA vimalapurInA rAyane ho || mA0 // ehamAM jUTha nathI kAMI aMta // 4 // // aMbADI para kanakadhvajane kapaTa jarelI ghaNI jAtanI yatanAthI besAryo. tene jAnamAM lAvyA be ema koinA jANavAmAM zrAvyaM nahIM. tenI khADI moTI cokI vAlI doThI besArI dIdhI. // 3 // moTA cADaMbare zrAvelA amane nagaramA padharAvyA. anukrame suMdara mArge cAlatA me vI vimalapurInA rAjAne majhyA. mAM koi jubuM nathI. // 4 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 dvitIya udAsa. dIdho ne utAro avadhArojI zrama jaNI ho||maa|| jojana yojana yugati atula, pANI grahaNanI rajanI rAjana e je AjanI hogamAvaraze zramasuta premalAlabAka0 5 kuladevI saMkete tumace hete sevakA homaa|| kahI tasa nAma zrane re nisANa, e puranI ukaphole sAte pole mUkIyA ho ||maa||avsr divasa taNo avasAna // k||6|| artha // rAjAe amone utAro dIdho. nojana pAnanI yukti ghaNI uttama karI ke. he rAjA caMda! zrAje te pANigrahaNa karavAnI rAtri le. amArA kuMvara premalA lakSmIne Aja varaze. // 5 // kuladevInA saMketa pramANe tamAraM nAma ane nizANa kahI A nagaranA sAte daravAje sevakone mokalAvyA be. lagnano avasara divasanA asta zraye // 6 // nArI bihu~nI joDe keDe tumane nirkhiyaahomaa||prnnmyaa tehuNe kahI nRpa caMda, padharAvyA mananAvyA heje tamane ama lage ho|maa||shrme paNa dekhI pAmyA aanNdaakaa|| nAkhI e je vAto huMtI sAto dhAtanI hogmaa|| tumathI sAca vayano aMza, ehamAM jo koza kUmuto, ama nRpanA paya babUM ho||maa|| aho aho bAnApura avataMsa ||knnaa|| artha // tevAmAM be strInI jome tamane nIrakhyA. rAjA caMda ge ema jANI praNAma karyo. panI mana jAvatA evA tamane ahIM amArA lagI padharAvyA. ane ame dekhIne AnaMda paamyaa.|| 7 // he AnA nagarInA zralaMkAra, je kharekharI vAta hatI, te tamArI Agala nivedana karI . tamArI sAthe sAcavaTanoja aMza . jo AmAM kAMza kUr3eM hoya to mArA rAjAno page hAtha . // 7 // zravadhAro vinataDI sAro kAraja mAdarUM ho ||maa0 // paraNI zrApe e premalA nAra, nADe jo nahI paraNoto ame dharaNo ghAlazuM ho // maa|| have tama zaraNe zNa saM sAra // ka0 // e|| e pAMce jIvADo boDo thAmo caMdajI ho ||maa|| have rakhe haM sADo urjana janna, jAzo jo karI tADo Amo pADo jAgaze ho||maa0 // narapati keruM ne sadana zrAsanna // ka0 // 10 // artha // he rAjA, amArI vinaMti dhyAnamAM lai A kArya siddha karo. e premalA lakSmIne nADe paraNI Apo. jo nApADazo to ame pAga jazzuM nahIM; have A saMsAramA tamArUM zaraNa . // e|| he rAjAcaMda, e pAMce ne jIvADo; A A AvyuM te kADho. rakhe have urjanone hasAvatA, jo tame tADa karI cATyA jAzo to palI ahIM ADoza pAmoza jAgaze. ahIM rAjAnuM ghara najika . // 10 // pahilA paNa nara nADe lADe paraNyA beghaNA ho // maa0|| to zhAM tumane nahI ko doSa, rayaNI to vihANI radeze kahANI jugo juge ho // maa0|| kima tume thaI rahyA mahIno pos|| ka0 // 11 // tumamAMhe zrama sutamAM aMtara ko DIno nahI ho // maa0|| zrama kuladevI vacanathI caMDa, AnaMde zma caMde baMde sAMjavyuM ho // mA0 // aMzaka hiMsaka vAlAjI phaMda // ka0 // 15 // artha // he rAjA,pUrve AvI rIte ghaNA puruSo nADe paraNyA ce. tethI tamane zrA kArya karavAmAM kAMi doSa For Personal and Private Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 101 nathI. zrA rAta cAlI jaze ane jugejuga AkahANI rahI jaze. tame poSa mAsanI jama aMDA kema az rahyA ge? // 11 // tamArA ane mArA putramA komIno paNa aMtara nathI. he caMJarAjA, kuladevInAM vacanazrI ame kahIe bIe. zrApramANe caMja rAjAe hiMsaka maMtrInA phaMdane gaNI badhu sAMjalI lIdhuM. // 12 // siMhala nRpane caMde paramAnaMde vinavyu ho // mA0 // e tuma karavI na ghaTe zra nIta, hiMsakane ulaMjo dIje kehI vAtano ho // mA0 // dIse De tumacI khoTIjI rIta // kam // 13 // paraNIne kima zrApuM pAnI zrAbI gehinI ho|| // mA // kiNa vidha lAjavIyeM dAtrIvaTa, rAjAye matrIye caMdanuM cita rIja vyuM ho // mA0 // jimatima karIkUma kapaTa // ka0 // 14 // artha // pI caMgharAjAe parama AnaMdathI siMhala rAjAne vinaMti karI ke, AI anItinuM kAma karavU tamane ghaTita nathI. yA bAbata A hiMsaka maMtrIne kazvAtano saMlo devo ? A tenI rIta ghaNI khoTI ne. // 13 // kadi jo hu~ paraNuM to pI e strIne pAnI kema ApuM. ! tema karI datrivaTane kema khajAvaM.! panI rAjA zrane maMtri hiMsake caMdanA cittane ghaNA ghaNA kuDa karIne riiuuvyu.|| 14 // jaMmI mata bAlocI caMde hAkAro laNyo ho // mA0 // haraSita mana dUja siMhala mahIpAla ||naassii mohana vijaye e bIjA udAsa nIho // mA0 // pAvana panaramI DhAla rasAla ||k0 // 15 // artha // jevaTe caMdarAjAe jaMDo vicAra karI hApADI; eTale siMhalarAjA harSa pAmyo. zrImAhena vijayajI e thA bIjA ullAsanI pavitra ane rasika paMdaramI DhAla kahI . // 15 // ||dohaa|| caMcala caMda cakora jima, navi cUko avisANa // kara pIDaNa nAvIvaze, kIdho tAma pramANa // 1 // siMhalarAye caMdanu, kI paramapavitra // paderAvyo bahu mUlano, varano veza vicitra // 2 // artha // cakorapakSInI jema caMcala evo caMdarAja avasAna cukyo nahIM. nAvi yoge pANigrahaNa kara vAnuM kabula kyu.||1|| siMhala rAjAe caMdanA zarIrane parama pavitra karyu. ane varano bahUmUTyavAlo vi citra veza tene peheraavyo.||2|| rathasejavAlA saja kIyA, joDyA vRSana turaMga // raNaNa naNaNa bahu raNaphaNe, raMgAcaMgasuraMga // 3 // buMba kuMba kAvA lulita, za NagArI sukhapAla // jANIye darakha samughamAM, nAvA taraya vizAla // 4 // atharathanI sA bakhada ane ghoDA taiyAra karI joDyA. te suMdarapaNe AnaMdazrI TaNaTaNa zabda karavA lAgyA. // 3 // DhuMba kuMba karatAM saNagArelA sukhapAla jANe harSanA samujamAM vizAla nAva taratA hoya tema dekhaayaa|||| gaNaNe gumI gayaNa lageM, paMcaraMga bahuta // jANIyeM surakanyA maNI, vararAjA nirakhaMta // 5 // pharaharIyA nejA pavana, khiMkha NIu UNaNaMta // khabara kare manu surajaNI, caMda jeha paraNaMta // 6 // For Personal and Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 dvitIya ullAsa. artha // paMcaraMgI bahujAtanI gaurI AkAza sudhI uMce rahI jotI hatI, te jANe deva kanyA mI va rAjAne nirakhatI hoya tevI lAgatI hatI. // 5 // nejA patAkA pavanamAM pharakavA lAgyA. temAM rahelI ghugha Adno ghamakAra thavA lAgyo. te jANe caMdarAjA paraNe be-e khabara devatAne patI hoya tema jaNAya be. // 6 // baMda TakorA gamagaDe, vAje guhira nisANa // nAde pUrANo gayA, saMkAsurarANa // 7 // sAMbelA ziNagArIyA, maha maha gaMdha ma hila // varaghoDe joDe caDe caDhIyA lagana pahila // 8 // // baMdanA korA gAjatA hatA. gaMbhIra nizAna vAgI rahyAM tAM. AkAza nAdathI jarAi gayuM. tethI devarAja iMdra zaMkA pAmavA lAgyo. // 7 // sAMbelA zaNagAravAmAM AvyA. jeTa suMgaMdhathI behekI rahyAM datAM; lagnanA samaya upara vara ghoDAnI sAthe caDyA hatA. // 8 // // DhAla solamI // zrAvyA comAsAnA dAhAmAre, caDajo cAkhamIyeM // sAsu pUbe bahUvAta, ve vara laTakato // e dezI // rAga malhAra // jove vimalapunAvAsI, gokhe gokhe mRgAdI re // ve siMhalano bAvo, paraNavA premalAlabI re // 1 // artha || vimalapurInA loko jovA zrAvyA. mehelanA gokhe gokhe mRganA jevA locanavAlI strI zrAvI kahevA lAgI ke, jur3e yA premalA lakSIne paravAne siMhalano rAjakumAra paraNavA ve be. // 1 // ve vara laTakato, kanakadhvaja nararAja // galiyeM aTakato // e zra kI // 1 // sahasagame dIvA jagamagate, ravi nizi mAnI re // paNa paraNavA caMdane mAnuM kIdhA kiraNane jAnI re // zrA0 // 2 // * artha // yA kanakadhvaja rAjA laTakaMto ne galIe galIe aTakaMto khAve be. yA hajAro dIvArDa U gama be. tethI rAtrI mAnIne sUrya to na zrAvyo paNa yA kIraNone joi caMdra ( caMda ) paraNavA zrAve be. ema huM mAnuM buM // 2 // caMda caDhyo dina karane vAhAne, e paNa carija jANo re // caMda taNe game kanakadhvaja, sohalA mAMde gavANo re // zra0 // 3 // paMkhA pavana karaMtA janane, phira phira kahe mama bIjo re // nahI nahI nahI e ka nakadhvaja, eto vara koNa bIjo re // zra0 // 4 // // sUrya bAne caMda caDyo --e AzcaryanI vAta be. tema caMdane ThekANe kanakadhvaja gavANo e pa AzcaryanI vAta be. // 3 // lokone pavana karatA paMkhArja jANe kahetA hoya ke, tame khIjazo nahIM, yA ka nakadhvaja vara nathI paNa koi bIjo be. // 4 // Jain Educationa International kAnere jehavo vara sAMjalatA tehavoja nayaNe dITho re | ApaNa DA nRpatanujA kero, pUrava pAtaka nITho re // zrA0 // 5 // zro For Personal and Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. dhAtA dhana ehanI mAtA, jAyo suta dedArure // ehane Aga la sura kupa lekhe, rUpa banyo be vArU re // 0 // 6 // artha // te samaye loko vAto karavA lAgyA ke, jevo vara paNe kAne sAMjalatA tevoja ApaNe joyo d. paNa rAjAnI putrInAM pUrvanAM pApa to nAzI gayAM // 5 // aho, vidhAtA tane dhanya be. aho yAnI mAtAne dhanya be, je vA putrane janma pe ! cAnuM rupa evaM banyuM ve ke, tenI gala devapaNa zA lekhAmAM be16 zma puramAMde suMdara vara vara, ghara ghara nipaTa sudAvyo re // Dhola mRdaMga nizAna vAjaMte, varavA toraNa zrAvyo re // zra0 // // soraTha mArU rAga jAtI, raMgeraMga banAyA re // jIvatI rAtata u svara jINe, sohave sodalA gAyA // 0 // 8 // artha // ema nagaramA gheraghera e suMdara varanI prazaMsA cAlI. ema karatAM Dhola, mRdaMga ne nizAna vagADa to e vara varavAne toraNa Avyo. // 7 // te vakhate soraTha, mAru ne khaMjAtI rAganI raMga gAjI rahyo jI tI rAtre e madhura jINA svara suzojitapaNe gavAtA hatA. // 8 // 203 siMdala rAjA jUTho maMtrI, pagapaga vara paDakhAve re || varanI lAgata letA letA, toraNa sUdhI Ave re 0 // e // je vidha toraNa karavo hUto, sAsuyeM te vidha dhAre // suraguru te paNa jAkhI na zake, ucava je je kIdhA re // zra0 // 10 // // siMhalarAjA ne juge maMtrI varane pagale pagale paDakhAve be, varanI lAgata letA te toraNa sudhI . // // je vidhie varane toraNa karAya te vidhi sAsue levA mAMDyo te vakhate je je utsavakaryo tenuM varNana devatA guru bRhaspati paNa kahIza ke tema nathI. // 10 // mAhirAmAM yo vararAjA, ayugata vayaNe gAI re // dhanyA kanyA premalA lachI, paNa tevI banAI re // 0 // 11 // aho ho loka kahe kanakadhvaja, premalA lI tevI re // manamatha rAyane e ratirANI, jugatI jomI jehavI re||12|| // yukta-na bAje tevAM vacanonAM gIta gAi vararAjAne mAyarAmAM lAvyA. kanyA premalA lakSIne dhanya be, tene paNa tevI banAvI // 11 // loko kahevA lAgyA ho yA kanakadhvaja ne premalA la mInI joDI manmatharAya ne ratirANInI joDa jevI jugate malI be // 12 // rahejo khaMDa e vara vahuM jomI, rakhe prabhu lAgatI khAmI re // ehane UMnovAyu na dojI, vArI huM aMtara jAmI re // zrA0 // 13 // vIramatI valI tema guNAvalI, nayarI nirakhI zrI re // kautuka jovA maMDapa ujI, rasanari raMga lagAvI re // shraa0||14|| // valI zIghra pe be ke, yA vara chAne vadhUnI joDIne prabhu khaM rAkhajo - temAM rakhekhAmI zravaza nahI; he aMtarajAmI, ene unovA paNa vAzo nahIM huM tenI upara vArI jAuM buM. // 13 // vIrama guNAvalI badhI nagarIne nirakhI tyAM zrAvI. pabI rasajarI raMga lagAvI kautuka jovAne maMDapamAM banI. 14 ehave lagana tI thaI velA, varakanyA padharAvyAMre // corIye cAre maMgala varatI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 dvitIya uvAsa. veda vide prnnaavyaare||shraa0 // 15 // tehave guNAvalI kahe sAsune, e varato ula khIto re // bAI tumatako e nAnamIyo, vIze vizvA vadI to re // shraa||16|| artha // evAmAM lagnanI velA thaI eTale vara kanyAne padharAvyAM. corImA cAre maMgala vartI veda jANanArA gRhI gurue temane paraNAvyA. // 15 // teve same guNAvalIe sAsune kaDaM, bAjI, yA varato ulakhIto je. valI tamAroe vizavasA nAnaDI je hoya ema lAge . // 16 // sAsuye vahunuM karvA na vimAnyuM, jove mana thira rAkhI // bIjA unhA sanI mohana vijaye, solamI DhAla e nAkhIre // zrA0 // 17 // artha // sAsue vahunuM kartuM mAnyu nahIM ane manane sthira rAkhI jovA lAgI zrImAhena vijaye thA bIjA uhA sanI solamI DhAla kahI // 17 // ||dohaa|| bAI vara bIjo nahI, e muja prItama kok|| thaI kharI e premalA, sAcI suMdara zoka // 1 // AvyA jima ApaNa behu, tIma kima zrAvyA eha // bAjI muja upanyo, e sAco saMdeha // 2 // artha // guNAvalI kahe je-he bAjI, A vara bIjo koI nahIM, mAro pritama caMda ne. A premalA lakSmI mArI kharekharI suMdara zokya az. // 1 // he bAjI, mane eka saMdeha thAya ne ke, jema ApaNe baMne zrAvyA tema e kema AvyA haze? // 2 // kahe sAsU kacapaca makara, mudhA madhara saMdeha // caMda rahyo thA nApurI, vara kanakadhvaja eha // 3 // hUMje kahetI caMdathI, De rUDA nRpacaMda // pragaTa nirakha tuM pAra, zuM UMkhe ke caMda // 4 // artha // sAsu kahe -he guNAvalI, tuM kacapaca kara nahIM ane evo khoTo saMdeha na karya-caMdarAjA to AlApurImA rahyo ane A to kanakadhvaja vara . // 3 // hUM kahetI hatI ke, je rAjakumAra kanakadhvaja caM dazrI ruDA , te pArakhaM tuM pragaTapaNe jo. ahIM caMdane zuM UMkhe be. // 5 // tuja pIyu maMtryo maMtrathI, gArumIyeM jima nAga // tihAM jAzeM tava bUTaze, mAna vacana mahA nAga // 5 // caMda taNe nole vahU, julIzamAM dharI DaMsa // sarikhA jagatmAM, De mugadhe lakhapuMsa // 6 // artha // he mahAnAga vadhU, tAropati gAruDI jema maMtrazrI nAgane maMtrI rAkhe tema tyAM rAkhelo te jyAre tyAM jazzuM tyAre buTaze. e mAruM vacana mAnaje. // 5 // he vadhU ! caMdanI AkRti uparathI tuM nolavI jazza nahIM. he mugdhe ! A jagatmAM lAkho puruSo sarakhe sarakhA malatA Ave . // 6 // mAne nahI guNAvalI, sAsU vacana lagAra // sanA saha have sAMjalo, varakanyA adhikAra // 7 // For Personal and Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 caMdarAjAno rAsa. artha // zrApramANe sAsue kaDaM, topaNa guNAvalIe sAsunAM vacana jarApaNa mAnyAM nahIM. have sarva sannA jana vara kanyAno adhikAra sAMjalo. // 7 // // DhAla sttrmii|| dila lagAvo vApura vrnnii|| e dezI // zrI makaradhvaja rAjA harakhyo, nirakhi rUpa jaamaataa|| mana haraNI premalA paraNI, huI kanakadhvaja gharaNI // mana // e zrAMkaNI // naranurUpa anopama ehavaM, kima ghamI zakyo vidhAtA // m||1|| beTI jehavI guNanI peTI, vara paNa tehavo pAmI // ma // joga saMyoge avicala jomI,rahejona hojokhAmI ||maa|| artha // rAjA makaradhvaja jamAnuM rUpa joDne manamAM harSa pAmyo. manohara premalA lakSmI paraNI kanakadhvajanI gRhiNI ai. zrAvu naranuM anupama rupa vidhAtA kema ghaDI zakyo ? // 1 // jevI putrI guNanI peTI je, tevA te varane prApta tha. have loga saMyoge zrA joDI avicala rahe jo. temAM kAMI khAmI Avazo nahIM.5 hAtha melAvA mocana velA, dIdhA gaja ratha ghomA // m|| maNi muktAphala sonUM ru', asana vasana sNjoddaam||3||ssnn rahita nUSaNa bahu nAjana, suMdara seja tlaaii|| maga // je mukha mAgyuM tete zrApyuM, paNa navi jANi khlaaii||m0||4|| artha // kara mocana ( hAthevAlo geDavA) vakhate rAjAe hAthI, ghoDA, ratha, maNi, muktAphala, sonu, rupe, lojana, vastra prApyAM // 3 // nirdoSa zrAnUSaNa, ghaNApAtro, suMdara seja ane talA je mukhe mAgyuM te Apyu. temanI khalatA kAMipaNa jANavAmAM AvI nahIM. // 4 // varakanyA kaMsAra zrArogyA, parimita kavala sarakhe // ma // dhuMghaTanA paTamAMhe prema lA, vAlimanu mukha nirakhe // m||5|| huM balihArI dhAtA tAhArI, mujavarasura avatArI ||m // hu~ paravArI jaga niradhArI, nArI zravara vicaarii||m // 6 // artha // vara kanyA parimita ane sarakhA kolIyA lai kaMsAra ArogyA premalA dhuMghaTanA paTamAthI potAnA vAlamarnu mukha nIrakhavA lAgI. // 5 // premalA kahe be- he vidhAtA, tane balihArI . mAropati devano zravatAra je. jagatnI bIjI nArIne vicAratA hUM to paravArI baM. // 6 // ehave dAhiNa nayana phurakI, harakhI tehavI vilkhii||m0|| DAhyApaNe na jaNAvyu kozne, rahI samajI mana sarakhI // m0|| 7 // lAgeko lADo lADI, paraNyA huI vadhAI m|| dAne mAne arthI saMtoSyA, jIta nisANa vajAI // ma // 7 // artha // tevA samayamA premalAnI jamaNI AMkha pharakI. eTale jevI harakhI hatI tevIja vilakhI az gai. mAhApaNane sIdhe te vAta kozne jaNAvI nahIM; manamAM samajhIneja rahI. // 7 // evI rIte lADo ane lADI koDathI paraNyAM. badhe vadhAmaNI prasarI gai. dAna ane mAnathI yAcakone saMtoSyA ane vijaya nizANa vagaDAvyAM. ehave kaMcana cokI mAMDI, dAva mAMDyo atihaase|| ma // daMpatI sAmA sAmAM bega, ramavA sArI pAse // ma ||e // komalakara kamale lakSa pAsA, caMda kare caalvnnii||m||jim siMhalAdika kozna jANe, kahI samasyA baalvnniim||10 For Personal and Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 dvitIya ulhAsa. artha // te panI suvarNAMnI copATamAMDI; ati hAsyathI dAva mAMDI te strI puruSa sAme sAma sogA pAse ramavA betthaaN.|| e|| rAjAcaMda potAnA kara kamalamAM pAsA laz cAlAkI karavA lAgyA ane jema siMhala rAjA vigere koi jANe nahIM tevI rIte nIce pramANe samazyA kahI. // 10 // gAthA // thAnA puraMmi nivasai, vimalapure sasiharo samuggamiu~ // apachi assapimmassa, vihi hatthe hava nivvAho // 1 // artha // AlA nagarImA rahenAro caMDa vimalapuramA lagyo . have teno nirvAha vidhine hAthe pAya je.1 caMdanRpati ema gAthA kazne, raNaUNa pAsA nAkhe ||m|| ciMte caturA premalAla ni, prItama e zuM nAkhe // maga // 11 // bIjo neda kizo navilAdho, nArIe sIdhA pAsA ||m|| dAkhavApiyunenija caturAi, gAthA kIdha prakAsA // m||12|| artha // caMdarAjA e gAthA bolIne raNakaNa karatA pAsA nAkhato hato. te sAMjalI catura premalA lakSmI priyatama A zuM bole ne tenuM ciMtavana karatI hatI. // 11 // bIjo neda kAMI maTyo nahIM; paNa te nArIe pAsA lIdhA ane potAnI caturA batAvA nIcenI gAthA prakAza karI. // 15 // ||gaathaa // vasi sasi zrAgAse, vimalapure jaggama jahA jahA sukhkN|| jeNAnijuTa jogo, sa karista tassa nibvAho // 1 // artha // caMda AkAze vasyo ne ane vimalapurImA ugyo hoya to "jahA sukhaM" (jale ugyo ). jeNe te teno nirvAha karaze. // 1 // premalA ema kahIne pAsA, nAkhe heja jarANI // m0|| darakhyo caMda vicAre ci ttameM, nipuNAye vAta na jaannii|| ma0 // 7 // nAkhe pAsA zma rasa vAhyA, punara pi kathatA gAthA // m||prgttpnne samajAve pIumo, nijavanitAne sanAthA // 14 // artha // e gAthA bolI premalAe pAsA nAkhyA. teno cittamA vicAra karI caMdarAjA ho ke A ni puNa strIe vAta jANI nathI. // 13 // evI rIte baMne strIpuruSa vAraMvAra e gAthA kahetAM kahetAM pAsA nAkhatAM hatA. panI priyatame pragaTapaNe potAnI sanAtha strIne samajAvavA maaNddyu.||15|| puravadizi eka bAjA nagarI, caMda nRpati tihAM rAjA // ma // je tasa maMdira ramavAjevA, sArI pAsA taajaa||m ||15||nvi ne ehavI kyAMhiM sajA, teho yato yahAM rmiye|| m|| phogaTa iNa ramave guNavaMtI, rAtaDalI kima gmiiye|| 16 // artha // caMda kahe beH-pUrva dizAmAM eka AnA nagarI je. tyAM caMdarAjA ne tenA maMdiramA sogI ane pAsA tAjA ke te ramavA jevA . // 15 // evI navI sajAi ahIM kyAMhI be ? jo tevI hoya to ApaNe ramIe. he guNavaMtI Ama phogaTa ramavAthI rAtri kema nirgamana thaay?|| 16 // ema kahI java pAsA paravyA, kaMte ramatAM dAve // sataramI DhAla e bIje usAse,kahI mohana jana jAve // ma0 // 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThee,8 XXXO UThUO KhROKhOOUUOU KAPOTE K URIES EPEKsE kai o Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // ema kahI svAmIe ramavAne dAve pAsA nAkhyA. zrI mohanavijaye manamAM nAva dharI bIjA nazAsanI yA sattaramI DhAla kahI . // 17 // ||dohaa|| vacana suNI vAlima taNAM, camakI nAri tivAra // asamaMjasa ezuMkA, kAMka kharo vicAra // 1 // siMhaladeza siMhalapurI, tihAMthI zrAvyA teha // mujane paraNI ati haThe, mukhe kima nAeyuM teha // 2 // artha // potAnA patinAM AvAM vacana sAMjalI premalA camakI gai. zrA pati Ae~ aghaTita kema kahe je.? AmAM kAMka kharo vicAra lAge . // 1 // siMhala dezanI siMhalapurImAthI e AvyA ne, ane ati harazrI mane paraNyA, e vAta mukhamAM kema lAvatA nthii.||2|| kihAM pUrava zrAnApurI, kihAM caMda kidAM sAra // eto jaMmI vAta mI, zravasara karIza pacAra // 3 // siMhala suta miSathI rakhe, e muja paraNe caMda // lahyo neda meM vacanathI, dIse phaMda amaMda // 4 // artha // pUrvamA rahelI AlApurI kyAM? caMdarAjA kyA ? A vAta to ThaMDI lAge . teno pracAra avasare karIza. // 3 // rakhe siMhala rAjAnA putranA miSathI A caMdarAjA mane paraNatA haze. zrAvo neda temanAM vacana uparathI jaNAya . yA vAtamAM ghaNo phaMda be.||4|| zma karate puro thayo, sArI pAsA khela // lalanA lIna thaI gaI, mUrati mohana vela // 5 // lagI lagana citta caTapaTI, jAgI pUrava prIti // rAgI trikaraNathI thakSa, navala sanehI riti // 6 // artha // ema karatAM sogI pAsAno khela pUro thayo. mohana vela jevI mUrti jora lalanA lIna az gai. // 5 // // tenA cittamAM caTapaTI lAgI ane pUrvanI prIta jAgrata tha ane te bAlA navala sneha rIte mana vacana kAyAmAM pUrNa rAgI zraz. // 6 // vAlima vacana na visare, vanitAne kSaNa eka // u baka citto ulakyo, ju nArI viveka // // artha // te premI vanitAne potAnA vhAlAnAM vacana haNavAra paNa vismaraNa zratAM na hatAM. zrane teNIe tenuM utsuka citta ulakhI lIdhuM. juvo nArIno viveka kevo je? // 7 // // DhAla shrddhaarmii|| ||nyro nagIno mAhAro sAhibo, DholA mAru ghaDI eka karaho mukAraho ||edeshii|| siMhala nRpa kahe caMdane, rAjiMda morA suta lAmakamA uThaho // rAta thomI rAmata ghaNI // rANa // jurva vicArI puMThaho // sakalaguNe eto sA cano zuro nRpacaMdajI ||raann // nAgyataNI balihArIho, e zrAMkaNI For Personal and Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ {0thngai dvitIya ulhAsa. // 1 // purkhana melo e mukatAM // raa|| vahetuM nathI tumamanna ho, ko DI melA ehavA melazuM ||raa // zrama tuma joe jatannaho // sa // 2 // artha // siMhalarAjA caMdane kahe jeH-he! lADakavAyA putra! uTha rAta zromI ne ane ramata ghaNI je. pAnava vicArI juvo. sarva guNe pUro ane satyano zUro e caMdarAjA je. jAgyanI balihArI . // 1 // zrAvo murkhana melo boDatA tAruM mana atuM nathI, paNa evAto koTI game melA melavazaM. amAre ane tamAre tevA yatna karavA joie. // // vAtaDalI vedhAlIye // raa|| uThyo caMda tasa joyaho // tejI na sahe tAjaNo ||raa|| kayuM akayu kema hoya ho // sa0 // 3 // raNa zUrA zurA jale ||raa0|| vacana zurAte zuraho, eka vacanane kaarnne|| raa0||prihri paraNI puurho||4|| artha // zrAvA marmanAMvacana sAMjalI tatkAla caMdarAjA ugI nIkaDayo. tejI ghoDI cAbukane sahana karatI nathI. je vacana kahyu be te na kahyaM na thAya. // 3 // je raNazUrA be te nale zUra ho, paNa je vacananA zUrA teja zUrA je. eka vacane kAraNa caMde paraNelI nArIne dara geDI diidhii.||4|| ratha asavArI sanArIzrI // raa|| kIdhI dIdhAM dAnaho / siMhala nRpagRha uta ryA // raa|| harakhyA sahu rAjAna ho // sa // caMda nRpati valI premalA raa|| bega puNa ekaMtaho // paNa caturAnija nAthanuM // rAga caMcala citta nirakhaMtaho // 6 // artha // panI nArI sAdhe rathanI svArI karI. yAcakone dAna ApyAM, siMhala rAjA ghera utaryA ane sarva loko ane rAjA harSa pAmyA. // 5 // caMdarAjA ane premalA pharIvAra ekAMte begaM. te vakhate premalAe potAnA patinuM citta caMcala joyu.|| 6 // raMga hato je prnntaaN||raann // te raMga nahI khelaMtaho // e raMgameM te raMgameM ||raa|| aMtara anaMtAnaMta ho|| s0||7|| karapahavIye hiMsake ||raa|| ehave samazyA kIdhaho // caMde svArathIyA taNI // raa|| jANI vidA je dIdhaho // 7 // artha ||je raMga paraNatI vakhate hato, te raMgano khela dekhAto nathI. A raMga ane te raMgamAM anaMtagaNo taphAvata . // 7 // paThI hiMsake karapadavI (karace ) zrI samazyA karI. te jo caMde jANyuM, je teNe svArthI zrai mane vidAya gIrI ApI. // 7 // paNa thA melo e rAtaDI ||raa // sAMjaraze avatAraho // e ghamI visaraze nhii| raa0|| sAkhI sarajaNa hAraho // sa ||e vIumatA vahAlA thakI rAkharI do hilI vaatdo|| e have caMda cakorane ||raa||citcmii te vimAtaho // sa // 10 // artha // paNa A melo ane ArAta zrA avatAramA sAMjaraze. temaja A ghamI ko divasa nulAze nahIM. tenA sAdI paramezvara . ||e|| potAnA vATahA thakI juDaM paDaq e kharI dohalI vAta , eve samayecaMdarupa cakorane pelI aparamAta cittamAM yAda zrAvI. // 10 // jAtI rakhe taru vezne ||raasaacii vimAsaNa ehho||je jADe paraNo priyA // raa|| jUge tethI zyo nehaho // s||19|| jema ahi baMDe kaMcukI ||raa // uThyo nArI uvekhado ||re piu pUre premalA ||raa|| ugeDo keNa vizeSaho s||12|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 10 // artha // rakhe te vRkSa lazne jAya e kharekhalaM vicAravAna be. ane je thA nADe strI paraNyAM, tenI sAthe khoTo sneha zuM rAkhavo? // 11 // jema sarpa kaMcukIne tyajIde, tema te premalAnI upekSA karI beTho ayo. tyAre premalAe pugyuM, priyatama, tame kema uge ge? // 12 // kahe piudeha ciMtAmaNI ||raajaashsh gRha anuSaMgaho // nArIpaNa kArI jarI ||raajaanniikpttthr saMgaho ||s||13|| pinavArI paNa navirahI ||raanvlii gati koznehaho // caMdano dAva phAvyo nahIM ||raa||shraavyo karI shucidehho||14|| artha // caMde kAM, deha ciMtA mATe jaq . tethI hu~ yA gharanI pAse jaz zrAvaM. premalA te kapaTa jANI kArI jarI sAthe cAlI. // 13 // patie sAthe AvavAne vArI paNa te vArI rahI nahIM. nehanI gati ko navalI . caMdano dAva phAvyo nahIM. te dehanI ciMtA maTAmI zauca karI pAge Avyo. // 15 // anyokte hiMsaka kahe ||raa|| vahelo thA nizi nUpaho // dinakara jo tuja dekha sheraa|| paDaze pragaTa savirUpa ho ||s||15|| nisuNI caMda naresaru ||raa|| kSaNa kSaNa thAve puvAraho // kusuma puMThala jema vAsanA ||raannaatm huzsaMge naardo|s016 artha // te samaye pelA hiMsaka maMtrIe anyoktithI kahyu ke, he rAjA ! rAtri ne tyAMsudhI utAvala karya. jo sUrya tane dekhaze, to panI thA badhuM svarUpa pragaTa thaze. // 15 // te sAMjalI caMdarAjA ghAra pAgala zrAvyA kare ane puSpanI sAthe vAsanAnI jema premalA tenA saMgamA rahyA kre.|| 16 // bela zakyo nahI tarI ||raannaa nehe ghelI nAraho // jore karagrahI kNtno||raannaa zrANyo geha mokArado // s||17|| seje besAryoM hejthii||raamaaNmiighnnii ma nuhArado // daNakSaNameM ema kema karo ||raa|| kaho muja prANAdhAraho // s||10|| artha // cada Dela potAnI prema narelI priyAne betarI zakyo nahIM. te potAnA kAMtano jorathI kara pakaDIne gharamAM saavii.|| 17 // heta karIne tene zayyA upara besAryo. ane ghaNI vinaMti karavA mAMDI, panI kaDaM ke, he mArA prANAdhAra! daNe kSaNe Ama kema karoge? te kaho. // 10 // modane bIjA ubAsanI // rA0 // nAkhI aDhAramI DhAla ho ||styvaa dI jananI jaNe // raa|| caMda jisyA mahIpAla ho // sa // 15 // artha // zrImohana vijayajIe thA bIjA usAsanI zraDhAramI DhAla kahI. caMda jevA satyavAdI rAjAne kozkaja mAtA janma Apaze. athavA caMda vA rAjAne satyavAdI mAtAja janma aape.|| 15 // // dohA // kSaNa bAhira kSaNa nItare, ema kema karo adhIra ||eto kAraNa mu jajaNI, kaho naNadInA vIra ||1||maaNddyo prathama samAgame, kapaTa nihejA kaMta // kima raheze iNa lakSaNe, prItarIta matimaMta // 2 // artha // he naNadInAvIra. kSaNamA bAhera ane kaNamAM aMdara ema adhIrAi kema karo ge? tenuM kAraNa mane kaho. // 1 // he kAMta, prathamanAja samAgamamA tame zrA, kapaTa karavA kema mAMDyu. ? he buddhivaMta, tevA varuNa rAkhazo to panI prItinI rIta kema raheze? // 2 // For Personal and Private Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya uvAsa. prathamaja kavale makSikA, zo temAMhe savAda // svAmI abalA upa re, evamo zo unmAda // 3 // pehelI rAmatamA praju, kADhI bega veza // Agala kema niravAhazo, mujathI neha vizeSa // 4 // artha // pehelAja kolI AmAM makSikA Ave to panI temAM zo svAda ? he svAmI, abalAnI upara Avo unmAda zuM karo ge? // 3 // he pranu, pehelIja ramatamA veSa kADhIne beThA to panI mArI sAthe zrAgala snehano nirvAha kema karazo? // 4 // mUkIyo calacittatA, karo suraMgo neha // jiNe tumathI khalatA tasa mukha pama kheha // 5 // vAlA tuma malavA taNo, zalajo ito anaMta // paNa mananI manamAM rahI, iNa zrAcaraNe kaMta // 6 // artha // cittanI capalatA geDI dyo. suraMgI neha karo. jeNe tamArI sAthe khalatA karI ke tenA mukha upara dhUla pddshe.|| 5 // he vhAlA, tamane malavAno koDa anaMta hato, paNa he kAMta tamArAM AvAM zrAcaraNathI te mananI vAta manamAM rahI. // 6 // je gAthA kahI tume, pAmILa tasa neda // jAvA nahI dekheM have, te tume jANo veda // // artha // je gAthA tame kahI hatI, teno neda hu~ samajI vaM. tethI hu~ tamane jAvA daza nahIM. teno veda tame jANo. // 7 // // DhAla gaNIzamI // . huM tuja pAgala zI kahuM kezarIzrAlAla // e deshii|| zralavesara avadhArIye // kezarIyA lAla // abalAnI aradAsado // ke0 // pA mIzrAzanA pAsamAM // ke // kema have kIje nirAzaho // ke // rahorado rAje sarA // rhonnaa||1|| kaho te karuM huM kabulaho // ke0 // paNa phogaTa zAne dado // ke0 // karI karI kUmA kuzUla ho // ke0 // raho // 2 // artha // he kesarIzrA lAla, A abalAnI araja avadhAra jo. mane AzAnA pAzamAM pADIne have kema nirAza karo ge? mATe he rAjezvara, ahiM raho. // 1 // je tame kaho, tehu~ kabula karuM, paNa mane AvA kumA kuzUlathI phogaTa zAmATe bAlo ge ? // 2 // mahila kahila kArI isyA // ke0 // TahilanI huM karaNAraho // ke0 // . topaNa manamAne nahI // ke0 // aho jovana ziNagArado // keNAraho // 3 // hu~ tuma paganI upAnahI // 1 // tume muja ziranAmomaho // // goda bigaDaM pAye phuN|| ke // kema rahyA muMha macakomaho ||ke|| raho // 4 // artha // de yauvananA bhaMgAra, yAcI sarva sAmagrI je. 9 vacana pramANe vartanAra ane TekhanI karanAra hu~, For Personal and Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. te utAM tamAraM mana mAnatuM nathI. // 3 // hu~ tamArA paganI mojaDI bu, ane tame mArA mAthAnA moDa nage. hu~ goda bIgaq buM ane pagamA pamu baM; te utAM tame mukha maraDIne kema rahyA ge?||4|| je mana rAkhI zakI nhii|| ke0 // te khamajo aparAdha ho // ke0 // bAla ka bujhe lahetI nayI // // rakhe kAMza rAkhatA khAdha ho ||kaarhonny|| vimalapurI nagarI kihAM // ke0 // kihAM thAnA avadAta ho // ke0 // kihAM zramatuma melAvaDo // // tha ko likhita e vAtaho ||nnaarho||6|| artha // je tamArUM mana rAkhI zakI nahIM te mArA aparAdha kSamA karajo. huM bAlaka buddhi bu. kAM samaja tInazrIH rakhe kAMDa manamAM kheda rAkhatA. // 5 // vimalapurI nagarI kyA ? ane ujvala evIAnA nagarI kyAM ! amAro ane tamAro melApa kyAM? A vAta ko pUrva lakhazrI az // 6 // aNajAeyuM jAtuM nthii|| ke0|| rakhe kahI gaNatA gamAraho // ke0 // la zakonahI triike|| te tume rAkho karAra horho|kegaarhogaa| jANyo graha pIche nahI // ke0 // tehamAM mIna na meSa ho ||ke0|| ema ka ratAM jo uvekhazo // ke|| to tuma zonA vizeSa ho // ke|| rhonnaa|| artha // kAM vAta ajANI rahelI nathI, rakhe tame mane gamAra karI gaNatA? he bela,tame evo karAra karI rAkhajo ke mane betarI zakazo nahIM. // 7 // jANe to graha pIDe nahIM, e vAtamA mIna meSa nathI ema karatAM jo tame mArI upekSA karazo to tamArI zojA vizeSa aze. // 7 // raDhIzrAlA raDhamAnIe ||ke0|| nipaTa na thA kaThoraho // ke0 // moTA kiNa vAtanI // ke|| thAzojo cAkarI coraho // keaarho|| e|| tama susare navi uhavyA // ke0|| ladeNe deNe lagAra ho // ke // lA laca hoya ko vAtanI ke kaho sukhe na karo vicAraho ||kenn|| raho // 1 // artha // he raDhIbAlA, raDha mAno. atyaMta kaThagera thA nahIM. jo tame cAkarI cora yazo to par3I karavAtanI moTAi gaNAya? // e|| tamArA sAsarAe tamane sevAdevAmAM lagArapaNa dUjavyA nathI. jo koi vAtanI haju lAlaca hoya to sukhe kaho, jarApaNa vicAra karo nahIM. // 10 // hove jamA lADakA // ke0 // jema ruse tema raMgaho // ke // paNa viNaM svAratha rusaNuM // // teto bAlaka DhaMgaho // ke0 // raho // 11 // eto dazAmunirAjanI // ke0 // tamane naghaTe ehaho // ke0 // e velA rasanI kharI // ke // kema karI dIje behaho // ke0 // raho0 // 15 // artha // je lADakA jamAi hoya te to jema rIsAya tema raMga zrAve. paNa je svArtha vagara rIsAi bese te to bAlakanA DhaMga be. // 11 // zrAma strIne gemI cATyA javU, e dazA to munirAjanI je. tamane e ghaTa. tuM nathI, zrA velA to barAbara rasanI . te upara zI rIte beda apAya? // 12 // For Personal and Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 dvitIya ullAsa. sArI pAsAnI vAtaDI // ke0 // lakhIne haiDe jehaho // ke|| vAlima te navi visare // ke0 // nahI tilamAtra saMdehaho // ke0 // rho||13|| jore uvekhI jo jAyazo ||||pnnhuNmliish vihaannho||keaapuurvdi zi zrAjApurI // ke0 // nUlIza nahIM ahigaNa // ke0 // raho // 14 // artha // he vAhAlA, sogI pAsA vakhate tame je vAta kahI hatI, te mArA hRdayamA lakhAi gai . te kadi visarI javAnI nathI. temAM tilamAtra paNa saMdeha nthii.|| 13 // jo tame mane jorathI navekhIne cAlyA jazo, topaNa duM tamane malIza. tamArI AjApurI pUrvadizAmAM je. e rahegaNa huM julIza nahIM. // 15 // caMda kahe haTha zuMkaro // ke0 // urjana karaze adekhaho // ke0|| aNu na ghaTe vAdhe nhii|| ke0|| je vidhi lakhiyA lekhaho // ke rhonn||15|| akatha kathAle aMgane // ke0|| bAMdhI muThI lAkhado // ke0 // catura tha cUke kisyuM // ke0 // mana haTakIne rAkhaho // ke|| raho0 // 16 // artha // caMde kahyu, tame zrAvo hazo karoge? purjano ApaNI adekhA karaze. je vidhie lekha lakhyA hoya, te aNumAtra paNa ghaTatA ke vadhatA nathI. // 15 // he aMganA, e kathA kahevAya tevI nathI. bAMdhI mugI lAkhanI . tuM catura zrazne kema cuke ? tAruM mana hagavIne dhIraja raakh.|| 16 // rahetAM vacana rahenahI // ke0 // nehapaNa navi mUkAyaho // ke // grahI zraNajANe buMdarI // ke0 // pannaga jema pastAya ho // ke rahoNArA toe paNa te premlaa|| ke0|| mAne nahI lavalezaho // ke0 // aho dhanya jana jeNe jItIyA // ke // purjaya neha kaleza ho||ke0 // rho||10|| artha // jo ahIM rahuM to vacana rahe tuM nathI ane jAtAM sneha mukAto nathI. jema sarpa ajANe. buMgaragalI hoye pagI te pastAvo kare ne tema thayuM // 17 // tathApi premalA lavaleza paNa mAnatI nathI. aho! tevA mANasane dhanya be ke jeNe urjaya evA snehanA muHkhane jitI lIdhA be. // 10 // bIjA ubAsanI mohane // ke0 // kahI uMgaNIzamI DhAlaho // ke0 ||premlaal bIne caMdanI // ke0 // zrAgala vAta rasAla ho // ke0 // raho // 1 // artha // zrImohana vijaye thA bIjA uvAsanI uMgaNIzamI DhAla kahI je. premalA lakSmI zrane caMdanI zrAgala rasika vAta zrAvazeH // 15 // ||dohaa|| premalA pAlava navi taje, caMdaghaNuM akalAya // ehave hiMsaka dhasamasI, thApyo bhRkuTI camAya // 1 // kaThina vacana kahIne tiNe, pAlava paka Dyo jeha // mUkAvyo mATIpaNe, viSama karamagati eda // 2 // artha // premalA caMdano pAkhava geDatI nazrI. rAjAcaMda ghaNo akalAya le tevAmAM hiMsaka maMtrI naguTI For Personal and Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nin POOJO TURIMLANDIRILIRILDUNU N nerek DOLCOTEATEEL ZOOLOD AU GOOOONA 440.2012 TEMITTING TENNIS S AUNA an SET CR09 LOADINING TALTUN (ANTEQUAMY ALSO an Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 113 caDAvIne Avyo. // 1 // teNe kaThaNa vacano kahI; je pAlava pakaDyo hato, te balAtkAre mUkAvyo. karma nI gati evI // 2 // gorI uramImeM gazkarI sacIvanI lAja // paraNI gharaNI pariharI, cAlyo caMda mahArAja // 3 // siMhala nRpane jara kaDaM, sihAM sa ghalA kAja // paNa rudatI suMdarItaNI, tuma hAthe be lAja // 4 // artha // premalA gaurI maMtrIthI lajA pAmI, lAjakADhI uraDImA gai. paLI caMdarAjA paraNelI gRhiNIne pariharI cAlyo gayo. // 3 // siMhala rAjAnI pAse AvI kahyu ke, saghalAM kArya siddha thayAM, paNa e rudana karatI suMdarInI lAja tamArA hAthamAM // 4 // zIkhala siMhalataNI, zrAjA dhaNI tevAra // grahI karavAla utA valo, zrAvyo jihAM sahakAra // 5 ||dhrii dhIra peThage dhasI, koTa ramAMde zrabIha // giri kaMdaramAMhe jisyo, jaz virAje siNh||6|| artha // AlA nagarIno pati caMdarAjA siMhala rAjanI zIkha laz hAthamA khaDga lai jyAM pelu zraAMbAnuM vRda hatuM tyAM Avyo. // 5 // dhIraja dharIne te vRdanA koTaramAM pege. te parvatanI guhAmAM siMhanIjema zolato hato. // 6 // aMbA kara kaMbA grahI, zrAvI vadhU samakSa // caDhI tihAM vAhI mI, cAkhyo gagane vRda // 7 // ardhajAma rahI jAminI, te avasara sahakAra // pUravadizi zrAjApurI, tihAM maMDI zralagAra // 7 // artha // pelI tenI mAtA hAthamAM kaMbA laz vahUnI samada AvI. ane te upara caDI gai. paLI vRkSa AkAzamAM cAkhyo. // 7 ||jyaare rAtrI ardha pahora bAkI rahI, te vakhate te Amra vRkSa pUrvadizAmAM AvelI AnApurImAM aavyu.||7|| // DhAla vishmii|| // ho koz zrAna milAve sAjanA // e dezI // ho vIramatI kahe re vahU, nirakhI ||teN nagarI ehho||ho kanakadhvaja ki hAMdekhatI, jo tuM rahetI gehaho // vI0 ||1||ho dinaprate kautuka ehavA, dekhADIza hu~ tuja ho||ho purIza hoMza hu~ tAharI, jomanarAkhIza mujho||vii||2|| artha // vIramatI kahe je ke, he vadhU, teM e nagarI kevI joi ? jo tuM ghera rahI hota to kanakadhvaja rAjAne kyAMthI jota ? // 1 // hu~ tane dina dina pratye vA kautuka dekhADIza. jo tuM tAru mana mArI tarapha rAkhIza, to hu~ tArI badhI hoMso purI karIza. // 2 // ho muja viNa koNa atikrame, e zrAkAzano paMtha ho // ke nisuNyA sikA tameM, vali cAraNa nirmthho||vii // 3 // ho paMkhInI gati keTalI, bAra jo yaNa lage siimho||pnn mugdhe mujamaMtranI, gatituM jANa anImaho ||vii||4|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 dvitIya udAsa. artha // he suMdarI, mArA zivAya zrA AkAzano mArga koNa navaMghana karI zake ? siddhAMtamAM zrAkAzamAM gamana karanArA cAraNamunija saMjalAya . // 3 // he mugdhA! padInI gatinI sImA bAra yojana sudhI be. paNa mArA maMtranI gati sImA vagaranI // 4 // jihAM kihAM pavana na saMcare, tihAM mAro saMcArado // tete kAraja hu karUM, je na kare kiratAra ho / vI0 // 5 // kahe sAsune guNAvalI, saghalI e sAcI vAta ho // paratada dItuM meM pAra, ruDI bAjanI rAtaho // vI0 // 6 // artha // jyAM pavana paNa. saMcare nahIM, tyAM mAro saMcAra thAya je. je kArya kiratAra na karI zake, te kArya hu~ karuM vaM. // 5 // guNAvalIe potAnI sAsune kathu ke, tame kahoge te badhI vAta sAcI je. meM to pratyada pArakhu joyu. AjanI rAtri rumI . // 6 // paNa tame bAjI pAMtaryA, eka vAte niradhAra ho // zrAja je paraNyo premalA, te mahAro jaratAra ho // vii||7||jo ehamAM kuThaM paDe,to muja dejo gAla ho| sAsu kahe raho raho vahu, detI muja suta bAlaho // vI0 // 7 // artha // he bAjI paNa tame eka vAte ajANyA rahyA no. je Aja rAtre premalAne paraNyA te mArA narttAra . // 7 // jo te vAta khoTI tare to mane gAla Apajo. te sAMjalI sAsu bolI, are vahu, rAkho, mArA putra upara evaM bAla caDAvo nahIM. // 7 // je nara nirakhIza ruthamA, te zuM kahIza tuM caMda ho // jAeyu meM mAhApaNa tA halaM, muja vaza muja naMdado // vI0 // e|| caMda suNI citta citave,rakhe muja lahetI vimAta ho||ho paraeyuM pAdharaM zrANaze, jo e jANaze vaatdo||vii||1|| artha // je puruSane tuM suMdara dekhIza, te badhAne zuMtuM caMda kahIza ? meM tAruM DAhApaNa jANyu. mAro caMda putra to mAre vaza be. // e|| te vAta sAMjalI caMda manamA vicAra kare ne ke, mArI vimAtA rakhe A vAta dhyAnamA letI ! jo e jANaze to panI thA paraNa, pAdhalaM lAvazeH // 10 // ema paMthe vadetAM thakAM, nirakhatAM kautuka kroDado // ho puragirivara uddhaMghatA, namatA tIrtha karajoma ho // vI0 // 11 // tedave dIga pUrathI, zrAjApurI ahi gaNa ho|| tedave karAyudha bolIyA, dinataNA bAgevAnaho // vI0 // 15 // artha // ema mArge vRkSa upara cAlatAM, koTI kautuko nirakhatAM, zehera tathA parvatone ulaMghatA ane tIrthane bekara joDI namatA te cATyAM zrAve . // 11 // tema karatAM temaNa dUrethI AjApurIne dInI. te samaye divasanA AgevAna evA kukaDA bolavA lAgyA. // 12 // pAmI acarija dekhIne, prAcI dizi AnaMda ho||ho udaya thayA uddhaMgameM, di nakara jema nRpacaMda ho // vI0 // 13 // praha vikasI suvasI jise, nanacArI sahakAra ho // zrAvI utaryo zrArAmameM, nija thAnaka niradhAra ho // vI0 // 14 // artha // sUryane udaya thavAnuM Azcarya jo pUrva dizA AnaMda pAmI ane caMdarAjAnI jema tenA utsaMgamAM sUryano udaya thyo.|| 13 // prajAta vikAza pAmyaM, ane sugaMdha prasaravA lAgyo. te samaye yAkAza cArI AmravRkSa ArAmamAM potAnA sthAnamAM zrAvIne uto. // 15 // For Personal and Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AR Te Cocsatage THULIES niir HIS SEGI Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 115 . zrApaNI e zrAjApurI, e ApaNaDo bAga ho // re vaha taruthI utaro, kadesAsu mahAnAga ho // vI0 // 25 // mahA ruthI bihu~ utarI, koTara keDe tehaho / ho caMdanaNI jove nahI, puNyataNuM phala eha ho // vI0 // 16 // artha // sAsue kahyu, he mahAnAgyazAlI vahu ! A ApaNI AjApurI zrAvI, ApaNo bAga ne, mATe have AmavRha uparathI utaro. // 15 // te baMne AvRda uparathI utarI. tenI paDakhenA koTaramAM caMdarAjA ce, tene koi jora zakyu nahIM, e puNyanuM phala . // 16 // zuci thAvA sAsu vahU, ga puSkaraNI jAmaho // koTaramAMhithI nikalyo, caMda narezvara tAmaho // vI0 // 17 // zrAnaMde maMdira zrAviyo, haiDe dharato heja ho // ho nautana veSaracI karI, sukhajara sUto sejaho // vI0 // 17 // artha // te panI sAsu ane vahu baMne pavitra thavAne vApikAmAM nhAvA gai, eTale caMdarAjA tatkAla koTara mAMhIthI bAhera nIkalI gayo. // 17 // te AnaMdazrI potAne maMdira zrAvyo. hRdayamA hAma dhAraNa karato te navo veSa dhAraNa karIne pAge zayyA upara sukhe suto. // 10 // ho hasatAM ramatAM zrAviyAM, sAsu vahu paNa geha ho // vIzamI DhAla modane kahI, bIjA usAsanI eha ho // vI0 // 15 // artha ||saasu ane vahU hasatAM ramatAM gherAvyA. zrImohana vijaye A bIjA udAsanI vizamI DhAla kahI. ||dohaa|| vIramatI kaMbA dakSa, guNAvalIne tAma // pahotI navaraMga nehazu, kuTilA tava nijdhaam||1|| pracalA puranI apaharI, kozka maMtra prayoga // tatkSaNa naranArI sakala, jAgrata thayAM azoga // 2 // artha // panI vIramatIe pelI kaMbA guNAvalIne ApI ane te kuTilA strI navaraMga sneha dharatI potAne ghera zrAvI pohocii.||1|| koz maMtra prayogathI nagara upara nAkhelI pracalA nijAne harI lIdhI eTale nagaranA sarva naranArI zoka rahita paNe jAgrata thayAM // 2 // thayo prAta savi sAcave, jeje nija SaTra karma // japa adhyayanAdi ka sakala, prAraMne nija dharma // 3 // vAta tha je rAtanI, nahI keNe niratti // guNAvalI rANI taNI, nisuNo have pravRtti // 4 // artha // prAtaHkAla ayo, sarva loko potapotAnAM SaTU karmo sAcavavA lAgyAM ane japa, adhyayana vigere potAno sarva dharma AraMjavA lAgyAM. // 3 // rAtre je vAta banI, tenI kosne khabara paDI nahIM. have guNAvalI rANInuM vRttAMta saaNjlo.||4|| maMdira peThI dhasamasI, nirakhyo seje nAha // kaMtepaNa nirakhI priyA, karakaMbAsobAha // 5 // meM pApiNIe kaMtane, ema nijhAva za kIdha // suto kaMta jagADavA, kaMbA ubakA dIdha // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 916 dvitIya uvAsa. artha // te guNAvalI maMdiramA utAvalI peThI, tyAM zayyA upara patine sutelo joyo. ane patie paNa hAthamAM kaMbAvAlI te priyAne utsAhasahita jo. // 5 // guNAvalIe vicAryu ke, meM pApiNIe mArA svAmIne zrAma nighAvaza karyo ane pAnI sutelA kaMthane jagADavAne te kaMbA ubkaarii.||6|| kapaTe bAlasa moDine,jAgyocaMda nresh||raannii aNajANI thakI, nASe vacana vishess||7|| artha // caMdarAjA kapaTazrI Alasa maraDI bege thayo;te vakhate rANI guNAvalI ajANI aine bole .7 // DhAla eka vIzamI // jAgo jAgo ho mArA camara sujANa ke, nijamI veraNa pariharo // e dezI // rayaNI vihANI praha thayo, tame ugoho naNadInA viirke||rumaapNkhii kukamA, sahu pehelAM ho jAge tha dhIrake // nijamI nAha nivArIe // e zrAMkaNI ||1||din udayeho sUve nara koyake, jehasUtAM ravi ugme|| tasavIraja do dhIraja navi hoya // 2 // artha // he naNaMdanA vIra, rAtri vItI gai, prAtaHkAla thayo tame jAgrata thA. juvo A suMdara padI kukaDA sarvanI pehelA dhIra zrazne jAge . tethI he ! nAtha ! nijAne nivaaro.|| 1 // divasa ugatAM koNa suz rahe ? je nara divasa jagatAM suve tene vIrya ane dhairya hotAM nathI. // 2 // jenara hoyanirudyamI, valI mUrakha ho zekhara hoya jeha ke // velA karaNa nareza nI,ghamIye ho phogaTagame tehkaani||3||raati alekhe zrAjanI,tame kIdhAM ho navizrAja vilAsa ke ||meN tumakAje ujAgaro,nogavIne ho kIdho shraayaaske||ninnaa|| artha // he rAjA, je puruSa nirudyamI hoya athavA mUrkhano zekhara hoya te nijAzrI karaNarAjAnI velA phogaTa gumAve . // 3 // he nAtha, AjanI rAtri to tame alekhe karI. tame Aja vilAsa paNa karyA nahIM. meM tamAre mATe ujAgaro jogavIne prayAsa karyo. // 4 // jAgavatAM navi jAgiyA, sohaNaDe ho kAM pAmyA bo rAja ke // ke paraNyA koza gehinI, ema sukha naraho sUtAne thAjake ||ni||5||jaago nibhAnu nAhalA, udayA calaho udayo dinkaar||aNtryaamii prAtano,nirakhAvo ho mujane dIdArake ninnaa|| artha // he priya, tame jagADatAM jAgyA nahIM. zuM kAM asvastha ge? ke koi bIjI strI paraNyA Do.? Aje Ama sukhannara kema sutA bage.? // 5 // de ! nighAlunAtha, ! jAgrata thA. divasane karanAra sUryano. udaya udayAcala upara zrayo je. he aMtaryAmI, A prAtaHkAlano dedAra mane batAvo. // 6 // unInarI gaMgAjalI,daMta dhAvana ho karI karo mukhazuddha ke ||e velA naravara kare, zrAkhAme ho unnA malayuka ke||ninnaa||avsr rAja sanAtaNo, thayo jAgo ho saasunaajaatke||deshe ulaMjojojANaze,zrAvIneho tamane vimaatke|| ni0|||| artha // hu~ gaMgAjalI (kArI) narIne ujI vaM. he nAtha, dAMtaNa karIne mukhane zuddha karo. A velAeto rAjA jI kasarata zAlAmA mallayuddha kare . // 7 // he sAsunA jAyA, have jAgo, rAja sanA karavAno avasara thayo . jo A khabara tamArI mAtA jANaze to AvIne tamane ubako Apazo. // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 caMdarAjAno rAsa. jAgyo kapaTa nisAtajI, strIvacane ho halaphalato caMda ke // rere velA bahu thai, navi jANyo ho udayo je diNaMda ke|| nigaae| rajanIe je thayuM mAvahuM, gherANuM ho teha thI muja dilake ||tenne sejaDIthI uThatAM, yaz mujane ho rANIjI DhIlake ni0 // 10 // artha // A pramANe strInAM vacanathI rAjAcaMda kapaTa niSA boDI bebAkalo jAgI uThyo. ane kahevA lAgyo ke, are bahu velA yaz gai. sUryano udaya thayo e vAtato jANavAmAMja zrAvI nahIM. // // rAjA caMde kaDaM ke, he rANIjI, rAtrie mAvatuM zrayaM datuM, tethI mAruM dila gherAi gayu. tethI karIne zayyAmAMzrI uThatAM mane vAra thazve. // 10 // tame paNa dIso ujAgarAM, zrAcaraNe ho jANu buM ema ke // zrAja to vAta ghaNI nalI, dina udayathI do tame mAMDyo je premake // ni||11|| vAta rasIlI zrAjanI, lAge ke ho bAnikano raMga ke // jANIe kihAM ka krIDA karI, Aja evA ho dIse De DhaMga ke // ni // 12 // artha // tamArAM AcaraNa uparathI jaNAya ne ke, tamAre paNa ujAgaro thayo lAge je. temAM AjanI vAta to ghaNI sArI ke tame saryanA udayazrI prema karavA mAMDyo. ||11||aaj vAta rasilI ane raMgI lI lAge je. jANe tame Aja ko ThekANe krIDA karI hoya tevo DhaMga vartAya // 12 // kahojI kaho muja zrAgale, rAtaDIe ho rAmata kihAM kIdha ke // paThI zramane pratibodhajo, kahI kahIne ho vAto aprasiddhake / ni0 // 13 // kahe rANI rAjA naNI, rAmataDI ho jANuM navi koya ke // huM kihAM jA sAhibA, e mUkI ho caraNAMbuja doyake // ni0 // 14 // artha // he rANI, mArI Agala vAta kaho, tame Aja rAtre kyAM ramata ramyAM ? panI amane aprasiddha vAto kahI pratibodha zrApajo. ||13||raannii e rAjAne kA, haM ko jAtanI ramata jANata heba, zrA tamArAM be caraNa kamala mukIne duM kyAM jAlaM? // 15 // jolI neda lahe nahI, mukhe mIThI ho kare piuthI vAta ke // tame pija kyAM eka zrAjanI, ramI zrAvyA ho dIsoDo rAtake // ni0 // 15 // hu~ abalA thAjhA vinA, kima viNa kahe ho bAhira dharUM pAyake ||re raDhI zrAlA rAjiyA, mabarAlA ho mAno mahArAya ke // ni0 // 16 // artha // te nolI strI kAMza neda samaje nahIM ane potAnA priya sAthe mIThI mIThI vArtA karavA lAgI ane pugyaM ke, he priya ! AjanI rAta tame kyAMzka ramI AvyA ho, tema lAgo ge.|| 15 // hu~ abalA strI tamArI AjhAvinA gharanI bAhera paga kema mukuM ? he raDhIpAlA, ane manarAlA rAjA, e mArI vAta jarUra mAnajo. // 16 // mohane bIjA udAsanI, ekavIzamI ho kahI suMdara DhAla ke // jAvI kathA nRpacaMdanI, eha bAgala ho atihI De rasAla // ni // 17 // For Personal and Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 dvitIya ullAsa. __ artha // mohana vijaye bIjA nasAsanI A ekavIzamI suMdara DhAla kahIje. caMda rAjAnI jAvI kathA cAgala ati rasilI be. // 17 // ||dohaa|| vacana suNI vanitA taNAM, ciMte caMda nareza // vAMka nahI vanitA taNo, vAMka vimAta vizeSa // 1 // ekaja rajanI saMgate, nArI tha niHzaMka // je kAMza caritra na jANatI, vadatI vacana zravaMka // 2 // artha // vanitAnAM vacana sAMjalI caMdarAjA ciMtavavA lAgyo ke, aa strIno vAMka nathI, paNa AmAM vimAtAno vizeSa vAMka be.||1|| eka rAtrinI saMgatathI thA strI zaMkA vagaranI az gara nahIM to zrA strI kAMza strI caritra jANatI na hatI ane vAMkAM vacana bolatI paNa na hatI. // 2 // lAgyo saMga vimAtano, teNe palaTANI nAri // jema viSa hoya barAsathI, nAlikerane vAri // 3 // puHsaMgatithI sAdhujana, pAme vikRti vikAra // yaMtraghaTI saMgata thakI, jabarI sahe prahAra // 4 // artha ||shraa strIne aparamAno saMga lAgyo, tethI palaTAi gai. jema barAsano nAlIeranA jalamAM saMbaMdha zravAzrI viSa thAya be, tema Ayu. // 3 // nagarI saMgatathI saUna paNa vikAra pAme ve. ghaTIyaMtranI saMgatathI kAlarane prahAra sahana karavo paDe // 4 // puSTa saMga aMgAra sama, rasa virase eka raMga // zyAma kare zItala huto, jaSNa tapAve aMga // 5 // nAri, vAri, taravAra, sama netra, tu SAra, nareza // je jema vAle tema vale, vAlaNahAra vizeSa // 6 // artha // 5STa mANasano saMga aMgArA jevo . te eka raMgI rasane virasa karI nAMkhe . jo aMgAro zItala hoya to aMgakAlu kare ane uno hoya to aMgane tapAve . // 5 // strI, jala, taravAra, netra, ghoDo, ane rAjA eTalA jema valAvanAra hoya tema vale be. balAvanAranI balihArI je. // 6 // prANanAtha kahe he priye, mUko nAri caritra // rAtaramyA kihAM zrAjanI, peherI veza vicitra // 7 // nolavavA piu nAminI, kalpita kahe avdaat||avdhaarojii vinavU, rAtataNI je vAtajA artha // prANanAthe kA, he priyA, have strI caritra karavA jomI dyo. Avo vicitra veSa peherIne AjanI rAtri kyA ramyAM. 1 // 7 // potAnA priyane nolavavAne nAmanIe eka kalpita vRttAMta kahevA mAMDyo. he ! nAtha, hu~ rAtanI je vArtA kahuM, te dhyAnamAM ghyo.||7|| // DhAla baavishmii|| // salUNI yogaNI ruDIve // edezI // giri vaitADhya vizAlA nagarI, maNipraja khecarAdhIza // caMdalekhA tasa gehinI, ativilase sukha nizadiza // 1 // sakhuNA suNajo nAri cari Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 11e tr|| arehAM paNa avasAne pavitra // sa ||shraaNknnii // kIdhAM eka ma nAvI AjJA, khecara avara aneka // rIta e satpuruSo taNI, jinna jinna naNI kare eka // sa0 // // arth|vaitaabygiri upara vizAlA nAme eka nagarI be. tyAM maNiprana nAme eka vidyAdharano rAjA ne tene caMpralekhA nAme strI je. te rAtri divasa sukha vilAsa karatAM hatAM. sajano, A nArI caritra sAMjalajo. je avasAne (bevaTe) pavitra gaNAze. // 1 // bIjAM ghaNA khecarone teNe AjJA manAvIne eka karyA hatAM, satpuruSonI e rIti ne ke, je jinna ninna hoya tene ekatra kare. // 2 // yAtrAdika guru mukhathI nisuNI, pragavyo nAva anaMta // tAma vimAna racIna, sakalana neTyA jagavaMta // sa // 3 // te vidyAdhara zrAjanI, zrAvyo zrAjArA ti // je ghana zahAM vuTyo hato, teNe pasaryo prajaMjana nAMti // sa // 4 // artha // te maNipranane, gurunA mukhazrI yAtrAdikano prastAva sAMjalI anaMta nAva pragaTa ayo. tatkagla eka navaM vimAna racI te strI sahita nagavaMtane neTavA cATyo. // 3 // nagavaMtane jeTI te vidyAdhara Aja rAtre AjAnagarI upara Avyo. je megha ahIM Aje vo hato tenAzrI ghaNo vAyu pravarttavA laagyo.||4|| aTakyuM vimAna na cAle gagane, kIdhAM koDi prakAra // pAmI acaraja khecarI, teNe vinavyo nija jaratAra // sa0 // 5 // viNarutu zhAM kema vuvyo varaSA, kema thaMjANu vimAna // karIe prasAda e mujane, khecara taNA sulatAna s||6|| artha // tethI AkAzamAM vimAna aTakI gayu. teNe koTI upAyo karyA paNa vimAna cAle nahIM. te jo khecarI Azcarya pAmI ane teNIe potAnA patine vinavavA mAMDyo ||5||he ! khecara pati ! varSA RtuvinA ahiM varSAda kema vo ! ane ApaNuM vimAna kema zronAyuM ? te vArtA meherabAnI karI mane jaNAvo. // 6 // khecara kahe e vacana agocara, re nAri na kahAya // karIe kathA je pArakI, zrApaNane napho zo thAya // sa // 7 // bamaNo haTha mAMDyo khecarIe, strI haTha _ jagAri // maNi prane nija kAMtAjaNI, kIdho pADo sakala prakAra ||s0||7|| artha // khecaramaNipratne kaDaM, he strI e vAta agocara be. te kahevAya tevI nathI. ane pArakI vAta karavAmAM ApaNane zo napho zrAya ? // 7 // khecarIe bamaNo haTha karyo. strIno haTha jagatmA phuHkhe nivAravA yogya je. panI maNiprane potAnI strIne saghalo prakAra kahevA mAMDyo. // 7 // zrAjApurapati upara surakoza, kupita vairavikAra // nRpane zrati paritApavA, teNe viracyo e jaladhAra // sa0 // e // te nRpanI puNyAzye, thaMnyu thApaNuM eha vimAna // e kAraNa le he priye, kahe nArI vacana paradhAna // sa // 10 // artha // bAlAnagarInA rAjA upara koI devatA vairanA vikArathI kopa pAmyo be. rAjAne ati paritApa karavA teNe zrA meghane racyo . // e|| paNa e rAjAnA puNyathI ApaNuM vimAna tholAyuM be. he strI, tenuM e kAraNa je. tyAre caMghalekhA mukhya vacana bolii.|| 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 dvitIya udAsa. De kA sAmarthya prItama tumameM, jema eha ugare nUpa // to upagAra karo praju, upagAra je dharma sarupa // sa0 // 11 // vidyAdhara kahe mujazrI zuM hove, paNa eka jANuM upAya // teha jo nRpamAtA kare, to vighana vilaya savi jAya // sa // 15 // artha // he priyatama, A AlAnagarInA rAjA ugare evaM kAM sAmarthya tamArAmAM ne ? to de! pranu tenA upakAra karo. e dharmarnu svarupa be.||11|| vidyAdhare kayuM, mArAthI zuM zrazzake, paNa hu~ eka upAya jANuM vaM. paNa jo te rAja mAtA kare to yA sarva vighna vinAza pAmI jAya. // 1 // zrAvI vidyAdharI nijapati leza, vIramatInI pAsa // tuja sutane kalyANano, re bA suNa avakAza // s|| 13 // biMba manohara solamA jinano, thApo thAna pavitra // paMcamaMgala dIvo karI, jaro phUlano pagara vicitra // sa0 // 14 // artha // panI te vidyAdharI potAnA patine laz vIramatI mAtA pAse AvI, ane kahyu. he ! bAi,tArA putranA kaTyANano upAya tuM dhyAnathI sAMjasya. // 13 // solamA tIrthakara zrIzAMtinAtharnu manohara biMba pavitra sthAnamA sthApana karya. tenI Agala paMca maMgala dIvo karI vicitra puSpono pagara ( aMjali ) narya. 14 mArI vidyAdharI valI nRpapatni, tema tuM nRpanI vimAta // jinaguNa gAra rAtI jago, karo jyAM lagI thAya prajAta // s||15|| parI eka zrApuM kaNayara kaMvA, pharaso nUpa zarIra // to sUta e vIrasenano, sajA hove pharI vamavIra ||sm||16|| artha // AmArI vidyAdharI, rAjAnI patnI, ane tuM rAjamAtA e badhA jinaguNa gAtAM gAtAM jyAMsudhI pranAta thAya tyAMsudhI rAtri jago karo. // 15 // panI eka kaNeranI kaMbA zrApuM, tenAthI rAjAnA zarIrano sparza karo. jethI te vIrasenano zuravIra putra caMdarAjA pharIthI saGa thaze. // 16 // bAie tarata teDAvI mujane, sayala suNAvI vAta // vidyAdhara vacane ame, praju naktithI nigamI rAta // sa // 17 // zrI jinarAjano rAsa ramyA zrame, tuma mATe prANeza // kaMbAthI tumane jagAvIne, gayo vidyAdhara nija desh|| sm|| 10 // artha // pachI tamArI mAtAe mane teDAvIne sarva vArtA saMjalAvI. e vidyAdharanAM vacanazrI zrame pranu naktimAMja badhI rAtri nirgamana krii.||17|| prANeza, ame par3I tamAre mATe zrIjinarAjano rAsa ramyAM ane te vidyAdhara tamane kaMbAthI jagAmI potAnA dezamAM cATyo gayo. // 17 // e bAjunI rajanI rAmata, piujI meM kIdhI prakAza // mohane DhAla bAvIzamI, kahI manohara bIje udAsa // sa0 // 15 // artha // he ! priya ! ApramANe AjanI rAtrinI ramatano vRttAMta meM prakAza ko. zrImohana vijaye A bIjA ullAsanI bAvIzamI manohara DhAla kahI . // 15 // ||dohaa // caMda kahe caturA nisuNa, e kahyo sAcomarma // je hoya nAri pa tivratA,tehano ehija dharma // 1 // akRta kare piu kAraNe, sukR ta kare vizeSa // prakRti e satIyo tapI, hoya purAkRtadeSa // 2 // Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WIELUILT UIT TETTEK LILLA 32 TITA TE 1992 BUITIRILITETIT Em Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 121 // caMda rAjA kahuM, he caturA, tame je sAco vRttAMta kahyo, te sAMjasyo, je strI pativratA hoya teno evoja dharma be // 1 // patine mATe na karavAnuM kare ne vizeSathI sukRta kare, e satIunI saMskAra pAmelI prakRti hoya . // 2 // sutI mAtA hita kare, patibhakti hoya nAra // zI adhikAra te hameM, ve jaga sthiti vyavahAra // 3 // muja kAraNa ujAgaro, karyo tame bahurIta // jalI thas karuNA karI, ma tuma sAcI prIta // 4 // // mAtA putra upara heta kare ne strI pati jakti kare, temAM zuM adhika be ? e to jagat sthitino vyavahAra be. // 3 // tame mAre mATe bahu prakAre ujAgaro karyo, e moTI dayA karI. tamArImArA upara sAcI prIti be. // 4 // juma kaho tame, mAnyAM vacana virAma // jo juluM jASo tame, to vAyasa hoya zyAma // 5 // jo prabhu rAsa ramyo nahI, muja mATe tamenAra // to sAyara khAro huve, dinakara vame tukhAra // 6 // // tame jubuM zAmATe bolo! tamArAM vacana meM zAMtithI mAnyAM be. jo tame jutuM volo to kAgamo zyAma thara jAya // 5 // he strI ! jo tame mAre mATe jina prajuno rAsa na ramyAM ho to sAgara khAro thAya sUryamAthI jAnuM vamana thAya. // 6 // tuma vi kupa patinA jatana, kare avara saMsAra // zrAvyo mAlava dezano, cAMpala deneM jAra // 7 // // saMsAramA tamArA zivAya bIjI koNa strI patinI jatanA kare. mAre ghera to mAlavadezanuM rana v be // 7 // // DhAla vIzamI // // sakhIrI khAyo vasaMta ghaTArako, surijana khele phAga caturajana sohanA // e dezI // sakhIrI caMda kahe caMdrAnane // caMdrA0 // tuma vacane be pratIta | suguNa jana sAMjalo // 0 // paNa muja vinati citta dharo // ci0 // kahe kahevAye e rIta // su0 // 1 // sa0 // rAsa maMgala jinarAjano // ji0 // udaya kihAMthI thAya // su0 // sa0 // evaM jAgya kahAM thakI // ki0 // je jinaguNa gavarAya // su0 // 2 // || caMdra kahe - he caMdra mukhI, mAre tamArAM vacana upara pratIti be. paNa sadguNIjana, sAMjalo vinaMti manamAM dharo. e kahebAnI rIta be. // 1 // zrIjina prajuno rAsa kyAMthI udaya thAya. ane zrI jinarAjana guNa gavAya ehavaM jAgya kyAMthI hoya ? // 2 // 0 // jinanI nakti jo kIjIye // jo0 // to lahIye javapAra // su0|| s0|| kevala la dIne te hove ||(pAThAMtare ) || jina guNa gAtAM bahu thayA // 0 // jyoti vadhu jaratAra 00 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 dvitIya udAsa. // su0 // 3||s|| jema tame prajuguNa thAlavI ||shraa|| mujane kIdha kalyANa ||su|| sa // tema zrame paNa suparnu layaM // su0|| madhya nizAne pramANa ||su0 // 4 // artha // jo zrIjinarAjanI nakti karavAmAM Ave to saMsArano pAra levAya je. zrIjina pranunA guNa gAvAthI ghaNAM strI puruSa jyotirUpa ( teja svarUpa-mukta) zrayA be. // 3 // jema tame prajunA guNa gAi mAru kalyANa kayu. tema mane paNa Aje madhya rAtre svapna AvyuM hatuM. // 4 // ||s|| tume zrA thaanaangriishrii|| n|| joyaNa zraDhArase sIma // su|| saNA jANuM vimalapurItame gayA ||t|| sAsupaNa samIpa // su0 // 5 // sa // tihAM kozka nara paraNato // pa0 // dekho ko behu teha // su0|| sa0 // jAgyo ehave huM zhAM // huM0 // kautuka supana zyoeha ||su||6|| __ artha // jANe tame AjAnagarIthI aDhAraso yojana upara rahelI vimalapurImAM gayA, tyAM tamArI sAsU paNa samIpa hatAM. // 5 // tame banne e tyAM koI puruSane paraNato joyo hato, e panI hu~ jAgI gayo. e : svamAnuM zuM kautuka haze. // 6 // sa // tuma kathane muja supaname // su0 // aMtara rajanI dIsa // su0|| sa // e behu~mAMhi kiyuM khalaM kii|| e jANe jagadIza // su||7|| sa0 // meM jAeyuM anumAnazrI // // supananIzI paratIta // su|| s|| supana dRSTAMte saMsAranI ||sN|| khoTI kahI rIta // su0 // 7 // artha // tamArA kahevAmAM ane mArA svapnAmAM rAtri divasano aMtara je. e bemAM kayuM satya .e pUjA jANe // 7 // meM anumAnazrI jANyu ke, khamAnIzI pratIti ne. kAraNa ke, saMsAranI rIta khoTI kahevAmAM svapnAnuM dRSTAMta apAya . // 7 // ||s // tame anunavIyuM te khalaM // te // khoTuM nijhA jAla // su|| s|| sAcI sadaiva hove satI // // kahe ema caMda jupAla ||su|| e|| s|| pija vacane vismita th|| vi0|| nisuNI nizA saMbaMdha // su|| s|| paNa piu khoTo pADavA ||paa|| kalpyo eka prabaMdha ||su0 // 10 // artha // je tame anulavyu te kharaM . ane hamesA satI strI sAcI hoya. ApramANe caMda rAjA e kaDaM. // e||ptinaaN vacanathI rAtrino saMbaMdha sAMjalI rANI vismaya pAmI gaz. paNa potAnA patine khoTo pADavA tatkAla eka navo prabaMdha kaTpanAthI unno karyo. // 10 // ||s0 // kahe rANI svAmIsuNo // svaa0|| ziva sevaka huto eka ||su|| s|| supaname dItuM deharuM ||de|| sukhaDI jo suviveka // su0|| 11 // sam // uThI udhAMgale notaryA // no|| nija nyAtilA sarva // su0 // sm|| pAlo zrAvIne jue // ne // khAlI ziva upavarga // su0 // 15 // artha // rANI kahe -he rAjA, sAMbalo. eka zivano sevaka hato, te vivekIe svapnAmAM sukhaDIzrI na Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LIETU >>222222 LIB KELGUD 31130 MAGNITION WWW WILLOT THE BINI CULTURA IN mu vwvwwvipo WwWMA Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HULI A Education Internati v For Personal and Private Uscio Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 153 rekho eka zivano prAsAda joyo. // 11 // te uparathI tatkAla uThIne potAnI sarva jJAtine notaraM Apyu ane panI jyAM ziva maMdira jovA jAya tyAM te to khAlI jovAmAM aavyu.||12|| ||s // apaharI zze sukhA zikA ||su|| jANe ho sevaka mUDha ||su|| sA deza prAsAda pUjyA vinA ||puu|| poDhayo jJAtithI gUDha ||su||13|| s|| pohora divasa rahyo pAbalo ||paa| jJAta jagAme ho joya ||su|| s|| kayu re mUrkha nojanataNI ||no|| DhIla kare ema kAya ||su||14|| artha // teNe jANyu ke, zaMkare badhI sukhaDI lai lIdhI, tethI te mUDha pUjana karyA vagara deruM baMdha karI zAtithI gUDha paNe jai te deherAmAM suz gayo. // 13 // jyAre divasano pAulo pohora bAkI rahyo eTale jamavAne AvelA jhAtijano tene jagADavA lAgyA. are mUrkha, jAgrata thA. nojananI DhIla kema kare je.||14|| ||s|| nojya sAmagrI dise nahI di|| sahIto teM hAMsu kIdha ||su|| s|| jJAti naNI uttara zsyo // // zaMkara pUjake dIdha // su0 // 15 // s|| kSaNa eka thojo jo tume ||jo jaruM sukhamIye prAsAda ||su0|| s0|| supanameM dekhu purava pare ||puunnaa to jamA savAda // su0|| 16 // artha // valI ahiM nojyapadArthanI sAmagrIpaNa jovAmAM zrAvatI nazrI. zuM teM upahAsya karyu be? te sAMjalI te ziva nakte jJAtine nIce pramANe uttara Apyo. // 15 // jo tame eka dANavAra khamo, to pAge pUrvanI jema svapnAmAM A prAsAda sukhaDIthI narelo dekhuM to tamane jamATuM. // 16 // ||saa|| sada kahe supananI sukhaDI ||su|| teNe kema nAMje nUkha // su|| s|| pastAvo pUjAro kare ||puu|| khoTo e supana sabukha // su0 // 17 // s|| tema tame supana mAMhe pranu ||maaN|| vimala purI muja dI // su|| sa0 // hu~to unI tuma zrAgale ||tu|| jUTha zuM bolo anITha ||su||10|| artha // sarve boTyA-are Ato svapnAnI sukhaDI, tenAthI nukha kema nAMge? pUjAre panI pastAvo ko ane kahyu ke, svapnAnI vAta upara vizvAsa karavo nahIM. // 17 // tema he nAtha, tame svapnAmAM mane vimala purImAM dInI. te svapnAnI vAta je. huM to atyAre tamArI Agala unI . tame AI kharAba julai | bologe?17 s|| jAte valate trIzaseM // 3 // koza hove mahArAja // su0|| savAtate mAnavAnI nahI // n0|| zrAve e vAte lAja // su0||re|| sa0 // re rANI rAjA kahe ||raa0 // hu~to karuM buM hAsa // su0 // sa0 // mujane tArAM vacanano // va0 // puro ne vizavAsa // su0 // 20 // artha // he mahArAja,! te vimalapurI jatAM zrAvatAM trIzaso koza zrAya je. te vAta na mAnavI joie evI vAta to kahetAM paNa lAja zrAve. // 15 // rAjAcaMde kaDaM, he rANI, hu~ to tArI maskarI karuM bu. mane. tArAM vacanano pUro vizvAsa . // 20 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya ullAsa // su0 // sa0 // raMgaralI rAjA ghaDe // rA0 // sahu ko abe nija geha s0|| Agala saMbaMdha mITho ||mii // tema valI navale neha // 0 // 21 // 0 // vIze DhAleko // DhA0 // mohane bIjo ullAsa // su0|| 0 // zrI jina dharma thakI lahe // 0 // caMda nariMda prakAza // su0|| 22 // artha // rAjA potAnA raMge khuzI rahyo. bIjA potapotAne ghera rahyA be; have zrAvAtano saMbaMdha cAgala mITho Ave be. temAM valI navIna sneha narelo be. // 21 // yA bIjA ullAsanI treva zamI DhAla zrImohana vijaye kahI be. rAjAcaMda zrIjaina dharmazrI potAnuM teja prApta kare be // 22 // 124 // iti zrIcaMda caritre prAkRta prabaMdhe caMdasiMdala milanasvarUpA ( 1 ) kanakadhvajakathAzravaNarUpA ( 2 ) jATakapANigrahaNAtmikA (3) punarA pUrI nagarIgamanakA ( 4 ) yA nizcatasRbhiH kalA jiH prabodhodvitIyo vAsaH samAptaH // sarva gAthA 1000 zrI caMdarAjAnA caritranA prAkRta prabaMdhamAM 1 caMda ne sIMhala rAjAno melApa, 2 kanakadhvajanI kathAnuM zravaNa, 3 caMdarAjAe jADe kareluM pANigrahaNa, ane 4 punaH zrAjApurImAM gamana e cAra kalAuMthI yukta evo A bIjo ullAsa samApta thayo. // sarva gAthA 109 // // atha tRtIyollAsa prArabhyate // // dohA // vinAzI kAzIdhaNI, zivavAsI haritaMga // svarga nivAsI dA sajasa, namo pAsa jina raMga || 1 || cidAkAra vijJAnaghana, ci dAnaMda cipa // cidAnAsa karuNAthakI, hove trilokI nUpa // 2 // artha | je vinAzane pAmatA nathI, je kAzI nagarInA svAmI, mokSmAM nivAsa karanArA ne jenA zarano raMga nIlo be, valI jenI devatArja sevA kare be evA zrIpArzvanAtha prajune harSathI namaskAra thA // 1 // je caitanya AkRtivAlA be, je caitanya jJAna samUha rUpa be, je zrAnaMda svarUpa be je caitanya rUpa be, evA caitanya svarupI paramAtmAnI karuNAthI AtmA RNa lokano nAtha thAya be // 2 // // je darzana darzana vinA, darzana te pratipakSa || darzana darzana hoya jihAM, te darzana pratyakSa // 3 // jaMga jAla naravAla mati, race vividha prayAsa || tihAM darzana darzana to nahI nidarzanA jAsa // 4 // // je darzana zrAtma svarUpanA anubhava vinAnuM be, te darzana ( mata ) virodhI matavAluM be ne je darzanamAtmasvarupanA anubhavarUpa samyag darzana thAya be teja darzana pratyakSa darzana be. // 3 // je puruSa jJAna buddhi aneka prakAranA prayAsa karI vacanonA jaMga jAlanI racanA kare be tenA matamAM zuddha Atma darzanano anuva nathI paraMtu te mAtra darzanAnAsa be. // 5 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 936 A 60G Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 caMdarAjAno rAsa. lalita trinaMgI naMgajara, naigamAdi naya nUri // zujhA zuddha taro ktathI, nASe jagaguru sUri // 5 // mAnyo karttA to kizu, aNamAnye zo vizeSa // mana mAnyo mAnyAvinA, na ga mamatA reSa // 6 // artha // je jagadguru sUri jagavaMta ne te trilaMgIthI suMdara, yuktinA samUhavAlA, naigamAdi ghaNAM nayazrI yukta ane zuddha azudhano nirNaya karI ati zuddha evAM vacano bole be. // 5 // kadi jagatno karttA mAne to zuM emAM zo vizeSa ne ? jyAMsughI manamAnyo mAne nahIM tyAMsudhI eka rekhAmAtra paNa mamatA gai nazrI, ema jANavU. // 6 // mata mata janaka mamatvatA, sijha janaka zramamatva // dhanya gaNe sama nA vathI, mata aneka ekatva // 7 // je sama darzI sarala gati, Atma zakti saMprApta // te nara caMda nariMda pare, vijuvana hove vyApta // 7 // artha // judA judA matane utpanna karanArI mamatA ne ane nirmamatA sidhine utpanna karanArI je. je ane ka matamAM samajAvathI ekatva gaNe tevA narane dhanyave. // 7 // je puruSa samadRSTivAlo, sarakhagati rAkhanAro ane Atma zakti jeNe samyak prakAre prApta karI te puruSa caMdarAjAnI jema traNa nuvanamAM prasiddha thAya . caMda tRtIya udAsa zratha, nisuNo sutnaga akhaMga // jAsa madhuratAthI thara, khaMDa te khaMmo khaMDa // e|| kavi zrotA kAraNa kare, graMtharacana zrA yAsa // samaje koNa zrotA vinA, kavijana vacana vilAsa // 10 // artha // he sujagajano, have caMdarAjAnA rAsano trIjo ullAsa akhaMDitapaNe sAMcalo. jenA mAdhuryanI zrA gala khAMjha zaramAine khaMDe khaMDa az gi.|| e|| kavi zrotAne mATeja graMtha racavAno prayAsa kare . kAraNa ke, uttama zrotAvinAM kavilokanA vacananA vilAsa koNa samaje.? // 10 // yathA zakti vaktAvade, kSayopazama anusAra // paNa zrotA nedAlakA, te viralA saMsAra // 11 // eka citta huMtI sanA, nisuNo have adhi kAra // guNAvalI have caMdathI, kevA kare prakAra // 12 // artha // vaktA hamesA potAnA zyopazamane anusAre yathAzakti vade ne paNa tenA nedane jANanArA zro tA thA saMsAramA viralA be. // 11 // sajA badhI eka citta azyA cAlato adhikAra sAMbalo. have rANI guNAvalI caMdanI sA kevI yuktiyo kare ? // 12 // // DhAla pehelI // ho matavAle sAjanA, rajanI AjanI rahIne re // e dezI // ||puurv patine guNAvalI, vinave behukara jomI re // supanataNI zrAMTI tame, vAlimajI dyo bomI re // vAta citta vimAsI kIjIye // 1 // je vAte rasa vAdhe re // je nara aNaghaTatI kahe, te zyo svAratha sAdhe re // vaat|||| artha // guNAvalI patine be hAtha joDI vinave . he vAlima, tame svapnAnI vAtanI je zrAMTIvAlI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 tRtIya ullAsa. vArttA vicArIne karavI joie. // 1 // je vAta karavAthI rasa ve teja karavI joi ghaTatI hoya te kahevAthI zo svArtha sadhAya. // 2 // ko rajanI ujAgaro, te tame nANyo lekhe re // to vAlezara zuM yayuM, paramezvara to dekhe re // vAta0 // 3 // ghomo doDe vegathI, paNa savAra boDI do. e ne je vAta na jANe re // te khANo tame kayoM, ehavI rIUne TANe re // vAta0 // 4 // artha // me je rAtrino ujAgaro kIdho te to tamArA lekhAmAM vyo nahIM, he vAhAlA, tethI zuM zrayuM ? te paramezvara to dekhe . // 3 // ghoDo vegathI doDe paNa te teno svAra jANe nahIM. yA kahevata tameAharSane vakhate karI batAvI. // 4 // hAMsI mAMde kADho tame, prItama tamane parakhyA re // juMkuM na mAnazo sAhibA, vaNika kalA kihAM zikhyA re // vaat0||2|| jagat sakala jUTho gaNe, je nara hove jUTho re // nija avaguNa jANe nahI, vAMka dekhADe pUTho re // vAta0 // 6 // // priyatama meM tamArI parIkSA karI sIdhI. tame badhIvAta hAMsImAM kADho bo. mArA sAheba khoDaM lagADazo nahIM. zrAvI vaNika kalA kyAM zIkhyA ? // 5 // je puruSa juTho hoya te khA jagatne juge gaNe be. te juTho mANasa potAno avaguNa jANe nahIM ne bIjAno vAMka galathI dekhADe be. // 6 // ulaTo cora corI karI, jema talArane daMDe re || dekhADo bo dabAmaNI, tema te makarIne vitaM // vAta0 // 7 // huM jolI samajI nahI, tamane sAcI meM jAkhI re || samajaNa mAMhI tumAramI, tame paNa uMba na rAkhI re // vAta0 // 8 // // jema cora corI karIne koTavAlano daMga karAve tema vitaMDAvAda karI dabAmaNI dekhADo bo || 7 || DhuM jolI strI samajI nahIM, je vAta sAcI hatI, te kahI ApI. tamArI samajaNanI zIvAta karavI ? tame paNa kAMpa rAkhI nahIM. // 8 // // varajuM huM hAMsI mata karo, hAMsIe hove vimAsI re // kihAM huM kidAM vimalA purI, tamane e mati zI jAsI re // vAta|||| nara paragharajaMjA ghaNA, nArI nahI koi khoTI re // nara paraNAve adekhatA, vAta karI karI moTI re // vAta0 // 10 // // huM te vAta boDI dajaM tuM. have tevI hAMsIzrI kheda thAya be. kyAM huM ! chAne kyAM vimalapurI ! tamane yAzI buddhi sukI. // e // ghaNA puruSo pArakA gharane jAMganArA hoya be. koi nArI khoTI hotI nathI. puruSo to dekhyA vagara moTI moTI vAto paraNAvI de be. // 10 // // ulaMghI gharano jaMbaro, na gai kidAM gai dhIvI re // to tame koza aDhAraseM, upara kidAM muja dIThI re // vAta0 // 11 // caMda kahe rANI tame, rIsa mudhA ma caDhAvo re // jema tuma mana rAjI rahe, te vidha gAvo bajAvo re // bAta 0 // 12 // artha // huM yA gharano naMbaro boDI uddhata thai kyAMipa gai nathI. to tame aDhAraso gAu upara mane kyA dIvI // 11 // caMdarAjAe kayuM, rANIjI, tame phogaTa rIsa zAmATe caDAvo bo? jema tamAruM mana rAjI rahe, tevI rIte gAvo ne bajAvo. // 12 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 17 supana taNI vAte tame, nAke salakAM zrANo re // hasavAnI muja deva be, rahoge nelAM zuM na jANo re // vAta0 // 13 // paNa muja supana juvaM nahI, muja niradhAra be eha re // sAsu vahu mojo karo, jor3eM matyuM joie tevu re // vAta // 14 // artha // he rANI! yA svapnAnI vAtamAM tame nAka zuM caDAvo ge.? mAre hasavAnI Teva . tame negA raho ge, zuM nathI jANatA.? // 13 // paNa mane nizcaya ne ke, mAjhaM svapna jutuM nazrI. tame sAsu ane vahU moja karo. jevU joie tevU jor3eM maTyuM . // 14 // paNa mujane karI kRpA, dekhADajo ko kIDA re // mArI rakhe kAM ANatA, ma . naDAmAMhe brIDA re // vaat||15|| tuma kAraja mAMhe mAharu, nebuM kAja sulIje re // jema khIcamInI bAphathI, vacamAM DhokabuM sIje re // vAta // 16 // artha // paNa kRpA karIne koI krIDA mane batAvajo. rakhe mArI manamAM zarama rAkhatA? // 15 // jema khI caDInA bAphazrI tenI vacamAM nAkheluM DhokaluM neguM caDI jAya ne tema tamArA kAryamA mAru neguM kArya tha jaze // 16 // // godamI mAMhe gorakha tame, prANa priye tuja dIThI re // tIje jalbAse pehelI kahI, DhAla e mohane mIThI re // vAta // 17 // artha // he prANapriyA, meM tane godaDImA rAkhelA gorakhanI jema dInI hatI. A trIjA nalAsanI pehelI mIThI DhAla zrImohana vijaye kahI . // 17 // ||dohaa|| ||vaahaalaa vagara gune zzyA, mosA bolo kema // eNe vacana pAtalo,kIdho dIse prema // 1 // thara niheja niHzaMka zeM, hasatAM nAMjo hADa // jA eMbu ko tuma taNe, kAne lAgyo cADa // 2 // artha // he vAhAlA, vagara gune AvA mRSA bola kema bolo ge? tamArAM zrA vacanathI prema pAtalo karyo hoya tema lAge .||1||shraam sneha vagaranA ane niHzaMka az hasatA hasatA hADane lAgI nAkho ge? hu~ jANuM buM ke, tamArA kAne koz cADI Avyo . // 2 // ||naaeN vAMkI vADa tale, cAlu khaMmAdhAra // prANa nAtha dIje nahI, vehetA vRSanane zrAra // 3 // sUto vece kaMtane, te ko bIjI nAra // raMga viraMgA mada bakyA, bolo kema thavicAra // 4 // artha // hu~ vAMkI vADa nIce paNa Aq nahIM, khaganI dhAra upara cAluM bu. he prANanAtha, cAlatA balada ne Ara mAro nahIM. // 3 // potAnA patine sUto vece-evI strI ko bIjI hoya, ne. tame raMga narelA ane madamAM bakI gayelA zra kema AvAM avicArI vacana bolo bo.? // 4 // ||shNge vilokyuM nArIyeM, pekhyo paraNita kaMta // thakSa vilakhI jANyA kharA, vimalapurI uhaMta // 5 // topaNa prItama zrAgale, mAne nahIM lagAra // jamADe prANezane, guNAvalI teNI vAra // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 tRtIya udAsa. __ artha // pachI rANIe caMdanuM zarIra joyuM tyAM potAno pati paraNelo jovAmAM Avyo. tatkAla te vilakhI yaz gai. ane manamAM vicAryu ke, ANe vimalapurIno vRttAMta jANyo haze kharo. // 5 // topaNa te priya tamanI Agala te vAta lagArapaNa mAnatI nathI. paThI guNAvalI rANIe potAnA prANanAthane jmaaddyo.||6|| gaz vahU' sAsUkane, nAha na jANe tema // vAta kahI saghalI tihAM, caMde nASI jema // 7 // ___ artha // panI te vaha pati jANe nahIM tema sAsu pAse gai. tyAM jazne caMde je vAta kahI hatI te badhI jnnaavii.||7|| // DhAla bIjI // // ghomI zrAz thAharA dezamA mArujI,khiraNIde pAnI vAlaho, mRga naya pIrA thAMzuM boDhuM nahI // mArujI // e dezI // zrAvI hu~ devA laMjaDo ||saasuujii|| mujathI rIsANo nAhaho, raDhiyAlo rasanavi melave ||saasuujii|| jANI rAtanI vAtamI saa|| kahI savI karIne kucaahho||hn jIno navalamati kelave ||saa||1|| tuma vidyA tRNa sArakhI saa|| makaro phUla anaM taho ||rddhi0|| dIge meM tumathIghaj ||saa muja pIu vidyAvaMta ho // // 2 // artha // sAsUjI, hu~ to tamane ulaMlo devA zrAvI bu. mArA pati mArAthI rIsAyA be. te raDhIyAlA nAtha rIsa boDatA nathI. teNe rAtanI badhI vAta jANI lIdhI be. teNe mane badhI yuktithI kahI ApI. te hIlo nAtha navIna buddhine kelave . // 1 // he bAjI, tame ghaNI phula mArazo nahIM, tamArI vidyAto tenI Agala tRNa samAna . meM mAro pati tamArAthI vadhAre vidyAvaMta joyo. // 2 // tuma zrama vimala purItako saa|| phogaTa paDyo prayAsaho // r0|| piyu tihAM paraNyo premalA // sA // ehanI vidyA sAbAsa ho|| ha0 // 3 // meM tihAM tamane kaDaM hatuM // sA0 // e muja paraNe je kaMta ho // r0|| te tame kathana vedyaM nahIM // sA0 // paNa aMte thayu taMta ho // 6 // 4 // artha // tamAro ane mAro vimalapurI saMbaMdhI badho prayAsa phogaTa paDyo. mAro pati to tyAM jazne premakhAne paraNyo, tenI vidyAne sAbAsI ghaTe be. // 3 // meM tamane tyAM kahyu hatuM ke, AmArA pati paraNe . te vAta tame mAnI nahIM paNa aMte te khalaM jyu.||4|| // yadyapi kAmanI mAhI // saa|| jagatI tale koDa ho // ra // to paNa puruSa DAhyA ghaj ||saa|| naranI kema hove hoDa ho // 6 // 5 // zrApaNA behuM jaNIe malI saa|| jAeyu betarIya De eha ho // r|| paNa eNe behune betaryA saa|| ekalaDe mati geha ho // 0 // 6 // artha // jo ke A pRthvI upara koTI game kAminI DAhI haze topaNa puruSo temanAthI vadhAre DAhya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15e caMdarAjAno rAsa. be. naranI sAthe hoDa kema karAya? // 5 // ApaNa bane ema jANatAM hatAM tene tarIe bIe. paNa buddhinA ghara rupa e puruSa ekale ApaNa banene betarI dIdhAM be||6|| // pehelAM me tuma vinavyu saa|| muja piyu samanahI koya ho // ha // paNa te tame navi mAnatA ||saannaa juvo te sAcuM eha ho // // 7 // paNa purbalane kahe thake // sA // koi na rAMdhe dIra ho // hA // kema nolavAye nArIthI // sA // je raNathaMgaNa dhIra // ha // 7 // artha // meM pehelA tamane vinavyu hatuM ke, mArA pati jevo koya puruSa nathI, paNa tame te mAnatAM na hatA. juvo A te sAcuM pddyu.|| 7 // urbalanA kahevAthI koi khIra rAMdhe nahIM. tema mAruM vacana tame mAnyu nahIM. je raNa mimAM dhIra hoya te nArIzrI kema lolavAya ? // 7 // // nakaruM huM saMgati kehanI // sA // kIdho tumataNo saMgaho // ha // cAlIhuM vacana tumataNAM // sA // to ehavo thayo raMgaho // 0 // e|| udaya thAvyuM je jehane // sA // te tehathIhija thAya ho // 6 // karavA jAye jo koz nabuM // sA // to pATuM pasatAya ho // 40 // 10 // artha // hu~ koznI saMga karatI na hatI, meM tamAro saMga karyo ane hu~ tamArA kahevA pramANe cAlI, to tenuM pariNAma Aq shraavyu.|| e|| jene je udaya zrAvyuM hoya teja tenAthI zrAya be. jo koi navaM karavA jAya to te pAula pastAya . // 10 // // bAjI karvA tumataNuM // sA // have mujazrInavI hoya ho // h|| vAlesarane have // saa0|| sukha pAmI De koya ho // ha0 // 1 // tuma kane raho kalA dhaarnn| // sA0 // raho vidyA tuma pAsa ho // 0 // kozno zraratha na bgaaddiiye|| saa0||krii karI edavI laphAsaho i0 // 12 // artha // he bAjI, have tamAru kayuM mArAthI banI zake nahIM. potAnA vhAlAne mukhAvI kara strI sukha pAmI ? // 11 // je tamAre kalA hoya, je vidyA hoya, te tamArI pAsaja raho. AvI DaMphAsa mArI koza bIjIno artha bagAmazo nahIM. // 2 // // pIu uparAMThage je thayo ||saa|| kima vaza zrAvaze teha ho // h0|| have kautuka e tumataNA // sA0 // rahevAdyo tuma geha ho // 40 // 13 // deza videza jotAM thakAM // sA // muhavyo bela sulatAna ho // ha0 // zrAvI nAka viMdhAvavA // sA // ga te viMdhAvI kAna ho // ha0 // 14 // artha // have je priyatama mArI upara roSa jaryo thayo, te pAge zI rIte vaza zraze ? tamArA je kautuka hoya te tamAre gheraja raakho.|| 13 // deza videzanA kautuka jovA jatAM mAro sulatAna bela mukhAyo. DeM to nAka viMdhAvA zrAvI paNa kAna vIMdhAvIne gazte, banyuM // 15 // 17 Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 tRtIya ukhAsa. ||piin zrAgala mAnyu nathI // saa|| meM iju e tilamAtra ho // 6 // paNa ema kIdhe zuM hove // sA ||piiughr sama nadIyAtra ho||h // 15 // nayaNe caritra je dIThamAM // sA0 // mAne te kema nAkAra ho // ha0 // juvaM pamvaM te saahmuN|| saa|| karavo zo tehano prakAra ho|| hA // 16 // artha // meM hajI priyatama Agala e vAta khagAra mAtra paNa mAnI nathI. paNa emakahevAthI zuM vale ? mAre patinA ghara jevI prANayAtrA kyAMza nathI. // 15 // je caritra teNe potAnI najare joyAM hoya, te nA kahevAzrI kema mAne ? sAmu jutuM paDavA jevu thAya je. have eno upAya zuM karavo ? // 16 // kahe sAsu vahu matadharo // sA // ciMtA zoka lagAra ho // 40 // bIjI DhAla mohane kahI // saa||triijaa ulhAsanI sAra ho // // 17 // artha // sAsu kahe, he vahU, tame manamAM jarApaNa ciMtA ke zoka karo nahIM. A trIjA nalAsanI bIjI DhAla zrImohana vijaye kahI . // 17 // // dohA // vIramatI vahune vacana, yaz krodhavaza jora // uThIkara ka ravAla grahI,karIne hRdaya kagera // 1 // zrAvI caMdakane turata, jAkhe vacana vimAta ||are puSTa pApiSTanara, zI kahI vahune vaat||2|| artha // vahunAM vacanazrI vIramatI jorathI krodhane vaza zraz gai. tatkAla karamAM khaDga laz ane hRdaya kagera karI unI . // 1 // te apara mAtA caMdarAjAnI pAse AvI ane kahevA lAgI. are iSTa ! pApiSTa, teM vahune zI vAta kahI ? // 2 // nhAne mukha moTAM vacana, kadeto dIse cNd|| mIyAMnIvAdecaNA (pAgaMtare) mINa taNe dAMte caNA, cAve kAMmatimaMda // 3 // jovA mAMDyAM AjathI bimArAM ema // vRddhapaNe tuM zramataNI, nakti karizare kema // 4 // artha // tuM nAne mukhe moTAM vacana kahevA zIkhyo lAge je. are matimaMda, mINane dAMte caNA kema cAve ne ? // 3 // teM AjathI amArAM niSo Ama jovAM mAMDyAM to panI vRtAvasthAe amArI lakti kema karI zakIza? // 4 // sura zaMkAe muja thakI, to zuM tuja bala mUDha ||shraa jU kImI bApamI, sonaye thaaruddh||5||desh nagara jaMDAra jama, meM jo sopyA prAjya // teMto jAeyuM zrAvIyu, kAkImAne rAjya // 6 // artha // he mUDha, mArAthI to devatA paNa zaMkA pAme to tAruM bala koNa mAtra ? jurjIne bApaDI kIDI sonaiyA upara camI betthii?|| 5 // deza, nagara bharapUra jaMDAra meM tane soMpyA, tethI tuM jANe ne ke, kAMkIDAne rAjya mttyu.||6|| For Personal and Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TSATT elelbe @oele Kont 2 CWU .3 3 BS RAS Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 131 huM tuja ne mukIza nahI, jAzza kihAM tuM deva // iNavelA saMjAratuM, iSTa hove je deva ||7||ddaatiipr beThI camI, thayo sa nynRpcNd|| kahe sAsune guNAvalI, karI karIvara maMda // 7 // artha // hu~ tane boDIza nahIM. tuM have kyAM jazza? zrA vakhate je tArA iSTa deva hoya tene saMjArI le. // 7 // vIramatI ema kahIne caMdanI gatI upara caDI beThI. caMda jayanIta az gayo. guNAvalI maMda svarazrI sAsune kahevA lAgI. // 7 // // DhAla trIjI // // kaThaDArAvAjAho naNadalavAjIyA, kaThamArA ghuriyA nisANa // morInolI naNadI, purjanahasasedo gunho bgsiie||e dezI // tumacA sutane ho upara evamo, na karo bAijI roSa // hAre morI jolI mAjI, phurijana isase ho gunaho bagasIe // evaThaM tumane ho karavo na vighaTe, nahImuja prItama doSa // mo0 // 5 // 1 // avicala rAkho ho mAhAro jo tume, jIvitasudhI sohAga // mo0 // to tume muko ho bAjI ehane, kahuM buM pAule lAga // mo0 // // 2 // artha // he bAjI tamArA putra upara AvaDo ropa karo nahIM. he mArA nolA mAjI, urjana hAMsI karaze ane guNa DhaMkA jaze. tamAre Ama karavU ghaTe nahIM. emAM mArA patino bIlakula doSa nathI. // 1 // jo tame mArUM saujAgya jIvita sudhI avicala rAkhavA mAgatA hoto tame ene geDI muko. hu~ page paDI vinavU bu.2 goda bigaho bAjI sAMjalo, e muja kIjIe mApha ||mo0 // mAta jI tumacIho huna sahI zakuM, krodhAnala taNI bApha ||mo0 // // 3 // kAM eNe joyAM ho tAharAM bigrane, meM paNa kAMza khyaaNtuuu||mo|| DAhI hu~ dRtI ho topaNa pAMtarI, sabalI vimAsaNamuka // mo0 // 5 // 4 // artha // he bAijI, sAMjalo hu~ pAlava pAtharIne kaDhuM . mane mApha karo. he mAtAjI, DhuM tamArA krodha rUpa agninI bApha sahana karI zakatI nazrI. // 3 // emaNe tamArAM nija zAM joyAM ? ane meM tamane kA kahyAM ne ? hu~ DAhI topaNa betarANI, mArI samajaNa sabalabatAM pastAvo karavA jevI zra. // 4 // boru kuboru hotA sAMjalyA, paNa navI mAta kumAta // mo|| ehanI vaya sAmu kAMsto jurja, samaje zuM jAta vijAta // mo0 // pu0 // 5 // mAre pIu viNa ho jaga zA kAmano, zaMkara maMdira seja // mo0 // sAsu nA jAyAne ho jIvita dIjIe, mujathI jo rAkho bo heja // mo0 // 6 // artha // boru kugeru thAya. ema sAMnaTyuM je paNaM mAtA ku mAtA zrAya ? tame enI vaya sAmuM to juvo. jAta ke vijAtamAM zuM smje?|| 5 // mAre pati vinA thA jagata zA kAmarnu be.? panI huM maMdira ke zayyAna zuM karuM? jo ! tame mArI upara heta rAkhatAM hoto AmArA sAsunA jAyAne jIvita dAna aapo.||6|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 tRtIya uvAsaH mANasa jo e hoze ho to ghaNuM e thayuM, have utArojI roSa ||mo|| kaTa kIna kIje ho kIDI upare, tRNa upara syojI zoSa ||mo'nnaalaam kavAyo do kAMza leto nathI, tuma vo e nizcaMta // mo0 // kahe q hoya te ho kaho muja e vatI, paNa mUko muja kaMta // mo|||||| artha // he sAsujI, jo e mANasa haze to have samajI jaze, roSa utArI nAkho. kIDI upara kaTaka zuM kAma joe ? temaja tRNa upara roSa zo rAkhavo ? // 7 // e mAro pati tamAre lIdhe lADakavAyo ane ni ciMta rahe je. jo kAM kahe hoya to mane kaho ane mArA patine boDI muko. // 7 // zralagI rahe kahe sAsu ho tuMsamaje nahI, e sutaviNa DaMsArIsa ||mo|| mUkIza nahI hu~ ehane ho samaDe tAharA, jotuM lAkha vArIsa // mo0 // pu0 ||e|| teNe zuM ruDe ho sone kIjIe, beTe jehathI kAna // mo0 // kobIjI na malIho ehane jAyagA, mAMDyo mujathI jetaan||monnaa||1|| artha // sAsue kahyu, tuM alagI rahe, kAMza samajatI nathI. A vagara hu~ halAvI lazza. tuM lAkha vAra vArIza topaNa huM tene boDIza nahIM. gehuM to tArA sogana be. // e|| jenAthI kAna tuTI jAya te sonuM zA kAmanuM. Aputrane ko bIjaM ThekANuM maTyuM nahIM ke je mArI sAthe tAna mAMjhI bege? // 10 // lAgyo e mAthe ho gayA thApavA, ehano e pratIkAra // mo|| ema ka hIne java zrANI ho kaMThe caMdane, te karavAlanI dhAra // mo0 // // 19 // jazne hAthe valagI ho sAsUne vahu, vamatI thAMsunI dhAra ||mo|| mArI u para ApIho bAjI dayA, zrApo e prANAdhAra // mo|| pu0 // 15 // artha // e mAre mAthe gaNA thApavA lAgyo -teno upAya to Aja je. ema kahIne te caMdanA kaMTha upara khaDganI dhAra mukavA lAgI. // 11 // te vakhate zrAMsunI dhArA pADatI vahu AvIne sAsune hAthe valagI pamI. he bAjI mArI upara dayA karI mane A mAro prANAdhAra Apo. // 15 // kI, eNe avicAryu ho have ema nahI kare, jo hoze ehane lAja // moNa bAlocotame jaMmu ho koNa karaze par3I, zrApaNI nagarInu rAja ||mo||3 // 13 // joro navI cAleho koie caMdano, hove je hovnnhaar||mo|| vahu nuM kartuM mAnyuM ho sAsue tadA, parahI karI taravAra // mo0 // pu0 // 14 // artha // teNe e kAma avicAryu karyu be, jo tene lAja haze to ema karaze nahIM. mAtAjI, tame laMDo vicAra karIne juvo ke jo te na hoya to pI ApaNI nagarInu rAjya koNa krshe.?|| 13 // caMdanuM jora kAMpaNa cAlavAnuM nahIM. je thavAnuM hoya te kare be. panI sAsue vahunuM kaDaM mAnyuM ane taravAra kaMTha uparathI laz lIdhI. // 14 // DaMsIlI navi muke ho DaMsa narezathI, kIdho eka prakAra // mo0 // davaraka eka kIdho ho maMtryo maMtrathI, vIramatiye teNIvAra // mo0 // pu0 // 15 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GoubeventN 329 3RG DOP Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 133 dorokha bAMdhyo ho kaMThe caMdane, mAye zrati avicAra // mo0|| tehathI nRpa hu ho suMdara kUkamo, a a sarajaNahAra // mo0 // pu0|| 16 // artha // to paNa e DaMsIlI vIramatIe DaMsa mukyo nahIM. tarata eka dorolIdho bhane te vakhateja maMtrathI maMtrI lIdho. // 15 // te avicArI mAtAe te doro caMdanA kaMTha upara bAMdhyo. te vakhate caMdarAjA eka suMdara kukaDo thai gayo. ahA ! sraSTAnI lIlA kevI je.? // 16 // trIjI e jAkhI ho trIjA unhAsanI, mohana vijayejI DhAla // mo|| Agala thazsuNajo hozrotA ekamanA, caMda saMbaMdha rasAla ||monn|||| artha // zrImohana vijaye AtrIjA ubAsanI trIjI DhAla kahI be. he zrotA Agala teno rasika saM baMdha zrAvaze, te eka mane sAMjalajo. // 17 // ||dohaa|| dIge pati thayo kUkaDo, guNAvalIye jAma // vIramatine vinave, rudatI karI praNAma // 1 // bAjI thara utAvalAM kema akAraja kIdha // naraTAlI tiryaMcpaeM,muja prItamane dIdha // 2 // artha // guNAvalIe potAnA patine kukaDo thayelo joyo eTale tarata te rudana karatI karatI vIramatIne praNAma karI vinavavA lAgI. // 1 // he bAjI, tame utAvalA az zrAvaM akArya kema karyu? mArA patine nara maTADI tiryaMca paNuM kema zrApyu.1 // 2 // mAnomArI vinatI,ju jagat svarupa // kahIe kyAMye na sAM jalyo, pakSIrupe nUpa ||3||th nara samajaNa navi dhare, te to paMkhI prAya // paMkhI kIdhe te ghaNI, zI adhikAra thAya // 4 // artha // tame mArI vinati mAnya karo ane A jagattuM svarUpa vicArI juvo. ko ThekANe koie rAjAne padI rupe sAMnaTyo nazrI. // 3 // je nara zrazne samajaNa rAkhe nahIM te prAye karIne pakSI jevoja . to panI tene pakSI karavAthI adhika zuM ? // 4 // jUDo jalo tohI nRpati, zastranahI tohI sura // daMta nahIM topaNa hirada, kohyo toe kUra // 5 // nRpane nararupe karo, roSa nivAro mAta ||shraapnn behu~ jaNa vace, eTalI eha vasAta // 6 // artha // luMDo ke jalo paNa te rAjA kahevAya je. zastrI na hoya to paNa je zUravIra te zUravIra kahevAya. dAMta na hoya to paNa hAthI ghirada (be dAMtavAlo ) kahevAya ane kohI gayela hoya topaNa kUrA te kUrA kahevAya. // 5 // he mAtA, roSa geDI do ane A rAjAne nararupe karo. zrApaNa banenI vacce tene ATalI zidA zraz cukI. // 6 // bAjI tume vRkSa bo, hu~ to nhAne veza // kahe to ghaTa tuM nathI, paNa na karo saMkveza // 7 // kahe sAsu kahere vahu, letI vAta niveDa // tuMpaNa kAMdoya kUkamI, mujane ghaNuM mata m|||| For Personal and Private Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIya ullAsa. 134 artha // de bAjI, tame vRddha bo ane huM to nAnI buM, tethI tamane kahetuM ghaTe nahIM, have yAvo klaze karo nahIM. // 7 // sAsu e kayuM, are vahu, tuM valI zra vAtano niveDo le nahIM, tuM paNa rakhe kukaDI jamane vadhAre beDIza nahIM. // 11 zza. tAmracUDa karI caMdane, vahuno vacana vekha // pahotI vIramatI ghare, ai ai vidhinA lekha || artha // yA pramANe caMdane kukaDo banAvI ne vanAM vacanane javekhI te vIramatI potAne ghera cAlI ga. hA, vidhinA lekha kevA be ? // e // // DhAla cothI // // dakSiNa dohilo horAja, dakSiNa dohilo re luMjA pANI lAgaNo // e dezI // ge lIdho ho lAla // rANIyeM kUkaDo rAja || gadagada kaMThere jAse u ttara marmano / jiNe ziravAlo ho lAla // mugaTa virAjato rAja || daive kIdho re bogo rAtA carmano // 1 // jiNe tanu kIMvA do lAla || peherA tA vAghA ho rAja || te tanu nAgAre viTyAM phirke pAMkhaDe | jise kahI bAMdhatA ho lAla // tAtA tegAdo rAja // zastra vanAi re kIdhI nakhane yAMkaDe // 2 // // // pI rANI gulAvalIe te kukaDAne potAnA kholAmAM lIdho ane gadagada kaMThe marmanAM vacana kahevA lAga. are rAjA, jenA mastaka upara zikhAvAlo rAto mugaTa virAjato hato, tenA mastaka upara daive tyAre rAtA carmanuM bonuM karyu ? // 1 // he rAjA, je zarIra upara bArIka jarI AnI vAghA peheravAmAM zrAvatA te zarIra nagna be ne upara pIThAnA pAMkhaDA vIMTyA be. je kaTI upara tagatagatI taravAra bAMdhatA, te ThekANe have nakhanA zrAMkaDAmAM zastronI zojA yAvI be ? // 2 // ravi uge ho lAla // jAgatA sejathI rAga // jAgatA kIdhA re deve pATha lI rAtakI // karatAje mIgaMho lAla // jojana jAvatArAja // yavakara jo tAre ho yA ju koi vAtaDI // 3 // jiNe mukha kahatA ho lAla || akSara paravamA rAja // tithe mukha kahatA re kIdhA kUkUkUkaDU // besatA khAmI ho lAla // takhata jamAvane rAja // te kema kIdhAM re deve besatAM ukaDu // 4 // artha // je sUryodaya vakhate zayyA uparathI jAgatA te atyAre daive pAbalI rAtre jAgatA karyA. je mIThagaM jAvatAM jojana karatA te atyAre ukaraDAmAMthI jojana zodhe be. juvo yA kevI vAta ! // 3 // je mukhamAM paravaDA ro bolatA te tyAre mukhazrI kukukuku evA zabdo bole be. je ratna jaDita takhta - para besatA, temane atyAre daive ukaraDA upara besatAM karyA be. // 4 // he hiMDole ho lAla || je nara hiMcatA rAja // te nara hiMcatAre kIdhA deve pAMjare // ema vilapaMtI ho lAla // rANI murabANI rAja // nayaNe yAMsu moTAgirikaraNA kare // 5 // jAgrata kIdhI ho lAla || sahI yeM samIra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SOLAGANICHARGHos 133 Forecast and Private Use Onlar Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 caMdarAjAno rAsa. thI rAja // vacane mIThe re lAgI te samajAvavA // doSa na kozno ho lAla // doSa e karamano rAja // phogaTa zyAne kozne thAla caDhAvavA // 6 // artha // je nara sonAnA hIDolA upara hiMcatA hatA, te narane daive pAMjarAmAM hIMcatA karyA ne.A pramANe vilApa karatI rANI netramAMthI parvatanA UraNAnI jema moTAM AMsu pADatI mUrga pAmI gai. // 5 // sakhI e pavana nAkhI tene jAgrata karI. paLI te mIgaM vacanayI samajAvavA lAgI. he rANI, AmAM kono doSa nazrI; karmano doSa le. to bIjAne phogaTa pAla zAmATe caDAva. ? // 6 // zuMkare tAhare ho lAla // vakhate na bajyuM rAja // daiva aToro re kahIye konuM na sAMsahe ||shuN kare mAtA ho lAla // vahu paNa zuM kare rAja // lakhitanuM vAtu rete to koNa koine kahe? // 7 // pUrava navanoho lAla ||sNci ta je koraaj|| zha nave prANI re rANI ema sukha duHkha jogve||je jina rAyA holaal||krme nacAyA ho raaj||jenne jema kIdhAre te to tema hIja yogve|||| artha // he rAja, temAM tame zuM karo ? te vakhate gajyu nahIM. daiva aTAro ne te ko sahana karI zakato nazrI. mAtA zuM kare ane vahu paNa zuM kare ? je vAta lakhI hoya te koNa kozne kahevA jAya.? // 7 // de bAi! pUrva navanA jevAM saMcita hoya te pramANe A nave prANI sukha suHkha jogave je. juvone zrItIrthakarone paNa kema nacAvyA ! jeNe je karyA te to te logave be. // 7 // jyAMlagI raheze ho lAla ||kushl e kUkamo rAja // tyAMlage tAharo re De vAlesaru // ema manavAlo ho lAla // samaya nihAlo rAja // sAsu sarakhI re mAthe je vAlesaru // e|| ema je kaho joho lAla // sAsujI jANaze rAja // to valI karaze re kAMAvIne navaM ||rho zraNa bolyA ho lAla // pAlo e kUkaDo rAja // have na jaNAvore kozne tharbu je hatuM thayu // 10 // artha // jyAMlagI A kukaDo kuzala raheze tyAMsudhI tamArA caMdarAjA kuzala ne ema mana vAlo ane samayane anusarI varto. tamAre mAthe sAsu jevA vAlesarI be. ||e|| jo tame Ama kleza karoge, te jo sAsujI jANaze to te AvI valI kAM navaM karaze mATe aNa bolyA raho ane zrA kukaDAnuM pAlana karo. koine AvAta jaNAvazo nahIM. je avArnu hatuM te ayuM // 10 // jinajI e nASI ho laal|| karma vicitratA rAja // te kema hove re ko thI karIne anythaa|| thayo jehavAdahA ho lAla // bAjInI zrAgale rAja ||phltme pAmyA re tevA tima yogye yathA ||11||e koNa TAle ho lAla // kIdhI je kUkamo rAja // kimapi na cAle re joro daivathI aapnno|| haiDe khagADI ho lAla ||ehne rAkhavo raaj|| e kema lAge rekozne bAzthalakhAmaNo15 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 tRtIya ullAsa. // zrI jina gavaMte karmanI vicitratA jAMkhI be, te koinAthI anyathA kema thAya ? tame bAjI - nI gala vadhAre vhAlA thayA to tenuM tame yogya phala pAmyA bo. // 11 // have yA rAjAne kukaDo karyo tene koNa maTADI zake ? daivanI sAthe ApaNuM kAMi jora cAle nahIM. have to Apa e kukaDAne hRdayanI sAthe rAkhavo. he bAi, e kone alakhAmaNo lAge. ? // 12 // ari jo karazuM ho lAla // rAjI jIjIne rAja // te pharI karaze re pahelAM dato tevo // ema samajAvI ho lAla // sakhIe guNAvalI rAja // sAsUne nIsAsAre nAMkhe DuMgara jevo // 13 // kSaNika uDhaMge ho lAla // Na eka bAtIye rAja // kSaNa eka rAkhe re rANI hAthe kUkako // zvAna maMjArI ho lAla // pranna tehathI rAja // pyAro rAkhe re nArI nizadina kUkaDo // 14 // artha // he bAi, jo ApaNe hamaNA tene zrAjIjI karI rAjI karIzuM, to te yA kukaDAno prathama hato vo caMdarAjA karI deze. yA pramANe sakhIe guNAvalIne samajAvI. te sAsU upara parvata je vA ni sAsA nAkhatI hatI. // 13 // rANI guNAvalI te kukaDAne kSaNamAM utsaMge ne kSaNamAM bAtIe rAkhatI chAne potAnA hAthamAM rAkhatI hatI. valI potAnA pyArAne zvAna ne mArjArathI pratunnapaNe rAkhI rAta divasa potAnI pAseja rAkhatI // 14 // navanava mevA ho lAla // jaladala vana phalarAja // zrApe rANI re cAMce dADimanI kalI // trIje ullAse ho lAla // DhAla e cothI rAja || mohana vijaye re jAkhI dvAkha thakI galI // 15 // artha // rANI guNAvalI navA navA mevA, jala, dala, vanaphala tene patI hatI te kukaDo potAnI cAMzrI dAminI kalI leto hato. zrI mohana vijaye yA trIjA ullAsanI cothI DhAla kahI, je prAkSAthI madhube // 15 // Jain Educationa International // dohA // tAmra cUmane kara dharI, gai vaDhU sAsu pAsa // beThI payapraNa mI karI, dIragha jarI usAsa // 1 // kema yAvI e duSTane, bei muja anuSaMga // rAkhaparo dekhAmamAM, makara raMgameM jaMga // 2 // artha // vaDhu te kukaDAne hAthamAM lai potAnI sAsu vIramatI pAse zrAvI, sAsune page paDI lAMbo nIsAso nAkhI zragala beTI // 1 // vIramatI bolI- e duSTane lai mArI pAse kema yAvI ? tene mane batAvIza nahIM. raMgamAM jaMga na karya. // 2 // 'dUra rAkha vAdAlo be tujane hajI, rAkhe caMda samAna // valI nahIM tu jane vahU, hajI lagaNa kAMisAna ||3|| ehane to pehelA pratha ma, kIdho be tiryac // paNa ehane joto kharI, yAgala karUM je saMca // 4 // For Personal and Private Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 137 artha // he vahU, zuM tane hajI e vATho lAge , tuM ene caMdanI jema rAkhe le. are, zuM tane hajI sudhI kAMza sAna valI nathI! // 3 // haju prathama meM Ane tiryaMca koM ne paNa bAgala je haju karuM te tuM joto kharI. 4 jotuM mukha ehanu, e jogavaze rAja // ema kIdhAviNa ehane, nolI na vale lAja // 5 // utuMleza ehane, rakhaje pIjaramAMhi // zrANIzamAM tu muja kane, jyAMlagI na kahuM tyAMhi // 6 // artha // tuM AnuM mukhato jo, e rAjya zuM jogavaze! he jolI strI, ema karyA vagara tene sAja vanaze nahIM. // 5 // jA tuM ene laz unIjA. tene pAMjarAmA rAkha. jyAMsudhI hu~ kahuM nahIM tyAMsudhI ene mArI pAse khAvIza nahIM. // 6 // khera prItama paMkhIyo, gai guNAvalI geha // so vana piMjaramAM vyo, sayala sajA leha // 7 // artha // panI guNAvalI potAnA paMkhI priyatamane lazne ghera cAlI gai. tene suvarNa pAMjarAmA rAkhyo. ane tenI saghalI rIte sAra saMjAla kare // 7 // // DhAla pAMcamI // // motIDAnI deshii|| sovana piMjara jamIyo ratane, rAkhyo vIhaMgama temAMhi jatane // nizcaya hoye jAvI kaDaM vaM sarvane smjaavii||jl kaMcanane kacolaDe pAve, khAye mIga mevA jenAve // ni0 // 1 // daNadaNa kuMkuMmazrI paga dhove, tiraDe kaTAdeM pIumukha jove ||nikhole huM rAkhIza karIne jIjI, vipadetaje te nArI bIjI // ni||2|| artha // ratnazrI jamelA suvarNanA piMjaramAM te pakSIne yatanAthI rAkhyo. sarvane samajAvIne kahu~ buM ke, jAvI hoya te avazya bane . te pakSIne suvarNanA pAtre jala pAya ne ane je jAve te mevA mIgai khavarAve . // 1 // guNAvalI kSaNe kSaNe padInA paga kuMkumathI dhotI hatI ane tIraga kaTAkSathI priyatamanuM mukha jotI hatI. te bolI-nAtha, huM tamane kholAmAMja rAkhIza. je vipattimAM patine geDI dete bIjI strI hu~ tevI nathI. // 2 // tuM muja prANajIvana pIyupyAro, mUkIza nahI adhakSaNa tuja nyAro // ni0 // paMkhI thayAnI na dharazo zaMkA, sarajita jo to dezuM DaMkA // ni0 // 3 // moTA mAthe zrAvI paDe be, vipad saMpadamAM zrAvI name // ni0 // ravi zazI grahaNa jANe jagasArA, paNa nANyA kiNe gaNatI tArA // ni // 4 // "artha // tuM. mAro prANa jIvana ane pyAro buM, tane ardha daNa paNa judo mukIza nahIM. he nAtha, tame pakSI a gayA te viSenI zaMkA rAkhazo nahIM. jo daiva zcA ho to zrApaNe vijaya DaMko dazzu. // 3 // moTA hoya tene mAthe vipatti zrAvI paDe ne ane te saMpattimAM zrAvI naDe ne. sarva jagat jANe ne ke, sUrya caMjana grahaNa thAtha be, tArAnuM grahaNa atuM nathI. te gaNatrImAM paNa nthii.||4|| 18 . For Personal and Private Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 tRtIya ullAsa. nadIvIra haiye mata dAro, karazuM lIlA prabhune saMjAro // ni0 // ema ema guNAvalI karata vikhAsA, kUkkaDarAjane dei dilAsA ni0 // 5 // duHkhanI dAdhI nahI mana Duje, piMjara deharAsara pare pUje // ni0 // jema jemate pAMkho pharakAve, tema tema rANI doDI Ave // ni0 // 6 // // he naNaMdanA vIra, hRdayamAM hArI jazo nahIM. prajune saMcArajo. ApaNe Agala lIlA karIzuM. pramANe guNAvalI kukaDa rAjane dIlAsA zrApatI chAne manamAM kheda karatI datI. // 5 // rANI guNAduHkhI bIje mana rAkhatI nahIM. te pakSInA pAMjarAne derAsaranI jema pUjatI hatI. jyAre te kukaDo pAMkho pharakAvato tyAre tarata te rANI doDI AvatI hatI. // 6 // valI sAra saMjAla kare kSaNakSaNamAM, uMbana rAkhe DAhApaNamAM // ni0 // prItama tananA guNasaMjAre, tema valI pAhuM manane vAle // ni0 // 7 // eka dina munijana aMgaNa zrAvyA, rANIe modaka lai voharAvyA // ni0 // aa piMjaramAMhi dITho, kahe upadeza tapodhana mITho // ni0 // 8 // artha // kSaNe kSaNe tenI sAra saMjAla letI hatI. potAnA te viSenA DAhApaNamAM bapa rAkhatI nahatI. vAraMvAra priyatamanA zarIranA guNane saMcAratI ne valI potAnuM mana paNa pAluM vAlatI hatI. // 7 // eka divase ko muni tenA prAMgaNAmAM zrAvyA. rANIe tene lAmu vorAvyA. tapasvI munie kukaDAne pAMjamAM joyo eTale te madhura upadeza zrApavA lAgyA // 8 // zuM paMkhI nyAye cAlyo, je ema lai piMjaramAM ghAlyo // ni0 // tume to kaMcana piMjara parakho, ehane manakArAgraha sarakho || ni0 // e|| bomIyo baMdhanathI pakSI, koNae rAkhe kITaka jI // ni0 // prAtaH zame hiMsaka mukha jotuM, te to sAmuM sukRta khotuM // ni0 // 10 // artha | yA pakSI zA anyAye cAlyo hato ke tene lar3a pAMjarAmAM nAkhyo be? tame yA suvarNanuM pAMjarU juvo bo, paNa te pakSIne te kArAgRha sarakhuM be. // e // e pakSIne baMdhanamAMthI boDI muko. kIDAne kSaNa karanArA te pakSIne koNa rAkhe? vA hiMsaka prANInuM mukha savAre jovuM te to sAmuM sukRta khovA jevuMbe. 10 kahe rANI munivAta ghaNI be, nahI pakSI e gharano dhaNI be // ni0 // tAmrazekhara muja sAsue kIdho, pAmI huM pUrve jevo dIdho // 11 // rAkhu DhuM piMjaramAMhe tethI, avara artha zo saravo ehathI // ni0 // kahI hitanI vAta tame paMkhI saMpekhyo, paNa mujI kema jAe uvekhyo // ni0||12|| | guNAvalI bolI - munirAja ! e vAta moTI be. yA pakSI nathI paNa yA gharano dhaNI be. mArI. sAsu tene kukaDo karI dIdho be. jevuM meM pUrve ApyaM tenuM huM pAmI DhuM. // 11 // tethI huM tene pAMjarAmAM rAkhuM buM. enAtha bIjo mAre zo artha sare be. tame to pakSIne joi hitanI vAta kahI, paNa mArAthI enI upekSA kema thAya? // 12 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 13e muni kaI bAra zrame navi jANyo, phogaTa paMkhI saMzaya zrAeyo // ni|| kara e vIramatIne na ghaTe, ema nija aMgajane je vighaTe // ni||13|| caMdane caMda samAna kahIje, ehane evI zravasthA na dIje // ni // tAha rAzIla pranAve bAi, rudana ma kara have thAze nlaa|| ni0 // 14 // artha // munie kaDaM, bAi, amArA jANavAmAM nahIM tethI amane zrA pakSI be evo phogaTa saMzaya Avyo. vIramatIne tema karavu ghaTe nahIM. tene to potAnA aMgajanI jema rAkhavo joie // 13 // zrAne to caMdanA jevAja gaNavo. tene evI halakI avasthA ApavI nahIM. he bAi, tuM rudana kara nahIM, tArA zIyalanA prajAvadhI badhuM sAraM aze. // 14 // paMkhI thayo nRpapada palaTAeM, az az karma na cukyo TANuM // ni0 // ravizazi harihara iMza prasikA, karme sahune sIdhA kIdhA // ni // 15 // karma kare te na kare koza, jAvI na jAe kozthI dho|| ni0 // e zrama zikSA haiDe dharajo, ehano artha sare tema karajo // ni0 // 16 // artha // rAjA pakSI thai gayo, rAjapada palaTAi gayu. ahA, karma kevu be, te potAnuM TANuM cukatuM nathI. sUrya, caMja, viSNu, zaMkara ane iMja jevA prakhyAta devatAu~ne paNa karme sIdhA karyA be. // 15 // je karma kare te kothI karAya nahIM. nAvI koznAthI dhovAya nahIM; A amArI zidA hRdayamAM dhAraNa karajo ane zrA pahIno artha sare tema karajo. // 16 // ema kahI saMyamadhArI valiyA, rANInAM duHkha dohaga TaliyAM // ni|| trIjA ulhAsanI pAMcamI DhAla, modana vijayanAM vacana rsaal||ni||1|| __ artha // A pramANe kahIne te saMyama dhArI muni pAnA vaDyA. temanA upadezazrI rANInAM muHkha TalI gayAM. zrA trIjA jalAsanI pAMcamI DhAla pUrI az. jemAM zrImohanavijayanAM vacana rasika be. // 17 // ||dohaa|| te jaba bole kUkamo, UMce svara suprajAta // tava rANI jAgI kahe, karatI AMsu pAta // 1 // aMtara jAmI muragaDA, ghamI ghamI ma pukAra // tAhare mana kAMza nahI, paNa muje vajra prahAra // 2 // artha // te kukaDo jyAre pratnAtakAle uMce svare bolato, tyAre rANI guNAvalI jAgIne azrupAta karatI zrA pramANe kahetI hatI. // 1 // he mArA aMtaryAmI muraghA, tuM ghaDIe ghaDIe pokAra kara nahIM. tAre mana to kAMza nathI, paNa mane te vajranA prahAra jevA lAge . // 2 // kAyara thara kUkU kadI, teM na kahyo eka vAra // to kAM have mukha uccare, jIvana prANAdhAra ||3||rynnii ramatA rasa narI, prANezara paryeka // tava kUkara ko bolato, lAgato tuma viSaDaMka // 4 // Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 tRtIya udAsa. artha // he nAtha, teM kozvAra kAyara azne zrAma kuku jevA pokAra karyA nathI, to he jIvana prANAdhAra, have Ama mukhathI kema pokAra karo ge? // 3 // he prANeza, jyAre tame rasathI palaMga upara rajanImA ramatA hatA, te vakhate jo koI kukaDo bolato, to tamane te viSanA daMza jevo lAgato hato. // 5 // devete tumane karyA, saralA naratA sAda // rakhe jagamAM ko karo, lakhita lekhathI vAda // 5 // e svara priya hoto haze, tuma mA tAne kAna // paNa mAre mana sAhIbA, svara te sarane mAna // 6 // artha // te daive tamane tevA sarala sAda karatA karI dIdhA. ahA, jagatmAM lakhelA lekhanI sAthe kopaNa vAda karazo nahIM. // 5||shraa tamAro svara tamArI mAtAne kAnamA priya lAgato haze, paNa he sAhebA mane to jAlAnA jevo lAge // 6 // ema niza disa guNAvalI, jUre vAhI prema // samaje ghaj e kUkamo, zravasa paDyo kare kema // 7 // artha // ema guNAvalI rAta divasa premamA juratI hatI. kukaDo baMdhu te samajato hato paNa zuM kare? te paravaza paDayo hato. // 7 // // DhAla 6 tthii|| peheraNa dakhaNI cIra uDhaNa pIlI pAmarI mArA lAla // e dezI // eka dina piMjara deza beThIsA gokhaDe // mArA lAla ||priitm nagara svarUpa te jema najare paDe // mA0 // je jema bole loka te kUrkaTa sAMjale // maa|| nirakhe rANI sanmukha tema bAMsuDhale // maa||1|| kahe cauTA mAMhe loka vAto ema paravaDI ||maannaapedelaa ApaNI nagarI dIsatI phuttddiimaa|| have to bAjAnI thAnA dIse le visNsthliimaa|| rAha thakI mukANI jema zazInI klaamaa|||| artha // eka divase rANI potAnA patine nagaranuM svarUpa najare paDe tevA hetuzrI pakSIpAMjarUM khara gokhe beThI hatI. te jo loko je bolatA te pakSI sAMjalato ane rANInA mukha sAmu jo AMsu pADato hato. // 1 // loko cauTAmAM cAlatA thA pramANe khusI vAta karatA hatA ke, prathama ApaNI nagarI ghaNI suMdara lAgatI hatI. hAlato AjAnagarInI AnA (zolA) rAhuthI mukta ayelA caMjanI kalAnI jema zithila dekhAya // 2 // najare na zrAvyo kozne nagarIno dhaNI ||maa0|| e to dIse le vAta kozka jANyA taNI // maa|| kahe eka ekane vAtate kAnamA Dhakamo ||maann|| kIdho le caMdane vIramatI e kUkamo maa||3||dekhiie caMda dedAra prajA nAgya kayAM thakI ||maa0 // nisuNe kukkaDa caMda isI nagarI vakI // mA0 // nRpa stuti mAtAnI niMdA nara nArIe kahI maa|| loka taNA mukha bAgala galaguM to nahI maa0|||| artha // zrApaNI nagarIno dhaNI koznI najare Avato nathI. A vAta to jANavA.jevI ke. valI koza Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 LTERULUI A SITES ADDRUKY DEMON ANNUN Lill candle sonal and Private Use Only www.laineibrary.org Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 41 koinA kAnamA najIka AvI kahe je ke, vIramatIe caMda rAjAne kukaDo banAvyo je. juvo A rhyo.||3|| juvo A caMdanA dedAra, prajAnA lAgya sArAM nathI. yA pramANe caMda rAjA nagaranA lokonI vAto sAMjale je. temAM nara ane nArI rAjAnI stuti ane mAtAnI niMdA kare le. lokone moDhe galaNuM baMdhAya nahIM. // 5 // uMcu jove loka nRpatinA ghara jaNI // mA0 // dIge kukkama rUpa paMjara mAMhi AphaNI // maa|| kahI kahI caMda nareza, saha praNipati kare // maa|| tema tema paMkhInAM nayaNa thakI bAMsu kare // maa||5|| vIramatIye vAtaDI sAMjalI ehavI // maa|| zrAvI doDI turata beTI hatI jehavI // maa|| re re vahu tuM UTha beThI . zuM gokhameM // mA0 // kurkaTane ema kema rAkhe be jokhameM // maa||6|| artha // loko rAjAnA ghara tarapha UMcu juve, tyAM pAMjarAmA rAjAne kukaDA rUpe joyo. sarve loko caMda rAjA ema kahI jema jema praNAma kare tema tema pakSInAM netramAMthI AMsu pamatAM jAya . // 5 // vAta vIramatIe sAMjalI eTale te tarata jyAM guNAvalI beTI hatI tyAM doDI AvI. are, vahu, tuM gokhamAM zuM beThI buM? ane zrA kukaDAne Ama jokhamamAM kema rAkhe le ? // 6 // paMkhIne jotuM rAkhe ko dina jiivto|| maa|| to tuM na karIza kahuM huM puramAMde bto|| mA0 // bAnI vAta prakAzatA zo phala pAie // mA0 // nolI thApaNo gola corIne khAie // maa|||| Aja paThI vAtAyana piMjara jo dhayu // mAga to tuM jANIza bApamI tuM tAharuM karyu // mA0 // gudaraM buM ekavAra have gudarIza nahI // mA0 // jo ehanI kozthAgala vAtaDIu kahI // mA0 // 7 // zrartha // jo tuM pakSIne koi divasa jIvato rAkhavA dhAratI hoya to tene nagarImA bato karIza nahIM. ganI vAtane prakAza karavAthI zuM phala male? are nolI strI ApaNo gola thApaNeja corI khAie. // 7 // jo zrAja panI tenuM pAMjarUM gokhamA rAkhIza to are bApaDI, tAru karyu tuM jANIza. Aja to hu~ ekavAra dara gujara karuM paNa have daragujara karIza nahIM. joje koznI Agala pAnI vAta kahetI! // 7 // mata batalAve ehane caMda zzuM kahI // mA0 // vAta na puDIe jiNa vATe jAvU nahIM // maa|| ema kIdhe tuja zraratha sare nahI mokale // maa0|| jema dava nahI ulavAya bAMTe mukha kogale // maa0|| e|| jo vAlo hoye ehato nUSaNa pehe. rAvIe ||maa||pnn lokonI nayaNe ghaNuM na dekhADIe // mA0 // ema kahIne vIramatI maMdira ga // maa|| caMda taNI rANIne citta dhIraja th|| mA0 // 10 // artha ||shraa caMda ne ema kahI kone batAvIza nahIM. je vATe jAvu na hoya tenI vAta puravI nahIM. ema kadevAthI tAro artha sarase nahIM. mukhanA kogalA gaMTavAthI dAvAnala ulavAya nahIM. // e|| jo tane e pAhAlo hoya to tene AjUSaNo peherAvIe paNa lokonI najare ghaNuM dekhADIe nahIM. A pramANe kahIne vIramatI potAne maMdira gai ane caMdanI rANInA manamAM dhIraja shraavii.||10|| For Personal and Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIya ullAsa. peherAvyAM zrAraNa paMkhIne zojatAM // mA0 // vAraNe kIdhI pIune upara lojatA // mA0 // ema nizadina kare kAMtA pIu pratipAlanA // mA0 // jema gulAbanI madhukara kare nita cAlanA // mA0 // 11 // cAle jagat maMmANa sakala zrAzAvaDe // 0 // AThe mAse cAtaka mukha jala lava pare // mA0 // analAnA iMDA je te AzA vadhe // mA0 // zrAzA jAla vizAla baMdhANI be badhe // mA0 // 12 // guNAvalI te pakSIne zojatAM AbhUSaNo peherAvyAM ne pati upara lonAine vArI gaI. yA pramANe jema namaro nitya gusAbanI pAlanA kare tema te kAMtA potAnA patinI pratipAlanA karatI hatI. // 11 // jagatnuM maMkANa AzA upara cAle be. AzAthI rahelA cAtaka pakSInA mukhamAM zra mAse jalanuM biMdu pah ne analA jAtanA prANInA ImA AzAthIja vadhe be. evI vizAla zrAzA jAla badhe baMdhANI be. // 12 // | 142 lope nahI sAsUnuM vacana guNAvalI // mA0 // bIhe rakhe mana mAMdI kAMi karatI valI // mA0 // temaja cake sahakAra temaja naja atikrame // mA0 // sAsu vahu khagarAja trihuM svechA rame // mA0 // 13 // jove kautuka kroDate deza videzanA // mA0 // nirakhe sayala svarUpa te navanava veSanA // mA0 // rANI sAsunI bIke na dhuke tAkaDo // mA0 // jogI vaza jema paDIyo nAce mAMkako // mA0 // 14 // artha | guNAvalI sAsUnuM vacana lopatI nahIM chAne rakhe te kAMi bIjuM kare tema manamAM jaya rAkhatI hatI. sAsU, vA pakSI - e traNe pelA zrAmra vRkSa upara caDI AkAza ulaMghI kheccAe ramatAM hatAM // 13 // te deza videzanA koTI kautuko jotAM hatAM chAne navIna navIna veSanA svarUpane teja nirakhatAM hatAM. rANI guNAvalI jema madArIne vaza thayelo mAMkako nAce tema sAsunI bIkadhI vartatI ne tAkako cuktI nahIM. 14 zuMkare caMdanI nAra sAsune vaMza pakI // mA0 // piMjara paNa navi mUke alaga eka ghamI // mA0 // ema guNAvalI caMda nRpati dina nigame // mA0 // mAMDyo tapa supavitra jeNe duHkha upazame // mA0 // 15 // dave javi nisupo premalA lachInI kathA || maa0|| koi vace vyAghAta na karazo sarvathA // mA0 // baThI trIjA ullAsana DhAla jalI kahI // mA // mohana vijaye jehavI zAstra thakI lahI // mA0 // 16 // // caMdanI strI zuM kare, te to sAsune vaza paDI hatI. te pakSInA pAMjarAne eka ghamI paNa alaguM rAkhatI nahIM. evI rIte caMda rAjA ne guNAvalI divasa nirgamana karatAM hatAM. ne jezrI potAnAM duHkha upazame tevAM pavitra tapa karatAM tAM // 15 // he javya prANI, have pelI premalAlakSmInI kathA sAMjalo. koi vacamA vyAghAta karazo nahIM. zrA trIjA ukhAsanI baThI uttama DhAla zrImohana vijaye jevI zAstrayI jANI tevI kahI be // 16 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UITSESELERUDELLEEN UNTUK WIELERLE Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 143 // dohaa|| caMde paraNI premalA, vimala purIe jaay|| siMhala zIkhe zrAviyo, AjA thAnA rAya // 1 // hiMsake vArI premalA, lAjI zrAvI geha // manameM jANe nAhale, sahito dIdho beda // 2 // artha // caMde paraNelI premalA vimalapurImA rahI ane siMhala rAjAnI zIkhalai AjApati caMda potAnI bAlAnagarImA aavyo.||1|| hiMsaka maMtrIe vArelI premalA khajAthI gharamAM jaz begI ane teNIe manamA jANyu ke jANe, patie mane beha dIdho. // // jaba lAgI velA ghaNI, jo ghaNIe vATa // nAvyo kaMta gayo tajI,ghaNA ulaMghI ghATa // 3 // hajIyana zrAvyo vabaho,gayo galatI rAta // bAjI bAjIgarataNI, khelI karI akhIyAta // 4 // artha // pati pharIvAra AvatAM velA ghaNI zraz. teNIe ghaNI vATa joi paNa svAmI zrAvyo nahIM. tethI teNIe dhAryu ke teto ghaNo dUra gayo. // 3 // premalA ciMtA karavA lAgI ke, haju kAMta zrAvyo nahIM,jarUra te mArI sAthe bAjIgaranI bAjI khelIne A galatI rAtre cATyo gayo, ane teNe akhyAta rAkhI. // 4 // jagyo hato vimala purI, solakalAye sameta // caMda gayo ghara zrApaNe, na kahyo koza saMketa // 5 // ema thAloce premalA, hiMsaka maMtrI tAma // kanakadhvaja kuMvara jaNI, mukyo kuMvarI dhAma // 6 // artha // je caMda (caMja) aa vimalapurImA sola kalAe lagyo hato, te potAne ghera cATyo gayo teNe konI Agala saMketa paNa kahyo nahIM. // 5 // premalA thA pramANe vicAratI hatI, tevAmAM hiMsaka maMtrI pekhA kanakadhvaja kuMvarane te kumArInA gharamAM mokaTyo. // 6 // prItama nirakhyo premalA, laDIe AvaMta // tava sanmukha zrAvI / vahI, jue to te nahI kaMta // 7 // tava labI tehane kahe,nUlo muja zrAgAra // pAlI rAta paromIye, kINa e zrAvaNahAra // 7 // artha // premalAe te zrAvatA priyatamane joyo eTakhe te sanmukha zrAvI. jyAM barAbara juve tyAM te potAno kAMta nathI ema jaannyu.|| 7 // tatkAla premalAe kahyu, tuM koNage ? ane pAulI rAtane paroDhIe tuM ghara nuTyo lAge . // 7 // // DhAla saatmii|| haraNI java care lakhanA // e deshii|| kuSTI kahe iNa maMdire lalanA // koz no ho zhAM nahI paga phera, juDaMgati karmanI // la0 // ihAM to pavana na saMcare // lA kIDIneho paNa lAge je vAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 tRtIya ullAsa. // 0 // 1 // eka ghaDIne aMtare // la0 // yayA dIso ho tame zraNalakhIta // ju0 // to yAgala zIrAkhazo // l0|| muja huMtI ho zI vadhatI prIta | ju||2|| artha // kuSTI bolyo- are lalanA, yA maMdiramAM kono pagaphera thAya nahIM yahIM. to pavana paNa saMcare nahIM ne kIDIne vatAM paNa vAra lAge che. ahA, karmanI gati kevI be! // 1 // are priyA, eka ghamIne aMtare tame lakhItAM kema thai gayAM ? to Agala tame zI ulakhANa rAkhazo? mArI sAthai prIti tamArI kevI rIte vadhatI thaze ? // 2 // dIse be phararI phuTarI // l0|| paNa dIse do samajaNa navinAra // ju0 // zrAMgaNa Ayo na ulakhe // la0 // je paraNyo ho rayaNI jaratAra // ju0 // 3 // ema kahI beThoDholIe ||la|| te kuSTI ho ghaNo kapaTa bhaMDAra // ju0|| sAnAzI lagI rahI ||l0|| jema surajI ho vRka dekhI udAra // ju0 // 4 // // he strI, tuM dekhAvamA ghaNI suMdara lAge be, paNa tArAmAM samajaNa lAgatI nathI. je jara rAtre paraNyo te prAMgaNe Avyo to paNa tuM ulakhatI nathI. // 3 // zrA pramANe kahI te kapaTano bhaMDAra koDI kanakadhvaja tenA DholIyA upara beTho, eTale te premalA navIne lagI ubhI rahI zrAne jema moTA varUthI gAya nAse te dUra rahI. // 4 // bedu gati unmatta kusumanI // 0 // caDhe zivane ho athavA bhUmipAta ||ju0 tIna zarIrI ||0||patipharase hoke ani saMghAta ||ju // 2 // kanakadhvaja kahe premalA ||||l|| kema ujI ho ema muha macakoma // ju0|| zrI so krIDA karo || la || joko madhyo ho daive saMghoDa || juo||6|| * // jema dhaturAnA puSpanI be gati be, kAMto zivane mAthe cake athavA to pRthvI upara paDIjAya, tema satI strIunAM zarIranI be gati be. kAMto tene pati sparze athavA to mRtyu vakhate nino samUha sparza kare. // 5 // kanakadhvaje kayuM, he premalA, zrama mukha maraDIne kema ubhI rahI? vo haso ane krIDA karo, daive paNa joDa mehenate melavI be. // 6 // e yauvana dina cArano || la0 // prAduNDo ho jAtA nadIvAra // ju0 // prathama samAgame vo // 0 // navi kI je ho kalaha prItamayI nAra // ju0|| // soraTha nRpanI tuM putrikA | l0|| siMhalano ho huM to DhuM zradhIza ||ju0|| e to melo to male // la0 // jo tUThe ho pUraNa jagadIza // ju0 // 8 // // cAra divasanuM yauvana be tene mijamAnanI jemajAtAM vAra lAgaze nahIM. prathama samAgamamAMja strIe potAnA priyatama sAthai Avako kalaha karavo na joie. // 7 // tuM soraThanA rAjAnI putrI ne huM siMha dezano adhipati. ApaNA baneno melo jo izvara saMtuSTa thAya toja male. // 8 // ema kahI ja java kara grahyo || l0|| tavatraTakI do kar3e premalA bola | // 0 // zralago rahene pApIyA // 0 // tuM to dIseho koI phUTo Dhola ||ju0 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 145 caMdarAjAno rAsa. ||nnaaruuperuuddeshuN ehave ||l|| tuja rAkhyoho kema joyarA mokAra // jug|| tuja jaNate zrANI nahI // laga // jananIe ho kAM lAja lagAra // ju0 // 1 // artha // ema kahI jyAM teNe premalAno hAtha pakaDyo tyAM te taroDIne bolI-are pApI, tuM mArAthI alago rahe, tuM to koi phuTelA Dhola jevo lAge . // 7 // tane zuM AvA rUDA rUpe kevI rIte joyarAmAM rAkhyo hato. tArI jananIne tane jaNatA lagAre khajA kema na AvI. // 10 // tuM kuSTI kaMta kehano // l|| uTha zahAMthI ho tuja tAtanA suMsa // ju0|| re mUrakha tujane th|| lnn|| motInI ho ghugharInI DaMsa // ju||11|| bega mATe sejamI // lam // thAvA vAMDe ho pIu ekalI tAka // ju0|| sovana kalaza beThA thakIlA zuM hove ho garUDopama kaak||ju||1|| artha // are ! tu komI kono pati thAya ? ahIMthI uThIjA. tane tArA bApanA sogana ne. are mUrkha, zuM tane motInI ghugharIunI hoMsa tha ? // 11 // tuM zayyA upara bege eTale ekalI dekhIne pati avA zche be ? kAgaDo suvarNanA kalaza upara bese eTale garUDa jevo az jAya ? // 1 // rAkhe ke hoza malyAtaNI // lA jo tAro ho pehelA zrAkAra // ju|| muja prItama jeNe ulavyo ||laa te lamajoho anaMta sNsaar||ju||13|| ema ragaLaga karatA thakAM // // tihAM zrAvI ho te kapilAdhAva ||ju|| te paNa kahe re re vahu // lA kema utnI ho ema vadana bupAva // ju0 // 14 // artha // tuM malavAnI hoMsa rAkhe le paNa pehelA to tAro zrAkAra jo. jeNe mArA patine ulavyo hoya, te anaMta saMsAramA jamyA karajo. // 13 // ema ragaUga thatI hatI, tevAmAM pelI kapilA nAme dhAvya mAtA zrAvI. teNe kaDaM, are vahu, tuM moDhuM bupAvIne kema unI bu.||14|| jema prItama kahe tema karolArakhe zrANo homAdarI kAMi lAja ||ju|| vara bIjo ema kema hove lAparaNAvyo hote ehavara rAja ||ju||15|| premalA labI dhAvane ||laa kahe bAra ho evAta makADha ||ju|| makaho mithyA gharamI th|| lA mukhamAmAM ho navidisatI dADha // ju0 // 16 // arth||jem thA tArA priyatama kahe tema karya. mArI zarama rakhe rAkhatI. bIjo vara zI rIte hoya? meM A ghara rAjAneja tArI sAthe paraNAnyo . // 15 // premalA lakSmIe dhAvyane kahyu, are bAi, tuM zrAvI mithyA dhAta bola nahIM. tu zrAvI vRkSa thai mithyAzuM bole . tArA moDhAmAM dADha paNa dekhAtI nathI. // 16 // sukulanI jAi je satI // // ema kIdhe hote kema nolavAya // ju|| trIjA ulhAsanI sAtamI // l|| DhAla nAkhIho mohane rasa lAya // ju||1|| artha // sArA kulamA janmelI je satI strI hoya te ema mithyA kahevAthI jolavAya nahIM. zrAtrIjA udhAsanI sAtamI rasika DhAla zrImohana vijaye kahI . // 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 tRtIya ullAsa. ||dohaa|| thayo prajAta ugyo tapana, te kapilA teNIvAra // gharathI bAhira nikalI, karatI nipaTa pokAra // 1||dhaa dhA ko je, hove vidyA puSTa // thayo kanakadhvaja kumarano, tanu saroga sakuSTa // 2 // artha // prAtaHkAla ayo ane jyAre sUrya ugyo te vakhate pelI kapilA dhAvye gharanI bAhera nIkalIne moTA pokAra karavA mAMDyA. // 1 // ko vidyAthI puSTa hoya te vAre dhAjo zrA mArA kumAra kanakadhvajanI kAyA koDanA rogavAlI az gai. // 2 // zrAvyo hiMsaka dhasamasI,tema valI siMhala nUpa // kuSTInI mAtA temaja, sutano nirakhe rUpa // 3 // ko raDe, ko paDe, koza saraja kare ziza // ko karathI gatI daNe, aho kapaTa jagadIza // 4 // artha // te sAMjalatAMja hiMsaka maMtrI dhasamasato doDI Avyo. te panI siMhala rAjA ane kumAranI mAtA zrAvI. mAtA paNa putranuM tevu komIyuM rUpa nirakhe . // 3 // kozovA lAgyuM, koza paDatA mukavA lAgyu koi mastakane pagaDI dhulavAluM karavA lAgyuM ane hAthavajhe bAtI kuTavA lAgyu. aho pranu! kapaTa ketuM che ! // // mAtA rUdana karI kahe, jaMce svara utsUtra // e viSa kanyA pApipI, kAMtuM paraNyo pUtra // 5 // tAta kahere jAta tuja, kihAM gayo te rUpa // je jovAne zrAvatA, ghaNA videzI nUpa // 6 // artha // kumAranI mAtA jaMcesvare rudana karatI mithyA bolI ke, are putra, A viSa kanyAne tuM kyAthI paraNyo ? // 5 // pitA siMhala rAjAe kahyu, he vatsa, te tAraM rUpa kyAM gayu ? ke je suMdara rUpane jovAne deza videzanA ghaNA rAjA AvatA hatA. // 6 // e kanyA zraNa jANate, meM paraNAvI kema // veraNa pUrava janmanI, kanaka viTaMbyo ema // 7 // unI nisuNe premalA, pAme aca rija citta // dI nahI tala jevahuM, bolyA mAMhi vitta // 7 // __ artha // are zrAvI kanyA meM zrajANe kema paraNAvI ? eto pUrva janmanI veraNa thai. ke jeNe thA kanaka dhvaja kumArane AvI viDaMbanA pamADI. // 7 // premalA unI unI te sAMjale ne ane manamAM Azcarya pAmele. temanA bolavAmAM talanA dANA jeTaluMpaNa vitta tenA jovAmAM AvyuM nahIM. // 7 // // DhAla aaumii|| thAharAM maholA upara meha UbUke vijalI ho lAla Ubuke vijalI // e deshii|| pohotI khabara turata kanyAnA tAtane ho lAla // knn|| zrAvI nirakhyo sakuSTa teNe jAmAtane ho lAla ||te||rotaaN rAkhyA sarva pu zravadAtane ho lAla // yu|| paNa jolo nUpAla pAmyo na vAtane ho laal|| naar|| For Personal and Private Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 caMdarAjAno rAsa. kahe kanyAno tAta kuMvarane zuM thayuM ho lAla // kuM0 // ehanuM suMdara rUpa kSaNekamAM kihAM gayu ho lAla // 6 // kahe hiMsaka kara joDI kahyAnuM nahIM ho laalk||desh parAye koNa suNe amataNI kahI ho lAla ||su||2|| artha // A khabara tatkAla kanyAnA pitAne pohocI, tepaNa tyAM Avyo. jyAM juve tyAM jamAzne koDI joyo. teNe badhAMne rotA rAkhI te vRttAMta pugyo. paNa e nolo nUpati e vAta pAmI zakyo nhiiN.||1|| premalAnA pitAe kahyu, zrA kumArane zuM thayuM ? tenuM suMdara svarUpa eka daNamAM kyAM cATyuM gayuM ? hiMsaka maMtrIe kara joDIne karvA ke, he rAjA,kAM kahevAnI vAta nathI. amArI vAta paradezamAM koNa sAMjave tema // 2 // ratipati sarakho kuMvara tume dIge hato ho lAla ||tu||ame zahAM karmane joga zAne kIdho bato ho lAla // shaa|| tuma putrI kara sparza thakI e nipajyu ho lAla // th|| kanyA e mAhArAja ne motI bIparnu ho lAla // // 3 // tuma maMdira e niraMtara re jo dhAraNI ho lAla ||re|| e viSa kanyA satya nahI hitakAraNI ho lAla ||naa viNage puruSa ratanna ka nyAnI saMgate ho lAla kA kahIe bIelazjAsahunI saMmate ho lAla ||sndhaa artha // kAmadevanA jevo suMdara kumAra tame joyo hato. amArA karma yoge tene ahIM bato karyo. tamArA putrInA karanA sparzazrIzrA banAva banyo . mahArAja, zrA kanyA jIpanaM motI . // 3 // zrA dhAraNI hamezA tamArA maMdiramA rahejo. A to viSa kanyA be. te hita karanArI nathI. zrA kanyAnI saMgate thA puruSa ratna vinAza pAmI gayu. have ame kahIe bIe ke, sarvanI saMmatithI tene ahIMthI laz jaalN.||4|| makaradhvaje savivAta mAnI sAcI karI ho lAla // maa||ddubbl kanyA hoya narezara te kharI ho lAla n|| premalA upare krodha janakane upano ho lAla ||j|| kuSTie teNIvAra grahyo kara nUpano ho lAla // gr||5|| nahI tuma putrI doSa nahIM tema mAharo ho lAla ||naa nahI muja janakano doSa, nahI tema tAiro ho lAla ||n|| saghalo karmano doSa nivA rIye ho lAla // e|| strI hatyAnuM pAtika haiDe vicArIe ho lAla hai||6|| artha // rAjA makaradhvaje yA sarva vAta sAcI mAnI ane manamA nizcaya karyo ke, zrA rAjakanyA kha rekhara tevI haze. tatkAla potAnI putrI premalA upara te pitAne krodha utpanna ayo, te vakhate pelA koDI yAe rAjAno hAtha kAlI kahyu. // 5 // rAjA, tamArI putrIno doSa nathI tema mAro paNa doSa nathI. mArA pitAno ke tamAro doSa nathI. zrA badho karmano doSa ne, mATe roSa geDI do ane AthI strI hatyAnuM pApa thAya ema hRdayamAM vicAro. // 6 // kanakadhvajane vacana svasura raMjyo ghaNuM ho lAla khaNakayuM tuma vAryA upara ehane nahI haNuM ho lAla e|| ema kahI premalA tAta svamaMdire zrAvIyo ho lAla ||svaa potAno sadbuddhi pradhAna temAvIyo ho lAla ||prnnaa|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 . tRtIya ullAsa. re maMtrI viSakanyA premalA sAMjalI ho lAla ||prennaa cIjaDAmAMhe varAkSa aciMtI nikalI ho lAla // zra0 ||thyo kuSTI jAmAta kamAi thApaNI ho lAla knn|| zrAvI zrApaNe peTa kanyAe pApaNI ho lAla // ka0 // artha // AvAM kanakadhvajanAM vacanathI teno sAsaro ghaNo khuzI ayo. ane teNe karvA ke, tamArA vAra vAzrI have DhuM putrIne haNIza nahIM. ApramANe kahI te premalAno pitA potAne ghera Abyo. ane tyAM potA nA sadbuddhi pradhAnane teDAvyo. // 7 // rAjA bolyo. are maMtrI, sAMjalo, ApaNI premalA viSa kanyA be. zrA to cInaDAmAMzrI akasmAta varAla nIkalI . enA sparzathI ApaNo jamAi koDIyo thai gayo be. e ApaNuM nazIba samajavU. thA pApaNI kanyA ApaNe peTa zrAvI . // 7 // kahe maMtrI karajoDa nRpati tumazuM havaM ho lAla // nRNa // kuSTa purAtana eha nahI eto naduM do lAla nRNA eka pohoramAM ema pugaMdha naubale ho lAla // 0 // saTita na hove carma azrRgapaNa navigale ho laal||ssnnaae|| avaguNa putrImAMhe rakhe tume jANatA ho lAla ||r|| sagharcA ekapaTa rakhe haTha tANatA ho lAla // ra // topaNa nRpano krodha nakAMza upazame ho lAla nA kahe maMtrI mahArAja karo jema tuma game ho lAla kaar|| artha // maMtrIe be hAtha joDI kaDaM, rAjAjI, zrA tamane zuM thayu je? e koDano roga pUrvano , navaM kAM thayu nathI. eka pohoramAMja evI rIte 'gaMdha ubale nahIM ane cAMmaDI saDIne temAMzrI rudhira galavAmAMDe nahIM. // e|| tame putrImAM avaguNa jANazo nahIM. zrA saghaTuM kapaTa . rakhe tame haTha pakaDatA? zrA pramANe kaDaM topaNa rAjAno krodha zamato nazrI eTale maMtrI boTayo ke, mahArAja, tamane game tema karo. 10 kanyA zrAvI mAta samI dhasamasI ho lAla ||snn mAtAnA manamAMde te viSa kanyAvasI ho lAla te|| dIdho nahI sanamAna na pubI vAtamI ho lAla n|| na maTe likhitaje lekha lakhyA baThI rAtamI ho lAla l||11|| tAte koDaMbIka puruSa temAvyA tatkSaNe do lAla ||te|| krodhAruNa karI netra narezara emajaNe ho lAla ||nR0|| soMpo kumarI ehake hAtha caMDA bane ho ||ke|| pujajo vadhanI nUmi dhArA karavAlane ho lAla ||dhaa||12|| artha // kanyA doDatI doDatI mAtA pAse AvI. mAtAnA manamAM paNa e viSa kanyA ne, ema usI gayuM hatuM, tethI teNIe kAMza sanmAna prApyu nahIM tema kAM vAta paNa punI nahIM, pInI rAtre je lekha khakhelA hoya te kema maTe ? // 11 // rAjAe tatkAla kuTuMbanA lokone bolAvyA ane krodhazrI rAtAMnetra karI te bolyo-ke, A putrI caMDAlane hAtha soMpI dyo anekhaganI dhArAvaDe vadha minI pUjA karAvo. 15 le cAlyA teda sutA sAthe grahI ho lAla // su0|| paNa rAjAe citta dayA thANI nahI ho lAla ||dnn|| kuMvarInI eka vAta koie navi sAMja lIho lAla ko|| maMtrI kahe nRpa pAgala ghaNuM e vala valI ho lAkha // // 13 // For Personal and Private Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Kou Hui Hui Hui Hui For Personal and rentals LIDO Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 24e khara premalA labI zrAvyA cahuTA lage ho lAla yAmAhAjana paNa tata kheva malyA mana umage ho lAla ||maathaavyaa te darabAra temIne putrIkA ho lAla teNA vinave nUpati Agala je hatI vRttikA ho lAla // je||14|| artha // te premalAne sAthe laz cAlyA. rAjAnA cittamAM jarApaNa dayA zrAvI nahIM. kuMvarInI eka vAta paNa koie sAMjalI nahIM. maMtrIe rAjAnI zrAgala ghaNuM karagarI kahevA mAMDyoH // 13 // premalA lakSmIne lA te cauTAmAM AvyA. tyAM tatkAla temane mahAjana maTyuM te pAga kuMvarIne laz darabAramA zrAvyA ane rAjAne je kahevArnu hatuM te kahI vinavavA lAgyA. // 15 // aho izvara avatAra sutAe ugare ho lAla // su0|| kuSTI thayo jAmAta temAM e zuM kare ho lAla ||te|| paMcano vacana pramANa karo alavesarU ho lAla // // ema putrIthI kopa na kIje hita karu ho lAla ||n||15|| bagaso gunho mahArAja kAja na kIjIe ho lAlapAnija saMtatinI upara ema kema khIjIe ho lAla e|| putrInI ekavAra to vAtaDI sAM jalo ho lAla ||vaa|| urjana vAte svAmIna rAkho Amalo ho lAla ||n||16|| artha // mahAjana kaheje- he izvarAvatArI rAjA,zrA putrInejagAravI joie. te puruSa kuSTI zrayelo temAM zrA putrI zuM kare? rAjAjI, A paMcanuM vacana pramANa karo. zrAvo kopa putrI upara na karavo joze. // 15 // he mahArAjA, kadi aparAdha thayo hoya topaNa zrA, akArya na karavU joze. potAnI saMtati upara zrA pramANe khIjavAvu na joie. ekavAra to e putrInI vAta sAMjalI Tyo. purjana lokonI vAta sAMjalI manamAM Amalo rAkho nahIM. // 16 // AgmI DhAla rasAla e bIjA udAsanI ho lAla ||e||mohn kahe mana raMgathI puNya prakAzanI ho lAla ||pu|| zIlaDhuMtI upasarga sayala rahe vega lA ho lAla sAzIla thakI sukhajoga laheze premalA ho lAla l||7|| artha // zrA pramANe A rasa narelI trIjA uvAsanI AgmI DhAla zrImohana vijaye kahelI . zrA DhAla manamAM naMda ane puNyane prakAza karanArI je. zIlavatI strInI pAsethI badhA upasargo vegalA rahe. vaTe premalA lakSmI zIlavaDe karIne sukhaloga prApta krshe.|| 17 // ||dohaa|| mAne nahI mAhAjana taj, eke vacana lagAra ||krodh kaSAya jujaMgaviSa, dhAryo ati vasudhAra // 1 // sAjana jana tihAM zuM kare, rAjana jihAM kagera // mAhAjana pohotA sahu ghare, na bane kIdhe jora // 2 // artha // rAjAe mahAjananuM vacana jarApaNa mAnyu nahIM ane ukhaTo teNe krodha kaSAya rupa sarpanA pherane dhAraNa kayu. arthAt krodha ko. // 1 // jyAM rAjA kora hRdayano hoya tyAM sAjana ke mahAjana zuM karI zake 1 panI te mahAjana soko ghera cATyA gayA. jora karavAthI te vAta banatI nathI. // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 tRtIya udAsa. svapaMcone kSitipati kahe, kema karo zrANa jaMga // viSa kanyAthI jaza karo, praharaNa taNo prasaMga // 3 // jo jIvita cAho tame, to navi karo vilaMba // nRpa vacane kanyA jaNI, te kahe cAlo aMba // 4 // artha // rAjAe te potAnA mANasone kahyu ke, tame mArI AjhAno naMga kema karo bo ? jAu~, tame te viSa kanyA upara prahAra kro.||3|| jo tamAre tamArA jIvitanI zvA hoya to tame yA kAryamAM vilaMba karazo nahIM. rAjAnAM AvAM vacanathI tee kanyAne kaDaM ke, mAtA caalo.||4|| bAgala kIdhI premalA, cAlyo te caMDAla // hAhArava nagarI thayo, akRta kare nUpAla // 5 // te kanyAvadha thAnake, teNe zrANIta tkAla // besADIne aMtyaje, kara pakaDI karavAla // 6 // artha // premalA lakSmIne Agala karI ane pAula te caMDAla cATyo. AthI nagarImA hAhAkAra az gayo ke rAjA na karavAneM kAma kare . // 5 // te kanyAne caMDAla vadha sthAna upara laz gayo. panI tene tyAM besArI caMDAle hAthamA taravAra lIdhI. // 6 // ___ kahe mAtaMga re nRpasutA, jajatuM tAharo zSTa // have to hAM karazuM zrame, je nUpe zrAdiSTa // 7 // artha // caMDAla bolyo- are rAja kumArI, tuM tArA iSTa devane yAda karya. have rAjAnI zrAjJA pramANe zrame tAro nAza karI shu.||7|| // DhAla navamI rAga dhornnii|| ||be karajoDI tAmare namAvinave // e dezI // kahe vinaye caMDAla re, aho nRpa putrikA, ame kiMkara peTArathIe // tuM uttama ame hIna re, mAtuM vadha bAlA, e kara ghaTatuM nathI e||1|| zhAM ame thayA akulIna re, pUva karmathI, toe bUTazuM kihAM valIe // tuja sarIkhaM strI ratna re, ema viNAsavaM, dhiga aMtyaja kula mNgliie||2|| artha // caMDAla pharI vinavavA lAgyo- he rAjakumArI, ame peTane mATe sevaka thayA bIe. tame uttama ge ame nIca jAta jIe. tamArA jevI bAlAno vadha karavo ghaTita nthii.||1|| ame Ajave pUrvanA karmathI akulIna nIca zrayA bIe. valI tArA jevU strIratna Ama haNIne pAga kyA buTI zuM ? ema vicAratAM amArA jevI aMtyajajAtinI maMDalIne dhikkAra . // 2 // ANA rAjA kerI re, pherI koNa zake, vAMka nahIM hAM zramataNoe // zrame to hukamanA baMdA re, karIe nRpa kahyu, dharma saMjAro ApaNoe // 3 // kADhyo kozathI khaGga re, ema kahIne teNe, tava kanyA khama khama hsiie|| nANyo jaya talamAtra re, satva na avagaNyo, asi dekhIne jbsiie||3|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // rAjAnI AjJAne koNa pheravI zake? amAro AmAM jarApaNa vAMka nathI. ame to hukamanA tAbedAra bIe. tethI rAjAe je hukama karyo te pramANe karIe bIeM. have tame tamAro dharma saMsAro. // 3 // zrA pramANe kahI te caMDAloe myAnamAMthI taravAra kADhI te joza rAja kanyA khaDakhaDa hasI paDI. tene jarApaNa jaya lAgyo nahIM. potAnA sattvanI avagaNanA karI nahIM ane taravAra dekhIne khuzI zravA lAgI. // 4 // nANyo roSa lagAra re, tAtanI upare, vadhakano vAMka gaNyo nahIe // ka he kanyA he vIra re, makara vicAraNA, jupa vacana karatuM sahIe // 5 // pAmyo vismaya citta re, aMtyaja bApamo, alago jaz uno rahyoe // kema haso tame mAta re, nirakhI zrasidhArA, meMto neda nako lahyoe // 6 // arth|| kanyAe potAnA pitA upara jarApaNa roSa ko nahIM. tema vadha karanArA cAMDAlano vAMkapaNa gayo nahIM. te bolI- are vIra, vicAra karya nahIM. rAjAnI AjJA pramANe kry.||5|| te caMDAla cittamAM vismaya pAmyo. bicAro alago jaz uno rahyo. te bolyo, mAtA A taravAranI dhAra joi tame kema haso ge? hu~ to temAM kAM paNa samajyo nathI. // 6 // tavakahe premalA lahI re, tujane zuM kahu~, vAta kahyA sarakhI nathI e|| jonaravara muja puDhe re, tava tehane kaDaM, lekhe nAve ihAM kathI e||7|| tAte mArI vAta re, kAne na sAMjalI, te muja khaTake 2 ghaNuM e|| aNa jAeyu kare nUpare, kozno jolavyo, gharana vicAre zrApaNuM e // // artha-tyAre premalA lakSmI bolI. nAI! tane zI vAta kaDaM. vAta tane kahyA jevI nathI. jo rAjA mane puge to hu~ temane kahUM. ahIM kehevAthI kAM lAla zrAya tema nathI. // 7 // pitAzrIe mArI vAta sAMjalI nahI, eja mane bahu khaTake le. koznAthI nolavAyelo mAro pitA (rAjA) ajANapaNe A kare. potAnA gharano vicAra karato nazrI. // 7 // nisuNI vacana caMmAla re, mukI tihAM kanyA, zrAvyo maMtrInI kanDhe re // aho aho maMtrIrAja re, vAMDe premalA, zrAvaq nUpati zrAsane e|| e|| eto nahIM viSa kanyA re, parakhImeM rUDo, to kAM aNajAeyuM karo e // nUpatine samajAvo re, temo putrikA, vAta kahe te cittadharo e||10|| artha-kanyAnAM vacana camAla sAMjalI teNIne tyAM mukI, maMtrInIpAse te Avyo, ane kahevA lAgyoke he maMtrIrAja ! mahArAjajI pAse zrAvavAne premalA icche be.|| e||meN sArI rIte parIkSA karI ke te viSa kanyA nathI, tethI ajANapaNe AvaM zuM kAma karoge? zrApa rAjAjIne samajAvo, temanI dIkarIne temAvo ane te je vAta kahe te dhyAnamA syo. // 10 // paradezInI vAta re, ema navI kIjI e, pastAvo karazo pabI e // aM tyaja vacane maMtrI re, rAyane vinave, svAmi eka vinatI thaDe e // 11 // ne kanyA niravikha re, meM nizcekaryu, ekavAra teDAvo pharI e // kema ha pIe avicAre re, roSa nivArI e, nUMgI to e dIkarI e||12|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 . tRtIya udAsa. artha-paradezIne vAta sAMjalI, AmakaravaM te vIkanathI, panI pastAvo karavo pamaze. caMmAlanAM vacanathI maMtrIe rAjAne kartuM ke sAheba eka vinaMti karavAnI je. // 11 // ApanI kanyA nirviSa zrane te vAtano meM nizcaya karyo, Apa ekavAra temAvavAnI AjJAkaro. avicArazrI tene mAravI yogya nathI. Apakodhane zAMta karo, jumIne toe potAnI dIkarI je. // 15 // eha nAmananIvAta re, tekI sAMjalo, karajo panI manane game e // jo jANo viSakanyA re, to pamade rahI, vinavaze je atikrame e // 13 // kahe nRpa tegoteha re, thalagI rAkhajo, mata bANo muja zrAgale e|| kIdhuM vacana pramANa re, maMtrI e kanyakA, temAvI mahA maMgale e||14|| artha-putrIne temAvI tenA mananI vAta to sAMjalo, paLI Apane game tema karajo. jo viSakanyA Apane lAge to parade rAkhajo ane pajI te potAnI vAta Apane kaheze. // 13 // rAjAe kahyu ke kanyAne temAvo paNa dUra rAkhajo, mArI pAse lAvazo nahI. te vacana pramANakarI maMtrIe kanyAne bahu khuzI sA temAvI. // 15 // parizraca aMtara rAkhI re, lalIpremalA, maMtrI nRpane vinave e // svAmI karNa pasAya re, pAme bAlakA, vinatI saphala karo have e|| 15 // nRpa zrAdeze putrI re, kahe harakhita thaI, tAta suNo muja vinatI e|| nahIM jA asatya re, caraNe tumataNe, uttamajana nAkheM batI e||16|| . artha-vacamA pamado rAkhIne, premalA sadamIne besADI. pajI maMtrI rAjAne vinave be. he svAmI ApanA pasAyathI putrI zrAvI tenI vinatI have sAMjalI tenI upara kRpAkaro. // 15 // rAjAnA hukamathI putri e rAjI aI kaDaM ke he pitAjI mArI vinatI sAMjalo. zrApanI hajuramA huM kadApi asatya nahIM bolu. uttama manuSya sAcIja vAta bole. // 16 // navamI trIjA jalvAse re, DhAla jalI kahI, mohana vijaye raMgathI e|| milase premalA laDI re, caMdanarezathI, pUraNa punya prasaMgathI e // 17 // artha-mohana vijayajI e harSathI zrIjA nakSAsanI navamI :rUmI DhAla kahI. pUrNa puNyanA yogathI caMdarAjAnIsAthe premalA khadamI malaze. // 17 // ||dohaa|| vAta asaMjava tAtajI, kahetAM zrAve lAja // paNa viNa kahe va natuM nathI, lAje viNase kaaj||1|| jehane paraNAvI tame, te nahIM prItama eha // jANuM buM anumAnathI, ehamAM nahI saMdeha // 2 // artha-he pitAjI zrA vAta nahIM saMjave tevIne ane te kahetAM manamA lAja zrAvene. paraMtu kahyAvinA cAlI zake tema nathI, kAraNake zarama rAkhavAthI kAryano nAza thAya // 1 // jenI sAthe Ape mane para. NAvI te mAro prANanAtha zrA nathI.evAta hu~ kharA anumAnazrIjANuM . temAM khezamAtra mane saMdeha nthii.||2|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SOYEKC K bH 146 phantra ART Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal and Private Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 153 purava dizI zrAnApurI, vIrasenano jAta // caMda nRpati pati mA haro, tame avadhAro tAta // 3 // jo ehamAM juTuM paDe, to mujane mahArAja // karajo gati je coranI, kahaM va boDI lAja // 4 // artha-mArI sAthe lagna karanAra mAro pati pUrva dizAmAM AvelI AlApurI nagarInA vIrasena rAjAno putra caMda rAjAne, te vAta he pitA! khAtrIthI tame mAnajo // 3 // hu~ je kahuM bu te he mahArAja! jo jutuM paDe, to jevI coranI gati zrAya tevI gati mArI karajo. zrAvAta huM zaramoDIne kaIM baM. // 4 // kahe maMtrI teM caMdane, kema karI jANyo kaMta // tAta taNA mukha thA gale, kaho sAco virataMta // 5 // nisuNo panaNe premalA, paraNI muja naratAra // ramavA beTho manamage, mujathI rAmata sAra // 6 // artha-maMtrIe pugayuM ke he rAjakumArI ! caMdarAjA tamAro svAmI thayo e kevIrIte tame jANI zakyAM? mATe je vRttAMta sAco banyo hoya te tamArA pitAzrIpAse kaho. // 5 // premalA lacchIe kahyuke, mArI sAthe mAro jaratAra paraNyA panI hu~ ane te sogaga bAjI ramavA begaM, paraMtu ramatamAM tenuM mana ucaka htuN.||6|| teNe ramatAM mukhathI kahyu, thAnA pati nRpacaMda // sArI pAsA tasa ghare, suMdara rasa kaMda // 7 // te jo ihAM zrANyA hove, to rAmata rasa hoya // paNa te koza thArase, thANI nApe koya // 7 // artha-teNe ramata ramatAM kaDaM ke AlA nagarInA rAjA caMdane ghera ramata ramavAnA jevI bAjI ane pAsAne te jANe rasano kAMdo hoya nahIM tevAM suMdara . // 7 // te jo zrAhIyA lAvavAmAM AvyAM hoya to ramavAmAM bahuja rasa zrAve. paraMtu te ahIMthI agaraso gAu be, te koNa lAvI Ape? // 7 // // DhAla dazamI // // hAre hu~to naravA gaztI taTa jamunAne nIrajo // e deshii|| hAre hu~to acaraja pAmI svAmI vacane tAmajo, pUrava dizI kihAM tihAM bAjA kema jANI e re lola // hAre e to thAvyA pazcima di zithI kihAM nRpa caMda jo, jAeyu meM eha zrAgala kahI hoze kiNe re lola // 1 // hAre tihAM athavA hoze prItamano mosAla jo, tehathI e saM jAre pAsA sogagare lola // hAre hu~to bole jAve jANI nazakI coja jo, dhAryu meM valI punIza raheQ ve ekagaM re // lola // 2 // artha-mArA svAmInAM vacana sAMjalI hu~ Azcarya pAmI, meM vicAryuke pUrva dizA kyA ? e vAta hu~ kevI rIte jANuM ? kAraNake A mArA nRpacaMto pazcima dizAmAMthI zrAvyADe. panI vicAra Avyo ke temanI Agala koie e vAta karI haze. // 1 // valI mArA manamA ema zrAvyuM ke tyAM mArA patinuM mosAla haze jethI tene e sogaga bAjI tathA pAsA sAMnA kare be. huM aMtaHkaraNamAM nirmala tethI bupo leda kAMya paNa jANI zakI nahI. valImeM dhAryuke have ekagaM rahevU ne tethI Agala upara purIza. // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 tRtIya uvAsa. hAre valI modaka khAtAM vahAle mAgyuM nIrajo, pAyumeM zunavAsita jala premAturI re lola // hAre kaDaM piuDe gaMgAjala jo ihAM kaNe hoya jo, modakanIto lAge mujane mAdhUrI re lola // 3 // hAre hu~ to pAmI vismaya nisuNI saritA nAmajo, te to De pUravanI dize sura vAhinI re lola // hAre valI kIdhAM thAnA nagarInA vyAkhyAna jo, vANIto koNa mIThI hUtI nAhanI re lola // 4 // artha-mArA svAmIe lADu khAtAM pANI mAgyuM tethI premanI zcaka evI meM tene sArU sugaMdhI jala Apyu, mArA svAmIe kahyu ke jo ahIMthA gaMgAjala hoya to A lAmunI migaza mane bahuja lAge. // 3 // te nadInuM nAma sAMjalI hu~ atyaMta Azcarya pAmI kAraNake te gaMgAnadI to pUrva dizAmAMja vahe . valI temaNe AnApurInA bahuja vakhANa karyA. zrAhA! mArA svAmInI vANImAM zuM migaza hatI! // 4 // hAre ema karatAM zrAvyo hiMsaka maMtrI tatra jo, ugaDyo piu mahAro ko zamasyA karI re lola // hAre muja vArI rAkhI pAta kIe karI rIsa jo, pADo te navI zrAvyo je gayo pariharI re lola // 5 // hAre gRhamAMhe Avyo e puSTI mAtaMga jo, muMjazrIto teNe khoTI prItalaDI dharIre lola // hAre meM to eke ehanuM vacana na mAnyuM koya jo, mujane eNe saghale viSakanyA karI re lola // 6 // artha-eTalAmAM hiMsaka maMtrI tyAM Avyo. teNe zamasyA karIne mArA patine mArI pAsethI ugaDyo. e pApIe mArA japara gussokarI mane rokI rAkhI ane mAro nAtha mane tajI cAlyo gayo, te pAge Avyo nahI. // 5 // te koDhI caMmAla panI gharamAM Avyo ane teNe mArI sAthe khoTI prIta karavA mAMmI. meM tenuM ekapaNa vacana mAnyuM nahI eTale teNe sarvanI pAse kaDaM ke A to viSakanyA ne. // 6 // hAre e to kuSTI ehanI strIno hoze kaMta jo, mahAro to prANezara thAnAno dhaNI re lola // hAre eNe siMhale tAtajI tumane jo lavyA ThIka jo, viNa vAMke eNe mujathI kIdhI De ghaNI re lola // 7 // hare meM nAkhI tumane je muja mananI vAtajo, sAcuM jo karI mAno to ghaNuM e nalu re lola // hAre jo tumane ehanA vacana taNI paratIta jo, kIje je mana mAnyuM kahIe keTabuM re lola // // artha-e koDhI enI strIno dhaNI haze. mAro prANanAtha to AnA nagarIno rAjA . te siMhala rAjAe, he pitAjI! Apane khuba betaryA ne ane vagaravAMke mArA upara paNa karavAmAM bAkI rAkhI nthii.||7|| mArA manamA je vAta hatI te meM Apane kahI. te vAta jo sAcI mAno to ghaNuM sArUM; paraMtu jo siMhala rAjAnI uparaja Apane vizvAsa hoya to ApanA manamAM hoya te karo. hu~ have vadhAre zuM kahu~ ? // 7 // For Personal and Private Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 155 hAre nija putrI upara kopa kare jo tAta jo, kozno navi cAle joro ehamAre lola // hAre paNa kAja vicArI karIe to yaza hoya jo, tumane ke adhikAra tAtajI tehamAre lola // // hAre hoya nAgya sutAnuM tAta taNo zrAyatta jo, tAte je jAeyuM te pu trIne khalaM re lola // hAre jo jIvAme na jIvAme topaNa tAta jo, putra ane putrImA moTuM aMtarUM re lola // 10 // artha-pitA jo potAnI putrI upara kopa kare to teve vakhate bIjAnuM zuM jora cAle? paraMtu he pitAjI ! Apa vicArIne kAma karazo to yaza saMpAdana karazo ane temAMja ApanI vAI . // e|| putrInu nAgya pitAne AdhIna le. pitAe je putrIne mATe dhAryu hoya teja putrIne kharUM samajavaM. kAraNake jIvADe ke mAre topaNa pitA eja pitA be. putra ane putrImA moTo aMtara teja . putranuM nAgya tenA potAnA svAdhInamAM ne ane putrI- pitAne AdhIna je. // 10 // hAre ema putrI vacana suNIne te maMtrIza jo, vinayazu makaradhvaja nRpane vinavere lola // hAre praju nahIM e jutuM putrI vacana lagAra jo, kuSTIto pati naivaca vacane e havere lola // 11 // hAre have thApane thAnA nagarI karazuM zuki jo, hoze jo tihAM caMdato saghaLu e kharUM re lola // hAre praju rAkho tyAM lagI kanyA zrA paNe geha jo, karaze jo vizvaMjara pamaze pAdhalaM re lola // 12 // artha-te rAjaputrInAM vacana sAMjalI zreSTha maMtrI makaradhvaja rAjAne vinaya pUrvaka vinavavA lAgyA ke he rAjan ! rAjakumarInuM vacana lezamAtra asatya nathI. enA bolavAthI, koDhI teno pati nazrIja nathI, ema mane lAve . // 11 // have ApaNe AlA nagarImAM tapAsa karAvIe. jo tyAM caMda rAjA haze to A saghalu kharUM samajavU; mATe tyAM sudhI zrApa kanyAne gharamAM rAkho. jo paramezvara karaze to sarva pAMzarU pamaze.12 hAre have tumane na ghaTe haNavI kanyA eha jo, sAcAne jUgarnu lAdhe pArakhaM re lola // hAre tava maMtrI vacane nUpati ciMte citta jo, putrInI vAte to jovA sArakhaM re lola // 13 // hAre kahe rAjA maMtrI putrI rAkha tuM geha jo, sAcuM te taraze ne jUtu nahIM tare re lola // hAre jurva jagamAM navijana jIvita jo balavaMta jo, te upara nRpa rUzIne te zuM kare re lola // 14 // artha-he nAtha! have Apane ApanI putrIne mArI nAMkhavI te yogya nathI. sAcA ane juganI parIkSA karavI jarUranI je. maMtrInAM evA vacana sAMjalI rAjA manamAM vicAravA lAgyo ke rAjakumArInI yA vAta tapAsa karavA jevI . // 13 // panI rAjAe kahyu ke he maMtrI! rAjakumArIne tamAre ghera rAkho. sAcI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 tRtIya uhAsa. vAta haze te tarI zrAvaze ane juvAta kadApi nahIMja tare. (have kavi kahe) he navya jIvo ! jagatamAM jenuM AyuSya balavaMta ne tenA upara rAjA paNa jo kopa kare topaNa te tene zuM karIzake tema ? // 14 // hAre nRpa vacane sacive premalA thANI geha jo, besAmI jamAmI rAkhI nehathIre lola // hAre maMtrI putrI ma karIza zoca la gAra jo, melIza hu~ tuja tehane paraNI je hathI re lola // 15 // hAre ema vacane kuMvarI citte dhIraja dIdha jo, zrANIzamAM tuM haiDe ciMtA tAtanI re lola // hAre tuja upara kAle tAta hoze suprasanna jo, rAkhIzamAM vimAsaNa koz vAtanIre lola // 16 // artha-panI rAjAnA dukamazrI maMtrIye premalA bahIne potAne ghera ANI. potAnA gharamAM AsvAsana ApI snehapUrvaka jamAmI. paThI maMtrIe rAjaputrIne kaDaM ke tame jarApaNa zoka karazo nahIM. jemanI sAthe tamArUM paraNetara thayu ne temaneja hu~ melavI ApIza. // 15 // evI rIte maMtrIzvare kuMvarInA cittamA sArAM vacanozrI dhIraja ApI. valI kahyu ke beTA ! manamAM jarApaNa pitAzrInAM vacana saMbaMdhI ciMtA karazo nahI. tamArA pitAzrI kAleja tamArA upara prasanna thaze tethI koipaNa bAbatamAM tame mujavaNa rAkhazo nhii.||16|| hAre rahI premalA maMtrI maMdira paramAnaMda jo, hu te saMbaMdhI prema prakAzanI re lola // hAre ema DhAla dazamI te mohana vijaye rasAla jo, nAkhI hitakArI trIjA uhAsanI re lola // 17 // artha-have kavi mohanavijayajI mahArAja kahe . tyArabAda premalA lajI maMtrInA gharamAM AnaMda sahita rahI. e pramANe trIjA uvAsanI atyaMta hitakArI e premano prakAza karanArI rasAla dazamI DhAla kavi mohana vijayajI kahI. // 17 // // dohaa|| thayo aMbara rAte varaNa, phulI sAMja azastra // nAhyo ravimAMgeM udadhi, kayuM kaSAyaka vastra // 1 // makaradhvaja rAjA naNI, maMtrI karI praNAma // sanA samade vinave, svAmI sudhAraka kAma // 2 // artha-saMdhyA khIlatAM arthAt sUryAsta samaye AkAza lAla raMgamaya ai gayu. jANe samuamAMthI sUrye nhAzne kAthA raMganuM vastra dhAraNa karyu hoyanI ? ||1||te samaye maMtrI praNAma karI makaradhvaja rAjAne, sanA samakSa svAmInuM kArya sudhAravAmATe vinaMti kare // 2 // cAra saciva siMhala dizA, mUkyA hRtA jeha // kuMvara teNe dIge daze, mATe teDAvo teha // 3 // te vinavaze zrAphaNI, kanakadhvaja tanu sparza // jema hAthe kaMkaNa bate, zuM kAraNa Adarza // 4 // artha-teNe kaDaM ke je cAra maMtrIune siMhalapura nagare mokalyA hatA, tee kuMvarane te vakhate dIge haze; mATe teune bolAvo. // 3 // tee kanakadhvaja kuMvaranA zarIrano sparza karyo haze, tevU seheje kaheze. hAthamAM kaMkaNa hoya teve vakhate ArasImAM tene jovAnI zI jarUra ? // 4 // For Personal and Private Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. nRpa jAkhe sAdhuM kayuM, ema jaNAze ThIka // teAvyA te cA rane, nRpanI tAma najIka // 5 // sAca kaho re melate, kuMvara thakI vivAda || nirakhyo DhuMto e tame, ke navinirakhyo cAha // 6 // - rAjA kahyuM ke tame sAdhuM kAM. temane pubvAthI ThIka khulAso thaze panI cAre maMtrIune rAjAnI sanmukha bolAvyA. // 5 // maMtrI zrAvyA eTale rAjAe kahyuM ke de maMtrI kuMvaranIsAthe vivAha karavA tamone mokaTyA te vakhate te kuMvarane tame cAhIne joyo hato. ? je sAdhuM hoya te kaho. // 6 // jUTha na kadezo sarvathA, kaho yathAsthita rUpa // te bAnuM nahIM rahe kUru mahAjava kUpa // 7 // tava te cAra paraspare, samajI saMjJA kI // prathama tihAM eke jaNe, nRpane uttara dIdha // 8 // artha-tame jarApaNa asatya kahezonahI. je sAcuM hoya te kahejo. kAraNa ke bevaTe pApa bAnuM nahArahe, kUDa te mahAjava kUpa be. // 9 // te sAMjalI cAre jAe aMdara aMdara zamasyA karI. tyAra bAda prathama mAMthI eka jAe rAjAne yA pramANe uttara Ayo // 8 // // DhAla 11 mI // thAre kezarI kazabIre boge mohI rahI mArujI. e dezI // pelo kati vAtaracI nRpane kade || sAhibajI // tumacI to koi vAta bAnI navi rahe // sA0 // DhuMto khAso dAsa pra kAzuM mAruM // sA0 // na karuM khAdhuM darAma je nimaka tAharu || saa0|| 1 // karavA mAMgI vAta sagAi yasarI // sA0 // mudrI mahArI tAma utAre visarI // sA0 // gayo hu levA kAja tRSNA elavya // saa0|| puMvalathI eNe trihujaNe vivAha melavyo // sA0 // 2 // // pehelo maMtrI khoTI vAtanI racanA karI rAjAne kahevA lAgyo ke he rAjan ! zrApanAthI koi vAta bAnI rahevAnI nathI. huM to Apano khAsa sevaka buM. mArA manamAM je be te kahuM buM. meM ApanuM lU khAdhuM be te darAma karanAra nathI. // 1 // moe vezavAla saMbaMdhI vAta karavA mAMDI eTalAmAM mane sAMjarI vayaM ke meM mArI vIMTI utAre visArI dIdhI. te uparathI tRSNAthI uzkerAvAthI te vIMTI levAne mATe utAre huM gayo eTale pAlathI e traNe jAe vezavAla karI dIdhuM be. // 2 // Jain Educationa International 157 meM navI dITho kuMvara svarUpa huM zuM lahu // sA0 // prabhu tuma Agala jevuM be tehavaM te kahuM // sA0 // thayo huM cAkarI cora gundo eto paDyo // sA0 // nUpe lIdho neda je vAte laDathaDyo // sA0 // 3 // tema bIjo valI araja kare jo thai // sA0 // huM navi boluM sa tya kahIza satyAmai // sA0 // vAMko cAle jujaMgama bilato pA dharo // sA0 // tuma zrAgala kema cAle jUTho thai kharo // sA0 // 4 // For Personal and Private Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 tRtIya uvAsa. artha // meM kuMvarane dIge nathI tethI tenu kevu svarUpa ne te huM zuMjANuM. ? he nAtha ! tamArI Agala jevU banyu ne tevuja kahuM bu. huM ApanI cAkarIno cora thayo buM te mATe gunhegAra K. rAjAe kharo marma jANI lIdho ane nizcaya karyo ke A potAnI vAtamAM lathaDyo arthAt jUge lAge je. // 3 // have bIjo maMtrI jano zra rAjAne araja karavA lAgyo ke hu~ ApanI pAse jutuM bolIza nahIM. satya kahIza. sarpa bahAra vAMko cAle ke paraMtu daramAM to sidhoja cAle je. ApanI pAse jUno hoya te sAco kema thazne cAlI zake? // 4 // pehelAM dina- apakva jojana mujane thyo|| saa|| vivAha zrava sara deha ciMtAe hu~ gayo // sA // puMThala mevyo vivAha zrAvu pharI jeTale // sA // mArIna jozvATa TuMgaNatI keTale ||saa // 5 // kAlo goro kuMvara meM to dIge nahI saa|| mArA mananI hoMza tema namAMde rahI // sA // nisuNI vacana nariMda saMzayamAMhe paDayo // sA // jAeyu e paNa DiMgamole De annghddyo|| sA // 6 // artha // prathamane divase meM khAdhelaM te ajIrNa avAthI vezavAla karavAne samaye hu~ jaMgala javAne gayo. hu~ jeTalAmA zrAvI pahoMcaM khaM teTalAmAM mArI pAula tejae vezavAla karI dIdhuM. mArI rAha paNa na joi. 9 teunI zuM gaNatImA ? // 5||e kuMvara kAlo ke ke goro te kAMipaNa duM jANato nathI. mArA mananI hoMza mArA manamAMja rahI je. bIjAnI vAta sAMjalI rAjA saMzayamAM paDyo ane teNe vicAra karyoM ke ApaNa aeghaDa ne ane DiMgamAre ne arthAt sAcuM bolato nathI. // 6 // trIjo bolyo pradhAna kapaTazrI jAMcalo ||saa|| mArI vinatI eka prajujI sAMjalo ||saa|| meTyo jAma vivAha pAse DhuMpaNa na hato // kIdho nahI thama zrAgala kuMvarane bato // sA // 7 // siMhala nRpano nANeja te 'havANo hto||saa|| kayu mujane tuM rAkha jaz ehane jto|| sA0 // meM paNa jema tema tedane nUpati nolavyo sA // zrAvI joDaM kuMvara vivAha to melavyo // sA0 // 7 // artha // kapaTathI kelavAyelo trIjo pradhAna boTayo ke he rAjan! mArI vinaMti dhyAna dazne ladamA Tyo. jyAre vezavAla karyu tyAre duM pAse na hato. mArI Agala kuMvarane utoja karyo nazrI, arthAt kuMvarane mane dekhADyoja nathI. // 7 // siMhala rAjAno nANeja rIsAyo hato ane te nAgI jato hato tethI mane kahyu ke tame tyAM jaz tene rokI rAkho. meM paNa he rAjan ! tenA lANejane samajAvI jema tema karI rokI rAkhyo ane pAlathI zrAvI tapAsa karuM to vezavAla zrayeluM mAlama pddyu.||7|| meM navi nirakhyo kuMvara kAMNo ke kuubddo|| sA // cUkyo avasara eha gunhegAra hu vmosaa|| viNa dii| tuma pAgala kema dige khuN|| sA0 // hu~ to svAmI tAdarI batra bAyAmAM rahuM ||saagaae|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 15e zAkinItepaNa eka to maMdira prihre||saa||tem svAmizrI sevaka mAyA kema kare ||saa|| tehane paNa nararAye juge karI trevaDyo ||saaaaprkhyo bolyAmAMhi bole e hamabaDayo // sA0 // 10 // artha // kuMvara kANo hato ke kubaDo hato te meM tene joyo nathI tethI kahI zakuM nahIM. te avasare meM cUka karI tethI hu~ moTo gunhegAra ayo buM. kuMvarane meM dIge nahI batAM duM kema kahu~ ke meM tene dAge . ? he svAmI! hu~ to tamArA Azraya taleja rehenAra bu.||e|| lokIkamAM kaDaM ve ke-DAkaNa paNa eka ghara to bageme . tevI rIte sevaka je je te bIjAUnI sAthe kadAca kapaTa kare paraMtu potAnA dhaNInI sAthe kapaTa kema kare arthAt naja kare. rAjAe trIjAne paNa jUge ne ema mAnyo. tene dhaDA vagarano bolato jo tenI bola vAmAMdhIja parIkSA karI lIdhI. // 10 // cothAne kahe nUpa vAro have tAdaro // sA // jUTha kahIza to vAMka na kADhIza mAharo // sA // DhuM ruTho nahIM kozno puba to kozne // sA // te mATe muja zrAgala bolaje jozne ||saa||19|| te kade sAcI vAta samayane ulakhI // saa|| kahyA sarakhI nahI vAta na cAle kaDA pakhI // sA // ame gayA siMhala rAya samI pe ciMhuM jaNA ||saa|| vivAha mATe vacana kahyAM ehane ghaNAM saa||12|| artha // have rAjAe cothA maMtrIne kaDaM ke tamAro kahevAno vAro Avyo . je kaho te sAcuM kahe jo. jUtuM kahyA palI mAro vAMka kADhazo nahIM. hu~ ruThyA paLI koino nathI. zikSA zuM karavI te bAbatamAM kozne pubato nathI. mATe mArI Agala je bolo te vicArIne bolajo. // 11 // cotho maMtrI samayane jANI sAcI vAta kahe je. jo ke vAta kahevA sarakhI nathI topaNa kahyAvinA cAle tema nathI. teNe kaDaM ke ame siMhala rAyanI pAse cAre jaNA gayA ane vezavAla mATe ame tene ghaNI vinaMti karI. // 1 // mehenata karate jema tema hiMsake hAjaNI // sA // ema kardA kuMva ra dekhADo nayaNe ziromaNI // saa|| kayuM teNe bemosAla nizA le vidyA jaNe ||saa // ame hamAMmyo kuMvara diga viNA nahI bnne||saa||13|| cihune ekekI koDI sonae nolavyA saa|| ame tuma hotA dAsa paNa teNe ulvyaasaa||melvyo ame vivAha thazne laalciisaa|| ema zramathI ghaNIvAte kpttaarciisaa||14|| artha // ame ghaNI mehanata jyAre karI tyAre hiMsake te vAta parANe kabula karI. ame kayu ke amArA mastakanA mugaTanAmaNi sarakhA kuMvarane amane batAvo. teNe kayu ke kuMvarajI to temane mosAla rahI vidyAnyAsa kare be. ame jovAnI haTha karI ane kahyu ke kuMvarane joyA vinA amAre cAlaze nahI. // 13 / / amane cArene eka eka koDa sonaiyA ApIne lolavI dIdhA. ame tamArA sevaka hatA topaNa amane tenA potAnA karI dIdhA. ame lAlacamAM phasAvAthI tenI sAthe vezavAla karyu. valI tee amArI sAdhe paNa ghaNI kapaTanI racanA krii.|| 14 // Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 tRtIya udAsa. ame navi dIge kuMvara kurupa ke phuTaro // sA // hiMsaka to ame dIge cAlato kuTaro // sA0 // ema zrame svAmI vAta hatI te vi nvii|| sA // e sAcI sarva na jANazo kelvii|| sA // 15 // eha paDI takasIra karI mata vaaulii|| saa||shrmne karo mahArA ja je zchA rAulI // sA // makaradhvajane citta e vAta kharI vasI // sA // tAharI sAcI vAta nRpati nASe isI // sA // 16 // artha // kuMvara kadarupo ke ke rupAlo ne te ame dIge nathI. valI hiMsake amArI sAthe ghaNIja kapaTa racanA karI te ame jANI. he svAmI ! je kharI vAta hatI te ApanI pAse kahI be. e sAcIja vAta . temAM jarApaNa asatyatA nthii.|| 15 // amArI vAMkI buddhi thavAzrI e gunho amArAthI yo be. have ApanI zvA hoya tema he mahArAja! amala karo. makaradhvaja rAjAne e vAta sAcI lAgI ane rAjAe jarA hasIne kaDaM ke he pradhAna ! tamArI vAta sAcI be. // 16 // sAcI jANI premalA avaguNa visaryo // sA // jurma kahevo puNya gaganathI utaryo // sA // trIje usAse agyAramI DhAla e saMthu NI // sA // kahe mohana te rIze je hoze guNI // sA // 17 // artha // kharI vAta jANavAmAM zrAvI eTale rAjAne premalA sacIno doSa vismaraNa thayo. ahIM kavi kahe be, jurja puNyano prajAva kevo ke ? jANe sAdAt AkAzamAMthI mUrtimAna puNye zrAvI rAjAnuM mana nirmala karyu: trIjA ugAsane viSe agIzrAramI DhAla kahI. mohanavijayajI mahArAja kahe je ke je guNI haze te zrA DhAlathI saMtoSa pAmaze. // 17 // ||dohaa|| cothe satya kahyA thakI, thayo nUpa suprasanna // te ciMhu mukyA jIvatA, e guNa gaNa saMpanna // 1 // makaradhvaja sad bujhine, kahe vacana niHzaM ka // nAsyo maja siMhala kapaTa, paNa nahI kanyAvaMka // 2 // artha // cothA pradhAne sAcI hakIkata kahyAthI, rAjA atyaMta khuzI thayo. te cArene rAjAe jIvata dAna Apyu. guNano samUha prApta thayAnI e nizAnI // 1 // makaradhvaja rAjAe have sadbuddhi pradhAnane zaMkA rahita paNe kaDaM ke zrA sarva kapaTa mane siMhala rAyanuM nAsyuM , ane ApaNI kanyAnoleza mAtra vAMka nathI 2 paraNyo nara koz zravara, ehamAM nahI saMdeha // kuSTIe muja putrikA, mudhA viDaMbI eha // 3 // soraThapati kahe sacivane, jyAM lagI caMda vilaMba // tyAM lagI kabaje rAkhIe, siMhalane sakuTuMba // 4 // artha // mArI putrInI sA koI bIjA puruSarnu paraNetara thayuM ne emAMjarApaNa saMdeha nathI; ane zrA koDhIpAe mArI putrIne phokaTa viDaMbanA karI // 3 // soraTha dezano svAmI makaradhvaja rAjA potAnA pradhAna ne kahe je ke he pradhAnajI! jyAMsudhI caMda rAjAno patto lAge nahIM tyAMsudhI siMhala rAjAne tenA kuTuMba sahita zrApaNA kabajAmA raakhvo.||4|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. e upAya nRpane gamyo, kIdho buddhi prakAza // temyo siMhala nRpa jaNI jamavA nija zrAvAsa // 5 // nRpa rANI kuSTI sacitra, kapilA karI prapaMca // vaza rAkhyA makaradhvaje, jema muni iMDI paMca // 6 // // buddhima prakAza thavAthI rAjAne te upAya sAro lAgyo; ane tethI siMhala rAjAne potAne ghe jamavA notaryA. // 9 // tyAra panI siMhala rAjA, tenI rANI, koDhIyo putra, hiMsaka maMtrI ne kapilAdhAva e pAMce prapaMca pUrvaka makaradhvaja rAjAe, jema muni pAMce iMDiyAne kabaje rAkhe be tema kabaje karI dIghAM. // 6 // vara loka kidhAM vidA, tatkSaNa siMhala deza // caMda nirati levA jaNI, racanA race nareza // 7 // tekI putrI nRpa sadana, mAMDyo zatrukAra // nRpa kahe pathika jo, thAnApati adhikAra // 8 // 161 // tenA bIjA sarva samudAyane tatkAla siMhala deza tarapha vidAya karyo. tyAra pachI caMda rAjAnI zodha levA sAru rAjAe vicAranI racanA goThavavA mAMDI. // 7 // premalA lambIne rAjAe potAne ghera teDAvI hyuM ke have dAna zAlA ughAko ane je paMthIjana tamArI pAse dAna levA yAve tene jA nagarInA svAmI saMbaMdhI puparaba karajo. // 8 // dAna samarpe premalA, ati uThaka mana hoya || puDhe zrAnI khabara, paNa navi jAkhe koya // e|| // || premalAla ati harSa sahita jeje dAna levA yAveLe temane sadAvrata pe be. valI terjane zrAnagarI saMbaMdhI khabara puDhe be. paraMtu koi te bAbatanA samAcAra patuM nathI. // e // // DhAla 12 mI // // mArUjI sAthIDAre sAthe dhaNare hAthe mada pIure lola // e dezI // viyA nRpanI beTI guNanI peTI gehathI re lo, beThI dAnanI zAlA lo // ja0 // mAMgeM jema Ape te tema nehathI re lo, bAlA parama kRpAlAlo0 // ja0 // 1 // uttama ger3e jamIne heje sutAre lo, prAye hove dAtA lo // ja0 // paMthI dekhI kare vizeSe svAgatAre lo, pUDhe tehane zAtA lo // ja0 // 2 // // he janyajIvo! have te rAjabAlA je mAtra guNanI eka peTIja be te potAne gheratha dAna zAmAM va atyaMta kRpAyukta aMtaHkaraNathI je je mAMgaNa ve be temane je je te mAMgele te darSasahita . // 1 // kavi kahe be ke uttama gharamA janmelI kuMvarI svAbhAvika rIte prAyaH dAtAra svanAvanIja hoya be. have premalA lahI je je vaTemArgune dekhe tene prathama sukha zAtA pubI tenI vizeSe zrAgatasvAgatA kare be. // 2 // nagarI khAjA pUraNa lAjA suMdarA re lo, pUraNa pUrava deze lo // ja0 // caMda narezara tivezara siMdhurA re lo, rAjA surapati veze lo // ja0 // 3 // 31 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 tRtIya uvAsa. paradezIko jo tame prIbo gehane re lo, mujaneto tamo nAkho lo // ja0 // paMthI lahITANu kahe navi jANuM ehane re lo, nahI zrama tAsa alAkho // 0 // artha // te pure ce he nAI ! tame pUrva dezamA atisuMdara ane saMpUrNa samRzivAlI zrAnjAnagarI jeno IjanA jevo atyaMta zuravIra evo caMda nAmano rAjA tene tamo polakhoge? // 3 // valI pune ke tame paradezIge tethI jo tame tene pIganatAho to tenA saMbaMdhI sarva vAta mane kaho. te sAMjelI paMdhI. jano ema kahetA ke ame temane jANatA to nathI eTarbuja nahI paraMtu amAro deza paNa judo ne ane te deza paNa judo ne // 4 // ehavI suNI vANI thakSa vilakhANI premalA re lo, prItama guNazrI lINI lo ||naaknyaanii koI anyA navi cAle kalA re lo, virahe thazthati jINI lo ||||5||nishdin pUre nadI pUre rozne re lo, mahAro piyu paradezI logn|| vArI mana rAkhe navi saMjAkhe kozne re lo, nipuNA nAha nivezI loji||6|| artha // potAnA svAmInA guNamAM lIna zrayelI premalA labbI jyAre paMthIjanonAM evAM vacano sAMjalele tyAre te atyaMta vilakhI paDI jAya . premalA labI anekarIte potAnA svAmInI jAla melavavA sArU kalA kelave ne paraMtu te kAMI kAma lAgatI nathI. patinA virahathI te sukAvA lAgI. // 5 // divasa ane rAta te phuryA kare . nadInA pUranI jema tenI AMkhamAM AMsu vahe ne. aho! mAro svAmI paradezI . ema vicAra lAvI potAnA manane kabaje rAkhe be ane pote atyaMta zANI hovAthI potAnA mananI vAta koznI pAse kahetI nathI. // 6 // jaMghA cAraNa janamana tAraNa zrAviyA re lo, vimalA nayarI udyAne lo|||| rAjAdika raMge premalA saMge nAviyA re lo, vAMde vadhate vAne loga // ja0 // 7 // saMyamadhArI de hitakArI dezanA re lo, vANI amiya samANI lo|| j0|| kIdhAM naranArI vrata zrAcArI jinezanAM re lo, samakita dRSTi prANI lo||jmaanaa artha // evA samayamAM manuSyonA aMtaHkaraNanA pApane nirmala karanArA evA jaMghAcAraNa muni vimalA purInA udyAnamAM padhAryA evI vadhAI vanapAlake rAjAne zrApavAzrI. rAjAjI potAnA sarva pa vArasAthe premalA khajIne harSa sahita laI munine vAMdavA jabAsannara zrAvyA. // 7 // te saMyamadhArI munirAja jemanI amRta samAna vANIne te navya jIvone atyaMta hitakArI dezanA devA lAgyA. aneka strI puruSone paMca mahAvratadhArI tathA bAra vratadhArI evA sAdhu, sAdhavI, zrAvaka ane zrAvikA karyA. jinezvara jagavAne prarUpelA samyag darzanano bodha ApI kaika jIvone samyag dRSTi ko. // 7 // muniye kIdhI premalA sUdhI zrAvikA lo, pUraNa jinanI rAgI lo|| j0|| cauda pUravanA sAranI hui nAvikA lo, vidaryA anyatra vijAgI lo ||naa|| * sahu gRha zrAvyA thayA mana jAvyA sarvanA re lo, pAmyA parama zrAnaMdA logaja dharma ArAdhe savividha sAdhe parvanAre lo, putrI samakita kaMdA lo|| naar|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 caMdarAjAno rAsa. artha // te munirAje premalA laSThIne zuddha zrAvikA, jinezvara nagavAnanA guNanI saMpUrNa rAgavAlI banAvI. te cauda pUrvano sAra je navakAramaMtra teno niraMtara jApa japavA lAgI; ane atyaMta lAgyanA svAmI evA munirAja anyatra vihAra karIgayA. // // sahu parivAra potAne ghera Avyo. sarvanA mananI alilASA pUrNa thaI. sarve parama AnaMda pAmyA. have samakitanA kaMdarUpa premalA lajI parvanA divasomAM jema, tema sarva divasomAM vidhi pUrvaka dharmanuM ArAdhana kare be.||10|| teha mRgADI premalA lahI dharmamAM re lo, huz nipaTaja mAhI lo // 0 // pUje jinadevA kare nita sevA kuzalI karmamAM re lo, gurunA guNanI grAhInA // navakAra prajAve zrAve zAsana devatAre lo, patnaNe putrIne harakhe lo // na // malaze tuja svAmI aMtarajAmI sevatAre lo, pUraNa sole varaSe lo||||12|| artha // have mRgAdI premalA khalI dharmamAM atyaMta kuzala avAthI ane DAhI hovAthI, gurUnA guNane aMtaHkaraNamAM dhAraNa karI rAkhIne, jinezvara nagavAnanI niraMtara avya jAvadhI sevA kare ne ane te kriyAmAM atyaMta kuzala thaI be. // 11 // navakAra maMtrano niraMtara jApa japavAnA pratnAvazrI zAsana devI pre. malA lajIne harSa sahita AvIne kahene ke he putrI! arihaMta paramAtmAnI sevanAnA prajAvadhI tAro svAmInAtha tane saMpUrNa sola varaSe prApta thaze. // 12 // jaja jagavaMtA makarIza ciMtA zrAjathI lo, ema kahIne gaz devI lo||n0|| devInuM jAkhyuM janakane zrAkhyuM alAjazrI re lo, harakhyo tAta sudevI lo||||13|| paMca caraNathI zravI pUraNa zrAsatA re lo, mukhathI jajana na mUke lo||naavNdene ciranaMde caityaje zAzvatAre lo, pratyAkhyAna na cUke lo // ja0 // 14 // artha / / he putrI ! tuM arihaMta paramAtmAnuM niraMtara jajana karaje. AjathI ciMtA tajI deje. ema kahIne devI visarjana i. devInAM vacano lAja rahitapaNe premalA labIe pitAne kahyAM je sAMjalIne uttama TevavAlo te pitA harSa pAmyo. // 13 // paMca parameSThI maMtra upara pUrNa zraddhA avAthI teno jApa mukhathI jarA paNa tajatI nathI. je je zAsvatAM jina maMdiro ne tenuM atyaMta AnaMda sahita vaMdana karavA lAgI; zrane pratyAkhyAnamAM arthAt viratipaNAmAM paNa cuka kovinA pravatrtavA lAgI. // 14 // jAvI tihAM tehave zrAvI edave jogaNI re lo, vAya madhurI vINA lo ||j|| kuMvarI te teDI nemI vinatIe ghaNI re lo, nisuNyAM svara tasajINAM lo||j||15|| koNa dezathI zrAvI kahe samajAvI mujane re lo, ema nRpa putrI puDhe lo,j|| pUrava dize rahuM buM satya kahuM buM tujane lo, tAhare kAraNa zuM lo|| // 16 // artha // navitavyatAnA yoge evA samayamA eka yoginI te sthale bhAvI caDI. te atyaMta mIThIvINA vagADatI hatI. kuMvarIe teNIne snehathI teDAvI vinaMti karI ane teNInI pAse vINAnA suMdara jINA svarano AnaMda lIdho. // 15 // rAjakuMvarIe te yoginIne pubyu ke tame kyA dezazrI AvyAMge te khulAsAthI kaho. yoginIe kahyu ke huM pUrva dizImA rahuM nu te vAta satya be. paraMtu te vAta pugvAnuM tamAre zuM kAraNa ? // 16 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 tRtIya ukhAsa. kanaka varaNI rUpe gharaNI rUmI e yogiNI re lo, vairAge citta nIno lo, // na // cIvararaMgI buddhicaMgI suMdara mukhI jogiNI re lo, gAve caMda nagIno lo // ja0 // 17 // koNa tihAM rAjA garIba nivAjA kaho kharI re lo, yogaNa tAma payaMpe lo // j0|| tihAM caMda naresara kAyA kesara jAkarI re lo, jedathI thariyaNa kaMpe lo // na0 // 10 // artha // suvarNa jevI kAntivAlI, suMdara veSane dhAraNa karelI, vairAgyazrI aMtaHkaraNamAM jiMjAyelI, raMgita vastravAlI, manohara buddhivAlI, suMdara mukhavAlI, jJAna rasanI joktA evIte yoginI caMda napatinAM gIta gAtI hatI. // 17 // he yoginI ! te dezamAM garIbornu AzrayasthAna evo kayo rAjA ? kharI vAta kaho. te sAMjalI yoginIe kahyu ke kezaranA jevI jenA zarIranI manohara kAnti le ane jenAthI - smano dhruje ve evo te dezamAM caMda nAmano rAjA . // 1 // gAjaM yaza tehano khAjaM ehano Tukamo re lo, mujane prANathI pyAro lo // ja0 // kIdho tasa mAte ko vAte kukamo re lo, mukyo meM tava nyAro lo // ja0 // 15 // tihAM huM sukhathI tedanA kuHkhathI nisarI re lo, ema hu~ tIratha mATe lo // ja0 // caMda sarIkho puruSana nirakhyo ko phirI re lo, gatI virahe phATe lo // ja0 // 20 // artha // hu~ tenA yazanuja gAyana karUM . tenuMja annakhAlaM . te mane prANa karatAMpaNa vadhAre vahAlo je. tenI uramAna mAtAe tene kozka kAraNathI kukaDo banAvyo ve. tema avAzrI meM tene tajI dIdho le // 15 // tyAM duM sukhathI rehelIhatI; paraMtu yA tenuM duHkha lAgavAthI hu~ tIrthayAtrA mATe nikalI pamI iM. caMda rAjA samAna bIjo koz puruSa pharI atyAra sudhI dekhavAmAM Avyo nathI. tenA viyogazrI mArUM aMtaHkaraNa cirAi jAya . // 20 // svAmi nAme pAmI thAnaMda premalA re lo, cAlI zrabadhu celI lo // ja0 // tAte paNa jaann| yogINI vANI aTakalI re lo, kanyA jANI citrAvelI lo // ja0 // 1 // tAte kahyu sAcI huzdIkarI re lo, phalaze dharmano velo lo|| na // paraNyo e paTaMtara nipaTa puraMtara dezAMtarI re lo, e to melo dohilo // ja0 // 25 // artha / / premalA labI potAnA prANanAyatuM nAma sAMjalatAja harSa pAmI ane te yoginIne sAthe laz potAnA pitApAse zrAvI. makaradhvaja rAjAe paNa yoginInI vAta sAMjalI kharomarma jANI lIdho ane premalA khalIne kaDaM ke he putrI tuM citrAvelI samAna be. // 21 // pitAe kahyaM ke he putrI tArI je yAcanA hatI te sAcI garI ane tArI ArAdhanAthI dharma phalIbhUta thaze. tArI sAthe gupta nedazrI paraNanAra dezAMtarano rehenAra e mahA kuzala puruSa ane teno melApa avo paNa bahuja muskela . // 22 // dhIrajatuM dharaje parahA karaje zrAMmalA re lo, dIe ema janaka dilA sA lo // ja0 // nigame ema dihA piyu piyu jahA premalA re lo, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. dharatI prItama AzA lo // ja0 // 23 // caMda nRpatino saMbaMdha have sAMja relo, kadhI je vAta vimAte lo|| ja0 // sukha duHkha dekhI bhUlo mata koi yA phalo re lo, jora likhitanI vAte lo ||0||24| artha | premalA lahIne teno pitA dilAsA Apa kahebe ke he putrI tuM dhairya dhAraNa karAne manamAM AtA malA dUra karaje. pitAnAM vacanathI premalA labI jIjanA agrajAga upara patinuM smaraNa rAkhatI divaso nirgamana kare bekhane patinA melApanI zrAzA dhAraNa karI rahI be. // 23 // kavirAja kabe ke have caMdarAjAnI zI dazA tenI uramAna mAtAe karI teno vistArathI hevAla kahuM huM te sAMjalajo. zrA jagatamAM sukhAne duHkha prANIne prApta thatAM joi koi mUlamAM paDazo nahIM chAne jyAM tyAM phAM phAM mArazo nahIM. sarva karmAdhIna be tenI pAse koinuM jora cAlatuM nathI. // 24 // eda kathA zrotAne jJAna prakAzanIre lo, mUrakhe nisuNI nigamI lo // ja0 // kha mohana vijaye trIjA ullAsanI re lo, suMdara DhAla e bAramI lo|| j0||15|| artha | vArtA zrotAune jJAna prApta karAvanArI ke ane temAM je mUrkha haze teto sAMjalIne grahaNa nahIM karatA gumAva deze. mohana vijayajI mahArAje trIjA ullAsanI suMdara bAramI DhAla upara pramANe kahI. // dohA // kurkacaMda yA pI, thayo eka mAsa vyatIta // nakare pragaTa guNAvalI, sAsu pItala prIta // 1 // zrAjA nagarInA jana sakala, vinA nRpati kalAya // jai pradhAnane vinavyuM, chAma neTAvo rAya // 2 // artha // caMda rAjAne kukaDo banAvyAne ekamAsa vItI gayAbatAM guNAvalI rANI te vAta koinI pAse jAhera karatI nahI. te jANatI hatI ke sAsunI prIti khoTI be // 1 // AjA nagarInI saghalI prajAne na dekhavAthI kalAvA mAMDI tethI tema pradhAnane jai vinaMti karIke caMdamahArAjAno zramane melApa karAvo. jo nRpa nirakhAvo nahI, tume Aja suvizeSa // to tume zramane zIkha dyo, vasazuM jai videza // 3 // dayA viduSo dharma jema, kulaviNa nara javaje // daMtI daMta vinA yathA, nRpaviNa nagarI tema // 4 // 165 artha // jo rAjA sAhebano melApa jeja mane sArI rIte karAvazo nahIM to me vinaMti ka ebI e ke zramane ahIMthI javAnI rajA zrApo. me bIjA dezamAM jaI rahezuM. // 3 // jema dayAvinAno dharma zojato nathI, jema uttama kulavinAno manuSyano java zojato nathI, jema daMtuzala vinA hAthI zoto nathI, tema rAjAvinA nagarI zojatI nathI. // 4 // rAjA rAjya prajA sukhI, eha rIti sarvatra // vanamAMhe svAmIvinA, paravara ekatra // 5 // sacitra kahere sahodaro meM paNa nRpati na dI // muja paNa havI kalpanA, haiDAmAhI paz // 6 // artha // rAjA rAjyAsana upara doya tyAreja prajA sukhI hoya be. e rIti sarvatra be. tethI jo zramAro svAmI dekhavAmAM nahIM zrAveto me sarve vanamAM ekaTA jai rehevAno vicAra karyo be. // 5 // pradhAne kAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 tRtIya ulhAsa. ke he jAla meM paNa rAjAne ghaNA vakhata zrayA dIga nathI tethI tame jema dhAroge tevI dhAraNA mArA aMtaHkaraNamAM paNa az rahI . // 6 // kahIza vicArI ehano, tamane sarave neda // nagarI mAMhi sukhe raho, kozna karazo kheda // 7 // sanamAnI sacive prajA, pahotA sahu zrAgAra // vIramatIne maMtrIe, kahyo prajA adhikAra // 7 // artha // te saMbaMdhI vicAra karI tathA tapAsa karI je vAta jANavAmAM Avaze teno marma tamane hu~ jaNAvIza. tame nagaramAM sukhe raho. koi kheda karazo nahI. // 7 // pradhAne prajAmaMjhalane viveka yukta samajAvI sanmAna sAthe vidAya karyAbAda sahu pota potAne ghera gayA. tyAra panI vIramatIne rANIne pradhAne prajAmaMgakhano sarva hevAla jaNAnyo. // 7 // // DhAla 13 mii|| // rAga bihaavddo|| uro uro re giradhArI uro re, tArA paganore samArU toro re // e deshii|| teha maMtrI mAtA jaNI kahe, ema nUpati bAno kema rahe // zrAvI mujane kahe prajA, zramane velAsara dyo rajA // 1 // zAne rAkhyo tame nRpa saMgrahI, e to vAta kAM vArU nahI ||riis camato tame dyo gAlI, paNa nakaromati tmestriivaalii||2|| artha // maMtrIe zrAvIne vIramatIne kaDaM ke he rAjamAtA have rAjAjI gAnA kevIrIte rahIzakaze? prajAto mane vAraMvAra AvIne kahe je ke amane videza javAnI jaladI rajA Apo // 1 // tame rAjAjIne kabaje rAkhyAne e vAta kAM sArI lAgatI nathI. tamane jo rIsa caDe to sukhethI mane gAlo devA mAMDajo, paraMtu AvI strI buddhi karo nahIM. strInI mati pAnIe evI kahevata sAcI karo nahI. // 2 // nitya pratye purajanane zuM nAMkhu, jema tema karI temane huM rAkhaM // mAsa thayo ema eka ghaNo, toye pAra na pAmyo hu~ tuma taNo // 3 // sahu lokane mana saMzaya thayo, nRpacaMda na dise kahAM gayo / nRpa viNa rAja vidhuMsalA, te to Thagale ukhala be muzalA // 4 // artha // nAgarika loko hamezAM zrAvI mane puNyA kare, teune hu~ zuM javAba dalaM ? teune mahA mahenate samajAvIne rAkhuM bu. lokone dhIraja zrApatA eka mAsa vItI gayo paraMtu huM tamArA aMtaHkaraNano kAM pAra pAmI zakato nathI. // 3 // sarva lokanA manamAM evI zaMkA azche ke rAjAjI dekhAtA nazrI tethI kyAM gayA haze. loko kahane ke rAjA vinAnI rAjyagAdI teto khAlI khAMDaNIyAmAM be sAMbelA rAkhavAjevU . // // tame mAno athavA navi mAno, tame caMdane rAkhyo sahI bAno // bega tame bo moTI gAdI, ghaNI jAvA dyo bokaravAdI // 5 // jANyo kAraNa loka azAtAno, paNa mana navi nedyo vimaataano|| maMtrIe kahyu de tAno, paNa na caDe pAvaze pAno // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // tame mAno ke na mAno paNa loko kahe ke caMdarAjAne tame gupta rAkhyo . tame moTA rAjyAsane ghaDI begaMDage paNa tema karavaM te nokaravAdI jevU mATe te bahu sArUM nathI. // 5 // vIramatIe lokane je azAtA tI hatI tenuM sarva kAraNa jANyuM paraMtu teNInu mana lezamAtra palaTyuM nahI. maMtrIe cAnaka lAge tevAM ghaNAM vacano kahyAM paraMtu pAvaiyAne jema pAno caDe nahIM tema tene paNa kAM asara nahI. // 6 // kahe vIramatI suNare maMtrI, meM to caMda nathI rAkhyo yaMtrI // vAMka e De paNa savi tAro, kema avaguNa gAya tuM mAro ||7||hnnyo caMdaje hato muja pyAro, tuja sarakho nahIM koI hatyAro // kahevo tha zrAvyo mAhyo, valI zuM karavA tuM umAhyo // 7 // artha // vIramatIe kaDaMke he maMtrI meM kAM caMdarAjAne kabaje rAkhyo nathI. te bAbatamA saghalo tAro vAMka. tuM kema mArA avaguNa jyAM tyAM gAyane? // 7 // mArA vahAlA caMdane teMja haNyo. tAro jevo ko hatyAro (pAtakI ) nazrI. valI mArI Agala zrAvI kevo DAhyo azne vAto kare ane kaheke have tuM zuM karavA dhAre. // 7 // bahu dIna thayA vAtato zrame lAdhI paNa rAkhI meM tAharI bAdhI // hUM lumIto tuM zyo rUDo, eka uramukha bIjo kuuddo|| e|| jo zrava guNa gAzza tuM mAro, ukhelo ukhelIza huM tAro // cue vAdo vAde kahevA, konA nalIthAne konA nevA // 10 // artha // mArA jANavAmAM zrA vAta bahu divasa ayA zrAvI, paraMtu tArI lAja jAlavavA meM te baganIvAta rAkhIne. to tuMmIvaM paraMtu tuM zuM sAro ne ? ekanuM moDhuM jevA joganathI ane bIjo mahAkapaTI, evo ghATa thayo . // e|| jo tuM mArA avaguNa gAiza to hu~ tAre mATe bolavAmAM kacAza rAkhIza nahI. bahu vAda vivAda karI lavArAmAM sAranazrI. koznAM nevAM cuveto koznAM nalI cuve jyAM tyAM vipro. // 1 // kahe maMtrImAtA ema kAM nAkho, thayA gharaDA paNa samaja na raakho|| meM nRpa haNyo tehano ko sAkhI, ema jIvatI na galA e mAMkhI // 11 // bAi bola vicArI e zuM bolyA, kema vAhobo ema zraNa tolyA // kADhazo khoTe kADhaNa keho, tame kAMzka pranuthI to bIho // 12 // artha // maMtrIe kahyuke he rAjamAtA Avu zuM bologe? have vRkSa thayAge, kAMza samajaNa rAkho to ThIka. meM rAjAjIne mArInAMkhyA evAtamAM ko sAdI haze ke nahI! zu jIvatI mAMkhIto galAze nahI ? // 11 // he mAtAjI ! Ama vagara vicAre zuM boli nAMkhoge. Ato toDyAvinA pheMkavA mAMDyA jevU karoge. khoTo vAMka kADhI zuM lAna kADhazo. kAMza paramezvaranIto bIka rAkho. // 15 // eha zIkhanI vAta kahyA mATe, tame kI, khUNa ghaNuM zrATe // jAeyu meM tame thAzo rAjI, paNa tame khecyA ulaTI bAjI // 13 // mAtA eto rUmI nahI nAsA, ema kIje nahI nAnI hAsA // huM nRpa haNuM kene bahAne, bAra boloe evaM je ko mAne // 14 // For Personal and Private Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 tRtIya uvAsa. ___ artha // meM to tamane jarA zikhAmaNanI vAta karI to tame to sAmuM loTa karatAM vadhAre khUNa lavavA jevaM karyu. huM to ema jANato hato ke mArI vAtathI tame rAjI zrazo paraMtu tame to avalIja bAjI khekhavA mAMmI. // 13 // he rAjamAtA! zrAvU bolavU te sArU kahevAyanahI. valI he nAnIjI! AvI maskarI paNa hoya nahI. mane rAjAjIne mAravAna zuM kAraNa ? bAi evaM boloke koI sAcuM mAne. // 14 // kahe vIramatI maMtrI temI, kAre caMdanI vAta te zrAvI beDI // eka ughAmo jo eka DhAMko, hove vAMke lAkama veja vAMko // 15 // hUM to kahuM buM vAta tane gharanI, nRpa sAdhe vidyA vidyAdharanI // nAma e caMda taNuM navI lIje, ko zrApaNa navalI kalA kIje // 16 // artha // vIramatIe maMtrIne khAnagIrIte bolAvI kahyu ke tamane caMdanI vAta zrAvIrIte beDavAmAM zuM lAna. ekanuM ughADatAM bIjAnuM DhaMkAze nahIM. valI vAMke lAkame to vAMko veja paDe. // 15 // hu~ tamane eka ganI vAta kahuM bu. rAjAto vidyAdharanI vidyA sAdhe . TuMkAmAM kaDaM buM ke have caMdanuM nAma levAnI jarUra nathI. kAMika navIna racanA have karavAnI jarUra . // 16 // muja maMtrI tuM tema hu~ rAjA, vajaDAvo jazne jazavAjA // jo muja kaDaM citta navi dharyu, jANIza to tuM tArUM kayuM // 17 // jIhAM nU patitha hu~ sanmukhI, tihAM rAjA rAjya prajA sukhI // kahe maMtrI dharIne mana zAtA, e meM to pramANa kayuM mAtA // 17 // artha // tame mArA maMtrIne huM tamArI rAjA evo udaghoSaNAno DaMko vagamAvo. A mArI vAtajo barAbara cittamA rAkhI amala karazo nahIM to tame je karazo teno pAko pastAvo tamane aze. // 17 // jyAM dUM pragaTarIte rAjA azza tyAM rAjA ane prajA baMne sukhIze. pradhAne uMDo vicArakarI manamAM zAMti dharIne javAba Apyo ke he mAtA meM ApanI vAta aMgIkAra karI. // 17 // thara rAjI vIramatI rANI, e kahI teramI DhAla guNa khANI // trIjA ulhAsa taNI vArU , eha mohane zrotAjana sArU // 15 // artha // pradhAnanAM vacanazrI vIramatI rANI khuzIi. gukhanI khANarUpa trIjA ullAsanI teramI DhAla mohanavijayajI mahArAje zrotAune sArU ati manohara karI // 15 // ||dohaa|| eka vAta kara tuM have, pamaha jaz vajaDAva // thara AjAnagarI taNI, vIramatI nara rAva // 1 // jo ehanI ANA prajA, nahI mAne eNI vAra // te jANaze tehanuM karyu, te nahIM nagarI mokAra // 2 // artha // vIramatIe pradhAnane kayuMke he maMtrI tame have eka kAma karo. nagaramA jai DhaMDhero piTAvoke AnAgarInA rAjA havethI vIramatI thyaave.||1|| valI e paNa DhaMDhero piTAvajo ke loko zrA vakha tathIja temanI AjJA zira nahIM caDhAve to tenuM phala te purIrIte logavaze eTaluMja nahI paNa tene nagara bahAra karavAmAM Avaze. // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa.. 16e thAnA jasa alakhAmaNI, yamapura vahana jAsa // te anamI thA sukhe, ema kaho vacana prakAza // 3 // maMtrie pheryo paDaha, vIramatI zrAdeza // nagarI jana nisuNI kahe, az az ayaM vizeSa // 4 // artha // valI evI rIte udghoSaNA karAvoke jene bAlAnagarI alakhAmaNI lAgatI hoya ane yamapurI vahAlI lAgatIhoya te vIramatIne nahIM namatAM sukhI rahe, hoya to jale ADAi karo. // 3 // maMtrIe jyAre vIramatInA hukamathI zrAvo paDaha vajaDAvyo tyAre nagaranAM loko Azcarya pAmI bolavA lAMgyAke Ato valI nAre navA lAge. // 4 // nArIpati nara sAMjalyA, narapati nArivihIna // e to acarija sAM jatyu, thAnAmAMhe navIna // 5 // striyA rAjya nagarI thayuM, kihAM nara gayA vijeda // paDaha suNIne sakalajana, cittamAM pAmyA kheda // 6 // artha // puruSanA svAmI strI hoya evaM to sAMjalavAmAM zrAvyu nazrI; ane tevIrIte puruSanA svAmI strI zrayAnu Azcarya to mAtra zrAlA nagarImAMja saaNnttyu.|| 5 // zuM puruSono nAzazrayo ke A nagarImA strI rAjA ayo? Avo paDaho sAMjalIne nagaranA sarva loko manamAM bahuja kheda pAmyAM. // 6 // vIramatInA jayathakI, saghale karyu pramANa // rAja zachi ema jo gave, rANI zramalI mANa // // vacana nalopI ko zake, zurA koNa sAmaMta // te saMjAre caMdane, rUTyo jAsa kRtaMta // 7 // artha // vIramatInA trAsathI sarva lokoe maMtrInI udghoSaNA mAnyakarI. have rANI potAnA amalamAM masta rahelI rAjya vainavano upaloga kare . // 7 // vIramatInI AjJA koipaNa khopI zakatuM nathI. panI jale te zuravIra yodho hoyake moTo sAmaMta hoya ! ane je caMdarAjAne kadApi yAda karIde to teno to kRtAMta je kAla te kopyoja samajavo. // // ||ddhaal 15 mii|| ||nn pura kaMbala ko na leze // e deshii|| rANI maMtrI upara harakhI, jAeyu joDI milI muja sarakhI // jema hu~ gAuM tema e vajAve, caMda eNe karI mukyo mAve // 1 // eka dina sumati dharImana gago, vIramatIthI vAte lAgo ||baajii tame rAjya sudhAryo, caMda taNo vAro visaaryo||2|| artha // vIramatI rANI maMtrI upara atyaMta prasanna zrai. teNIe jANI lIdhuM ke jevI joie tevI joDI malI gai . hu~ jema gAuM bu temaja e vagAme . arthAt mArA hukamane anusaratuMja kArya kare je. eTajhuMja nahIM paNa caMdarAjA saMbaMdhI vAta paNa ucArato nathI. jANe caMdane DAbo karI mukyo hoya nhii||1|| eka divasa sumati pradhAna gavako az vIramatI sAthe vAto karavA bero. he rANIjI ! tameto rAjyanI evI sudhAraNA karI ke koi caMdane saMjAratuMja nthii.||2|| 22 For Personal and Private Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 tRtIya uvAsa. ko pamaDyu koztuM na upAme, kAma tamArUM kona bigADe // ehavIto koNeza nakarI, nelA jala pIe vAghane bakarI // 3 // cAma taNA jo dAma calavo, to zrAvI nakare koz daavo||koshn gare pagabuMdhaNajANI,radeze yuge yuga eha kahANa // 4 // artha // koznI pamelI cIja anya kozvetuMja nathI. valI tamArUM kAma paNa koi bagADatuM nathI. rAjAto ghaNA yA paraMtu tamArA jevaM rAjya kornu nathI. inasApha to evo be ke vAghane bakarI eka Are pANI pIe . // 3 // jo tame cAmaDAnI noTokarI tene nANA rUpe calAvazo topaNa tamArI sAme koza vAMdho lAvanAranathI. koi paNa evo ajJAna nathI ke tamArI sAme pagaluM jarI zake. jo tema karazo to juge juga tamALaM nAma raheze. // 4 // nUpa ghaNAM joyA valI jozza, paNa tuma pAgala saghalA pozza // na dharo kheda yuvati thayA mATe, sahune dharaNIne zira sATe // 5 // zrava rajo vRddhAvasthA pAme, tha bevaDa sahune zira nAme // kharUM vRkSapaNuM ta mataNuMbA, nRpati ghaNe je koTa namAz // 6 // artha // meM aneka rAjA joyAve, valI joza kharo, paraMtu te saghalA tamArI pAse DheDha jevA lAgele. tame strI zrayAM tethI kheda karazo nahI. jANe te saghalAune pRthvIto zira sATe hoya . // 5 // bIjA jeTa vRkSa thai jAyace te sarve tadana vAMkA valI ja bIjAune potAnA mastaka namAvI name . tamArUMja vRdhapaNuM kharUM ke jeNe ghaNA rAjAnAM mastaka namAvyAM. // 6 // nisuNI vIramatI tha rAjI, paNa niguNI mana mAMhe na laajii||he maMtrI sevaka tuM mahAro, kathana nahIM ubaMdhU tahAro // // maMtrI manamAM ciMte mAyA, vAgha taNe volAve dhAyA // piMjaramAMhi kurkaTa eDave, sumati maMtrIe dIge tehave // 7 // artha // pradhAnanAM evAM khuzAmatanAM vacano sAMjalI vIramatI rAjI zrai, paraMtu te nirguNIne manamAM jarApaNa zarama AvI nahI. maMtrIne teNIe kahyu ke he maMtrI tame mArA kharA sevakalo. tamArUM vacana hu~ kadApi lopIza nahI. // 7 // maMtrI manamAM kapaTazrI evaM ciMtaveTheke ApaNe to vAghanuM volA, je. tevAmAM te sumati maMtrIe pAMjarAmAMhe kukaDAne dIge. // 7 // bAra tame rAkhyo zuM vicArI, piMjarIe paMkhI paradhArI // ke koI deva tame vaza kIdho, ehano to joze uttara dIdho ||e|| bolI vIramatI ko ghATe, e muja va hune ramavA mATe // lIdho zrame paMkhIvecAto, rAkhyo bicAro mAhuthAto // 10 // artha // he rANIjI A te tame zuM vicArakarIne A padIne pAMjarAmAM purI rAkhyoje? zuM koI devaneto vaza karI rAkhyo nathI? ATalo to khulAso karavo joze? // e|| vIramatI kAMika yuktipUrvaka vicAra karI bolIke mArI vahune AnaMda karavAmATe e padI rAkhela. e bicAro bahu herAna zrato hato tezrI tene vecAto lazne rAkhela // 10 // For Personal and Private Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 171 rAkhyoDhe jIvadayAne jANI, jyAM lagI ehano dANo pANI // khAdhuM e paNa lekhe la gADe, prabhu jajavAmuja vehelI jagADe // 11 // kahe maMtrI bAijI kadezo, paNa da phatara na caDyo be paiso // tuma jaMDAra nathI muja bAnuM, kema karI kalpita vAta e mAnuM 12 // jIvadayA cavAze ema jANIne tene rAkhelabe paraMtu jyAM sudhI teno dANopANI ApaNe tyAM haze tyAM sudhI raheze. e to je khAyaDe te haka karebe. paramezvaranaM jajana karavA savAramAM roja vehelAM mane jagAbe // 11 // maMtrIe kahyuMke he rAjamAtAjI ! Apa garma tema te bAbatamAM kaho paraMtu vecAto lIdhA bAbata eka paisopaNa copame udharela nathI. valI Apano khajAno mArAthI jAlyonathI. tame jeTalI ka lpita vAta kazI te huM kevIte mAnIza ? // 12 // huM gharanotuM mujane jAkho, mujathI to zuM aMtara rAkho // vIramatI kahe re zuM da gaje, ehamAMdI tuM kAM na samaje // 13 // paisAnuM zuM mujane puDhe, graheNuM to muja pAse ghaNuM // bhUSaNa eka dai suprasiddho, e kurkaTa meM vikraya lIdho // 14 // * // huM to tamAro potAnojaM. mArAthI zuM bAnuM rAkhoDho ? vIramatIe kahuMke yA tame zuM mAthA Ta karobo ? temAM tame kAMi samajatAnathI. // 13 // tame paisA saMbaMdhI zuM vAta karobo ? paisAnI jarUra zIbe, mArI pAse ghareNuM ghaNuMDe. temAMthI eka sAro dAgIno pIne e kukaDo meM vecAto lIdhobe // 14 // hanI vAta na pUDhIza mujane, ekAMte vArUDhaM tujane // bIjI vAra uccAra karIzajo, tuM paNa havo thAiza bIjo // 15 // maMtrI ema nisuNIne tharakyo, uttara kahevA adhara na pharakyo | have zadana pradeze beThI, rUdatI teNe guNAvalI dIThI // 16 // artha // have e kukaDAsaMbaMdhI vAta pharImane puchazonahI. yA ekAMta tethI tamane khAsa nA pAMguM huM ke jo bIjI vAra te bAbata puDhazo to tamo paNa tenA jevA banIjazo* // 15 // vIramatInAM evAM vacano maMtra sAMyAM ke tarata jate tharatharI gayo ne bIjuM vacana kADhavAne teno hoTha paNa pharakyo nahI. evAmAM pAsenAja jAgamAM beThelI guNAvalIne teNe rUdana karatI dIvI // 16 // caMda priyA lakhI akSara ulI, maMtrI samajAvyo thai jolI // e kurkaTa muja piyu su vivekI, ema dekhADe uMlI bekI // 17 // maMtrI hRdaye kautuka jAsyuM, vIramatIne paNa na prakAsyuM // samajI rahyo maMtrI manamAMde, kAM navI dhArAhe virAde // 18 // | guNAvalI jolIthaine akSaronI eka lIMTI lakhI maMtrIne kahyuMke " ekukamoto mAro atyaMta vivekI pati " ema dekhAmI ne lIMTI juMsInAMkhI // 17 // maMtrI potAnA aMtaHkaraNamA Azcarya pAmyo; paraMtu vIramatIne teNe kAM kAM nahIM. potAnA manamAMja samajI rahyo ane ArAdhanA ke virAdhanA kAM karI nahIM vIramatIne praNamI nehe, te maMtrI zravyo nija gehe // caudamI zrIjA ullAsanI jAkhI, DhAla e mohane rasa abhilASI // 15 // artha // pabI vIramatIne atyaMta premapUrvaka praNAma karIne maMtrI potAne ghera zrAvyo. e pramANe trIjA ullAsanI caudamIDhAla mohanavijayajI mahArAje rasanA abhilASIne mATe kahI. // 19 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIya ullAsa. // dohA // vIramatIe caMdane, kIdho pakSI veza // vAta prasiddha thai ghaNI, pari pari deza videza // 1 // jaya jaya teha vimAtane, dIgho ti dhikkAra // kIdho rAjyanI lAlace, sutane vihaMgAkAra // 2 // // vIramatI caMdarAjAne pakSIrUpe banAvI dIdho evI vAta anukrame deza paradezamAM bahuja phelAi ga. // 1 // dareka manuSye te vIramatI uramAna mAtAne chatyaM dhikkAra Apyo. loko bolavA lAgyAke mAtra rAjyanI lAlacathI putrane pakSIrUpe banAvI dIdho // 2 // paNa sahu vIramatI jaye, casakI na zake koya // vAtakare moTA au, ghaNI vimAsa hoya // 3 // vIramatI nirjaya thakI, pAle 172 rAjya khaM // vane kei namyA, puhavI pAla pracaMDa // 4 // artha // paraMtu vIramatInA jayazrI sarva koi DarI gayelA hovAthI koi vAta mhoM mAMthI ucArI zakatA nathI. kavata moTAnI vAta karIne pAvala ghaNo pastAvo karavo paDebe // 3 // vIramatI nirjayane akhaM paNa rAjya karane tenA balathI aneka pracaMka pRthvIpati telInI pAse khAvI namavA lAgyA // 4 // zakti zracitI jagatmAM, vIramatInI jora // vakra thako je vaka te, karyA pAdharA dora // 5 // eve hemaratha eka be, hemAlayano nUpa // teNe vIramatI tapuM, jAeyuM sayala sarUpa // 6 // artha // jagatmAM vIramatInI zakti aciMtyabe evaM phailAtAM je vAMkAuMthI paNa vAMkAhatA te ghaadul sidhA karI dIdhA // e // evA samayamAM himAlayano hemaratha nAmano eka rAjAne teNe vIramatanuM saghaluM vRttAnta jANI lIdhuM // 6 // mAna dIna te thayo hato, caMda thakI bahuvAra // te khAnA levA jI, thayo jUpa huMzIyAra // 7 // lekha lakhIne pAThavyo, vIrama tIne DUta // raMDe zrAvyo jANaje, bemayo je rajaputa // 8 // artha // te hemaratharAjA, caMda rAjAthI bahu vAra parAjava pAmyo hato. tethI A samaye zrAnagarInuM rAjya levA te rAjA taiyAra thayo. // 7 // te hemaratha rAjAe eka patra lakhI dUtanIsAthe te patra vIramatI upara mokalyo. temAM teNe jaNAvyuMke yA kSatriyane je vAraMvAra beDyo hato tethI he raMDA tuM jANa je ke huM vAne taiyAra thoDaM // 8 // // DhAla 15 mI // // yattanI dezI // Avyo dUta ghI dharatIne, lekha dIdho vIramatIne // vAMcIne joyuM rANI, nakha zikha lage roSa jarANI // 1 // re re chUta kahuM zuM tujane, tujane Duhave khAmI mujane // jai raMgAputrane kaheje, hoya mANasa to niravahIje // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 173 artha // te dUte pRthvIne ulaMgato AjAnagarIe AvI vIramatIne kAgala Apyo. rANIe vAMcI jo tAMja tenA zarIramA nakha zikha krodha vyApyo. // 1 // he dUta hu~ tane vadhAre zuM kahu~, tane uhavAmAM mane khoTa lAge. paraMtu e rAMjhanA jAyAne jazne tuM kaheke jo mANasa hoto bolelaM pAlaje. // 2 // dhAvyo hoya samAnI bITamIe, to tuM zrAvaje muja miittmiie||jo tuM dAtra putra kahAve, jo kahevo vehelo tuM shraave||3|| loha zera jo tuM keDe bAMdhe, jo kevI aNI thANI sAMdhe // Aja kAla gayo tuM hAryo, muMDA te divasa tevisaaryo||4|| artha // jo tuM potAnI mAnI bITaDIe dhAvyo hoto mArI sAmo mITa mAMDavA AvI pahoMcaje. valI hu~ jogabu, ke jo tuM kSatriyano bacco nage to keTalo utAvalo mArI sAme khaDavA zrAve? // 3 // jo tuM zamazera khare kharI tArI keDa upara bAMdhato dozza to DhuM jozake ANI vakhate tuM kevoTakIzakele ? haju hamaNAMja hArakhAi gayo hato. jUDA te divasane paNa nUlIgayo ? // 4 // te hu~ vIramatI navI dIjI, tyAM lagI raNavAto mIThI // tuMne thAnAno zo zra jaro, leu hemAlaya to mujaro // 5 // kImIne pAMkha je zrAvI, nahI vArU kahUM samajAvI // zo joro tuja kapaTIno, tuM to mAre eka capaTIno // 6 // artha // haju jyAM sudhI vIramatIne dItInathI tyAM sudhIja raNa saMgrAmanI vAto mIThI lAgaze. tane AnAnagarI levAnA je koDa ke teto purA paDatA paDaze, paraMtu himAlaya jo laz lalaM to khubI bhAnaje. // 5 // kIDIne je pAMkho Avene te sArA mATe nahI paNa maravA mATe ema jANaje. tuM kapaTIge. tArUM mArI pAsa kA joranathI. mAtra eka capaTImAM colAi jazza. // 6 // ema kahIne puta visaryo, teNe jai nija nUpane vayA // jo mAno vacana muja svAmI, mata bemo nArI nikaamii||7|| nUpe dUta vacana avahethyo, nija prabala mahAdala meTyo Agala kIdhA mada zuMDhAlA, jANe TuMka hemAcala vAlA // // artha // vIramatIe evAM sakhta vacano kahIne dUtane vidAyako. dUte jazne potAnA rAjAne kaDaM ke he mahArAja! jo mArUM vacana mAno to vinAkAraNe e vIramatIne beDavAmAM saarnthii.||3|| hemaratha rAjAe datanAM vacanano tiraskArakarI potAnuM mahAbalavaMta laskara eka karavAmAMDayu. mahAmadonmatta hAthI Agala karyA. te jANe sAkSAt himAlaya parvatanI TuMka jevA disavA lAgyA. // 7 // halake hayavara pAkharIyA, jANe raMge caDhIyA driiyaa||hemrth senA laz cAlyo, rahe zUro kema karI kAlyo |e|| nizAne deto geDI, kIdhI thAnA purIne neDI // pharaharIyAM paMcaraMganejAM, jANe asI sarame aMgarejA // 10 // artha // valI zreSTha azvo suMdara pAkharelA heSArava karavA lAgyA. te evA zolatA hatAke jANe jaratInAM mojAthI dariyo ubalato hoyanI. e pramANe moTuM sainya laz hemaratha rAjA laDAi karavA cATyo. zuM zura vIra te kATyo rahe ? // e|| te nizAna TAMpato ane DaMke ghA deto bAlAnagarI samIpe AvI pahoMcyo. tenA laskaramAM paMcaraMgI vAvaTA pharakatA hatA te jANe tIra ane taravAranA aMgarejA hoya nahi! tevA zojatA htaa.||10|| For Personal and Private Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 tRtIya ulhAsa. kahe hemaratha ehave jome, leDaM zrAjApurI came ghoDe // zuM jItakuMDe abalAnu, mujathI bala nahIM sabalAnuM // 11 // nArImeM dInI zI tAgA, je ehane nUpati pAya lAgA // ehave vIramatIne jaNAve, hemarathaje cIne thAve // 12 // artha // potAnI sAthenA sainikone hemaratha rAjA kahevA lAgyo ke thA jota jotAmAM caDe ghoDe zrA nApurI laz la buM te jo jo. mahA balavAnanuM bala paNa mArI Agala tRNamAtrache te yA strIne jitavAmAM to zuM moTI vAta ? // 11 // e vIramatIne meM dIThI. emAM te zuM tAkAta ke tene bIjA rAjA jai page lAgyA. panI vIramatIne khabara ApyAke hemaratha rAjA tamArI upara laskara lazne caDI zrAvyo 15 rANIe manamAM nANyo,zrAvyo te nAvyo karI jaannyo|haaN kaTaka na thAve kehano, rANI zravaNa na hu unho // 13 // tava sumati saciva teDAvyo, kahe rANI va cana tasa jAvyo // eda sAmI hu~ jhuMjAlaM, lagatAM eha huM to lajAuM // 14 // artha // rANIe te saMdezAne dhyAnamAM paNa lIdhonahIM. jANe hemaratha rAjA Avyoja nayI evo dekhAva koM ke teNInuM mhoMtozuM paNa kAna paNa garama na thayo? // 13 // panI vIramatIe sumati pradhAnane bolAvI tene mIgazathI vacano kahevA lAgI. he maMtrI! tenA sAmu laDavA javU te mane nIkalAgatuM. ethI evA takavAdI sAme. laDatAM mane zarama lAge . // 14 // tujavAMse hAtha mAhAro, bolaupara thAze tAhAro // leje ehane jara gherI,sara jema navI sAMdhe phero // 15 // sAdhIza suprasanna thAze, arIyaNa zraTAraNe jAze // ye DaMko thazne niHzaMko, tuja vAlana hojo vaMko // 16 // artha // DhuM tamAro vAMso thAbaDIne kaI K ke tamo tene jItI lezo. tame laskara lai jazne tene evI rIte gherI yo ke teno pharI saravAloja saMdhAya nahI arthAt tenA dalamAM naMgANa paDe. // 15 // hu~ devana zrArAdhana karIza jethI te prasanna thatAMja pusmanomAM naMgANapADaze. tethI have niHzaMka para DaMke ghA dyo. tamAro vAlapaNa vAMko avAno nayI evo mAro AzIrvAda. // 16 // maMtrI rANIne zrAdeze, arI nAMjIne jaza leze // nAkhI paMdaramItrIje ubAse, mohana eDhAla prakAze // 17 // __ artha // rANInA hukamazrI maMtrIe zatru upara taiyArI karavA mAMDI. te zatrune nagADaze ane kIrti saMpAdana karaze. trIjA navAsanI paMdaramI DhAla mohanavijayajIe kahI. // 17 // ||dohaa|| vIramatI vacane saciva, teDAvyA sAmaMta // zrAjA zrAvyo hema ratha, senA laz anaMta // 1 // leze nagarI thApaNI, kaheze sahu niradhAra // ko mAye navi jaNyo, zrAjA rAkhaNa hAra // 2 // artha // vIramatInA hukamathI maMtrIe sarva sAmaMtone teDAvIne kaDaM ke hemaratha rAjA ghaNuM laskara sazne AnAnagarI upara cI Avyo . // 1 // caMda rAjA avidyamAna bate jo te AlAnagarI jItI lezeto sarve nizcaya pUrvaka kahezeke kora evo mAzno jAyo zuravIra na nikaTyoke jeNe thAnAgarInu saMrakSaNa karyu For Personal and Private Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 175 caMdarAjAno rAsa. tuma sarIkhA zurAbate, jo nagarI nelAya // to dinakara kema u game, meheNuM e rahI jAya // 3 // vIramatI mukha sAhamu, zhAM mata nirakho koya // rAkho kula krama thApaNuM, jemajaga ijata hoya // 4 // artha // he zuravIra yodhA tamArA sarakhA balavAna utAM jo bAlAnagarI zatru le to sUrya kevIrIte pUrvamAM jagaze ? eto AkhA janmArAnuM meNuM rhiijshe.||3|| hamaNAM vIramatI tarapha jovAno avasara nathI. sadu pota potAnA kulanI rIta tarapha najara karo jethI jagatmAM kIrti vdhe.||4|| mAnaze mujaro tuma taNo, caMda eha mahArAya // kurkaTa to a'thayuM, rAja aMza navi jAya // 5 // maMtrI vacane kahe sahu, karI naI muja daMga // karaze caMda pratApa ravi, himane khaMmo khaMga // 6 // artha // caMda mahArAja tamArI svAmI cakti manamAM avasya mAnaze. te kukaDA ayAne tethI | ayuM ? zuM tenAmAM rAjya aMza te gayuMne ? arthAt gayuM nathI. // 5 // maMtrInAM evAM vacano sAMjalIne sarve sAmaMto UMcA bAhu daMDa karI kahevA lAgyAke he pradhAnajI ! caMda rAjArUpI sUryano pratApa hemaratharUpi himanA khaMDe khaMDa karI nAMkhaze; arthAt caMdarAjArUpI sUryanA tejazrI hemaratha rAjA rUpI barapha galIjaze. // 6 // jeNe caMda narezana, khAdhaM hoze khuNa // te to ehave avasare, TAlo karaze phUNa // 7 // maMtrI nija senAkarI, kezarazuM gara kAva // hemarathanI sAmo thayo, deza nisAne ghAva // 7 // artha // jeNe caMda rAjAnuM nimaka khAdhuM haze te Ave avasare nimaka harAma kema aze ? // 7 // panI maMtrae potAnI sainyanA sainikone kezarIyA karAvI DaMke ghA dakSa hemarathanI sAmA dhasAro ko. // 7 // // DhAla 16 mii|| // kaDakhAnI deshii|| prabala dala yugala kila sabala huthA acala, gharaNI dharaNI taNI baMmI mAyA // anazanA jANa paMcAnanA tanamanA arUNa huthA ghaNA rANI jAyA // pr|| // 1 // siMdhuDe rAga zaraNAcaM TahakIjaM, baMdIe sarasa gAyA pavAmA // cAraNe cara cIyA birUda uhAvaDA, maMmIyA nisuNI yodhe akhADA // pra0 // 2 // artha // bane bAjunA atyaMta balavAlA laskaro sAmasAmA acalapaNe pRthvI aMge strInI mamatAboDIne baDavAne saja zrayAM. valI keTalAeka rAjaputro atyaMta dudhA yukta zrayelA kezarI siMhanIjema tanamanATa karatAM lAla hiMgaloka jevA thai laDavA laagyaa.||1|| laDAimAM zUra utpanna kare tevA siMdhuDA rAgathI zaraNArcha vAgavAmAMDI. nAToe zUra caDe tevAM kavitto gAvA mAMDyA. cAraNoe virUdAvalI vAlA muhA ane soraga kahevA mAMDyA. te sAMjalIne akhADAmAM mahyo yuddha kare tevo raNasaMgrAma zaru ayo. // 2 // jaNaNa jaMkAra nArave keza thayA, kIrti kamalAkara grahaNa rAgI // sukavinI vAta akhIyAta karavAjaNI, sujaTanI nayana brahmAMDa lAgI ||pr0 // 3 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIya udAsa. thApaDe kaMda ekeka hayavara taNA, muMbavala ghAlI saMgrAma rasIyA // nAla Aja kSatrI taNA pArakhAM, keDa kasIyA taNA de tasIyA // pr||4|| artha // jyAre lAvAjiMtrathI kAra zabdono nAda pragaTa ayo tyAre kaika yojAe kIrtirUpI lakSmIne grahaNa karavA ujamAla ayA. valI keTalAeka sujaTo uttama kavijanI kavitAne amara karavA sArU brahmAMDamAMja mAtra dRSTi lagAmI yudhamA macyA rahyA. // 3 // keTalAeka yoddhA potAnA uttama azvonI kAMdhane dhAbaDatA havA. keTalAeka muMba upara tAva detA saMgrAmano rasa letA hatA. valI keTalAeka ema bolatAhatAke lAla Aje detriyonI parIkSAno vakhata zrAvyo. je keDa kasIne taiyAra thayA ge te potAnuM svarUpa to batAvo. // 4 // nisuNI nizAna avasAna cUko rakhe, khelazurA taNo to laDAi // lohaje lAMkadhI vAMka dharI bAMdhIe, zrAja tasa lAja raheto vamA ||pr0 // 5 // zUra purAtaNo tIrtha raNa nUmikA, zastradhArA jIhAM tIra bAbA // eka mukI karI avara tIratha jaNI, dharaNI dharatA rakhe caraNa pAbA // pr||6|| artha // zUranAM vAjAM sAMjalIne nizAna tAkavAnA avasarane cukazo nahI. zura vIra lokonI ramata te laDAija be. vAMkI keDa uparaje maroDavAlI talavAra bAMdhIe bIe tenI jo Aje lAja rahe toja vaDAi samajavI. // 5 // je saMpUrNa zuravIrone temanuM tIrthato raNasaMgrAmanI numikAja. jyAM zastronI tIkSNadhArA rUpI nirmala nIra vahe mATe teja tIrthane geDI bIjA tIrthamAM gamana karavAne he ! yoghAu~ rakhe tamArA pagalAM pRthvIupara pAgaM kro.||6|| khuNasadharI phaNasathI deha porasa caDyo, vIra vamavIra hAMko vajAmI // bela baMgAla marAla behu dalataNe, mukIyA turaMga vAgo upAmI // pr|| 7 // raja caDyo gayaNa raNathaMna jema upaDyo, pAkhare rola dhamasANa vAjI // rAulA vA ulA nela nelA huzrA, zrAphalyA tAjIe jAya tAjI ||pr0 // // . artha // zrAMkhamAM khuna jarAvAzrI phaNasa karatAM paNa vizeSa porasa yoghAUnA. zarIramAM caDIgayo jethI te zuravIroe khaDAzmAM vIrahAka vagaDAvI. keTalAeka zuravIra baMjeDAyelA bela animAna karatA baMne bAjuUnA laskaramA ghoDAune lagAma DhIlI karI upADatA havA. // 7 // AkAzane viSe dhUlano goTo evoto caDyo ke jANe raNasthala khaDo ayo hoyanI. valI keTalAeka ghelagae caDelA rAjavIro evAto neTa neTA thai gayA ke teUnA azvo sAma sAmA uparA uparI aphalAvA lAgyA jethI mahA dhamasANa macI rahI / / // sAMtarI aAMtarI bagatAro upare, vIjalI jema vahe khaggadhArA // tirabIna bara bIu pAra niragabIyuM, ekazuM eka karatA juhArA // pr|| e|| saNaNa vahe bANa tema caNaNa golI vahe, dhuma dhamarola buTe arAbA // bATabaDa upaDI nUmipama dhama haDe, purI A jANI arabe garAbA // pra0 // 10 // For Personal and Private Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 177 artha // zuravIronA bakhtaro upara talavAranI jema arasa parasa janoi vaTa cAlavA lAgI. valI baranI vAMkItha evIto Ara pAra utaravA mAMDIke jANe eka bIjAne juhAra vehevAra zarU thyo.||e|| yohAnA bANa saNa saNATa cAlavAmAMDyAM ane baMkanI golI eka bIjA upara caNaNaNa karatI coTavA lAgI. toponA bahAra thavAthI dhumADAnA goTe goTA nikalavA lAgyA ane topamAMthI golA buTatAMja nUminApaDa ukhaDatA hoya tevo pRthvImAM AsphoTana zravA lAgyo // 10 // eka nAse valI eka vAMse paDe, bApamA kihAM lage jAiza nAgo ||odd hathI yAra ugAra jo saMnave, sAda sAde isyo vAda lAgyo / pr|| 11 // keza laDe ke paDe keza dhaDa taDa phaDe, keza haya gaya paDayA paya pasArI // gvArane jANIe hAraDe hArame, vaNajavA kAja bAlada utaarii||pr0|| 12 // artha // yunu ramakhANa macatAM ane arasa parasa mAratAM je koi yogho nAsavA mAMDyo tenI puMce lAgI bIjAe hAka mArI kaDaMke he rAMkaDA have lAgIne kyAM sudhI jazza ? have ugaravAno vicAra hoya to hathIyAra bagemIde. evIrIte rADo pADatA sAma sAmA vivAda karavA lAgyA. // 11 // keTalAeka laDatA hatA, keTalA eka paDatA hatA. keTalAekanAM dhaDa tamaphatAM hatAM. keTalAeka ghomA tathA hAthI paga pahola karI paDyA hatA. jANe ko moTA vepArIe hAro hora vepAra karavAne mATe pognI pou lAdelI utArI hoya tevU lAgatuM hatuM. // 1 // lohavAhe keza tAkame zrApamI, eka kAyara dhare hAtha thAmA // kezraNa zrAMgaNe Tuka Tuke uDayA, ziravinA dhaDa kare keza pavAmA ||pr0 // 13 // ke gajarAja daMtuzakhe azvanA, caraNa khura ropi raNa raMga mAhe // nAka sisa kArane tAkI zira dArane, domamI doTazuM coTa vAhe // // 14 // artha // ko zurIe taka sAMdhIne talavAra evIto vahevA mAMDIke tenI sAmenA kAyara zrai gayelA yoghAne ADA hAthaja mAtra karavAno vakhata Avyo. kokanA raNAMgaNamAM TukaDe TukamA thaz gayA; valI koikanA mastakavinAnA dhamalaDhAI karatA raDavaDavA laagyaaN.|| 13 // keTalAeka raNasaMgrAmamAM potAnA ghoDAnA paganI kharI bIjAunA hAthInA daMtuzalo upara ropIne khaDArahyA ane nAkathI sisakAro karatA bIjA saradAro upara bevaDI doTa mukIne tAkI tAkIne coTa calavatA hatA. // 15 // tIrathI vIra cakacUra thazne pamyA, jANIe kekIe kalAja maMDI // janama dIdhA pharI tarUNa sunaTo naNI, dhAra talavAranI avala caMmI ||prnn||15|| batradhArI ghaNAM pUra ghAe pamayA, vIrarasa sarasa te masta cAkhe // ehave nA rathe siMdanI vAhinI, thApaNA dAsanI lAja rAkhe // pra0 // 16 // zrartha // keTalAeka yoghA tIranA ghAthI nUmipATa paDyA hatA tezrI jANe more kalApurI hoya tevA dIsatA hatA. keTalAeka yuvAna sunaTo evaM samajatA hatA ke zrApaNe nave avatAra zrAvyA. kAraNake te eq dhAratA hatAke talavAranIdhArato avala caMDI rAMDa jevI. // 15 // kezka batradhArI rAjA anekaghA vAthI jami upara paDyA hatA. tena masta thAne jANe vIrarasano svAda cAkhatA hoya evA lAgatA hatA. zrAvA yudhanA prasaMgamA siMhanA AsanavAlI yuddhanI devI mAtra potAnA dAsanI lAja rAkhatI hatI.16 For Personal and Private Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 tRtIya uvAsa. zoNinI nimnagA pura behu pumavahe, yoginI patra pure asaMkhI // gayaNa bAi rahI palacarI khecarI, tRpta huzrA ghaNAM gRdhrapaMkhI ||pr0|| 17 // su mati maMtrIza sujagIzane zrAgale, turata himazailalo kaTaka naage|| hema ratha rAyane sAMkaDe aAMkaDe kabaja kIdho karI jabata kaage||pr0|| 10 // artha // lohInI nadI bane kAMgamA pUranI jema vahetIhatI. temAMthI asaMkhya yogiNI potAnA khappara (pAtro) jaratI hatI. valI mAMsano AhAra karanArI evI khecarIzrI AkAza bavAi rahyu hatuM ane ghaNAM gIdha padI mAMsa ane lohIthI tRpta thayAM hatAM. // 17 // maMtrImA zreSTha evA te kIrtivaMta sumati maMtrInA laskaranI sAmethI hemaratha rAjAnuM laskara nAsavAmAMDayu e samayano lAla lazne maMtrInA yochAe hemarathanI saMkaDAzamAM AvI paDatAM tene yuktithI kabaja karI laz majabuta jApatAmA rAkhyo. // 10 // jitakIdhI mahA jItaraMgA thayA, vAjiyA sumatinA jIta maMkA // DhAla e solamI tRtiya ulhAsanI, mohane kahI jesI svarNa TaMkA // pr|| 15 // artha // sumati pradhAne jIta melavI. tenA yoghA jayanA raMgamAM jitanAM DaMkA vagADavA lAgyA. trIjA usAsanI A solamI DhAla mohana vijayajI mahArAje suvarNanA sikkA jevi kahI. // 17 // ||dohaa|| maMtrI lAvyo hemaratha, vIramatInI pAsa // sA kahe re bala e have, kRta thAnA AyAsa // 1 // tuM mujazrIne zuM lame, tuM muja dAsa kadIma // to hu~ vIramatI nahI, jotuM lope sIma // 2 // artha // sumati maMtrI hemaratha rAjAne jyAre vIramatInI pAse lai Avyo tyAre teNIe tene kayuMke he hemaratha! zuM ATalA balathI AjAnagarIne jItI levA prayAsa karavo sUphayo. // 1 // tuM mArI sAthe khaDavAne kema zaktivAna az zake ? tuM to mArI hajuranI sevA karanAra dAsa jevo be. vadhAre to zuM kahuM paraMtu jotuM mArA sImADAne udaMgI jAi zakato mArUM nAma vIramatIne te pheravI nAMkhuM. // 2 // ekaja mAre maMtrIe, gAnyuM tArUM mAna // teM zuM dIga nahI hatA, thAnAnA medAna // 3 // nArI tuM ke nArI hUM, kahe sAcuM mata lAja // tuM gajato mRgarAjahu~, jo tuM caTakaDaM bAja // 4 // artha // eka mArA maMtrIeja mAtra tAro madato utArI nAMkhyo. cUMDA te agAu AjAgarInA medAna joyA na hatA? // 3 // vIramatIe kahyu ke he hemaratha! bAzDI te tuM ke hu~.? sAce sAcuM lAja boDIne kahIde. jo tuM hAthI to hu~ siMha ane jo tuM cakalo to hu~ bAja pakSI. // 4 // tuM te \ mANasavalI, tuja sama ko nirlaGa // e taravAre ke havI, rAkhato hoza paraU // 5 // maMtrIe jematema karI, rANI karI prasanna // boDAvyo hemaratha naNI, zrApyAM azana vasanna // 6 // artha // valI tuM te kAM mANasage? tArA jevo nirvaUpaNa koNahaze? valI A tArI taravAre tuM prajAne For Personal and Private Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. red kevIrIte kabaje rAkhato hoza ? // 5 // maMtrI sumatie vIramatI rANIne mIgaM vacanothI jema tema prasanna karIne hemaratha rAjAne mukta karAvyo ne tene khAna pAna karAvyAM ne zo tevAM vastrAdi zrApyAM // 6 // marane rANI kar3e, zira upara karamaMDa // Aja thakI tuM mA naje, mArI Na khaMga // 7 // mAtAjI lopIza nahI, tuma khANA koi vAra // hema ema kahI praNapati karI, beTho sajA makAra // 8 // // rANI hemarathanA mAthA upara hAthamukI tene pharamAna karyuke yAjathI have tame mArI A akhaMDapaNe aMgIkAra karajo. // 7 // he! mAtAjI huM tamArI NA koi vakhata loNIzanahI. evAM vacano ratha rAjA vinaMtipUrvaka bolI, sanAmadhye jazne beo. // 8 // ehave naTavara zivakuMvara, jJAna kalA jaMDAra // rAno mukaro karyo, paMcasayAM parivAra // e // artha // evA samayamAM pAMcaso naToe paravarelo ziva kuMvara nAmano naTarAja je jJAna ne kalAno maMDAra te zrAvIne rANIno mujaro karyo. // e // // DhAla 17 mI // // nadI yamunAke tIra ume doya paMkhIyA // e dezI // rANI kahe naTarAja zrAvyA tame kyAM thakI, sarakhA camate veza rahe lAgI TakI // kar3e ziva kuMvara praNAma karIne mannathI, zrAvyo huM ma hArAja, e uttara paMthathI // 1 // nagara nagaranA bhUpa rIjAvI yA galA, lIdhA lAkha pasAya, dekhADIne kalA // zrAjA eka pUrava huMto mAhare, te meM nirakhI Aja jAmaNa ne tAhare // 2 // artha // vIramatI rANIe kahyuM ke he naTarAja tame kyAMthI AvyA ? tame sarve sarakhI umaranA suMdara vezavAlA ne tamane jotAM dRSTi tamArA upara varene evA dIsobo. te sAMjalI ziva kuMvara teNIne praNAma karI bolyoke he mahArAja DuM uttara taraphanA mArgathI buM buM. // 2 // zehere zeheranA rAjArjane mArI kalA dekhADI terjane prasanna karato karato ne lAkho rupaiyAnA inAma melavato vahIM zrAvyotuM. mAtra mAnagarI gAja joi na hatI. tethI ApanA uparathI vArIjato. je jovAno vakhata zrAvyo. // 2 // sAMjalI DhuMto kIratI zravaNe jedavI, nayaNe te havI // javatu sadA dIrghAyu saluNI tuja sajA, nRpatinI vA // 3 // jo zrAjJA tuma hoyato ta pAmI dAna dAridra vihaMgIe // vIramatIe Adeza karyo karIne me Aja e dIvI jogave rAja tuM vIra nATaka maMDIe, tuma dayA, naTa nAyakanA pAyaka ramavA saja yayA // 4 // // jevI jJAnagarInI kIrtti sAjalavAmAM yAvI hatI tevIja AjA nagarIbe evaM najare jotAM sAcuM mAlama paDayuM. tame dIrghAyuSI thA ne tamArI kIrttivaMta sanA sAthe he vIrasena mahArAjAnI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 tRtIya udAsa. vahAlI paTarANI tame dIrghakAla rAjya logavo. // 3 // naTarAje kAMke jo ApanI AjJA hoyato nATakanuM kAma zarU karIe. jethI ApanI pAsethI inAma rUpa dAna melavI amArI darijatAno nAza karI nAMkhIe. vIramatIe teUnA upara dayA ANIne nATaka karavAno hukama karyo, jethI naTanA khelADI ramata ramavAne taiyArI karavA lAgyA. // 4 // mukhara caMDAyaNa kAba nalA kaTithI kasyA, kezarI pAge kezarI pA dhasamasyA // Dhiga Dhiga Dhigga Dhigagga sujaMgI garajIyA, saraNAze Ta hakka soraTha tema parajIyA // 5 // mIThI tAra ravAja saMgIta gati raNa kaNI, tAla vikaTa TaMkAra kaNANa kaNa kaNa knnii||shraalaape svara saptathI rAgane rAgiNI, kIdho rAgano maMDapa rAmatato baNI // 6 // artha // nATakIyAe potAnA mukha caMjamA jevA zvetakaryA. keDakasIne kaLAvAlyA kesarI raMganA pAyajAmA peheryA. valI ghora avAja karanArA ane Dhiga Dhiga Dhiga jevA zabda nikalatA moTA Dhola vAgavA mAMDyA. ane zaraNADa TahukArA karatI soraTha ane parajIyA rAgamAM zrAlApa karavAmaMDI. // 5 // mIga tAravAlA vAjiMtrathI saMgItano raNa kapATa tha rahyo. ane citra vicitra TaMkArA karatA tAlano kaNa kapATa zravA lAgyo. sA-rI-ga-ma-pa-dha-nI e sAta svarothI u rAga ane trIza rAgiNIunA AlApa thavA lAgyA. sAkSAt rAgano maMDapa ayo hoya evI saMgItanI bAyA bavAi rahI. // 6 // haMsa turaga gaja vAgha svarUpa navA karI, khele prathama naTeza vizeSa rase nrii|| vica vica vakra saMjASaNa nayaNa isAratI, karI karI loka da sADato eka hasAratI // 7 // ehave guNAvalI kurkaTa piMjara kara grahI, beThI gokhe ramata nirakhe rahI rahI // tava thAropyo vaMza uttaMga mano harUM, jANIe upazama zreNI taNo e sahodarU // 7 // artha // zarUyAtamAM naTarAja haMsanA, ghoDAnA, hAzrInA, vAghanA evA vizeSa rasa jarelA navA navA rUpa dhAraNo karI khela karato havo. vacamAM vacamAM vakroktivAlAM mIna nASaNo ane aAMkhanA isArA vigere karI lokone ko hasa mukho hasAvato hAsyarasane jamAvato hato. // 7 // evA avasaramA guNAvalI rANI kukaDAnuM pAMjarU hAthamA rAkhIne gokhamAM beThI ramatane joi rahI. te samaye naTarAje eka jaMco ane manohara vAsa nATaka zAlAmA uno karyo. te jANe munirAjanI upazama zreNIno sahodara (baMdhu )ja hoyanI tevo disavA lAgyo. // 7 // gekI mekha azeSa ghaNe kasaNe kasyo, lokAkAra svarUpa navikane u basyo // kIlaka vaMzane agra pUgIphala tihAM dharyo, ziNagArIne vaMza zsyo naTue kryo|| e // zivamAlA ziva kuMvaranI putrI kumArikA, utkSepaNa apadepaNa krImA kArikA // karIrANI praNipatya ne caMda kI rati paDhI, janakAdikanI zIkha karIne vaMze caDhI // 10 // For Personal and Private Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. artha // tevAMsanI cAre bAjue majabuta mekho gekI doraDAthI tene majabuta karyo. te jANe lokAkAranuM svarUpa jovA sArU nasasita zrayelA navika jIvane jema suMdara lAgato hoya tema dekhAvA lAgyo. te vAMsanA agrajAga upara khAlI gekI te upara sopArI goThavI. evIrIte vAMsane zaNagArIne uno karyo. ||e|| zivakuvara naTarAjanI kuMvArI putrI zivamAlA je jaMce ane nIce pheMkavA ane caDavA utaravAnI krIDAkaranArI hatI, teNe prathama rANIne namaskAra karI caMdarAjAnI kIrttino uccAra karyo ane panI potAnA pitA pramukhanI AjJA lazne te vAMsa upara caDI. // 10 // heThe rahyA naTa ghATa bajAve DholamA, nAkhe zraho aho aho ho jalA nalA bolaDA // manano nayaNano khela macukIza ziva kahe, bahu naTa vaMza samaMta uradha nayaNe rahe // 11 // zrAvI naTa avatAra kalA zikhI ya, zhAM jo na.khelIza khela khelIzato kihAM p||aapnnii kulasthiti eha upara udyama isyo, manamAMhi tuMto kheda sutA makarIza kisyo // 15 // artha // nIce unnArahelA naTo ghATasara Dhola vagADatA hatA. ane aho aho ane dhanyavAdanA mIga bola bolatAhatA. zivarAja naTa kaDene ke he kumArI taM manane sthira karaje ane netrane sAvadhAna rAkhaje. bahunaTo vAMsa upara uMcI najareja dhyAna pUrvaka joyA kare. // 11 // he bAlA! tuM naTanA kulamA janma pAmI je je kalA zIkhIge te jo ahIMA khelamAM nahI batAvIza to panI kyA batAvIza? ApaNA kulanI rIti eja ne ane ApaNA kulano udyamapaNa eja . he beTA! tuM manamAM jarApaNa te bAbatamAM kheda karIza nhiiN.||12|| nisuNI janakanAM vacana vaMzAgre jaz zramI, pUgI upara nAnidharI tihAM paravamI // gaNaNa caDyo gaNaNATa zarIrate bolano, pharato dise je havo cakra kulAlano // 13 // nUtala hAko hAka vajAme naTavarA, pravara paraMdA jema phire urahA parA // ziva mAlAe ulaTa gulAMTI pha rIjarI, mUkyo dazamo ghAra pUgIe thIra karI // 14 // artha // pitAnAM vacana sAMjalI zivabAlA vAMsanI Toca upara caDI ane sopArI upara potAnI nAnI sthApI jema kuMjArarnu cakra pharatuM hoya tevI rIte teNIe potAnA zarIrane AkAzamAM gaNa gaNATa karatuM pheravavA maaNddyu.|| 13 // jamIna upara unelA naTo hAko mArI Dhola vagAmatA hatA, ane jema moTA pahI uDe tema vega karatA hatA. zivamAlAe ulaTI gulATamArI potAnA mastaka (brahma raMdhra )ne sopArI napara cAvI sthira karI baMdhe mastake rahI. // 15 // muni jema baMdhe mastaka rahI kAussagga kare,tema bAlA sukumAlA trikaraNa thira dhre|| trIjo ulaTyo khela karI dRDha zvAsano, beThI pUgI upara sA garuDAsane // 15 // pharIvalI phala upara vAma emI ThavI, eka caraNathI cakra lIdho e kalA navI // leza paMcavaraNanI paMce pAghamI, kIdho sanAla saroja sapaMkhe pAMkhaDI // 16 // . artha // munirAja jema baMdhe mastake rahI kAyotsarga kare tevI rIte te sukumAla bAlAe uMdhe mastake rahI For Personal and Private Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 tRtIya uvAsa. mana vacana ane kAyAne sthira karyA. tyAra paThI pharI gulAMTa mArI dRDha paNe zvAsane sthira karI te sopArI upara garUDAsana karI beThI. // 15 // tyAra paThI valI te sopArI upara DAbA paganI eDI dhAraNa karI ane ekaja pagathI unnA rahI zarIrane cakranI jema pheravavA mAMDayu. A kalA adbhuta hatI. valI pAMca judA judA raMganI pAghamI laz temanI kamalanA DAMDA upara phulanI pAMkhaDI jema racanA karI. // 16 // tAta kahe sutA upara velA bahu havI,meM to tujamAM edavI kalA navI sNjvii|| sA urathItha dorI utarI jema uragaNI,athavA jANIe gaganathI tridazataraMgiNI 17 zrAvI dharaNI upara naTa pramudita thayA, kari kari kaMgagrahaNa mivyA savI jaya gyaa|| caMda taNo jasavATa naTe valI ucaryo, khelI khela khela Dhole Dhamako karyo // 1 // artha // ziva kuMvara naTe kaDaM ke he beTA ! have nIce uttaro-vakhata bahu ayo. tamArAmAM zrAvI kaTA ne ema hu~ jANato na hato. pitAnuM vacana sAMjalI ziva bAlA doraDAnI sAthe nAgaNI jema athavA AkAzathI utaratI gaMgAjInI jema nIce utarI AvI. // 17 // jyAre ziva bAlA jamIna upara zrAvI tyAre sarve naTo harSavaMta zrayA. teNIne kaMTe leTI paDayA. kAraNa ke khela khelatAM upara je laya hato te sarva nAza pAmyo. tyAra panI naToe caMda rAjAno yazogAna gAyo ane na khelI zakAya tevA khela kheTyAno Dholano DhamakAro ko. // 10 // kIdho mujaro vIramatIne naTezvare, pAMumoja uvAraNe caMdane upare // tRtIya ulhAsanI DhAla kahIe sataramI, mohana kahe zrotAnI jaNI rumI gamI // 15 // artha // bevaTe zivakumara naTe vIramatIne vinaMti pUrvaka moja mAMgI. valI caMda rAjAne ghaNI khamAM-tenA mukhamA upara vArI jAja-evAM uvAraNAM lIdhA. kavi mohanavijaye trIjA nabAsanI A sataramI DhAla kahI, je zrotAu~ne ghaNIja rUmI lAgI. // 15 // ||dohaa|| kahe yazavAyaka caMdanA, naTa nAyaka guNavAna // te lAge sAyaka samA, vIramatIne kAna // 1 // vikaTI naTathI rAgiNI, karathI nadIe dAna // aMga aMga madhupAna pare, vyApyo ati animAna // 2 // artha // guNanovettA ziva kuMvara naTa caMda rAjAnI birUdAvalI rUpa yazo gAna karato hato te vIramatIne kAne bANanAM jevAM lAgatAM htaaN.|| 1 // naTanI upara upegatAvAluM citta thavAthI vIramatI tejane potAne hA dAna ApatI na hotI. kAraNake rAjyanI prAptizrI teNInA aMgo aMgane viSe madirArUpa a. nimAna vyApyu htuN.|||| vAjAM vAye gAye naTa, vAle bahu vidha gAtra // vIramatI citavana jema, nede nahI tilamAtra // 3 // rANI dAna vinA sanA, bAga lathI na diyaMta // jala dhara varase to nadI, dotaTa pUra vahaMta // 4 // artha // naTo vAjA vagAmatA hatA, gAtA hatA ane zarIranA avayavone aneka prakAranI kasarata batAvavArUpe vAlatA hatA, paraMtu vIramatInuM aMtaHkaraNa vajranI jema rati mAtra teUnAthI nedAtuM na hotuM. // 3 // For Personal and Private Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 caMdarAjAno rAsa. rANIe thApyA vinA sajA, dAna ApatI na hatI. jo varasAda varase tojanadImAM pUra Ave ane bane kinArAmAM saMpUrNa vahe. // 4 // naTato kuMjara jema kareM,caMda sujaza agrAja // namaka kimapi lahe nahI, rANI taNAM akAja // 5 // kurkaTa piMjara gRha thako, pAmyo mAtA neda // muja yaza nisuNI naTa mukhe, pAmI pUraNa kheda // 6 // artha // ziva kumara to hAthInI jema caMdanAM yazogAna je te vakhate agrAhaya hatAM te uccAryAja karato hato, paraMtu te lolo rANInA akAryanA svarUpane koi paNa rIte jANI zakyo na hoto. // 5 // kukaDo pAMjarAmA rahyo thako vIramatInA aMtaHkaraNanA nAvane jANI gayo ke mArUM yazogAna nATakanA mukhathI nikalatuM sAMjalIne te saMpUrNa kheda pAmI . // 6 // e mAtA pUraNa haThI, naTa to jAze nirAza // moTe gaDha koTe jaza, kema kaheze jaza vAsa // 7 // artha // vIramatI saMpUrNa haTha karI beThI ne ane tethI jo naTo nirAza zrai jaze to bIjA moTA rAjya darabAramA jaz ApaNI yazakIrti kevI rIte phelAvaze? // 7 // // DhAla 10 mii|| // citroDA rAjAre vagaDAve vAjAre // e dezI // yuvatI mukha nirakhIre, kurkaTa mana harakhIre, halave zrAkarSI piMjaranI salIre // aMtara jabasIre, paMkhI porasIre, thayo nisuNI rasiyo,kIratI ujalIre // 1 // je dAtA akhelA re, te devAnI velA re, nelA melAmAM avasara sAMcave re // je hoya zradAtA re, te jAye ujAtA re, zravadAtA tehanA ko na Alavere // 2 // artha // kukaDA e prathama guNAvalInA sanmukha joyuM ane pote manamA bahuja khuzI ayo, anaMtara dhIme thI pAMjarAnI salIne UMcI karI. pote yazogAnathI jalasAyamAna zravAthI ane potAne porasa camavAzrI temaja nirmala kIrtinA zravaNathI rasiyo avAthI tene dAna devAnI anilASA thai. // 1 // je kharekharA ne te dAna prApavAnI vekhAe manaSyanA samadAyamAM avasara sAcavIne dAna zrApele paraMtu jeTa kRpaNa ne te ugIne cAlyA jAya ne ane teunI birUdAvalIno AlApa jagatmAM koi paNa karatuM nazrI. // 2 // gokhethI jAMkhyu re, AmI karI pAMkhyuM re, cAMce dharI nAMkhyuM, kacorbu kukddere|| suprasAda je kIdhore, saha loka prasikore, ziva kuMvare lIdhozrAvI ddhukddore||3|| kuMdanano ghamIyo re, bahu hIre jamIyo re, paDIyo te dIge rANI kacolamo re|| naTave bahu molI re, caMda kIratI bolIre, DholIe vAdayo kIratI Dholamore // 4 // . artha // gokhamAMdhI nIcA valI, pAMkhone ADI karI, kacolAne cAMcavaDe upADI nIce nAMkhI dIdhuM. ziva kuMvara naTe sarva lokanA jANavAmAM AvIzake tevo kukaDAe je uttama prasAda kIdho te tenI najIka For Personal and Private Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 tRtIya uvAsa. zrAvI potAnA hAthamAM grahaNa karI liidho.||3|| te kacoluM suvarNatuM ghaDeluM ane bahu hIrAdhI jaDelu hatuM evaM te kacola rANIe paDatuM dI. ziva kumara naTe te kacoluM hAthamAM laz caMdanI bahu mUlyavAna kIrtirUpa birUdAvalI karI ane DholIe Dhola upara kIrttino paDagho pADyo. // 4 // sajA loka saMpekhIre, vIramatIne uvekhIre, kIdhAM bahu nekhI naTane tuMgarAre // paTakula bAbatanA, kare ziva sAjatanAre, madhu rutunA sohe jehavA huMgarAre // 5 // calagati kulavaTanIre, palaTANI paTanIre, naTanI dharaNIe naTanavi ulakhyAre // bahu pAmyA zaMgArAre, maNi jamita udArAre, vIramatIne aMgArA thazne dhkhyaare||6|| artha // satnAnA lokoe tatkAla vIramatI tarapha dhyAna nahIM ApatA potAnA vicArane saMkelI naTane aneka prakAranAM vastro tathA AjUSaNo ApyAM ziva kumara vigere naTo jema vasaMta RtumAM muMgaro zole tevA zolatA hatA. // 5 // te vakhate samagra sannAjano madhye kula paraMparAnI je rIti cAlatI hatI te badalAi jatAM naTonI strI naTone ulakhI zakI nahI. naTone je maNi thI jaDelA uttama AbhUSaNo malayAM hatAM te dekhIne vIramatIne jema dhagadhagatA aMgArA zarIrane lAge tema manamAM te lAgatA hatA. // 6 // naTa huthA zrayAcIre, narahI kAMca kAcIre, rAcIne utAre ziva naTavo gyore|| vIramatI kade sehelore,kIyo dhanano gahelore,muja pehelA dAtA koNa zhAM thayore balI jo kehevore,te to joyA jevore,evo upara vaTa kiNa jaNaNI jnnyore|| vadhyo dIse mosAlere, ramyo je bahu lADere, mArI nizAle sahito nthiijnnyoren| artha // naTone ghaNoja lAna maTyo tethI te ayAcaka jevA zra' gayA. teune ko vAtanI khAmI rahI nahI tethI saMtoSa pAmIne zivakumara naTa potAne utAre gayo. vIramatI bolavA lAgIke Avo te jolo koNa dhanano ghelo ayoke mArI pehelAM dAtAra avAnI tene zchA az? // 7 // valI te kevo balavAna ne te paNa have jovA jevU . evI kA jananIno jaNelo ke mArI naparavaTa thai dAna Apyu. mane lAge De ke te mozAlamAM moTo thayo haze anetyAM bahu lADa ghelo thayo haze. ane khAtrIzrI kahuM khaM ke mArI nizAle to laNyoja nathI. // 7 // muja mITa na zrAvyore,jalo kuzale sidhAvyore,nAvyo muja ehano moTo baaukhore|| ema aMjasa zrANyore,paNa vihaMgana jANyore, tANyo be yadyapi piMjara sanmukhore ||e|| kahe maMtrI mAtAre, mata hovo tAtA re, raho thAkula thAtA mAno vinatIre // pehelu jeNe dIdhuMre, teNe yaza tuma kIdhuMre, jANo karI sIdhuM khIjo syAvatIre // 1 // artha // mArI coTamAM AvavA na pAmyo ane kuzala kheme ThIka sidhAcI gayo. mane to enuM AyuSyaja moTuM lAge je. zrAvI rItano vehema vIramatIne Avyo paraMtu padI saMbaMdhI vicAra tenA manamA zrAvyo nahIM. jo ke pAMjarU tenI sanmukhaja tANavAmAM Avyu hatuMH // e|| maMtrIe kahyu ke he mAtAjI tame garama pATha nahIM. zAMtathA ane mArI vinati avadhAro. jaNe prathama dAna dIdhuM teNe tamArA yazaneja vadhAryo . vAtane sidhI rIte vevAmAMzuM khoTuMbe ane zAmATe khIjavAnI jarUra ? // 10 // For Personal and Private Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. je zurA athAgeMre, zrAve je khAgere,nUpatine zrAge sahu~ pehelA samere // dAtAra phukArAre, behu eka aNusArAre, niradhArA svAmI zrAgala zrAyaDere // 11 // yaza caDhato vAno re, kema rahe te bAno re, mujaro tame mAno sAmo tehano re|| e tuma bAlakamAre, je sahuko lAmakAre,zrAkalaDAM na hovo, vAMka na kehnore||12|| artha // je atyaMta zuravIra thakSa raNasaMgrAmamAM paDe ce te nUpatinI sanmukhaja sarvanI pehelA laDAimAM utare . dAtAra ane laDanAra baMne eka sarakhA svanAvanA hoya ne teDha nizcayapUrvaka svAmInI agAuja zrAthaDI paDanArA hoya . // 11 // potAno yaza gavAto sAMjalI tevo puruSa kema gano rahe? mATe Apane to teno ulaTo mujaro mAnavAnI jarUra . e sahu tamArAM lADakavAyA bAlako je. Apa zrAkalAM na thA. yA bAbatamAM kozno vAMka nthii.||12|| ema ghaNuM samajAvIre,vaza toya na zrAvIre,phAvI nahI maMtrI kerI ko klaare|| trIje jabAsere, zraDhAramI nAkhere, suprakAze mohana sukathA nirmalI re // 13 // artha // maMtrIe vIramatIne ghaNI ghaNI rIte samajAvI to paNa teNIe tenuM kartuM mAnyuM nahIM. arthAt maMtrIe aneka kalA karI to paNa eke kalA phalIbhUta zrai nahIM. trIjA nazAsamAM uttama kathAvAlI ane nirmala evI aDhAramI DhAla kavi mohanavijayajIe kahI ane zrotAu~ne sAro prakAza karyo. // 13 // // dohA // gRha pohotI saghalI sajA,pragaTI rajanI jAma // vIramatI poDhI jaz, sukha zayyAe tAma // 1 // nayaNe nAve niDI, rANI mana bahu zoca // pehelo dAtA pAmavA, Aloce Aloca // 2 // artha // sajAnA sarve jano potAne ghera gayA ane rAtri paDI ane vIramatI potAnI sukha zaiyAe jazne poDhI gai. // 1 // zaiyAmAM poDhatA utAM nitrA zrAvatI nathI. rANInA manamAM bahuja kheda thavAmAMDyo bhane pehelo dAna ApanAra te koNa haze evI vicArajAlamAM guMthAi gai. // 2 // prAta thayo udayo arka, vIramatI mati hIna // nAgara jana temI karI, pUrI sanA navIna // 3 // teDAvyo zivakuMvarane, te paNa zrAvyo sadya // vIramatI ema upadize, karanATaka anavadya // 4 // artha // savAramA sUryodaya zrayo eTale mati muMkAyelI vIramatIe nagaranA lokone ekaga karI navI sajA jamAvI. // 3 // vIramatIe zivakumara. naTane bolAvyo. te tatkAla zrAvyo. vIramatIe tene zrAvatAMja kaDaM ke pharI tevuja doSa (khoTa ) vinAnuM nATaka karo. // 4 // zrAraMnyo nATaka teNe, kIdho vaMzAropa // temahIja Dhola DhamakiyA, pragaTyo rasa avilopa ||5||temhiij nArI guNAvalI, leza piMjara teha // jovA beThI gokhamAM, naTa krIDA sasaneha // 6 // artha // nATakIye nATaka zarU karyu. vAMsane uno ko. tevIja rIte Dhola paNa DhamakArA karavA lAgyA For Personal and Private Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 tRtIya ulhAsa. ane apUrva rasa pragaTyo. // 5 // tevIja rIte guNAvalI rANI paNa pAMjarAne khasne gokhamAM sneha sahita naTanI krIDA jovA beThI. // 6 // tAmracUDa rUpe nRpati, nirakhe karI vizeSa // jo jo javijana nava miTe, likhita jeha vidhi lekha // 7 // __ artha // kukaDArUpe ayelo rAjA caMda paNa Aje vizeSa rIte dhyAna ApI nATaka jove be. he janya jano ! jo jo ke vidhinA lakhelA lekha kadApi paNa pharatA nathI. // 7 // DhAla 15 mI. // kAlIne pIlIne vAdalI // e dezI // // nATaka jaratyAdaka taNAM // lAlana // naTue te vacana kIdha, bolyA dA nane avasare, lAkhana caMda taNI suprasika // sAhibAre morocaMda nariMda vaDa nAgI ho, navala dIdAra // e zrAMkaNI // 1 // vilakhANI rANI ghaNu, lANa nisuNI tanaya yaza jora // gRhapati vANI sAMjalI,lAjema khAtarI cor||saa|| artha // nATakIyAe narata pramukhanA aneka prakAranA navA navA nATako karyA ane dAnano avasara zrAvyo tyAre caMda rAjAnI birUdAvalI boTyA. evI rIte ke caMda nRpati mahA jAgyazAlI atyaMta manohara amAro khAviMda . // 1 // potAnA uramAna putrano yaza atyaMta sAMjalI rANI bahuja chAMkhI paDI gaz. jema gharanA mAlekano avAja sAMjalatAMja coranI dazA thAya tevI tenI dazA az. // 2 // devA dAna naTezane, lA nakare upara hAtha // zrAgalathI Ape nahI lA khela joNAro sAtha // sA // 3 // ziva kahe caMda vinA sajA, lA nipaTa alUNe dhAna // senA jema kuMjara vinA, lA jema vahI viNa pAna // sA // 4 // artha // te kAraNathI naTanA adhipatine dAna ApavA te hAyapaNa uMco karatI nazrI. tema valI sAthe jonArApaNa tenI pehelA ApatA nathI. // 3 // zivakumare kaDaM ke jema khUNa vinAnuM dhAnya, hAthI vinAnI senA ane pAMdaDA vinAnI vela lAge tevIja caMda rAjA vinAnI sannA lAge . // 4 // . daza dizi nayaNAM pherave, lA dAtA jovA kaaj|| vismita thaz saghalI sattA, lA rANI ema kema zrAja // sA // 5 // paNa ko samaje nahI, lA vIrama tInI vAta // ehave nisuNyA kukaDe, lA0 nija yazanA zravadAta // sA // 6 // artha // naTarAja daze dizAe dAtArane jovA mATe potAnI aAMkho pheravyA kare , zrAvI tenI sthiti joi saghalI sattA Azcarya pAmI. ane vIramatI Aje zrAma zAvAste karatI haze tenA vicAramA paDI. // 5 // paraMtu sattA madhyethI koi paNa vIramatInA aMtaHkaraNane samajI zakatuM nazrI. evAmAM kukaDAe potAnA yazovAdanAM vacano sAMjaTayAM. // 6 // mAtAno jaya avagaNI, lA0 kaThaNa karIne citta // nAkhyuM ratana kacola, * lA lAkha TakAnuM vitta // sA0 // 7 // lIdhuM naTave dhasamasI, lAteha ano pama pAtra // kIrati caMdanI uccarI, lA0 lakSaNa eha supAtra // sA0 // 7 // Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 17 artha // mAtAnA nayane bilakula nahI gaNatAM, kaThaNa mana karIne lAkha rUpIyAnI kiMmatanuM ratananuM kacoluM teNe nIce naaNkhyu.||7|| naTarAje utAvalathI jaz te anupama pAtra laz lIdhuM ane tatkAla caMdanI kIrttinuM gAyana kayu. e supAtranAM lakSaNa samajavAM. // 7 // varaSA jema temahIja sajA, lA vuThI sovana dhAra // kurkaTa caritra nihAlIne, sA rANI uThI tevAra // sA // e|| domI zrAvI gokhaDe, lA0 kara kAlI karavAla // roSavaze piMjara gradyu, lA bolI girA vikarAla ||saa // 10 // artha // jema varasAda varase tevIrIte sannAe suvarNano varasAda varasAvyo. kukaDAnuM zrAvu caritra dekhI rANI tatkAla unnI th|| e|| vIramatI hAthamAM talavAra lazne gokhanI pAse doDatI zrAvI ane atyaMta krodhasahita pAMjarUM hAzramAM lazne vikarAla zabdo bolavA lAgI, // 10 // kimare pApI paMkhIyA, lA na valI hajI tuja lAja // muja pehelAM te kema kayu, lA dAna e kAlane zrAja // sA // 11 // boDIza nahI tujanehave, lA kA DhayuM khar3a kahI jAma // kara grahyo doDIguNAvalI, lA sAsUDIno taamaasaa||12|| artha // he pApI padI ! tane hajI lAja valI nahI. mArI zragAna gai kAle ane zrAje teM A nATakI yAne kema dAna pyu.||11|| hu~ have tane goDavAnI nathI ema kahI jeTalAmA myAnamAMthI talavAra kADhe ne taTavAmAM guNAvalIe doDIne vIramatIno hAtha pakaDI liidho.|| 12 // mAtAjI eha upare, lA0 nipaTa na kije roSa // avivekI hoye paMkhIyA, lAga nahI ehano ko doSa // sA // 13 // cAMce jala pItA thakAM, lA nUmi paDyu e pAtra // ezuM samaje dAnamAM, lA0 ehano to nirakho gAtra ||saa0|| 14 // artha // he mAtAjI! padI vivekane jANatAja nayI ane valI yA kAmamAM teno kA doSanathI mATe tenA upara Apane atyaMta krodha karavo yukta nthii.|| 13 // e padIe cAMcathI pANI pIvA mAMgatA te ka. coDhuM jamIna upara paDyu be. dAna devAmAM e te zuM samaje? eno dedAra to tame ju ! // 15 // jema tema pAle piMmane, lA piMjara rahyo tiryaMcU // keDo muko ehano, lA0 kAMkaro ehavA saMca // sA0 // 15 // zrAvyA kolAhala suNI, lA loka sayala teNI vAra // mukAvyo malI kukaDo, lA karIkarI ghaNI manuhAra ||saa||16|| artha // e pakSI pAMjarAmAM paDyo paDyo jema tema karI tenA zarIrane nanAveje. have eno keDa muko to sArUM. tame tene mATe AvA upAya zAmATe karoge // 15 // sAsu ane vahune vace cAlatI rakajhaka sAMjalI sajAnA loko tyAM ekA az gayA ane aneka prakAre vIramatIne vinaMti karI kUkaDAne tenA UpATAmAMthI boDAvyo. // 16 // zrAvI rANI jIhAM sanA, lA naTa pAmyA AnaMda // trIjA udAse jaMgaNIzamI, lA modana DhAla zramaMda // sA // 17 // artha // tyAra bAda vIramatI rANI sajAmAM siMhAsana upara AvI beThI. naTo AnaMda pAmyA. trIjA navAsanI jaMgaNIzamI DhAla mohanavijayajIe uttama kahI. // 17 // Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 tRtIya uvAsa. // dohA // ziva naTavara avasara catura, vInavI lalita vacanna // roSa nivArIne karI, rANIne suprasanna // 1 // prAraMjyo preSaNa pharI, caDhI ziva mAlA vaMza // piMjara sanmukha dRSTidharI, khele kare prasanna // 2 // artha // avasaranA jANa evA te zivakumara naTe atimiSTa vacanozrI rANIne rAUvI teno roSa utarAvI nAMkhI ati AnaMdamaya karI dIdhI. // 1 // naTe pharIzrI nATaka dekhAma, zarU kayu. zivamAlA vAMsa upara caDI. teNIe pAMjarAnI sanmukha dRSTi rAkhI ane tene prasanna karavAmATe khela karavAM maMDI. // 2 // piMjaragata paMkhi ise, pAmI samaya ekNt||shivmaalaa zrAgala kahe, sarala svare bahumnaMta // 3 // jANI meM naTa kanyake, parama pravINA tuU // paMkhI jASA tuM lahe, te mATe kahuM guja // 4 // artha // eTalAmAM pAMjarAmA rahela paMkhIne ekAMta jevo samaya malI javAthI zivamAlAne, teNe bahu prakAre dhImA sAdathI khyu.||3|| he naTa kanyA! tuM atyaMta pravINage evaM mArA jANavAmAM Avyu ne ane tuM pakSInI nApApaNa jANe tethI mArA aMtaHkaraNanI tane eka vAta kahu~K. // 4 // vaMza thakI tuM utare, rANI kare pasAya // paNa te tuM letI rakhe, kahuM buM zIza namAya // 5 // dhana dekhI rAce rakhe, karI muja va cana pramANa // mAgI leje muja jaNI, cUkIzamAM zravasANa // 6 // artha // jyAre tuM vAMsa uparathI nIce utara ane rANI tArA upara prasanna az dAna ApavAmAMDe tyAre te dAna, hu~ tane page lAgIne kahuM buM ke koipaNa rIte laiza nhii.||5||te je dhana Ape te upara rAcIzamA. mArUM Avacana kabula rAkhaje. tenI pAsethI dAnanA badalAmAM mane mAgI leje. zrA samayane cUkIzanahI. // 6 // tuja guNa thA jIvita lage, rAkhIza karI tAvita // kara upagAra ugAra muja, thApa ajaya zravagIta // 7 // dhana to thApaNa beDhaM malI, melazuM sadA azeSa // tuja zrAgala Age kahIza, karma lekha suvizeSa // 7 // artha // tAro mArA upara ato A guNa hu~ jIvatAsudhI tAvitanI jema bAMdhI rAkhIza, arthAt visarIza nahI. mArA upara upakAra karI mane bacAva ane tema karIza evaM anayavacana Apa. // 7 // jo dhananI zvA haze to ApaNe baMne malI niraMtara ghaNuM melavazaM. valI mArA karmanA lekhano vizeSa lAva huM tane Agala upara jnnaaviish.||7|| // DhAla 20 mii|| // dhaNarA DholA e dezI // vaMza thakI te utarI re, temI ekAMte tAta // dhanya naTa bAlA // vacana baMdhI upagAra, kare zivamAlA // halave samajAvI kahyo re, kurkaTano Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. HES zravadAta // dha0 // 1 // harakhyo ghaNuM hArada lahI re, te naTa nAyaka tAma // dha0 // jaza panaNI zrAvI karyo re, vIramatIne praNAma // dha0 // // artha // jyAre zivamAlA vAMsa uparathI nIce utarI tyAre teNI tenA pitAne ekAMtamA lagaI zrane pakSI upara upakAra karavA sArU kukaDAe kahelo vRttAMta dhImezrI potAnA pitAne teNIe kahyo.. A naTanI kuMvarIne dhanyavAda ghaTe. // 1 // zivamAlAno hArada sAMjalI naTano nAyaka ghaNoja harSa pAmyo. pI vIramatIno yazovAda jacarI teNInI pAse teNIne praNAma karyA. // 2 // guNa rAgI tha rAgiNI re, teDyo nikaTa nttraay||dh0|| mAga mAga zrApuMtune re, je mAge te pasAya // dha0 // 3 // lahI avasara naTa vinave re, jo tame rI UyAM mAta // dha0 // kIje pasAya e kukaDo re, so vAte ekavAta // dha0 // 4 // artha // vIramatI naTanA guNothI prasanna avAthI zivakumara naTane potAnI najIka bolAvyo. pAse zrAvatAMja kAMke he naTarAja! tuM je mAga te ApavAne khuzI buM.mATe sukhethI zvA mujaba mAga. // 3 // zravasarano lAgajoi naTe vinaMti karIke he mAtA! jo tame prasanna thayAM hoto A kUkaDo zrApavAnI kRpAkaro. so vakhata zrApa purazo to zramArI to eja vinaMti. // 4 // zIkhe ne putrI mahArI re, kukaTa gati udAsa ||dh|| nahI zrama pAse kukamore, teNe navI pahoMce zrAza // dha0 // 5 // ko avara tame pAlajo re, mujane karo, badIsa ||dh|| dhaNa kaNanI nahI muja maNA re, yAcIzu valI zravanIza ||dh||6|| artha // zrA zivabAlA kuMvarI kukaDAnI tamAma rItannAta prema sahita zikhene paraMtu amArI pAse kukaDo nathI tethI tenI AzA paripUrNa atI nathI. // 5 // tame koI bIjA kUkaDAne pAlajo. amane to e badIsa karo. amAre have dhana dhAnyanI kAM uMgaza nathI. jo kadApi haze to bIjA nRpati pAsethI mAMgIzuM.6 valatI vIramatI kahe re, e\ mAgyuM teM dAna // dh|| paMkhI thApatAM mAdaro re, kema posAye vAna ||dh||7|| maNI kaMcana gayavara turI re, e zrama dAna prasiddha ||dh // zrAja lagaNa navi sAMjavyAM re, keNe paMkhI dIdha // dha0 // // artha // tenA javAbamAM vIramatIe kayuke AvaM dAna te teM zuM joine mAMgyuM ? valI pakSIne dAnamAM zrApatAM amArI zI zonA vadhe ? // 7 // dAnamAM hIrA, sonu, hAthI, ghoDA evAM prasiddha dAna to ame zrApIe bIe paraMtu koie dAnamAM padI zrApyuM evaM AjalagI ame sAMtnaTyuM nathI. // 7 // rAkhyo meM e paMkhIyo re, vadhU ramavAne kAja ||dh // tehane havyA kema ba nere, zrApuMto zrAve lAja ||dh // e // naTa kahe paMkhI thApatAM re, kAMza vi mAsaNa koka ||dh0 // huM mAMguM rAjI thazre, lAgaze nahIM tuma khom||dhaar|| artha // e pakSIne meM mArA dIkarAnI vahune ramavAmATe rAkhyo be. tethI padIne zrApatAM tenuM mana muHkhAya te kema bane ? mATe tane ApatAM zarama lAge . ||e|| zivakumare kahyu ke e pakSIne zrApatAM kroDo game ADA vicAra zuM karo ge. duM rAjI azne ApanIpAse mAMgI laDaM buM tezrI temAM tamane nukazAna lAgaze nahI. // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIya udAsa. paNa haiDAthI na utare re, tumane vahAlo ne eha // dha0 // to detAM guMdA galo re, have tuma lAdho beda // dh0|| 11 // e kukama mAgyA vatI re, jo kacuthAuMDo ema // dha0 // jo zrame avara kAMza mAgatAM re, to de sakatAM kema ||dh||12|| artha / / paraMtu padI tamane bahuja vahAlu lAgavAthI tene ApatAM tamArA haiyAmAMthI te buTato nazrI. mATe tene ApavAmAM zuM galacavA galoge. have ame ApanA manane jANI gayA. // 11 // mAtra kUkaDAneja mAgatAM thakAM jyAre zrAvIrIte kacavAuMge to bIjuM kAM tenA karatAM vadhAre kiMmatI mAMgata to zI rIte ApIzakata? // 1 // rANI naTane prIbve re, paNa prIvyo navi jAya ||dh0|| vacana vedhANI zuM kare re, kukkaDa kIdha pasAya // dham // 13 // paMkhI levA mokalyo re, saciva guNAvalI pAsa ||dh // teNe jara mAgyo kUkaDo re, jaMmA leza nisAsa ||dh // 14 // artha // rANIe naTane aneka rIte samajAvavAmAMDyo paraMtu te koipaNa rIte samajyo nahI. zrAkhare ku. kaDAne ApavAnI kabulata ApI. vacanamAM baMdhAi hatI tethI lAilAja hatI. // 13 // vIramatIe guNAvalInIpAse pradhAnane padI levA mokaTyo. pradhAne mAMgatA pehelAM teNInI pAse jai prazrama UMDo nisAso mukI paThI kukaDo mAMgyoH // 15 // bAi samajAi kahu~ re, thApo muja tAmracUma // dha0 // akkA naTane zrApaze re, sAca ma jANazo kUma ||dh|| 15 // kAma nathI hanuM zahAre, zahAM rahe ehane vinANa // dha0 // kuzalo radeze naTa kane re, laheze koDa kalyANa ||dh||16|| artha // guNAvalIne prathama saghalI vAta kahI panI kaDaM ke mane A kUkamAne Apo. DozI A kUkaDAne naTaneja zrApavAnI. te sAcIja vAta. jarApaNa khoTI bhAnazo nahI. // 15||shraa vakhate haTha karavAno prasaMga nathI. ahIM A rehevAthI tene vighno. nATakIyA pAse kSema kuzala raheze ane kroDoprakAre tene sukha malaze. // 16 // prANa taNIpare rAkhaze re, zivamAlA sukumAla // dha0 // trIjA uhAsanI mohane re, kahI e vizamI DhAla // dha0 // 17 // artha // atyaMta komala svalAvavAlI zivamAlA tene potAnA prANanI jema sAcavaze. trIjA udAsanI vIzamIDhAla kavi mohana vIjayajIe kahI. // 17 // ||dohaa|| suNI vacana vilakhI thara, guNAvalI atyaMta // sAsU phAMsU vihaM gathI, vera vahe jagavaMta // 1 // ehane to lAge nahI, halada phaTakamI reSa // mujathI kema dekhI karI, dIdho jAye eSa // 2 // artha // pradhAnanAM mukhazrI vacano sAMjalI guNAvalI atyaMta kAMkhI paDIgai. te bolIke he jagavaMta zrA sAsu vinAkAraNe pakSInIsAthe vera rAkhyA kare. // 1 // padIne zrApI devAmAM tenA manamAM to haladara phaTakamI ApavA jevU lAge. paraMtu huM dekhI dekhIne tene zrApuM ema mArAthI kema dIdho jAya. // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 11 matinAvI sAThI taNI, sAMjalare mNtriish|| jazne samajAvI kaho, deza naTane zuM karIza // 3 // kIdho mujapati kUkamo, hajI na pa hotI dAma // kAMza nacADe ghare ghare, paradeze bekAma // 4 // artha // he maMtrIjI ! enI to ghaDapaNamAM sAThe buddhi nAgIne tethI zrApI devAna kahe. paraMtu tame jaine tene samajAvoke naTane zrApIne zuM karazo? // 3 // mArA svAmine kUkaDo banAvyo topaNa haju zakti phoravavAno aMta Avyo nahI te vinAkAraNe paradezamAM ghera ghera nAcavAnA kAmamATe soMpe. // 4 // zrAza viludhI ehanI, muja nizadiza vihaay||raanniijiinaa bAparnu, ehamAMhe zuM jAya // 5 // puHkhe pAsuM tAsa phuHkha, varane hAMsu thAya // mIyAMnI dADhI bale, anya tApavA jAya // 6 // artha // tenI uparanA AzAnA baMdhAraNe mArA rAta divasa jAya be. tene ApI devAmAM rANInA bAparnu zuM jAya arthAt tene zuM nukazAna thAya.? // 5 // jenA paDakhAmAM duHkhe teneja pIDAhoya. bIjAne to ulaTI hAMsI karavAnupaNa bane. kehevatake mIyAMjInI dADhI salagatI hoya tyAre bIjA tApavAjAyaH // 6 // bAMdha boma sacive karI, ghaNI guNAvalI sAtha // Ayata suMdara lahI priyA, sopyo piMjaranAtha // 7 // artha // maMtrIe aneka yukti prayukti guNAvalIsAthe karI. guNAvalI e pAMjarAmA rahelA potAnA nAyane sopyo bhane soMpatA pedekhA teNIe A pramANe kaDaM // 7 // // DhAla 1 mii|| // he piyu pAtalIyA theMbo ziranA momajo e dezI // ho piyu paMkhIyamA, nArI guNAvalI tAmajo, piMjarI kara lIdho karate loyaNere lola // ho0 // pajaNe paridarI mujajo vIumavA mati kIdhI agaNita joyaNe re lola // 1 // do0 // vasiyA hRdaya mokArajo, tana mananA sodAgara paradezI thayAre lola // ho // mUkatA rakhe vi sArijo, saMjArI ko velA piyu karajo mayAre lola // 2 // . artha // rANI guNAvalIe aAMkhamA AMsunIdhArA cAlatAM pAMjarUM hAthamAM lIdhuM ane bolI he mArA nAtha! pakSIjI Akhare tame mane tajI dIdhI. bevaTe viyoga karavAnIja buddhi kelavI, ane nagaNIzakAya teTalA yojana sudhI dUrajavAno vicAra kryo|| 1 // he svAmi tame mArA hRdayamAM vAsa karI rahyAge. tame mArA tanamanA sodAgara batAM, paradezI thavA mAMgoge. have mane paDatIto mukI paraMtu mArU vismaraNa karazo nahI ane ko velA yAda lAvIne he svAmi A dAsI upara kRpA karajo. // 2 // ho // tume kahIe kSaNa mAtrajo, yovananA zrAnUSaNa nahIM mune visa rore lola // ho // na karyo gunho kojo, avaguNa viNa vima vhAlA kAMkaro re lola // 3 // ho // hutI zrAza anaMtajo, thoDIpaNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIya uvAsa. kAM nANI muja upara dayA re // lola // ho // cature na thApI paM khajo, melo urlana teno je karathI gayA re // lola // 4 // artha // he svAmi! tame mArA yauvananA zRMgAro tethI mane kSaNamAtrapaNa visaratA nathI. meM Apano kAMipaNa gunho ko nathI. tethI mArA vAMka zivAya mane tajI devAceM kema karoge? // 3 // he svAminAtha! mane zrApanAthI ghaNI AzA pUrNa karavAnI hatI. te pUrNa karavAmAM mArA upara thoDIpaNa zrApe dayA kema na ANI? valI prannue mane pAMkho paNa ApI nathI. tethI Apa mArI pAsethI gayA palI Apano melApa zravo paNa purkhana // 4 // ho // jovo mITa milAyajo, lAvI vaza e ladevo piyu melAvaDo re // lola // ho // je pADele viyogajo, tehanA mukhamAMhe mahIputrI paDo re // lola // 5 // ho // suMdara maMdira boDajo, akuliNI ziva mAlA mohyA tehathI re // lola // ho // jAso viraha jagAyajo, jvAlAte asarAlA nahI zame mehathI re // lola // 6 // artha // he svAmi! A vakhata mArI sAme najaro najara melavo. kAraNake have pharI Apano melApa zravo te navitavyatAne zrAdhIna. valI jaNe ApaNo viyoga karAvyoDe tenA moDhA upara dhUla paDajo // 3 // he svAminAtha! tame kulahIna zivamAlA upara mohyA tethIja yA suMdara maMdirane geDavAnIcA karI. paraMtu he piyujI ! jo atyaMta viraha jagAvIjazo to te virahanI mahA vikarAla jvAlA varasAdathI paNa zAMta zravAnI nathI. // 6 // ho||shrnnkhiilo kiratArajo, goThamalI thApaNalIna zakyo sAMsahI re ||lolaaho|| bAtI mahArI kaThorajo, vImavAnI velA hajI AkhI rahIre lola // 7 // ho|| kahuM bibAzne godajo, veraNAne paNa na hozo vIumavA ghaDIre ||lol|| ho|| huM zrabalA niradhArajo, dhaNane upara kumayA na karo evamI re ||lolaaj|| artha // he svAminAtha ! irSyAvAlo je karmarUpa kiratAra te zrApaNI goSThIne sahana karIzakyo nahI. valI he nAtha! mArI gatI paNa atyaMta kaThora kAraNake viyogano samaya Avyo te utAM phATI nahIMjatAM AkhIne AkhI rahI. // 7 // he svAminAtha! huM ApanIpAse kholo pAtharIne mAphI mAguMvaM. ane buM bu ke mArA verIne paNa mArIjema viyoga avAno avasara prApta azo nahI. he kRpAsiMdhu! huM balahIna, nirAdhAra. evI tamArI strI upara AvaDI akRpA karo nahI. // 7 // ho // tuma raDhIyAlA bolajo, khaTakaze kSaNakSaNamA khaTaka tANI pare re // lola // ho0 // vibuhyA milaNa phulaMjajo, lAge nahI jara pAbu patra taruvare re // lola // e|| ho // jAzo koza hajArajo, dA sIne ko samaye svAmI saMcArajo re // lola // ho0 // karI karUNA eka vArajo, maMdirie ApaNake vege padhArajo re // lola // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 13 artha // he svAminAtha ! tamArA raDha utpanna kareM tevA mIThA bolo tamArA viyogamAM khamAM khaTako yAnI jema kSaNe kSaNe mArA aMtaHkaraNamAM khaTakyA karaze. valI he dayAlu ! judA paDyA pakSI pharI melApa vo durlana be, kAraNa vRkSa uparathI khareluM pAMdakuM tyAM jai pharI coTI zakatuM nathI. // e // he svAminAtha ! Apato have hajAro koza dUra javAnA, paraMtu yA dAsIne koika samaye he nAtha! avasya smaraNamAM lAvajo. valI he dayAsAgara ! A dAsI upara eka vakhata karuNA karIne potAnA maMdire jaladI padhAravA meharabAnI karazo // 10 // do0 // tume muja jivana mUlajo, rAtamIyuM yAMkhaDIyuM upara vAraNe re // lola // ho0 // e muja nipaTa thAlocajo, pheravaze nATakIyA para gharabAraNe re // lola // 11 // ho0 // jo rAkhuM karI jorajo, sAsu DIDI navi purUM paDe re || lola || ho0 // detAM na vahe cittajo, jIvataNI gati jANo ghaTa jema cAkane re // lola // 12 // // he svAminAtha ! tame mArA jIvataranA mUlage. mUlavinA jema vRkSa sukAi jAya tema apanA viyoge zrA zarIranI tevIja dazA samajazo. tethI panAM rakta netro upara huM vArI jAnaMM. valI he prAdhAra ! ma moTI ciMtA to eja thAyabe ke yA nATakIyA Apane pArakA gharonA dvAre jyAM tyAM pheravyA karaze. // 11 // he svAminAtha ! topaNa manamAM eja vicAra vebe ke jo Apane huM mArUM jora - jamAvI atre rAkhuM to vIramatI bahuja puSTabe, tene huM pahoMcI zakuM tema nathI. tethI he jIvanahAra ! evaM tAM pApIdetAM mArUM mana kabula karatuM nathI. mArA mananIdazA cAkaDA upara caDelA ghaDAnI jevI atyAre thazve ema jANajo // 12 // ho0 // bolyo kukkama rAyajo, samajAve pada nakhathI karane lakhI re // lola // ho0 dhanamana haraNI makarIza phikara lagArajo, namale tuja muja melo jAna gayA paDhI re // lola // 13 // ho0 // milazuM dharaje dhIrajo, lago topaNa tuM muja jANaje tukaDo re || lola // do0 // rAkhajo hR daya mojArajo, mujane nara naTakaraze TAlI kUkaDo re // lola // 14 // // // eTalAmAM kukkaDarAya bolavA lAgyA chAne paganA nakhathI guNAvalIne akSara lakhI samajAvavA lAgyo. he manohAriNI ! tame jarApaNa viyoganuM duHkha dhAraNa karazo nahI. viyoga nAza pAmaze, paraMtu mAro jIvajaze to pI tamAro ne mAro melApa kadi rehevAno nathI. // 13 // he manohAriNI ! ApaNe pharI malazuM. tame dhIraja rAkhajo. huM dUra nathI ema mAnajo. valI he pyArI ! tame emapaNa hRdayamAM zravadhArajoke yA naTa loko mArU kukakApaNuM maTADI puruSa banAvaze. // 14 // do0 // deza tathA paradezajo, paraNI dhura gharaNI te kema visare re // lola // ho0 // vAlima vacane tAmajo, kAMika to haimAmAM dhIrajatA dhare re // lola // 15 // ho0 // sacivane kahe nRpa nArijo, sAsUne 25 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 tRtIya ulhAsa. ja soMpo tame thA pAMjaro re // lola // ho|| karI praNipati maMtrI zajo, rANIne teha zrApyo tatkSaNa pAdharo re lola // 16 // artha // he mano hAriNI ! game tevA deza tathA paradezamAM jazuM topaNa je prazrama paraNelI strIne te kema visarAze? tethI he vahAlI ! potAnA svAminAM vacane kAMka dhIraja aMtaHkaraNamAM dhAraNa karavIteja zreyace. // 15 // tyAraparI guNAvalIe maMtrIne bolAvyA ane kaDaM ke sAsUjIne A pAMjarU bai jazne soMpo. patrI maMtrIe guNAvalIne praNAma karI, pAMjarUM tenI pAsethI lai jara tatkSaNa sidhuMja te pAMjarU vIramatI rANIne aapyu.||16|| ho // naTane bagasyo sadhajo, rANIe paNa na karI ko paDa khAmaNI re // lola // ho ||triijaa ubAsanI ehajo, eka vI zamI kahI mohane DhAla sohAmaNI re // lola // 17 // artha // rANI vIramatIe tarataja te pAMjarU naTane bahIsa karyu. ane bakSIsa karatAM pehelAM pahI saMbaMdhI bIjI kAMpaNa vAtacitakarI nahI. e pramANe trIjA upAsanI ekavIzamI DhAla mohanavijayajI e manane sohAmaNI lAge tevI khii.||17|| ||dohaa|| naTavara piMjara ziradharI, rANI kIdha praNAma // harakhe unarAte hIye, zrAvyAnija vizrAma // 1 // piMjara zayyA upare, thApyu yatane jora // zivamAlA karajomIne, kahe vacana eka gera // 2 // artha // te uttama naTe potAnA mastaka upara pAMjarAne dhAraNakaryu ane vIramatIne praNAma karI, harSathI uttarAtA haiye potAnA vizrAma game te aavyo.||1|| ghera zrAvI pAMjarAne sukhAsana upara puSkala yatanA pUrvaka mukyu. panI zivamAlA tenA sAmI behAtha joDIne eka cittathI nIce mujaba kahevA laagii.||2|| zrame arAjaka sahu hatA, Aja lagaNa shirtaaj||hve to dhaNi yAtA thayA, tumathI kurkaTarAja ||3||prjaa zrame rAjA tame, karazuM nava nava raMga // jAgya hoyato saMpaje, uttama catura prasaMga // 4 // __ artha // he mastakanA mugaTa samAna kurkaTarAja ! ame Aja sudhI sarve rAjAvinAnA hatA, te have dhaNI AtA zrayA. // 3 // ame ApanI prajA ane tame amArA rAjA evIrIte have navA navA raMga karazuM. jyAre uttama lAgya prAyace tyAreja uttama caturano saMyoga male. // 4 // pehelAM mujaro tumataNo, paDI avarano hoya // rAjI rahejo tha hanizI, uHkha na vadezo koy||5|| mevAmukyA aAgale, cuge vihaM gapati teha // paNa kaMThe navi utare, guNAvalIne neda // 6 // artha // prathama Apano mujaro karIne panIja bIjAno mujaro thaze. tame rAtra divasa AnaMdamAMja rahejo. kopaNa prakAracaM phuHkha manamAM dharazo nahI. // 5 // tyArabAda zivabAlAe kurkaTarAjapAse nava nava jAtanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 15 mevA mukyA. te teNe khAvAmAMDyA paraMtu guNAvalInA snehanuM smaraNa zratAM te gale utaratA nathI. // 6 // samajAve naTa putrikA, aho paMkhI matakUra // cUgo sukhe mana umage, pahoMcaze vAjate tUra // 7 // artha // te dekhI zivabAlA padIrAjane samajAve beke he kurkaTarAja! tame kuro nahI. manamAM umaMga dhAraNakaro sukhethI khA. tamArA manoratha sarva pUrNa thshe.|| 7 // // DhAla mii|| (Aja hajArI Dholo praahunno|| e deshii)|| kahe maMtrIne guNAvalI, kaho rANIne sama jAya // vAlima morAre, vIuDI ghaNuM sAMjare ||1||kyaaNsh jAzo naTa lezne, muja prItama prANAdhAra // vA // hAtha viluTo melAvaDo, pharI hotA lAge ne vAra // vA // vI0 // 2 // artha // guNAvalI rANI maMtrIne kahe je ke he maMtrIjI ! tame vIramatIne jara samajAvoke mArAthI vikhuTo paDelo e mAro nAtha mane bahuja yAda zrAvyA kare. koi paramezvarano vahAlo ke ke je jazne mArA patine videza jato te rokI rAkhe? // 1 // mArA prANanA AdhArarUpa svAmine e naTo koNa jANe kyA lai jaze? valI eka vakhata je melApa hAthamAthI bUTyo te pharI malatAM vAra lAge ke. // 2 // e nara jamarane page page, nava navalA malaze mitta // vA // viNa pati kara gati mAharI, tume jurDa vicArI citta // vA0 // vI0 // 3 // rahe ze jo kukaDalo thako, to hI mAyaDInA pUraze koDa // vA // zrA lALubo e mAharo, mata hAthe vikhamo joDa // vA // vI // 4 // artha ||e nara jamarane pagale pagale navA navA mitro malaze. paraMtu he maMtrIjI ! tame manamAM vicAroke pativinA mArI te zIgati thaze? // 3 // e kukaDo utAM jo ahIM raheze to paNa tenI mAnA koDa pUraze. mAre to e bAlATuMbo ne, mATe mAtAjIne jazne kahoke jANI jozne potAne hAtheja zuM kAma joDIne boDI nAMkho ge. // 4 // rANI to pUrava janmanI, yaz veraNa na taje kema // vA // TAlI manuSya paMkhI karyo, toya nAvyo hajIya niveDa // vA0 // vI0 // 5 // je muja prItama melave, tasa uziMgaNa na thavAya // vA0 // prANa karUM tasa baNe, pAMpaNethI pUMju pAya // vA0 // vI0 // 6 // artha // e vIramatI to mArI pUrva janmanI pAkI veraNa , te mAro keDa mukatI nathI. puruSa maTADI padI ko to paNa haju niveDo lAvatI nathI // 5 // he maMtrIjI je mArA svAminAthane melavI Ape teno upagAra mArAthI kema nUkhyo jAya ? hu~ mArA prANazrI tenA luMgaNA karUM ane pApaNothI tenA caraNone pUju.6 sAsu kAM jAtI nathI, gayA jema UMTonA ziMga // vA0 // madArA piyuno yaza suNI, ehane kema lAge ne hIMga // vaa0|| vI0 // 7 // kahe For Personal and Private Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 tRtIya udAsa. maMtrI bA tume, have na karo duHkha praticAra // vaa0|| caMDA raMmA na bemIye, e to utarI sAte utAra // vA0 // vI0 // 7 // artha // jema UMTonA ziMgaDA gayA tema e vIramatI kayAM jAtI nazrI. mArA svAminAthano yaza sAMjavI tene to hIMga mukyA jevU lAge // 7 // maMtrI kahe ke ke he guNAvalI ! tame have su:khanA vicAra manamA lAvo nahIM. e rAMga caMDIkA jevIne, ene beDo nahI. e to sAte utAre utarelI napAvaTa je. // // rahI De thazne e mosalI, ehano zrAdho jaroso nANa // par3I to e rAja tumArakuM, valI caMda nRpati mahirANa // vA // vI0 // e|| mana vArI rAkhyuM suNI, hitakArI maMtrI bola // vA0 // mevA kanaka kacolamA, piyu mATe thApyA amola // vANa // vI0 // 10 // artha // have to e DosalI-bahuja gharaDI aine tethI eno jIvavAno aradho jaroso jANajo. enA pagI to thA rAjya tamArUM ane mahArAjA caMdarAjAnuja ne // e|| maMtrInAM evAM hitadAyaka vacano sAMjalI guNAvalIe manane ThekANe rAkhyuM ane amUTya evAM suvarNanAM pAtro svAminAthanA nojanane mATe ApyAM.10 deza jalAmaNa maMtrIne, mUkyo pharI prItama pAsa // vA // sopyA zivamAlA jaNI, mIThA modaka suvilAsa // vaa0|| vI0 // 11 // naTa kanyAnA kAnamAM, kahyo maMtrIe neda // vaa0|| caMda narezara eha , paMkhI mAye karyo dharI kheda // vA0 // vI0 // 12 // artha // maMtrIjIne nalAmaNa karIne potAnA svAminAthanI pAse pharI mokaTyA. ane temanI sAdhe zratyaMta miSTa evA modaka zrane vilAsa karavAnI vastu zivamAlAne ApavA sArU sopyA // 11 // ziva mAlAne maMtrIjIe tenA kAna pAse jaz kukaDA saMbaMdhI sarva vRttAMta kahyo. A caMda mahArAjAja ne ane tenI vimAtAe tenA upara gheSa thavAthIja tene padI banAvyo . // 1 // rUDI rIte rAkhajo, mata dAkhajo ehane beda // vA // vedelA pharatA Avajo, lekha lakhajo dharajo neha // vA0 // vI0 // 13 // kurkaTane praNamI karI, zrAvyo maMtrI nija zrAgAra // vA0 // kIdhA Dhola Dhako laDA, caDhI cAkhyo naTa ziradAra // vA0 // vI0 // 14 // artha // emane rUmI rIte saMjAlIne rAkhajo. koi prakAre tene neha dezo nahI. pharatA pharatA vehelA Avajo. kAgala patro lakhajo ane heta prIta rAkhajo // 13 // patrI maMtrI kukaDAne praNAma karI potAne AvAsa AvyA. eTale naTanA nAyakoe prayANano Dhola vagADyo ane te cAlI nikaTyA. // 14 // Dhola suNIne guNAvalI, caDhI sAtamI nUmi tAma // vANa // jAtA dIga naTavarA, leza zIze paMkhI dhAma // vA0 // vI0 // 15 // piMjara For Personal and Private Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 1e najara narI jue, gayo alago lopI sIma // vA // thAmA tarU zrAyA ghaNA, pAmI murAye hita nIma // vA0 // vI0 // 16 // artha // e pramANano Dhola sAMjalI guNAvalI sAtamA mAla upara caDI. teNI e nATakIyAne jAtA dIga zrane ekanA mastaka upara pAMjarUM dI // 15 // guNAvalI najara kheMcIne pAMjarA tarapha joyA kare le eTalAmAM teDha simADo geDI cATyA. valI ghaNA moTA vRdo paNa ADA zrAvyA eTale pAMjarU na dekhAMtA te mUrga khAine paDI. // 16 // zItala pavana prayogathI, lahI cetanA sakhI upacAra // vA // sama jAvI zrAvI maMtrIe, rANI samaU manaha makAra // vA0 // vI0 // 17 // zrAvI vIramatI kahe, bahu thayo niHkaMTaka geha // vA0 // gayo kurkaTa te nalI thara, have jo tuM tuja muja neha // vA // vI0 // 17 // artha // sakhIe zItala pavanopacArathI ane bIjA prayoga karI sAvadhAna karI. tyAra bAda maMtrIe zrAvI ne samajAvavAthI guNAvalIe manamAM samajaNa dhAraNa karI // 17 // thoDA vakhata panI vIramatIe AvI kahyu, he vahu! have tamArUM ghara niSkaMTaka thayu. kukaDo gayo teja sArUM zrayuM. have tamAro ane mAro sneha kevo jAme me te jo jo. // 17 // avasara catura guNAvalI, kare hAjI hAjI suvizAla // vANa // trIjA uvAsanI mohane, kahI bAvIzamI e DhAla // vA0 // vI0 // 1 // artha // samayanI jANa guNAvalI, vIramatIne saMpUrNa rIte hAjI hAjI karavA lAgI. vIjA nahAsanI mohana vijayajI e A bAvIzamI DhAla kahI. // 10 // ||dohaa|| jema jema pritama sAMjare, tema tema hRdaya mokAra // dhakhe viraha pAvaka prabala, bAMsu dhAra apAra // 1 // je deze sajana vase, te dizi taNo pavanna ||priitm tanu pharasI karI, pharaso mAharu tanna // 2 // artha // ahIM guNAvalIne jema jema potAnA svAminAtha yAda AvyA kare ne tema tema hRdayamAM prabala virahAni dhakhavA mAMDyo ane nayaNe AMsunIdhArA apAra vehevA mAMDI // 1 // te zvavAlAgIke je dezamA mArA nAtha hoya te dizA taraphano pavana mArA patinA zarIrane pharasI pI mArA zarIrane pharasajo. // 2 // thare prANa prANeza viNa, rahezo keve DhaMga // gamana zIla tuma dharma be, kema na gayA piyuM saMga // 3 // kihAM kaMta kihAM navala rasa, kihAM suraMgo neha // bAjI bAjIgara taNI, tha ga ko eha // 4 // artha // he mArA prANo! tame mArA prANanAtha gayA batAM have kevI rIte rahI zakazo. tamAro svannAvaja javAno . tethI tame mArA prANanAthanI sAthe kema na gayA? // 3 // mAro svAmI kyAM, navanavA rasa kyA, uttama raMgavAlo sneha kyAM? A to jANe saghalI bAjIgaranI ramataja az hoyanI tevU ayu.||4|| For Personal and Private Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HSTs tRtIya uvAsa. piyu suragiri sama jIvajo, vadhajo vama vistAra // melAve saMjAra jo,aho jIvana zrAdhAra // 5 // re ema guNAvalI, piyu viNa sune geha // tanu zRMgAra aMgAra sama, virahe purbala deha // 6 // artha // mArA prANanAtha merU parvatanI jema ciraMkAla jIvajo, ane vamanA vistAranI jema tenI vRddhi thajo. valI he mArA prANAdhAra ! tame melApa karavAnuM smaraNamA rAkhajo // 5 // svAmivinAnA sUnA gharamAM evI rIte guNAvalI phUryA kare be. zarIranA zaMgAra tene aMgArA samAna lAgyA kare ne ane virahathI zarIra sUkAtuM jAya je. // 6 // tIvra niraMtara tapa tape, karma nirjarA hetu // dhare dhyAna jinarAja, je navasAgara setu||7|| artha // guNAvalI karmanI nirjarA karavAnA hetuthI niraMtara tIvra tapazcaryA kare . ane navasAgara taravAne vahANa samAna evaM jinarAjanuM dhyAna dhare le. // 7 // . // DhAla 13 mii|| // nitura na thazyere kAna govAla // e dezI // navala sanehI re caMda nUpAla, ve paMkhI paNa tohI // zrAve saMgalInAre nRpa mabarAla // e zrAMkaNI // sAta nRpati nija nUmi pere, cAvyA dala laza pUra // guNAvalI zrAdezathI re, gu0 ulaMgavA caMda sanUra // na0 // be||1|| te naTane zrAvI malyAre, kukaDa praNamyA pAya // svAmi tArI sevanAre, svA0 zrama kuNI to na mukAya // na0 // // 2 // artha // caMdarAjAnA kharA snehI evA zuravIra sAta rAjA caMdarAjA padI zrayA utAM guNAvalInA zrA dazathI potAnA saMpUrNa sainya sahita, caMda rAjAnI migazathI uddhaM na paDavA devA tenI pAse AvI rahyA. // 1 // te sarve naTanA maMDalane zrAvIne madhyAane kurkaTa rAyane tenae praNAma kayoM. valI tenae ko ke he svAmi tamArI sevA ame vidyamAna utAM zramArAthI tajAvAnI nthii.||2|| zrAvyA guNAvalI kaheNadhIre, radezuM ulaMge nizadiza // jo paMkhI to jhuM thayuM re,bopaNa tama caraNe e zIza // na be // 3 // kukaDe nAvi kaMdharAre, ladyaM sevake snmaan||ntt dala paMkhI dala vahe,na eka paMthe prema smaan||nnn||4|| artha // ame guNAvalInA hukamathI AvyA bIe. rAta divasa tamArA AlaMbane rahezaM. Apa pakSI zrayA tethIzuM thayu? amArAM mastaka tamArA caraNamAMja ve. // 3 // evAM temanAM vacano sAMjalI kurkaTarAje potAnI kroDa na mAvI. jethI sevaka rAjA potAne sanmAna maDyu ema mAnavA lAgyA. e pramANe naTanuM maMDala ane caMdanu dala eka sAthe premapUrvaka paMtha kApatA cATyAM kare . // 4 // zivamAlA zira upare re, rAkhe piMjara mAraga mAMhi // cAmara viMje behu jaNAre, cA kare bananI kozka bAMhi // naNyA gAme gAma pure pure re, naTa nija peTa nimitta // kukamA rAjA zrAgale, kuNramI mele bahuluM vitta // na be // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. HAS artha // zivamAlA raste cAlatAM pAMjarAne potAnA mastaka uparaja rAkhe be. be jaNA bane bAjue cAmara vije be ane eka batradhAraNa kare // 5 // nagare nagara ane gAme gAma nATakIyA potAnA udara poSaNa nimitte ramato ramIne je anargala dhana melave , ta kukaDa rAjanI pAse dhare le.||6|| ema janapada janapada taNAre, nRpa thApe bahu dAma // piMjarathI naTane thayuM re, pi0 eka paMtha ane do kAma // na ve // 7 // ziva mAlA mevA ghaNAre, zrAgala leza dharaMta // jIvitanA jIvita pare re, jI nita kurkaTa jatana karaMta ||nnnnnaaj|| artha ||e pramANe deza dezanA rAjA ghaNuM dhana Ape be. kukaDa rAjanA pratApathI nATakIyAune to eka paMthane be kAja zrayA // 7||shivmaalaa aneka prakAranA mevA tenI pAse mukeje. ane kukaDarAyane po. tAnA jIvananA AdhArarUpa gaNI tenuM niraMtara bahuja jatana kare . // 7 // ema nita prate navanavarasere, ramatA deza videza ||n dhare zaMkA koznIre, na naTa mana mAMhi lavaleza ||nnnaaaa ehave zrAvyA anukramere, suMdara deza baMgA la // pRthvI nUSaNapura tihAre, pRNsurapura hu~tI suvizAla // na 0 // 10 // artha // ema niraMtara navanavA rasazrI ramatA ramatA deza paradeza kare be. te naTo manamA leza mAtra zaMkA koznI paNa dhAraNa karatA nathI // e // e pramANe anukrame cAlatA cAlatAM te suMdara baMgAlA dezamA iMjapurI samAna ati vizAla evA pRthvInUSaNa nAmanA nagaramAM zrAvyA. // 10 // jihAM arimardana naravarure, jehano prabala pratApa // tehane caMdanA tAtathI,re te0 ito mAMho mAMhe melApa // naN // 19 // samIyANA tANyA naTere, pura sImAe suraMga // mukyo kurkaTa piMjarore, muN karI siMhAsana uttaMga // na0 be // 15 // __artha // te nagaramAM atyaMta prabala pratApavAlo arimardana nAmano rAjA rAjya kare be. te rAjAne caMdanA pitAnI sAthe mitrAcArI hatI // 11 // nagaranA simADA upara suMdara taMbuDa nATakIyAe tANyA. temAM uMcu siMhAsana goThavI kurkaTarAya, pAMjarUM te upara mukyu. // 12 // temAvyA arimardanere, naTa ramavA darabAra // piMjara karI mukha zrAgalere, piNa karyA nATaka gati anusAra ||nnn||13|| rIyo pura rAjA ghaNuMre,kIdho lAkha pasAya // pugyo prabaMdha paMkhI taNore, pu kahayo saMdepe naTarAya ||n be||14|| artha // te nATakIne arimardana rAjAe potAnA darabAramA ramavA teDAvyA. pAMjarA sAthe lai Agala dharI, sarva prakAranA nATaka tejee karyA // 13 // rAjA nATakathI ghaNoja khuzI ayo ane lAkha rUpIyA inAma ApyA. panI padI saMbaMdhI naTarAyane hakIkata puutAM saMdepathI teNe sarva hakIkata kahI. // 14 // tava rAjA baMgAlanore, lAgyo kukama paay|| maNI kaMcana haya hAthIyAre,maga karyA pesakasI hitalAya // na be0 // 15 // hUM baM sevaka rAvalore, re paMkhI nRpacaMda // jale padhAryA pAhuNAre, na aNaciMtyA vIranAnaMda // na be0 // 16 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 tRtIya ullAsa. artha // te sAMjalI baMgAlAno rAjA kurkaTarAyane page lAgyo. ane pI maNi, suvarNa, hAthI ne ghoDA premapUrvaka najarANAmAMgala dharyA // 19 // he caMda nRpati ! pakSIrAja huM Apano sevaka buM. he vIrasenA putra ! Apa ciMtA mArA mijabAna thavA jale padhAryA // 16 // jihAM hiAM puNyaprasAdadhIre, pragaTe maMgala mAla // trIjA ullAsanI mohanere, trI0kahI trevIzamI DhAla || na0 0 // 17 // artha // caMdarAjA jyAM jAya be tyAM tenA puNya pratApathI maMgalanI zreNI pragaTa thAya be. e pramANe trIjA ullAsanI vI zamI DhAla mohana vijayajI e kahI. // 17 // // dohA // naTa cAlyA piMjara grahI, Agala dharI jahAM // nija sImA baMgAlapati, volAvI valI yAMhi // 1 // naTa ramatA kramatA dharA, siMhala dvIpa || jihAM siMhalapura vara pravara, sAyara taNe samIpa // // // tyA pInaTo pAMjarAne grahaNa karI utsAha pUrvaka kuca karatA havA. baMgAlAno svAmi potAnI sImA sudhI ne volAvI pATho pharyo // 1 // nATakIyArja ramato ramatA ne pRthvIne ulaMghatA siMhalape vyA. tyAM samunA kAMThA upara siMhalapura nAmanuM atyaMta suMdara nagara be. // 2 // tidAM naTa kukkaruno kaTaka, jai utAro kIdha // harakhyo ti siMhala nRpati, naTanI suNI prasiddha // 3 // naTa paNa piMjara kara grahI, jai praNamyo mahIpAla // rIkAvyo nATaka karI, zivakuMbare tatkAla // 4 // artha // te nagaramAM naTanA ne kurkaTarAjanA sainye utAro karyo. naTanI ghaNI khyAti hatI tethI ne yA sAMjalI siMhala rAjA atyaMta harSa pAmyo // 3 // tyAra paThI zivakumara naTa potAnA hAthamAM pAMjarU dhAraNa karI te rAjAnI pAse zrAvyo. nATaka karavA sArU prathama praNAma karI vinaMti karatAM rAjAe hukama karavAthI teNe nATaka tarataja karavA mAMDayuM. je dekhIne rAjA bahuja khuzI thayo. // 4 // paMca sayA vAhaNa to, Avyo dANa jagIza // te velAte naTa jaNI, karyo sayala bakSIsa // 5 // siMhala nRpano yaza kahI, karI Dhola DhamakAra // jihAM svakIya upakArikA, naTa zrAvyA teNIvAra // 6 // // rAjA pAMcaso vahANanI jagAta je tarataja cAvI hatI te saghalI nATakIyAne nATaka jor3a bakSIsa karI // 5 // siMhala rAjAnuM yazogAna bolI, Dhola upara DhamakAro karI, jyAM potAno utAro be tyAM nATakIyA pAThA AvyA // 6 // // hyA rAti yo prAta jaba, karI jojya tha sa umAhyo potanapure, naTa naTa nipaTa sakaU // 7 // artha // potAne utAre rAtrI vAsorahI savAra thai eTale zirAmaNa karI, taiyAra thai potanapura nagare, nanuM dala je potAnuM kAma karavAmAM mahAkuzala be te, javAne harSavaMta thayuM. // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 201 AkhA jagatne // DhAla 24 mii|| // kAnajI melone kAMbalIre // e dezI // rANI siMhalane kahe re, paMkhIthI dharI rAga // ANI Apo e kukaDore, mujane piyu mahAnAga // 1 // kAmaNagAro e kukaDo re, karyu jeNe jagata AdhIna // eha joyA panI siMhalAre,tha jema jalavINa mIna // kaann|| artha // siMhala rAjAnI rANI potAnA svAmine kahe je ke he mahAnAga ! naTanI pAsenA kukaDAne mane apAvo. e kukaDA upara mane rAga thayo // 1 // mane to e kAmaNagAro lAge je. eNe zrAkha zrAdhIna karyu je. ene joyA panI jalavinAnI mAulInA jevI mArI dazA az gai be. // 2 // jaza rahyA eha piMjara thakIre,te piMjaramA prANa // le gayo cittae dekha tAre, aho tiryaMca vinANa // kA0 // 3 // nUpatinAkhe rANI naNAre, syo paMkhIthI prema // ehathI ehonI zrAjIvikAre, mAge zrApete kema // kA // 4 // artha // ene joyA panI thA pAMjarA ( zarIra )nA prANa te pAMjarAmA jazne rahyA je. jota jotAmAM eNe mArA cittanuM haraNa kayu. aho pakSInuM paNa kevu uttama jJAna ke ? // 3 // rAjAe kAM ke he rANI ! pakSI upara te prema zuM rAkhavo ? e nATakIyAune tenA upara to AjIvikA be, tethI temanI pAse mAMgatA te Apeja kema? // 4 // mujane mAge ko tujakanere,te muja jema na devAya ||tem naTa eha Ape nahIre, ina lIdhe zuM thAya // kaa||5|| paMkhI vinA kahe rAgiNIre, muja jIvita akaya0 // e naTa lojIne jolavore, deza vastu supasala // kA // 6 // artha // koI tArI pAse bhAvI mArI mAgaNI kare to tuM jema mane zrApI devA kabula kara nahIM tevIja rIte naTo paNa e pahIne Ape nahI. tethI hara levAthI zuM lAla ne // 5 // rANIe kahyu ke he nAtha ! e pakSI vinA mArUM jIvatara akRtArtha be. tethI e naTo lonIyA , te ne atyaMta uttama vastu zrApI nolavo. // 6 // mukayA rAye rANI haThere, dAsa naTonI pAsa // mAgyo sapiMjara kukaDore, kare naTa vacana prakAzakAe zrama nUpati kukaDore,te kema dIdho jAya // amane jo Ape e kukamore, to zramenA navi thAya // kaannaan|| artha // rANInA atyaMta hagthI potAnA sevakone siMhala rAje naTonI pAse mokaTyA. tee AvIne pAMjarA sahita kukaDAnI mAMgaNI karI. tenA javAbamAM naToe kahyu ke zrA kukaDo amAro rAjA ne tethI ame tene kevI rIte zrApI zakIye? paraMtu e kukaDo jo amane ApI deto zramArAthI tenI AjJAnuM javaMghana thai zake nahI. // 7 // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 tRtIya uvAsa. tAkayo levA e paMkhIyore, rAjA nATaka joya // lAkha Take paNa ehavo re, dAtA na malyo koya // kaa||e|| nUpavadhu jo jIve nahIre, to zrama nAve snAna // rANI nUpane vAlahIre, tema e zrama jIvana samAna // kaa||10|| artha // rAjAnI zI khubI kahIe? jyAre nATaka batAvyuM tyAre te joDne pakSI levAne tatpara ayA. valI lAkha rUpIyA zrApanAra evo dAtAra paNa jANe jagatmAM nahIM hoya ? // e|| rAjAnI rANI kukaDA vina jIvI zake tema nathI ema jo kahetA hoto temAM amane kAMi snAna nathI. jevI rAjAne rANI vahAlI le tevI rIte e pakSI amane jIvana prANa samAna . // 10 // sevake rAyane vinavyAre, naTave kahyAM je vacana // roSa caDyo caDhI cAlIyore, sevA paMkhI ratana // kaa||19|| sAMjalI maMkA nerI taNAre, saU thayA nara phujAra // sAmaMta caMda nariMdanAre, unA thara asavAra // kA // 1 // artha // sevakoe AvIne rAjAne naTanA kahelAM saghalAM vacano kahyAM. je uparathI rAjAne kopa vyApyo. ane te padI ratnane sevA taiyAra thayo // 11 // siMhala rAjAnA laskaranA DaMkA tathA rInA avAja sAMjalI caMda rAjAnA sAmaMto saja zraz gayA, asavAro az tenI sAmo yuddha karavA taiyAra zrayA. // 1 // jANIe uttare umhIre, zyAma ghaTA ghanaghora // piMjara lai caDhI nisaryAre, detAM nagAre Thagera ||kaa||13|| siMhala thAvIne zrApaDayore, alagA hu~tI khemi // sudaDe naTe karI cAlaNIre, teNe jehavI karI keDi // kAm // 14 // artha // caMda rAjAnuM laskara jANe uttara dizAmAM zyAma raMganI vAdalAMnI ghaTA camI zrAvI hoya tevU disavA lAgyu. te pAMjarAne sAthe sai nagArA upara ghAva detAM caDhI nikaTyA // 13 // siMhala rAjA AvIne tenA upara truTI paDe ne eTalAmAM sughaDa naToe evI yukti karIke tenA isArAthI caMdanA laskare tejenI puMThe dhasAro kryo.|| 14 // pUre sUre jAi baNIre,jora macco dhamasANa // siMhalanA nama uparere,vahI eka dhArI kRpANa // kA // 15 // phike mukhe nAsI gayore, siMhala nRpa avinIta // jayavAjI cihuM khuMTamAre, kukkaDa nRpanI jIta // kA0 // 16 // artha // bane khaskaro saMpUrNa zUrathI laDatAM, moTuM dhamasANa thayu. eTalAmAM siMhala rAyanA laskara upara caMda rAjAnA laskaranI ekadhArI talavAra cAlavA mAMDI // 15 // avinIta evo siMhalarAjA hAra thavA zrI phIke moDhe lAgI gayo. kukaDa rAyanI jIta az ane cAre dizAmAM jayaghoSa ayo. // 16 // cAcyA potanapura naNIre, naTa naTa thara ujamAla // trIjA jabAsanI mohanere, kahI covIzamI DhAla // kaa0|| 17 // artha // naTarnu ane caMda rAjAnuM dala harSavaMta atuM potanapura nagara tarapha cATyu. evI rIte trIjA usAsanI mohanavijayajIe covIzamI DhAla kahI. // 17 // For Personal and Private Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 203 // dohaa|| potanapura surapura samuM, kamalA nilaya vidhAna // nRpati tihAM jayasiMhapati, vairI vraNa zrAdAna // 1 // tAsa subuddhi maMtrIsaru, nUpataNo pratirUpa // maMjuSA tasamAnanI, himakara thakI anUpa // 2 // artha // potanapura nagara amarApurI jevu hatuM. valI sAkSAt khadamInA nivAsasthAna jevu hatuM. tyAM verI rUpI gumaDAne nAzakAraka jayasiMha nAmano rAjA rAjya karato hato // 1 // te rAjAne jANe rAjAnu bIga~ja rUpa hoya tevo subuddhi nAmano maMtrIzvara hato. tene maMjuSA nAmanI, caMthI paNa anupama evI strI hatI. // 2 // tAsa sutA lIlAvatI, bAlaveSa suvizeSa // suriyuM tasa dekhI hajI, mele nahI nimeSa // 3 // lIlAdhara teNe pure, dhanada zeThano - jAta // paraNyo te lIlAvatI, yaz yugatI e vAta // 4 // artha // tene kumArI avasthAmAM dipatI evI lIlAvatI nAmanI putrI hatI. jene dekhavAthI hajI sudhI apsarA paNa potAnI baMne AMkhanI pAMpaNo ekaThI karatI nthii||3|| teja nagaramAM dhanada nAmano zeTha hato tene lIlAdhara nAmano putra hato. te lIlAdharanA lIlAvatI sAthe lagna zrayAM. A banAva jevo joie tevo thayo. // 4 // kaMpati jema taMtrI taNI,sukRti saMpatti jema // tema paraspara daMpatI, madhUra vadhe tema prema // 5 // sAMsArika sukha tedane, dogaMchuka anumAna // rati ratipati e zrAgale, nirasI rati samAna // 6 // artha // jema vINA uparanA tAranI gati atAM zrAnaMda vadhe, jema uttama kAryothI saMpatti vadhe, tema daMpatIno arasaparasa melApa thatAM mIge prema vadhavA mAMDyo // 5 // svarganeviSa dogaMDaka devatAunI jema te sAMsArika sukha logave . ane kAmadeva ane ratino vilAsa temanA vilAsa Agala caNoThI jevo nIrasa // 6 // punyahIna ko puruSa, Avyo tasa AgAra // hAMkI kADhayo raMkane, lIlAdhare teNIvAra // 7 // artha // evAmAM koI punyahIna, darijI puruSa temanA ghara Agala jIkha mAMgavA zrAvyo. te rAMkane bIkhAdhare teja vakhate tiraskAra karI hAMkI kaaddhyo.||7|| ||ddhaal 25 mii|| // garava na kIjere e sadguru zIkhalaDI, ehathI mIThIre nahIM sAkara sukhakhamI // e zrAMkaNI // kopyo jhumaka kahe kuMvarane,thomA karIe umakA // jAvA dyo ema dharaNI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 tRtIya udAsa. dhamakA, capalA vijalI camakA // 1 // ehavoDhuM paNa tujazrI rUmo, hAtha kamAvaNavAlo // tuM to tAta kamAyuM vilase,paNa huM nahIM ushiiyaalo|| g0||2|| artha // kuMvaranAM vacano sahana na avAzrI te nikhArIne tenA upara ghaNoja krodha caDhayo. nikhArIe kaDaM ke kuMvarajI ! zranayanATa thoDo karo, valI jamIna uparanA paganA dhabakArA ane vijalInA jevA AMkhonA camakArA jAvAdyo. ( kavi kahe je) ke sadgurunI eja zikhAmaNa , ke koie garva karavo nahI. e zikhAmaNathI sAkaranI sukhaDI paNa mI nthii.||1|| hUM likhArI buM paraMtu tArAthI sAro buM. hAthe kamAine khAnAro bu. tuM to bApanI kamANI khAya je. DhuM tArA jevo kono uzIyAlo nthii.||2|| je nija jujabala dhana na kamAve, dhira dhig jIvita tehay // kUdA kUda parAye paise, karatA jAye kehy||gnn||3|| tAta batAM tuM nihaciMto, lekhe nANe kozne ||re luMDA dhana yauvanane mada, pagalAM jara tuM jozne // ga0 // 4 // artha // je potAnA nujAbalazrI dhana upArjana karato nathI tenA jIvatarane dhikkAra be. pArake paise ku dAkuda karavI temAM bIjA koznuM zuM jAya ? // 3 // tuM bApa begene tyAM sudhI naciMta ge ane koine hisAbamAM gaNato nathI. paraMtu he luMDA ! dhana ane juvAnInAmadamAM bakI najA. jo vicArIne pagalAM nara.4 jehavI pAke pAne vItI, tema vItaze kuMpalIye // vITI kanaka taNI to pehere,pAmara paNa bAMgalIye ||||||vcn suNI lIlAdhara lAjyo,lAgyo jhumakane caraNe // vizvAvIzathI Aja amAre, tuM guru lAgyo karaNe // ga // 6 // artha // jevI pAkA pAMdaDAnI dazA zrAya tevIja dazA kuMpalanI paNa kAle karIne thaze.pAmara jIvone paNa sonAnI vITI male to AMgalImA pahere // 5 // nikhArInAM vacano sAMjalI lIlAdhara kAMkho paDI gayo. ane tene page jazne paDayo. he lAi AjazrI tuM mAro vizevasA guru zrayo bu.||6|| imaka gayo have kuMvaraciMte, paradeze jaavaan||sukh duHkha deza tathA paradeze, nahIM anyathA thaavaanu||gaa||truttii khaTalamIye jaz suto, zrAvI janake jagAvyo // re suta tujane uhavyo keNe, keNe ema roSa caDhAvyo // gaNa // 7 // artha // te nikhArI gayA paThI, kuMvara paradeze javAsaMbaMdhI ciMtavana karavA lAgyo. teNe nizcaya karyo ke sukha ke muHkha je nazIbamAM mAMDelu hoya te dezamA rahIye ke paradeza jaie paNa anyathA avArnu nazrI // 7 // lIlAdhara tuTelI khATalImA jai suto tene tenA pitAe jazne ugaDayo. he beTA! tane koNe uhavyo ane Avo krodha koNe caDhAvyo. // 7 // lIlAdhara kahe anumati ghomuja,jAiza hu~ prdeshe| tAta kahe tuja kema mukAye,ehave bAlaka veze ||gaannaa taruNI mRgAdI parigala lajI, valI kozceM nathI dennuN|jaashshmaaN tava janakane nAkhyu,ghumake dIdhuM je mennuNg||1|| For Personal and Private Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 205 artha // lIlAdhare kaDaM he pitAjI mane AzA Apo. DhuM paradeza javA mAMguM bu. tenA pitAe kahyu ke nAi haju tuM bAlaka ge tethI tane kema javA devAya? ||e|| tane yuvAna strI paraNAvI. puSkala lakSmI be. valI ApaNe konuM devU nathI, mATe he nAi ! jazzamA. eTale nikhArIe je meNuM dIdhuM hatuM te lIlAdhare tenA pitAne khyu.||10|| re suta rAMka taNI vAtaDIye,phokaTa kema haTha tANe // gAMThataNI uMghamalI vecI,ujAgaro koNa thaanne||gnn||19||maataa tAta taNo samajAvyo,samaje nahIM raDhIyAlo // maMtrI pramukha gayA hArIne, nAka caDhayo matavAlo ||gnn||1|| artha // he beTA ! evA nikhArInAM vacanathI te koi haTha karatuM haze? evo haTha kara nahI. potAnI uMghavecI vinA kAraNe koNa ujAgaro kare? // 11 // mAta pitAe ghaNI rIte samajAvyo paraMtu e haTha lazne beThelo samajatoja nazrI. maMtrI vigere sahu thAkIne gayA. te eka matIlo caDhI gyo.|| 12 // jematema karI jojana jamAmayo, thava rajanI rasannele // lalita gate lIlA vatI zrAvI,paNa pati mITa na mele||g||13|| kAmaNagArI nArI bolI, piyu DA nayaNa ughADo // kImI upara kehI kaTakI,tRNa uparasyo kuhaaddo|| g||14|| artha // jema tema karIne lIlAdharane jamADayo, eTalAmA rAtrI az. bAda zayyAmAM poDhavAne samaye manahara gativAlI lIlAvatI AvI paraMtu tenA sAmu teNe najara paNa karI nahI // 13 // kAmaNagArI lIlA vatI bolI ke he nAtha ! jarA AMkha uMcI karI mArI sAmuM to jurja. kIDI upara Avaj kaTakazuM ane ghAsa upara kuhADo zAmATe ? // 14 // ema sahune muhavIne jAzo, huM kema dezajAvAvImIyA phIrI milaNa dohilo, posa kihAM kihAM paavaa||gnn||15|| maMdira mukIte kema jAye, je hoya prajunA purA ||tum jevA meM konavidIga, zrApamati ghara zUrA ||g||16|| artha // e pramANe sahune to muHkha lagADIne jAzo paraMtu DhuM kema jAvA dazza ? judA pamyA paLI pharI mala, muskela thAya . kyAM posa ane kyAM agni tenA jevI dazA thAya // 15 // jenA upara paramezvaranI purI kRpA hoya te potAnA ghara bAra gemI zuM kAma bahAra laTakavA jAya? tamArA jevA zrApamatIlA ane gharavAlA upara jora batAvanArA Aja sudhI ko dIgA nathI. // 16 // vilamAve ema mIThe vacane, ramaNa naNI te ramaNI // trIjA udAsanI DhAla pacIsamI, mohana vijaye patnaNI // ga // 17 // artha // e pramANe aneka mIgaM vacanothI lIlAvatI potAnA prANanAthane samajAve . trIjA ubAsanI pacIzamI DhAla mohana vijayajIe kahI. // 17 // ||dohaa|| lIlAdhara lalanA vacana, bubako nahIM lagAra // nArI hArIne rahI, kaMtana mele tAra // 1 // thayo prAta tava tAta paNa, ati samajAvyo jAta // vAta na mAne koznI, neyo nahIM tila mAta // 2 // Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 tRtIya udAsa. artha // lIlAdhara potAnI strInA atyaMta mohaka vacanomAM leza mAtra lubdha thayo nahI. ane pote lIdhelI vAta goDato nazrI tethI lIlAvatI thAkIne beThI ||1||prnaat thayo eTale lIlAdharanA pitAe paNa ghaNI ghaNI rIte samajAvavA mAMjhayo, paraMtu koznI vAta teNe mAnI nahI ane tenuM aMtaHkaraNa jarApaNa pigaTyuM nahI. // 2 // samaya dakSa zrAvyo saciva, jANyo ijAmAta ||muhurt dina nira dhAravA, teDayA gaNaka vinAMta // 3 // maMtrI vakra kaTAkSathI, lahyo neda jUdeva // nirakhIne tithi patrikA, kahe kapaTathI deva // 4 // artha // avasarano jANa maMtrI te samaye zrAvyo ane potAnA jamAzno atyaMta ha jANI jamAine paradeza javA sArU muhUrttano divasa nakI karavA judA judA jozIne teNe bolAvyA // 3 // maMtrInAM vakra kaTAkthI jozI gupta nAva samajI gayA. panI TIpaNAmAM sArI rIte jozne kapaTayukta kahevA laagyaa.||4|| kukara bole je samaya, tehave jo sidhi thAya // to kuMvara para dezamAM, kamalA ghaNI kamAya // 5 // eDavo muhUrata nahIM thavara, mAhe mAsa mAsa // harakhyA sahu maMtrI pramukha, vAdhyo kuMvara udAsa // 6 // artha // je vakhate kukaDo bole te samaya sAdhIne jo kuMvara prayANa karI de to paradezamA jaz te ghaNIja lakSmI saMpAdana kare // 5 // meM Apane kartuM tevu muhUrta AjathI u mAsa sudhImAM bIjuM eka paNa nathI. jozInAM vacana sAMjalI maMtrI vigere sahu harSa pAmyA ane lIlAdharane paNa jabAsa thayo. // 6 // hija saMtoSI dAnathI, karI zIkha sasaneha // daMpatI prasthAne kuMvara, zrAvyo maMtrI geha // 7 // artha // jozIne dAnazrI saMtoSa pamAmI sneha purvaka rajA ApI. panI kuMvara prasthAnane mATe potAnA sAsarA (maMtrI)ne ghera lIlAvatI sAthe shraavyo.||7|| // DhAla 16 mii|| // mAhAvataNIrI ajaba surati kAM // e dezI // maMtrI nAkhe nija sevakane, rakhe koi Agala nAkhore // guNanA lojI, koNa TAle padAratha jAvI // e zrAMkaNI // kukaDa paMkhI jeha hoyate, na gara mAMde mata rAkho // gu0 // ko // // 1 // paMkhI vacana jo suNaze jamAra, radeze nahI te rAkhyo re // gu0|| te mATe tame DhIlana karazo, karajo jehameM nAkhyo re // gu0 // ko // 2 // artha // maMtrIe potAnA sevakone bolAvI sarva hakIkata kahI ane kAMke A vAta tamAre bIjA koinI pAse uccAravI nahI. he guNanAja lolI! nagaramAM jyAM jyAM kukaDAhoya tyAMthI laI jaI bIje gAma muko. kavi kahe ke nAvI padArthane koNa TAlIzake ? // 1 // he nA! jo jamAI kukaDAno zravAja sAMjalaze to panI ko rIte rokyo rehevAno nathI. mATe meM tamane je kAma karavAnuM kartuM te kAma karavAmAM lagAra mAtra DhIla karazo nahI. // 2 // For Personal and Private Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 caMdarAjAno rAsa. doDyA dAsa potanapura ghara ghara, kurkaTa kIdhA nelA re // gu0 // gAmo gAme leza pohocAvyA, lAgI nahIM koI velA re // gu0 // ko0 // 3 // vinavyo maMtrI dAse zrAvI, saphala karI tuma vANI re // gu0 // jeda kalA maMtrIe kIdhI, kuMvare te navI jANI re // guNa // ko // 4 // artha // maMtrInA sevakoe potanapura nagaramAM ghera ghera pharI sarve kukaDA tee ekA karyA. teune jude jude gAme mokalI dIdhA. te kAmamAM jarApaNa vAra lAgI nAhI. // 3 // maMtrInA sevakoe zrAvI kaDuMke ApanA hukama pramANe amala zraz gayo be. maMtrIjInI thA kalA kuMvaranA jANavAmAM AvI nahI. // 4 // mAMmI kAna rahe lIlAdhara, kukkamanA svara mATe re // guNa // paNa paMkhI svara kAne na paDe, koTika TaMkA sATe re // gu0|| ko // 5 // paMkhI vacana vinA kuMvarane, maMtrI rAkhe vArI re // gu0 // lIlAdhara paNa va gara muhUrata, na kare gamana vicArI re // gu0|| ko // 6 // artha // have lIlAdharato kukaDAno svara sAMjalavAmATe kAna dharI rahyo be. paraMtu kroDa rUpIyA kharace paNa te paMkhIno svara kAne paDavA pAmato nathI. // 5 // kuMvara, mana kadApi uMcaM atuM topaNa kukaDo haju boTyo sAMjasyo nazrI ema kahI maMtrI tene rokI rAkhe . lIlAdhara paNa muhUrta AvyAzivAya paradeza gamanano vicAra karato nathI. // 6 // lIlAvatI paNa nija vAlimane, kSaNa eka dUra na mUke re // gu0|| svA ratha sAdhana kAja caturanara, te kema avasara cUke re // gu0 ||ko||7|| ema SaTramAsa lagI nolavIne, lIlAdhara parakhAvyo re // guNa // ehave te naTa ramato ramato, teNe potanapura zrAvyo re // gu0 // ko // 7 // artha // lIlAvatIpaNa potAnA svAminI hajuramAMdhI kaNavArapaNa dUra jatI nathI. je catura manuSya hoya te svArtha sAdhavAnA avasarane kevIrIte cUke ? cUkeja nahI. // 7 // e pramANe u mahinA sudhI lIlAdharane lolavIne rokI rAkhyo. evA samayamAM te naTarAja ramato ramato teja potanapura nagaramAM AvyoH // 7 // saraNA lalakArIne naTa, Dhole DhamakA kIdhA re // gu0 // nRpa vacane maMtrI gRha pAse, zrAvI // zrAvI utArA dIdhA re // gu0 // ko|| e|| caMdataNe kaTake pura bAhira, dIdhA sarovara DerA re // gu0 // kIdhAM no jana kheda utAryo, peheryA veza naverA re // gu0 // ko0 // 10 // artha // naTe zrAvIne saraNAzne vagADI, Dholanapara DhamakA dIdhA. bAda rAjA pAse jatAM, rAjA maMtrInA ghara pAse tene utAro ApavAnI AjJA karI. // e|| caMda rAjAnI senAe nagaranI bahAra sarovara upara potAnA taMbu tANyA. anukrame lojana laz thAka utAryo. valI navAM vastro dhAraNa karyAH // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIya ulhAsa. saMdhyAye mujaro karI kurkaTano, naTa zrAvyA nRpa pAse re // gu0|| dIpa jagamaga sujaga sanAmAM, gAyA rAga prakAze re // guNa // ko0 // 11 // purapati rIyo pajaNe prAte, jozuM khela tamAro re // gu0 // zrAja to paMthataNADo thAkyA, jAu~ Dere padhAro re // gu0 // ko // 12 // artha // saMdhyA samaya thayo eTale kurkaTarAja pAse mujaro karI nATakIyA rAjApAse AvyA. tyAM suMdara rAjyasanAmAM dIpakanI manohara rozanAI lAgI rahI, te samaye suMdara rAga rAgiNI gAyA. // 11 // rAjA tejanA saMgItazrI rAjI zra bolyoke kAle savAre tamArA khela jozaM. Aje to tame paMtha karI AvyAgo, thAkelAge tethI sukhethI utAre jAU. // 15 // zrAvyo naTavara nija utAre, kaDuM loke tasa thAvI re // gu0 // kurkaTa svaranA jatana karajo, kahIe bIe samajAvI re // gu0 // ko0 // 13 // jo ehano svara zravaNe suNaze, te maMtrIno jamAz re // gu0 // to uThI paradeza sadhAze, tumane doSa caDhAi re // gu0 // ko // 14 // artha // panI naTarAya potAne utAre Avyo eTale lokoe tenI pAse AvIne kaDuMke, A kukaDo lagAra mAtra bole nahI ema goThavaNa karajo. ame tamane khAsa kahIe bIe. // 13 // jo maMtrIno jamAz e kukaDAno avAja kAne sAMbhalaze to tatkAla uThIne te paradeza sidhAvaze ane te bAbatano doSa tamAre zira caDaze. // 14 // sAMjasyo kukkaDarAye kAne, loka vacana mana ANI re // gu0 // nija nija maMdira pohotyAM sahujana, ehave rayaNI vihANI re ||gunnaako||15|| pAmI avasara jarIne madhura svara, bolyo kukkama rAyA re ||gunn // pasaryo te svara nagara gharoghara, sUtA sayala jagAyA re // gu0 // ko0 // 16 // artha // kurkaTarAje lokonAM vacano dhyAna dazne sAMjavyA. tyAra pajI sarve loko pota potAne ghera gayA. ane rAtrI paNa vItI gai. // 15 // paroDhIyuM ayu eTale avasara jozne mIga svaronA avAja kurkaTa rAye uparAuparI karavA mAMDyA. je avAja nagaramAM gheraghera prasarI rahyo ane sarve sutelA loko jAgI uThyA. vAgI kAlara prajju praju prAsAde, udayo jagatno sAkhI re ||gunnaa nalI bavIzamI DhAlae mohane, trIjI ulhAsanI nAkhI re // gu0 // ko // 17 // artha // deva maMdiromAM kAlaro vAgavAmAMDI ane jagatno sAdI sUrya udaya pAmyo. trIjA upAsanI rUDI evI bavIzamIDhAla mohanavijayajIe kahI. // 17 // ||dohaa|| zravaNe te svara sAMjalI, lIlAdhara teNI vAra // paradeze cAkhyo vahI, thara turaMga asavAra // 1 // rAkhyopaNa na rahyo kime, muhUra tane saMketa // hiyaDe lIlAvatI taNe, kharo khaTakyo deta // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20e caMdarAjAno rAsa. artha // kukaDAnosvara kAne sAMjalatAMja tatkAla ghoDA upara svAra azlIlAdhare paradeza javA prayANa karyu. // 1 // tene rokI rAkhavAne ghaNoja prayAsa karyo paraMtu muhUrttano vAyado puro avAzrI te rahyo nahI. lIlAvatInA aMtaHkaraNamAM tenuM heta bahuja khaTakyA karatuM hatuM. // 2 // kurkaTa svara piyune thayo, jema mIge piyukha // paNa maMtrI putrI jaNI, kharo hAlAhala cUkha // 3 // murANI dharaNI DhalI, prItama . uNe vidroha // kaName pAmI cetanA, pamI virahanI khoha // 4 // artha // kUkaDAno svara lIlAdharanA aMtaHkaraNamAM amRta samAna lAgyo paraMtu lIlAvatIne to te hAlA hala phera samAna kharekharo bhaI paDyo. // 3 // patinA viyogazrI tatkAla mULa AvavAthI jamIna upara DhalI paDI. pI. upacAra karavAyI thoDI vAramA sacetana az paraMtu viraha vedanAnI careDI aMtaHkaraNamAM paDI. 4 - rAkhyo keNe kukaDo, karyo zrahitano neha // vihi kema sarajyo .. paMkhIyo, mitra viDodaka eha // 5 // koNa edavo nagaramAM, dhIge thA gNg|| nUpa taNo jaya navi gaNyo, ujaNa jaNa uddhaM // 6 // * artha // ahitano karanAro evo zrA kUkaDote koNe rAkhyo haze, he vidhi! mArA patino viyoga karAvanAra e padI teM zAmATe utpanna karyu, // 5 // A nagaramAM evo Ave gAMThe uccatta koNa puruSa ne ke jeNe rAjAnA jayane paNa lekhAmAM gaNyo nahI. te koi mahA purjana ane uTha . // 6 // lIlAvatIe tAtane, jAkhyo pati udaMta // zrANI Apo kukamo, temujane dhImaMta // 7 // artha // panI lIlAvatIe potAnA pitAne patinA gamana saMbaMdhI sarva vRttAMta kahyo bhane kayuke he buddhi zAlI pitA! te kUkaDo mane lAvI Apo. // 7 // DhAla 27 mI. // kaMkaNo mola lI // e deshii|| maMtrI putrI kahyA thakI re, surijana, karavA kurkaTa zodha, paMkhI guNa ra siyo // puramA sevaka pAThavyA re // su0 // svAmI dharamIyodha // p0|| je suguNa naranArI, tedane mana vasiyo // e AMkaNI // 1 // jo kA Dhayo paMkhIyo re, // su0 // naTanA paTakuTamAMhi // 50 // dAse sacivane vinavyuM re, // su|| vihaMga saMbaMdhI soDAha // paM0 // je0 // 2 // artha // maMtrInI putrInA arthAt lIlAvatInAM vacanathI tenA pitAe e kUkaDAnI zodha karavAmATe potAnA sevakone nagaramA mokaTyA. ( kavi kahe ke kUkaDo guNano rasika hovAzrI tenA guNane jANanArA strI puruSanA manamAM te ramI rahyo be.)||1|| maMtrInA sevakoe AvIne tene kajhuke e pahIno patto lAgyo be. je naTo ahIM zrAvyA ne teunA saMgAzramAMte je. evI rIte pakSI saMbaMdhI utsAhI vAta kahI.2 27 For Personal and Private Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 tRtIya ullAsa. tAte jAkhyuM sutAjaNI re, // su0 // be kurkaTa naTa sAtha // paM0 // e para dezI prAduNA re, // su0 // nApe ApaNa hAtha // paM0 // je0 // 3 // cAle puranara upare re, // su0 // putrI zrApaNuM jora // paM0 // syo dava paradezI thakI re, // 0 // valI naTa jAti kaThora // paM0 // je0 // 4 // // maMtrI potAnI putrIne kAMke paNA paroNA be. ApaNe mAMgI ye topa paNA gAmanA loka upara cAlI zake. atyaMta kaThora hoya . // 4 // AvelA naTonI sAthe te kUkaDo be. te paradezI hovAthI - pe nahI. // 3 // he putrI ! jeTaluM zrapaNe jora calAvIe teTaluM paradezI sAthe hava karavo nakAmoThe. temAMpaNa naTanI jAti to putrI netra jarI kahe re, // su0 // jematema zrApo e ANI // paM0 // ku kkaDa vairIne daNuM re, // su0 // to muja jIvyuM pramANa // paM0 // je0 // 5 // e kAraja kIdhA vinA re, // su0 // kema jala ghuMTa jarAya // paM0 // putrI pratijJA karI re, // su0 // maMtrI rahyo vilakhAya // paM0 // je0 // 6 // artha | lIlAvatI zrakhamAM zrAMsu lAvI kadevA lAgake de pitA game tema karI te mane lAvI po. e mArA verI kUkaDAne jo haNuM toja mArUM jIvyuM pramANabe // e // jyAM sudhI e kAma mAre hAthe yo nadI tyAM sudhI pANIno ghuMTaDo paNa huM pIvAnI nathI. zrAvIrIte putrInI AkarI pratijJA jANIne maMtrI manamAM kheda karavA lAgyo. // 6 // teDAvyo naTarAyane re, // su0 // maMtrIe mukIdAsa // paM0 // vAtaDIe para cAviyo re, // 0 // mAMgyo zakunI tasa pAsa // paM0 // je0 // 7 // naTa kar3e maMtrI saru re, // su0 // paMkhI kema devAya // paM0 // ethI zrama jIvikA re, // su0|| kukkama zrama mahArAya // paM0 // je0 // 8 // // maMtrI potAnA sevakane mokalI naTarAyane potAnI pAse bolAvyo. te Avyo eTale mIThI vAto kI tene jolavyo ne pI tenIpAse kUkaDAnI mAMgaNI kahI // 7 // naTe kAMke he maMtrI zvarajI ! e pakSI mArAthI kema pAya. enA upara to amArI AjivikAno AdhAra be ne e to mArA mahArAjA be. // 8 // tuja putrI ya dveSaNI re, // su0 // e zrame pAmyo upAya || paM0 // paNa ma ne ehano re, // su0 // vAla na vAMko thAya // paM0 // je0 // e // sahunaTa sevaka enA re, // su0 // paMca sayA parivAra // paM0 // pura bA dira paMkhI tathA re, // 0 // sAta sadasa asavAra // paM0 // je0 // 10 // // tamArI putrIne eno svara sAMjalatAM tenA upara dveSa thayo be e vAta zramArA jANavAmAM zravI. paraMtu ekhAtrIthI mAnajo ke zrame jIvatA bIe tyAM sudhI eno vAla paNa vAMko thavAno nathI. // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. zrA pAMcaso naTo parivAra sahita tenA sevaka je. ane valI nagara bahAra e pahInA rakSaNa karanArA sAta hajAra yoghA . // 10 // hukama kare jo kukamo re, // su0 // pADIe dANavadaMta // paM0 // pUrvI siMhala rAyane re, // su0 // beDajo ko matimaMta // paM0 // je0 // 11 // girizatakhaMga karUM ame re, // su0 // nere ekaNa mUTha // paM0 // De ko Na ne kehanI re, // su|| khAdhImAye sUMTha // paM0 // je0 // 12 // artha // e kurkaTarAya jo amane hukama kare to moTA daityanA paNa dAMta toDI nAMkhIe. khAtrI karavI hoya to siMhasarAyane punIne panI buddhizAlI hoyate enI bejha karajo. // 11 // jo e hukama Ape to eka mulie parvatanA paNa ame so TukaDA karI nAMkhIe. valI konI mAe zera sUMga khAdhI ne ke enI beDa kare. paMkhI pekhI ma nUlazo re, su|| ehaje zralolika koya // 50 // ema naTa vacane maMtravIre, // su // rahyo aNabolyo hoya // 50 ||je||13|| lIlAvatI mana rAkhavA re, // su0|| kahe naTane maMtrIza // paM0 // dekhA mI eha kukamo re, // su0 // puravI putrI jagIza // paM0 // je0 // 14 // artha // naTarAye kayuMke e pakSI ema dekhI julAvo khAzo nahI. e to alokika koi jIvane. evA naTanAM vacano sAMjalI maMtrI dhUpa thai gayo. // 13 // panI maMtrIe naTane kaDaM ke lIlAvatInA mananuM samAdhAna karavA te pakSIne mane zrApo. putrI lIlAvatInA manamAM tene jovAnI hoMza tethI teNIne dekhADI tamane pAlo soMpIza. // 14 // jo vizvAsa zrAve nahIM re, // su0 // tame rAkho muja putra // 6 // rAkhI ghamI eka kukamo re, // su0 // pAlo sopazuM anubutra // pN0||je0||15|| samajyo naTa suta maMtrIno re, // su0 // le zrAvyo nija dhAma // 5 // mukyo lIlAvati saMnidhe re, // su0 // paMkhI piMjara tAma ||pNgaaje||16|| artha // jo vizvAsa na Avato hoya to tenA badalAmAM mArA putrane tame rAkho. eka ghaDIlara kukaDAne rAkhIne panI tarata pAne lAvI ApIza // 15 // panI naTarAya maMtrIne potAne sthAnake lazne zrAvyo bhane sIlAvatInI pAse kurkaTanuM pAMjarUM sopyu // 16 // dekhI piMjara harakhI ghaNuM re, // su0 // roSa Talyo tatkAla pN0|| trIjA uhAsanI mohane re, // su0 // kahI sattAvIzamI DhAla // paM0 // je0 // 17 // artha // pAMjarA madhyenA pakSIne dekhatAMja lIlAvatI ghaNo harSapAmI ane teno roSa tatkAla zamI gayo. trIjA upAsanI satAvIzamI DhAla mohanavijayajIe kahI. // 17 // ||dohaa|| kahe vacana lIlAvatI, re re paMkhIrAja // viNa avaguNa teM muja thakI, vera vasAvyuM zrAja // 1 // dise bAhira phUTaro, paNa kamavo bAlApa // teM muja kIdho piyu viraha, te kihAM buTIza pApa // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 tRtIya udAsa. artha // panI lIlAvatIe kahyu ke he pakSIrAja ! teM mArA doSa vinA mArI sAthe Aje vera bAMdhyu ne. // 1 // tuM bahArathI to suMdara lAge ne paraMtu tAro svara kamavo be. teM mArA svAmIno viyoga karAvyo, te pApathI kyAre buTIza? // 2 // tuM kaMcana piMjara vase, sadA sukhI bahu joga // tuM para vedana navi lahe, phussaha kaMta viyoga // 3 // tuM paMkhI viNa paNa paMkhiNI,vanamA vyAkula thAya // to zrame sarajI nArIyu, pativiNa kema dina jAya // 4 // artha // tuM suvarNanA pAMjarAmAM niraMtara aneka prakAranAM sukha logavato vase be. tethI tuM bIjAnI vedanAne jANI zakato nathI. paraMtu jANaje ke patino viyoga mukhe sahana karavA yogya ne // 3 // tuM pakSI ge tethI tArA vinA tArI pakSiNI jema vanamAM zrAkula vyAkula thAya to ame to strI jAti bIe. pati nA viyoge amArA divaso te kema jaay.||4|| hoze ghaNAM viDohiyA, teM pUravanava koya // to thayo eNe nava kukaDo, hRdaya vicArI joya // 5 // avivekI tiryaMca tuM, nipaTa nitUra niramoda // jo tuM bolyo na hota to, hota na kaMta viDoha // 6 // artha // teM paranavamAM ghaNAMne viyoga karAvyA haze tethI A javamAM kUkaDo thayo, mATe hRdayamAM jarA vicAra kara // 5 // he pakSI tuM bahuja avivekI vaM. atyaMta kaThora vaM ane prema vagarano ge. jo tuM bosyoM ma hota to mArA prANanAthano viyoga thAta nahI. // 6 // teM mujayI nANI dayA, aho vihaMgama nUpa // paNa mujane zrAvI dayA, dekhI tAhAru rUpa // 7 // artha // he pakSIrAja ! teM mArA upara dayA na ANI paraMtu tAruM svarUpa jotAMja mane tArI upara dayA bhAvI // 7 // // DhAla 27 mii|| // zrAsaNarA yogii|| e deshii|| kukkama vacana suNI vedhAlo, karyo viNa pAvasa varasAlore // vedhaka jaga viralA // jAgyo viraha paDayo piMjarameM,thayo murabita vacanane maramere // ve // 1 // jaMmAmuke sabala nisAsA, navarUpanA nirakhI tamAsAre // ve|| lIlAvatIe kukama lIdho, jIDI hRdayazrI jAgrata kIdhore // ve // 2 // artha // lIlAvatInAM vedhaka vacano kukaDAe sAMjalatAMja varSArutu vinAja tenI zrAMkhamAMthI azrupAta rUpe varasAdanI dhArA cAlI. (kavi kahe ve ke vedhaka puruSo jagatmAM viralA ) kukaDAnA manamAM viraha vyathA utpanna thatAMja, marmanAM vacano sAMjalatAMja te murga khAi pAMjarAmA pasyo // 1 // saMsAranA camaskArika svarUpanA potAne vitelA tamAsA jozne kUkaDo ghaNAMja jaMDA nisAsA muke be. evAmAM lIlAvatIe kUkaDAne hAthamA sai hRdayanI sAthe atyaMta hetathI AzvAsana ApI tene jAgrata karyo. // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 113 re paMkhI kema ema phuHkha pAve, meM to kaDaM tuja nole jAvere // ve|| mujane to puHkha je piyu cAlyo,paNa tujane syo puHkha saalyoreve||3|| tAharUM to phuHkha dekhI neNe, paDI sAhAmI leheNAthI deNere // ve // meM jAeyuM tuM manAvIza mujane, paDayo ulaTo manAvavo tujnereve||4|| artha // he pakSI ! meM to tane nolA aMtaHkaraNathI bATalI vAta kahI temAM eTaluM badhuM :kha kema dhAraNa kare ? mane to patinA viyogarnu muHkha ayuM ce, paraMtu tane evaM zu sukha sATyA kare // 3 // mArI zrAMkhamAM tArUM suHkha dekhavAthI, ulaTuM mane to leNAthI devA jevU thara paDayuM be. huM to ema mAnatI hatI ke tuM mArA mananuM samAdhAna karIza, paraMtu Ato ulaTuM mAre tArA mananuM samAdhAna karavAno vakhata Avyo. 4 mujathI ghaNo tuM virahI dIse, zyo uHkha kaho sujagIzere // ve // kaDaM kukame akSara lakhI tAjA, huM buM caMdozrAjApurI raajaare|| ve||5|| meM to kozno sIdho na dIdho, paNa mAye kurkaTa muja kIdhore // ve0 // vihI guNAvalI navala sanehI, kahuM phuHkhanI vAtamIyu kehIre ||ve||6|| artha // mArA karatAM tuM ghaNoja virahanI vyathAvAlo dise ne. tethI te bAbatamAM tane zuM mukha nete he vahAlA kahe ? te sAMjalI kukaDAe zudha akSarothI jaNAvyu ke hu~ AnAnagarIno caMda nAmano rAjA lu // 5 // meM to kozno kAMpaNa guhno karyo nahoto, paraMtu mArI vimAtAe mane kukaDo banAvI dIdho . zrane tethI nirmala sneha dharanArI mArI guNAvalI strIno mAre viyoga zrayo be. duM duHkhanI keTalI vAta tane kaDaM! // 6 // te muja khaTake huM tasa khaTakuM, valI nATakIyA saMga maTakuM re // ve // ... kahAM pura kihAM ghara kahAM narakaraNI, kihAM rAjya kihAM te ghrnniireve||7|| tuja pati jeha thayo paradezI, tujane malaze suvizeSIre // ve // paNa muja vIcamIyA melA, te to kevalI jANe velAre // ve // 7 // artha // te mArA manamAM yAda zrAvyA kare ne ane hUM tenA manamA ramI rahyo bu. valI ahIM nATakI yAnI sAthe rakhaDyA karUM bu. ahA ! mAru zehera kyAM ! ghara kyAM! manuSyapaNAno vaijava kyAM! rAjya kyAM! ane mArI strI kyaaN!|| 7 // tAro pati je paradeza gayo ne teto tane tArI sAthe vizeSa samRddhi vAso prazne malaze. paraMtu amArA viyoganA melApa rUpI avasarane to mAtra kevala jJAnIja jANe . // // muja puHkha sarikho na duHkha tuja bA, kihAM kaMcana giri kihAM raave|| gharaNI mArI jagamAMhe puHkhaNI, tehathI asaMkhya guNI tuM sukhaNIre // ve // // tuM pati viNa kSaNamAM duHkha pAmI, to muja gharaNImAM zI khAmIre // ve // jogave je phuHkha mAdarI rANI, teha mAMhe tuM jAye taNANIre // ve // 10 // artha // mArAM mukha sarakhaM tArUM muHkha beja nahI. temAM to meruparvata zrane rAznA dANA jeTalo taphAvata be. mArI strIja jagatmAM du:khI . tenA karatAM tuM to asaMkhya gaNI sukhI ge||e|| tArA patinA viyoge For Personal and Private Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 tRtIya ullAsa. tuM eka kSaNavAramAM duHkha pAmI, paraMtu mArI strIne duHkhamAM kAMi khAmI be to tuM jo. mArI strI mArA viyoganuM je duHkha jogave be te duHkhanI pAse tArUM duHkha to kyAMi tapAi jAya. // 10 // kurkaTa vacane lIlAvatI darakhI, e to joDI milI bedu sarakhIre // 0 // manamAM tame duHkha caMdama ve dezo, ve helI rIddhi ramaNI te lade zore // ve0||11|| mana mAnyA tame mAhAre jAi, vidhinI jomI eD sagAire // ve0 // pAmo jo tame narapada pherI, to malajo muUne eka verIre // ve0 // 12 // artha // kuDAnAM vacano sAMjalI lIlAvatInuM mana zAMta thayuM ne vicArakA lAgI ke zrAMto bane sara - khI joDI malI. te kukaDAne kadevA lAgI ke he caMdarAja ! tame dave manamAM duHkha na dhAraNa karo. tame tamArI rI ne strI bane vehelA saMpAdana karazo // 11 // tame mArA mananA mAnelA jAi thayA bo. sagA vidhAtrA karI zrApIche. tame jyAre pharIthI manuSyapaNu pAmo tyAre ekavAra mane avasya malajo // 12 // je vicArya kayuM hoya tamane, te bakSajo gundo amane re // ve0 // re vIrA tuja AzA phalajo, valI velA zrAvIne malajore ||ve013 // mujane rakhe kSaNa eka visAro, meM to saphala karyo be janamAro re // ve0 // naTane soMpyo kurkaTa pATho, Avyo gehe maMtrI suta zrAbo re || ve // 14 // artha | vicArIpaNe je mArAthI tamane kedevAyuM hoya te mAro gunho mApha karazo. he jAi tamArI sarva zrAzA paripUrNa jo ane velA velA zrAvI mane malazojI // 13 // mane eka kSaNamAtra paNa mana - mAMthI julIjatA nahI. tamArAM darzanathI mAro janma saphala thayo be. yA pramANe vArttAlApa thayA pI aar naTarAja kukaDo pATho soMcyo eTale pradhAnano putra tene potAne ghera sahI salAmata zrAvyo. 14 dave naTa suTa ghaNA meDurathI, cAlyA teha potanapurIre // ve0 // deza aneka nagarIyuM anekA, jotAM ramatAM suvivekAre // ve0 // 15 // valI bahu nRpathakI lagatA vATe, te kurkaTa yatanane mATe re // ve0 // te naTa loka to mana jAvyA, ema vimala purIe zrAvyAre // ve0 // 16 // artha || have naTanuM tathA sunaTanuM maMDala ghaNAM harSasahita potanapurathI prayANa karI cAgala cAyuM. terja aneka dezo tathA nagarI jotAM tyAM viveka sahita ramato ramatAM valI prasaMga zrAvatAM, kurkaTa rAyanA jatana mATe ghaNAM rAjAnI sAthe rastAmAM laDatAM laDatAM anukrame lokonA manane AnaMda pamADatAM thakAM ekadA vimala purIe vI pahoMcyA. // / 15-16 // sia rAkhyo dato jidAM mAye, tihAM DerA karyA naTa rAyere // ve0 // zravAvIzamI trIje ullAse, kahI DhAla mohane suprakAzere // ve0 // 17 // // je sthale vimAtA vIramatIe khAMbo lAvIne rAkhyo hato teja sthale naTarAye taMbu tAlyA. utArA karyA. trIjA ullAsanI mohana vijayajIe suprakAzita zrAvIzamI DhAla kahI. // 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. ||dohaa|| teNe avasara kukame, dIga zrAhIgaNa // harakhIne nirakhI purI, pUrava prema pramANa // 1 // zhAM to labI premalA, nADe paraNI jeha // te nagarI eto kharI, nahI lava mAtra saMdeha // 2 // artha // eve samaye kukaDAe te nagarInA aiMdhANa ( nizAnI ) jotAMja harSavaMta zra pUrvanA premane smaraNamA khAvI nagarIne jovA maaNddii||1|| je nagarImA hu~ premalA lajIne jADe paraNyo teja AnagarI. evAtamAM mane jarApaNa saMdeha lAgato nathI. // 2 // huM ema je paMkhI thayo, eha purI parasAda // valI pharI zrAvyo zahAM, sahI to Tale viSAda // 3 // kihAM thAnA kihAM vimalapura, melo sugama na hoya // jIvataDA melAvamo, khalaM kahe sahu koya // 4 // artha // huM zrAja nagarInA pratApathI pakSI ayo buM. ane pharIthI jyAre ahIMthA zrAvavA prasaMga zrAvyo je tyAre mane khAtrI thAya ne ke have mAruM muHkha Talazeja // 3 // kyA AjApurI nagarI zrane kyAM vimalApurI, aDhAra so kozanuM aMtara jyAM, tyAM melApa thavo te kevI rIte sugama hoya? paraMtu, "jIvato nara janA pAme". e kahevata pramANe jIvatA bIe to melApa thaze. // 4 // zahAM mujane zrAvyA taNI, rahetI hoMza asaMkha // sahIto tehIja kAraNe, vidhi muja dIdhI paMkha // 5 // te upavanamAM naTa pramukha, rahyA karI thAcAra // have suNo sahu premalA, labIno adhikAra // 6 // artha // zrahIthA mane zrAvavAnI asaMkhyagaNI hoMzahatI ane teja kAraNane lIdhe mane kharUM lAge ne ke vidhAtrAe mane pAMkho ApI // 5 // naTa vigere sarva maMjhale te upavanamA potAno vizrAma gama karyo. have zrahIyA premalA lachInI sthitino adhikAra sAMjalazo. // 6 // sahIumAM beThI hatI, DAbI pharakI neNa // thara pramudita premalA, vade suraMgAMveNa // 7 // artha ||premlaa sahI potAnI sakhIunI sAthe beThI hatI tevAmAM tenI DAbI zrAMkha pharakavAthI te harSavaMta az mInAM vacano kahe . // 7 // // DhAla ze mii|| ||shraa De lAlanI // e deshii|| re sahi ziratAja, tanu ceSTAthI zrAja, zrA ne lAla hove kaMta melAvaDojI // sole varaze ujhAra, devI vacana anusAra, zrA ne lAla malato dise tAkamojI // 1 // paNa muja manamA eha, sahI rahe saMdeha, // shraa0|| kihAM piyu kihAM zrAjApurIjI // nahI saMdezo koya, kema ema melo hoya, ||shraa // khoTI kema hoze suriijii||2|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIya uvAsa. artha // he mArI vahAlI sakhI! Aje mArI DAbI AMkha pharake ne ane bIjI zarIranI evI nizAnI thAya ne ke mane mAro svAminAtha malaze. devInAM vacanane anusAre sola varase have mAro udhAra aze. tethI malavAno saMlava paNa lAge ne // 1 // paraMtu he beheno! mArA manamAM eja saMdeha rahyA kare ke mAro svAmi kyAM ane bAlAnagarI kyAM? Aja sudhI kAMDa paNa saMdezo nathI to evI rIte melApa te kema thAya? valI devI paNa khoTI hoya ema kema bane ? // 2 // devI vacana amogha, kahe sahu jananA ugha, thA0 tAsa jaNAze pttNtrojii|| mahAro prANAdhAra, ko koza hajAra, thA0 kema karInAMjaze zrAMtarojI // 3 // viraha sthiti paripAka, thayo dise arvAka, zrA0 zrAja jaroMso ehavojI // ehamA mIna na meSa,Aja kalyANa vizeSa,thAsahI muja piyu malyo sNjvejii|||| artha // sarve manuSyo kahe je ke devIna vacana hamezAM saphalaja thAyale. tethI have kharI hakIkata zuM ne te seheja jaNA Avaze. mAro prANAdhArato hajAra kozathI paNa vadhAre dUra ne to AvamuM moTuM aMtara te kevIrIte dUra thaze? // 3 // pehelAM kAMza viyoganI sthitino paripAka (aMta) thayo lAge tethIja mane mAro svAmi malaze evo naroso lAge je. have to mane lAge ne ke temAM kAMi paNa mInameSa nazrI. Aje mArUM vizeSa kaTyANa zravA rUpa mAro nAtha jarUra mane malavAno evo saMnava thAya // 4 // kahe tava sajanI ema, pAmI pUraNa prema, zrA0 tAruM kahyu hojyo kharuMjI // pIyarano je prema, nidyo jAye kema, zrA0 strIne vakSana sAsarujIM // 5 // caMda jisyo prANeza, anopama suMdara veza, zrA0 sahune kSaNa navi visrejii|| vahA lo malaze zrAya, e nahI niSphala thAya, zrA0 ema je nita tapa tuM karejI // 6 // artha // premalA khajInAM vacano sAMgalI saMpUrNa prema sahita sakhI kahevAlAgI ke he behena ! tamAru bolavu sAcuM pamjo. mAbApanA gharano prema kopaNa rIte vakhomavAjevo nathI. topaNa strIjAtine to sAsarAnuM gharaja bahu vahAluM lAge. // 5 // caMdarAjAnA jevo anupama ane suMdara svarUpa vAlo prANanAtha kevIrIte yAda na AvyAkare arthAt sahuko tene eka kSaNavAra paNa yAdalAvyA vinA raheja nahI. jene mATe tuM niraMtara tapazcaryA kare ne te tAro prANanAtha tane AvIne malazeja. e vAta niSphala thavAnIja nthii.||6|| huzzravadhi anaMta, kema vajI male na kaMta, // zrA0 // kAle laMbara paNa phalejI // hove karIra paTIra, tIra jihAM tihAMnIra, ||shraaaatem tuja vi raha nakAM TalejI // 7 // ehave teha vihaMga, beraMga suraMga, // shraa|| naTa AvyA darabAramAMjI // neTyo pravara nagarIza, ziva naTa ye zrA zIza, // thA // ravijema pratapo saMsAramAMjI // 7 // artha // have lAMbI mudata hatI teno paNa aMta Avyo. tethI tAro svAminAtha kema maTyA vinArahe ? kAla paripAka thatA jaMbaro paNa phale . keramAne paNa patra puSpa Avene zrane jyAM sarovara hoya tyAM pANI Ave ke to tAro viraha kema nahI. dUra thAya arthAt dUra ashej.||7|| evA avasaramA uttama For Personal and Private Use Only Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 217 raMgavAlA te pakSIne sAtha laIne harSa sahita nATakIyArja darabAramAM zrAvyA. nagarAdhirAjanuM, darzana thatAMja zivakumare evo AzIrvAda Ayo ke he rAjan Apano pratApa jagatamAM sUryanI jema tapajo. // 8 // nRpa tuja soraTha deza, vimala purI suvizeSa, // 0 // rahetI hoMza jovA taNI jI // pUrava puNya anusAra, dIge tuja dedAra, // 0 // Aja phalI zrAzA ghaNIjI // e // zrAjA nagarI eka dIvI ame viveka // 0 // dIThI vimalA purIjI // ema kahIvA Dhola, kATha kasI raMgarola, // zrA0 // mAMgI naTe cAturI jI // 10 // artha || he rAjan ! Apano soraTha deza jovAnI ne temAM paNa vimalapurIto vizeSapaNe jovAnI hoMza manamA ghaNI hatI, valI pUrva puNyanA pasAyathI Apa nAmadAranA Aje darzana thayAM tethI je mA kazA phalIbhUta thaI // e // zrame to uttama vivekavAlI eka AjAnagarI dIvI ke bIjI vimalApurI dIvI. evAM manohara vacano bolI Dhola bagADyo ane raMgajara kAnaDovAlI arthAt sAmagrI taiyAra karI naTe nATakanuM kAma zarU karyu. // 10 // kIdhI bhUmi pavitra, puMja kusuma suvicitra, // zra0 // te upara piMjara jI // sughaTa ghATa vikhyAta, jANIe suragiri jAta // 0 // e vo vaMza jo karyo jI // 11 // dorAtAsa samaMta, bAMdhyA kheMcI zra naMta // 0 // jANIe kiraNa dilaMdanAM jI // kIlaka rAte raMga, dharaNI lI abhaMga, // 0 // mAnIe koza araviMdanA jI // 12 // // prathamato bhUmi pavitra karI tenA upara citra vicitra suMdara puSpano Dhagalo karI te upara pAMjabi.pI suMdara, sArA ghATavAlo, jANe merUparvataja lAvIne khaDo karyo hoya evo vAMsa, nATaka karavAnI madhya bhUmimAM lAvIne jo karyo. // / 11 // te vAMsanI sAthe aneka moTA doraDA majabutarIte khene bAMdhyA, te jANe sUryanAM kiraNoja hoyanI evAM lAgatAM hatAM. te doraDA, rAtA raMganI bhUmi para nikalI ke evI rIte khIlAI ThagekI te khIlAI sAthe bAMdhyAM datAM. te jANe kamalanA mAMDA hoya evA disatA hatA // 12 // zivamAlA telIvAra, peherI savI zaNagAra, // zrA0 // vaMsa tale unI rahI jI // ke zamatA ke khaMti, ke niramamatA jaMti // 0 // ehathI anya upama nahIMjI // 13 // naTa kanyA naraveza, surIyuM ehano leza, // 0 // dekhI camakita hui sajA jI // rAjA mana saMdeha, kuNa be dhanyA eD, // zra0 pragaTI kahAMthI ravi prajA jI // 14 // // tatkAla zivamAlA sarva zRMgAra dhAraNa karI vAMsa nIce AvIne ubhI rahI. jANe sAkSAt za matA, kSamA ke nirmamatA khaDI hoya tevI disatI hatI. have ethI vadhArete zI upamA pIe arthAt bIjI ekapaNa tethI vadhAre upamA AApI zakAya tema nathI // 13 // zivabAlAe navo puruSano veza 28 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIya uhAsa. dhAraNa karavAthI, valI devAMganA paNa teNInIpAse rUpamAM kA nahIM, evI lAgavAthI, sarve salAjano Azcarya pAmIgayA. rAjAnA manamAM to evI zaMkA thaI ke AvI kanyAte konI haze? sAkSAt sUryanI pranA kyAMthI pragaTa th|| 14 // zivamAlA aviloka, nRpa makaradhvaja koka, // zrA0 // tAma teDAvI premalA jI // zrAvI pulakita aMga, beThI tAta ubaMga, // aa|| sakala kalA kula pesalA jI // 15 // he putrI kahe nUpa, e naTa sujaTa tha nupa, // A // e sahu thAnApurI hutA jI // nirakhatuM khela prazaMsa, mAM Dyo e vaMza, // zrA0 // ihAM caDhI khelaze naTa sutA jI // 16 // artha // zivabAlAne avalokana karatAMja, makaradhvaja rAjAe premalA khajIne tarataja bolAvI. te zrAvatAMja harSathI tenA romAMca khaDA thayA. pitAe potAnI pAse besAmI. te sarva kalAmAM atyaMta kuzala zrayelI hatI. // 15 // rAjAe kahyu ke dIkarI ! zrA naTanuM maMgala anupama be. taH sarve eka vakhata AlAnagarI gayA hatA. tejeno khela vakhANavA lAyaka be. zrA je vAMsa khamo ko tenA upara caDhIne zrA naTanI bAlA aneka khelo karI batAvaze. // 16 // vimala purI naranAra, AvyA nRpa darabAra, // zrA0 // naTa krImA jovA jaNI jI // nava vIza trIje ulhAsa, DhAla e prema pra kAza, // A0 // mohane nAkhI sohAmaNI jii||17|| zrartha // vimalapurInA manuSyo rAjAnA darabAramA naTanA sarva khelo jovAne zrAvyA. trIjA uvAsanI jaMgaNatrIzamI DhAla mohana vijayajIe ati mIThI kahI. // 17 // ||dohaa // zivamAlA vaMze caDhI, nAgarika dRg sAtha // beThI kubjAsana karI, karuNArupa sanAtha // 1 // vAlyAM yogAsana sakala, naTabAlA supradhAna // kIdhA nagarI lokane, ke sura citra samAna // 2 // artha // nagaranA lokonI dRSTI jenA uparajaje evI zivamAlA vAMsa upara caDhI. sanAtha ane sAkSAt dayArUpa evI te vAMsa upara kubjAsana karI beThI // 1 // te uttama naTa vAlAe yoganA sarve Asano vAMsa upara vATyAM, jethI nagaranA sarve lokone devanA citra samAna teNIe stabdha karI dIdhA. // 2 // Dhola DhamakIyA nUtale, tema naTa zabda uccAra // khela mocya tha tihI sarasa, kahetAM nAve pAra // 3 // dore dore navalagati, khele sutA atIva // yoni corAzI lakSamAM, jiNa vidha vicare jIva // 4 // artha // jamIna upara jema Dholo josanara vAgatA hatA tema naTopaNa josajara zabdoccAra karatA hatA. evIrIte atAM khelamA bahuja rasa jAmyo. jenuM varNana karatAM pAra Ave tema nathI // 3 // sthaMjanA dorA aneka hovAthI te darekanI upara zivamAlA navA navA khelo karatI hatI. jema corAzI lakSyonimAM jIva gati kare tevI rIte judA judA dora upara te gati karatI hatI. // 4 // For Personal and Private Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11e caMdarAjAno rAsa. khiNa eka vaMzAgre rahI, phire phera anupAta // jANe kevalIe racyu, e kevalI samudghAta // 5 // vaMzataNI rAmata ramI, zrAvI heThI bAla // upazamathI koi jANIe, paDyo prathama guNamAla // 6 // artha // kSaNavAra sthaMjanA Toca upara rahI, pharI tarataja cakra khevA rUpa gamanAgamana kriyA karatI hatI. jANe kevalIe kevalI samudghAta karavA mAMDyo hoya tevI racanA karatI hatI. // 5 // vAMsa uparathI ramata ramIne zivamAlA nIce utarI te jANe upazAMta moha nAmanA 11 mA guNasthAnakadhI paDato koza pehele guNasthAnake AvI jAya tenA jevU banyuM hatuM. // 6 // zivamAlA nija tAtathI, AvI nAmyo zravanIza // rajata hemamaNI vastrano, vUTyo ghana jema zza // 7 // artha // zivakumara naTe zivamAlAne sAthe laz rAjeMdrane namaskAra ko. te vakhate rAjAe tenA upara suvarNa, maNi, rughu ane vastrAdi aneka vastuno meghanI jema varasAda varasAvyoH // 7 // // DhAla 30 mii|| // uThage kAna komAmaNA e dezI // dItIjI ehave kukaDe, tehave premalA labI re // paraNI dharaNI ulakhI, nAcyo turaMga jema kachI re // 1 // zrAja suraMga vadhAmaNA, Aja te ulaTa aMgare // sole varase caMdane, thayo vanitA prasaMga re // shraa0||2|| artha // evA avasaramA kukaDAe premalA labIne dekhatAMja zrA mArI paraNelI strI ema ulakhI kADhI bhane ulakhatAMja kalI ghoDAnI jema nAcavA lAgyo. Aje uttama raMgajara vadhAmaNAM be. Aje haiyAmAM harSa samAto nathI. sole varase caMda rAjAne potAnI patnIno melApa thayo. // 1 // 2 // kuve kuvo navi male, rahyA acala khajAve re // paNa vIbaDIyA naramale, jeha sapada kahAve re // shraa||3|| sole varase ehano, huI mITa melAvo re // zuM karUM sarajyo paMkhIyo, nahIMto karata vadhAvo re // zrA0 // 4 // artha // eka kuvo bIjA kuvAnI sAthe baMne sthAvara svajAvanA hovAthI kadApi malI zake nahI. paraMtu eka bIjAthI viyoga pAmelA puruSo hAtha pagavAlA hovAthI temano melApa avAno saMjava // 3 // caMda rAjA ane premalA labIno sola varSe dRSTi melApa ayo. caMda kahe je ke zuM karuM ke hu~ pakSI sarajAyo buM. nahIM to zrA vakhate teNIne harSanI vadhAi karata. // 4 // koma divAlI jIvajo, mAyaDalI muja kerI re // na hota jo kIdho kukamo, kyAM e malato pherI re // shraa||5|| nanuM paNa ho jo javaM, jeNe sAthe rAkhyo rele hAM muja zrAvIyA,nita nita yaza muja jaakhyore||shraa06|| artha // caMda rAjA vicAre le ke mArI mAtA vIramatI koDa divAlI sudhI jIvajo, ke jenA pasAyathI hUM kukaDo na thayo hota to thA premalA khajIne pharIthI kevI rIte malI zakata // 5 // valI mane sAre Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zva tRtIya uhAsa. rAkhanArA thA naTonuM paNa kalyANa zrajo ke je mane sAthe laine ahI zrAvyA eTaluMja nahIM paNa je mArAM niraMtara yazogAna kare . // 6 // dItuM mukha puNyavaMta,, zrAja meM prAtanI velAre // mujane huzrA jehathI, vImIyAnA melAre // shraa|||| zrAja divasa nale jagamyo,nayaNe nArI dIThI re // pragaTyo aMkura saMyogano, virahArati have nIThI re // zrA0 // 7 // artha // meM paNa Aje prAtaHkAlamAM koi puNyavaMtanuM mukha dI lAge , ke jenA pasAyathI mArA vakhatanA viyoga zrayelAno melApa Aje thayo // 7 // Ajano divasa nalo raMga rasIyAmaNo sAMbo ugyo ke Aje premalA lacIne dIgI. have saMyoga thakAno aMkuro pragaTa thayo. valI virahanI pImA have nAza pAmavAnI. // 7 // jo muja saMgrahe premalA, naTa pAsethI le re ||maahraa manoratha to phale, thAe kAraja ke re // shraa||e|| thAzza have paMkhI TalI, pherIne nara rupe re // zivanaTa rAyanI putrikA, harakhe ehane jo soMpe re ||shraa0|| 10 // artha // jo premalA lacI mane naTanI pAsezrI mAgI lai potAnI pAse rAkhe to mArA sarva manoratha phalI nRta thAya ane keTalAMe kAryoM siddha zrAya // e|| A ziva naTanI putrI zivamAlA jo mane harSasahita A premalA lacIne sope to hu~ AzA rAkhaM ke mArUM padInuM svarUpa pharI jaz huM puruSa az jAuM. // 10 // premalA labIe ehave,joyuM piMjara sAmuM re // dIge manahara kukamo, naTa kare tAsa salAmuM re // aa||19|| pAmI acarija manamAM, jove nipaTa nihAlI re // kukaDanI paNa tehathI, lAgI dhyAnanI tAlI re // zrA0 // 15 // artha // eve avasare premalA labIe pAMjarAnI sanmukha joyuM to temAM manane haraNa karanAro kukaDo teNIe dIge, jene naTo vAraMvAra salAma karatA hatA // 11 // have premalA labI paNa kukaDAne jo Azcarya pAmatAM bahuja bArikIzrI tene nihAlIne juve . kukaDo paNa teNInI sAmeja dhyAnanI tAlI lagAvI rahyo be. // 1 // trIjA uvAsamAM behune, thayo nayaNano melo re // puNya pasAye saMpaje, pati premadA saMga nelo re // shraa||13|| puNya pasAye caMdane, malaze bahu zahAM kmlaare||bhulii kIrati vAdhaze,zazithI paNa ati vimalA re ||shraa014|| artha // A trIjA navAsamAM pati patnI baneno dRSTi melApa ayo. have puNyanA pasAyazrIja te strI jatArano paraspara bhelApa zraze // 13 // kavi kahe je ke have caMda rAjAne ahIMyAM tenA puNyanA pasAyathI aneka prakAranI lakSmI saMpAdana thaze. valI caMDamAMthI vizeSa ujvala evI tenI yazaH kIrti vadhaze. // 1 // suvilAsI SaT tarkanA, zrI vijayasena sUrIza re||vaack kIrti vijayavaru, tAsa ziSya sujagIza re||shraa||15|| tAsa ziSya kavizekharU,zrI mAna vijaya budheza re // tasa pada sevaka kavivaru,zrI rUpavijaya AzeSa re ||shraa016|| For Personal and Private Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 221 artha // have kavirAja potAnI guru paraMparA varNave . u e darzananA pAragAmI evA zrI vijayasena sUrIzvara yA ane temanA uttama kIrtivaMta evA ziSya upAdhyAya zrI kIrtivijayajI zrayA // 15 // zrI kIrtivijayajInA ziSya, kavine viSe zekhara samAna, mahA paMDita zrI mAnavijayajI zrayA; ane temanA caraNa kamalanA sevaka kavivara zrI rUpavijayajI zrayA. // 16 // tasa pada paMkaja madhukare,mohana kahe suvilAsa re|| e trIze DhAle karI, racyo tRtIya ulhAsa re // zrA0 // 17 // zrAgala caMda nariMdano, be mIge adhikAra re // varNa vizuMDe jehavo, caMda caritra makAra re ||shraa0 // 1 // artha // te zrI rUpavijayajInAM caraNa kamalane viSe tramara samAna zrI mohanavijayajIe trIjA jamA sanI racanA karI, jamAM trIza DhAla uttamavilAsavAlI kahI // 17 // Agala upara caMda rAjAno bahu mIge adhikAra . tenuM varNana jema caMda caritrane viSe kareluM tevIja rIte hu~ paNa karIza. // 17 // // iti zrImohana vijayaviracitecaMdacaritre prAkRtaprabaMdhe premalAlabIjIvanarUpA caMdakurkaTajananAmikA zivamAlAyAH kurkaTa pradAnasaMjhikA premalA milanarUpA zrAnizcatasRniH ___ kalAjissamarthoyaM tRtIyollAsaH // // iti zrI caMdarAjAnA rAsano trIjo udAsa smaapt.|| ||ath caturthollAsa prAracyate // ||dohaa|| praNamuM vIrajINaMda paya, kevala tabaka nidhAna // jasa anujavathI saMpaje, zuddha sudhAnuSThAna // 1 // yoga yugati sASTAMganI, jehathI saMgati hoya // yoga mArganI agama gati, samaje viralo koya // 2 // artha // zrI kevala jJAnanA nidhAna evA zrI vIra paramAtmAnA caraNone namaskAra karuM vaM. je namaskAranA anujavathI javya jIvane zuddha amRta kriyAnI prApti thAya // 1 // aSTAMga yoganI samajapaNa jenA pasAyabIja thAya be. yoga mArganI samajaNa bahuja kaThina ne. koi viralAja te mArgane samaje . // 2 // bAhya kriyA kaSTAtmikA, nava sukha jananI ema // paNa aMtara kiyA thakI,cidAnaMdane prema // 3 // bAhya parigraha tyAgathI, nirmala na thayo koya // jema viSadhara kaMcukI taje,nija nirviSa navi hoya // 4 // artha // je je bAhya kriyA le te sarve zrAtmAne kaSTa ApanArI ke ane mAtra java saMbaMdhI sukhaneja prApta karAvanArI je. paraMtu aMtara kriyA kI to cidAnaMda svarUpano prema pragaTa zrAya re // 3 // mAtra bAhya parigrahano tyAga karavAthI koi paNa potAnA AtmAne nirmala karI zakato nathI. jema sarpa mAtra kAMcalIno tyAga karavAzrI pote viSa vagarano az zakato nazrI tema. // 4 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 caturtha ullAsa. rahe cetana nija jAvamAM, teha alokika jeda // udara jaraNa hita kaSTate, kevala mithyA kheda // 5 // je zruta akSara ulave, kare kumati mati jora // jJAnI to tehane gaNe, karIne jinamata cora // 6 // chAne peTa // AtmA je potAnA svabhAvamAMja ramaNatA kare te alokika ( lokottara ) svarUpa samajavu. ravAne mATeja je kaSTa kriyA karavI te to mAtra mithyA kleza utpanna karavA jevuM be // 5 // je kumati potAnI buddhinA balathI zruta siddhAMtanI eka paNa akSara Thelave tene jJAnI puruSa to jina matano cora gaNe be. // 6 // ANa akhaMDita jina taNI, jeha aMjali, e java pArAvAra // 7 // dhare naranAra // thAye tehane bAhya khela khelI karI, khele aMtara khela // tehane caMda nariMda jema, pasare sukRta vela // 8 // artha // strI puruSo jinezvara jagavAnanI zrajJAne zrakhaMrupaNe dhAraNa kare be, tene yA navarUpI samudra aMjali samAna tha jAya be // 7 // je bAhya kriyAne karatAM thakAM aMtarakriyAne paNa sAthe karyA kare be, tene caMda rAjAnI jema sukRta rUpI vela vistAra pAmI anupama phala male be. // 8 // cotho caMda caritrano, nisuNo javi ullAsa // thayo sakaSAya rasAlaphala, ehanI lahI mIThAza // e // jehavo cotho dharma be, jevo cotho dhyAna // tema cothA ullAsamAM, be zivadAi jJAna // 10 // // he vya jano ! caMda rAjAnA caritrano cotho ullAsa have sAMjalo. ema jAse ve ke enI mIThAzanI pAse rasavAlA AmravRnAM phalonI mIThAza paNa kaSAyalI thai gai || e || jevo cotho mohapuruSArtha vA jAva dharma be, jevuM cothuM zukla dhyAna be tevuMja yA cothA ullAsamAM mone ApanAeM jJAna be 10 naTa nRpa dAne harakhIyo, harakhyo tema vihaMga // ve gala zrotA suNo, uttama kathA prasaMga // 11 // // jema rAjAnA dAnathI zivakumara naTa harSa pAmyo, temaja pakSI paNa harSa pAmyo. he zrotAjano ! have uttama kathAnuM varNana dhyAna daine sAMjalo. // 11 // Jain Educationa International // DhAla 1 lI // || lohAra jAyo dI karo || lohArI ho // e dezI // zivapura patinI cAgale, sojAgI he // gAye mahA zrAkhyAnake, lAla sojAgI he // tRNa grAsI pare sAMjale, // so0 // puravAsI dei kAnake // lA0 // 1 // dekhI piMjara carija dhare, sonRpati sutA valI nUpake // lA0 // behune hRdaya yAvI vasyo, so0 nakha ti anupake lA0 // 2 // For Personal and Private Use Only Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 223 caMdarAjAno rAsa. artha // tyAra panI ziva kumara naTe rAjAnI pAse suMdara AkhyAna gAvAne zaraM karyu. je AkhyAnane nagaravAsI jano kAna daine mRgalAunI jema sAMjale // 1 // pAMjarAne dekhIne rAjA ane rAjaputro bane Azcarya pAmyA. te banenA hRdayamAM te anupama padI ramI rghu.||2|| sAhamI thakSa vimalApurI, // so // paMkhIthI laya lInake // lA kahe sahu naTa zrAvyA jale, so|| nirakhyo je vihaMga pravINa ke laa||3|| naTa pAsethI naravare, // so0 // piMjara lIdho samIpake // lA // tAma hRdaya premalA taNe, // so // pragaTyo prema pradIpake // lA // 4 // artha // valI vimalApurInA sarva lokopaNa pahIne jovAmAM lIna zrai gayA. te bolavA lAgyA ke zrA sarva naTo jale AvyA ke jethI Aq pravINa padI jovAmAM AvyuM // 3 // zivakumara naTanI pAsethI rAjAe pAMjarUM potAnI pAse jovA lIdhuM eTale premalAnA aMtaHkaraNamAM premano pradIpa pragaTa ayo.||4|| kukkaTa paNa sanmukha juve, // so0 // dRSTithI dRSTi milAyake // laa|| hema piMjara rahyo ja paDayo, // so ||premne piMjara jAyake // laa||5|| hRdaya so kAle caMcathI, // so|| vihaMgama vArovArake // laa|| rehevA premalA kAraNe, // so // jANIe race zrAgArake // lA // 6 // artha // kukaTarAya paNa teNInA sanmukha jovA lAgyA ane arasaparasa dRSTi melApa thayo, eTale suva. NanA pAMjarAmA rahelo jIvaDo premanA pAMjarAmAM jazne coTayo // 5 // premalA labInA aMtaHkaraNanI sAthe pakSI vAraMvAra cAMca lagADato hato, evA hetuzrIke jANe premalAnI sA rehevAne aMdara nivAsa karato hoynii.||6|| kSaNa mAMhi prIti vaze thakSa, // so // paMkhI phulAve paMkhake // lA // jANIe hita mahIrUha taNA, so|| ulasita patra asNkhkelaa|||| dekhI ceSTA premanI, // so // premalA thAe sanAthake // lA // soMpyu sanA mAMhi gopavI, // so0 // nija mana paMkhIne hAthake // laa||7|| artha // valI kSaNamAM prItine AdhIna avAzrI padI potAnI pAMkho phUlAve . te jANe hetarUpI pRthvI uparanA vRkSanA asaMkhya pAMdaDA navapakSava zrayA hoyanI // 7 // premalA lacI paNa pakSInI sarve premanI ceSTA dekhIne pote sanAtha az ema mAnavA lAgI ane teNIe sajAmAM gupta rIte potArnu mana pakSIne kabaje soNpyu.||7|| naTane pADo pAMjaro, // so0 // nUpe dIdho tAmake // laa0|| besADyo naTa rAyane, // so|| nija pAse guNa dhAmake // laa0|| e|| puDhe nUpati tehane, // so0 // kuTano adhikAra ke // lA0 // kara joDI naTavara kahe, // so // kahuM nisuNo vasu dhArake // laa0|| 10 // For Personal and Private Use Only Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 caturtha udAsa. artha // pachI rAjAe naTane te pAMjarUM pAbu zrApyu; ane zivakumara naTa je guNaveM sthAnakaja ne tene potAnI pAse besADyo / e|| rAjAe zivakumarane kukaDA saMbaMdhI sarva vRttAMta pustAM, te naTarAye be hAtha joDI kahyu ke he rAjan ! tenuM vRttAMta A pramANe be. // 10 // zhAMthI koza aThArase, // so0 // nagarI thAnApurI ekake // laa0|| caMda nRpati tihAM naravarU, // so|| guNa tAsa anekake // laa||11|| tAsa vimAte tehane, // so0 // rAkhyo ne gopavI gehake // lA0 // zrame pragaTa nirakhyo nahI, // so0 // hoza rahI mana ehake // lA // 15 // artha // vimalApurIthI avAraso kozane aMtare AjApurI nAmanI eka nagarI je. tyAM aneka guNa saM. yukta caMda nAmano nara zreSTha rAjA // 11 // tenI uramAna mAe tene gupta rIte gharamA rAkhyo be. ame tene pratyakSa dIgo nazrI. joke abhane tene pratyakSa jovAnI hoMza ghaNIja mananAM rahI . // 12 // karatAM rAjya diThI tihAM, // so // vIramatI mahArAyake // lA0 // tihAM jaz zrame nATaka kayuM, // so // tUra sanUra vajAyake ||laa||13|| tAsa vadhU de guNAvalI, // so // tehano e paMkhI nUpake // lA // rANI upara vaTa tha eNe, // so // dIdhuM dAna anUpake // lA // 14 // artha // ame tyAM vIramatI mahArANIne rAjya karatI dII. tenI pAse jai harSa sahita vAjiMtro vAgate ame nATaka karyu // 13 // te vIramatIne guNAvalI nAmanI dIkarAnI vahu . he rAjan ! tenuM A padI je. zrA padIe rANInI uparavaTa az amane anupama dAna dIdhuM je. // 15 // vIramatI haNatI hutI, // so0 // loke boDAvyo ehake // lA // muja putrIne paMkhIe, // so // samajAvI sasanehake // lA // 15 // zrame paNa vIramatI kane, // so0 // lIdho e paMkhI pasAyake // lA // senA savitre ehanI, // so|| ame mAnyo karI rAyake // lA // 16 // artha // A pakSIne vIramatI mArI nAMkhatI hatI, paraMtu lokoe tene jageDAvyo be. tyAra bAda A zivamAlAne padIe sneha pUrvaka potAnI hakIkata samajAvI // 15 // zrame paNa vIramatInI pAsethI A pakSIne nATaka dekhADyAnA inAma tarIke lIdhuM A sarva sainya tenuM . valI ame tene amAro rAjA ne ema mAnyo be. // 16 // saha ame sevaka ehanA, // so0 // aho soraTha mahIpAlake // laa|| pehelI cothA usAsanI, // so0 // mohane patnaNI DhAlake // lA // 17 // artha // aho soraTha mahIpati ! ame sarve tenA sevaka bIe. yA pramANe cothA ullAsanI pehelI DhAla mohana vijayajI e kahI. // 17 // For Personal and Private Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. // dohaa|| eha vihaMga rAjA grahI, zrAjApurathI svAma // ghaNe heje cAkhyA ame, deza videze tAma // 1 // ema karatAM varase nave, AvyA tuma darabAra // saMdepe tamane kahyo, paMkhIpati adhikAra // 2 // artha ||shraa pakSIrAjane grahaNa karI he rAjan! ame AnApurIzrI bahu harSa sahita prayANa karyuH ane deza paradeza karavA lAgyA ||1||e pramANe pharatA pharatAM nava varase tamArA darabAramA AvyA. A saMdepathI te pakSI rAjano vRttAMta Apane vidIta ko. // 2 // makaradhvaja suprasanna thayo, pAmyo caMda udaMta // tema harakhI ati premalA, nAma suNIne kaMta // 3 // kayauM ghaNo vimalesare, kurkaTa upara prema // paNa nRpacaMda na ulakhyo, paMkhI veze ema // 4 // artha // makaradhvaja rAjA caMda rAjAno vRttAMta sAMjalI bahuja khuzI thayo. tevIja rIte premalAlabI paNa patinuM nAma sAMjalI harSavaMta thai // 3 // pajI vimalezvaramakaradhvaja rAjAe kukamA upara atyaMta sneha dhAraNa karyo; paraMtu pakSI veze hovAthI A caMdarAjA ne ema ulakhI zakayo nahIM. // 4 // naTa narapatine vinave, tuja caraNe mahIpAla // rahIye pAvasarUtu zahAM, jo anumati suvizAla // 5 // raho sukhe nUpati kahe, karazuM goSTi sadaiva // tumathI valI kurkaTa thakI, prema viluko jIva // 6 // artha // panI zivakumara naTe rAjAne vinaMti karIke he rAjan! ApanI pavitra AjJA hoya to varasA RtumAM ApanI bAyAmAMja ame rahIye // 5 // makaradhvaja rAjAe kahyu ke he ziva kumara ! tame sukhethI raho. tamArI sAthe niraMtara goSTI karazuM. kAraNake tamArI sAthe ane kukaDAnI sAthe zramAro prema saMbaMdha thayo .. // 6 // nRpa Adeze nagaramAM, rahyA naTa leza zrAvAsa // gIta gAna nita prati kare, te naTa kurkaTa pAsa // 7 // artha // rAjAno hukama lai naTo nagaramAM AvAsa lai rahyA. teDha niraMtara kurkaTa rAyanI pAse mujaro kare . // 7 // // DhAla jii|| // sAhelamIre zrAja dharA huzro dhuMdhalo ho lAla // e dezI // eka dina premalAne kaheho lAla, tAta teDI zrAsanna mana mohanA re // tAharUM kahuM huM na mAnato ho lAla, paNa have mAnyuM muja mnnaamaa|| karma kare te na kare koza ho lAla, sukha uHkha karma pramANa // ma0 // kartA karma kahyo kharo ho lAla, dhana dhana zrI jina jANa ||mnnaak||2|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 caturtha udAsa. artha // makaradhvaja rAjA eka divasa premalA lahIne potAnI pAse bolAvI kahevA lAgyo ke he putrI ! tArUM bolatuM huM sAcuM mAnato nahoto, paraMtu have mane tArI bolelI vAta sAcI be, evI khAtrI aI je. karma je kare te bIjuM kopaNa karavAne zaktivAna nathI. sukhake muHkha sarve karmAdhIna. jinezvara lagavAne karmane kartA je kahyo te vAta satya be. te sUrya samAna jinarAjane dhanya , dhanya be. // 1 // 2 // va tuja pati vegalo ho lAla, meloto lekhane hAtha // ma // kahe to zrapAvaM kukamo ho lAla, je je naTanI sAtha // ma0 // ka0 // 3 // AlA DhuMbe ehane ho lAla, thAze divasa vyatIta // ma0 // jorana ko daivathI ho lAla, je jagagati viparIta // ma0 // ka0 // 4 // artha // he putrI! tAro pati ahIMthI ghaNA dara ve. teno melApa thavo te to karmAdhIna je. paraMtu tuM kahe to zrA naTonI sAthe je kukamobe te tane apA. ||3||e padInI sAthe AlAva~bo thavAthI tArA divaso vyatItayaze. vidhAnAnI sAthe koInuM jora cAlatuM nathI. valI haju daiva pratikula // 4 // tAtane vacane premalA ho lAla, mAMDyo haTha darabAra // ma0 // zrAve jo e kukaDo ho lAla, lekhe muja avatAra // ma // kam // 5 // piyunA gharano e paMkhI ho lAla, e muja jIva samAna // ma0 // rAkhavo e zrAdara karI ho lAla, paMkhI atithi pradhAna // ma0 // ka0 // 6 // artha // pitAnAM AvAM vacanothI premalAe paNa AgrahathI kaDaM ke he pitAjI! jo e kukaDo mane male toja mAro avatAra lekhene, nahIMto phogaTa samaju vaM. // 5 // mArA svAmInA gharano e padI ne, tethI mane e mArA prANa samAna vahAlo . e pahI uttama atithi hovAthI mAre tene bahu sanmAna pUrvaka rAkhavo be.6 tAte sUtA vacane jale ho lAla, mukyo ziva naTa pAsa ||m // aradhe vacane naTa Aviyo ho lAla, praNamyo naTa suvilaas|m0||k0||7|| kema saMjAryoM muja jaNIho lAla, dIje kAraja koya // ma // nUdhava tava zivane kahe ho lAla, sAdare sanmukha joya // ma // kam // 7 // artha // makaradhvaja rAjAe premalAnAM mIga vacanothI ziva naTarAyane temavA mokaTyo. tepaNa aradhe vacane AvIne premapUrvaka rAjAne praNAma karato havo. // 7 // zivakumara naTe AvIne kaDaM ke he mahArAja ! zrA sevakane yAda karavA kema tasdI dIdhI, sevaka sarakhaM kAma pharamAvo. rAjAe bahu mAna pUrvaka tenI sAmuM jo kahyu ke // 7 // je tuma pAse ne paMkhIyo ho lAla, premalA labIno eha // ma // sAsa riyo thAye kharo ho lAla, vAta asaMnava eda // ma // ka0 // e|| sole varase caMdano ho lAla, lahyo tumathI ullekha // ma0 // jANI pa tinA gehano ho lAla, putrIne vhAlo eSa // ma // ka0 // 10 // For Personal and Private Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 127 artha // je tamArI pAse pakSI ne te premalA salIno khare kharo sAsarI pAyaje. jo ke e vAta kozka rIte asaMlavita lAge . // e|| paraMtu solavarase caMdarAjAno hevAla tamArAthI amArA jANavAmAM zrAvyo ane zrA pakSI caMdarAjAnA gharano je evaM premalA salInA jANavAmAM AvavAthI te teNIne bahuja vahAlo lAge ne.|| 10 // zrApojo amane tume ho lAla, to hoye tanujA prasanna // ma // pADa tamAro mAnazuM ho lAla, bo tume puruSa ratanna // ma0 // ka0 // 11 // eha vAta ghaNI jalI ho lAla, zrApo jo thara raliyAta // m0|| tu mathI ko joro nathI ho lAla, lAkha vAte eka vAta // mkaar|| artha // jo te pakSI tame zramane Apo to A mArI putrI bahuja khuzI pAya. tethI ame tamAro moTo upakAra mAnazuM. tame paNa puruSa ratnanage. // 11 // tame jo khuzI azne e pakSI amane Apo to amAre to bahuja sArUM thAya. kAMI amArUM tamArI upara jora nazrI. lAkha vAtano sAra kahIe bIe ke Apo to kRpA. // 12 // nisuNI naTa nRpane kade lAla, e zrama kurkaTarAya // ma // e tana mana dhana zramataNo ho lAla, meM e kema devAya // m|| kA // 13 // kahoto paMkhIne jaI vinavU ho lAla, paMkhIjo rAjI hoya // ma // to tamane zrApuM pranu ho lAla, ajara karUM nahI koya // m0||k0 // 14 // artha // rAjAnI vAta sAMjalI naTarAye kayuke he mahArAja! e kukaDo amAro rAjA je. sArAMza ke te amArUM tana mana ane dhana ne tethI mArAthI ene kema ApI zakAya? // 13 // paraMtu Apa sAjhA karo to pakSIne jazne vinaMti karUM ane te jo zrAvavAne rAjI hoya to he mahArAja! sukhethI Apane A. huM pote kAMpaNa Agraha karIza nahI. // 14 // naTa zrAvyo kurkaTakane ho lAla, kahyo savi nUpa vicAra // ma0 // ha rakhyo paMkhI sAMjalIho lAla, vuvyo amI jaladhAra ||m ||k0 // 15 // e pura e nRpa e triyA ho lAla, eha catura nara nAra // ma0 // puNya saMyoge pAmIe ho lAla, melo ehavo saMsAra // ma // ka0 // 16 // artha // panI naTarAya kurkaTarAyanIpAse Avyo, ane rAjAe kahelo sarva vRttAMta tene kahyo. te sAMjalI kukaDo bahaja harSapAmyo. tenI aAMkhamAMthI harSAmatanI dhArA thaa.||15||shraa nagara, zrA rAjA ane zrA strI, temaja nagaranAM catura strI puruSo, e sarve jotAM jo puNyano saMyoga hoya toja saMsAramA zrAvo melApa thavAno saMlava . // 16 // Ape jo naTa muja jaNI ho lAla, to hove raMga rasAla // ma // mo hane cothA usAsanI ho lAla, varNavI bIjI DhAla // ma // ka0 // 17 // artha // jo zrA naTarAya mane premalA sabbIne soMpe to bahuja raMgarasiyAmANAM pAya, cothA ullAsaneviSe bIjI DhAkha mohanavijayajIe khii.|| 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zzana caturtha udAsa. // dohaa|| tava zivaputrI vinave, kurkaTa cala citta dekha ||mujthii niramohI thayA, svAmI keNa vizeSa // 1 // cAkarIe cUkI nahI, rAkhyA karIne prANa // khAmI na kara ko dizA, jAve jANa majANa // 2 // artha // kukaDAnuM citta calAyamAna zratuM joine zivamAlA tene vinaMti karavA lAgI ke he nAtha! evaM zuM vizeSa ayuM ke Ape amArA uparathI rAga tajI dIdho ? // 1 // he nAtha! huM cAkarI karavAmAM cUkI nathI eTajhuMja nahIM paNa mArA prANa karIne rAkhyA . valI jANe ke ajANe koipaNa bAbatamAM khAmIpaDavA dIdhI nathI. // 2 // bogAlA tuma kAraNe, muhavyA ghaNA nareza // huM mAthe le pharI, piMjara deza videza // 3 // eka ghamInI prItamI, pAle uttama loka // varasa navano nehalo, kSaNamA nakaro phoka // 4 // artha // he bogAlA ! Apane mATe meM ghaNA narapatiyone paNa uhavyA be. valI Apane mArA mastaka upara dhAraNa karI deza paradeza hu~ pharelI bu. // 3 // je uttama prANI hoya te to eka ghaDIlara prIti thai hoya teno paNa nirvAha kare ye to tamArI ane amArI to nava varSanI prItile. tene eka dANamAM kema toDI nAMkhoge // 4 // re paMkhI kahe tuma taNe, vIramatInI pAsa // mAMgI lodhA naNI, kema have karo nirAsa // 5 // sudha dekhAmIne prathama, kAM de khADo DAMga // mArI ulagano tame, kayAre vAlazo khAMga // 6 // artha // he pakSIrAja! ApanAja kahevAzrI vIramatInI pAsethI Apane mAMgI lIdhAto have mane Apa kema nirAza karoge? // 5 // prathama Ape amane dudha dekhADayuM ane have amane DAMga batAvoge, to bIjeM to kAInahI paraMtu mArI ApanA paratvenI sevAno badalo A dAsIne kyAre zrApazo // 6 // keNe tamane jolavyA, thayA jeha nisaneha / pehelo potAnI karI, yo bo kA have beha // 7 // artha // Apane koNe nolavI dIdhA ke jeyI amArA upara AvA sneha rahita tha gayA. prathamato potAnIbo ema kardA ane have judAro zAmATe karoge. // 7 // // DhAla 3 jii|| // karelaNAM ghamIde re // dezI // bolyo kurkaTa rAjoyo re, naTavadhU nisuNo vAtAe saujanya guNa tAharA, sAMjaraze dinarAta // vibudha jananI prItaDI re, khaTake khiNa khiNa citta // dise jagarI taDI re, edamA nizcala citta // 1 // me tuja eka ghamI taNo, uziMgaNa na thvaay||shraavii likhANA je hIye, te kema visaryA jaay||vi||2|| For Personal and Private Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. ze artha // panI kurkaTarAya boTayoke he zivamAlA mArIvAta dhyAnamA hyo. tamArA saujanyatA Adije guNoDe te to mane rAta divasa sAMnA karaze. je DAhyA manuSyanI prItine te to kSaNe kSaNe aMtaramA khaTakyA kare . mArUM mana to nizcalaja ne. valI jagatnI rItipaNa evIja be. // 1 // tArI eka ghaDInI cAkarIno paNa mArAthI napagAra nulAya tema nathI. je mArA aMta:karaNamAM kotarAyela te te kevI rIte tulA javAze. // 2 // kahI dekhADe kisyuM, kIdhAje upagAra // te huM zuM nathI jANato, karIye biyezera thAhAra // vi0 // 3 // neha navala nava varasano, tyajatAM dohilo hoya // paNa koznA haimA taNI, samaje nahIM gati koya // vi0 // 4 // artha // teM je upagAro karyAne te zuM joine mane kahI batAvene. tuM ema jANe ke hu~ e kAMi jANato nathI. zera thAhAra karato hoya te sahu koi jANe // 3 // tAro navavarasano mIge sneha geDatAM ghaNuMja muHkha lAge, paraMtu bIjAnA aMtaHkaraNanI vAtane anya bIjo ko kevI rIte jANI zake ? // 5 // saMga salUNo tAharo, mUke te matihINa // kAja vizeSe bAMDatA, navi uhavA pravINa // vi0|| 5 // eha nagaranA rAyanI, putrI guNavaMta // naTakanye huM aihano, kahu~ tujane DhuM kaMta // vi0 // 6 // artha // tamArI sobata bahuja uttama ne ane je mUrkha hoya teja tene geDIde. paraMtu kAI kAma pavAthI te gemavo paDe. tethI he caturA! tuM muHkha dharIza nahIM // 5 // paraMtu have tane kahuM buM ke A nagaranA rAjAnI je kanyA ne te bahuja guNavaMta . he zivamAlA! huM tenoja pativaM. // 6 // bAtIpaNa phATI pame, kahetAM dhUrathIvAta // e mATe paMkhI kayoM, mujane jeha vimAta // vi0 // 7 // praju tadAruM karajo nahu~, mujane bogAvyo jeha // zrANyo hAM vimalApurI, melo kIdho eha // vi0 // 7 // artha // te saMbaMdhI prathamathI vAta kahetAM to mArI gatIpaNa cirA jAya tema . Aja kAraNathI vIramatIe mane pakSI banAvyo . // 7 // tArUM paNa pranu kalyANa karajo ke teM mane teNInA kabajAmAMthI geDAvI ahIM vimalapurI zrANyo ane A melApa karAvyo // 7 // lalacANuM mana mAdarUM, yahAM redevAnuM teNa // tuM rAjI hoyato rahuM, tuja muja vacana viseNa // vi0 // e|| jo nahI soMpe ehane, to mAharo zyo jora // bakarI kAna dhaNIvasu, tujathI na thAlaM ktthor|| vi0||10|| artha // teja karaNathI ahIM rehevAne mATe mArUM mana lalacAyuM be. paraMtu eTalI sarata ne ke tuM jo rAjI hoto hu~ rahuM. mArA ane tArA vicAramA jinnatA avI najoie arthAt tArUM vacana mAre pramANa // e|| valI jo tuM mane teNIne soMpIza nahIM to temAM mArUM joranathI. dRSTAMtake bakarIno kAna dhaNIne AdhIna. hu~ tArAthI kadApi kagera avAno nthii.||10|| For Personal and Private Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 caturtha ullAsa. suNI vacana paMkhI taNAM, thai naTavI dilagIra // bUTyo behuM nayAM thakI, duHkha nisuNIne nIra // vi0 // 11 // kahe bAlA kara joDIne, re khAjA dharaNI // Aja e jANI vAtaDI, dave tuma ciMtyuM karIza // vi0 // 12 // // pakSInAM vacano sAMjalI zivamAlA dilagIra thai gai kAne tenA duHkhanI vAta sAMjalatAM tenA bane netromAthI sunI dhAra cAlI // 11 // zivamAlA behAtha joDI kahevA lAgI ke he zrAjA nagarInA svAmi ! je tamArI yA vAta jANI tethI tame je mane kahezo te huM karIza. // 12 // jalI thai muja cAkarI, lekhe zrAvI zrAja // paraNI dharaNIthI malyA, rAjya karo mahArAja || vi0 // 13 // ehave putrI Ahe, paMkhI grahaNa nimitta // naTapAse zrAvyo vahI, bhUpati prasanna citta // vi0 // 14 // artha // he mahArAja ! Aja sudhI ApanI je zrame cAkarI karI te je lekhe zrAvI. kAraNa ke pa ApanI paraNelI strIne mahayA. have Apa sukhezrI rAjabhoga jogavo // 13 // evA avasaramAM putrInA AgrahathI makaradhvaja rAjA te pakSIne levAne mATe zivakumara naTanI pAse Avyo. rAjA cittamAM bahuja prasanna hato. // 14 // dIdho Adara ziva naTe, makaradhvajane anaMta // jAkhyo bhUpe tehane . nija putrI virataMta // vi0 // 15 // Apo jo e kukaDo, thAuM merU samAna // jANIza muja putrI jaNI, dIdhuM jIvita dAna // vi0 // 16 // artha // zivakumara naTe makaradhvaja rAjAne bahuja cAdara satkAra karyo, eTale rAjAe tene potAnI putrI sarva vRttAMta kahI jalAgyo // 15 // jo tame mane yA kukamAne zrApadyo to huM merUparvata samAna thai jAuM, valI ema paNa jANIzake tame mArI putrIne jIvita dAna zrApyaM // 16 // mAnIza pAma tumArako, jihAM lagI tArakamAla // mohane cothA ullAsanI, jAkhI e trIjI DhAla ||vi0 // 17 // // valI jyAM sudhI yA tArA maMDala ne tyAM sudhI huM tamAro upakAra mAnIza. modana vijayajI mahArAje cothA ullAsanI trIjI DhAla kahI // 17 // // dohA // zivanaTa nRpane vinave, nagaNo eha vihaMga // zrama mana khajAno dhaNI, eha ne pragaTa ajaMga // 1 // detAM mana vedetuM nathI, tumane nAna kahA // hAM vAgha tema uhAM nadI, teha banyo be nyAya // 2 // artha // have zivakumara naTa kahe be ke de rAjan ! yA pakSIne tame pakSI jAezo nahI. amArA manamAM to khAtrI ke tejAnagarIno svAmija be // 1 // te pakSIne zrapatAM paraMtu Apane nA kahevAtI nathI. amAre to eka bAju e vAgha ne bIjI khalo banyo be // 2 // mArUM mana kabula karatuM nathI. bAjue jarapUra nadI evo dA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 231 zivamAlA nRpane kahe, e mATe bahu deza // kidhA vairI sAhivA, karIne komI kaleza // 3 // paNa meM putrI tuma taNI, karI sakhI dita ANa // tethI detAM ehane, na karUM tANA tANa // 4 // artha // valI zivamAlAe rAjAne kahyu ke e pakSIne mATeja ame aneka dezanA rAjAuMnI sAthe khaDAi ukarI vera bAMdhyA meM // 3 // paraMtu tamArI putrInI sAthe mAre heta avAzrI meM tene mArI behenapaNI karI ne tethI tamArI putrIne ApatAM mane kAM kheMcatANa nathI. // 4 // kheza jAu pura dhaNI, thArDa koDa kalyANa // rUDe yatane rAkhajo, e thAnA mahirANa // 5 // jANI vihaMga manUlazo,aho moTA avanIza // tuma putrInI ehathI, thAye sayala jagIza // 6 // artha // he rAjAjI ! Apa sukhethI tene lai jA. tenAthI koDa kaTyANa pragaTa ajo. tame tene yatanA pUrvaka rAkhajo. e zrAjApurInA mahArAjA ne // 5 // he mahArAjAdhirAja ! te pakSI ne ema jANI julAvo khAzo nahI. tamArI putrInI sarve AzA enAthI phalIbhUta thaze. // 6 // grahI sapiMjara kUkaDo, zrAvyo nRpa nija dhAma // __ hAtho hAtha sutA jaNI, jaz samaryo tAma // 7 // artha // pAMjarA sahita kukaDAne lazne rAjA potAne mehela zrAvyo bhane premalA khajIne hAtho hAtha teNe sopyo. // 7 // // DhAla 4 thii|| // beDo nAMjI e dezI // ||dhnn raMga rAti hAre ema kurkaTane samajAve zrati mada maatii|| nRpa putrIe paMjara huMtI, leza kurkaTa kara dharI // nAMkhyuM ema muja sole varase, tuM hIja malyo sAsarI // 1 // suNa paMkhI tuMja nagarI kero,nUpati muja vAla mi // paNa meM jhumaka ratana dRSTAMte, hAthe zrAvyo gami // dha0 // 2 // artha // premalA laDIe pAMjarAmAMthI kukaDAne laz hAtha upara dhAraNa karI tene kahyu ke zrAja sola varaSe mArA sAsarI AmAMthI koI jo mane maTyuM hoya to tuMja maTyo je. raMgamA rasilI ane madamAM mAtelI kurkaTane e pramANe samajAve // 1 // he padI ! tArA nagarano rAjA te mAro svAminAtha je. paraMtu nikhArInA hAthamA zrAvelu ratana jema rahe nahIM tema meM tene gumAvyo . // 2 // tedane virahe tanathI bAhira, nikalIyuM pAMsalI // tohI paNa muja avadhi gaNatAM, hajIalagaNa navi mali // dham // 3 // gayo vibageho deza mujane, pAnI khabara na lIdhI // re paMkhI meM tAharA nRpanI, evamIzI corI kIdhI // dh0|||| artha // tenA viyogathI mArA zarIranI sarve pAMsalI zarIra bahAra tare. valI mudata vItyA utAM paNa hajI sudhI te zrAvIne mane maTyo nthii|| 3 // mane beha dazne je cATyo gayo te pAnI pratyAra sudhI mArI khabara paNa teNe sIdhI nahI. he pakSI ! meM te tArA rAjAnI evaDI moTIzI corI kIdhI haze? // For Personal and Private Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 caturtha ullAsa. paraNIne kuSTI jaNI soMpI, ezI ijAta khATI // mahAro janama kIyo akIyA ratha,keNe e zikhavI pATI ||dh // 5 // jo ghara jAra vehevA kAyara, kA karyo kara melAvo // paraNatAM veMtaja kema muja upara, zrAvyo citta anAvo // dh||6|| artha // mArI sAthe lagna karIne koDhIAne mane soMpI. emAMte eNe AvarU zu vadhArI? mAtra mAro janmAro akRtArtha karyo. zrAvI zikSA te koNe tene ApI daze! // 5 // jo ghara saMsAra calAvavAne kAyara hato to mArI sAdhe hasta melApa zAmATe karyo ? valI paraNIne tarataja mArI upara cittano zra. nAvo kema karyo ? // 6 // re paMkhImeM piyuDA sarakho,navi nirakhyo nirmohii||kaaglnuN paNa malavu TAvyuM, je dina hu~tI viDohI ||dh // 7 // kihAM AnA kihAM nagarI mAhArI, manaDuM paNa navi pahoMce // kaMte kIg te na kare vairI, uMDe navi bAloce // dha0 // // artha // he pakSI! meM mArA nAtha samAna ko nirmohI doge nahI. je divasabhI teNe mAro tyAga karyo te divasabhI kAgalathI malavAnuM paNa TalI gayu ne // ||kyaaN AnApurI ane kyAM mArI vimalApurI? mana paNa doDIne pahoMcI zake nahIM. vadhAre zuM kahUM? svAmie karyu te verIpaNa na kare. jarA paNa jaMDo vicAra karyo nahI. // // vAlesara zhAM AvI na zake, meM paNa tihAM na javAya // ema niradhArI nAha vihaNI, mujane kema dina jAya ||dhnnaanhii jagamAM ko prajuno vAhAlo, jazne tasa samajAve // hRdaya kagerasyAM evA naranA, karuNA kimapi na thAve // 10 // artha // mAro vahAlo ahIM AvI zake nahI ane mArAthI tyAM javAya nahI. AvI rIte AdhAra vinAnI, nAtha vagaranInA mArA divaso kema jAya ? // e|| koi paNa pranuno vAhAlo jagatmAM daze ke jazne mArA nAthane samajAve. evA puruSanA hRdaya te kevAM kagera haze ke tene karuNA koi paNa rItezrAvatI nazrI 10 sole varase mana navilInu, ne tehavone tehavo // sole sAna saMjAle sahako, paNa e kaThina le kehavo ||dh // 11 // ehane mATe mAhare tAte, mujane ghaNI caya cAmI // paNa ekAMta taNI vAtaDIyuM, eke nAvI AmI // dh0|| 15 // artha // sola varasa zrayA batAM tenuM mana jarA paNa palaTyuM nazrI. te jevo ne tevoja je. lokomA kehevata be ke sole varase sahu kozne sAna Ave paraMtu Ato koi judI rItano kavaNa 3 // 11 // ene mATe mArA pitAe mane bahu bahu rIte kaSTa Apyu. paraMtu mArI ane tenIvace ekAMtamA je vAto az hatI te mArA bacAvamAM kAMi paNa kAma AvI nhii.|| 15 // karatAM neha jagatmAM sohilo,paNa dohiDaM niravahivaM ||je nisanehIthI bAMdhavU manahu~, te phogaTa phuHkha sahiduM ||dh||13|| tuM paMkhI tehanA gharano, tiNe muja tanuM romAMcyuM // potAno jANI tuja bAgala, piyunu pothu vAMcyuM // dha0 // 14 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 233 artha // jagatmA sneha karavo te sehelo De paraMtu tene nanAvavo te muskela le. valI sneha vinAnAnI sAthe manane valagADaq te mithyA muHkha sahana karavA jevU // 13 // he padI tuM enA gharano hovAthIja mArUM zarIra romAMca ayu. tane potAno jANIne tArI Agala mArA svAminAthano vRttAMta kahyo. // 15 // tuja dI mArA kuHkha nAgaM,tuja dI piyu dIge // tArA rAjA sarakho rakhe jo,tuM paNa thAto dhIge // dha0 // 15 // kurkaTa ema potAnI kIrti, nisuNe sAmuM nihAlI // paNa khecara mATe te pADo, nazake uttara vAlI ||dh // 16 // artha // tane dekhavAzrIja mArA duHkha nAza pAmyAM. valI tane dekhIne hu~ ema jANuM baM ke meM mArA svAminAthane dIga; paraMtu eTaluM kahuM buM ke tuM paNa tArA rAjAnI jema mane vizvAsaghAtI to nahI // 15 // zrA pramANe kukaDo potAnA guNAnuvAda sAMjalato tenA sanmukhaja joi rahyo . paraMtu pote padI hovAthI eka paNa uttara teNIne sAmo ApI zakato nathI. // 16 // daMpatI mAMho mAMhe malIyAM, phalI manoratha mAlA // cothI DhAla cothe uhAse, kahI mohane suvizAlA ||dh // 17 // - artha // zrA pramANe baMne vara bahu arasa parasa maTyAM. temanI manoratha mAlA phalI jUta az. kavi mohana vijayajI e cothA uvAsane viSe cothI DhAla ati vizAla paNe kahI. // 17 // ||dohaa|| tava zivamAlA ehave,zrAvI premalA pAsa le ramAmayo kukaDo, bAMTyo ghaNo suvAsa // 1 // mevA mukyA zrAgale, kidhI nakti paMgura // gAi vA rIvyo , paMkhIne sasanura // 2 // artha // evA avasaramAM zivamAlA premalA lacInI pAse AvI. teNIe kukaDAne hAthamAM laz ramADyo, ane tenI AsapAsa sugaMdhI padArthono baMTakAva karyo // 1 // valI pakSInI Agala nava navA mevA mukavA pUrvaka prazaMsavA yogya tenI lakti karI. panI gAyana gAi vAjiMtro vagADI pahIne AnaMda pUrvaka rIUvyo. naTa putrI kahe premalA, nisuNo mAharI vAta // cAra mAsa lagI rAkhajo, tume e paMkhI jAta // 3 // jeNe dina ame cAlazu, zhAMthI naTa samaveta // te dina lezza kukamo, e muja tuja saMketa // 4 // artha // tyAra bAda zivamAlAe premalA lakSIne kaDaM ke mArI vinaMti e ke have cAra mAsa sudhI Ape A pahIne potAnI pAse rAkhavo // 3 // panI je divase ame sarve naTo ahIMAthI prayANa karIe te divase zrA kukako ApanI pAsethI lazjazaM. zrAvo karAra mArI ane tamArI vacce ke. // 4 // tihAM lagI supare rAkhajo,nayaNAM zrAgala eha // nita prate deza zuddhi hu~, zrAvI eNe geha // 5 // cihuM mAse tuma taNI, eha jo pUre hoza // to tuma zrama jagamo nahI, kahu~ karI ehanA sUMsa // 6 // For Personal and Private Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 caturtha ullAsa. artha // tethI cAra mAsa sudhI Apa potAnI najara pAseja tene rUDI rIte rAkhajo. 9 paNa niraMtara zrA gheraja AvI tenI khabara letI rahIza // 5 // jo cAra mAsanI avadhimAM tamAro manoratha enAthI paripUrNa zrAya to enAja sogaMda khAine kahuM ke palI zramArI ane tamArI vace kAM vAMdho paDavAno nathI. // 6 // ga zivamAlA ema kahI, nija thAnaka pura mAMhi // kurkaTa kara dharI premalA, kare bahinI bAMhi // 7 // artha // e pramANe vAtacita karI zivamAlA potAne sthAnake gai. ahIM premalA khalI kukaDAne hAyamAM khara bana gayA hAyanI karyA kare . // 7 // // DhAla 5 mii|| // jaTIyANInI // deshii|| kurkaTanA mukha sAmuM ho nita nita jue premalA, se umA nizvAsa // yAMsuDA nayaNAthI ho varasAve prema prakAzathI,karI karI viraha vikhAsa // ku||1|| kAmaNa gArA pyArA ho have nyArA mujathI kAM raho, nipaTa aTArA hoya // sArIsara anukArA ho jaladhArA varase aMbare,piyu viNa vAre koya / artha // have premalA lagI niraMtara kukaDAnA moDhAnI sAmu joi joine ThaMDA nisAsA muke . valI premano prakAza karatI temaja viyoganA mukhane gAtI thakI AMkhamAMthI zrAMsuno varasAda varasAve . // 1 // he mArA vahAlA kAmaNagArA have mArAthI nyArA zAmATe raho ge? tame kharekharA hanIlA thAuMge. kAma devanA bANanI jevI AkAzamAMthI megha jalanI dhArA varasI rahI ne tenAthI atAM virahanA mukhane nAtha vinA koNa TAlI zake tema . // 2 // uttaravAlI kAlIho, asarAlI nAlIne ghaTA, hRdaya viphAlI thAya // capalA e UbakArA ho karavAlA kamalA putranI, virahaNIye na sahAya // ku0 // 3 // jema jema jaladhara gAje ho, tema piyumo lAje kA nahI,pariharI pramadA pUra // zaNa TANe jo virAje ho mujane to nivAje sAhibo,zNa zatu nahI pNgur||ku||4|| artha // uttara dizAmAMtrI AvatI atyaMta kAlI evI meghanI ghaTAne dekhIne mArU aMtaHkaraNa phATI jAya je. valI kamalA putranI talavAra jevI UbakArA mAratI vijalIne dekhIne zrA virahiNIne na sahana thAya evI vyathA zrAya // 3 // jema jema thA varasAda garjanA kare ne tema tema potAnI pramadAne tajIne dUra gayelo evo mAro svAminAtha zuM zaramAto nahIM hoya ? zrA samaye jo mAro nAtha ahIM birAjato hoya to mane aneka rIte tRpta karI de. tethI tenA vinA mane thA Rtu suMdara lAgatI nathI. // 4 // e jIllI thara nihI ho tanu vahI cUTe piyu vinA, nirakhI ekalI geha // te mATe paMkhImAho tajI bImA pImA vArI e, karI krImA nava neha ||ku|||| zivamAlA je bAlA ho ihAM vacana rasAlAM kahI gara, sahyAM meM paMkhI teda // zrAvyA bo have hAthe ho muja sAthe na karo zrAMtaro, mAthe varase meha // 6 // For Personal and Private Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 235 artha // zrA tamArA to jANe mane gharamA ekalI dekhIne arthAt svAmi vinAnI dekhIne likhaDIunI jema mArI zarIrarUpa velane cuMTIja khele. te kAraNathI he pakSIrAja ! zarama boDIne sneha yukta krImA karIne mArI vyathAne dara karo // 5 // zivamAyA naTanI kaMvarIje ahIM zrajISTa vacano kahI / naTanI kuMvarI je ahIM ajISTa vacano kahIne gai te sarve he pakSIrAja ! meM mArA manamAM dhAraNa karI rAkhyAM . tethI have hAthamAM AvyA ge to mArI sAthe aAMtarozuM kAma rAkho ge? juTa to kharA mArA mAthA upara je muHkhano varasAda paDe ne te. // 6 // ema kurkaTa nita nisuNe ho na jaNAve eke zrAMkaDo,evaDo vamo gaMjIra ||naavii upara thANI ho ema jANI tANI dhIratA, dhanya caMda vamavIra // ku0 // 7 // khiName piyu karI jANe ho khiNa mAMhe jANe kUkaDo, pAse rAkhe tAsa // puNya taNe saMjoge ho mana nAvyo thAvyo ehave, uttama zrAso mAsa // ku0 // 7 // artha ||shraa pramANe niraMtara premalA salInAM vacano kukaDo sAMjale me, paraMtu eka paNa adara tenA uttaramAM lakhI jaNAvato nathI, evo mahAgaMjIra thayo . pote navitavyatA upara dRSTi rAkhI dhIraja rAkhIne rahyo . dhanya ne zuravIra caMda rAjAne // 7||nnmaaN tene potAno svAminAtha gaNe , valI vehema Ave ne to kSaNamAM kukaDo mAnI khe to paNa potAnI pAseja rAkhe je. ema karatAM puNyanA saMyoge manane gamato evo uttama Azvina mAsa bettho.|||| vimalA cala pharasevAho ati capalA huz premalA, saMga sakhI parivAra ||shrnn ciMtyo tihAM zrAvyo ho paradezI eka nimitti, kavi kula zira ziNagAra // ku praNamI padakaja tehanA ho ema premalA labI vinave,aho paMDita kaho muj|| vIuDI muja vAhAlo ho zhAM kiNa dina zrAvI male,rAjI karIza huNtuj||ku0||10|| artha // evAmAM zrI vimalAcala tIrthAdhirAjane pharasavAne mATe sakhIunA parivAra sahavartamAna premalA lajI udyakta thai. te samaye uciMto, eka paradezI nimittI kavikukhanA zRMgAra rUpa tyAM AvI pahoMcyo ||e|| te nimittIyAnA caraNa kamalane namaskAra karI premalA khajI tene puravA lAgIke he paMDitajI mAra svAminAtha je mane geDIne cAlyo gayo ne te ahIMyA kye divase mane zrAvIne malaze. e vAtano khulAsa kharekharo karazo to hUM Apane rAjI karIza. // 10 // jozImo mana hoMze ho svaradhArI jozne kahe, suNa putrI suvilAsa // zrAja tathA ke kAle ho tuja thAnApatijo male, to kaheje sAbAza // ku0 // 11 // hu~ paNa e tuja kahevA ho aNa teDyo zrAvyo DhuM zhAM nANIza ko saMdeha // hu~ tuja kAraNa jyotiSa ho karaNATe jaNavAne gayo, zrAvyo DhuMthAjeja geh|ku||2|| artha // jozIe hoMza pUrvaka svara sAdhIne premalA khajIne kaDaM he sukhamAM vikhAsa karanArI behena ! tAro pati je AjAnagarIno rAjA ne te jo bAje athavA kAle tane zrAvIne male to mane sAbAzI Apaje. // 11 // 9 paNa ahIMA tAro teDAvyA vinAno tane A hakIkata kahevAne mATeja zrAvyovaM tethI mArA kaDevAmAM jarApaNa zaMkAdhAraNa karIza nahIM. tAreja mATe jyotiSa vidyA jaNavA sArU huM karNATaka deza gayo hato te naNIne Ajeja ghera zrAvyo bu.||12|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 caturtha uvAsa. meM je nimitta prakAsyuM ho teha khoTuM kahIe nahI hoye, karamuja va cana pramANa // svachI premalA labI ho, nisuNIne harakhI cittamAM, dIdhuM dAna vihANa // ku0 // 13 // naimittikane visa? ho anumati leza tAtanI, piMjara kIdhuM saMga // thoDIzI sahInathIho puMDaragiri upara caDhI, premalA parama umaMga // ku0 // 14 // artha // meM je joza joine tane vacana kahyAMne te ratimAtra paNa asatya avAnAM nathI. mArAM vacanane pramANa karaje. panI premalAlajI svevA pUrvaka vartatI te nimittIyAnAM vacano sAMjalI manamAM bahuja harSapAmI ane jozIne teNe sArIrIte daNA aapii.|| 13 // paLI nimittIyAne vidAya karIne ane potAnA pitAnI AjhAlazne pAMjarUM potAnA hAthamAM lIg; ane thoDI sakhIunI sAthe puMDaragiri upara premalA labbI atyaMta umaMgajara yugAdinAthanI sevA karavAmATe caDhI. // 14 // kara upara laz dharI ho piMjarathI kADhI kUkamo, nRpa putrI ma timaMta // jema jema girivara nirakhe ho mana harakhe tema tema paMkhIyo, lekhe divasa gaNaMta // ku0 // 15 // deharo zivapada zeharo ho nirakhI premalA, neTyA deva yugAdi // sArI aSTa prakArI ho jina pUjA la bIe karI, vArI sayala viSAda // ku0 // 16 // artha // pAMjarAmAMthI padIne kADhIne buddhizAlI evI premalA labIe potAnA hAtha upara dhAraNa karyo. pakSIrAja jema jema girirAjane nirakhe ne tema tema potAnA manamAM bahuja harSa pAmeLe ane Ajanoja divasa mAre to lekhe thayo ema mAne . // 15 // mokSapadanA zikhara samAna derAsarane jotAMja premalA lalI atiharSavaMta zraz. teNIe zrI yugAdi devanA darzana karyA. valI sarva mananA saMtApa dUra karIne zrI jinarAjanI aSTa prakArI pUjA bahuja nAva pUrvaka karI. // 16 // dIraDaM darizaNa mIThaDaM ho paMkhIme prathama jiNaMdanu, saphala kayoM avatAra // pAMcamI DhAla prakAzIho e mohane cothA ubAsanI, puNya sadA sukhkaar||kunn||17|| artha // valI padIe paNa prathama jinenuM atyaMta mI evaM darzana karIne potAno avatAra saphala ko. A pramANe cothA ullAsanI pAMcamI DhAla kahI. kavi mohana vijayajI kahe je ke puNyaja sadA sukhane karanAra . // 17 // ||dohaa|| sevI marUdevI sutarnu, vIrasnuSA bahulAva // AvI deharA bAhire, kara 'dharI paMkhI rAva ||1||prti jina maMdiramA jaza, neTyAM biMba apAra // nakti yugati nija zakti vaza, karyo saphala avatAra // 2 // For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 237 artha // maru devInA putra zrI jhapanajiNaMdanI sevA bahu lAvapUrvaka karyA panI vIrasena rAjA putranI strI premasA lagI hAtha upara padIrAjane dhAraNa karI derAsaranI bahAra AvI. // 1 // teNIe dareka jina maMdiramAM jaz aneka jinarAjanAM biMbonA darzana ko. potAnI zakti mujaba vidhi pUrvaka nakti karI potAno avatAra saphala ko. // 2 // zrAvI jihAM rAjAdano, labI tajI khala khaMca // paDyuM patra leza kukaDe, zojAvI nija caMca // 3 // ema sakala vidhi sAcavyo, zrAvI jina gRha hAra // sUryakuMDa jovA naNI, pahoti nArI te vAra // 4 // artha // paThI premalA tabbI potAnA manamAM lezamAtra khalakhaMca vinAnI aivI jyAM rAyaNarnu phADane tyAM zrAvI te sthale kukamAe nIce polu pAMdaDaM potAnI cAMcamAM lazne potAnI cAMcane zojAvI. // 3 // ema ema sarva vidhi vidhAna karIne jinarAjanA maMdiranA ghAra pAse zrAvI. panI sUryakuMDa jovAnemATe tatkAla te tarapha premalA labI caalii.||4|| dIge kuMDa sohAmaNo, kamala koza sohaMta // jANuM svargaziri naNI, kAThI daMta hasaMta // 5 // pUraNa nirmala jala nayu, jaMDattaNathI jaMga // sadA jayoM e jANIe, samatA rasano kuMma // 6 // artha // tarataja ati manohara evokuMDa dIge. temAM kamalanA dAMDA atyaMta zonA yukta hatA. te jANe svarganI lakSmI tarapha dAMta kADhIne hasatA hoya ema disatA hatA. // 5 // te kuMDa samuzrI paNa jaMDo evo saMpUrNa nirmala jalathI narekho hato. jANe sAdAt samatA rasanoja kuMma hoyanI evo dekhato hto.||6|| tasa upakaMThe premalA, rahI nihAle nIra // nisuNo navizhAM paMkhI, kahevo thayo vaDavIra // 7 // ___ artha // tenA kAMThaga upara unjelI premalA labI te kuMDanuM nirmala jala julaM je. evAmAM he navyajIvo! tame sAMjalo ke te padI rAja kevo vaDavIra zrayo ? // 7 // DhAla 6 hI. // namarAnI deshii|| // mahArAre nA kIrakA, guNa mAno lAla // kalI kAcI mata toma, atiguNamAno lAla // e dezI // kurkaTa dekhI kuMmane mana mAnyuM lAla, ciMte citta majAra ati mana mAnyuM lAla // sola varasa vahI gayA, // ma0 // kihAM strI kihAM gharabAra, // a0 // 1 // kihAM lagI rahIza hu~ paMkhIyo, // ma0 // dhira dhig e avatAra // a|| mAtA paNa veraNa thakSa, // ma // sahI saMsAra asAra // a||2|| For Personal and Private Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 caturtha ullAsa. zra // sUryakuMDane dekhatAM kukaDo bahuja khuzI thayo. te potAnA manamAM vicArakhA lAgyo ke vI sthitimAM mArA solavarSa to vItI gayA. kyAM mArI strI ne kyAM mArA gharabArabe ? // 1 // huM have kyAM sudhI pakSIrUpe rahIza ? mArA yA avatArane dhikkAra hojo. valI mArI mAtA paNa jArI saMpUrNa dusmana thai. kharakhara have mane saMsAra bahuja sAra vimAno lAge be. // 2 // le naTa mujane pharyA, // ma0 // pura pura deza videza // ana zrAvyo karmano, // ma0 // pAra kizo lavaleza // phITI nara thayo kukako, // ma0 // zrAvakara jovaNa dAra // dave manuSyapaNA taNI, // ma0 // dharavI hoMza lagAra // zra0 // 4 // 0 // zI // nATakIyA mane sAthe laine dezo deza ne zehere zehera pharyA, to paNa daju mArAM karmano lezamAtra pAravyo nahI. // 3 // huM manuSya phITIne niraMtara ukaramAne kholanAro kukaDo thayo. have mAre manuSya vAnI lagArapaNa hoMza zIrIte dhAraNa karavI // 4 // pramadAkane paMkhI thake, // ma0 // nizi vAsara kema jAya dekhI phogaTa phuravuM // ma0 // ciMtyuM kimapi na thAya // eleM yauvana nirgamyuM // ma0 // zo dave doze ughAma // kAne daivane // 0 // koika pUro cADa // 0 // 6 // // valI mArI palInI pAse pakSIrUpe rahI divasa ne rAtri have kevI rIte jaze. mATe haveto phokaTa kurApo karavAno be. kArake dhAreluM kAMi yatuM nathI. // 5 // mArI yuvAvasthA to sarva ele gai. have vAtanopazyo niveDo vaze tenI khabara paDatI nathI. mane lAge be ke mAro koi pUro cAhiyo daivanA kAnamAM mAre mATe jaMbheryA kare. // 6 // jotAM koinuM lAgatuM nathI. // 8 // tAga // jo koI na thayo zrApaNo // ma0 // kehanA rAga virAga svArathanuM sagu, // ma0 // zraho javajaladhi AlocI ema kukaDe, // ma0 // kuMDamAM UMpAdIdha // vilakhI kahe, // ma0 // juMgA e zuM kIdha // 0 // 10 // 0 // dajI 0 // 3 // 0 // jotAM jIvyuM e zyA kAmanuM // ma0 // khoTIe gardana zrAza // zra0 // jo kaMpA jarUM kurumAM // ma0 // to bUTe duHkha pAsa // zra0 // 7 // ke hanI vadhU kehanI purI // ma0 // kedathI mAyA moha // koi koi nahIM, // ma0 // kedanA yoga vichoha // 0 // artha || have vIrIte jIvavuM te paNa zuM kAmanuM be ? have manuSya zravAnI AzA te gardana zrAzA samA. kharIvAtato ebe ke kuMrumAM UMpApAtakarUM to mArA duHkhanuM baMdhana truTe // 7 // zra strI konI ? zrI nagarI konI ? valI konI sAthe mAyAke moha rAkhavo ? temaja kono saMbaMdha ne kono viyoga ? kharUM 8 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only // // 0 // 0 // 5 // lAgyo 0 // zra0 // sahuM 0 // e // 0 // dekhI nArI Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 23 || jyAre koNa mArUM yayuM nahI tyAre mAre konI sAthe rAgake vairAga dhAraNa karavo. mane to sarve svArthayukta sagapaNa saMbaMdha lAgeDhe. aho ! yA saMsAra samudra tAga na pAmI zakAya tevobe // e // evo vicAkarIne kukaDA kuMDamAM UMpApAta karyo. te dekhatAMja premalA lambI jAMkhI pakI gaI chAne bolI ke he teM zuM ka ? // 10 // zra0 // karyu 0 11 // maM 0 // tuja 12 // DhuM zivamAlAne kisyo, // ma0 // jazne deza javAba // vicArya paMkhIye // ma0 // thoDAdinane melApa // dira jaine nija tAtane, // ma0 // vadana dekhADI kema // gati te gati mahArI // ma0 // prema parIkSA ema // 0 // // ve huM jaIne zivamAlAne tAre mATe zuM javAba daiza. aho ! zra pakSIye thor3A dibasanoja melApa karI ghaNuM vicArya karyu. // 11 // valI ghera jaine mArA pitAne paNa zuM jor3ane huM motuM dekhAmIza. tethI have je tArI gati teja mArI gati samajuM buM. ve samayeja premanI parIkSA thAyabe // 12 // na karI vAta UMpA jarI // ma0 // labIe paNa tAma // 0 // pakaDyo paDato kukako // ma0 // zrai i moha rUpa yAvA taNo // ma0 // mAye bAMdhyo karatAM mokI // 0 // tUTyo doro teha // virAma // artha || premalA lIe paNa tatkAla kAMi paNa vAra nahI lagADatAM tenI puMveja kuMDamAM patuM mukyuM ne kukaDAne paDato pakaDI lIdho. aho ho ! mohano vilAsa camatkArika be // 13 // caMda rAjAne pakSI banAvavA mATe tenI vimAtAe je doro moke bAMdhyo hato te doro, kuMrumAM parutuM mukatAM UpA UpImAM truTI gayo // 14 // pragaTyo Na ciMtyo tihAM // ma0 // caMda nariMda sarUpa // sana suriye UrjA, // ma0 // rANI tema valI nUpa // yA kuMthI vAhire, // ma0 lIe ulakhyo kaMta // jalI AzA phalI // ma0 // daMpatI darakha anaMta // artha // teja vakhate tyAM kuMDamAM uciMto caMda rAjA, rAjAne svarUpe pragaTa thayo. zAsana devIe te rAjA // 0 // 16 // rANI banene kuMDanI bahAra kADhyAM // 15 // jevA kuMDathI bahArathI AvyAM ke tarataja premalA lambIe potAnA patine lakhI kADhyo. te daMpatInI sarve zrAzA phalI bhUta thai. ane jenuM varNana na karI zakAya vo harSa tyAM pragaTa thayo. // 16 // manujapaNuM caMde laghuM // ma0 // pasarI maMgala mAla // cothA ullAsanI // ma0 // pajaNI mohane DhAla // jeha // 0 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only // 0 // 13 // paMkhI 0 // laba jaba 14 // 0 // 0 // 17 // artha // caMda rAjA manuSya paNuM prApta karyu. jethI atyaMta sukhanI zreNi pragaTa yA cothA ullAsane viSe mohana vijayajI e bI DhAla kahI. // 17 // 0 zA0 // 15 // 0 // saphala Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 caturtha ullAsa. // dohaa|| tIrtha nivAsI deva gaNa, hu~tA samakita dRSTi // teNe caMdanI upare, karI kusumanI vRSTi // 1 // vuThI caMdananI baTA, harakhyA sura tiriyaMca // tihuzraNa kabole caDhyo, tIrtha pratnAva udaMta // 2 // artha // tIrthanA nivAsa karanArA sarve devatA samakitadRSTi hatA. temaNe caMda rAjAnI upara puSpanI vRSTi karI // 1 // caMdarAjAnI upara bAvanA caMdananA rasano devatAe baMTakAva karyo jenI sugaMdhIthI sarva devatA tathA tiryaMco je hAjara hatA te harSa pAmyA. traNa nuvanane viSe tIrthAdhirAjano mahimA zratizaya vRddhi pAmyo. // 2 // dhana dhana suraja kuMDa jala, kalimala mala haraNAra // dIdho caMda jaNI karI, mAnavano avatAra // 3 // prItamane kahe premalA,karI dhuMghaTa paTa lAja // mahArAja giri rAjazrI, sidhyAM saghalA kAja // 4 // artha // A paMcama kAla-kaliyuga madhyenA pApI jIvonA melane nAza karanAra evA sUrya kuMDanA jalane atizaya dhanya vAda ghaTe ne ke jenA prajAvathI caMda rAjAne pharIne manuSyano avatAra prApta ayo||3|| tyAra panI premalA labbI dhuMghaTamAM rahI maryAdA pUrvaka caMda rAjAne kahetA havAM ke he mahArAja ApaNA sarva manoratho girirAjanA pasAyathI siddha thyaa.||4|| snAna karI e kuMDamAM, pUjo Sana jiNaMda // siMco nakti rase karI, samakita tarUno kaMda // 5 // snAna karIne caMda nRpa,peherI ujjvala dhota // zrAvyo zrAdi jinAlaye, jihAM ratana udyota // 6 // artha // A sUrya kuMDamAM prathama snAna karI, devAdhideva zrI jhapanna paramAtmAnI Apa pUjA karo ane te pramANe paramAtmAnI nakti karavA rUpa rasarnu siMcana, samyag darzana rUpa vRdanA mUlamAM karo // 5 // tyAra panI caMda rAjA sUrya kuMDanA jalathI snAna karI nirmala zveta vastro dhAraNa karI jyAM ratnonI kAMti prakAza karI rahI be evAM zrI AdinAthanA maMdiramAM Avyo. // 6 // daMpatIye pUjA racI, avya taNI bahU neda // prAraMnne have nAvanI, pUjA viramI kheda // 7 // atha // anaMtara bane strI nagare zrI jinarAjanI aneka prakArathI avya pUjA karI. tadanaMtara parizramane zAMta karI jAva pUjAno nIce mujaba prAraMna karatA havA. // 7 // // DhAla 7 mii|| // vaNa jArAre // e dezI // jInarAyAre jaya tihuMaNa pratipAla, zAMti sudhAmaya caMdalo // jInarAyAre navi jana AzA vizrAma, tuM surataru pragaTyo jalo // jI0 // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zvara caMdarAjAno rAsa. // jI0 // tuja pada paMkaja lIna, sakala puraMdara madhukarA // jI0 // // jI0 // tuja guNa anaMtA anaMta, ANA jagat sacarAcarA // jI0 // 2 // artha // he jinarAja ! tuM traNa nuvanano pAlanAra bo, amRtamaya zAMtine prasarAvanAra caMmA bage, valI he jinarAja ! javya janonI AzAune phalIcUta karAvanAra kaTapa vRkSa samAna tuMja sAkSAt pragaTa thayo ge||1|| he jinarAja ! sarve iMsro tamArAM caraNa kamalane viSe camaranI jema lIna zrayA je. valI he nAtha ! ApanA anaMtazrI paNa anaMta guNo ke. valI ApanI AjhAne sthAvara ane jaMgama baMne svarUpa vAluM jagat akhaMDa rIte aMgIkAra kare . // 2 // // jI0 // tuja anidhAna kulIza, nede karma mahIdharA // jI0 // ||jii0 // tuM anujava rasa siMdhu, deva avara bibara sarA ||jii||3|| ||jii|| tuM kevala jaga catu, khajuzrA dhAtA hari harA ||jii|| ||jii|| tuja guNa na lakhyA jAya, jo mizI kIje sAgarA // jii0||4|| artha // he jinarAja ! ApanAM nAma rUpa vajra karma rUpI pRthvIne vidAraNa karI nAMkhe be. valI he pranu! tuM AtmAnA anujava rasano mahAsAgara ko ane hari harAdi anya devo nigarAM khAbocIyAM jevA // 3 // he jinarAja! tArUM kevala jJAna te traNa jagatnA cakku rUpa sUryathI paNa adhika je. jenI pAse brahmA, viSNu ane zaMkara te AgIyA kIDA samAna be. valI he nAtha ! jo samujanA pANIne zAhI rUpa karIe to paNa teTalI rUzanAzthI paNa tamArA guNa lakhIzakAya nahI arthAt ApanA guNa pAra na pAmI zakAya teTalA . // 4 // // jI0 // tuM paMcAnana rUpa, vAsI ziva giri kaMdarA // jI0 // // jI0 // rahe tAre darabAra, tha acyutAgraja kiMkarA ||jii||5|| ||jii0 // tuM praju gaMdha gajeMDa, anya surAsura siMdhurA // jI0 // (pAgaMtara ) anyate muMDane sukarA ||jii|| // jI0 // zrAdi garUDa tuja jANa, trAse karmanA viSadharA // jI0 // 6 // artha // he jinarAja ! mokSa rUpa parvatanI guphAne viSe tuM kezarI siMha samAna nage. valI tArI hajuramAM acyuta de va lokanA iMjaAdi lazne sarve iMso kiMkara rUpe // 5 // he jinarAja ! tuM gaMdha hasti samAna paramezvara ge ane bIjA deva dAnavo mAtra hasti samAna ne (pAgaMtare ) bIjA: bhaMDa ane sUara samAna . valI he pranu ! tuM rUpa garUDanI pAse karmarUpa sarpo trAsa pAmI AvI zakatA nathI. // 6 // ||jii0 // tujane praName svAmI, na name uje kaMdharA // jI0 // ||jii|| tajI tuja suratarU bahi,seve koNa ko jaMkharA ||jii0 ||||jii|| upazame java dava tApa,tuja ArAdhana jaladharA ||jii|| ||jii|| tuM rohaNAcala zrRMga, sarva sahA tuM vasuMdharA // jI0 // 7 // artha // he jinarAja ! tamArA caraNamAM je namaskAra kare ne te bIjAnI pAse potAnI Doka namAvavAne 21 For Personal and Private Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 caturtha ulhAsa. zvatAja nathI. valI he pranu ! tuM rUpa kaTapa vRdanI gaMyAne tajIne evo koNa mUrkha le ke je kAMkharAnI gaMyAne seve // 7 // he jinarAja ! tArI sevanA rUpa varasAdathI zrA saMsAra rUpa dAvAnalano tApa zAMta thAya je. he nAtha ! tuM rohaNagirinA zikhara samAna ge arthAt sarva guNa rUpa ratnonI khANa be. valI sarva upasarga parisaha sahana karavAne pRthvI samAna bage. // ||jii|| tuM zraSTApada eka (pAgaMtare) tuM jaga zreSTA eka, tAharI zakti aparaMparA // jI0 // navojava tAharI jakti,muje dejo jinesarA // jI0 ||e||jii|| ityAdika stuti kIdha, caMde mana zuddhe tihAM ||jii|| ||jii|| pharI pharI ciMte nariMda, kihAM girivara valI hu~ kihAM ||jii||10|| __ artha // he jinarAja ! karmarUpa siMhane paNa nAza karavAne aSTApada samAna go. (pAgaMtara ) tuM jagatne viSe ekaja sarvathI zreSTha ge. tArI zakti pAra na pAmI zakAya tevI be. he nAtha ! mArI mAtra eka vinaMti ne ke tArI nakti mane javo javane viSe hojo // e|| e pramANe zuddha manathI caMdarAjAe pranunI stuti karI. valI caMda rAjA vAraMvAra manamAM vicAryA kare ne ke kyA hu~ pAmara ane kyAM A girirAja. // 10 // // jI0 // zrAvyo deharA bahAra, cAraNa kaSi tihAM vAMdiyA ||jii|| ||jii|| nisuNI lalita upadeza,rAjA rANI zrANaM diyA / / jii||11|| ||jii|| zaila pradakSiNA dIdha, ziva varavA pherA phiryo // jI0 // ||jii|| nUpe lekhe kIdha, je mAnavapaNuM aNusaryo // jI // 1 // artha // panI daMpatI derAsaranI bahAra zrAvyAM eTale cAraNa munirAjanAM darzana zratAM temane banee vAMdyA. te cAraNa munino manohara upadeza sAMjalI rAjA ane rANI harSa pAmyAM // 11 // anaMtara girirAjanI pradakSiNA dIdhI te jANe ziva vahune varavA pherA pharatA hoyanI evI rIte rAjAe manuSya javapharI prApta karI potAno avatAra saphala ko. // 1 // ||jii|| dIdhI dAsIe domi, makaradhvajane vadhAmaNI // jI0 // ||jii|| vihaMga maTI thayA caMda, kuMma prajAve zrAphaNI // jI0 // 13 // // jI0 // vimala purIno zza, harakhyo asaMnava saMjavI // jii|| ||jii|| dAsI pAmI dAna, jANIe thara kamalA navI ||jii|| 14 // ___ artha // evA avasaramAM dAsIe doDIne makaradhvaja rAjAne vadhAmaNI zrApIke sUrya kuMDanA prajAvadhI potAnIja mele padI te padIpaNuM maTADI caMdarAjA thayA ne // 13 // vimalApurIno mahArAjA thA asaMjavita vAtane saMjavita jANIne ghaNuMja harSa pAmyo. teNe dAsIne bahuja dAna Apyu jethI dAsI te sAkSAt lakSmI samAna az gai. // 14 // ||jii|| vistarI puramA vAta, raMjyA naranArI sahu // jI0 // ||jii|| ghara ghara vehece loka, dhAzvadhAra bahu bahu // jI0 // 15 // ||jii|| caMda jaNI naranArI, jovAne utsuka thayA ||jii|| ||jii|| pragaTyA nava nava raMga, jaba prajujInI thakSa dayAM // jI // 16 // For Personal and Private Use Only Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 243 artha // kukaDo te caMdarAjA zrayo yA vAta nagaramAM phelAtAMja sarva strI puruSonAM mana bahuja khuzI zrayAM. ghereghera loko doDI doDIne vadhAmaNI zrApatAM sAkara pramukha veheMcatAM hatAM // 15 // nagaranA loko caMdarAjAne jovAne bahuja utsuka ayA. aneka rIte zrAnaMdotsava pranunI kRpAno varasAda varasatAM az rahyo. ||jii|| mohane cothe ullAsa, DhAla kahI e sAtamI ||jii|| // jI0 // Agala caMdanI vAta, nisuNo navika sudhAsamI // jI0 // 17 // artha // kavi mohanavijayajIe cothA udAsane viSe sAtamI DhAla kahI. valI Agala upara amRta samAna caMdanI kathA ne te he javya jIvo! sAMjalo. // 17 // ||dohaa|| makaradhvaja mahIyala pati, temahIja premalA mAta // nisuNI harakhyAM cittamAM, pragaTyo je jAmAta // 1 // temAvyA maMtrI sakala, kaDaM sakala virataMta // sahu kadaMba kusuma pare, thayA saharSa anaMta // 2 // artha // soraThano pati makaradhvaja rAjA tathA tenI paTarANI premalAnI mAtA potAno jamAi pragaTa zrata cittamA atyaMta harSa pAmyAM // 1 // sarve maMtrIune bolAvI sarva vRttAMta kahyo. te sAMjalI kadaMba vRdanAM puSpanI jema sarve praphulita thayAM arthAt bahuja harSa paamyaaN.|||| ziva naTavarane naravare, teDAvyo ati deta // vihaMga mITI thayo cada nRpa, pUrava puNya saMketa ||3||thyo harSa muja pramukhane, te savi tuja upagAra // tuMja dUtI saghale zrame, laheNuM hoze niradhAra // 4 // artha // tadanaMtara rAjAe ziva kumara naTane bahuja hetathI temAvI, pUrva puNyanA pasAyathI pakSI mITIne rAjA caMda zrayA e sarva vRttAMta kahyo // 3 // huM vigerene je harSa thayo te sarve tamAroja napagAra je. tamArI paratve amAre sarvene nizcayathI leNuM be.||4|| teDAvyA zrAvyA tarata, caMda taNA sAmaMta // unnata svAminI suNI, roma kupa ulasaMta // 5 // zaNagArI vimalApurI, paTa kule bahu raMga // phulI nAvamA taNI, saMdhyA jANe anaMga // 6 // artha // caMda rAjAnA sAmaMtone bolAvavAthI te paNa tarata potAnA svAmino acyudaya sAMjalI tenI romarAjI vikasvara thatAM AvyA // 5 // vimalApurI nagarIne aneka raMgI vastronAM toraNa pramukhathI zaNagArI. jethI nAdaravA mAsanI saMdhyAnA raMganI jevo suzojita dekhAva zraz rhyo.||6|| makaradhvaja girivara caDhyo, laz bahu parivAra // AnaMde nRpa caMdI, malyA saha parivAra // 7 // artha // makaradhvaja rAjA potAnA moTA parivArane sAthe lai girirAja upara caDhyo. tyAMjara AnaMda pUrvaka sarve parivAra caMda rAjAnI sAthe leTato hvo.||7|| For Personal and Private Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturtha ullAsa // DhAla mI // // khaMjAtI sohalanI // e dezI // makaradhvaja mahIpAla, caMda saMgAthe ho zrIjina neTIyAjI // kIdhI jati zeSa, java java kerAMho pAtika pAtika nIThIyAjIM // 1 // premalA praNamI pAya, mAta pitAne ho vinaye vinavejI // je meM paraNyo kaMta, te tuma puNye ho eha pAmI havejI // 2 // // makaradhvaja rAjA, caMda rAjAnI sAthe zrI jinarAjane neTatA havA. tadanaMtara paramAtmAnI sarva prakAranI nakti karI terjae aneka navonAM pApano nAza karyo // 1 // premalA lambI potAnAM mAtapitAne praNAma karI vinayapUrvaka kahevA lAgI ke zrApanA puNyanA pasAyathI mArA svAminAthane meM melavyA. // 2 // e zrAjA avanIza, vIra nRpatino ho aMgaja guNa nilojI // ravi kuMDa jalane prabhAva, kuMrkaTa miTIne ho thayo chAvanItilojI // 3 // jovoe tuma jAmAta, nayaNA nihAlI ho supare lakhojI // sarikhA sarakho saMsAra, paNa nahI koI ho ehanA sArikhojI // 4 // artha // tena' AjA nagarInA rAjA be ne vIrasena rAjAnA guNavaMta putra be. sUrya kuMDanA jalanA pranAva kukaDA maTIne pRthvInA tilaka samAna puruSa thayA be || 3 || A ApanA jamAirAjane netrothI nihAlIne june uttama rIte tenI ulakhANa karo. saMsAramAM sarakhe sarakhA aneka be paraMtu emanA sarakho to koi pa jagatmAM nathI. // 4 // 244 prajue muja jagamAMhi, zazinI kalAthI do kIdhI ujalIjI // e sevye girirAja, mAdArI ehanI ho Aza savi phalIjI // 5 // putrI vacana zravadhAra, vismaya pAmo ho soraThano dhaNIjI // nayaNa saluNe seheja, jarI jarI jove do zrajApati jIjI // 6 // artha // jagatmA paramAtmAnA pasAyathI caMdramAnI kalAthI paNa mane to ujjvalatA prApta thai. valI girirAjanI sevAthI to mArI sarve zArTa phalIbhUta thai // e // putrInAM vacana manamAM dhyAnamAM letAM makaradhvaja rAjA ghaNoja Azcarya pAmyo. valI potAnA prema narelAM netrothI vAraMvAra prajApati caMda rAjane nirakhavA lAgyo. // 6 // darakhezuM motIe vadhAvi, sasaro jamAi ho Atma pradeza, jANIe saghalAI mAMhomAMhi tA sAmaMta, lalI lalI lAgyA ho caraNe parIkSA kIdha, sahI tume svAmi do ema paMkhI misejI // 8 // artha // caMda rAjAne harSathI motIe vadhAvIne, sAsaro ne jamAirasa parasa zrAliMgana devA pUrvaka neyyA, te vakhate banenA sarva Atma pradezI jANe eka bIjAnI sAthe ekatra thai gayA hoya tema jAsyuM // 7 // liMgI mavyAjI // behunA mavyAjI // 7 // caMda bahu dise // kar3e zrama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. te panI caMda rAjAnA sAmaMto atyaMta prema pUrvaka potAnA rAjAnA caraNamAM namavA lAgyA ane kahyu ke he nAtha ! tame pakSI rUpe az amArI khare kharI parIkSA krii.|||| naTa kula praNamI pAya, caMda nariMdanI do kIrati uccarIjI // vA pa ramAnaMda, daza dize vAto ho khiNekame vistarI jI // e|| vAjate maM gala tUra, girivarahuMtI ho behuM nRpa utaryA jI // prathamado kalpanA iMja, nija parivAre ho jANIe paravaryA jI // 10 // artha // naTano samudAyapaNa caMdarAjAne praNAma karI tenI kIrti phelAvatA havA. zrA banAvathI parama AnaMda varatI rahyo ane daze dizAmAM A sarva vAta dANavAramA phelAI gai. // e|| maMgala vAjiMtro vAgatAM akAM girirAja uparathI bane rAjA nIce utA. te jANe pehelA be devalokanAM iMJo pota potAnA parivAre paravarelA utaryA hoyanI ema lAgatuM hatuM. // 10 // nAve kramatA zaila, praju guNa stavatA ho zrAvyA talahaTI jI // gaja thArUDhyo caMda, haya gaya rathanI ho hushshraanettiijii||19|| hayavara caDhyo vimaleza, ratha thArUDhI ho labI premalA jI // nara nArInA vRMda, zrA gala huvA ho thAtA snehalA jI // 15 // artha // atizunna adhyavasAye parvatathI utaratAM, pranunA guNanI stavanA karatA taleTIe AvyA. caMdarAjA hastinapara ArUDha ayA. te vakhate hAthI, ghoDA zrane rathanI bahuja jIDa hatI. // 11 // eka suMdara ghoDAupara makaradhvaja rAjA ArUDha ayo. premalA labI rathamAM beThI. te vakhate strI puruSonA Tole TolA bahuja sneha narelAM aMtaHkaraNathI Agala pAula jotAM cAlatAM hatAM // 15 // guhirA ghure re nisANa, ekatva huzrA hI harakheM najo mahI jii||p vane patAkA anaMta, sveda kaNavAre ho jana nArahI rahI jI // 13 // vAje tAla kaMsAla, paga paga Ave ho raMgavadhAmaNA jI // guDI yuM caDhI AkAza, jANIe nAce ho vRMda thapalara taNAjI // 14 // artha // DaMkA nizAna gaMjIra nAdathI vAgatA hovAthI AkAzazrI te pRthvI sudhI harSa bavAi rahyo, zra rthAt AkAza pRthvI eka rUpa zrayAM. valI dhvajA aneka hovAthI ane pavanathI phaDaphaDATa karatI jana samudAyanA parazevAnA TIpAne sukavatI hatI. // 13 // mRdaMga ane kaDatAlAdi vAgate varaghomo cATyo. pagale pagale vadhAmaNI harSajara zrAvatI hatI. naTIyo AkAzamAM UMce nAcatI hatI te jANe apsarAnA vRMda nAcatA hoya tevI lAgatI hatI. // 14 // nerI muMgala jaNakAra, teNe dikkanyA ho lahe badhiratvatA jI // giri kaMdarA sarvatra, agaNita pAmIho zuci mukharatvatA jI // 15 // behu~ zira sohe batra, cAmara jomI ho dIpe ujalI jI // zNe ulave puramAMhi, kIdho pesAro ho harakhe gala galI jI // 16 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 caturtha ullAsa. __ artha // nerI ane cuMgalanA avAjazrI jANe dizi kumArikA beherI zraz gai ane parvatanI guphA sarve, vAjiMtronA nAdI pavitra zrai gai ema lAgyu. // 15 // banenA zira upara batra zojatuM hatuM ane ujjvala cAMmaro bane bAjue banene vIMkAtAM hatAM. AvI rItanA uMcava sahita bane jaNAe harSathI gala galA atAM nagaramA praveza karyo // 16 // makaradhvaja nRpacaMda, nijagRha zrAvyA ho manaDe gaha gahI jii|| zrAmI DhAla rasAla, cothe uhAse ho mohana vijaye kahI jI // 17 // artha // makaradhvajarAjA ane caMdarAjA manamAM harSazrI gaha gahatA potAnA mehele AvyA. evI rIte cothA uvAsamA rasAla AThamI DhAla mohanavijayajIe kahI. // 17 // // dohA // arthI savi saMtoSiyA, deza dAna anaMta // arthiNIe navi ula khyA, nija ghara zrAvyA kaMta // 1 // saMtoSyo zivakumarane, dedhaNa kaNa koma // khiNamAMhi ehavo kayoM, nRpa ko nakare hoDa // 2 // artha // dAnanA lenArAUne aneka rItanA dAna ApI evAto sarvene tRpta karyAke temanI strI jyAre potAnA nAtha ghera zrAvyA tyAre ulakhI zakI nahI. // 1 // valI zivakuMvara naTane to kroDogame dhana dhAnya eka kaNavAramA ApI evo banAvyoke ko rAjApaNa tenI sAye rIdhimAM hoDa karIzake nahI. // 2 // caMde nija sAmaMtane, adhika vadhArA dIdha // sevakatA mAMde thakA, mitra samANA kIdha // 3 // jehane je devU ghaTe, dIdhuM te hane tema // dAtA nara detAM thakAM, pAlu jove kema // 4 // artha // panI caMdarAjAe potAnA sAmaMtone vizeSa rIte Apyu te eTale sudhIke sevakanI sthitimAMthI pheravIne mitra samAna banAvI dIdhAH // 3 // jeThane je je pramANe Apaq ucita hatuM tene te te pramANe dAna Apyu. zuM dAtAra puruSa dAna devAne taiyAra yA paLI ApatAM pAtuM vAlI juai? // 4 // pahotyAM sahu nija nija gRhe, karatA navala Takola // caMda sujaza pragaTyo jagata, zazi jyuM kalAthI sol||5||kNcukii pahere premalA, paNa nujayugana smaay||hiymaamaaNhi vadhyo harakha, cihuM dizi pasaryo jaay||6|| artha // aneka prakAranA navA navA zrAnaMdanA kalolathI ubalatA sarve potapotAne gheragayA. caMdarAjAno yaza jagatmAM, caM sola kalAthI jema, tema pragaTa ayo // 5 // ahIMA premalA khabIe kAMcalI peTeravAmAMDI parata varSathI te eTalI phalI ga ke bane najAnamA kAMcalI zrAvIzakI nahI. valIpotAnA aMtaHkaraNamAMno harSa eTalo to vadhIgayo ke te bahAra nikalI cAre dizAmA phelAi gayo // 6 // jala gata zapharI jema karI, AMsuthI jagatAta // kahe sutAne hRdayamAM, rahI hutIje vAta // 7 // artha // jalamAM rehenArI mAMgalI jiMjAi hoya tevI makaradhvaja rAjAnI AMkho AMsuthI jiMjAtAM, potAnA hRdayamAM je vAta hatI te premalA lancIne kahevAne pote taiyAra thayo // 7 // For Personal and Private Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 241 // DhAla e mii|| // gokula gAmane goMdare // e deshii|| premalA labI naNI kahe re, ema makaradhvaja vasudhAra // guNavaMtI re // mahArA avaguNa tuM sutAre, ko nANIza hRdaya mokAra // gunnaapre||1|| solavarasa tuja upare re, meM to na dharyo moha ligAra // gu0|| nipaTa zra jAeyu meM kayu re, e to na lahyo meM jaMmo vicAra // gu0 // pre||2|| artha // makaradhvajarAjAe kahyu ke he beTA! premalA khajI tuM guNavaMtIge tethI mArA je je doSo tArI paratve thayAne te tArA hRdayamAM kadApi saMcAratI nahI. // 1 // solavarSa sudhI tArI upara meM jarApaNa sneha dharyo nahI tethI bhane have ThaMDo vicAra karatAM ema lAge ke te kharekharI meM jUla karI. // // . kahI tujane viSakanyakA re, nita kuSTI vacane ema // gu0|| na karata kaDaM jo maMtrIta' re, to buTata pAtika kema // gu0 ||pre // 3 // teM mujane ghaNuM e kayu re, jI caMda nRpati jaratAra // gu0 // to paNa huM mAnato nahIM re, aho urjana vacana vikAra // gu0 ||prenn // 4 // artha // meM tane e koDhIAnA kahevAthI niraMtara viSakanyA kahI. paraMtu je maMtrIe kahyaM te meM na mAnyuM hota to te mArAM duSTa kRtyanAM pApathI hu~ kevIrIte buttt.||3||teN to mane ghaNIvAra kayuM hatuM ke caMdarAjAne te mAro svAmile; paraMtu urjanonAM vacanono vikAra mArA manamAM eTalo to zrayo hato ke te tArIvAta huM mAnatoja nahoto. // 4 // tujane paraNI je gayo re, have ulakhyo rUDe eha // gu0 // e nara kihAM kihAM koDhIyo re, paDyo aMtara jaladhara veda // gu0 ||pre0 ||5||re va tuja nAgyano re, kiNe pAmyo na jAye pAra // gu0 // vIDamIyA je melo thayo re, karIgaNe saphala avatAra // gu0 ||pre||6|| artha // tArI sAthe je lagna karIne jato rahelo tene have hUM rUDI rIte ulakhI zakyovaM. kyAM e puruSa ane kyAM zrA koDhI. banemAM pharakato varasAda ane kAkala jeTalo. // 5 // he putrI! tArAM nAgyano koI pAra pAmIzake tema nathI. lAMbA vakhatathI viyogI zrayelAno je pharI melApa thayo tezrI tAro avatAra saphala bhayo be. // 6 // tuM have koza taNuM kaDaM re, mananANIza kahuM9 eha // gu0 // hu~ thayo kAco je kAnano re, kayu nipaTa jAeyu teha // gu0 // // 7 // kahe putrI ema sAMjalI re, zhAM tAtajI nahIM tuma doSa // gu0|| kIdhAM karmana buTIe re, kuNa thANe kuNathI roSa // gu0 ||prenn // // artha // hu~ tane kaI ke have tuM koznAM vacano manamAM lAvIza nahI. hUM jyAre kAcA kAnano thayo tyAreja meM khare kharI nUtakarI. // 7 // te sAMjalI premalAlabIe kahUM ke he pitAjI emAM tamAro kAMza For Personal and Private Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 caturtha ullAsa paNa doSa nathI. je karma karyA hoya tenAthI koi rIte jogavyAvinA buTAtuM nathI. evaM je jANanAra hoya te bIjAnI upara kema roSa kare. // 8 // epi tuma puye malyo re, huM to guNaviduSI koNa mAtra // gu0 // tAta kutAta hove nahI re, suta hove pAtra kupAtra // gu0 // pre0 // ee // jeNe durjana jolavyA re, hojo tehanuM paNa kalyANa || gu0 // te vi kaho kema mAharI re, jagamAMde hovatI jAe // 0 // 0 // 10 // // zrApanAM puNyanA pasAyathI e mArA svAmi mahayA. huM to guNavinAnI kAMipaNa hisAbamAM nathI. mAvatara kumAvatara thatAMja nathI. jo ke putra putrIto pAtra kupAtra thAya be // e // je durjanoe tamane jolavyA tenuM paNa kalyANa thajo kAraNake jo tema na yayuM hotato mArIpaNa jagatmAM zrAvI kIrtti kema phelAta ? // 10 // paNa rakhe dave ko koine re, muja huMtI na dharazo kujAva | gu0 // para khajo muja patine valI re, hajI iNa kAMThe be nAva // gu0 // pre0 // 11 // makaradhvaja kahe va re, e jAkhe ghaNuM zuM vizeSa // gu0 // e nRpa caMda pati tAharo re, nathI ehamAMhi mInane meSa // gu0 // pre0 // 12 // // paraMtu rakhe have koinA ke hevAthI mArA upara jAva karazo nahI. mArA patinIpaNa parIkSA karajo. kAraNake haju A kAMThe nAvaLe tyAM sudhI sArUM be. // 11 // makaradhvaja rAjAe kahyuM ke de putrI ! have vadhAre zuM kahe be ? zrA caMdarAjA tAro patija be temAM jarApaNa mIna ke meSa nathI. // 12 // vimalAthI jAlagI re, vicamAMde je je deza // gu0 // zrAja thakI meM teno re, sahI thApyo caMdanareza // gu0 // pre0 // 13 // tuM jale kulamAM upanI re, thayo mAharo je eha jAmAta // gu0 // kavimukhe athavA zA mAM re, ghaNI rahaze juga juga vAta // gu0 // pre0 // 14 // // vimalApurIthate zranApurI sudhImAM je je dezave te sarva dezano zrAjazrI caMdarAjA ghaNIne ema meM aMgIkAra karyu be // 13 // tuM mArA kulamAM utpanna thaI te ghaNuMja uttama thayuM ke tAre sIdhe mAro e jamAI thayo. kavinA mukhamAM athavA zAstramAM zrAvAta juge juga vidyamAna raheze // 14 // do utAro caMdane re, nRpe suMdara gati jalI karI reM, bahu varase manane uchAhi // 0 // pati pramadA mana raMgI re, bahu vilase navala saMyoga // maMdira mAMhi // gu0 // jojana yu 15 // Jain Educationa International 16 // eka suranI pare re, nara javanA mANe joga // gu0 // pre0 // artha // patI caMdarAjAne makaradhvaja rAjAe suMdara mehelamAM nivAsa karavyo; ne ghaNe varase mananA - tsAhapUrvaka aneka prakAranI jugatithI navanavI rasavatI vAlAM jojana taiyAra karAvyAM // 15 // bane strI navasaMyoga yA pI manamAM atyaMta harSa pUrvaka sukhavilAsa jogaveDhe, te jANe dogaMDaka devanI jema manuSya javamAM saMsAranA joga jogave // 16 // 0 // gu0 // dogaM For Personal and Private Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 24e caMda samo navi ko thayo re, ehavo jUtala mAMhi bhUpAla // gunn|| navamI e cothA ulhAsanI re, kahI mohana vijaye DhAla // gu0||pre0 // 17 // artha // caMdarAjA sarakho zrA pRthvInA talamAM bIjo kozpaNa rAjA zrayo nazrI. e pramANe cothA ullAsanI navamIDhAla kavi mohanavijayajIe kahI. // 17 // // dohaa|| eka dina caMda nariMdayI, kare guhya vimaleza // kahojI kiNa kIdho hato, ema tuma kukkaDa veza // 1 // kema tume ihAM zrAvyA hatA, thayo kema zhAM vivAha // sAMjalavA saMbaMdha e, De muja mana ubAha // 2 // artha // eka divasa caMda rAjAnI sAthe makaradhvaja rAjA guhya vAto karavA bega. vimalApurInA svAmie kaDaM ke he jamAirAja ! Apane kukamAno veSa koNe prApta karAvyo // 1 // tame vimalApurI kevI rIte zrAvyA hatA. valI ahIMbA tamAro vivAha kema ayo. e sarva vRttAMta jANavAno mArA manamAM bahuja utsAha 3.5 caMda kahe nisuNo nRpati, muja vimAta uravAra // vadhu saMga leza aMbare, . lalakAryo sahakAra // 3 // kapaTe huM koTara rahyo, kramato tarU thA kAza // cAra ghaDI mAMhi ihAM, zrAvyAM zrame anayAsa // 4 // artha // caMdarAjAe kahyu ke he rAjan mArI uramAna mA duHkhe vAravA yogya le. te potAnI vahune sAthe laza AMbAnA vRkSa upara beThI ane Amra vRhane AkAzamA uDADyuM // 3 // te vakhate zrAna vRkSanA koTara (bakhola )mAM saMtAi rahyo. anukrame te vRkSa AkAzamA uDatuM, cAra ghaDI mAtramA tenAthI anAyAse ame vahIM zrAvyA. // 4 // tuma putrI siMhala sutana, taNo lagana dina teha // mujane hiMsake jolavyo, jAme paraNI eha // 5 // zamasyAye samajI kharI, tuma putrI tiNa vAra // zrame trihu~ tarUvara caDhI, pahotA AnA sAra // 6 // artha // te divase tamArI putrInI sAthe siMhasarAyanA putranA lagna avAnA hatA. te samaye hiMsaka maMtrIe mane jolavyo. jethI tamArI putrInI sAthe meM jAtI paraNetara karyu // 5 // tamArI putrI zrane mArA melApanA prasaMgamAM meM je je zamasyA karI itI te sarve te samajI hatI. panI ame to traNe jaNAM vRkSa upara caDhI AlApurIe phoNcyaa.||6|| kapaTa pragaTa thaye jananiye, mujane ko vihaMga // giri pharase nara pada ladyu, thayo zrama tuma suprasaMga // 7 // artha // mArUM kapaTa pragaTa zratAMja mArI vimAtAe mane pakSI banAvI dIdho. te A girirAja pharasanazrI hu~ manuSya thayo ane Apano tathA mAro ruDo prasaMga thyo.||7|| 32 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 caturtha udAsa. // DhAla 10 mii|| // jINA mArUjInI kara halaDI // e dezI // nisuNI vacana nRpa caMdanAM, makaradhvaja mana mAMhi nija avaguNe vilakhANo horAja // aho aho kuSTIne kahe, nipuNa hato paNa DhuM zhAM to nipaTa ugANo ho rAja ||1||paatik kihAM e bUTato, kAce RNa sathudhAre haNato jo e kanyA ho rAja // ho jo saciva taNuM nabuM, ehane paNa ugArI rAkhI kIrati dhanyA ho rAja // 2 // artha // caMda rAjAnI hakIkata sAMjalIne makaradhvaja rAjA potAnA manamAM bahuja UMkhavANo pasyo ane vicAra karI koDhIAne kahevA lAgyoke are re ! huM bahuja catura hato paraMtu tArAthI hu~ atyaMta ugAyo // 1 // jo evA nirmAtya purAvAthI meM e kanyAne mArI nakhAvI hota to e mahA pApathI kevI rIte buTI zakata? paraMtu e pradhAnanuM sArUM ajo ke teNe yuktizrI putrInuM saMrakSaNa karAvyuM ane mArI kIrttine niSkalaMka rakhAvI. // 2 // kuSTI puSTI le kehavo, kIdhIe viSa kanyA hu zrApa nirAlo horAja // putrI vacana navi mAnato, thayo e kapaTa ughAmo Aja jarAlo ho rAja // 3 // pAtika bArnu navi rahe, zrAphaNIe jema Ave DhalatuM DhAle pANI ho rAja // Aja e kuSTI pramukhanI,aMtara gatinI vAto caMda nRpatithI jANI ho rAja // 4 // artha // valI e duSTa koDhI paNa evo kapaTI ke mArI putrIne viSa kanyA urAvI pote alaga thai uno. hu~ te vakhate to putrIneM kaDaM mAnato na hato paraMtu saghaluM kapaTa saMpUrNa rIte ajavAlAmAM Avyu. pApa phuTayaM // 3 // pApa pragaTa zrayA vinA rehetaMja nathI. jema pANI potAnI meleja DhAlamAM DhalI paDe ne tema pApa potAnI meleja pragaTa thai jAya . e koDhIyA vigerenI aMtargata kapaTanI vAtonI mAhitagArI Ajeja caMda rAjA pAsethI mane ash||4|| jAgI mananI bhrAMtamI, caMda have citta vasiyo, cAtaka jema jaladhArA ho rAja // teDyA kArAgArathI, premalA lachI tAte pAMce teha gArA ho rAja // 5 // kopI bhRkuTI vAMkI karI,nUpe siMhala nRpane traTakIne bolAvyo ho rAja // re pApI teM muja thakI, vera vasAvyu masalI peTateM zUla upAvyuM ho raaj||6|| artha // mArA manamA have leza mAtra brAMti rahI nathI. jema cAtaka padInA manamAM varasAda tema mArA manamAM caMda rAjA vasI rahyA . A pramANe nizcaya thayA patnI makaradhvajarAjAe baMdIkhAnAmAMthI te pAMce ugArAne teDAvyA // 5 // te AvyA eTale makaradhvaja rAjAe atyaMta krodha yukta az bhRkuTI caDAvI siMhala rAjA paratve traTakIne kaDaM. he uSTa pApI teM mArI sAthe je vera bAMdhyuM be te peTa colIne zula utpanna karavA jevU karyu be. // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 251 kahe re muja putrI taNo, phokaTa kapaTa karIne kema te zraratha bigADyo ho rAja // ehazI kumati tuja upanI, mujane te uhavIne sUto siMha jagADyo ho rAja // 7 // zrayugata tuja mukha nirakhavU, muja tanujA pIDAe tujane hove tamAso ho rAja // dhiga tuja mAya je tuja jaNyo, sahi to zNa uramatithI jIvIza tIna paMcAsA ho rAja // 7 // artha // he pApI ! teM vinA kAraNe kapaTa karIne mArI putrInA hitane zAmATe nukasAna karyu. tane evI mAThI buddhi kema utpanna az ? mane je teM duHkha pamADayuM te sUtA siMhane mIne jagADavAnuM kAma kayu be|||| tArUM mukha jovu te paNa ayukta ne. kAraNake mArI dIkarIne pImA thAya temAM tArA manane tamAsA jevU lAge. dhikkAra ne tArI mAtAne ke tane janma Apyo. zrAvI mAnI buddhithI mane khAtrI ne ke tArUM vehelu mota Avaze. mAtra doDhaso varSa jIvIza. ( ATalu AyuSya te kAlamAM bahuja aTapa samajavU ) // 7 // vadhaka puruSane teDIyA,vadha karavA te pAMce nUpe tehane thApyA ho rAja // bolyo caMda nRpati tehave,samaya te kema karI cUke je karI moTA thApyA ho raaj||e|| aho rAjan eha upare,zrApaNe zaraNe je zrAvyA kaho te kema haNAye horaaj|| jhuMjhuMjo karIe jhuMDA thakI, tuMmAno rUmAno kiNa vidha neda jaNAye horAja // 10 // artha // rAjAe tatkAla vadha karanArA caMDAlone bolAvyA ane te pAMceno vadha karavAne tene sopyA e samaye tarataja caMda rAjAe kahyu. kavi kahe je ke jene kudarate moTA banAvyA ve te potAnI mahatvatA batAvavAno samaya Ave kema teno lAla lIdhA vinA rahI zake ? // e|| caMda rAjAe kaDaM he rAjan Apa vicArazoke je ApaNe zaraNe AvyA te ne kevI rIte haNI zakAya? jo tuMmAnI sAthe ApaNe zaraNe AvelAnuM tenA jevA az tenuM huMDaM karIe to sArA nagarAno neda kevI rIte jANI zakAze? // 10 // e upagArI thApaNA, ehanI to balihArI tuma zrama je hita joDyo ho rAja // avaguNa upara guNa kare, tehane kiNa hI prastAve koNe navi kuvakhoDyo ho rAja // 11 // jo ehane jagArazo, to jagamAM tuma kero vadhaze suyaza ghaNero ho rAja // jANaze to ghaNuM e thayu, eha, have navi karaze deze jo manamAM phero ho rAja // 12 // artha // zrApaNe to have evoja vicAra karavo ke teThato ApaNA kharekharA upakArI, eTaluja nahIM paNa teune dhanyavAda ghaTe ke teune sIdhe ApaNo arasaparasa saMbaMdha joDAyo. valI nIti zAstramA paNa avagaNa upara guNa karanAra puruSane ko' paNa rIte koDa paNa manuSye kavakhoDayo nathI // 11 // jo zrApa e lokone bacAvazo to jagatmAM Apano bahuja yaza gavAze. e loko paNa potAnA manamAM vicAra karaze to teune mAthe thavAmAM bAkI rahI nathI jethI have paThI Aq kAma kadApi karaze nahI. // 1 // tuma putrI karame namI, zuM kare eha bicArA mukha to ehanuM jovo ho rAja // koDhI paNa suta ehano, te mATe eha upara svAmI suprasanna For Personal and Private Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 caturtha ullAsa. hovo do rAja // 13 // kayuM na lopANuM caMda, jANIe hAtha melAvA mAhe nRpe eha dIdhA ho rAja // caMda kIrati jaga vistarI, siMhala zrAdi pAMce tihAM nirabaMdhana kIdhA ho rAja // 14 // artha // kharekharUM vicArIe to tamArI putrInAMja mAgaM karmanA udayathI A saghaLu banyu je. e bicArA zuM karI zake tema be? e rAMkAtonuM moDhuM to jurma kevA nirmAtya jevA dIse ? valI teno dIkaro paNa koDhI ne, mATe teUnA upara dayA lAvI he rAjan zrApa tejenA upara sArI rIte prasanna thaa|| 13 // caMdarAjAnAM vacano koi paNa rIte sopI zakAyAM nahI ane jANe hasta melApa vakhate rAjAe teune dIdhA hoya arthAta caMdarAjAne arpaNa karyA hoya tevI rIte tejane mata karyA. zrA binAzrI caMdarAjAnI kIrti jagatmAM bahuja phelAi. siMhala rAjA pramukha pAMcane kedazrI mukta karyA. // 14 // piyuMnuM dekhADavA pArakhaM, bhAvI premalA lachI caMda taNo pada dhoyo ho rAja // bAMTyo kanakadhvaja jaNI, tatakhiNa jotA mAMhi tehanA kuSTane khoyo ho rAja // 15 // deve caMdanI upare, vRSTi karI kusumanI jaya jaya zabda ucArI ho rAja // kanakadhvaja praNamI kahe, dhanya dhanya vIra nRpatinA suta jaga upagArI ho rAja // 16 // artha // potAnA svAminI mahatvatAnI parIkSA batAvavA sArUM premalA khabIe tarataja zrAvIne caMda rAjA nA caraNa- prakSAlana karyu ane te pradAlana karelA jalano kogalo kanakadhvaja koDhiyA upara gaMtyo ke jenA prajAvadhI jota jotAmAM teno koDha nAza pAmyo // 15 // te vakhate devatAe jaya jaya zabdano uccAra karI caMda rAjAnI upara puSpanI vRSTi karI. kanakadhvaja kumAre paNa praNAma karI kaDaM ke he vIrasiMha rAjAnA putra, jagatnA upakArI tamane dhanya ne dhanya be. // 16 // dAsa thayA savi caMdanA,piyuthI premalA khahI nita nita rahe rasalInI ho raaj|| dasamI cothA uhAsanI,mohana vijayenAMkhI DhAla e nipaTa nagInI ho rAja // 17 // artha // te sarve jaNA caMda rAjAnA sevaka ayA. premalA lallI potAnA patinI sAthe niraMtara sukha vilAsa jogavavA khAgI. e pramANe cothA udAsa madhye dasamI DhAla mohanavijayajI mahArAje bahuja suMdara kahI17 ||dohaa|| sanmAnI siMhala nRpati, caMde dIdhI zIkha // siMhalapura pahotA sukhe, detAM caMda AzISa // 1 // ehave samaye caMda nRpa, nizAmadhya - supavitta // ciMtavatAM ovI caDhI, guNAvalI nija citta // 5 // artha // siMhala rAjAne sanmAna purvaka caMda rAjAe vidAya karyA, ane te sarve caMda rAjAne AzIravAda thApIne siMhalapure sukhethI pahoMcyA // 1 // have te samaye eka pavitra rAtrine viSe caMda rAjAne vicAra karatAM tenA hRdayamA guNAvalI caDhI zrAvI. // 2 // For Personal and Private Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 253 hUM to zhAM vimalApurI,sukhe rahu~ nirabIha // paNa kuNavidha jAtA haze, guNAvalInA dIha // 3 // vImatAM kurkaTapaNe, kola koMmeM tAsa // jo huM mAnava pada sahIza, (to) malIza prathama udAsa // 4 // artha // huM to ahIM A vimalApurImA nirjayapaNe atyaMta sukhamA rahuM vaM. paraMtu guNAvalInA divaso zrAnApurImAM kevI rIte jAtA haze ? // 3 // 9 kukaDApaNe jyAre teNInAthI buTo paDayo hato tyAre meM teNIne vacana zrApyu hatuM ke jyAre hu~ manuSyapaNuM prApta karIza tyAre taneja prathama zrAnaMda sahita makhavA zrAvIza. // 4 // eto hu~ julI gayo, premalA labI prasaMga // have jo tehane jaza maDhuM, to jIvitano raMga ||5||caahe tehane cAhiye, jyAM lagI ghaTameM prANa // sayaNa jaNI saMjAravo, eha neha nIsANa // 6 // zrartha // e je meM vacana zrApyu hatuM te to premalA lacInI sAthe sukha vilAsamAM rehevAzrI hu~ nulI gayo, paraMtu ive paNa jo hu~ tene jazne maluM toja mArA jIvatarane raMga // 5 // je ApaNI cAhanA rAkhe tenI ApaNe jyAM sudhI ApaNA zarIramAM prANa hoya tyAM sudhI cAhanA rAkhavI joie. valI sajjanane saMjAravA teja premanI nizAnI . // 6 // prAta thayo jagyo tapana, lakhyoM nariMde lekha // guNAvalInI upare, thAnA preSyo preSya // 7 // artha // prAtaH kAla ayo ane sUryodaya yo eTale caMdarAjAe guNAvalI upara kAgala khakhyo bhane kAsadane ApI AlApurI tene vidAya ko. // 7 // // DhAla 11 mii|| // thArI suratanI balihArI ho dhaNarA DholA // e dezI // preSyane kahe nRpa caMda ho guNanA lAyaka, kAgala dejo ho hAtha guNAvalI jI // tuM to na karIza kozne jANa ho // gu0 // vIramatInI ho prakRti zrAkulI jI // 1 // jaz pura je kuzala kalyANa ho / gu0 ||de je dilAso ho mIThe bolamejI // kahe je rahe jo nizcita ho / gu0 // ApaNa malaguM ho vAjate DholamejI // 2 // artha // he khepIthA! zrA kAgala tame guNAvalI rANIne hAtho hAtha zrApajo. tame samaju ge tethI eTarbuja kaDaM baM ke zrA vAta kozne jaNAvazo nahI. jo vIramatInA jANavAmAM A hakIkata Avaze to teno svannAva bahu Akalo ve // 1 // guNAvalIne tenA dema kuzala purajo ane mIgaM vacanothI dikhAso zrApajo valI teNIne kahe, ke have tame nizciMtapaNe rahejo. ApaNe maMke ghAva detAM ekA ashshu.|||| For Personal and Private Use Only Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 caturtha ulhAsa. karazuM AnApurI rAjya ho // gu0 // urjana radeze ho nayaNAM colatAjI // suraja kuMmane prajAva ho // gu|| nara pada pAmI ho karuM buM kabolatAjI // 3 // dharajo tumeM citta prIti ho // guNa // sAsu zIkhe ho rakhe visAratAjI // zrame to khiNa khiNa mAmeM ho // guNa // tamane rahIe nita saMjAratAjI // 4 // artha // zrApaNe AnApurImA rAjya karazuM te khAtrIthI mAnajo ane te vakhate urjana loko joine AMkho colatAM besI raheze. sUrya kuMDanA pratnAvathI hu~ manuSya paNuM pAmyo buM ane kabolamAM mArA divasa ane rAta vyatIta thaay||3|| tame amArI japara aMtaH karaNathI prIti rAkhajo. vIramatInI zikhAmaNa mAnI rakhe amane julIjatA nahI. ame to kSaNe kSaNe niraMtara tamane yAda karyA karIe jIe. // 4 // niraso phUla gulAba ho // guNA janama nUmino ho vahAlo lAge kaaNttmojii|| tuma ama malavA mAMhi ho // guNa // zrAge na rahyo ho vicamAM aaNttmojii||5|| zramane De parama thAnaMda ho // gu0 // tumane ho jo ho prItalamI ghaNIjI // paNa tuma mIgaM vayaNa ho // gu0|| hoMza rahe ho saaNjlvaatnniijii||6|| artha // potAnI janma bhUmirnu kAMTArnu jADa jevu vahAluM lAge ne teva' paraminuM gulAbaphUla lAgatuM nathI. arthAt tame bAlyAvasthAmAMzrI snehI hatA topaNa kAMTA jevA zrayelA batAM tamArA upara jevo rAga be tevo rAga premalA labI gulAbanA puSpa jevI batAM tenA upara nI tethI nirasa lAge . have tamArA ane amArA melApamA naviSyamAM koi paNa prakAranI AMTI zrAvavAno saMnava nayI // 5 // amane ahIM A parama AnaMda ne ane tamArI amArI upara ghaNIja prIti hoya ema cAhIe bIe. valI tamArA bola bahuja mIga ne te sAMjalavAne amane bahuja hoza rahyA kare . // 6 // dekhe gaNazuM te dIha ho // gu0|| jiNa dina hoze ho tuma melAvamojI // manamAM je je vAta ho // gu0 // na bane lakhatAM ho kAgala sAMkamojI // 7 // kahI ema sakala udaMta ho // guNa // preSya pAyo ho bAnApura naNIjI // te paNa kramato paMtha ho // gu0 // nUmi ulaMgI ho jotAmAMhi ghaNIjI // 7 // artha ||je divase tamAro ane amAro melApa aze teja divasane ame dhanya mAnizuM. valI zramArA manamAM je je vAto tamane kaMhevAnI te yA nAnakaDA kAgalamAM te kevI rIte lakhI zakAya? ema sarva prakArano kahevA yogya vRttAMta kahIne khepIAne zrAnApurI tarapha ravAne ko. khepIAe paNa rasto kApavA mAMDayo ane jotAjotAmAM bahu bhUmite ulaMghI gyo.|||| mAse kete gayo preSya ho // guNa // zrAvyo zrAjAho nagarane AsanejI // zoce citta pura dekhI ho // guNa // sahodara sahito ho eha kailAsanojI ||e|| zrAvyo nagarI mokAra ho // gu0 // bAno malIyo ho maMtrIne jazjI // vAMcyo nRpano lekha ho // gu0|| dhIraja manamAM do ghaNIja ghaNI thajI // 1 // For Personal and Private Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 255 artha // keTalAeka mahIne te khepI AnApurIe pahoMcyo. nagarane dekhatAMja tenA manamA vicAra avA lAgyo ke zuM A nagara te kailAsapurIno sahodara (jAi) be? kharekhara temaja nAse // e|| te nagarImAM pahoMcyo eTale tatkAla gupta rIte maMtrIne jazne maTyo. maMtrIne rAjAno kAgala zrApyo je vAMcatAMja maMtrInA manamAM atyaMta harSa ayo ane dhIraja zrAvI. // 10 // zrANyo guNAvalI pAsa ho // gu0|| kAgala thApyo ho hAtha narezanojI // kholyo thazne saheja ho // gu0 // vAMcatAM harakhI ho nAma prANezanojI // 19 // ANaMda aMga na mAya ho // gu0 // nayaNe umagI ho prema jalada ghttaajii|| jANe vadhAvyo lekha ho // gu0 // AMsu misathI ho muktA phala baTAjI // 12 // ___ artha // te khepIAne maMtrIe guNAvalInI pAse zrANyo. teNe guNAvalInA hAthamAM caMda rAjAno kAgala Apyo. guNAvalIe utAvalathI patra phoDIne vAcatAM potAnA prANanAthanuM nAma vAMcI te bahuja harSa pAmI // 11 // guNAvalInA aMgo aMgamAM AnaMda samAto nathI. teNInI cakSumAthI premanI jaladhArA buTI jANe AMsu rUpI muktA phalo ( motI ) zrI patrane vadhAvatI hoya ema lAsyu. // 15 // jANyo piyu nara rUpa ho // gu0 // teda harakhanI ho kuNa kahIne zakejI // ciMte guNAvalI ema ho // guNa // thara hu~ agaMjI ho have prItama thakejI // 13 // vinave savi kAsIda ho // gu0|| caMde mukhathI ho vAta je kahI hatIjI // kahe rANI suNa tAsa ho // gu0 // vAta kihAM hAM rakhe karato tIjI // 1 // artha // potAnA patine puruSa rUpe zrayelo jANIne teNIne je harSa yo tenuM varNana karavAne koNa samartha be? guNAvalI manamAM ema vicAravA lAgIke have mArA svAminA pasAyathI hu~ koznAthI gAMjI jAlaM tema nathI // 13 // caMdarAjAe je je hakIkata guNAvalIne kahevAne kahI hatI te saghalI khepIAe guNAvalIne kahI. paThI guNAvalIe khepIAne kahyu ke zrA vAta tuM ahIMA koznI paNa pAse pragaTa karato nahI. // 14 // sanamAnyo teha preSya ho // guNa // pAlo pagavyo ho lekha lakhI karIjI // paNa nRpa caMdanI vAta ho // gu0 // nagarI mAhe ho ghara ghara paravarIjI // 15 // kahe jaNa jaNa mukha ema ho // gu0 // vihaMga maTIne ho nara thayo nrvrujii|| puranu pUraNa nAgya ho // gu0 // vahelo zrAve ho ihAM alave sarUjI // 16 // artha // te khepIzrAno bahuja Adara satkAra karyo. guNAvalIe tene patra lakhI ApI vidAya karyo. paraMtu caMdarAjAnI vAta nagaramAM ghera ghera caracAi rahI // 15 // dareka manuSya kahevA lAgyA ke ApaNo rAjA je padI bhayo hato te maTI jazne purUSa zrayo ne ema saMjalAya . have jo ApaNA nagaranuM saMpUrNa jAgya hoya to ApaNA kRpAvaMta rAjA ahIM vehelAsara zrAve. // 16 // dhana dhana caMda nariMda ho // gu0 // vAsanA pasarI ho suyaza suvAsanIjI // eha zragIzrAramI DhAla ho // gu0 // mohane jAkhI ho cothA udAsanIjI // 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 caturtha udAsa. __ artha // caMda mahArAjAne dhanya dhanya je. evI uttama yazavAlI havA daze dizAmAM pasarI rahI. mohana vijayajI mahArAje cothA usAsanI A agIzrAramI DhAla kahI. // 17 // ||dohaa|| vIramatIe ehavI, saNa saNa lahIte vAta // je je caMda vimalApurI,lahyo mAnava zrAkAra // 1 // roSa caDhI citta ciMtave, koNa ehavo saMsAra // je meM kIdho kukaDo, de tasa nara avatAra // 2 // artha // te samaye cAlatI vAta vIramatInA jANavAmAM evI rIte zrAvIke vimalApurImAM caMdane manuSya paNuM prApta thayuM ema saMjalAya // 1 // vIramatIne gusso caDhyo ane te potAnA manamAM vicAravA lAgIke evo te zrA saMsAramA koNa je ke jene meM kukaDo banAvyo tene te manuSyano avatAra zrApe. // 2 // mana paNa zhAM zrAvyA taNuM,rAkhe De valI teha // nUlI huMja kharI prathama, kuzakhyo rAkhyo eha // 3 // pADo puruSa thayA palI, dhare hoMza bahu maMda // pApama khAz padamazI, hurja dIse caMda // 4 // artha // valI te nahIM thA zrAvavAne hoMza dharAve je ema saMjalAya . hUMja prathama jUlIke meM ene kuzala ( jIvato ) rAkhyo // 1 // te maMda buddhivAlo caMda pharI puruSa zrayA paThI aneka prakAranI zranikhApA rAkhene te jANe " pApama khAine padamazI" yo hoya tenI jema karavAnI dhAraNA rAkhe // 4 // muja sAmo thAvA kare, jurma jaga ulaTo nyAya // moTInA laghu mInamI,kAna karamavA jAya // 5 // sAhAmI vimalapurI jaz, mor3eM ehanuM mAna // na dalaM hAM lagI zrAvavA, to muja kharAM vakhANa // 6 // artha // jagatmAM avalo nyAya thavA begene te to jurja-e caMda mArI sAmo thavA mAMge je. eto enA jevaM samajavu ke-nAnI bilAmI moTI vilADInA kAna karaDavAne doDatI hoya // 5 // ahIMthI vimalApurIe tenI sAmIja jai, enA abhimAnane narama pAhuM ane ahIM sudhI tene zrAvavA na da toja mArUM parAkrama khare kharUM samajavu. // 6 // Aja paDI navi rAkhavo, ripune thara abuja // eka kalA e paNa adhika, zikhavI caMda mujA // 7 // artha // have panI evI maMda. budhi naja rAkhavIke zatrune kabajAmAM AvyA panI jIvato rAkhavo. zrA eka kalA caMde mane vadhAre zikhavI. // 7 // // DhAla 15 mii|| // kezara varaNo ho kADha kasubo mArA lAla // e dezI // pajaNe sAsu ho vahune temI mArA lAla, nirakha tuM caMde ho karI muja beDI // mA0 // vimalApurIe ho manuSya thayo je // maa0|| amarSa ehane ho hajI na gayo 2 // mA // 1 // zrAvavA thAnA ho umaMga dhare be, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. // mA0 // nipaTa jAeyuM ho mUDha kare be // mA0 // nara thayA mATe ho yo zuM mATI // mA0 // nahI jAye khATI ho rAkhye ghAMTI // mA0 // 2 // // vIramatI guNAvalIne bolAvIne kahyuM ke bahu ! tame dhyAnamA rAkhajo. caMde pharI mane baMbeDI be. te vimalApurI mAM be. manuSya thayo be ne haju tenA manamAMthI abhimAna gayuM nathI // 1 // te valI zrAjApurIe zravavAnI hoMza dharAve be. e dhAraNA e mUrkha mANasa bahuja mUla jarelI rAkhe be. e puruSa thI zuM te ema dhAre be ke e zuravIra marada thayo, paraMtu mArI sAthe virodha rAkhIne te kadApi khATI jAvAno ( phAvI zakavAno ) nathI. // 2 // khabara to ehanI ho yai daze tujane // mA0 // thai tuM khoTI do na kahe mujane // mA0 // hane pATho ho likha tuM kAgala // mA0 // na kahIza vAto do konI gala // maa0||3|| thaiza jo mujathI ho hRdayanI jaMmI // mA0 // to muja sarikhI do na gaNIza mUMDI // mA0 // mukI jo hoye ho piyu tuja huMDI // mA0 // nAMkhajo kahuM huM ho jihAM jala kuMmI // mA0 // 4 // // te saMbaMdhI samAcAra tArA to jANavAmAM zrAvyA haze ? paraMtu tuM have khoTI thai (pharI gai ) bo. mAlakAM paNa vAta karatI nathI. game tema ho paNa tuM tenA upara pharI kAgala lakha ne vAta tuM koinI gala karIza nahIM // 3 // valI kahuM huM ke jo tuM paNa mArI sAthe gUDha hRdayavAlI thai zato jANa je ke mArI jevI koi mUMDI nathI. temaja jo tArA patie tArA upara kAMi huMDI ( saMdeso patra rUpe) mokalI hoya to tane khAsa kahuM huM ke tene to gaTara ( jalanI kuMmI ) mAM pheMkI deje. // 4 // vimalapurIe ho jAiza huMto // mA0 // zrAjApurIe ho rahe je tuM to // mA0 // maMdamatIne do jai samajAvIza // mA0 // turataja pAThI do ihAM huM zrAvIza // mA0 // 5 // vahu tava jAkhe ho vIramatIne // mA0 kalpita kahe ho ayukta satIne // mA0 // vihaMga je kIdho ho nara mathAye // mA0 // dIvA viduSo ho navi e manAye // mA0 // 6 // JAS // huM to have vimalApurIe jaiza, valI tane kahuM huM ke tAre to AjApurImAMja rehevuM. e maMda buddhivAlA caMdane huM hIMthI jazne zikhAmaNa pIne tarataja pAnI ahIM AvIza // 5 // guNAvalIe tarataja te sAMjalIne vIramatIne kahyuM ke he sAsUjI ! Apa jevA satIne evI yukta kahipata to kavI yogya nathI. jene peja pakSI banAvyo te puruSa kema thara zake ? jAte dIvA vinA te manAya tema nathI. // 6 // nadI ko adhika ho tumacI mADI // maa0|| e koi pizune ho vAta umAmI // mA0 // tame ghara mAMhi ho poSo navarasa | mA0 // paNa e namale ho trIjane terasa || mA0 // 7 // naTa to tihAM lagI ho kema karI 33 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25na caturtha ullAsa. jAye // maa|| tuma viNa eha to ho nara navi thAyeM // mANabAra ko kozne ho na huI kusojA // maa|| pANI pehelA ho na kaho mojA ||maaj|| artha // valI he mAtAjI ! tamArAdhI te jagatmAM evo koNa balIyo De ke ene puruSa vanAvI de. mane to koi cADIyAe evI khoTI vAta umAmI hoya ema lAge . tame paNa gharamAM begaM begaM nave rasanuM mana gamatI rIte poSaNa karoge, paraMtu caMda puruSa zrAya e vAta trIjane terasa ekaThA thavA jevI ne // 7 // valI ema to vicAro ke naTa loko tyAM sudhI kevI rIte jai zake ? valI mane khAtrI ke tamArI kRpA vinA e puruSa kadApi az zake nahI. mATe bAjI ! ema koznA kehevAthI tame ADA avalA vicAra karo nahI; ( melA manavAlA thA nahIM ) eto pANI pehelAM mojA utAravA jevU bane je. // 7 // hu~ to tumathI ho na ghaNuM mAhI // mA // karajo kAraja ho citta avagAhI // mA0 // sAsuDIne ho karIne DAvI // mA0 // zIghra guNAvalI ho maMdira zrAvI // mA0 // e|| vIramatIe ho velA sAdhI // // mA0 // bahu sura teDyA ho maMtra shraaraadhii|| maa|| caMda puciMtana ho vAta prakAzI // mA0 // tava sura jAkhe ho daNeka vimAsI // mA0 // 1 // artha // valI huM kAMi tamArAdhI vizeSa mahApaNavAlI nathI. paraMtu eTalaM kahuM bu ke je kAma karo te cittamAM caMDo vicAra karIne karajo. e pramANe potAnI sAsUne guNAvalI aMtarathI navekhIne utAvalathI potAnA mehelamA AvI // e|| have vIramatIe potAnuM kArya siddha karavA avasara joDne maMtra- ArAdhana karI aneka devone teDAvyA. te devo AvyA eTale teUnI pAse caMdanuM buruM karavA saMbaMdhI vAta pragaTa karI. te sAMjalI thoDI vAra vicAra karI deva bolavA lAgyA. // 10 // bAra amathI ho e navi hove // mA0 // caMdathI virUTha ho koNa je jove // mA0 // sUraja kuMDe ho majana kIdho // mA0 // thayo nara rUpe ho pudavi prasijho // mA0 // 11 // tumathI zramathI ho have navi cAle maa|| kahIe bIe sAce ho cAve nAle // mA0 // zramathI zradhikA ho tasa rakhavAlA // mA0 // zrame e vAte ho rahe\ nirAlA // mA0 // 12 // artha // he vIramatI ! e kAma amArAdhI have banavArnu nazrI. have caMdarAjAnuM burU karavAne mATe tenA sAmuM paNa jovAne koNa zaktivAna ne ? teNe zrI zatrujaya upara sUrya kuMjhamA snAna karyu ne ane tethI puruSa rUpe zrayo ne eTaluja nahIM paNa pRthvIne viSe have prasiddha zrayo ne // 11 // have tamArUM ke amArUM kAMza paNa jora tenI upara cAlavAnuM nathI. A vAta ame spaSTa rIte sAce sAcI kahIejIe. kAraNa ke tenA rakSaNa karanArA devo amArAthI adhika balavAlA , tethI e vAtathI have ame to nirAlA rehezuM. // 12 // kaho to bIjo ho kAraja karIe // mA0 // paNa e sAmuM ho pagaDhuM na jarIe // maa|| evamo sutathI ho gharo anAvo ||maann|| kahIe thAnA ho thApI manAvo // maa|| 13 // suranI vANI ho nisuNI rANI For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. mA0 // sAhAmuM bamaNI ho roSa jarANI // maa|| punarapi deve ho ati samajAvI // mA0 // to paNa mamatI do rAse nAvI // mA0 // 14 // artha // tame bIju je kA kAma batAvo te sukhethI karIe, paraMtu caMdanI sAmu to eka DagalaM paNa naravAne zrame zaktivAna nathI. valI amArI salAha evI ke tamAre paNa potAnA putra upara evaDo annAva rAkhavAnIzI jarUra ? mATe kahIe bIe ke tene AnAnagarInu rAjya zrApI tenuM mana manAvo // 13 // devatAu~nA kahelAM vacano sAMjalatAMja vIramatI to tenI sAme ulaTI bamaNI gusse thai. pharIthI devatAue ghaNI rIte samajAvavA mAMDI to paNa te mamatIlI hovAthI potAno vicAra teNIe pheravI devatAunI zikhA maNa mAnI nahI. // 14 // vacana rANInAM ho mukyAM vahetAM // mA0 // suranija ThAme ho saghalA pahotA // mA0 // vIramatIe ho teDyo maMtrI ||maa // vimalapurIe ho thara hu~ gaMtrI // mA // 15 // tuM zhAM rahe je ho dharaje zAtA // mA0 // maMtrI patnaNe ho nisuNo mAtA // mA0 // eNI vAte ho kema huM vArU, // mA0 // thAjo ciMtyu ho bA tumAraM // mA0 // 16 // artha // devatAe rANInAM vacanonI darakAra nahIM karatAM tenI vAtane uvekhIne te sarve potapotAne sthAnake gayA. tyArabAda vIramatIe maMtrIne bolAvIne kahyu ke hu~ have vimalapurIjavAne prayANa karUM lu||15|| vIramatIe maMtrIne kaDaM ke tamAre ahIzrA sukha zAMtithI rehe. panI maMtrIe kahyu ke he mAtAjI ! je kAma tame karavA jAge temAM duM tamane zuM kAma vArI rAkhuM ? mAtAjI ! tamALaM dhArelu pAra paDajo. // 16 // maMtrI vacane ho harakhI rANI ||maa|| sacivane jANyo ho parama prmaannii||maa0 DhAla e bAramI ho cothe usAse ||maa|| mohane jAkhI ho prema prkaashe|maa017|| artha // maMtrInAM vacano sAMjalI rANI bahu harSa pAmI ane A maMtrI khare kharo pramANika ve ema tenI upara vizvAsa bege. cothA uvAsamAM mohanavijayajIe bAramI DhAla prema pUrvaka kahI. // 17 // // dohaa|| caMmA ati porasa caDI, punarAkarSI deva // rasa rAtI kAti grahI, mada mAtI svayameva // 1 // vAyuM na kare kozna, kahI paNa na zake koya // vAryoM na rahe hAryoM rahe, zrApa matI je hoya // 2 // artha // jene atyaMta porasa caDI gayo ne evI krodha yukta vIramatIe pharIthI devonuM AkarSaNa kayu. pote madamAM kI gayelI hovAthI pracaMDa roja rasamAM lAla cola az hAthamAM talavAra lIdhI // 1 // kavi kahe ke je Apa matitA hoya te koznu vAreluM kabula karatA nathI. valI teune koz vArI paNa zakatA nathI. te evA hoya be ke koznA vAryA rahe nahI paNa hAryAja rahe. // 2 // sura parivAre paravarI, vIramatI suvilAsa // vidyAe aMbara pathe, vicarI roSa prakAza // 3 // rANI manamAM ciMtave, caMdane jItIza prAjya // paNa nolI lehetI nathI, je deza nija rAjya // 4 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. caturtha udAsa. artha // devatAunA parivAra sahita vIramatI vidyAnA balathI AkAza mArge atyaMta roSane batAvatI bAgala cAlI // 3 // rANI manamAM vicAre ke ke hamaNAM caMdano parAjaya karI jaya melavIza. paraMtu kavi kahe je ke te mukharjI jANatI nathIke hamaNAM mArUM rAjya khoi besIza. // 4 // jema navi jANe raMmikA, tema tyAMthI sura eka // zrAgalathI jara vinave, caMda naNI suviveka // 5 // mahArAjA tuma upare, zrAve a vimAta // sAvadhAna rehejo tame, kahuM buM bAnI vAta // 6 // artha // jevI rIte e vIramatInA jANavAmAM na AvI zake tevI rIte eka devatA te parivAramAthI gupta rIte buTo paDI agAuthI AvIne caMdarAjAne viveka pUrvaka kahevA laagyo|| 5 // he mahArAjA! tamArI upara tamArI uramAna mAtA caDI Ave ne tethI have tame sAvadhAna azne rehejo. A huM tamane gupta neda karUM bu.||6|| puNya prabala De tuma taNuM, gaMjI na zake eha // to paNa ratana taNA yatana, karavA yukta eha // 7 // artha // jo ke tamArUM puNya prabala ne tethI e tamane harAvI zake tema nathI, to paNa ratnanuM jatana karavU e vAta paNa vyavahAramA karavA yogya // 7 // // DhAla 13 mii|| // zrAvore ulagANA tAharI kAMkaNIre kuMbe // e dezI // sAMjalI caMda narezarU re, pAmyo ghaNuM manamAhire zAtA // jANIje yahAM zrAvI sAhamI, vimAtA // suravacane nRpa pAkharyA re, moTA haya vara jehare tAtA // pakameje paMkhIne khiNamAM, uDatAre jAtA // 1 // caMde raNa rasIyo yaz re, aMge.peheryo sannAhare jArI // jagamAMhi ko pragaTyo, ujo izvarAvatArI // bAMdhI ghaNe kasaNe kasI re, tanumadhye tara vAra re sArI // kIdhIre jaya varavA rAye, azvanI asavArI // 2 // artha // devatAe kahelI vAta sAMjalatAMja caMdarAjAnA manamA atyaMta harSa ayo. teNe manamAM vicAryuke Akhare mArI jairamAna mAtA mArI sAme zrAvI kharI. tethI tarataja pote sArAMmAM sArAM je azvaratno ke je uDatA paMkhIne paNa kSaNavAramA pakaDI pADe evA azvone taiyAra karyA // 1 // raNa saMgrAmano rasIyo hoya tevIrIte caMdarAjAe saMrakSaka evaM nAre bakhtara dhAraNa kayu. jANe jagamAM bIjo izvara pragaTa zrayo evo dekhAvA lAgyo. majabuta baMdhana sahita keDa upara talavArane laTakatI bAMdhI; ane jaya saMpAdana karavAmATe tarataja teNe azvanI upara svArI karI. // 2 // mRgayA misa caDI nisaryo re, sAmaMta sAta hajAra re saMge // na dhare je paga pAbA kahie, saMgere uttNge||shraavyo vimalapurI thakI re, ubaMdhI bahu kozare raMge // nirakheDe vanavAmI zrAmI, netrane prasaMge // 3 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 161 ehave zrAvatI aMbare re, varavIre nija mAyare dIThI // jANe krodhAna lanI, cAlatI aMgIThI // paNa manamAMde caMdane re, lAgI amIthI a. naMtare mIThI // zrAjAnI niradhAre dhArI, zrAvatI e cInI // 4 // artha // zikAranuM bahAnuM kADhI potAnA sAte hajAra sAmaMtone sAthe laI te caDI nikaTyo. sAmaMto paNa evA hatA ke pAnI pAnIto kare nahIM eTaluMja nahIM paNa rAjAnI sAja saMgrAmamAM hozathI truTI paDe. vimalApurIthI prayANakarI raMganara bahu koza sudhI jamInane kApatAM cATyA Ave tevAmAM eka suMdara va. namAM bagIco dRSTie paDyo te juve . // 3 // evAmAM AkAzamArge te zuravIre vIramatIne AvatI dInI. sAkSAt krodharUpa agninI sagaDI cAlI zrAvatI hoya tevI dekhAi. joke caMdanA manamAMto ne amRta kakaratAM paNa atyaMta mIcI lAgavAmAMDI. kAraNake teNe nizcayazrI dhAryuke zrAjAnagarIe AvavArUpa zrAmaMtraNanI e cInI Ave . // 4 // akkAe paNa zrAvato re, sAhamo caMda nariMdare dhAryo // alagAthI zrA kAze rahIne, rANIe vakAryo // susaro paNa nathI disato re, zrAvatAM sAmo tujane vAryoM // athavA teM haimAthI sahito, kukaDo visAryo // 5 // muja hu~te zAjApurI re, zrAvyAnI mana hoMzare rAkhe // paNa nUMDA ahi vahI kahuM bu, UMTato na cAkhe // jove kizu boDIza nahIre, tAro tuM iSTa saMcAra re nAkhe // kSatrInI vaTa mujane joDaM, kehavItuM dAkhe // 6 // artha // vIramatI DosIe paNa sAmo Avene te caMdaja ne ema dhArIne AkAzamAM beTeDIja sakhta vacano kahI caMdane baMDyo . teNIe kahyu ke adhyA! mArI sAme AvatAM tArA sAsarAe paNa tane nivAryo paraMtu tuM paNa tArA haiyAmAMthI kukamApaNAnI avasthA jUlI gyo.|| 5 // huM batAM tuM thAnApurI AvavAnI tArA manamA je hoMza rAkhe be, paNa huMDA haju tane eTalIpaNa khabara paDatI nathI ke uMTa kadApi nAgara vekhano cAro pAmavAne lAgyazAlI thatAjanathI. topaNa havetuM zuM joi rahyo , huM kahuM baM ke tArA iSTa devane saMcAra. valI joubuMke saMgrAmamAM tuM datriyavaTa paNa kevI batAve ? // 6 // caMdakaMde have mAtajI re, na dharo mujathI roSare vArU // meMto kA na bi gADayuM hajI e, sAMjalo tumArUM // mujayI ema lagatAM thakAM re, lAge manamAM hire sArUM // thAlaM jIto vehelA ehamAM, iSTa zuM saMjALaM // 7 // tumeM jezhAM pagalA karyA re, karazo te kAMza navA re jANuM // mAtAjI tumacA guNa jIne, keTalA vakhANuM // tume to jANoDo cittamAre, sagha lA vizvano nAra re tANuM // galIe ukurA phokaTa, phAMTa mAMhi gaNuM // 7 // artha // caMde kaDaM ke he mAtAjI ! have mArA upara tame roSa rAkho nahI. jarA sAMjalo meM haju sudhI tamArUM kAMpaNa bagADayuM nathI. zuM mArI sAthe vIrote samatAM tamArA manamA sArUM lAge? ane jo tamArA manamA emaja sArUM lAgatuM hoya to tamepaNa sukhethI vehelAM taiyAra thA. mAre emAM iSTa devane zuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 caturtha ullAsa. saMbhAravADe ? // 7 // tame je ahIMcA sudhI pagalAM karyAne tethI ema jANuM tuM ke kAMika navAi jevuM kazo. mAtA ! tamArA guNonAM vakhANa te mArI jI ne keTalAM karUM? tame tamArA manamAM emaja jANatA hazo ke zrAkhA jagatno cAra DhuMja tANaM buM. paNa jo evaM abhimAna hoyato te vAtato " DhAlI ThakurAine phAMTa mAM hi bAeM" te kevatanA jevIbe // 8 // caMda vacana nisuNI karI re, thai krodhe prati aMga re tAtI // nAMkhI re suta sAhamI pehelI, pApaNIe kAtI || lAgI caMda sannAhamAMre, jANIe kusumanI ekare pAtI // paNa ulaTIjai lAgI gagane, raMDikAne bAta || || sAtatakha dharaNI DhalI re, caMda nariMda samIpa re yAvI // muThI te mo mAM karIne, thoDIsI vadhAvI // viSNu kumAra namucinI re, bhUpe kathA eka vIrare jAvI // durjananA nigrahanI karuNA, cittamAMhe nAvI // 10 // artha // caMdanAM vacano sAMjalI vIramatInA goaMgamAM krodha jarAyAthI te lAla cola thai gai. tarataja teNIe caMdanI upara pehelAMja talavAra pheMkI paraMtu te talavAra caMdanA bakhtara upara lAgI te jANe puSpana eka pAMkhaDI lAgavA jevuM zrayuM. ulaTI te talavAra tyAMthI jabalIne vIramatI raMDAnI chAtImAM jaIne lAgI // e // talavAra vAgatAMja vIramatI jamIna upara DhalI pamI. pharI talavAra caMdanI pAse paTale tene caMde thoDA motIe vadhAvI. caMde viSNu kumAra chAne namUcinuM dRSTAMta tarataja manamAM ekavAra vicArya ne te durjanano nigraha karavAmAM karuNA lAvavI te tenA manamAM zravyaM nahIM. // 10 // vI caMde tava coTI grahane, zrADuM zravaluM asaMkha re jAlI // leine zrAkAza uMcI, puSTikA bAlI / pherI cakra taNI pare re, rajakanAM vastra samA nare vAlI // UTakazuM lei paTakI zillA, upare karAlI // 11 // cUrNa rs dharaNI mI re, casakI na zakI lagAra re raMgA // prAhuNamI tha bI puviye, pAdharI pracaMgA // ema jagamAM pApI taNAM re, hove nipaTa davAla re juMgA // ropAe durgatimAM tehanA, nizcayathIre UMmA // 12 // zrartha // tarataja caMde teNIno coTalo phAlIne huM avaluM sarvane joine te duSTAne uMce kAma bAlI; ane cakranI jema telIne pheravI valI dhobI vastrane vAlIne jI ke tevIrIte teNIne tarataja bevaDI vAne majabuta zillA upara paTakI // 11 // te raMDAnA jamIna upara cUrecUrA zrazgayA. te jarApaNa casakI zakI nahI. marIne tarataja baThI narkanI te caMDikA memAna thai. evIrIte jagatmAM je pApI hoya tenA kharekharA lUMDA havAla thAyabe; valI teja'nI durgati thatAM moTA jaMka tyAMpaNa bane. // 12 // kIdhI caMdanI upare re, deve kusumanI vRSTire rUDI // vAtalaDI rakhe ko ijI manamAM, jANatAeM kUDI // jayajaya zabda saghale yayAre, vIramatI javasiMdhu buDI // dharmInA ema vairI jAe, AphaNIe umI // 13 // sAla nivArI janmano re, zrAvyo nagarI mokAra re rAjA // jItonA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 263 vajaDAvyA guhirA, guMjatAM je vAjAM // makaradhvaja harakhyo ghaNo re, uchava kIdha vizeSa re tAjA // dI, nija nagarInu arag, rAjyate samAjA // 14 // artha // tarataja devoe caMda rAjAnI upara puSpanI bahusArI vRSTi karI. he zrotA jano! e vAta jarApaNa asatyane ema manamA lAvatA nahI. caMda rAjAne mATe jaya jaya zabdo sarvatra prasarI rahyA ane vIramatI navasAgaramAM bUDI gai. evIrIte dharmI manuSyonA vairI potAnImeleja nAza pAmI jAya. // 13 // caMdarAjA potAnuM janmanuM sAla kADhI nAMkhIne vimalApurImA pharIne Avyo tevakhate nagarane viSe jaya mekhanyAnI nizAnI rUpe jItanA DaMkA vagaDAvavA mAMDyA. makaradhvaja rAjApaNa bahuja harSa pAmyo ane moTo mahotsava teNe karyo. panI potAnuM arAjya caMdarAjAne badIsa kayu. // 14 // harakhI lakI premalA re, rahe nizadina karajoDI re pAse // sAMsArika sukha vilase pUrA, puNyane prakAze // DhAla teramI kahI re, harSa thayAvalI harSare thAze // pajaNe mohana cothe, caMdane ulhAse // 15 // artha // A vRttAMta jANI premalA lacI atyaMta harSa pAmI. te potAnA svAminI hajuramA rAta divasa vinaya pUrvaka rahe je; valI puNyanA udayazrI sAMsArika uttama prakAranA logavilAsa saMpUrNa rIte logave 2. sarvanA manamAM harSa ayo; valI paNa vizeSe harSa zrAze. evI rIte cothA ubAsane viSe teramI DhAla mohanavijayajIe kahI. // 15 // // dohaa|| thAnA zrAvI kahe vibudha, guNAvalIne uk||cNde vIramatI jaNI, pocAmI paraloka // 1 // nija nuvanakarI suragayo, suNIvacana sujagIza // haraSita tha guNAvalI, teDAvyo maMtrIza // 2 // artha // tarataja eka devatAe AnApurIe AvIne guNAvalIne samAcAra ApyAke caMdarAjAe vIramatIne paraloka pahoMcADI. // 1 // devatAe ApelA uttama samAcAra sAMjalIne guNAvalI bahuja harSa pAmI. ane devatA potAne nuvane gayo eTale guNAvalIe maMtrIrAjane temAvyA. // 2 // tasa suravANI savikahI, raMjyo sumati pradhAna // re bAra kIdhAM tame, mahArAM pAvana kAna // 3 // khomI maMjArI pare, kuzukana ka ratI eha ||jlii thaznAvaThaga, thayu pavitra e geha // 4 // artha // maMtrIne devatAe kahelA samAcAra guNAvalIai kahyA. te sAMjalI sumati pradhAna AnaMda pAmyo. teNe kaDaMke he mahArANIjI! Ape A samAcArathI mArAM kAna pavitra karyA // 3 // laMgaDI bilAmInI jema niraMtara AmI zrAvI te apazakuna karatI hatI. have bahu sArUM thayuMke ApaNI mahApIDA TalI ane A ghara pavitra shryu.||4|| vAta vistarI nagarIe, paDada taNe udghoSa // vIramatInI lahI khabara, sahu pAmyA saMtoSa // 5 // gayo zasya nRpacaMjano, niHkaM Taka thayo deza // have AnAe zrAvaze, nizcaya caMda nareza // 6 // For Personal and Private Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 caturtha ullAsa. artha || vIramatI maraNa pAmyAnA samAcArano DhaMDhero piTAvatAMja zrAnagaramAM te vAta phailAi gai ane te samAcAra sAMgatAMja sarvanAM mana saMtoSa pAmyAM // 5 // caMdarAjAnuM sAla gayuM ne deza niSkaMTaka yo evI vAta lokoe karavA mAMDI ne have nizcayathI caMdarAjA zrAjApurIe zravaze ema loko bolavA mAMDyA // 6 // prajA malIne pAThavyo, vimalapurIe preSya // vedalA caMda padhArajo, vAMcIne e lekha // 7 // // zrApunA sarve nAgarikoe ekatA thai caMdarAjAnI upara eka vinaMti rUpe AmaMtraNa patra purI padhAvA lakhyo ne khepI ne patra yApI vimalapurIe mokalyo. // 7 // // DhAla 14 mI // // ajaba suraMgI ho haMjA mAru lobaDI // e dezI // parama sayApI ho rANI tAma guNAvalI, heja jarANI do jora || sahI yasamA ho kahuM ve koI mAharI melave cittano cora // pa0 // 1 // navala nagIno do raMgano jIno sAhibo, soraTha rahyo ho lonAya // abako comAso ho vAso yAvI ghare kare, koi samajAvo hoya jAya // 10 // 2 // artha // evA avasaramAM atyaMta DAhI ne catura evI guNAvalI rANI jenA aMtaHkaraNamA potAnA prANanAtha uparano sneha atyaMta josathI ubalI rahyo teNIe potAnuM sarva sakhI maMDala ekatuM karyuH cha kavA lAgI ke he beheno tamArAmAMthI koi evI mahArI vahAlI behena ke mArA aMtaHkaraNanA corane me - lavI ( pakaDI ) . // 1 // nava navA rasano rasiyo ne nutana sneha rUparatna evo mAro nAtha soraTha dezamAM premanA lothI paDhyo rahyo be. te yA vakhatanuM comAsuM potAne ghera yAvIne kare evI rIte koi jazne tene samajAvo to sArUM // 2 // benI sAcI ho premalA labI mAharI, mAnava kIdho ho kaMta // paNa eka vAte ho hui sokalamI kharI, jolavyo nAha mahaMta // pa0 // 3 // piyupaNa pUre ho rahIne nisnehI thayo, gama dohilo ho paMtha // manakuM e mUkyuM ho tihAM ja pahoce nahI, zI ihAM zIkhaM do saMtha // pa0 // 4 // // premalA bI mArI kharekhara sAcI behena be ke jeNe mArA patine manuSya banAvyo paraMtu eka vAte to kharekha te mArI zokaja nivaDI be ke jepIe mArA paramapUjya svAmine jolavIne kabajAmAM rAkhyo be // 3 // mArA svAminAtha paNa mArAthI dUra rehevAthI sneha rahita tha gayA. valI tyAMjavAno rasto paNa jAyo ne mahAduHkhe javA yogya be. valI kadAca manane mokalavAno prayAsa karUM paNa tenI e zakti evI nathI ke tyAMjai pahoMce. mATe have mAre zuM rasto levo te suUtuM nathI. // 4 // dhama kahAve ho rahe jo nara ghaNuM sAsare, ema navi jANe ho eha // pehelI je paraNI ho vahAlI ghaNuM gharaNI to hoe, aho kema dAkhyo ho beda // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 265 p||5|| vaddhaMna lAge ho sahIto jaga mAhe navaM, mUlagu nAse ho maMda // kozna jove ho ugyo puro pUname, bIjano cAhe ho caMda // pa0 // 6 // artha // lokikamAM paNa evI kehevata ne ke je puruSa potAne sAsare paDayo rahe te adhama kehevAya. e vAta te jANatA paNa nathI. valI je pehelI paraNelI strI hoya te svAmine bahuja vahAlI lAgavI joie tema batAM mArA nAtha mane kema beha detA haze ? // 5 // valI jagatmAM evI paNa rIta je ke navaM hoya te vadhAre vahAluM lAge. ane jurnu hoya te madhyama rUpe thai jAya. june punamano caMjamA saMpUrNa (pure puro) uge ne te vakhate koi paNa tene jotuM nathI ane bIjano caMjamA uge je tyAre tene jovAnI sahu cAhanA rAkhe // 6 // premalA pyArI ho mujane nyArI trevamI, dIge syo muja doSa // sAce hu~ cAlI ho pehelA sAsune ko, teNe karI rAkhyo ho roSa // 50 // 7 // kiMvAto huI ho jiNapura prItama kUkamo, zrAvatAM thAve ho lAja ||t vihaNI ho kurI kesa dina nIgamuM, kaThina narothI ho vAja // paa|| artha // mArA svAminAthane premalA upara pyAra bhayo bhane mArI sAdhe judAi ajha temAM mAro zuM doSa tenA manamAM jAsyo haze ? mane to ema anumAna thAya ne ke pehelA hu~ vIramatIne kahe cAlatI hatI te kAraNathI mArA japara mArA svAmie roSa rAkhyo haze // 7 // athavA to mane ema lAgene ke je nagaramAM hu~ kUkaDo thayo te nagare kema jAlaM evI rIte ahIM zrAvatAM mArA svAmine zarama lAgatI haze ? paraMtu he sakhiyo ! mArA nAthane viyoge DhuM kuryA karUM ; have mArA divaso kema jaze ? kaThaNa hRdayanA mANaso pAse jora cAlatuM nthii.||7|| mahArI rajanI ho sajanI nIne aMzuke, dINa rahe mAhAre ho saMga // ehavI to mArI ho virahanI kAlA bhAkarI, piyuviNa pApIDe anaMga // pnnaae|| naNadIro vIro ho thAve zItalatA hoe,uSadha ehanuM do eh|| nAgya kihAMthI ho manano mevumo male, dhig ekaMgo ho neha // 10 // 10 // artha // he sakhiyo ! rAtrieja mArI kharI behenapaNI be ke je mArI sAthe kSaNeka paNa nInAM vastra sahita rahyA vinA rehetI nazrI. arthAt rAtrie mArAM vastra AMsuthI jInAM zrai jAya . tezrI tame jANazo ke pApI anaMganA pratApathI mArA pativinA virahanI jvAlA mane eTalI badhI bhAkarI thApaDI // e|| mAro naNaMdano vIro zrAvaze tyAreja mane zItalatA thaze. mArA virahAni, eja auSadha . paraMtu evaM mArUM lAgya kyAMthI hoya ke manano melApI AvIne leTe. valI dhikkAra ne ekaMgI snehane ke teno mArA upara jarA paNa sneha nazrI ane huM tene mATe phuryA karUM . // 10 // phuratAM ehave ho Avyo tihAM eka suvaTo,bolyo madhure ho saad||kenne tuja uhavI ho bAi kema tuM dayAmaNI,ke keNe kIdho ho vaad|| p0||11|| devatA nAmI ho hu~ tu paMkhI paragaDo,kaho koz mujane ho kAma // kaMta videzI ho rANI kahe puHkha tenu, re khaga guNanA ho dhAma // 50 // 12 // For Personal and Private Use Only Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 caturtha ulhAsa. artha // guNAvalI e pramANe phuryA karatI hatI eve samaye tyAM pAgala eka sUDo ( popaTa ) zrAvIne mIThe svare bolyo. he bAi ! tuM bahuja dayA utpanna zrAya tevI lAge ne tane koNe muhavI ne athavA koznI sAthe tAre kajIyo zrayo ? // 11 // huM jo ke dekhIto padI buM paraMtu devatAi padI te mArA lAyaka je kA kAma hoya te sukhethI pharamAvo. rANIe ka ke he guNanA sthAna pakSI rAja mAro pati videza gayela ne te saMbaMdhIja mAre muHkha ve.|| 12 // mAhAro saMdeso ho tihAM pahocADe koznahI,zhAM paNa nAve ho teha // aMtaragatinI ho jJAnI viNa jANe nahI,dohilo navalo ho neha // pa0 // 13 ||kaagl Apo ho rANIjI kahe paMkhI, zrApIza hAtho hAtha // kAgala nIno ho lakhatA kAjala thAlame, AMsuDAne ho sAtha // 50 // 14 // artha // jema mAro saMdezo tenI pAse ko pahoMcADatuM nathI tema tyAMthI paNa ahIMA koz zrAvatA nathI. mArA aMtaraMganA svarUpane jJAnI vinA bIju koNa jANI zake tema De ? navo sneha je zrayelo ne te geDavo muskela ne // 13 // pakSIe kahyu he rANIjI ! tame kAgala lakhIne mane Apo. huM te kAgala tamArA patine hAtho hAtha ApIza. pajI guNAvalIe kAgala lakhyo paraMtu AMkhomAM AMsu zrAvate lakhelo hovAthI AMsunI sAthe kAjala saryu tevAja AMsunAM TIpAM kAjalavAlAM, patramA paDyA. // 14 // tehavoja viTI ho dIdho suvaTA naNI, te laz cAlyo AkAza // deva pranAve ho kAgala dIdho caMdane, vimalapurIe sahAsa // pa0 // 15 // kAgala lIdho ho mAMDyo caMde vAMcavA,varaNana dIse ho kyAMhi // jihAM tihAM dIse hI TapakAM bAMsuDA taNAM, samajyo manaDA ho mAMhi ||pnn|| 16 // artha // evI rIte jIno zrayelo kAgala tarataja vAlIne te sUDAne Apyo. sUDo paNa lazne AkAzama uDyo. deva pratnAvathI dANeka vAramA vimalApurIe Avyo ane caMda rAjAne te kAgala hAthohAtha Apyo // 15 // pakSIe Apelo kAgala laDne caMde vAMcavA mAMDyo paraMtu kAgala madhyeno eka paNa akSara barAbara te vAMcI zakayo nahI. kAgalamAM jyAM dekhe tyAM AMsunAM TIpA paDelAM hatA. tethI te potAnA manamAM kharI vAta samajI gayo. // 16 // AMsune thAme ho zradara e na likhI zakI, mAhAre virahe ho ema // ema rahI gehe ho ekalamI puHkhaDaM dhare, janama nIgamaze ho kema ||pnn // 17 // tihAM have jAuM ho thAlaM thAnAno dhaNI,rANInI karavI hociNt|| kSaNa kSaNa mAMhI ho have to mujane sAMjare, bAlapaNAnI ho prIta // 10 // 1 // artha // mArA viyoganA kAraNazrI (sunI dhArA patra lakhatI vakhate vehetI haze tethI te eka paNa adara barAbara lakhI zakI nazrI. zrAvI rIte gharamA ekalI rahIne te mahA puHkhane dhAraNa karI rahI . have eno janmAro kevI rIte jaze ? // 17 // have hu~ paNa tyAM jaz AnApurIno svAmi (rAjA) thA. have guNA valInI phikara mAre rAkhavI ghaTe . valI mArA manamAM teNInI sAthe bacapaNanI prIti hovAthI te daNe daNe mane sAMjA~ja kare . // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 167 kAgala dI ho jANe rANIne malyo, caMda dharAno ho pAla // mohane jAkhI ho caudamI cothA ulhAsanI, nipaTa saMyogI ho DhAla // 50 // 15 // artha // pRthvIpati caMda rAjAe jevo kAgala dIge tevo vAMcatAMja jANe te rANIne zrApo Apa maTyo hoya tevo tene lAsa thayo. evI rIte cothA navalAsa madhye caudamI DhAla mohana vijayajImahArAje kharekharI saMyogI svarUpanI kahI. // 15 // ||dohaa|| pramadA patra thAvyA palI, caMda thayo cala citta // umAhyo thAnA jaNI,janma nUmi supavitta // 1 // patnaNe labI premalA,patine sahI udAsa // kaho svAmI tuma vadananI,kema navina thAnAsa // 2 // artha // guNAvalIno patra zrAvyA panI caMda rAjAnuM citta calAyamAna ayu. potAnI pavitra janmabhUmi zrAnApurI tarapha mananuM AkarSaNa thayuM // 1 // tarataja premalAlabIe potAnA patine udAsa dekhIne pubyu ke he svAminAtha ! ApanA mukhanI kAMti Aje navina prakAranI kema lAge ? // 2 // sahIto nijapura sAMjaNu, athavA prathama je nAra // soraThamInI goThaDI,nagamI piyu niradhAra // 3 // caDhI guNAvalI cittajo,to hAM teDo svAma // tAsa vacana lopIza nahI, tha rahIza tasa pAma // 4 // artha // mane to ema nAse be ke Apane potArnu nagara sAMgarI Avyu athavA to prathamanI paraNelI guNAvatI yAda zrAvI. he piyujI Apane nizcayathI A soraThanI priyAnI goSThi naja gamI // 3 // jo ApanA aMtaHkaraNamAM guNAvalI vasI hoya to tene he nAtha ! ahIM teDAvo. teNInuM vacana hu~ lopIza nahI eTaluMja nahIM paNa tenI tAbedAra thazne rahIza. // 4 // soMpyo dezaja muja pitA, rAjya tamAre hAtha // moDhe zrAvyo kolIja,kema mUko bo nAtha // 5 // caMda kahe caMDAnane,prajA zrarA jaka tatra // te mATe jAvaM zravasya, zrAvyu tihAMthI patra // 6 // artha // mArA pitAe potAnA AkhA deza- rAjya ApanA hAzramAM soMpyu be tethI te moDhe zrAvelA kosIAne tajavAnI kema zvA rAkho bo|| 5 // caMda rAjAe kahyu ke he caMmukhI ! tyAM ApaNuM rAjya ane prajA, rAjAvinAnA hovAthI mane teDAvavAno patra Avyo ne tethI mAre avasya javu joe.||6|| sImADA beDyA ghaNAM, vIramatIe jeha // tihAM jazne re rAgiNI, vaza karavA ne eha // 7 // artha // valI he premI priyA ! vIramatIe zrApaNA rAjyanI sAdhe saMbaMdha rAkhatA sImADAnA ghaNAM rAjAune beDyA ne tethI te sarvene paNa vaza karavI jarUra ve // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 caturtha ullAsa. // DhAla 15 mI // // rAja goDI pAsajI ho darizana tAhAro // e dezI // rAja ema premalAne samajAvI, rAja puragamananI vAta jaNAvI // rAja nRpa caMda samo nahI koI // e yAMkaNI // rAja jai susarAne jaNAvyuM, rAja nija nagarIthI teDuM je zrAvyaM // 1 // rAja tihAM prajA vATamI jove, rAja jai malIe hukama jo hove // rAja nagarI kisI nRpa pAkhe, rAja tRNa nara paNa detrane rAkhe // 2 // artha // evI rIte premalA lakhIne potAnA nagare javAnI vAta caMda rAjAe vistAra pUrvaka kahI . ( kavi ka) aho caMda rAjA samAna bIjo koi nathI. patI caMda rAjAe potAnA sAsarA pAse zravIne kAM ke jApurI thI atre, mane teDAvavAno mArI prajAno patra Avyo be // 1 // valI he rAjan ! mArI prajA paNa mArI rAha joi beTI be. jo Apano hukama hoya to huM tyAM jazne tene maluM. valI rAjAnI vinA nagarInuM saMrakSaNa kevI rIte rahI zake ? eka tapakhalA jevo svAmi hoya topaNa te potAnA kSetrane jAlavI zake // 2 // rAja sukha lahyo ihAM meM jagIze, rAja mukhe katAM kAramuM dise // rAja huM to tola tamAro prasiddho, rAja mujane tame moTo kIdho // 3 // rAja tihAM gayA viNa navi cAle, rAja valI vibaDavaM paNa sAle // rAja manuja yo ihAM rahIne, rAja prabhu pAma caDAvuM huM kahIne // 4 // artha // valI he rAjan meM apanA pratApe hIM saMpUrNa sukha melavyuM; jenuM varNana zrApanI hajuramAM kara ThIka lAgatuM nathI. paraMtu eTaluM to pratyakSa rIte pe mane moTo karavAmAM potAnuM mahatvapaNuM batAvI yuM // 3 // valI he rAjan ! tyAM gayA zivAya jema cAle tema nathI temaja ahIMthI januM te paNa sAyAvinA rehetuM nathI. kAraNa ke ahIMcA rehetAMja huM manuSya thayo. e Apano moTo upagAra mArA upara be // 4 // rAja tuma saujanya paNA, rAja navi visare kSaNeka kadAi // rAja aMtara koi mata karajo, rAja sevakane cittamAM dharajo // 5 // rAja kAgala lakhajo saMjArI, rAja rakhe mukatA cittathI visArI // rAja muja avaguNa mata jo jo, rAja tame moTA bo jArI ho jo // 6 // artha // valI he rAjan ! zrApanI sajanatA eTalI vizAla be ke te eka kSaNavAra paNa kadApi visarI zakAya tevI nathI. Apa mAre mATe leza mAtra judAi rAkhazo nahI chAne yA sevakane cittamAM niraMtara jArI rAkhazo // 5 // valI he rAjan ! mane niraMtara yAda lAvI mArI upara patra lakhazo paraMtu kAmone sIdhe rakhe mane potAnA cittathI visArI detA. valI mArI aneka jUlo zrApanI pratye thI te mArA avaguNane dhyAnamAM lezo nahI. zrApa vaDIla bo ane tevI rIte have pIpa murabI paNe rahe jo // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ z6e caMdarAjAno rAsa. rAjacaMda taNI suNI vANI, rAja susarAnI nayaNa jarANI // rAja rAjyA dike paracAvyo, rAja toye AjApati vaza naavyo|||| rAja makaradhvaja tava nAkhe, rAja gaja vipharyo te koNarAkhe ||raaj bAMdhye kaNabIe khetI, rAja kaho caMdajI thAye ketI // (pAgaMtare) nathI tumathI harakata hotI // 7 // artha // caMdarAjAnAM vacano sAMjalIne tenA sAsarAnI AMkhamAM AMsu narAi gayA. teNe vicAra karyo ke jamAirAjacaMdane ApaNuM rAjya devA pramukhanI lAlacamA nAMkhyo topaNa te ApaNe vaza zrayAnahI arthAt atre rahyA nhii.|| 7 // panI makaradhvaja rAjA bolyAke vipharelA (madamAM AvelA) hAthIne koNa kabaje rAkhIzake tema. valIzuM bAMdhye kaNabIe arthAt khemuta upara zirajorI karavAthI sArI khetI a zake temaje. ane kadAca thAya topaNa he caMdarAya temAM keTalo lAla thAya? (bIjo pATha) he caMdarAya tamAre mATe to ema ke ame to tamane harakata karIe tevA nathI. // // rAja nUSaNa peheryAje mAMgI, rAja rahe kiNa vidhe zravadhi thlaaNghii|| rAja mana mAnyo sodo, rAja nathI tamathI harakata hodo // e|| rAja kumI budhi upajAvI, rAja tame jAzo hAtha bomAvI // rAja paNa jo haimAthI jArja, rAja to jANIe sabala kahAvo // 10 // artha // valI je AjUSaNo mAMgIne peharavA ANelA hoya te kAmanI mudate vite kevIrIte rAkhIza kAya? mATe he caMdarAya tamAre mATe to mana mAnamAnyo sodo. nathI tamane harakata karavI ke nathI adhikArathI tame lalacA tevA. // e|| valI tame je ahIMthI javA saMbaMdhI viparita buddhi utpanna karItethI amAro hAtha geDAvIne tojazo paraMtu jyAre zramArA haiyA(aMtaH karaNa )mAMthI jA tyAreja ameto tamane balavAna mAnIe. // 10 // rAja je paradezI kahAyA, rAja tehathI khoTI mAyA // rAja rahyAno tame zhAM avaze, rAja kharUM prAhuNaDe ghara na vase // 19 // rAja paradezI zazakane kozI, rAja etA koznA huthA na hosI // rAja jolave karI karI vAne, rAja tohI caMda nRpati navimAne // 12 // artha // valI paradezInI sAthe je prIti karavI te tadana khoTI rItije. valI tamepaNa ahIMA kavaze rahyAge, kAM khuzIthI rahyA nathI. tethI ame to dave samajyAke kAMI prAhuNAthI ghara vase nahI. // 11 // valI he caMdarAya! paradezI, sasalo ane kosavAlo e koznA zrayA nathI ane zraze paNa nahI. evIrIte caMdarAjAne aneka rIte nolavavanI yukti karI paraMtu caMdarAjA kozIte rehevAnI hA pAmatA nathI. // 1 // rAja calacitta nirakhI jamAi, rAja karI dIdhI sasare sajAya // rAja harakhyo thAnAno svAmI, rAja vimalezanI zIkhaje pAmI // 13 // rAja zrAvyo caMdate Apa utAre, rAja nija sAmaMtane upacAre // rAja mukI janake svabI, rAja teDAvI premalA labI // 14 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 caturtha ullAsa __ artha // evIrIte ghaNI mehanatakaryA utAM paNa potAno jamAi jaMcA manavAlo zrayo ne ane gayAvinA raheze nahI ema makaradhvaja rAjAne lAgyu tyAre tarataja teNe vidAyagIrInI taiyArI karavA mAMDI. e taiyArI dekhIne caMdarAjA bahuja khuzI zrayA ane sasarAjI have rajA Apaze evo nizcaya thyo.|| 13 // panI caMdarAjA potAne utAre zrAvyA ane potAnA sAmaMtone sarva hakIkata jaNAvI taiyArI karavA kahyu. ahIMA makaradhvaja rAjAe paNa zuddha aMtaHkaraNavAlI premalA labbIne paNa teDAvI // 15 // rAja mAta tAta kahe suNa beTI, rAja amavahAlI tuM guNa peTI // rAja ame caMdane ghaNuM vAhyo, rAja paNa AjA nagarI umAhyo // 15 // rAja tAharUM manaDu De kevU, rAja saMge thAvaM ke zahAM re heQ // rAja lahI kahe mahArAyA, rAja jihAM kAyA tihAM e bAyA // 16 // artha // mAta pitAe kahyu ke he behena! tuM to eka guNanIja peTIge ane amane bahuja vAhalIjI tethI tuM ahIMja raheto sAraM evI dhAraNAthI caMdarAyane ahIM rehevA ghaNI rIte samajAvyA paraMtu tenA manamAM bAlAnagarIe javAnI purI ulaTa az // 15 // have tArA manamAM zuM be ? tAre temanI sAthe javAno vicAra ke ahIzrA rehe ? te sAMjalI premalA labIe kaDaMke he pUjyapitA! jyAM kAyA hoya yAMja gayA hoya e nyAye mAre vartavU. // 16 // rAja cUkI tema nahIM cUkU, rAja have alago piyu kema muukuN|| rAja paMdaramI DhAla suhAse, rAja kahI mohane cothe ullAse // 17 // - artha // valI he pitAjI ! hu~ jema eka vakhata nUlI hatI tema have nUla karavAnIja nathI; have mArA nAthane kadi alago mukavAnIja nathI. evI rIte mohana vijayajI mahArAje cothA jahAsamAM paMdaramIDhAla harSa sahita kahI. // 17 // // dohA // pati anurAgI premalA, janake le| susNdh||jaaeyuN jananIe tadA, alika sutA saMbaMdha // 1 // prasave jananI jo koza, prasavo suta niravANa // paNa prasavo putrI rakhe, pIyara vimukhI jANa // 2 // artha // jyAre mAta pitAe premalAM khalI ane caMdarAyanI vacce sneha saMbaMdha saMpUrNa joyo ane putrI teNInA pati upara saMpUrNa rakta ema mAtAe jANyu eTale teNIe vicAryuke putrIno saMbaMdha khoToje arthAt putrI paraNe eTale sAsareja jAya. // 1 // jo koI mAtA janma Apo to putraneja janma Apajo putrIne janma na patA. putrI to potAnA piyarathI vimukhIja. potAnA ghara- sAraM cAhe // 2 // navase uhitAe zate, tAta taNo zrAvAsa // piyaranI veraNa hove, pahote prItama pAsa // 3 // sutAna jANe dohilama, pIyaranIti laeka // bubdha rahe nita sAsare, aho pragaTa aviveka // 4 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAnoM rAsa 271 artha // so dIkarI hoya tethI kAM bAparnu ghara ughAu~ rahe nahI eTaluMja nahIM paNa patinI sAthe prItimAM joDAtAM ko prasaMge evaM paNa bane ke piyaranI vairI az jAya. // 3 // valI pIyaramAM sukhI avasthA hoya topaNa dIkarI te tarapha lai javAnI vRttithI lezamAtra dhyAna ApatI nathI. potAnA sAsarI AmAMja lubdharahe . A kevo pratyakSa aviveka ? // 4 // mAta pitAe manathakI, supare karI vicAra // premalAne saMpremavA, karI sajA sAra // 5 // dAna sakhI vasanA jaraNa, seja suvAsa thAhAra // ityAdika putrInaNI, sopyA karI manohAra // 6 // artha // evI rIte aneka prakAre vicAra batAvI premalA lancInAM mAtA pitAe teNIne sAsare volAvavA sArU sarva prakAranI uttama taiyArI karavA mAMDI. // 5 // uttama vAhano, suzIla sakhI-dAsI-suMdara vastrAcaraNo, batrIpalaMgAdi, Asano, uttama gaMdhavAlA padArtho, mevA mIgai vigere aneka prakAranA jAtA ityAdi manohara padArtho potAnI putrIne ANAmAM ApyA. // 6 // caMdarAya paNa ehave, caMcala caDhI tukhAra // malavA makaradhvaja naNI, zrAvyo tihAM darabAra // 7 // artha // evA avasaramAM caMdarAyapaNa mahAtejasvI ghoDA upara besIne makaradhvaja rAjAnA darabAramA tene malavA sArU zrAvyoH // 7 // __ // DhAla 16 mii|| // kAnuDoto viNa vajADe e dezI // sAsu sasare caMda nRpatine, labI soMpI lAnA // mahArAja tame kuzale deme, pohaco nagarI thAnA // 1 // e zramaputrI premalA lalI, soMpI ta mane svAmI // ehanI lAja tamAre hAthe, kahIe ne ziranAmI // 2 // artha // caMdarAyanA sAsu sasarAe jenAthI atyaMta lAla thayo ne evI premalA labI caMdarAyane soMpIne AzIrvAda prApyo ke tame kuzala deme AnA purIe pahoMcajo. // 1 // he rAjan ! premalA labI have Apane svAdhIna karIne tethI ame have vinaMti karIe bIeke enI lAja tamArA hAthamA . // 2 // e ne lAmakavAzthalahatI, narahI alagI kayAre ||jo ehamAM koI cUka paDe to, mana naviSANajo tyAre // 3 // mUkatAM ehane ema paradeze, ama ma nahuM navi cAle // paNa piyu saMge jAtAM zrADI, jIjalaDI koNa ghAle // 4 // artha // e lADakavAine eTaluja nahI paNa potAnI marajI pramANe vartanArI je. amArAthI kadApi alagI rahI nathI. jo koI prasaMge tenAmAM nUla zrAvIjAyato Apato daragujaraja karajo. // 3 // tene zrA pramANe paradeza mokalatAM amArUM mana kabula karatuM nathI. paraMtu jyAre teNIne potAnA svAminI sAthe javUne tyAre temAM koNa ADIjIna claave?||4|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturtha ubAsa. vehelA malajo vama jema phalajo, rakhe jo kahIe visaaro||e soragnu rAjya tumArUM, nizcaya avdhaaro||5||maaye putrI hRdaya thAliMgI ye zIkhalar3I vAru // pIyaranI to lajA beTI, sAsaraDe tuja sArU // 6 // artha // have amArI vinaMti e ke tame vehelA vehelA malavA padhArajo. vaTavRdanI jema tamArI vizAlatA zrajo. amane rakhe visAratA; ane A soraTha deza- rAjya tamArUMja ke ema nizcayathI avadhArajo. // 5 // mAtAe premalA labbIne potAnA hRdayanI sAthe AliMgana ApI sArI zikhAmaNa ApatAM kaDaM ke je dIkarI potAne sAsare sArU kehevarAve te pIyaranI lAja vadhAranArI samajavI. // 6 // jAlavaje mana zoka sahunu, nathI susarone sAsu ||caalje mana prItamanAM pUM, roSa na dharaje phAMsU // 7 // jAeMI zrame tuM mAhI, ko vidhi navicUke // suguru sudeva sudharma haiyAthI, nolapaNe mata mUke // 7 // artha // nathI tAre sAsaro ke sAsu tethI teUnA mana kA sAcavavAnAM nathI. paraMtu tArI je je zoko hoya tejanAM mana jAlavaje. tArA svAminAtha je je sAjhA kare te aMtaHkaraNathI pAlaje ane vinAkAraNe koinA upara gusso karIza nahI. // 7 // valI ame jANIejI eke tuM kharekharI DahApaNavAlIge tethI avasare karavA yogya evaM kAMipaNa kAma cUkatevI nathI. paraMtu A eka amArI khAsa lalAmaNa ne ke kopaNa vakhate sudeva, suguru ane sudharmanI bAbatamA koipaNa phasAvanAra Ave to te vakhate nolI thaznU la karIza nahI. // 7 // dAna puNyanu zuM tuja kahIe, ehato tuja De krIDA // kora prANI mAtra jaNItuM, rakhe upajAvatI pImA e| jema ruhu~ jANe tema karaje, raheje tuM avalaMdhI // dIdhI zeTha taNI zikhAmaNa, te to kAMpA sudhii|| 10 // artha // valI dAna devArUpa puNyanAM kAma mATe tane zikhAmaNa zrApavAnI nazrI. eto tArI niraMtaranI lIlA je; vyasana. te sAthe koI prANImAtrane rakhe tuM phuHkha ApatI. ||e| TuMkAmAM eTaluMja kahIe bIeke jema sAru lAge tema karaje ane koznI sAthe virodhamAM paDIza nahI. kAraNake ame game teTalI zikhAmaNa ApIe topaNa zikhAmaNa pramANe nahIM cAlanArane to "zevanI zikhAmaNa kAMpAsudhI" e kahevata pramANe thAya ne. paraMtu tuM to jema banenI zolAvadhe tema karaje. // 10 // ema kahI mAye premalA lahI, AMsUDe ndavarAvI, putrIe paNa viDamavA gati, sakala purIe jaNAvI // 11 // sahI suraMgI laghuvaya saMgI, pre malA kaMThe laagii||taar svara nisuNIne tehanA, suranI nijhA naagii||1|| artha // e pramANe zikhAmaNa ApatAM premalA labIne teNInI mAtAe azrupAta karatAM nhavarAvI dIdhI. putrIe paNa potAne viyogathI atuM suHkha AkhA nagaramAM lokonA jANavAmAM Ave tema phelAvI dIg. // 11 // bAlyAvasthAthI premanA raMge raMgAi gayelI uttama sakhI premalA lajIne jeTIpaDIne uMcA svarathI evI rIte rUdana karavA lAgIke te svara sAMjalIne devatAunI nijApaNa jatI rahI ( devone nijA hotI nathI paraMtu viyoga samayanA rudananI pracuratA jaNAvavAmATe atizayokti muukelii).|| 12 // For Personal and Private Use Only Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 273 premalAne vIbamavA velA, khecara rahyA ratha kheMcI // teha samaya varNavatA suraguru, kerI paNa mata veMcI // 13 // halI malI sahu koznA mananI, sAthe sukhaDI lIdhI // sahu nayaNathI udara jarIne,prIti sudhArasa piidhii||14|| artha // premalA khajIno viyoga yatI vakhate je karuNArasa ucalato hato te jotAM vidyAdharonAM vimAno paNa sthaMnAi rahyAM. vizeSato zuM kahIe paNa te samayanuM varNana karavAne bRhaspati bese to tenI buddhipaNa ghucavaNamAM paDe tema hatuM. // 13 // sarvanI sAthe halImalIne teUnA aMtaHkaraNanI premarUpa sukhaDIno sarva koie arasa parasa svAdalIdho eTaluMja nahIM paraMtu arasa parasanI premamaya dRSTimelApa rUpa amRta rasanuM pAna sarvee tRptazratAM sudhIkaryu. // 14 // caMda lalATe tilaka kaMkunu, karI taM'la pratinAvI // mAnue niSadhAcala upara, caMDakalA malI zrAvI // 15 // pUrava puNyanA piMma sari, nAlI kera phala dIdhuM // caMde premalAe pariyANu, thAnA sAhAmuM kIg // 16 // apanI caMdarAjAnA lalATamAM kaMkunuM tilaka karI upara cokhA coDyA te jANe niSadhAcala parvata upara caMDakalAai dekhAva ApavA rUpa nAsa bhayo. // 15 // panI hAthamAM zrIphala Apyu te jANe pUrvanA puNyanuM piMma Apyu hoya tevo dekhAvathayo. tezratAMja caMdarAya ane premalAlacIye zrAjApurI tarapha prayANa karyu 16 vAgI nerI tabala napherI, thayo makaradhvaja saMge // zrAvyo vimala purIne caTe, caMda ghaNe mana raMge // 17 // kare prazaMsA purajana saghalA, gIta yuvatIye gaavyo||paahunnddo ko caMda sarikho, navijANyo ko shraavyo||10|| artha // te vakhate prayANa samayanA DaMkA-Dhola-nizAna-lerI napherI Adi vAjiMtro vAgavA mADyAM. makaradhvaja rAjApaNa sAthe volAvavA gayA. ema cAlatA cAlatAM vimalA purInA cauhaTAmAM caMdarAjA harSanara aavyaa.|| 17 // te samaye nagaranA sarve loko tenI prazaMsA karavA lAgyA. suMdarI gIta gAvA lAgI. loko bolavA lAgyAke caMdarAjA samAna ko memAna atyAra sudhI vimalApurImAM AvyA nathI. // 10 // thAnA nUpati premalA lalI, joDI e ciraMjIvo // vehelAM eha padhArajo puramAM, karazuM maMgala dIvo // 1 // caMda nRpati ema adhika mahotsava, zrIsikAcala zrAvyA // svasurAdika jana vrajathI pehelA, zrIjinapati guNa jAvyA // 20 // artha // caMdarAjA ane premalA khalInI joDI ciraMkAla rehejo ema lokoe zrAzIvAda zrApyo. valI vinaMti karIe bIe thA nagaramAM Apa vehalA vehelA padhArajo. tamo padhAratAM amo maMgaladIvo krshu.|| 1e||e pramANe mahA mahotsava pravarttate caMdarAjA zrI sighAcasa girirAja samIpe AvyA ane sasarA pramukha sarve parivArathI judA paDatAM pehelAM temaNe zrI jinarAjanA guNonuM stavana kayuH // 20 // kahe mohana ihAM cothe usAse, sulalita solamI DhAle // mAnava java sukIyAratha kIdho, zrI zrI caMda lupAkSe // 1 // artha // mohana vijayajI mahArAje A cothA uvAsamAM sulalita solamI DhAla kahI jemAM kayuke zrI caMdarAjAe potAno manuSya lava sukRtArtha karyo. // 21 // 35 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 caturtha ullAsa. ||dohaa|| neTI vimalAcala vimala, talahaTIe nRpacaMda // zrAvIne kIdhAM vidA, svasurAdika sAnaMda // 1 // makaradhvaja vimalApurI, pohato mAMgI zIkha // cAlyo caMda nariMdavara, thAnAprati saharISa // 2 // artha // pavitra sigirirAjane leTIne taleTIe zrAvatAM caMdarAjAe makaradhvaja rAjA pramukha sarvane AnaMda sahita vidAya karyAH // 1 // makaradhvaja rAjA rajA lazne vimalApurIe AnyA. panI caMdarAjAe harSe sahita AjApurI tarapha prayANa kayu. // 2 // pajaNe caMda yaza zivakuMvara, nita kare nATAraMja // pratidina paM thate atikrame, vAjata maMgala naMna // (pAgaMtara) dekhata zravanI acaMna // 3 // jotAM deza videza bahu, melI sainya anaMta ||pr tipura nRpati aMgajA, paga pagacaMda paraNaMta // 4 // artha // rastAmAM zivakuMvara naTa caMdarAjAnA yazogAna kare. niraMtara nATAraMna karene. dararoja mArgane maMgala nAvAjate ulaMgheDe ane jagatanA AzcaryakArI padArtho avalokana karatA cATyA jAya // 3 // anekadezavideza jotA jotA ane agaNita sainya ekatuM karatA cADyA jAya ane dareka zeheranA rAjAnI putrIne caMdarAjA Dagale magale paraNatA // 4 // zrAvyo potanapura vare, caMda kaTaka saratIra // lIlAdhara paNa teha jadina, zrAvyo gRhe guhIra // 5 // pati anumati lIlAvatI, caMdanotaryo dhIra // saMtoSyo jojana vidhe, naginIye vIra // 6 // __ artha // potanapura nagare zrAvyA; caMdarAjAnuM sainya sarovaranA kinArA upara utaryu. lIlAdhara paNa teja divase paradeza gayelo potAne ghera Avyo. // 5 // patinI AjJAlazne vartanArI lIlAvatIe mahA dhairyavaMta caMdarAjAne potAneghera AmaMtraNa kayuH ane te dharmanI behene potAnA zuravIra dharmabaMdhune aneka prakAranA jojanAdikathI saMtoSa pAmavA rUpa kArya kayu. // 6 // nRpa sAsaravAsokarI, zrAvyo sainya mokAra // arDa nizAye je thayo, te suNo adhikAra // 7 // artha // caMdarAjAepaNa potAnI dharma laginIne (lIlAvatIne ) karIyAvara rUpa mulyavAna vastu thApI, panI potAnA sainyamAM zrAvyo. bAda ardharAtriye je vRttAMta banyu te sarve adhikAra he zrotAjano! tame sAMjalo // 7 // // DhAla 17 mii|| // puNya prazaMsIye // e dezI // surapati sura samudAyamAre, ehave pajaeyu vacanna // jaMbu naratamAMhe vasere, caMda mahIdhara dhanya re // zIla sevo sadA // 1 // narane jAsa prasAdere, For Personal and Private Use Only Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 175 caMdarAjAno rAsa. muHkhana hove kadA // e AMkaNI // nara sura jagat anekaDe re, caMda samo nahIM koya // nija dArA saMtoSIre, esarIkhA konnhoyre|| shiilaa|| artha // devalokamAM iMcamahArAjAe deva sannAmAM evaM kaDaMke jaMbudhIpanA narata kSetramA zrAkAlamAM caM darAjA vase ne tene dhanya . ( kavi kahe ke he navyajIvo tame niraMtara ziyala vratarnu sevana karo tenA pasAyathI tamane kadApi sukha prApta aze nhii.||1|| jagatmAM devo ane manuSyo pAravagaranAle paraMtu caMdarAjA samAna, mAtra potAnI strImAMja saMtoSI evo brahmacarya pAlanAra koi nathI. // 2 // mAye vihaMga ko hato re, paNa nija zila pranAva // sijhAcala pharase thayo re, pADo valI nararAva re // zIla // 3 // ziyala cUkAve je ehano re, te nahI ko saMsAra // meru caleto ecalere, jANo sahu niradhAra re // zIla // 4 // artha // potAnI uramAna mAtAe padI banAvyo hato paraMtu potAnA ziyasanA pranAvazrI siddha girirAjano pharasa atAMja pAge manuSya rUpa thayo . // 3 // A saMsAramA tenA ziyalavatamAM naMga karAve tevo koI dekhAto nathI. tame sarve khAtrIthI mAnajo ke jo meru parvata caletoja te calAyamAna thaay.||4|| eka sura zraNa sahato thako re, caMdataNI suprshNs||shraavyo ziyala cukAvavAre, nizi potAnapura aMza re|| zIlam // 5 // rajanI madhyane avasare re, kIdho khe carI veza // nirakhI trijuvana manacale re, mAyArUpa vizeSa re // zIla // 6 // . artha // te salAmadhyeno eka deva iMjanAMvacano rUpa caMdarAjAnI prazaMsAne nahI sahana karavAthI arthAt te vacano upara tene zraddhAnahIM besavAthI, caMdarAjAne ziyalathI naSTa karavA sAru te te rAtrie potana pura nagare aavyo.||5|| madhyarAtrine samaye teNe eka vidyAdharIno veza dhAraNakaryo; ane mahA mohajanaka evI to zarIranI sauMdaryatA racI ke te dekhatAMja traNanuvananA pAmarajIvonAM mana calI jAya. // 6 // rudana kare uMce svare, rahI ekAMta pradeza // nisuNI caMda naresaru re, acarija lahyo suvizeSa re // zIla0 // // kuNa puHkhaNI raNamA rake re, ekalI mAjama rAta // khaDga lazne ekalo re, cATyo caMda vikhyAta re // zIlam // // artha // te sthalanA ekAMta nAgamAM besIne taNIe uMce svare eva'to rudana karavA mAGyu ke caMdarAjAne te sAMjalatAMja atyaMta Azcarya utpanna thayu. // 7 // zrAvI ghora aMdhArI madhyarAtrie thA jaMgalamAM rame evI koNa mukhIyArI haze. mAre teno tapAsa karavo joie evo nizcayakarI hAthamAM khaDga laz caMdarAjA cATyo. zabde zabde nikuMjamAM re, zrAvyo nArI samIpa // dine madana dipAlikA re, jagamaga jUSaNa dIpa re // zIla // e|| kahe naravara vanitA kare re, kema e vamo zrAkaMda // kahe mujane zaMkIza mAre, TAlIza hu~ duHkha phaMda re // shiil||1|| artha // kyAthI zaddha AveLe ema zrAvatA zadvanI dizAne sAdhato vananI ghaTAmAM te strInI pAse zrAvyo. tenI samIpe zrAvatAM te strI sAkSAt kAmadevanI mahAjyoti rUpa divAlI sadRza ane suMdara alaMkArothI vijUSita zrayesI dInI. // e|| caMdarAjAe kahyuke he strI AvIrIte atyaMta jorathI rudana karavAnuM zuM kAraNabe? mArIpAse kAMipaNa zaMkA nahIM rAkhatAM kahIde. duM tAraM phuHkha TAlIza // 10 // For Personal and Private Use Only Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 caturtha ullAsa. ema nisuNI sura upadize re, suNo zrajApati vAta // huM huM khecara putrikA re, muja avadAta re // zIla0 // 11 // kheda dhare khaTapaTa karere, mujazrI prati jaratAra // kapaTakarI paraharI gayo re, Aja e vanada mojAra re ||shiil0 // 12 // artha // te sAMjalIne devatAe kachu ke he AjAnagarInA rAjA mArI hakIkata dhyAna daine sAMjalo. huM vidyAdharanI putrI. mArUM vRttAMta kehevA yogyanathI. topaNa // 11 // hakIkata ekIbe ke mAro pati mArI upara bahuta gusse thayo be; chAne tethI mArI sAthe bahuja kapaTathI varatebe. te yA vanamAM mane tajI daine cAyo gayo. // 12 // koi na kare tema karI gayo, prItama kapaTa jaMmAra // huM abalA have mAharo re, jAze kema avatAra re, // zIla0 // 13 // mujakaruNAvasra sAMjalIre, yAvyAta mahArAja // jo tame majane saMgraho re, tojagavAdhaze lAjare // zIla0 // artha // jagatmAM koi nakare tevuM e karIne cAlyo gayo. te kapaTano kAraDe. huM abalA hovAthI ha mAro avatAra kevIrIte jAze // 13 // mAro dayAjanaka svara sAMjalIne tame hIM padhAryAbo. tethI jo hamane aMgIkAra karazo to jagatmAM ApanI kIrtti bahuja vadhaze // 14 // sAcI nivaho jo kSatriyatA re, to mata ke he jo nAkAra // rAkho mujapatni karIre, karo vicAra lagAra re ||shiil0 // 125 // pAtika prArthanA jaMganu re, jANo prANA dhAra // zaraNa zravyAne javekhazo re, bAMdhobo jo taravAra re || zIla0 // 16 // // artha // jo Apa kSatriyapaNAnuM nimAna rAkhatA ho to mane nAkAro karatA nahI. mane potAnI - dhaganAkarIne rAkho ane te bAbatamAM jarApaNa bIjo vicAra karo nahI. // 15 // he prANAdhAra ! koinI prArthanA jaMga karyAnuM pApa atizaya be te pajAbobo mATe jo taravAra bAMdhatA hoto zaraNe Ave sIne tajazo nadI // 16 // jananI koi zurAjaNe re, tumajevA mahIpAla // sataramI cothA ullAsanI re, pajaNI mohane DhAla re ||shiil0 // 17 // // tamArA jevA zuravIrane he rAjan koikaja mAtA janma zrApeDhe. evIrIte cothA ullAsamAM mo. vijayajIe sataramI DhAla kahI. // 17 // Jain Educationa International // dohA // tA vacana sukarI, kahe caMda mativaMta // evaM ma kahe tuM mA nunI, prayukta vacana anaMta // 1 // strI je paranara jogave, temeM kema saMgrahAya // mI paNa evaM thayuM, uttama jane najamAya // 2 // artha // te strInAM vAM vacano sAMjalIne buddhizAlI caMdarAjAe kahyuM ke he strI vA atyaMta gha TIta vacano tuM bola nahI. // 1 // je strIne bIjo puruSa jogave te strIne huM kevIrIte aMgIkAra karIzakuM ? jojana game tevuM mItuM hoya paNa jo te evaM thayuM to uttama manuSya te khAya nahI. // 2 // For Personal and Private Use Only Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 caMdarAjAno rAsa. boTyu avaranuM zrAdare, ke balijuk ziyAla // mRgapati te kari vara jakhe, zrApa jarIne phAla // 3 // ghelI suMdara vadanathI, tula vacana ma prakAza // kaheto tuja pati melavaM, ko karI zrAyAsa // 4 // artha // bIjAnuM boTeluM teto kAgaDo-kutaroke ziyAla khAya. paraMtu kezarIsiMha to zikAra karIne uttama hastinuM lakSaNa kare. // 3 // he gAMDI! AvA suMdara mukhathI evA tuncha vacana bola nahIM. tuM jo hajI kaheto koipaNa prakAre mehenata karI tArA svAmine melavI A. // 4 // je jagamAM akulIna nara, te parastrI rata hoya // paNa uttama kula upajI, niMdita nakare koya // 5 // suNI vacana ema khecarI, roSa karI kahe ema // jotuM muja nahIM zrAdare, totuM kSatriya kema // 6 // artha // jagatmA je kulIna puruSo kehevAya ne te parastrI laMpaTa hotAja nathI. paraMtu je uttama kulamA utpanna thayelA hoya teDha koipaNa prakAra- niMdA karavA yogya kAma karatAja nazrI. // 5 // caMdarAjAnAM evAM vacano sAMjalI khecarIe gusse thazne kaMdhu ke he rAjA jo tuM mane aMgIkAra nahIM karIza to tuM kSatriya kema kehevAzza. // 6 // strI hatyApAtika tane, deza aho rAjan // nahI to kahuM bu mAharUM, vacana anopama mAna // 7 // artha // he rAjan have ovaTe tane kaDaM buM ke tuM jo mane nahIM aMgIkAra karato hu~ AtmaghAta karIza ane tethI tane strI hatyAnu pApa lAgaze tethI mane aMgIkAra karavArUpa mArUM anopama vacana tuM kabukhakara.7 // DhAla ra mI // // kaMta tamAku pariharI // e dezI // vidyAdharIne nRpa kahe, re sujage suNavAta // morA lAla // strI vadha pAtikathI ghaNo, zIla naMga utapAta // mo0 // 1 // lUkho lalanA viSayano // e zrAMkaNI // caMda caMda zranukAra // mo0 // jAsa prazaMse suravarA, dhana ehano avatAra // mo0 // su0 // // artha // vidyAdharIne caMda rAjAe kaDaM ke he sunage ! mArI vAta sAMjala. strI vadhanA pApathI ziyalanA jaMgarnu pApa atizaya moTuMbe. strIno viSaya lukhonirmATya . kavi kahe je ke caMda rAjA caMJasamAna nirmala je. jenI iMca paNa prazaMsA kare ne tenA avatArane dhanya je. // 1 // 2 // vaidehI raghupati taNI,apaharIne daza kaMdha // mo|| hemapurI karathI gamI,jANe sahu saMbaMdha // mo0 // lU0 // 3 // pAMcAlI padmottare, apaharI yaza zyo lIdha // mo0 // sAhAmI zramara kaMkApurI, jaTila vilepana kIdha // mo0 // lU // 4 // artha // rAmacaMdrajInI patnI sItArnu rAvaNe haraNa karavAzrI suvarNa laMkA gumAvavAno samaya zrAvyo ra For Personal and Private Use Only Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 caturtha ullAsa. vRttAMta sarva koi jANe // 3 // draupadInuM padmottara rAjAe haraNa karIne zuM yaza saMpAdana karyo ? ulaTI zrAmarakaMkA nagarI gumAvatAM kRSNe strIno veza dhAraNa karAvI boDayo. // 5 // ahalyA mATe iMdrane, zApyo gautame jANa // mo0 // hari dazazata jagano thayo, kahe ema pragaTa purANa || mo0 // lU0 // 5 // jasmato jasmAMgada thayo, tuhina kanyAne deta // mo0 // eto jANe be sadu, zaivimata saMketa || mo0 // lU0 // 6 // // valI purANamAM paNa pragaTa kathA be ke ahalyA sAthe iMdre vyabhicAra karavAthI gautama zaSie tene zApa dIdho hato jethI iMdra hajAra yonivAlo thayo // 9 // valI himAcalanI putrI upara jasmAMgada kAmAMdha thayelo hovAthI te jasma thai gayo evI zivapurANanI vAta sadu koi jAai be. // 6 // ema paradArA zrAdarye, keNe kIdhI lIla // mo0 // sukhIyA te nara jANaje, je koi pAlaze zIla // mo0 // lU0 // 7 // javasAgara pharavA taNI, parastrI bemI samAna // mo0 // paraNItA parihArate, ve ziva labdhi nidAna || mo0 // lU0 // 8 // // evI rIte parastrIne aMgIkAra karavAthI saMsAramAM ko sukhI zrayuM be? sukhIyAto teja puruSo be ke je niraMtara ziyalavrata pAle be // 7 // javasamudramAM DubI rehevA mATe parastrI te laMgara samAna be, chAne paraNelInI sAdhe paNa brahmacaryanuM pAlavaM be te mokSa prApta karavAnuM kAraNa be. // 8 // paranArI jArI zilA, buDADyA nara koma // mo0|| java kUpakano tehathI, pAmyA nahI kAM boma || mo0 // lU0 // e // pararamaNInA prasaMgayI, lade duHkha lalita kumAra || mo0 // tehavo mUrakha huM nahI, je raUluM saMsAra || mo0 // lU0 // 10 // // artha | paranArI rUpa mahAjArI zilAe yA saMsAra samudramAM komonarone bukADelA ne je haju sudhI temAMthI buTakAro melavavAne zaktivAna thayA nathI // e // parastrInI zrAsaktithI jevuM duHkha lalita kumAre prApta kayu~, tevuM duHkha saMpAdana karavAne saMsAramAM raUlavA huM taiyAra thAuM evo huM mUrkha nathI. // 10 // tuja pAtikathI bIhate, kema kIje vrata jaMga // mo0 // pAvaka duHkha eka java to, java java duHkha anaMga || mo0 // lU0 // 11 // tuM muja behenI dharmanI, athavA dharmanI mAta // mo0 // tuM uttama kulanI sutA,na ghaTe e tuja vAta // mo0 // luu0||12|| artha // tuM Atma hatyA karIza e pApathI bIka dhAraNa karIne huM mArA vratano jaMga kevI rIte karI zakuM ? agninuM duHkha eka java mATe be ne kAmAgninuM duHkha javo java prApta thAya be // 11 // tuM mArI dharmanI behena vo athavA dharmanI mAtA bo. bevaTe kahuMM ke tuM uttama kulanI putrI hovAthI tane vI vAta karavI ghaTatI nathI. // 12 // nRpa vacane sura harakhIyo, viramI khecarI rUpa || mo0 // sura rUpe paragaTa thayo, pAmyo vismaya jUpa || mo0||lU0||13|| sura kahe ho khAjA dhaNI, jema prazaMsyo iMda // mo0 // dITho meM tuja tehavo, suprasanna mukha araviMda || mo0 // lU0 // 14 // // caMdarAyanAM vA vacanothI devatA harSa pAmyo. te vidyAdharInuM rUpa pheravI deva rUpe pragar3ha thayo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. e jethI rAjA atyaMta Azcarya pAmyo // 13 // devatAe kaDaM ke he AnA nagarInA svAmI jevI iMja mahArAje tamArI prazaMsA karI tevAja kamalanA jevA prasanna mukhavAlA tame ziyalavaMta ge evI mane khAtrI az.14 jananI dhanya je tuja jaNyo, putra ratna zIlavaMta // mo0 // na baDhyo muja mAyA thakI, dhIraja girathI anaMta // mo0 // khUna // 15 // kusuma vRSTi devekarI, nRpanA praNamI pAya // mo0 // sura pahoto nija thAnake, harSa hRdaya na samAya // mo0 // khU0 // 16 // artha // tamArI mAtAne dhanya ne jeNe AvA ziyalavaMta putra ratnane janma Apyo. tame mArI racelI mAyAnA phaMdamAM na phasyA tethI tamALaM dhairya merU parvatazrI paNa ghaNuM moTuM // 15 // panI devatAe tenA upara puSpanI vRSTi karI ane rAjAne namaskAra karI aMtaHkaraNamAM atyaMta harSa dhAraNa karato devatA potAne sthAnake pahoMcyoH // 16 // zrAvyo premalA sannidhe, tatkSaNa caMda nUpAla // mo0 // cothA usAse aDhAramI, mohane patnaNI DhAla // mo0 // // 17 // artha // caMdarAjA paNa tarataja premalA lacI pAse AvyA. e pramANe cothA ulAsamAM aDhAramI DhAla mohanavijayajIe kahI. // 17 // // dohA // prAta hu udayo tapana, caMda nUpa kula nANa // zIkha lahI mukha behenanI, thAnA kayuM prayANa // 1 // sAdhyA paMthe janapada ghaNAM, praNamAvyA nRpa koni // paraNI tarUNI sAta,seMdeva vadhUnI jomi // 2 // artha // prAtaHkAla yo ane sUryodaya thatAMja potAnA kulane viSa sUrya samAna evA caMdarAjAe lI. sAvatI behenanI rajA laz AlApurI tarapha prayANa karyu // 1 // raste jatAM aneka dezone sAdhatAM koDo rAjAne tAbe karyA. valI devAMganA sadRza evI sAtaso strI sAthe pANi grahaNa karyA. // 2 // ema adhike zrAgaMbare, vAjate vijaya nisANa // dIga nayaNe anukrame,zrAjApurI ahigaNa // 3 // pAmI zudhi guNAvalI,haravyo sumati pradhAna // pura adhikArI pramukhathI, neTyo zazi rAjana // 4 // artha // ema atyaMta ADaMbara sahita vijayanA maMkA vagaDAvatAM anukrame tecainI dRSTie AnApurInAM aiMdhANa prApta thayAM // 3 // guNAvalI rANIne samAcAra malatAMja te ane sumati pradhAna atyaMta harSa pAmyAM ane nagaranI prajA tathA sarva adhikArI mamalane sAye laz moTA ADaMbara sahita sAmaiyuM laz AvIne caMda rAyanI sarvee jeTa lIdhI. // 5 // sanamAnI saMghalI prajA, caMde lahyo AnaMda // kuzala prazna pAmyA sakala, udita ulhAsa amaMda // 5 // ghara ghara thayAM vadhAmaNAM, pragaTyo prema aMkUra // thara pharI zrAjApurI, zrAvye caMda sanUra // 6 // For Personal and Private Use Only Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 caturtha udAsa. artha // caMdarAjAe AnaMda sahita sarva nAgarika janonuM sanmAna karyu. panI dema kuzalanAM prazno puratA atyaMta AnaMdotsava pragaTa thayo // 5 // ghare ghara AnaMdanI vadhALa zraz. premanA aMkurA arasa parasa pragaTa zrayA, ane caMda rAjA zrAvavAthI AnApurI paNa pharIne tejomaya zraz. // 6 // naranArI nRpa nirakhavA, Tole malyA anaMta // nRpa pura pesAro kare, jaTTa birUda bolaMta // 7 // artha // naranArInA agaNita samudAya caMda rAyane nirakhavA game gama ekatra thayA ane caMdarAjAe jATa cAraNo birUdAvalI bolate nagarane viSe praveza karyoH // 7 // // DhAla 1e mii|| // muMbakhamAnI dezImAM // pUramAM pesAro karyo re, nUpe harSa atIva // suraMgava dhAmaNAM // jema asaMkhya pradezathI re, ghaTa mAMhI jema jIva // su // 1 // mukha Agala ratha sAtaseM re, cAle cauTA vicAla // su0|| jina mata nayasAte taNAre, sAta sayAM cakravAla // su0 // 2 // artha // caMda rAjAe harSajara AnAnagarImA jema asaMkhya Atma pradezavAlo jIva zarIramA pradezo sahita praveza kare tevI rIte praveza karato havo // 1 // valI sAmaiyAmAM cauTA madhyezrI sAtaso ro zrAgala cAlatA hatA te jANe syAdvAda matanA sAta nayonA prakArAMtare zrayelA sAtaso jedanA jevA zojatA htaa.|||| halakyA madaUra gajataNA re,karatA aliUMkAra // su|| suNIye suyaza mRdaMganA re, pragavyA madhura dhoMkAra // su0 // 3 // capala turaMgama kudatAre, kIrati nadInA taraMga // // paMca raMga nejA pharahare re, jevA vijayanA aMga // su||4|| artha // jenA kuMjasthalamAMthI madapharI rahyo ce ane jenI pharatA jamarA guMjArava karI rahyA ne evI hAthInI zolA vizeSa ke. valI suMdara yazano avAja karatA evA madhura svaravAlA mRdaMgono nAda paNa saMjalAya // 3 // atyaMta vegavAlA azvo kudI rahyA me te jANe kIrti rUpI nadInA mojA nabalatA hoya tevA nAse . valI vijayanA aMgata evA paMcaraMgI vAvaTA gama gama pharakI rahyA be. // 4 // dIpe pAyaka dala januM re, nautama jyotiSa cakra // su|| caMda virAje tehamAM re, laMbana rahita avaka // su0 // 5 // traMbAbu guje ghaNA re, jala dhara dhvani anukAra // su0 // maMgala tUra jilbI ravere, varase vasu jaladhAra // su0 // 6 // arth|| suzonita evaM pAyadala jANe navIna jyotiSa cakra-maMDala hoya tevU lAsamAna thai raghu ne temAM khaMDana vagarano tathA sarala evo camarAya caMjamAnI jevo birAje // 5 // meghanA garjAravanI jema nobato gaDagaDI rahI , temaja maMgalamaya vAjiMtrono dhvani tamarAUnA dhvani jevo thai rahyo . te sAthe khamIno varasAda varase // 6 // For Personal and Private Use Only Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. . 1 paga paga praName purajanAre, kahe sahu tha vAcAla // su0 // jotAM zrame cAtuka pare re, tuma zrAgamanI vATa // su0 // 7 // Aja kRtAratha sahu thayAre, dekhI navala dedAra // su0 // tame svAmI cira pratapajore, prajAnA prANAdhAra // su0 // // artha // nAgarikajano pagale pagale praNAma karatAM, sarve vAcAla az kahetA havA ke he mahArAja ! ame cAtuka padI varasAdanI jema tema ApanI rAha jo bega hatA // 7 // ApanA padhAravAdhI zrAparnu dedIpya mAna svarUpa jozne ame Aje sarve kRtArtha zrayA bIe. he mahArAja! Apa dIrghakAla prakRSTa paNe tapajoApano pratApa vadhajo. zrApa prajAnA prANAdhAra bo.|||| caMda prajA sanamAnato re, gajasthita deto dAna // su0 // nAkhe manu pIyuSa baTA re, nagarI prate bahu mAna // su0 // e|| jolI TolIye malI re, gAya madhurAM gIta // su0|| sura gAyanI edavI re, na lahe gAnanI rIta // su0 // 10 // artha // caMda rAjA paNa prajAne sanmAna thApatAM hasti upara beThA beThA yAcakone dAna varasAvI rahyA ne. te jANe nagaramadhye bahumAna pUrvaka amRtano baMTakAva karato hoya tevU lAgatuM hatuM // e|| kumArikArDa TolA baMdha ekatra malI madhura gIto gAya be. te evAM to sarasa rIte gAya ke devakumArI paNa te gAyananI rIti jANatI na hoya tevU lAge je. // 10 // batra sura' kalyANano re, cAmara batra basaMta // su0 // zrAnaMda phala anumAnato re, avanipati sohaMta // su0 // 11 // motI vadhAve mAnunI re, je svAMte utpanna // su0 // jANIe putra janaka prate re, zrAvI male Asanna // su0|| 15 // artha // kaTyANa rUpI kalpa vRkSa jevA batra ane cAmaro mahA tejasvI rUpe pharakatAM hatA. tenA AnaMda rUpI phalone avanipati AsvAdana karato zolato hato // 11 // sughaDa strI svAti natranA utpanna zrayelA motIuthI vadhAvatI hatI. te jANe putra pitAnI pAse jaz tene neTato hoya tevA disatA hatA. 15 ema zrAmabare zrAvIyo re, nUpati nija darabAra ||su|| rAja sanAe virAjIyo re, niSadhe jema dinakAra // su0 // 13 // sAmaMta savi kIdhA vidAre, zrApApaNe zrAvAsa // su0 // maMtrI pramukha visarjiyAre, sanamAnI suvilAsa // su0 // 14 // artha // e pramANe mahA ADaMbara sahita caMdarAya potAnA darabAramA Avato vo. jema niSadha parvatamAM sUrya praveza kare tevI rIte rAja sannAmAM rAjA virAjamAna ato havo // 13 // anukrameM rAjAe AnaMda sahita sajAne sanmAna ApI sarve sAmaMtone vidAya karyA. je pota potAnA AvAse gayA. tyAra bAda maMtrI vigere sarvane visarjana karI sanA barakhAsta karI. // 15 // zrAvyo nija aMte ure re, satasayA parivAra // su0|| praNamI nArI guNAvalIre, pramudita thayo jaratAra // su0 // 15 // dIdhAM yuvatIyo jaNIre, maMdira atihi uttaMga // su0 // nojana nakke guNAvalIre, pati saMtoSyo suraMga // su0 // 16 // artha // parI rAjA potAnA aMtaHpuramA Avyo. sAtase rANIne parivAra paravarelA evA rAjAne guNAvalIe praNAma karatAMja te atyaMta harSa paamyo||15|| sarva rANIne atyaMta suMdara ane uMcA evA rAja For Personal and Private Use Only Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nya caturtha udAsa. mehelomAM vAsa sthAna ApyAM. anukrame guNAvalIe potAnA svAmine harSa sahita SaTrasa yukta lojana pAnazrI saMtuSTa karyA. // 16 // raMgaralI ghare zrAvIyAre, zrI zrIcaMda nUpAla // su|| mohane cothA jahAsanIre, kahI jaMgaNIzamI DhAla // su0|| 17 // artha // evI rIte raMgaralIAte zrIcaMda mahArAjAe potAne ghera vAsa karyo. kavi mohana vijayajIe cothA nasAsanI uMgaNIzamI DhAla kahI. // 17 // ||dohaa|| suMdara vanitA sAtase, thakI caMda layalIna // banI prIta payanIra sama, athavA jala jema mIna // 1 // na jaNAve strI sAtaseM, zoka saMbaMdha lagAra // thAvA nahIMde arucitA, nipuNa jihA~ jaratAra // 2 // artha // atyaMta rUpavaMta evI sAtaso rANI sAthe rAjA premamAM mazagula zrato havo. teunI prIti udha ane pANInI jevI athavA jala ane mInanA jevI ajha rahI // 1 // sAtaso strImAMdhI koi paNa arasa parasa potAnI vace zoka saMbaMdha be eq jarA paNa dekhAmatI na hatI. temaja jyAM pati catura hoya tyAM arUcinAva paNa kema utpanna zravA de // 2 // jovAnI strI. sAtaso, paNa manathI thara eka // malI bahu mana eka mana thayu, e ko adhika viveka // 3 // ise rame krIDA kare, patithI sahu eka raMga // eka nAve bega thakAM, mUrakha kare kuDhaMga // 4 // - artha // dRSTie sAtaso rANI paDe, paraMtu manamAM to jANe ekaja hoya tema lAgatuM hatuM. aneka mana ekatra thai eka mana azgayuM te ko utkRSTa viveka samajavo // 3 // patinI sAthe eka raMga sahita sarve rANI hasatAM, ramatAM, loga vilAsa pramukha. aneka krIDA kare . eka nAvamAM bega paLI je mUrkha hoya teja eka bIjAzrI viruSpa vartana kare. // 4 // caMde paTarANI karI, guNAvalIne tAma ||premlaa lahI pramukha savi, rAjI thara niyAma // 5 // vilase vividha zRMgAra rasa, caturA saMge caMda // rAja kAja tema nira vahe, jana pAme thAnaMda. // 6 // artha // panI caMda rAjAe guNAvalIne paTarANI karI sthApI. jethI premalA laDhI vigere sarve nirmala aMtaHkaraNa pUrvaka harSa pAmI // 5 // anukrame caMda rAjA catura rANI sAthe zRMgAra rasa yukta aneka prakAre joga vilAsa logave . valI rAjya saMbaMdhI kAma kAja paNa tevI rIte calAve De ke jezrI prajAnA manane saMpUrNa saMtoSa thAya je. // 6 // eka dina caMda guNAvalI, kare vacana rasa keli // te rasanI zrAgala sudhA, mukI je avaheli // 7 // . artha // ekadA caMdarAjA ane guNAvalI rANI vANI vilAsa rUpa krIDA karatA hatA. te rasanI pAse amRta paNa tajI devAnI zvA thAya evI majA paDatI htii.||7|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. z3 // DhAla 20 mii|| // vIphAseNa mArUM // e dezI // pritamajI ho, kahe kara joDI guNAvalI // ho saahivaa|| nisuNo pritama muja bola // seMNa mIgaM veNa vAlA // pritama // kADyAM kaThina meM tuma vinA ho sAhibA, varasa gayA je sola // se ||1||prii0 // thAjo premalAnuM navaM // ho sAdivA // rehe jo acala girirAja // se prI0 je tuma dIgaM loyaNe ho // sA // muja jIvana ziratAja // se // 2 // artha // have guNAvalI caMda rAjAne behAtha joDI praNAma karI kehevA lAgIke he svAminAtha ! mArI vinaMti sAMjalo. meM ApanI vinA sola varasa mahA muzIbate kADhyAM // 1 // he nAtha ! premalA labbIna paNa nabuM ajo. temaja he mArA prANanA ziratAja ! te siddha girirAja paNa acala rehejo ke jenA pasAyazrI meM Apane pharIthI najare dIga. // 2 // prI0 // DhuM jo gai vimalApurI ho // sA ||saasuune lagavAma // se0 // prii|| to tume paraNyA premalA ho // saa|| e muja mAna jo pADa ||se0 ||3||premdaajii ho||cNd hasI kahere priye ho||saagaalhyo je paMkhI avatAra ||sepre|| lekhe te gaNajo valI ho // sA // te paNa tuma upagAra ||se||4|| artha // valI he svAmi ! sAsunI saMgAthe hu~ je vimalApurI gai ane sAthe gupta rIte AvI tame je premalA labbIne paraNyA te sarve tame mAro upakAra mAnajo ema isIne kaDaM // 3 // paThI caMdarAjAe hasIne kaDaM he premadA ! meM je paMkhIno avatAra dhAraNa karyo te tamArA upakAranI gaNatarInA lekhAmAM gnnjo.||4|| prI0 // jAkhe guNAvalI hejayI ho // sAAna hota vihaMga zrAkAra // se0 // prI0 // to girivara kema pharasatA ho // saa0|| kema taratA saMsAra // se||5|| prI0 // avaguNa paNa guNa guNa jANajo ho ||saarkhe ko dharatA roSa // se prI0 // uttama jana tuma sArikhA ho // saa|| vade nahI para doSa // se0 // 6 // artha // guNAvalIe kaDaM he nAtha ! jo Apa pakSI na zrayA hota to girirAjanI pharasanA paNa tamane kyAMthI zrAta ane saMsAra samujne paNa kevI rIte tarata ? // 5 // mATe he nAtha! amArA avaguNane paNa guNa tarIke mAnajo. lezamAtra gusso dharatA nahI. valI tamArA sarakhA uttama manuSyo kadApi bIjAno doSa hoya te manamAM lAveja nahI. // 6 // prI0 // hu~ tha matinI pAtalI ho // sA // karajo gundo bagasIsa // se0 // prI0 // nayaNAM na detI sUkavA ho // sA // AMsu sAsU nizadiza // se|||| prI0 // e sodaNe milatI rakhe ho // saa|| caDhatI kahiMye rakhe citta // se|| prI0 // ehane jalI dIdhI sajA ho // saa|| ho jo kuzala tuma nita // se // 7 // * artha // valI he prANanAtha ! hu~ akkalamAM maMda az tethI mArAthI je guhno zrayo te mApha karajo. e Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 caturtha udAsa. sAsue niraMtara tame gayA paThI eka paNa divasa mArI AMkhonA AMsu sukAvAM dIdhA nthii|| // valI he nAtha ! e svanAmAM paNa sAmI malI sArI nathI ane haiyAmAM paNa yAda zrAvatA hitakArI nathI. tene tame je zikSA ApI te rUkuMja karyu je. tamArUM niraMtara sArUM hojo. // 7 // prI0 // je dinathI tame vibaDyA ho // sA0 // zivamAlAne sAtha // se // prI0 // te dinathI gati mAdarI ho // saa|| jANe jaganAtha // se // e|| prI0 // zrAvu buM huM zrAjathI ho // sA // manuSyaNIne ula // se0 ||prii0 // rakhe tame karIne mAnatA ho // saa|| kahe te sAkara ghola // se // 10 // artha // valI he svAmi ! je divasathI meM Apane zivamAlAne sopyA hatA te divasathI mArI je gati hAla havAla zrayA , temAtra trilokano nAthaja jANe ||e // he nAtha ! duM AjadhIja have manuSyanI hAramA AbuM buM ema mAnajo. yA vAta hUM tamane nalu manAvavAne khAtara sAkaranA rasanI jema mIThI mIThI kahuM buM ema rakhe mAnatA. // 10 // prI0 // caMda kahe re aMgane ho // saa|| tuM muja jIvana mUla // se|| prii0|| jANuM buM tuM mAharI ho // sA // sAcI anukUla // se ||11||prii0 // tuma mATe zahAM zrAvIyo ho // saa|| vimalapurIthI ema // se0 ||jii|| laghu vaya saMgI je viuDyA ho // sA // tehane na malIe kema // seM // 12 // artha // caMdarAye kaDaM he pyAra ! tuM to mArA jIvatara- mUla ge. tuM mArIja bo bhane kharekharI mane sAnukula bo ema mArnu K // 11 // tethIja he pyAri ! vimalApurIthI tamAre mATeja ahIM Avyo. je bAla vayanA sobatIno viyoga thayo hoya teno melApa karavA manarAjI kema na hoya ? // 1 // prI0 // niravahajo rUDI pare ho // sA // e saghalo ghara nAra // se||prii|| dezo tame jamazuM zrame ho // sA // tuma sama nahIko saMsAra // se // 13 // prI0 // nAda vacane raMjI ghaNuM ho // sA0 // vanitA guNanI geha // se|| prii|| kIdhI sajA darabAramA ho // sA // caMda nRpe sasaneha // se0 // 14 // artha // he pyAra ! have gharano saghalo kArajAra tame rUmI rIte calAvajo. ame to tame je zrApazo te jamazu. tamArI samAna amAre jagatmAM bIjUM ko vahAluM nathI // 13 // svAminAM vacanazrI guNanuM sAdAt gRha evI guNAvalI bahuja harSa pAmI. tyAra bAda caMda rAjAe sneha sahita moTo darabAra jo. // 14 // prI0 // zrAvyA saciva madesarA ho // sA // temaja paMmita parivAra // se|| prI0 // hAla hukama sahu zira dhare ho ||saa|| sAcave nRpa zrAcAra // se||15|| prii0|| hita zrANI sahuno kahyA ho // sA // caMde nija avadAta // se // prI0 // ye AziS sahu sajA ho // sA // dhanya nRpa puNya vikhyAta // se||16|| artha // te vakhate rAjya sannAmA pradhAna vigere mahAn aizvaryavAlA tathA paMDito parivAra sahita AvyA. sarve rAjAno hukama mastake caDAvatA hatA. rAjA paNa potAno viveka-AcAra sAcavatA hatA // 15 // caMda Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zya caMdarAjAno rAsa. rAjAe sanAmAM potAno sarva vRttAMta prema sahita kahyo. te sAMjalIne sanya jano rAjAne AzIravAda devA lAgyA ane kahevA lAgyAke Apane dhanya vAda ghaTe be. ApanuM puNya jaga prasiddha . // 13 // prii0|| loka sakala sukhIyA thayA ho // sA0 // pekhI puhavI pAla // se0 // prI0 // mohane cothA ulhAsanI ho // saa|| nAkhI vIzamI DhAla // se0 // 17 // artha // pRthvI pati caMdarAyane tejasvI svarUpe nihAlIne nagaranA sarve loko atyaMta sukhI thayA. evI rIte mohana vijayajIe cothA nasAsanI vIzamI DhAla kahI. // 17 // ||dohaa|| sAta sayAM aMte urI,pati raMjanane kAja ||daakhe nava nava cAturI, hAva nAva karI lAja // 1 // gIta kavitta prahelikA, gAhA dodhaka baMda // nisuNI vanitA vacanathI, caMda lahe sAnaMda // 2 // artha // aMtaHpuranI sAtaso rANI potAnA svAminAthane raMjana karavA mATe navA navA prakAranA zRMgAra rasanI caturAi jarekhA hAva lAva maryAdA pUrvaka batAve // 1 // judI judI rANIu~nA mukhathI saMgIta, kavitta akSara tathA mAtrA melanA judA judA gAthA, dodhaka vigere baMdo sAMjalIne caMdarAjA AnaMda prApta karatA htaa.||5|| nita nita vilase vividha sukha, sAMsArika mana raMga // joga udaya jyAM lagI huve, tyAM lagI rAjya ajaMga // 3 // caMda jaNI navi visaryo, naTa varano upagAra // saMpattimA guNa sAMjare, aho uttama AcAra // 4 // artha // caMdarAjA vividha prakAranA saMsArI sukha niraMtara harSa sahita jogave je. jyAM sudhI jogano udaya hoya tyAM sudhI rAjya anaMgapaNe pAle // 3 // naTarAya zivakumara caMda rAjAnA manamAMthI visaryoM na hoto tenA upagAra tene yAda AvatA hatA. saMpatti prApta thatAM karelA guNa sAMjare teja uttamanI rIti je. // // nirguNI jana guNa navi gaNe, guNavaMta guNanA dAsa // guNI taNe kAraNa gagana, dinakara kare prakAza // 5 // gAma sIma ApI ghaNAM, ko prasanna naTeza // caMde nija jazathI karyA, ujvala deza videza // 6 // artha // nirguNI manuSyo karelA upakArane saMcAratAja nathI. ane guNavaMta hoya je teno guNanA dAsa hoya ne evA guNIne khAtaraja sUrya AkAzamA prakAza kare // 5 // naTarAya ziva kuMvarane gAma garAsa aneka prakArathI ApIne bahuja prasanna karyo. evI rIte aneka prakAre yazaH kIrti saMpAdana karI deza videzamA ujvalatA melvii.||6|| rAjA rAjya prajA sukhI, puHkha nahI lavaleza // nara sura tiri sahuko kahe, jaya jaya caMda nareza // 7 // artha // uttama nyAyathI rAjya pAlatAM rAjA ane prajA baMne sukhI zrayA. leza mAtra sukha raDuM nahI. deva, manuSya ane tiryaMca sudhAM sarve caMda mahArAyano jaya jaya bolatA htaa.|| 7 // For Personal and Private Use Only Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 caturtha ubAsa. // DhAla 1 mii|| ||thaavii dhutArA naMdanA re, te dhUtyuM gokula gAma // e deshii|| premalA lachI guNAvalI behuno, vadhate raMga sadIva // va // jANe be kAyAne alagI, paNa jANe eka jIva // pa0 // goThI saluNI zrAvI bane to, jo hove pUraNa jAgya // jo0 // e AMkaNI // prItamalI behu nayaNAM jevI, athavA nAraMga aMga // 10 // tema e behunuM citta baMdhAeM, pUrava likhita prasaMga // pU0 // go0 // 2 // artha // guNAvalI ane premalA lallI baneno prema niraMtara harSa pUrvaka vadhato hato. bane jaNA mAtra zarIra judA ane jIva eka evI rIte rehetA hatA. kavi kahe be ke jyAM uttama lAgya hoya tyAMja goSTa suMdara banI Ave ||1||e baMne jaNInuM aMtaHkaraNa premazrI eq to eka meka ayuM ke jANe baMne cakSurjanA jevI tathA nAraMga padInA zarIra jevI temanI prIti ai. pUrva karmanA saMyogazrIja A banAva banyo hato. 2 nUpati paNa e behunI upara, rAkhe sarakho nAva // rA0 // hu sudRSTinA jAmaNa hu~tI, rasa gorasano jamAva // ra // go0 // 3 // surapurathI surakoz cavIne, udara darI utpanna // ja0 // rANI guNAvalIe zuja divase, prasavyo putra ratanna // pr|| jo0 // 4 // artha // rAjApaNa banenA upara sarakho rAga rAkhato. evI rIte uttama evI samAna dRSTinA melavaNathI prItirUpI rasanA gorasano sAro jamAva thayo. // 3 // deva lokamAMthI ko deva cavIne guNAvalI rANInI udara rUpI kukhamAM utpanna thayo. rANI guNAvalIe zunnadivase putra ratnane janma Apyo. // 4 // dIdhI vadhAmaNI caMda nRpatine, dAsIe parama anupa // dA0 // sutajanme rAjAe teine, kIdhI kamalA rUpa // kii||go||5|| harakhyo caMda tanuja mukha dekhI, jema dariddhIne nidhAna // je // (pAgaMtare) samA zrarthIne dAna // sa0 // dIdhuM nakSatra taNe anusAre, guNa zekhara anidhaanaagunnaago||6|| artha // putrano janma thatAMja caMdarAjAne dAsIe putra janmanI uttama anupama vadhAmaNI ApI je sAMjalIne rAjAe dAsIne alaMkAro vigere zrAnuSaNo ApI lakSmI sadRza banAvI dIdhI. // 5 // jema darijIne nidhAna prApta thatAM te jevo harSa pAme tema caMdarAjA putranuM mukha dekhI harSa pAmyo. panI yAcakone bahuja dAna ApyA. anaMtara nadatrane anusAre putranuM "guNazekhara" evaM nAma paaddyu.||6|| vAdhe putra divAkara sarikho, rupe rati pati joma // ru0 // mAta pitAnA manoratha pUre, suta surataruno boma // su0 // go0 // // premalAe paNa prasavyo bAlaka, tepaNa rupa nidhAna // te // maNi zekhara nAme u dvApyo, behu suta prema samAna // be // go0 // 7 // For Personal and Private Use Only Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 2 // anukrame te putra sAkSAt kAmadeva sarakho rUpavaMta sUryanI jema divase divase prakAzamAM vadhavA lAgyo. kalpavRkSanA boDavA samAna te putra mAtA pitAnA manoratho paripUrNa karavA lAgyo. // 7 // premalAla bIe paNa jANe rUpano jaMDAra hoya evA bAlakane janma zrApyo. tenuM nAma maNizekhara pADayuM. caM. darAjA bane putro upara sarakho pyAra rAkhe be. // 8 // 10 // suta caMda uchaMge bese, khele khela vizAla // khe0 // mAna sarova rane upakaMThe, jANIe yugala marAla // jA0 // go0 // e // ripune zalya sahodara behu, athavA nija kula thaMja // zra0 // nelA mati zruta jJAna tI pare, karatA zAstra abhaMga // ka0 // go0 // artha | bane putro caMdarAyanA kholAmAM besebe ne vividha prakAranI krIDA kare be. jANe mAna sarovanA kAMThA upara haMsanaM joDaluM hoya tevA zojebe // e // caMdarAyanA dusmanone to jevA lAgatA hatA. potAnA kuTuMbanA manuSyone sthaMrUpa AdhArabhUta lAgatA hatA. baMdhu zrutajJAnanI jema sAdhe rahIne askhalitapaNe zAstrano cyAsa karatA hatA. // 10 // vRddhiprate pAmyAte anukrame, khelAve kekANa || khe0 // lIlAte jove thira rAkhI, rathane aMbare jANa // 20 // go0 // 11 // gaja asavArI karI kevAre, behuM rame vana ArAma // be0 // nija AsananI rAkhe te vAre, zaMkA ati saMtrAma // ze0 // go0 // 12 // bane putro zasya mati jJAna artha // anukrame vayamAM moTA thatA yatAM baMne jahAje azva khelavA lAgyA te jovA sArU sUryapaNa jANe AkAzamAM potAne rathane sthira rAkhI te lIlA joto hoya evaM lAgataM hatuM // 11 // keTalI ekavAra hasti upara svArI karI bane baMdhu vanamAM bagIcAmAM ramata ramebe te dekhIne devalokano svAmi iMdra rakhene ne baMdhu mArU siMhAsana laile evI zaMkA rAkhe be // 12 // caMda to zAsana trihuM khaMDe, pAmyo ati vistAra || pA0 // jANIe DujI kezava pragaTyo, atulI bala ziradAra // zra0 // go0 // 13 // nRpathI koi narahyo anamI, kurANa kuNarAva || ku0 // viSa udyame dha raNavaza yAvI, kevala zIla prajAva || ke0 // go0 // 14 // artha | caMda rAjAnI ANa traNe khaMDamAM vistAra pUrvaka pravarttavA lAgI. jANe bIjo kRSNa vAsudeva atyaMta balavAno paNa ziradAra, utpanna thayo evaM lAgavA mAMDayuM // 13 // caMdarAjAne koI rAjA ke rANona namyo evaM hyuM nahI. arthAt sarve namyA. udyama vinA mAtra brahmacaryanA prajAvathI akhila pRthvI svAdhIna thai // 14 // nara sura asura khecarane nUcara, lopI na zake lI || bo0 // paNa vi malAcalanA guNa gAtAM, na rahe kSaNa eka jI // na0 // go0 // 15 // bhUpe nija yaza pUMja sarikhA, nipajAvyA prAsAda || ni0 // biMba pra tiSTA spaSTa karAvI, munipati pAse ullAsa // mu0 // go0 // 16 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'caturtha ukhAsa. __ artha // manuSyo, devatA, asuro, vidyAdharo temaja sarva pRthvIvartI jIvo caMdarAjAnI AjhAne lopI. zakatA na hatA tevo prabala pratnAvatAM, vimalagiri rAjanA guNa gAvAmAM eka kSaNavArapaNa jIna baMdha rehetI na hatI. // 15 // rAjAe potAnA yazaHkIrttinA pUMja samAna mahAvizAla ane javya jina maMdiro baMdhAvyA temAM suvihita AcAryo pAse aMjana zilAkA pUrvaka jina biMbonI sthApanA harSa sahita karAvI.16 je je puNya taNI karaNI, teha kare mahIpAla // te // mohana vijaye cothe usAse, kahI ekavIzamI DhAla // kaNa ||go||17|| artha // zranukrame je je puNyanAM kAryo hatAM te sarve caMdarAjAe kA~. e pramANe cothA uvAsamadhye ekavIzamI DhAla mohanavijayajI mahArAje kahI. // 17 // ||dohaa|| zrehave kAnana pAlake, vinavyo nRpati sakAja // samavasaryA ku sumAkare, munisuvrata jinarAja // 2 // te nisuNI vana pAlako, dIdho lakSmI pUra // pragaTyo hRdaye caMdane, anujavano aMkUra // 2 // artha // evA avavaramAM vanapAlake zrAvIne caMda mahArAjA je niraMtara dharma karaNI kAryoM mAMja kAla nirgamatA hatA tene vinaMti karIke he mahArAja! ApaNI kusuma vATikAmAM zrI munisuvrata jagavAna samo saryA // 1 // te vadhAmaNI sAMjalatAMja vana pAlakane lakSmIvaMta banAvI dIdho. tatkAla caMdarAyanA hRdayamAM (Atma svarUpanA) anujavano aMkuro pragaTa thyo.|||| zaNa gAryA gaja ratha turI, tema AjA nara nAra // sasanuri aMte jarI, putrAdika manohAra // 3 // sAmaiyu suMdara sajyuM, guhira tUra nirghoSa // sAmaMbara nRpa paravaryo, karavA samakita poSa // 4 // artha // pachI sAmaiyuM taiyAra karavA AjJA karatAM, hAthI, ghoDA ane ratho temaja AjA purInA nAgarikajano, kAnti yukta sAtaso rANI ane manohara putro vigere sarva uttama sAmagrIvAluM sAmaiyuM saja karyu. DaMkAnizAna ane vAjIMnonA cittAkarSaka nAda avA lAgyA. evI rIte samyag darzanane puSTa karavA Abara sahita rAjA samavasaraNa tarapha cATyoH // 3 // 4 // samavasaraNa nirakhyo nayaNa, sAdhyA anigama paMca ||gddh lahI zivapada dRDha kayoM, caMde tha romAMca // 5 // parapada nisaraNI gaNI, caDhyo caMda sopAna // neTyo ati nakate karI, kevala jJAna nidhAna // 6 // ___ artha // jyAre caMdarAye samavasaraNa dI tyAre tarataja teNe pAMca anigama je rAjA e batrAditajanavA pramukha karavA joie te sAcavyA-tajI dIdhA ane samavasaraNanA traNe gaDhane nihAlatAMja caMdarAyane romAMca thayo-romarAjI harSathI vikasvara thatAMja mokpada dRDha kyu.|| 5 // samavasaraNanA pagathIAne mokSapadanI nisaraNI mAnI caMdarAya pagathIe caDyo bhane kevalajJAna naMDAra zrImunisuvrata mahArAjane atyaMta bhakti pUrvaka neTato hvo.||6|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. naranArI nija nija sajA, zojAvI sAnaMda // caMdacakora tRNIpare, nirakhe jina mukha caMda // 7 // // sarva puruSa tathA strIuM potapotAnI sajAmAM zrAnaMda sahita besI sajAne zobhAvatA havA. samaye cakora samAna caMdarAya, jinarAjanA caMdra samAna mukhanI sanmukha nirakhyA karato hato. // 7 // // DhAla 12 mI // // raNika munivara cAlyA gocarI // e dezI // jJAna rasolI re navalI paraSadA, adbhuta rasa anilASI re // javika yA kRSNasAraNI pare, prabhu sanmukha mukha rAgI re // 1 // zrI muni suvrata jina dezanA, lokA loka vihArI re // zradhyAtama paTa sAdha nanI turI, javataru beda kuThArI re || zrI0 // 2 // artha // jJAna rasanuM pAna karavAne atyaMta tRSAtura thayelI evI javya AtmArjanI navI parSadA je zrAzcarya utpanna kare tevA rasanIja abhilASA rAkhanArIbe te sarve hariNa jema caMdramA sanmukha joyA kare tema jagavaMtanA mukhanI sanmukha atyaMtarA gasahita joi rahyA be. lokanA svarUpanA jAsaka, jJAna svarUpe sarva vyApaka, evA zrImunisuvrata jinarAja, javya AtmAnA adhyAtma svarUpa rupa vastra utpanna karavAne turI samAna ane terjanA java-saMsArarUpa vRdane bedavAne kuhADA samAna dezanA zrApe be // 1 // 2 // karIe jIva sattAvana hetuthI, kahIe karmate teha re // jJAnAvaraNAdi mUla prakRti kahI, chAtra saMkhyAe abeha re // zrI0 // 3 // mUlyo ce tana niketana svajAvano, vaijAve tava zrAvyo re // karma vargaNAne ja ghare paDhyo, jano avasara phAvyo re // zrI0 // 4 // 28 // saMsArI jIva e mithyAtva 12 avirati, 25 kaSAyAne 15 yoga evA sattAvana karmabaMdhanA hetuthI je bAMdhe te karma ke vAya. e AtmAsAthe baMdhAtA karmanI mUla prakRti zravabe tenAM nAma. 1 jJAnAvaraNIya karma, 2 darzanAvaraNIya karma, 3 vedanIya karma, 4 mohanIya karma, e zrAyu karma, 6 nAma karma, gotra karma, aMtarAya karma // 3 // anAdi kAlathI zrA jIva potAnA zuddha svabhAvanI jUla mAMDavA viAva svarupamAM thaDAyo jethI karmanI vargaNA rUpa gharamAM vAsa karI rahyo ne teja kArathI tenA upara jaDa - pujala phAvI zakyo. // 5 // na vijo rehetAre tethI aNAvaryA, behe tore sadya jIvatA, nahI teNe jJAnAdika guNa gayoM visarI, // cyAraja zrAtma pradeza re // jIvae carija lavalezare // zrI0 // 5 // pasarI azuddha paranAlI re | miTha tamAM pAmyo maganatA, paMke jyuM gaja madhupAlI re // zrI0 // 6 // artha | jo cAra Atma pradeza tenAthI AvaraNa pAmyAvinA na rahI zakyA hota to A jIva avazya jIvapaNuMja - janatA pAmIjAta. temAM lezamAtra saMzaya karavAno nathI. // e // evI rIte zrA jIva upara 37 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ze0 caturtha udAsa. jaDana balavadhavAthI potAnA jJAnAdika je guNo te tadana visarI gayo; ane pote azuddha pranAlikAmA pravartavA lAgyo. jema madakaratA hAthInA madarUpI kAdavamAM namarAnI zreNi AnaMdapAme tema yA jIva mithyAtva lAvamA magna tha rahyo. // 6 // golaka asaMkhyA eka vAlAgramAM, golake asaMkhya nigoda re // ekeka nigodere jIva anaMta, tihAM nija zrAdi vinoda re|| zrI0 // 7 // nava jama ehavAre tihI sUkSma be, ajinamatI navi jANe re // ema karatAM vyavahAranI rAzimAM, zrAvyo kozka TANe re // shrii0|| // artha // jagavate kayu ke he navyajIvo! eka vAlanA atyaMta sUkSma nAgamAM asaMkhyAtA golA, te madhyenA pratyeka golAmA asaMkhya nigodaDe, pratyeka nigodamAM anaMtAjIvane. te dareka jIvano Adi nivAsa tyAMja ve.||7|| e Adi nivAsa rUpa avyavahAra rAzimAM navajramaNatA evI moTI ke jenuM svarupa bahu sUkSma samaja vAluM be. jinezvara lagavAnanA matane nahIM jANanArA e svarUpane jANatAja nathI, evI rIte avyavahAra rAzimAM naTakato(javitavyatAnA yoge) koika avasare vyavahAra rAzimA zrA jIva shraavyo.|||| karma viTaMbyo re jamyo java cakramAM, ekaichiyAdika kula pAmIre // ema paricamaNA re kAla anAdinI, karatA narahI koI khAmIre // zrIna // e|| thAre beThA re vArAnI pare, lahyo mAnava avatAra re // hAryo te paNa azuna sAmagrIe, sevI viSaya vikAra re // zrI0 // 10 // artha // evI rIte karmanI vimaMbanAthI lava cakramAM namatAM ekeMti pramukha corAsI lAkha jIvA yonimAM bahuja jaTakyo. evI rIte anAdi kAlathI paritramaNa karatAM tenA upara muHkha paDavAmAM ko prakAre khAmI rahI nahIM // e|| jema zreNibaMdha belA mANaso potAno vAro Ave tyAre pAmI zake tema navitavya tAnA yoge manuSya avatAra prApta karavAno vAro zrAvyo. te manuSya avatAra paNa viSaya vikAra pramukha azuna sAmagrInA yogathI sevana karI hArI gyo.||10|| bAkyo mahA mada tehathakI caDhI, mananA hAthamAM bAjI re // sAhamI tehathI kaSAyAdika taNI, unmattatA caDhI vAjI re // zrI0 // 11 // mamatA gaNikAre zraNikA ajJAnanI, lIdho teNe paNa gharI re // paravaza prANI re jANI navi zake, je ne navanI pherI re // shrii0|| 12 // artha // animAna rUpa hasti upara caDhatAM teno gaka vadhyo. ema thatAMja saghalI bAjI mananA kabajAmAM gai. saMkaTapa vadhyo, kutarkanuM prabala thayuM tethI kaSAyAdikanI unmattatA azvanA veganI jema ulaTI vadhatI g||11|| evIrIte ajJAnanaM prabalapaNa vadhatAM tenA dala madhyenI sarvane AkarSaNa karanArI mamatA vesyAe A jIvane tAbe karI lIdho. evI rIte tenAthI paravaza thatAM A jIvane java cakramAM anaMtA kAla parijramaNa karatuM paDaze te vAta te jANI zakato nathI. // 1 // Apa na jANe re zrApa svarUpane, para paraNItane pravAhe re // kUkara nija Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. pratirUpa lakhI jase, darpaNanA gRha mAMhe re // zrI0 // 13 // rAyyo kuguru kudeva kudharmathI, sugurU tatvAdi uvekhI re // lokA loka pradeza viSa thayo, e cetana bahu nekhI re // zrI0 // 14 // artha // para-pudgalika svarUpamA AjIva mazagula zratAM tadrUpa pravAhamAM taNAtAM jema kutaro ArisAmAM potAnaM pratibiMba dekhI sAmo bIjo kutaro ke ema mAnI tenA sAmo nase ve paraMtu yA potArne prati biMba tema jANato nathI, tevI rIte potAnA svarUpane jANato nathI // 13 // zuddha deva, gurU, dharmane tajIdara, kudeva, kugurU ane kudharmamAM rAcI rahyo. ema zratAM lokA lokanA pradezane viSe zrA jIve anaMtA nava ko. // 14 // tejasa kArmaNa nAvAe caDhayo, rAgAdika te namAve re ||jiim navo dadhi hu~tI prANI, jina mata ghATa na pAve re ||shrii0 // 15 // nimitta prayoge re avirati aNusaryo, dezavirariti mAMhi pese re // vrata posaha paJcakhkhANa pUjAdike, karma saMjArane khese re // zrI0 // 16 // artha // evI rIte zrA saMsAra samupha je mahA jayaMkara tathA vizAla ne temAM tejasa ane kArmaNa rUpa nAvamA caDhatAM, rAga deSAdi pavanothI samujamAM namAvatAM zrA prANI jinezvara nagavAnanA mata rUpa ArAne pAmato nthii||15|| evIrIte saMsAramA anaMtA kAla sudhI paricamaNa karatAM, nava pariNatino paripAka thatAM, sudeva, sugurUno saMyoga thavA rUpa nimittanA balathI thA jIva samyag darzana pAmyo; anukrame aviratipaNAmAM rehetAM sadgurUnA upadezathI dezaviratipaNuM dhAraNa kare eTale vrata-paccarakANa-posaha-jinarAjanI pUjA pramukhazrI karmanI jADyatAne khaseDI nAkhe-karma pAtalA karI nAMkhe. // 16 // DhIMgalIthIre ramatI bAlikA, jema nija pati sukha pAve re // tema chAdaza brata khelo khelatAM, anukrame saMyama Ave re // zrI0 // 17 // sAdhe jo zrapramattapaNA thakI, prANAdi paMca samIro re // recaka puraka kuMjaka anyase, sASTAMga yoga sadhIro re // zrI0 // 17 // artha // jema DhIMgalA DhIMgalI paNe vara vahunI ramata ramatAM bAla kumArikA anukrame potAnA patinuM sukha pAme ne tema bAra vrata rUpa khelomAM ramaNatA karatAM anukrame A jIvane saMyama prApta thAya ne // 17 // anu krame apramatta paNe prANa-apAna-udAna-dhyAna-samAna e pAMce vAyune sAdhatAM, recaka, puraka ane kuMjaka rUpa prANAyAmano anyAsa kare to te dhairyavaMta AtmA aSTAMga yoga siddha kare. // 10 // lAgeM tAlI re tArA dRSTithI, dhare amRta anuSTAna re // zrAve cidAnaMda geha svanAvamAM, lahe kevala paradhAna re // zrI0 // 15 // thazne zralezIre detuvinA tihAM, eraMga bIja dRSTAMte re // pAme paMcama gati avagAhanA, thara paramAtama prAMte re // zrI0 // 20 // artha // evI rIte tArA dRSTithI mAMDI Ave dRSTie varttatAM amRta kriyAmAM pravarte to zuddha Atma sva Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za caturtha ullAsa. rUpanA gRhamAM praveza karI pradhAna kevala jJAna prApta kare // 19 // pI lezIpaNuM prApta yatAM, karma baMdhanA detuno va thatAM, eraMDanA bIjane dRSTAMte, bevaDhe paramAtma svarUpa thai mokSagatimAM sIdhuM uI gamana karI / jAganI potAnA zarIranI avagAhanAmAM sthiti kare. // 20 // ema jANIne re dharma samAcaro, jeda be zrahiMsA mUla re // ziva sukha sAdhana eha vinA nathI, rAkha jo karI anukUla // zrI0 // 21 // zAMti sudhArasa mAMde kIla jo thAjo tattva nidarzI re // lehejo cidAnaMda nityAnaMdatA, kara kaMkaNa zI AdarzI re // zrI0 // 22 // artha || zrI jagavaMta kahe be ke de janya prANI ! vI rIte saMsAranuM svarUpa jANIne dharma je ahiMsA mUla beteno Adara karo. e dharma vinA mokSa sukhanuM bIjuM eka paNa sAdhana nathI. mATe ahiMsA dharmane sAnukula rAkhajo. arthAt zrahiMsAmaya vRtti karajo // 21 // zAMtarasarUpI amRta rasamAM snAna karajo. tattva svarUpanA jJAtA thajo. jethI cidAnaMda svarUpa je niraMtara AnaMda rUpa be te prApta karazo. hAthamAM kaMkaNa hoya tene jovA sArU risAnI zI jarUra be. // 22 // ho va prANI re ema jANI karI, karo anubhavathI prasaMga re // cothA ullAsanI DhAla bAvIsamI, kahe mohana mana raMga re // zrI0 // 23 // || jaya prANI ! yA pramANe Atma tattva svarUpane jANIne tenA anujavano prasaMga sAdho evI rIte cothA ullAsanI bAvIsamI DhAla mohana vijayajIe harSa sahita kahI. // 23 // // dohA // jinavANI mirasa zravaNa, pAtra jarI jarI caMda // pAi cid jJAnI jI, karyo ghaNo sAnaMda // 1 // roma roma ullasita thayA, vAyo raMga vairAga // pAmI avasara vinave, jinajIne mahAjAga // 2 // // mRta rasa rUpa jinezvara jagavAnanI vANI karNa rUpa pAtramAM caMda rAjAe vAraMvAra jarI jarIne potAnA aMtarAtmAne pAine ghaNoja AnaMda utpanna karyo // 1 // potAnA romarAya ( sADAtraNa kroDa ) vikasvara thA. vairAgya raMga vadhyo eTale mahA jAgyanA svAmi caMdarAye jinarAjane nIce pramANe vinaMti karI. 2 vijananIye muja vaza karyo, phiryo naTone saMga // makaradhvaja dhUva kara caDhayo, yo nara sugiri prasaMga // 3 // kapaTa karyu kema hiMsake, kema siMhala suta roga // paTarANI thI kema thayo, mujayI karI saMyoga // 4 // artha || he prabhu ! mArI uramAna mAtAe mane paMkhI rUpe paravaza karI dIdho, naTonI saMge huM comera pharyo, makaradhvajanI putrInA hAtha upara caDhI uttama girirAjane jeTatAM pharI puruSa thayo; valI // 3 // hiMsaka maMtrI mArI sAthe kapaTa zrAcaraNa karyu, siMhala rAyanA putrane roga thayo, ane mArI guNAvalI paTarANI sAthe mane pharI melApa thayo, te sarveno- // 4 // eha kathA muja sadyo, prajo trijagadAdhAra // tuma sama koNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. milaze valI, saMzayano inAra // 5 // yayA yaze je thAya be, je je jagat svAva // te prabhuthI bAnA nahI, tame javasAgara nAva // 6 // artha // je khulAso hoya te te sarva vRttAMta he traNa jagatnA AdhAra rUpa praju ! mane zighra jaNAvavA kRpA karo. yA mArA saMzayAne dUra karanAra ApanI samAna mane bIjo ko malanAra be // 9 // zrA jaga tne viSe je je vastu svabhAva thayA be, thAya be ne thaze te sarve he prabhu ! ApanAthI pratunna nathI. Apa to saMsAra samudramAM nAva bo. // 6 // ehavI nRpanI vinatI, avadhArI arihaMta // caMdAdikanA pUrva java, ema upadeze anaMta // 7 // artha // e pramANe caMdarAyanI vinaMti zrImuni suvrata paramAtmAe sAMjalIne caMdarAya pramukhanA pUrva javano vRttAMta vistArathI prabhu prakAzavA lAgyA // 7 // // DhAla 23 mI // // raho raho raho raho vAladA // e dezI // jaMbudvIpanA jaratamAM, vaidarja deza prasiddha // lAla re // vAsuge nija zire jehane, maNi mAnIne lIdha // lA0 // 1 // jayo jayo jJAna jidano, vidhi dara harino syo nApa // lA0 // sakala maraNa gaja caramAM, yA nimagna parimANa | lA0 // jaya0 // 2 // yartha // jaMbuddIpanA jarata kSetramAM vaidarja nAmano prasiddha deza be. te jANe zeSa nAge tene maNirUpa dhArIne potAnA mastaka upara dhAraNa karyo hoya tevo zobhe be. zrI jinarAjanuM jJAna jayavaMtu vartte be. brahmA, viSNu chAne zaMkaranuM jJAna tenI pAse zA hisAbamAM be. jema hAthInA pagalAmAM sarva prANI mAtranA pagalA samAi jAya te nirAjanA jJAnamAM bIjA sarvanA jJAnano samAveza yai jAya be. // 1 // 2 // tihAM nagarI tilakApurI, madanajrama jihAM nUpa // lA0 // tasa ri giririe vase, jema jala grISme kUpa // lA0 // ja0 // 3 // kamala mAlA tasa genI, jenI stuti na karAya // bA0 // ehanI dehanI saumyatA, mehanI tamI te thAya // lA0 // ja0 // 5 // 203 // te dezanI tilakApurI nAmanI rAjyadhAnImAM madana bhrama nAmano rAjA rAjya karato hato. tenA zatru grISma zatumAM kuvAnA pANInI jema parvatanI guphAmAM jaine saMtAi rahyA hatA // 3 // tene kamalamAlA nAmanI paTarANI be, tenI prazaMsA karI na zakAya evI adbhuta be. telInA zarIranI kAnti varSA tumAM prakAzatI vijalInA sadRza be. // 4 // tilaka maMjarI tenI sutA, suratarU maMjarI jema lA0 // kIdho bAla paNA thakI, vaiSNava matathI prema // lA0 // ja0 // 5 // dharma adharma Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ esa caturtha udAsa. jANe nahI, nagaNe nada anada // lA0 // dveSa vahe jina dharmathI, eha mithyAtva pratyada // lA // ja0 // 6 // artha // tene tilakamaMjarI nAmanI kaTpavRdanI mAMjara jevI putrI hatI. teNIe bAlyAvasthAthI vaiSNava mata upara rAga dhAraNa ko hato // 5 // te dharmake adharma kAM paNa jANatI na hotI; tema nada annakSano vicAra paNa karatI nahotI. jinadharma upara kSeSa rAkhatI hatI. A pramANe teNIne pragaTa mithyAtva pravartatuM hatuM. // 6 // caMdana vimukhI makSikA, thAe matIne nUla // lA0 // to syuM kAM ghaTI gayuM, caMdana kelaM mUla // lA // j0|| 7 // kiNahI tema kumatIe, niMdyo jo jina dharma // lA0 // jina matanuM bigaDayuM kisyuM, sAmuM te bAMdhe karma // laa0|| j0|||| artha // jema bujinA bhrama kI mAkhI caMdana vRkSathI vimukha zrazcaMdana vRkSane tajIde tezrIzuM caMdananA vRdanI kiMmatamAM nyUnatA thAya ? nathIja atI-tema koi manuSya mAThI buddhithI jina dharmanI niMdA kare to zuM tenI niMdAthI jinadharmane nukazAna thAya ne ? bilakula nukazAnI atIja nathI. ulaTAM te mAga karmano baMdha kare . // 7 // // maye sIMcI jema viSalatA, nRpa putrI vadhe tema // lA // lAge na jina mata vAsanA, lasaNameM mRga mada jema // lA0 // ja0 // e|| putrI subuchi pradhAnanI, rUpamatI anidhAna // lA // sAthe ko stana pAnane, samakita rasanuM pAna // lA // ja0 // 10 // artha // jema viSa velI, madirAnA siMcanazrI tema mithyAtvanA bodha rUpa jalathI rAjAnI putra mithyAtvamAM vRddhi pAmI. tethI khasaNamA jema kastUrInI sugaMdha praveza kare nahIM tema teNInA aMtaHkaraNamAM jinamatanI vAsanA lAgI nahI // e|| rAjAne subuddhi nAmano pradhAna hato. pradhAnane rUpamatI nAmanI putrI hatI. teNI e stanapAnanI sAtheja samakita rasanuM pAna karyu hatuM. // 10 // kalpalatA pIyUSathI, vAdhe tema vadhe teha // lA // sAdhvI saMgatithI thayo, zAstrAcyAsano sneha // laaj||19|| jIvAdika navatattvanA, dhAryA hRdaye neda // lA // jina pUjAdikane viSe, na dhare manamA kheda // lA // ja0 // 12 // artha // jema kalpavRkSanI veli amRta siMcanazrI tema te pradhAna putrI samyag darzanamAM vadhatI hatI. teNIne sAdhavIUnA satsaMgathI zAstranA anyAsa upara prema vadhyo // 11 ||jiiv-ajiiv-punny-paap-shraashrvsNvr-nirjraa-bNdh-mod-e nava tattvanA vistArazrI nAva teNe hRdayamAM dhAraNa karyA arthAt nava tattvanuM vijJAna zrayu. jethI jina pUjA pramukha kAryo khedavinA atyaMta harSathI karavA lAgI. // 12 // sAdhu tathA sAdhvI prate, jo vahorAve AhAra // lA // to maMtrInI putrikA, nojanathI vyavahAra // lA0 // ja0 // 13 // nUpa sutA maMtrI sutA, eka dina li. khita pratnAva // laa|| bAla krImA karatA thakAM,behuno hu milAva laa||j014|| For Personal and Private Use Only Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. e artha // maMtrInI putrIe sAdhu tathA sAdhvIne AhArathI pratilAnyA zivAya lojana grahaNa karavU nahIM evo niyama dhAraNa karyu hatuM // 13 // rAja putrI tathA pradhAna putrIne eka divasa javitavyatAnA yoge bAla krIDA ramata gamata karatA karatAM banenI vace sneha saMbaMdha thayo. // 14 // alagI jo eka ekathI, eke kaNa ko jAya // laa|| to te behu bAlA prate, kalpa thazne vihAya // lA // ja0 // 15 // prema vaze tiNa putrIe, kIdho rahasya vicAra // lA0 // kema karI banaze zrApaNe, paraNe jinna jaratAra // laagaaj||16|| artha // te sneha eTalo to vadhyoke jo eka bIjAthI eka kSaNa paNa vikhuTA paDe to, arasa parasa banene eka kSaNa paNa kaTapanA jevaDI moTI thai paDe // 15 // premanA gADha baMdhanathI bane putrIe evI rIte gupta vicAra karyo ke jo ApaNe baMne judA judA patinI sAthe paraNazuM to ApaNo sneha kevI rIte TakIzakaze. 16 eka pIu zrApaNe paraNavo, e tuja muja saMketa // lA // mohane DhAla trevIzamI, cothe jahAse saheta // lA // ja0 // 17 // artha // tethI rAjaputrIe kahyu ke ApaNa baMnee eka patineja paraNavo. A mArI ane tArI vace gupta nizcaya le. evI rIte cothA nasAsamAM trevIsamI DhAla mohana vijayajIe hetazrI kahI. // 17 // ||dohaa|| eka vara varavAno karyo, behue citta dRDhAva // vadhI suraMgI go uDI, ave na rahyo aTakAva // 1 // prathama na jaann| sacivanI, putrIe vazaneha // je zivamatanI rAgiNI, je nRpa putrI eha // 2 // artha // bane jaNIue eka vara paraNavAno nizcaya karyA par3I teu banenI vace suraMgI goSThi vadhavA mAMDI. koi vAtamA raMcamAtra judApaNuM rahyaM nahI // 1 // pradhAnanI putrIe snehAdhIna avAthI thA rAjaputrI zivamatanI rAgiNI ne ema prathamadhIja jANI zakI nahI. // 2 // redete rehete ulakhI, AcaraNe atyaMta // pUrI jinamata veSaNI, avaguNa jarI anaMta // 3 // paNa nANe kahIye mukhe, saciva sutA suvizeSa // jANe phAMTo paDe, prItimAMde lavaleza // 4 // artha // dhIme dhIme tenA aneka prakAranA thA caraNo jotA jotAM A rAjaputrI jinamatanI saMpUrNa depiNI, anaMta avaguNanI narelIne ema teNIne laasyu.||3|| eTaluM batAM prItimAM lezamAtra truTa na paDe teTalA sArU pradhAnaputrI vizeSa kAlajI rAkhIne te vAta potAnA mukhamA lAvatI na hatI. // 4 // zrAve guruNI sAdhavI, maMtrI putrI zrAgAra // rUpamatI tava sujato, vahorAve AhAra // 5 // vidhipUrvaka kare vaMdanA, jAu~ khi makI tyAM hi // ema nirakhI nRpa aMgajA, aNakha vahe mana mAMhi // 6 // artha // pradhAnaputrIne ghera gurUNI-sAdhavIjI jyAre vahoravA Ave tyAre kaTape tevo AhAra rUpamatI te For Personal and Private Use Only Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturtha udAsa. sAdhavIne vahorAve. // 5 // rupamatI sAdhavIjIne vidhi pUrvaka vaMdanA karatI hatI ane khaDakI sudhI vokhAvavAgai ema rAjaputrIe jotAMja teNInA manamA irSyA AvavA lAgI. // 6 // besADI maMtrI sutA, jaNI nRpa bAlA tAma // niMde sAdhvIne ghaj, hija rAgI nikAma // 7 // artha // panI vija rAgiNI tilaka maMjarIe rUpamatIne potAnI pAse besADIne te sAdhvInI vinAkAraNe niMdA karavA mAMDI. // 7 // // DhAla 24 mii|| ||te tarIzrA jAite tarIyA // e dezI // mAna tuM behenI muja zikhaDalI, mata jANIza ko gago re // rUDaM ka kahetAM jo tArA manamAM, khaMDaM lAge to lAgo re // mA0 // 1 // eto ajA ati niralajA, ehanA saMgana kIje re // ehavI azucine thApaNe maMdira, pesavA paNa navi dIje re // mA0 // 2 // artha // he behena ! huM tane je zikhAmaNa ApuMcaM te sAcI mAnaje, temAM koipaNa prakAre kapaTa samajIza nahI. hu~ tane rUnuM kahuM bu tArA jalAmATe kaDhuM nu tema batAM tane mA lAge to jale lAgo. // 1 // e ArajA to atyaMta nirlaGa hoya , eno saMga karavo yogya nathI. evI azuci vAlIne ApaNA maMdira-gharamAM pesavApaNa na devI joze. // 2 // bAhirathI dIse bagadhyAnI, paNa manamAM huve kapaTI re // dhulIlIe ApaNane eto, nAMkhI nukI capaTI re // mA0 // 3 // hIDe evI thamasa muMmI, nahIM ehavI dhutArI re // mAMho mAMhe saMnemA lagADe, jehavI kalahA gArI re||maa||4|| artha // e ArajA uparathIto bagadhyAnI hoyace ane aMtaramAM bahuja kapaTI hoya je. ApaNA upara eka kAmaNa karavAnI capaTI nukI nAMkhIne ApaNane paravaza karInAMkhe // 3 // evI kAlA manavAlI gama gama laTake , enA jevI koi dhutArI samajavI nahI. jANe kvezanA zrAgAra-ghara jevI te aMdara aMdara gama gama kajIyA karAve // 4 // DhApA nagArIe DhApA karIne, saghalI nArI dhutI re // nagarInI nArI ehathI rahI nathI zabUtI re // mA0 // 5 // zAtA puDhe laTapaTa mAMDe, nayaNAM rAkhe he tIre // jANIe jaz kedAre jinnI, kAMkaNa peherI beThI // mA0 // 6 // artha // e DhAlapA kuTanArIe saghale ThekANe DhoMga dhatUrA karIne saghalIstrIne dhutI lIdhI. zrA nagaranI strIumAMthI kopaNa enAthI ugAyAvinA rahI nathI. // 5 // je hoya tene "kema zAtAmAMge" ema puLe, laTapaTa kare ane AMkho nIMcI DhAle, evaM lAge ke jANe kedAranAthamAM jaz mInIbAra kaMkaNa peherIne begA. jANe lolA lagata az gayA. // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zae caMdarAjAno rAsa. gRhavAse navi udara jarANuM, tyAre ziSa muMbhAvyuM re // lAlaca mATe tujane eNe, sAmuM zrAvI naNAvyuM re // mA // 7 // zrApaNa rUDA kulanI putrI, ehane page kema aDIe re // dekhI pekhIne ema sajanI, kUpaka mAMhi na pamIe re ||maa|||| artha // jyAre gharamAM bega ko rIte peTa na jarAyu tyAre mAthu muMDAvyu; potAnI lAlacane mATe ulaTAM sAmA AvIne eNe tane laNAvI. // 7 // ApaNe to uttama kulanI putrI jIe ApaNAthIte enA pagane kema aDAya, jANI joine he zANI behena ! kuvAmAM zAmATe paDavU joie ? // 7 // ehavI nelI cAra maleto, nagara vasAve pherI re|| hAthamAM ghAlI kolI jAjana, jaTake zerI zerI re // mA0 // e|| mAMgI khAye phAMda paMpole, mAMDa vadhAre kA yAre // teM je aidane kIdhI guruNI, karama udaya ko zrAyA re // mA // 10 // _ artha // evI ArajAu~ jo cAra ekaThI zrAya to bIjA nagarane vasAvaq hoya to vasAve. eto hAthamAM kolI pAtarAM ugavIne zerIe zerIe laTake . // e|| ene to mAMgIne khAvu ane potAnI phAMda paMpAlavI ane begaM begaM zarIrane vadhAravaM. te je ane gurUNI banAvI te to koi pAulAM karma tane udaya zrAvyA lAge . // 10 // ekadina tuM jo navi vahorAve, ghara ghara nUhuM bolere||vlii tArA sAte pariyAnA, unI ukhelA kholere // maa0||11|| ehanI bAyAe unI rahaM to, hUM to pApe jarA re // zahAM to ehane thAvavA nahI dyu, ehanuM kAM na dharAUM re||maa||12|| artha // jo ekaja divasa tuM ene vahorAva nahIM to tArUM ghera ghera jazne vAkuM bole eTaluMja nahI paratuM tArA sAte pariyAnA unnI ubhI ukhelA bole. ||11||jo hu~ to enI gayAmAM unnI rahuM to pApe narAjaM. ahIMAto ene AvavAja na dacaM. DhuMkAM enI darakAra rAkhatI nathI. // 12 // e koznI na huzna hove, vArUM buM te sAMrU re|| jehanI saMgati kozne na game, te saMgati nahIM vArU re ||maa||13|| ema niMdA sAdhvInI nisuNI, bole maMtrI beTI re ||re behenI mhArI guruNIne, nipaTa kAM nAMkho ubeTI re // mA0 // 14 // artha // e ArajA koznI zrai nathI ane atIja nathI. teTalAja sArUM hu~ tane vArUM ; zikhAmaNa zrApuM vaM. jenI sobata koine game nahI tenI sobata karavI sArI nathI. // 13 // evI rItanI sAdhvInI niMdA sAMjalIne maMtrI putrI bolIke he behena ! mArI guruNIne Ama katuM zAmATe nakheDI nAMkhene! // 1 // sUdhA paMcamahAvrata pAle, cAle niraticAre re // e to saMvega sarovara haMsI, na kare lona kevAre re ||maa|| 15 // hUM to ehanA eka akSaranI, uziMgaNa navI / thAlaM re|| e guruNI upagAranI upara, hu~ balihArI jAu re // mA0 // 16 // artha // e to uttama pAMca mahAvrata pAle ne ane potAno saghalo AcAra aticAra rahita pAlatAM vateM . e to mokSAnnilASa rUpa sarovaranI haMsalI. koDa vakhata lona to karatIja nathI. // 15 // hu~ to enA eka adanA jJAna rUpa upakArano badaloM vAlI zakuM tema nathI. enA upagAra upara to hu~ balihArI jAuM bu.||16|| 34 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JE caturtha ullAsa. mujane jo ehanA avaguNa nAse, narakamAM gama na hove re // tuM je e hanuM virUlaM kahe , melate ehano dhove re // mA0 // 17 // gurUpIe mArI pazutA TAlI, nArI use ANI re // thAjo ehane kalyANa zra honizi, avicala ehanI vANI re // mA0 // 10 // artha // jo mane enAmAM avaguNa be ema lAgaze to mane narkamAM paNa gama malavAnuM nathI, arthAt narkadhI paNa nIcI gatimAM jAiza. ane tuM je enuM vAMkuM bole ne te to tuM enA mela dhove . // 17 ||e mArI gurUpIe mArUM pazupaNuM maTADIne mane strI jAtinI hAramA ANI. enuM hamezAM kalyANa zrAjo ane reno upadezapaNa avicala rehejo. // 17 // ehanI celI hu~ janamajanamanI, paramezvara sAkhI re // DhAla covIzamI cothe ubAse, mohana vijaye nAkhI re // maa0|| 15 // __ artha // hu~ paramezvaranI zAdIe kahuM buM ke hu~ to enI navonavanI celI bu. evI rIte cothA ullAsamAM mohanavijayajIe covIzamI DhAla kahI. // 15 // ||dohaa|| praNamyA yogya pravartinI, puNya pAtra eha // bAi ema navini dIe, ehathI dharIe neha // 1 // jo e rUSiNI niMdIe, puNya mUla kumalAya // taTinI taTa tarU mUla jema, saheje vilaye jAya // 2 // artha // valI he behena ! e sAdhvI namaskAra karavA yogya. e puNyanuM pAtra je. enI yA pramANe niMdA nahIM karatAM enA upara to pavitra sneha rAkhavo joie // 1 // jo e sAdhvInI niMdA karIe to jema nadInA taTa upara ugelA vRdo, puranI vakhate mUla yI nakhaDIjAya tema ApaNuM puNyarUpI mUla kumalAi jAya.2 te dina ema kahI atikramyo, gaz nRpa putrI geha // bIje dina zrAvI valI, maMtrI gRha sasaneha // 3 // behu sahI krIDA karI, beThI meM dira bAra // proye sutA zramAtyanI, nija motIno dAra // 4 // artha // te divasato e pramANe vAto karatAM vItI gayo. panI rAjaputrI potAne ghera gai. valI bIje divase sneha sahita rAjaputrI maMtrIne ghera AvI. // 3 // baMne sakhI ramata gamata karIne gharanA bAraNA pAse beThI. te vakhate maMtrI putrI potAno motIno hAra parokvA begI. // 4 // karNa kAlI bahu mUlanI, mUkI thAlI mAMhi // behu sajanI vAto kare, kSaNa ghAle gale bAMhi // 5 // zrAvI sAdhvI vahoravA, thayo jAma madhyAna // paya praNamI maMtrI sutA, paDilAne pakavAna // 6 // artha // bahu mUTyavAlI kAnanI kAla hatI te tevakhate thAlamA mukIne baMne behenapaNI vAto karatI hatI. kaNekamAM eka bIjAnA galAmAM hAtha nAMkhatI hatI. // 5 // jyAre madhyAnhano pahora thayo tyAre sAdhvI vahoravA zrAvI. te vakhate maMtrI putrIe unA thaI namaskAra karI pakavAna sAdhvIne vahorAvyu. // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. ghRta levA gRhamA gai, motI kAli uvekha // sAdhvIthI nRpa putrIe, karI kubudhi vizeSa // 7 // artha // panI ghI vahorAvavA sArU motInI kAlane tyAM paDatI mukI, ghI levA sArU gharamA gai eTakhAmAM rAjaputrIe sAdhvI paratve atyaMta kubuddhi pravarttAvI. // 7 // // DhAla 25 mii|| // suNa behenI piyuDo paradezI // e dezI // maMtrI putrI ghRta sAdhvIne, nAve caDhI vahorAve re // guruNIjI nale geha padhAryA, e dina lekhe zrAvere // maM0 // 1 // tuma jevAne mukhe vavarAye, vastu te gaNIe lekhe re // je ko jagamA hove ajJAnI, te tuma guNane uvekhe re // maM // 2 // artha // maMtrInI putrI ghI lAvIne uttama lAvanA e caDhIne sAdhvIne vahorAvatI hatI. teNIe kahyu he guruNIjI Apalale padhAryA. Ajano dina lekhe ayo. // 1 // je vastu tamArA jevAnA mukhazrIva parAya te vastu lekhe thai ema gaNuM vaM. je loko jagatmAM ajJAnI teja tamArA guNonI avagaNA kare 3.5 ehave aNakhalI nRpa putrI, nayaNo mAMDI thAmI re // sAdhvInI sADIne palavaTa, kAlI le valagAmI re|| maM0 // 3 // rUpamatIe valI sAdhvIe, kapaTa kalA navi jANI re ||khmkii lagaNa pahoMcAmI guruNI, saciva sutAhita ANI mN|||| artha // eve samaye te adekhI SI rAjaputrIe potAnI AMkho vAMkI rAkhIne sAdhvInA kapaDAnA pAlavanI sAthe motInI kAlane valagADI dIdhI. // 3 // rUpamatIe temaja sAdhvIe rAjaputrInuM thA kapaTa jarakhaM kArya jAeyu nahI. panI hitanI kAmI evI maMtrIputrI guruNIne khaDakI sudhI volAvavA gai. // 4 // pAnI hArane provavA beThI, thAlamAM kAli na dIThI re // ehAMsi nakaro nRpa kanye, hAMsi avarazuM nIThI re // maM // 5 // kAli bIjI paNa vyo joe to, zuM karazo eka rAkhI re // betarazo paNa navi betarAjaM, na galAye jIvatI mAMkhI re // maM0 // 6 // artha // pharI maMtrI putrI hAra parovavA beThI, eTalAmA thAlamAM kAli dekhI nahI, eTale kaDaM ke behena! zrAvI te hAMsi thAya, zuM bIjI hAMsi karavAnI nathI? // 5 // eka kAla rAkhIne zuM karazo. zrA bIjI kAla paNa joie to sukhethI Tyo. tame betaravA dhArazo paNa DhuM betarAlaM tevI nathI. kAM jIvatI mAMkhI te galAya . // 6 // kahe nRpa putrI suNatuM behenI, meM nathI kIdhI DAMsi re // evI hAMsi na kare koza, thAye jehathI vikhAsI re ||mN||7|| kAlito tArI gurupIe lIdhI, na yaNe nirakhI meM to re // hasate hasate mAre mAthe, corI nAMkhI teM to re ||mNgaa|| artha // pI rAjaputrIe kahyu he behena ! meM tArI maskarI karIja nathI. valI evI maskarI karAyaja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 caturtha ullAsa nahIM ke jemAMthI vikhavAda utjo thAya // 7 // valI tArI guruNIeja e kAla upADI sIdhI temeM mArI AMkheja dIvraM be. ane tuM to hasatA hasatAmAM mArA mAthA upara corInI khAla nAMkhe. // 8 // core ko pakar3Aye koI, ulaTI gati koi tArI re // tArA sama meM lIdhI hoyato, vinatI mAna tuM mArI re // maM0 // e // bolI saciva sutA nisuNIne, nRpa kanyAne niTholI re // muja guruNIne kalaMka tuM detI rahe bAi tuM bolI re // maM0 // 10 // // koika corI kare ane koikanA mAthA upara zrAla caDe, to tArI rItaja ulaTI be. huM to tArA samakhAM, meM to lIdhIja nathI, zrA vAta sAcIja mAnaje. // e // te sAMjalIne maMtrI putrIe, rAjakanyAne upako detAM kachuke he behena ! mArI guruNIne zAmATe zrAvuM kalaMka Ape be ? tuM boyAvinA besI rahe. // 10 // levA devA pAkhe tAhare, ehathI evako zo zrAMTo re // ghaTita ka detAM tuja jIjIe, kAMina jAMge kAMTo re // maM0 // 11 // tRSa paNa ena lahe paNa dIdhuM, zuM kare phAline lei re // eto pariharI grahI dikSA, maNi mANikanI peire // maM0 // 12 // artha // tAre enI sAthe kAMpaNa levA devA zivAya, tuM enA upara zrAvamI zAmATe Tasa rAkhe be. ghaTita bolatAM tArI jIne kAMTo kema jAMgato nathI. // 11 // je dIdhAvinAM tarakhalA mA - paNa lahe nahI te kAli laine zuM kare, kAraNa ke eNe hIrA mANekanI peTIne paNa tajI daine dIkSA grahaNa karI be. // 12 // evrata dharaNI sUdhI karaNI, ehano krama koi nANe re || yogI vAkava matA sarakhI, rakhe ehane karI jANe re // maM0 // 13 // ehanA upa zama bhUSaNa Agala, e bhUSaNa kie gaNatI re // ehavI mahAsatI banatI re // maM0 // 14 // ad, kahI nahI artha // eto evA uttama vratane dhAraNa karanArI be, enI karaNI mAtra zreSTha be. enA upara kone zaMkApAve nahI. ene tuM jogI ne rakhatA brAhmaNa jevI rakhe jANatI // 13 // enA upazama rUpa bhUSaNa pAse yA kAli bhUSaNa zuM gaNatarImAM be. evI mahA satInA saMbaMdhamAM nahIM banelI vAto kadApi na kevI joie. // 14 // dhanasAmu navi jove thuMkI, pagalA mAMDe joya phuMkI re // navi dIvI koi matinI TuMkI, meM tuja jevI acUkI re // maM0 // 15 // nyAsa riye paNa gAMva na rAkhe, jAye tevAre cAkhe re || hAtha na jAle dIdhA pAkhe, to tuM ema kAM jAkhe re // maM0 // 16 // artha // e sAdhvI dhananI sAmuM to thuMkIne paNa jove nahI. jamIna upara paga paNa jamIna joine muke, rakhe paga nIce dhanano sparza yAya. meM tArAjevI TuMkI buddhivAlI koI dIvI nahIM. yA vAtamAM huM bhUlatIja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 301 nthii.|| 15 // vastrane me paNa gAMva rAkhatA nazrI. khAya paNa kyAre ke jyAre mAMgI lAve tyAre; dIdhAvinA hAthamAM paNa kAle nahI. to par3I tuM Ama zAmATe bole, // 16 // kahe nRpa putrI rupamatIne, jo kaDaM mAruM na mAne re // zrApaNa behuM va satIe ehanI, jazne joe bAne re // maM0 // 17 // e pAse jo kA li kheDaM to muja zAbAzI dIje re // ApaNa vAta e sAcI kIje, jema mujathI tuM pati je re // maMga // 17 // artha // panI tilaka maMjarIe rupamatIne kaDaM, he behena! jo tuM mAru kamu sAcuM na mAnatI ho to, ApaNe baMne tenA upAzraye jaya ganI rIte tapAsa karIe. // 17 // enI pAsethI jo kAli kaDhA, to mane tuM zAbAzI Apaje. mAre to je vAta sAcI ne teja kehevAnI, jethI tane mArI upara vizvAsa bese.||1|| te behu kanyA sAdhvI vastI, zrAvI hasatI hasatI re // DhAla pacavIzamI mohane jAkhI, cothe ubAse ulasatI re ||maare|| - artha // te bane kanyA sAdhvIne upAzre hasatI hasatI AvI. evI rIte cothA navAsamAM mohana vijayajI e pacavIzamI DhAla kahI. // 15 // // dohaa|| aa pathikI pamikamI, sAdhvI kriyA pAtra // zrAlo e ve go carI, jojana nAmA mAtra // 1 // ehave te behu kanyakA, zrAvI vasatI mokAra // saciva sutAe sAcavyo, vaMdanAdi vyavahAra // 2 // artha // te samaye kriyA pAtra sAdhvI vahoravA sArUjatAM lAgelI ryApathikI kriyA, zarIrane jA ApavA nojana sevA je gocarI sAru gayA hatA, te paDikamatAM hatAM. // 1 // eTalAmAM te baMne kanyA upAzraya madhye zrAvI. maMtrI putrIe sAdhvIjIne vaMdanA karavA pramukha ucita vyavahAra sarve karyo. // 2 // mohaDe de muhapati, sAdhvI kahe te vAra // bAhira beso behU tame, karavo ne thAhAra // 3 // zradara jo bevo hoe, to paDakho ghamI eka // zrAja karaMtA eSaNA, asura thayuM beka // 4 // artha // sAdhvIjIe potAnA mukhapAse muhapatti rAkhIne kaDaM ke AmAre AhAra karavo ne tethI hamaNAM tame bane bahAra beso. // 3 // valI jo tamAre adara levo hoya to eka ghaDI sudhI vAra khamajo. Aja amane eSaNA samiti zodhatAM bahuja asura thayuM . // 4 // maMtrI putrI tatakaNe, ja beThI ekAMta // nRpaputrI jAe nahI, hiyaDe kapaTa anaMta // 5 // bAhira behenI kema gaz, kAma va satI mAMhi // zrANI zrAlayamA pharI, saciva sutAgrahI bAMhi // 6 // artha // tatkAla pradhAnanI putrIto ekAMtamAM beTe jai belI. paraMtu rAjaputrI teNInA aMtaHkaraNamAM zratyaMta kapaTa hovAthI te dUra gai nahI. // 5 // rAjaputrIe maMtrI putrIpAse AvI kahyu ke he behena ! tuM bahAra kema gai. kAmato napAzrayamAMja be ema kahI maMtrIputrIno hAtha kAlI pharI teNIne upAzrayamA lAvI. 6 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 305 caturtha udAsa. sAdhvI mana saMzaya dhare, aima kema behu eha // zrAja to kozka vAtano, dIse ve saMdeha // 7 // artha // zrAvI hIla cAla dekhI sAdhvI manamAM vicAravA lAgyAke baMne jaNI zrAma kema karatI haze. Aje ko bAbatano teUnA manamA saMzaya utpanna thayo jaNAya je. // 7 // // DhAla 26 mii|| // ko rAkhere sUra sunaTa ko rAkhe re // e dezI va // bolI nRpanI putrikA re, ajA suNa muja vANI re // kahuM bu ekAMte tujane re, rAkhatuM tAhA~ pANI re // 1 // ko kozne re, kUDu kalaMka na dezo re // e zrAMkaNI // ehavaM tujane vahoravu re, kema gurupIe na pAvyu re // gocarI karatAM cora, re, ehavaM udaya kema zrAvyuM re // ko|| 2 // artha // evAmAM rAjaputrIe kayuke he ArajA! hu~ tamane guptarIte kahuM huM ke have tamArI zonA jema rahe tema karo to sArU. (kavi kahe ke) he navya jIvo! koznA upara jUtuM bAla na mUkazo. // 1 // gocarI vahoravA jaie te vakhate lAga paDe to corIpaNa karI levI evaM kaz guruNIe tane zikhavyu hatuM. bAje coravAnuM mana kema thayuM? // 2 // ghRtalevA gharamAM gazre, rupamatI ema jolI re // lIdhI kAli teM ehanI re, te have jaratA jolI re // ko // 3 // dI nayaNe mAhare re, paNa huM to navI ce tIre // tyAre jo jAnata evaMDaM re, tujane javA na detI re // ko0 // 4 // artha // je vakhate A sarala manavAlI rUpamatI tamane ghI vahorAvavA sArU levA gharamA gai te vakhate pAtarA jolImAM ghAlatAM tame tenI kAli la lIdhI che. // 3 // te vakhate huM AMkhathI jotI hatI, paraMtu hu~ ema nahotI jANatIke tame corIjazo. jo evaM jANatI hotato kadApi tamate javA deta nahI. // 4 // nahIMto huM syAne kaDaM re, thazne mukhanI phorI re // paNa tuja celIe mAhare re, mAthe caDhAvI corI re // ko // 5 // behenI nUThaM rakhe mAnatI re, te mATe hu~ na bolI re // paNa have gharaghara tAharo re, deza pamado kholI re||ko||6|| artha // mAre ATalA vAcAla apane zAmATe tamane kehebu joie? paraMtu DhuM zuM karUM tamArI celIye kAlinI corI mAre mAthe nAMkhI tethI mAre kahe, pame // 5 // mArI behenane te vakhate kharAba lAgaze te kAraNathI te vakhate DhuM bolI nahI, paraMtu have to hu~ evAtano paDado-guptajeda ghera ghera tamAropragaTa karIza.6 sAdhvI kahe ema kA kade re, re mugdhe aNajAeyu re // meM to vinA thAhArathIreM, bIjaM kAMza nathI Aeyu re // ko0 // 7 // saMzaya ho yato sukhe julaM re, e tripaNI e jolI re // kAlI kisI valI huM kisI re, e muja na khape jolI re // ko0 // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 303 caMdarAjAno rAsa. ___ artha // panI sAdhvIe kahUM ke he lolI kanyA! AI jANyAvinAnu kema bole.. meM tyAMthI AhAra sivAya bIjuM kAMipaNa Aeyu nathI. // 7 // jo tArA manamA zaMkA hoya to sukheyI thA tarapaNI tathA kolI tapAso. motInI kAli kevI ane hu~ kevI ! he jolI ! e kAli amane levI khape nahI. // 7 // nRpa putrI roSe caThI re, na kara aUo muja khoTI re // zrApa jalI sanidhe kaDaM re, muja beDenInI akoTI re||e // nAMgI mAmI kolI jUe re, nRpa putrI su prasihi re // sAmIe valagAmI jihAM re, phAlitihAthI lIdhI re ||ko||1|| artha // panI rAjaputrI krodha caDhAvIne bolI, he ArajA! mane jUThI pAma nahIM. he bAi! hu~ tane kahuM buM ke have jalI azne mArI behenanI akoTI shraapiide.|| e|| panI rAjaputrI khusIrIte to kolIne cAre bAjue Ama tema jovAmAMDI. pachI tarataja sADInA pAlava upara jyAM akoTI valagADI hatI tyAMcI tarataja laz liidhii.||10|| thApI saciva putrI prate re, sAdhvI jaNI avahelI re|| zrAja palI tuM ehane re, besIzamAM kahu~ nelI re // ko0 // 11 // rupamatI kade nRpasute re, e savI ka raNI tArI re // kahiye corI kare nahI re, jar3aka guruNI mArI re ||ko||12|| artha // tarataja sAdavInI avahelaNA karI, akoTI maMtrI putrIne zrApI; ane kahyu ke zrAja paThI have koi paNa divasa tuM anI sA besIzamAM. // 11 // pI rUpamatIe kahyu ke he tilaka maMjarI ! zrA kAma tArAja. mArI nirmala aMtaHkaraNavAlI guruNI kadApi koipaNa prakAranI corI kareja nahIM. // 1 // guruNIjI ehanuM kaDaM re, rakhe manamAMhi zrANo re // e mithyAtvI ehamAM re, rakhe manamAMhi zrANo re // ko // 13 // payapraNamI guruNI taNAM re, rupamatI gRDhe zrAvI re // nRpa putrI ghaNIe kalA re, kIdhI paNa navi phAvI re // ko|| 14 // artha // he guruNIjI ! ejeM boleluM Apa manamAM jarApaNa lAvazo nahI. eto haDa hamatI mithyAtvI je. enAmAM sAcI samajaNa rati mAtra nathI. // 13 // panI gurUNInA caraNamAM namaskAra karI rUpamatI potAne ghera zrAvI ane rAjaputrIe aneka kapaTakalA karI paraMtu te lezamAtra temAM phAvInahI. // 14 // have thAloce pravartanI re, nRpa putrIe karyu kAcuM re // paNa nagarInA lokane re, hiyame vasaze sAcuM re // ko // 15 // roSavaze tihAM sAdhvIe re,lIdho nija gale phAMso re // cAritriyA paNa krodhathI re,na vicAre nija vAMso re // ko||16|| artha // have sAdhvI manamAM vicAravA lAgyA ke rAjaputrIe mArA mAthA upara juThaM Ala mukyuM te vAtamAM te phAvI to nahI, paraMtu nagarInA lokonA manamAM to sAcuMja lAgaze // 15 // paThI sAdhvIe to krodhane vaza thaz galAmAM phAMso ghATyo. ( kavi kahe ) cAritra dhAraNa karanArA paNa krodhane vaza zratAM pariNAmazuM zrAvaze te vicAratA nathI. // 16 // pAmosaNa surasuMdarI re, zrAvI tatakSaNa domI re // phAMso sAdhavI kaMthIre, karUNA zrANI nomI re // ko0 // 17 // thAhAra karAvyo pADozaNe re, zramaNIne samajAvI re // sAdhvI paNa samajI karI re, samatAne ghera zrAvI re // ko rajA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 caturtha ubAsa. artha // eve samaye pAmozamAM surasuMdarI nAmanI eka zrAvikA rehetI hatI te tarata domI zrAvI ane teNIe karuNAyukta aMtaHkaraNathI sAdhvInA galAmAMthI phAMso kADhI nAMkhyo // 17 // te pADozaNa sura suMdarIe, sAdhvIne bahu bahu rIte samajAvIne AhAra karAvyo. sAdhvIne paNa dhIme dhIme samajaNa zrAvatAM krodha zAMta tha te samatAnA gharamAM AvI. // 10 // __ saMyama pAle jAvathI re, anujava vinava vilAse re|| nAkhI DhAla bavIzamI re, mohane cothA usAse re // ko0 // 15 // artha // sAdhvIe nirmala nAvazrI cAritra pArAdhana karavA mAMjhayu ane anunnavarUpa vainavano vilAsa karatI havI. evI rIte cothA uvAsamAM bavIzamI DhAla mohana vijayajIe kahI. // 15 // // dohaa|| behu kanyAne paraspare, ahaniza vacana saMvAda // jina mata zaivI mata taNo, cAlyo jAya vivAda // 1 // koi koznA dharmane, mAne nahI lagAra // behuM e avasara sAcave, nija nijanA zrAcAra // 2 // artha // te bane kanyAune niraMtara vANI saMvAda zrato hato temAM jina mata ane zivamata saMbaMdhI vivAda cATyAja karato hto||1|| baMne mAMthI koi paNa eka bIjAnA dharma upara zraghA karatI nahatI, eTaluMja nahIM paNa avasara zrAve dareka potapotAnA AcArane sAcavatI hatI. // 2 // ehave nRpa vairATano, jita zatru vamavIra // zurasena tehano tanuja, suragiri sama vamadhIra // 3 // teNe maMtrI mokavyo, jihAM tilakA pura nAha // karavA tilaka maMjarI thakI, zurasena vivAha // 4 // artha // evA avasaramAM vairATa dezano mahA zuravIra jita zatru nAmano rAjA hato tene merU parvata samAna mahA dhairyavaMta zUrasena nAmano putra hatote zUrasenano vivAha, tilakApurInA rAjAnI putrI tilaka maMjarInI sAthe karavA sArU, potAnA maMtrIne, madana camarAjAnI pAse mokalyo. // 3 // 4 // praje janaka sutA prate, pANi grahaNa svarUpa // hara khita tha putrI kahe, tAtane vacana anUpa // 5 // jo maMtrInI putrikA, varae vare sujANa // to mAhare paNa ehavara, varavo karuM pramANa // 6 // artha // te Avyo eTale rAjAe potAnA putrIne lagna saMbaMdhI hakIkata kehevA bolAvI, rAjAe zurasena saMbaMdhI vAta kehetAMja tilakamaMjarIe potAnA pitAne harSa sahita kahyu ke jo rUpamatI e varane varavAne kabula kare to mAre paNa enI sAthe lagna karavA pramANa be||5||6|| ame behu bAlApaNa thakI, kIdho saMketa // malI behu jaNIe ekavara, varavo vadhate deta // 7 // artha // bAlyAvasthAthI ame bane behenapaNInae evo gupta rIte nizcaya karyo je ke ApaNa bane jaNI u e ekaja varane varavo jethI ApaNA snehamAM paNa vRddhi thAya. // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 305 // DhAla 27 mii|| // kAyApura pATaNa rUthamo // e dezI // thApaNA prakRta puruSa prate,nAkhe makaradhvaja rAya re||shraavyo ve saciva vairATathI, karIe tasa kavaNa upAya re ||thaa||1|| mAharI tAharI putrIe, mana dharyo eka jarathAra re // kahe to behuno eka varathakI, karIe vivAha niradhAra re ||shraa||2|| artha // te sAMjalI makaradhvaja rAjAe potAnA pradhAnane bolAvI kaDaM ke vairATanA rAjAno pradhAna Avyo , tenI hakIkata sAMjalo ane karavA yogya kArya karo // 1 // mArI ane tamArI putrI, baMne e eka patinI sAthe lagna karavAno nizcaya karyo ne tethI tamAro abhiprAya hoya to banenA eka varanI sAthe lagna karIe. // 2 // nRpa jaNI tAma maMtrI kahe, teDo vairATa vakIla re // laganano divasa niradhArI e,mAhI nathI ko DhIla re ||shraa||3|| teDI vairATano maMtravI,nRpa kahe zrANI uchAha re // melavyo ame zurasenathI, behu sutA kero vivAha re // 7 // 4 // artha // maMtrIe kahyu ke he mahArAja ! te vairATanA pradhAnane bolAvo ane lagnanA divasano niradhAra karo. mArI te bAbatamAM koi paNa prakAranI DhIla nthii|| 3 // palI vairATanA maMtrIne bolAvI rAjAe jatsAha pUrvaka kahyu ke ame amArI tathA pradhAnajInI putrI ema bane kanyAu~no zurasenanI sAthe vivAha saMbaMdha kabula karIe bIe. // 4 // lagnano divasa nizcaya karI, zrAvI maMtrI vairATa re // ja jita zatrune vinavyo, pANi grahaNa taNo ghATa re // shraa||5|| doya gorI taNo vAlaho, thAze kuMvara zurasena re // jAna bahumAnaDhuMtI sajI, ujalI sAgara phena re|| zrA0 // 6 // artha // paThI lagnano divasa nakI karIne vairATanA maMtrIe AvIne jita zatru rAjAne lagna saMbaMdhI sarve hakIkata nivedana karI // 5 // ApaNo kuMvara zurasena be strIno prANanAtha aze evaM dhArI lagna sArU taiyArI karavA mAMDI. samunA ujvala phINa jevI janakAdAra jAnanI sAmagrI taiyAra karI. // 6 // zrAvI turata tilakApurI, suraseno vararAja re // nRpa sutA maMtrI putrI varI, mana taNAM sidhalAM kAja re ||thaa // behu susare malI dAyajo,deza gaja, vAjI ratha joya re // turata saMpreDI leza sAsare, nRpati maMtrI sutA doya re // zrANa // // artha // pachI zurasena vararAjA jAna sahita tilakApurIe AvyA. rAjaputrI ane maMtrI putrInI sAthe pANi grahaNa kayu. potAnA mananA dhArelA kArya siddha karyA // // baMne sasarAe, hAthI, ghoDA, rathanI joDI vigere je je karIzrAvara karyo te sarve sahita rAjaputrI tathA maMtrI putrIne temane sAsare bolAvavAmAM AvI. // 7 // kaMta sAthe behu zrAvI, nagara vairATa mokAra re // sAsue sadya vahurojaNI, soM pyo gRha taNo nAra re // shraae|| vilase sukha viSayanA kaMtathI, te behu vAdha te veza re // kahIe lope nahI kula vadhU, sAsU sasarAno nirdeza re // zrAAraNA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 caturtha udAsa. artha // potAnA svAminAthanI sAye bane pani vairATa nagaramAM zrAvI. te sAsarAmAM rehetAMja thoDA vakhatamA sAsue baMne bahuune gRha saMbaMdhI sarve kAranAra soMpI dIdho // e // potAnA svAminAthanI sAthe bane jaNI mana gamatA loga vilAsanAM sukha logave be. banenI rUpa kAnti vadhatI jAya je. baMnemAMdhI koi sAsu sasarAnI AjJA lopatI nathI. // 10 // paNa behu mAMho mAMhe hove, vacana vivAda kA vAra re // citta na male eka eka,dohilo zoka vyavahAra re // shraa||11|| zokathI zUlI rUDI kahI,nahI ihAM mInane meSa re // behu jo behena sagI hove,tohI paNa vade ssre||shraa012|| artha // AvAM sukha jogavatA batAM koI koI vakhata aMdara aMdara bane jaNIne vAda vivAda thato hato. zokanA vyavahArano saMbaMdha dohilo hovAthI eka bIjAnuM mana eka bIjAnI sAthe malatuM na hotuM ||11||shok karatAM zUlI nalI e vAtamA lagAra paNa mIna-meSa nathI (jyotiSa jovAnuM nathI) baMne sagI beheno hoya ane te paNa jo zoka thAya to peSI thayA vinA rahe nahIM. // 1 // do ko eka vastuno, cittamAM dhare ajilASa re // ehaja kAraNa vairanu, De bahu zAstranI zAkha re ||shraa||13|| zokano saMbaMdha dohilo,kalaha karatA dina jAya re // bole mosAne koseM ghaj, roSa diyaDe na samAya re // A // 14 // artha // eka vastunA be jaNA anilASI pAya to evI abhilASA banI rehetAM vairanuM kAraNa utpanna thAya. evI bahu zAstronI zAdI ne // 13 // zoka saMbaMdha atyaMta du:khakAraka be. tenA divaso kveza mAMja jAya . baMne jaNI eka bIjA paratve jugaM Ala ane meheNAM mAre be. haiyAmAM krodha samAto nathI. jehane doya hove kAminI,tAsa phokaTa avatAra re||sh paNa pArvatI jAnhavI, zrAdarI jameya saMsAra re // zrApa // 15 // sura nRpa prema subdha thako, bedu jaNI rAkhe samAna re // jAlave citta behue taNAM,jema taMbolI nija pAna re||shraa||16|| artha // je je be strI hoya teno manuSya avatAra nakAmo gayo ema samajavU. zaMkara paNa pArvatI zrane gaMgAnI sAthe paraNavAthI saMsAramA jaTakyA kare // 15 // zurasena rAjA to premamAM Asakta bane patniune sarakhI rIte rAkhe je. banenAM mana jema taMbolI pAnane sAcave tema, sAcave . // 16 // cothe ullAseM sattAvIzamI, mohane varNavI DhAla re // navika jana citta dakSa sAMjalo, Agala vAta rasAla re // zrA0 // 17 // artha // evI rIte cothA uvAsamAM mohana vijayajIe satAvIzamI DhAU kahI. he navyajIvo ! tame dhyAnapUrvaka sAMjala jo. Agala vAta bahuja rasAla // 17 // // dohaa|| tilaka maMjarInA tAtane, ramatI kiNe zrAkheTa // kAbara eka para chIpanI,zrAvI kIdhI neTa ||1||syaam zikhA nayaNAM arUNa,caMcA kanaka samAna // pAMkho vica vica sita asita, vANI piyUSa pAna // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 307 __ artha // tilaka maMjarInA pitAne koi vAgharI-pAradhIe eka para dIpanI ramata karatI kAbarane lAvI leTa karI // 1 // te kAbarane kAlI zikhA hatI. tenI bane AMkho rAtI hatI. cAMca suvarNanI jevI hatI. pAMkhonI vace vace dholA aneka lIMsoTA hatA. ane tenI vANI amRtapAna jevI hatI. // 2 // kAvya kathA dohA jaNI, ghaNI suraMgI deha // rIyo nUpati paMkhaNI, rAkhI sovana geha // 3 // putrIne ramavA naNI, mukI pura vairATa // tilaka maMjarI harakhI ghaj, dekhI paMkhaNI ghATa // 4 // artha // te kavitA bolatI, vArtA kahetI ane dohA gAtI. tenuM zarIra sArA raMgavAluM hatuM tethI tenA japara rAjA bahu rAjI zrayo ane teNIne suvarNanA pAMjarAmA rAkhI // 3 // potAnI putrIne ramata gamatamAM AnaMda thavAne mATe rAjAe tene vairATa nagara mokalI. tilakamaMjarIe kAbaranI sauMdaryatA dekhIne manamAM bahuja harSa paamii.||4|| sadA ramADe tehane, poSe navala thAhAra // nApe rUpamatI prate, ramavAne ko vAra // 5 // rUpamatI mAge yadA,kahe nRpa putrI em|| pIyara hutI paMkhaNI, tuM na maMgAve kema // 6 // artha // tilaka maMjarI tene hamezAM ramAmatI hatI, navA navA khAna pAnazrI poSaNa karatI hatI. paraMtu koi paNa vakhata rUpamatIne te kAbara ramata gamata sArU ApatI na hotI // 5 // jyAre koz vakhata rUpamatI te kAbaranI mAgaNI karatI tyAre tilaka maMjarI kahetIke pote paNa potAnA piyarathI zAmATe evI pakSiNI maMgAvIe nahIM. // 6 // mAhAre tAte mokalI, e ramavAne kAja // piyarathI maMgAvatAM, kema tuja zrAve lAja // 7 // __ artha // mArA pitAe mane ramavA sArU e kAbara mokalI ne. te pramANe tane paNa potAne piyarathI evI kAbara maMgAvatAM zuM zarama Ave ne ? // 7 // // DhAla 20 mii|| ||raag soraTha sAmerI ||dhndhn saMpratisAco rAjA e dezI // maMtrI muhitA ati vilakhANI, sokalaDIne mose re // paNa jolI manamA navi jANe, viNase je kAraja roSe re // 1 // jANe re nahI koza karmanI gtine|| e AMkaNI // kAbara eka maMgAvavA kAraNa,piyara mukayo kAgalI re // maMtrIe putrInA adara vAMcI,zoka saMbaMdha aTakalI re||jaann|| artha // rUpamatI potAnI zoka tilakamaMjarInA meheNAMthI jAMkhI paDI gai. paraMtu sarala manavAlI te ema na samajI zakI ke roSa karavAzrI potAnuM kArya bagame be. ( kavi kahe je ke ) karmanI gatine koza jANI zakatuM nthii||1|| rUpamatIe eka kAbara maMgAvavA mATe potAne piyara kAgala lakhyo. maMtrIe potAnI putrInA adaro vAMcatAMja zokanA peSanA kAraNathI patra AvyAnuM kalI lIdhuM. // 3 // For Personal and Private Use Only Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 307 caturtha ubAsa. vanamA gIramA puramA kAbara, jo paNa navi lAdhI re // tAta vicAreM nahI mukuMto, na rahe sutAnI bAdhI re // jA // 3 // kosI paMkhaNI eka kara zrAvI, nIle varaNe rUDI re // aNajAeyo alagAthI jANe, eha be je suMdara sUDI re // jA // 4 // artha // maMtrIe vanamAM, parvatamA tathA zeheramA ema ma gama kAbara mATe khola kaDhAvI paraMtu joie tevI hAtha lAgI nahI. valI teNe vicAryu ke jo nahIM mokaluM to putrInuM paNa raheze nahI // 3 // prayAsa karatAM eka kosI jAtanI pakSiNI lIlA raMgavAlI ane manohara hAtha lAgI ajANyo hoya, te beTethI emaja jANe ke Ato suMdara popaTamI . // 4 // kaMcana piMjara mAMde ghAlI, putrIne pahoMcAmI re // rUpamatIe piMjarathI kADI, khole le ramADI re // jA // 5 // rAkhe piMjara jatana karIne,rakSaka eka tasa rAkhyo re // dAsIe tilaka bhaMjarIne jazne, neda paMkhaNIno nAkhyo re // jaa||6|| artha // suvarNanA piMjaramAM kosIne mukIne te pAMjarUM putrIne pahoMcADayu. rUpamatInA hAthamA AvatAMja teNe potAnA kholAmAM lazne tene ramADavA mAMDI // 5 // kosIne sArI rIte sAra saMjAla pUrvaka pAMjarAmAM rAkhI, tenuM rakSaNa karavA eka mANasa rAkhyo. A pakSiNI saMbaMdhI saghalI vAta eka dAsIe tilaka maMjarIne kahI. // 6 // zoke piyarathI paMkhiNI aNAvI, nisuNI roSa jarANI re|| pArakI zrAMjI dekhI na zake, aho kAM akaha kahANI re // jANa // 7 // ko dina zoka behu malI beThI, nija nija paMkhI vakhANe re // kosI nANI paNa jANIe zrANyo, vIbI caDhAvI gaNe re // jA // 7 // artha // potAnI zoke piyarathI eka pakSiNI maMgAvI e vAta sAMjalIne tilaka maMjarI bahu krodha yukta thaz gai. bIjAnI zolA je AMkhe na dekhI zakAya e paNa eka na kahI zakAya evI kehevata ne // 7 // koi eka divasa baMne zokyo ekacI besI potapotAnA pahInA vakhANa kare je; kosI joke samajaNa vAlI hatI; jANe bAMNA upara vIMnI caDhAvIne ANyo hoya tevU thayu. // 7 // eka kahe mArI kAbara rUmI, eka kahe muja kosI re // jema eka grAhaka Ave valage, pAmozI behu dozI re // jaa0|| e|| kahe beja jaNAjaM jozae kenI, paMkhiNI mItuM bole re|| vAde caDhI hoDyA paravI, nija nija piMjara khole re // jA0 // 10 // artha // eke kayu ke mArI kAbara sArI ne tyAre bIjI e kahyu ke kosI sArI je. jema eka gharAka zrAvatAM baMne dozI vANIyA tene valagI pamI potAnA mAlanA vakhANa kare tenA jevU thavA mAMDayuM // e|| baMne jaNIne evI hoDa karavA mAMDI ke joie konI pakSiNI vadhAre mI bole ve evI rIte vAda vivAda karatAM sarata karI ane pota potAnA pAMjarAM khoTyAM. // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. kAvara jema bole nara vANI, tilaka maMjarI tema kude re // rUpamatI bolAve kozI, jeha be piMjara jude re // jA0 // 11 // bolAve pa kimahI na bole, naranI vANI kozI re // rUpamatIe manamAM jAeyuM, e to phuTarI phosI re // jA0 // 12 // // je je kAra manuSyanI jASA bolavA lAgI tema tema tilaka maMjarI harSathI kudavA mAMgI. zrahIMcyA rUpamatIe paNa judA pAMjarAmAMnI kozIne bolAvavA mAMmI // 11 // rUpamatIe kozIne manudhyAnI vANI bolavA aneka prayAsa karyA paNa te koi rIte bolI nahI tethI teNe manamAM jAeyuM ke to mAtra rUpAlI be paraMtu mAla vagaranI be // 12 // khIjave sokama rUpamatIne, kAMi dasADe pamosI re // mArI kAbara upara javArI, nAMkhu ehavI kosI re // jA0 // 13 // rUpamatI hattI ghaNIe mAhI, paNa paMkhI thI roSI re || gala jAvI koi na samaje, kuNa jANe kuNa jozI re // ja0 // 14 // artha // tilaka maMjarI rUpamatIne khIjavavA lAgI ke grAma pADozI hase evaM zuM kAma kare be ? kyAM kAbarane kyAM kosI ? mArI kAbara upara evI kosIne to uvArI jAu. arthAt tenI gala te kazA lekhAmAM nathI // 13 // rUpamatI ghaNIja DahApaNa vAlI hatI paraMtu paMkhI upara tene gusso camayo. jAvI gala koinI samajaNa kAmanI nathI. pakSI koNa jJAtAke koNa jozI 1 // 14 // ke kahI ghaNuM vArI, vAta tuM na kara kumosIre // to paNa rUpamatIe ko - sInI, pAMkho nAMkhI khosI re ||15|| jora na cAlyu kAM paMkhInuM, sola pahora duHkha pAvI re // par3hotI parajava zrArttadhyAne, strI avatAre zrAvI re // jA0 // 16 // artha | kosInA rakhavAle rUpamatIne bahu bahu rIte vArIne kAM ke Ama gusso karI pariNAma kharAba evaM zuM kAma karo bo paraMtu rUpamatIe te vAta nahIM mAnatAM kosInI pAMkho kheMcI nAkhI // 15 // pakSInuM kAMi paNa jora cAyuM nahI. teNe sola pahora sudhI duHkha jogavyuM ane te ArttadhyAnamAM maraNa pAmI parajavamAM strInA avatAramAM janma thayo. // 16 // giri vaitADhaye gagana vallanapura, pavana vega nRpa rANInI kUkhe, te kosI putrI prasavI, bahu koDe AnaMde paraNAvI re // dhanya re // vegavatInI utpanna re // jA0 // 17 // vIramatI teNe dularAvI re // vIra nRpatine AjA purIe, jA0 // 18 // 30 Jain Educationa International // kosIno jIva vaitADhya parvata upara gagana vallanapura nAmanA nagaranA pavana vega nAmanA rAjAnI vegavatI rANInI kukhe putrI paNe utpanna thayo / 17 // te putrInuM nAma vIramatI pADayaM. tene bahu rIte lAma lagAvI uberI ne moTI thatAM zrAjJAnagarInA vIrasena rAjAnI sAthe AnaMda jara paraNAvI // 18 // para datta vidyA sAdhI, kIdhuM rAjya susAkhI re // avAvIzamI cothe ullAse, mohane DhAla e jAkhI re // jA0 // 17 // For Personal and Private Use Only Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 caturtha udAsa. artha // apsarAe ApelI vidyA sAdhIne teNIe bahu sArI rIte rAjya karyu. evI rIte mohana vijayajIe cothA uvAsamAM anAvIzamI DhAla kahI. // 15 // ||dohaa|| rUpamatInI dAsIe, zrANI mana upagAra // saMjalAvyo kosI jaNI, mahAmaMtra navakAra // 1 // kosI bAhira paraThavI, rUpamatI mana zrApa // paMkhI vadha kIdhA taNo, mAMDayo pazcAtApa // 2 // artha // kosInA maraNa samaye rUpamatInI dAsIe potAnA manamA upakAranI budhie kosIne navakAra mahAmaMtra saMjalAvyo // 1 // kosI maraNa pAmyA panI tene bahAra paravI dIdhI. panI rUpamatInA manamAM pakSiNIno vadha karavA saMbaMdhIno pazcAtApa zravA mAMjhayo. // // tilaka maMjarI mithyAtvaNI, janmathI puSTa svajAva // kozIka gati dIThe vadhyo, jina mata niMdA dAva // 3 // rere rUpamatI nisuNa, ehavo tuja jina dharma // mukhe pukAre je dayA, ehavAM karI kukarma // 4 // artha // tilaka maMjarI je mithyAtvaNI hatI ane jeno janmathIja 5STa svannAva hato teNe kosInA zrAvA hAla karavAmAM AvyA te dekhI jinamatanI niMdA vadhAre karavAnuM sUjyuM // 3 // he rUpamatI tuM sAMjala ! zuM zrAvo tAro jinadharma , ke AvAM kukarma karIne mAtra moDhezrIja dayAno pokAra karyA kare be. paMkhI vadhatAM pApaNI, kema cAkhyA tuja hAtha // hu~to kahIe navi haNuM, ehavA jIva zranAtha // 5 // zoka taNe vacane lahyo, rUpamatI viSavAda // vAdhyo behu zokyo naNI, nija nija dharma vivAda // 6 // artha // he pApiNI ! AvI rIte paMkhIno nAza karavAmAM tArA hAtha kevI rIte cAlI zakayA. DhuM to kadApi evA anAtha-niraparAdhI jIvanIhiMsA karUMja nahIM // 5 // tilaka maMjarInA AvAM sakhta vacanazrI rUpamatIne bahuja kheda ayo. baMne zokayonIvace pota potAnA dharma saMbaMdhI bahuja takarAra vadhI pamI. // 6 // vAre ghaj e vAlaho, tema vimaNI thAya // jema pAvaka jvAlA vadhe, jema jema ghRta siMcAya // 7 // artha // bane rANIne surasene bahu bahu rIte vArI paraMtu bane jaNI vizeSe vizeSe virodhI i. jema agnimAM ghI nAkhatAM jvAlA vadhe tenA jevI tenI dazA thai // 7 // ||ddhaal e mii|| // bApaDalI re jIjamalI tuM kAM navi bole mItuM // e dezI // rUpamatI ghaNuM e pastAye, kozikane puHkha desh|| paNa kIdhuM zraNakIdhuMna hove, nAna kahAye keza re // bApaDalA re jIvamalA tuM karaje kAma vimAsI // e zrAMkaNI // 1 // vihaMDe jAtuM zrAvatuM vidaDe, karmae karavata kAsI re // bA // 2 // For Personal and Private Use Only Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 311 artha // rUpamatIe kosIne duHkha dai mArI nAMkhyA pabI ghaNo pastAvo karyo. paraMtu je kartuM te ka i zakatuM nathI. te vAtamAM koithI kAMi paNa kahI zakAya nahI. ( kavi kahe be ) he rAMka jIva ! vica karaje // 1 // karmano evo svabhAva be ke jema kAsInuM karavata jatAM zravatAM mastakane kApe te karma paNa jatAM zrAvatAM viDaMbanA kare be. // 2 // rUpamatI je maMtrI putrI, paMkhI pAtika purI // paNa be jinamatanI khArAdhaka, nahI koI vA adhUrI re || bA0 ||3|| pUrava deze AjA nagarI, vIrasena dhRta dharaNI // caMda kI paNa adhikI suMdara, caMdrAvatI tasa gharaNI re // bA0 // 4 // // pradhAna putrI rUpamatIe jo ke paMkhIno ghAta karI pUrNa pApa bAMdhyaM paraMtu te janamatanI zrArAdhaka hatI, ane te vAtamAM koi paNa rIte apUrNa na hotI // 3 // pUrva dezamAM AjA nagarInA rAjA vIrasenanI caMdra kI paNa adhika kAnti vAlI caMdrAvatI nAmanI rANInA // 4 // jIvita pUraNa rIte, rUpamatI koi divase || AjAe caMdrAvatI udare, rUme rikhkhe nivase re // bA0 // 5 // pUraNa mAse aMgaja prasavyA, caMda nAma tasa dadhuM // karo vidhe athavA karo vidhe, na miTe dharma je kIdhuM re // bA0 // 6 // artha // udaramAM rUpamatIno jIva pUrNa AyuSya jogavIne koika divase zubha muhUrtte garbhamAM zrAvyo // 5 // pUrNamAsa yatAM caMdrAvatIe putrane janma zrApyo tenuM nAma caMda pAruyuM. kavi kahe be ke vidhipUrvaka vidhipUrvaka dharma je karyu hoya te niSphala yatuMja nathI. // 6 // to je kosI rakhavAlo, te thayo sumati pradhAna // je paMkhInI karUNA zrANI, etasa phala amalAna re // bA0 // 7 // je posAla taNI pADosaNa, sura suMdarI hita karaNI // teha ya nRpa caMda etAharI, prathama guNAvalI gharaNI re // bA0 // 8 // // je kosIno rakhavAla hato, teno jIva sumati pradhAna thayo. mAtra paMkhInA upara dayAnA pariNAma hovAthIja tene vuM nirmala phala prApta zrayuM // 7 // je upAzrayanI pADosA, sAdhvI ne hitanI karanArI surasuMdarI hatI, te he caMdarAjA ! tamArI prathamanI paTarANI guNAvalI thai // 8 // rAjasutA je tilaka maMjarI, hutI miThA pachI // vimala purIe nUpati putrI. thai te pramalA lacchI re // bA0 // e|| zraddhA jIva thayo kanakadhvaja, pUrava roSe koDhI // koI ajJAnI kimapi na jANe, karma tapI gati poDhI re // baa0||10|| artha // rAjaputrI tilaka maMjarI je mithyAtvapakSI hatI te vimalApurInA rAjAnI premalA lambI nAmanI || || sAdhvIno jIva gusso caDhavAne lIdhe gale gale phAMso nAMkhavAthI koDhI kanakadhvaja thayo. vicAro ke ajJAnI jIva karmanI yAvI gahana gati kevI rIte jANI zake // 10 // putrI dhAvae kapilA jIva kAbarano, jeNe vaDhavAma lagAmI // naTavara jIva be zurasenano, paraNyo je behulAmI re // bA0 // 11 // rUpamatInI pUrve dAsI, teha thai naTa bAlA // karma pravAha jeNe disa cAvyA, nagaNe nadI nAlA re || bA0 // 12 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 311 caturtha udAsa. artha // kAbarano jIva te kapilA dhAva paNe utpanna ayo. jeNe vaDhavAma jamAvI. zurasenano jIva je bane kuMvarIno svAmi hato te naTavara ziva kuMvara thayo // 11 // rUpamatInI dAsIno jIva naTanI kumArI ziva mAlA az. kavi kahe je-karmano pravAha je dizAe cATyo te dizAe cATyoja. te nadI ke nAlAM kAM paNa hisAbamAM gaNato nathI. // 1 // kuSTIno hiMsaka je maMtrI, te kAbara rakhavAlo // pArana zrAve pUrava navano, jema gahIlIno gavAlo re // baa||13|| zrI muni suvrata jinajIe jAkhyA,ema pUrava java sahunA // re zrAjApati samaja samajatuM, kahIe tuja kiMbahunA re ||baa||14|| artha // kAbaranA rakSakano jIva, koDhIyA kanakadhvajano hiMsaka maMtrI ayo. jema ghelI strInA goTAsAno pAra Avato nathI tema pUrve karelAM navojavanAM karmano paNa pAra Avato nshrii|| 13 // evI rIte zrI muni suvrata jinarAje sarvenA pUrva navano vRttAMta kahyo. pabI kahyu ke he caMdarAjA! tame samajo samajo. vadhAre have tamane zuM bodha ApIe. // 14 // pAMkho ukheDyAno kosIe, lIdho vaira prasijho // iha java tuMjane vIramatIe, maMtre kukaDa kIdho re // bA // 15 // kI, karma je udaye zrAve, tihAM nahIM kozno cAro // kADhyo De ema saghale jIve,Apa ApaNo vAro re ||vaa||16|| artha // kosInI pAMkho paranavamAM tame kheMcI kADhI hatI tenuM vera A lavamAM prasiddha rIte lIg, teja kosInA jIva vIramatIe zrA navamAM tamane maMtrazrI kukaDo banAvI dIdho hato // 15 // karelAM karma udayamAM Ave temAM kono upAya nathI. sarva jIva potapotAnAM karmane anusAre karmanAM phala vArA pramANe jogave be-e sAra be. // 16 // pUrva nave sAdhvIne corI, dIdhI thai niHzaMkI // premalA lalI to kehevANI, viSa kanyAthI kalaMkI re // baa||17|| pUrve jema kosIka rakSakano,kAMza na rahyo kAlyo // guNAvalIno eNe nava paNa, vIramatIthI na cATyo re // bA // 1 // artha // pUrva navamAM sAdhvInA upara niHzaMkapaNe corIna kalaMka mukayu to A navamAM premalA sahI rIke kalaMkavAlI kehevANI // 17 // pUrva navamAM jema kosInA rakhevAlana rUpamatI pAse kAMDa cATyuM nahI. tema guNAvalI, paNa A navamAM vIramatI pAse kAM cATyuM nahI. // 17 // dAsIe kosI nijAmI, pUrva nave mana raMge // iha java ziva mAlAe kurkaTa, dIdho premalA saMge re // bA // 1 // caMda nareze sumati nizeSe, hiyamA mAMhi zrANyo // pUrava java adhikArane jAeyo, zrI jinajIye vakhANyo re // baa||2|| artha // pUrva navamAM karUNA sahita dAsIe jema kosInI mahAmaMtra navakAranuM smaraNa ApI nijAmI tema A javamAM zivamAlAe premalA lajInA saMgamAM kukaDAne ApI sAravAra karAvI // 1e|| caMdarAjA tathA sumati pradhAne zrI muni suvrata jinarAjajIe pUrva navano je je adhikAra varNavyo te sarve pota po. tAnA hRdayamA dhAraNa karyoH // 20 // zrI jinarAja taNA caraNAMbuja, praNamyA caMda nUpAle // ____ mohana kahe rasa cothA ullAsanI, uMgaNa trIzamI DhAle re // bA // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 313 artha // caMda rAjAe zrI muni suvrata svAminA caraNa kamakhamAM namaskAra karyo. evI rIte mohana vijayajIe cothA uvAsamAM ugaNatrIsamI DhAla rasa yukta kahI. // 21 // ||dohaa|| jina vANI nisuNI karI, caMda thayo bahu dakSa // miTi brAnti nayaNe nirakhi, pUrava java pratyada // 1 // kara joDI bonI kapaTa, toDI mAyA phaMda // domI nAvethI name, zrI zrI jJAna diNaMda // // artha // jinezvara nagavAnanI vANI sAMjalIne caMda rAjA bahu DAhyo thayo, uhApoha karatAM jAti smaraNa jJAna atAMja potAno pUrva nava pratyakSa dekhatAM zaMkA TalI g|| 1 // kapaTa vinA-sarala aMtaHkaraNathI hAtha joDI tathA mAyAnI jAla troDIne zIghrapaNe zrI jJAna sUrya rUpa jinarAjane lAvadhI namaskAra karavA lAgyo. // 2 // tuja jevo tAraka maye, nava sAgarano pAra // jo svAmi pAmuM nahI, to muja kavaNa shraadhaar||3||kiidho muja potA taNo,dekhAmI nava nIti // have prajju mujathI pAlavI, potA vaTanI rIti // 4 // artha // he jinarAja! javarUpI sAgarano pAra pamADanAra tamArA jevA tAraka prApta zrayA parI jo hu~ saMsAra samujno pAra pAmuM nahIM to panI mAre kono AdhAra ke ? // 3 // mane saMsAra saMbaMdhI paDatAM muHkhonuM svarUpa batAyI javathI bIto karI potAno banAvyo mATe he pranu ! have potApaNAnI rIti paNa pAlavI paDaze. // 4 // pUre gaja pAlA dave, sAhAmA cAle mIna // jala paNa potAvaTa gaNe, nagaNe dIna zradIna // 5 // jina kahe devANu priye, mA paDi baMdha kareha // anumati le kuTaMbanI, cAritra citta dhareha // 6 // artha // nadInA pUramAM hAthI ghasamA jAya ane mAmalA sAme pure cAle evaM bane meM jyAre jala paNa potApaNuM gematuM nathI, to Apa jevAe dIna ke tavaMgara nahIM jotAM potA paNuM sAcava, joie // 5 // zrI jinarAje kayuM ke he devANu priya ! caMdarAya ! pratibaMdha karo nahIM. kuTuMbanI saMmati lazne cAritra hRdayamAM dhAraNa karajo. // 6 // karI prajju caraNe vaMdanA, zrAvyo nUpati geha // caraNa karaNa guNa upare, pragaTyo pUraNa neha // 7 // artha // manunA caraNa kamalamAM namaskAra karI rAjA jenA hRdayamAM cAritra dharma upara saMpUrNa prema utpanna ayo: evo, potAne ghera zrAvyo. // 7 // // DhAla 30 mii|| ||thir thira re caMdalA makariza vidAeM // e deshii|| devI guNAvalI premalA lalI, e behu caMde teDI re // mAMDI ekAMte vairAgyanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 caturtha uvAsa. vAto, viSaya kathA navi kI re // 1 // thira thira re cetara saMyama paMthe, nUle kAM zrAvye bAjI re||pti patnInuM mana jo rAjI,zaMkaraze tyAM kAjIre // 2 // artha // caMda rAjAe guNAvalI devI tathA premalA lalI, e bane rANIne bolAvIne tenI sAthe loga vilAsanI vAto nahIM karatA ekAMta vairAgyanI vAto karavA mAmI. (kavi kahe ) he cetana ! saMyama mArgamA sthira thA. bAjI je hAdhamAM AvI je te jItavAmAM zuM kAma nUla kare je? jo pati patnInuM mana rAjI hoya ne to kAjI vacamA paDI zuM karI zakele. // 1 // 2 // re vanite zrame saMyama lezaM, zrI purUSottama pAse re // tRpta thayuM mana rAjya lIlAthI, jina vANI vizvAse re // thi // 3 // jIvita aMjalinA jala sarakhaM, athavA jalano parapoMTo re // kAyA asatI mAyA jevI, karavo jaruso te khoTo re // thi0 // 4 // artha // he vinayavaMta strI ! have ame puruSottama uttama evA zrI muni suvrata svAmi pAse cAritra grahaNa karazuM. jinezvara nagavAnanAM vacana upara zraddhA thavAthI have rAjya logathI amArUM mana tRpta avAthI te upara udAsInatA thara 3 // 3 // AyuSya aMjalimA rAkhelA pANI sarakhaM athavA jalanA parapoTA sarakhaM ne; valI zarIra vyabhicAriNI strInI prIti jevU le. teno naroMso karavo teja khoTuM . // 4 // mAMsa rUdhira gArAthI kIdhI, khaDakI hAma nItaDalI re // nasanI valIu romane ghAse, bAra kASTA kuMpaDalI re // thi0 // 5 // jojana puraNIe pUrAyeM, pavanane thaMne thaMnI re // zranyaMganAdike lIpI to paNa, avadhe na rahe unI re|| thi0 // 6 // artha // mAMsa ane lohI rUpa gArAthI zrA hAMDa piMjara rUpa jIta unI karelI-caNelI ne temAM nasa rUpa valIunI joe tyAM goThavaNa karI vAla rUpI ghAsathI A kAyArUpa kuMpalI gara je // 5 // jojana rUpI puraNIthI tene puravAmAM Ave ne ane pavana rUpI yAMjalAthI tene TakAvI rAkhavAmAM Ave be tathA snAna vilepanAdithI lipavAmAM Ave ne to paNa mudata purI atAM TakI zakatI nathI. // 6 // kAgalane nAvamale besI, kema ume jala tarIe re // tema e kAyA kema ThaharAye, e ustara java darIe re // thi0 // 7 // melo zrApaNaDo vAra anaMtI, huvo nAvyo behaDalo re // zrathira e melo kema karI gaje, gahilI mAthe behaDalo re // thi0 // // artha // kAgalanI hoDI banAvI temAM besIne ThaMDA evA samujne kevIrIte tarI zakIye ? te jema tarI zakAya nahI tema zrA navarUpI samuSa AvI kAyAmAM sthira rahI kevI rIte tarI zakIye // 7 // ApaNo arasa parasa melApa anaMtIvAra zrayo ne teno ko vakhata aMta zrAvyo nahI. tethI AvA prakAranA melApathI saryu ? tevo melApa ghelInA mAthA uparanA pApInA beDAM jevo . // // je gharaNI, dharaNI nRpakaraNI maNi kaNAkomi kamAve re // jeha jihAM hove teha tihAM rahe, koi kiNa saMga na Ave re // thi|| e|| jagata Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 315 taNI sthiti kaNika dekhIne, thayo DhuM navavairAgI re // dyo anumati to khelaM dIdA, jina vacane raDha lAgI re // thi0 // 10 // artha // strI, pRthvI, rAjya loga vilAsa, hIrA mANeka ane koTi game anya je je prApta thAya tejyAMnuM tyAMja rahe be, maraNa samaye kAMpaNa sAthe zrAvatuM nthii.|| e|| jagatnI racanA AvIrIte kSaNanazvara dekhavAthI hu~ saMsArathI vairAgya pAmyo bu. have jo tame mane rajA Apo to hu~ cAritra dhAraNa karUM. jinarAjanAM vacanamA mane gADha prema zrayo ke. // 10 // kadezo to paNa na karo to paNa, mAre saMyama levo re // kozne kahyo kema na khAye, mukhe zrAvyo je mevo re // thi0|| 11 // rANIe vacana suNI vAlamanAM, rAkhavA ghaNuM kIdhI re // vAryo narahyo tava karajomI, saMyama anumati dIdhI re // thi0 // 15 // artha // tame rajA Apazo athavA nahIM Apo topaNa mAre to saMyama levo je. zuM mukhanI pAse zrAvIne paDedo mevo mANasa nUkhyo utAM bIjAnA nA kahevAthI na khAya? // 11 // baMne rANIue patinAM vacano sAMjalI tene saMsAramA rehevA bahuja vinaMtI karI; aneka rIte vAratA utAM kabula na karyu tyAre be hAtha joDI saMyama levAnI anumati ApI. // 15 // rAjya bAlAnagarI nRpa caMde, guNazekharane dI* re // maNi zekharA dika avarasutonuM, manaDuM rAjI kIdhuM re // thi0 // 13 // sAtase rANI sumati maMtrIzvara, zivanaTa sakala suvedyaM re // vinave caMda naNI ka rajoDI, ame paNa saMyama bezuM re // thi0 // 14 // artha // caMdarAjAe AnA nagarInu rAjya guNazekharane Apyu bhane maNizekhara pramukha bIjApaNa rAjya kumArone vAjabI rIte garAsa ApIne sarvanA manena saMtoSa pamADyo. // 13 // sAtase rANI, maMtrIzvara sumati ane zivakumAra naTa tathA zivamAlA vigere caMdarAjAne vinaMti karavA lAgyA ke ame paNa ApanI sAthe saMyama leshu.|| 14 // harakhyo caMda karI ADaMbara, dIdA dita paravarI re // nRpa caDhate pa riNAme caDhIyo, siMhavalI pAkharI re // thi0 // 15 // zrImunisuvrata caraNe zrAvyo, pranujIe paNa samajAvyo re // tema caMdAdika nAva cAritrIye, nAva adhika mana zrAvyo re // thi0 // 16 // artha // paLI caMdarAjA mahA Ambara sahita harSavaMta tha dIkSA sevA taiyAra thayo. rAjAnA cAritra pariNAma uttarottara vadhavA lAgyA. eka to siMha ane valI tene pAkhoM eTale panI zonAmAM kacAza rahe? // 15 // panI caMdarAjA zrImunisuvratasvAminIpAse zrAvyA. teune paramAtmAe uttama bodha Apyo. je sAMjalI caMda pramukha nAva cAritravaMtonA nAva adhika vadhavA lAgyAH // 16 // For Personal and Private Use Only Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturtha ullAsa. caMdane dhanya iMdrAdika jAkhe, nirakhIne dhanya karaNI re // zrIzamI DhAlae cothe ullAse, kahI mohane javataraNI re // 0 // 17 // artha // samavasaraNamAM iMdrAdi devo caMdarAjAnA uttama cAritra pariNAma joi tenI karaNIne dhanyavAda devA lAgyA. evI rIte yA cothA umnAsamAM trIzamI DhAla mohana vijayajIe javathI taravA rUpa kahI . 17 // dohA // guNazekhara maNizekha re, nirakhItAta vairAga // dIkSA levA vasare, kRta mahotsava mahAbhAga // 1 // sadu suta karajomI kahe, // 2 // ho prabhu jagadAdhAra // zivasukhArthI nUpane, dIje saMyama jAra artha // guNazekhara tathA maNizekhare pitAno adbhuta vairAgya dekhI dIkSA levAne avasare te mahA jAmbazAlIe moTo mahotsava karyo. // 1 // caMdarAjAnA bane putroe vinaMtIpurvaka kAMke he traNa jagatnA mAdhAra prabhu ! mokSa sukhanA zrarthI evA zramArA pitAne cAritra po. // 2 // 316 kAMsA pAtre nIrakaNa, jema karI navi uDrAya // viSaya raMgathI nRpa hR kimadI navi dAya // 3 // sutane vacane jagadguru, temI caMda nareza // upadize sAMjala nRpati, do dilobe rUSi veza // 4 // daya, // jema kasanA pAtra upara pANInuM TIpuM koirIte TakI zakatuM nathI tevI rIte caMdarAyAnuM aMtaHkaraNa viSayarUpa raMgathI lezamAtra raMgAtuM nathI. // 3 // caMdarAyanA putronI vinaMti sAMjalI, jagadgurU zrI jinarAje caMdarAyane potAnI pAse bolAvI kAMke he rAjan ! zrA munino veza dhAraNa karavo te mahApuSkara be. dha pariSada sahavA kavana be, saMyama khAMnA dhAra // karavo dAMtemINane, locA AhAra // 5 // e saMyama velu kavala, prathama thakI kahuM tuja // vratagirizikharathI bahu paDyA, kahI dAkhuM huM guja // 6 // // he rAjA ! cAritramAM pariSad sahana karavA bahuja muSkila be, valI saMyama talavAranI dhAra jevuM be tathA cAritra pAlavaM te mInA dAMte loDhAnA caNA cAvavA jevuM be. // e // zra saMyama pAlakaM te tInA kolIyA khAvA jevuM be e vAta huM tane prathamathIja kahuM buM. valI kharakharo marma e kahuM huM ke cAritrarUpI parvatanA zikhara uparathI lathaDIne aneka jano paDI pAyamAla thayA be. // 6 // caMdaka ho jagadguru, be dRDha citta muja deva // karo prasAda vrata guNa ratana, jatana karI svayameva // 9 // zrartha // te sAMjalI caMdarAye vinaMti karIke he jagadguru ! mArUM citta khare kharUM dRDha be. mATe mArA ja para kRpA karI mane vrata je mahA guNarUpI raloDhe te po, tenuM huM yatnA pUrvaka pratipAlana karIza // 9 // // DhAla 31 mI // // zrINa vajAvI kAnumejI, e dezI // caMde bhUSaNa pariyoM jI, jANI jara samAna // kIdho vastra utAratejI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. yadi kaMcukI anumAna // 1 // anuja yoge zrAdayuMjI, zuddha kriyA anuSTAna // e kaNI // luMcana kIdho kezanojI, caMde nAkhyA kheDI jANIejI, e to karma tarunAM mUla // thai anukula // 0 // 2 // // pI caMdarAjA potAnA zarIra upara dhAraNa karelAM zrabhUSaNo bojA samAna jANIne tajI dIghAM. jema sarpa kAMcalIne tajI de tevIrIte vastrAdi zrAbhUSaNo utAratAM dekhAva thayo. AtmasvarUpanA anujavane yoge zuddha kriyA-anuSThAnano Adara karyo. // 1 // pachI kezano loca caMdarAjAe karyo tejANe sAnukUlatAe karmarUpI vRnAM mUlo ukheDI nAMkhyA hoya tevuM jaNAyuM. // 2 // 317 caMdane mastake jI, zrI jinajIye vAsa // zivavadhu vaza karavA jaNI jI, cUrNa ekIdha prakAza // zra0 // 3 // dharmadhvajane muhapatijI, Ape caMdane nAtha // aMtara vairI jItavAjI, jANe khaDga kheTaka grahyaM hAtha // 0 // 4 // artha // naMtara zrI jinarAje caMdarAjanA mastaka upara vAsadepa karyo. tejANe zivavadhune vaza karavA cUrNa DhAMTayuM hoya evo prakAza ayo. // 3 // paDhI prabhujIe caMdarAjAne uMgho tathA muhapatiyAM aMtaraMga zatrurjane jItavA hAthamAM talavAra tathA DhAla zrApyAM hoya tevuM jAyuM // 4 // zrI caMdarAja rUSI thayAjI, muni suvrata upadeza // nara sure kIdhI vaMdanAjI, kahe dhana dhana sakala sureza // zra0 // 5 // sumati maMtrIe jAvathIjI, lIdho saMyama jAra // rAja kRtinuM maMtrIpapuMjI, teNe rAkhuM karI niradhAra // shr0||6|| // zrI munisuvratasvAminA upadeze zrI caMdarAya rAjarSi thayA. manuSya ne devatA sarvee vaMdanA karI. devonA svAmi sarva iMjoe dhanyavAda pyo. // 5 // sumati maMtrIe paNa jAvapUrvaka cAritra zruMgIkAra karyu. terjae saMyama sIdhAthI rAjarSi caMdarAyanuM maMtrIpaNuM nizcaya pUrvaka sAcavyaM // 6 // dIkSA lIdhI ziva naTejI, naTagati parahI mela // loka vaMzanA agranojI, sadI mAMDyo durghaTa khela // zra0 // 7 // guNAvalI valI premalAjI, zivamAlA manu hAra // bIjI paNa valI rANIejI, tihAM lIdho saMyama jAra // 0 // 8 // Jain Educationa International || zivakuMvara naTe paNa naTapaNuM tajIne dIkSAlIdhI. caudarAja lokarUpI vAMsanA aAgane prAsakaravAne ti durghaTa evo khela zarukaryo. // 7 // rANI guNAvalI tathA premalAla ne suMdara naTavI zivamAlA tathA bIjI paNa rANIe cAritradharma aMgIkAra karyo. // 8 // jApurathI svAmiejI, vidhithI kIdha vihAra // caMda mahAkaSI paravaryAjI, i ApaNo parivAra // zra0 // e // guNazekharAdi saMpremavAjI, zrAvyAjyAM lagI sIma // zrI jinarAja tathA mukhejI, ghaNe aMgIkaryAM vratanIma // shr0||10|| artha | pI caMdarAjarSi potAnA parivAranI sAthe paravarelA zrAjApurI zrI vidhipUrvaka vihAra karavAne taiyAra thA. // e // guNazekhara pramukha rAjyamaMDala jyAM sudhI rAjyano sImAko dato tyAM sudhI bolAvavAne vyA. te vakhate zrI jinarAjanA mukhathI aneka lokoe vrataniyama aMgIkAra karyA. // 10 // For Personal and Private Use Only Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317 caturtha udAsa. rAyajhaSine karIvaMdanAMjI, guNa zekharAdika tAma // karajomIne vinavejI, sahu nija nija leza nAma // a0 // 11 // mAyA utArI saMcaryAjI, rAjya tajyu tRNa jema // paNa zramacA manaDA thakIjI, tame vIsarazo kema // shr|| 12 // artha // panI guNazekhara pramukha sarva samudAye rAjarSine vaMdanA karI; ane darekajaNa potapotAnA nAmapUrvaka behAthajoDI vinaMti karavA lAgyA. // 11 // amArA uparathI rAga tajIdaz zrApa vihAra ko eTarbuja nahIM paNa rAjyanepaNa taNakhalAnI jema tajI dIdhuM paraMtu amArA manamAMthI tame visarAvAnA nathI.15 zrAvajo vedelA vaMdAvavAjI, rakhe mukojI visAra ||aNgtnnaa malanI pare jI, tame pariharI mAMDyo vihAra // 10 // 13 // dharmAziSa deza kahejI, rAjajhaSi . teNI vAra // dharmoyama karajo sahujI, e zrathira jANI saMsAra // // 14 // artha // zramArI vinaMti e ne ke zramane pharI darzanano lAla ApavA padhArajo. amane manamAMthI visArI detA nahI. Ape to zarIranA mekhane tajI devAnI jema sarvane tajI daI vihAra zarU karyo . // 13 // panI rAjarSi sarvane dharmalAjarUpa AzirvAda daI boTyAke tame sarve zrA saMsArane daNajaMgura jANIne dharmane viSe udyama karajo. // 14 // mAta pitAsuta kehanAjI, kehanA rAjya maMDAra ||m dharazo pratibaMdha kozthIjI, nita pAlajo kula AcAra // 10 // 15 // caMda muninI zikhathIjI, putrAdika parivAra // AMsu vamatA zrAvIyAjI, ema zrAnAnagarI makAra // 10 // 16 // artha // konA mAbApa-konA putra ane konA rAjya naMmAra ke. sarve anitya hovAthI koznIsA pratibaMdha gADha snehabaMdhana karazo nahI. niraMtara kulAcAramA vartajo. // 15 // evIrIte caMdarAjarSie ApelI zikhAmaNa grahaNa karIne putrAdi guNazekhara vigere sarva parivAra AMsu paDatA AlAnagarImA shraavyaa.||16|| caMda mahAmuni jagajayojI, upazama dharI suvizAla // mohane cothA usAsanIjI, kahI ekatrIzamI DhAla // 0 // 17 // artha // anukrame caMda rAjarSi vizAla upazama rasane dhAraNa karatA jagatmAM jayavaMtA pravA. evIrIte cothA ullAsamAM ekatrIzamI DhAla mohana vijayajIe kahI. // 17 // ||dohaa|| mahARSI zrIcaMdavara, viramI sakala saMtApa // sthavira samIpe anyase, cAritra kriyA kalApa // 1 // sumatiruSi zivakuMvara RSi, kare zAstra su prasaMga // rAja kRSinA vinayamAM, nita prate rahe ajaMga // 2 // artha // tadanaMtara maharSi caMdarAye sarva saMtApane zAMtakarI cAritra kriyA vidhino sthivira munipAse abhyAsa karavA mAMDyo. // 1 // sumatirUSi ane zivakuMvara rUSiepaNa zAstrano anyAsa karavA mAMDyo. teUnA rAjarSinA vinayamAM niraMtara anaMgapaNe pravarttavA lAgyA. // 2 // For Personal and Private Use Only Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 315 guNAvalI zrAde sakala, sAdhavIno parivAra // vina yepravartaNInI kane, zikhe muni AcAra // 3 // ema sahue paThanAdike, rahe sadA laya lIna // caDhate pariNAme karI, tapa japa kriyA navIna // 4 // artha // guNAvalI pramukha sarva sAdhvIno parivAra vinaMya pUrvaka jJAnavaMta vRkSa sAdhvI pAse munino zrAcAra zikhavA lAgyAM. // 3 // evIrIte sarvejaNAM niraMtara zAstrAcyAsamAM layalIna thayAM, ane pariNAmanI caDhatI dhArAe navIna tapa-japa-kriyAmA pravarttavA lAgyAM // 4 // saMyama siMhapare grahyo, pAle thazne siMha // kahIMe ko lope nahI, zrI jina thANA lIha // 5 // zruta sAgara taratAM thakAM, lekhe thayo prayatna // karatale zrAvIne caDhayu, adhyAtamanuM ratna // 6 // artha // kezarIsiMhanI jema saMyama grahaNa karIne, tevIjarIte cAritrane pAlatA hatA ane kozpaNa zrI jinarAjanI AjJArUpI maryAdAne jarApaNa saMghatA na hatA. // 5 // zrutasiddhAMtarUpI samujne taratAM thakAM karekho prayatna saphala bhayo. evI rIte ke hathelInA talIAmAM adhyAtmarUpI ratna AvIne prApta thyu.||6|| paraniMdA tema thAppa thukSa, svapraghoSa hA vAda // eha nivArIne rame, guNagaNe apramAda // 7 // artha // pArakI niMdA temaja potAnIstuti, valI potAnI baDAi tathA hava sahita vAdavivAda e sarveno tyAga karIne apramatta nAmanA sAtamA guNa gaNe ramato karavA lAgyA. // 7 // // DhAla 32 mii|| ||vaaghaanaa nAvananI deshii|| zrIcaMdarAya ruSI zuja saMyama, niraticAre pAlehe // sasanehA navijana, paramanANa khapa kIjIe // e zrAMkaNI // e SaTakAyameM dayApariNAme, nija nija rUpa nihAlehe // sa // 1 // pudgala dale khuMtyA cetanane, mUla guNe grahI zrANe re // sa // neda vijJAna thakI samatA guNa, nija hetuthA karI jANe he // sa0 // 2 // artha // zrI caMdarAjarSi uttama prakAranuM saMyama niraticArapaNe pAle je. valI va kAyaneviSe dayApariNAmamA varttatAM darekane pota potAnA svarUpazrI juve . he dhArmika snehavaMta navyajano paramajJAna-kevalajJAnano khapa-manoratha karo. // 1 // pujalanA gADha saMbaMdhavAlA dalamAM khucI gayelA zrAtmAne mUla cAritra guNovaDe grahaNa karIne bahAra lAvene ane neda vijJAna-jamathI cetana jinnane evaM prakRSTa jJAna thavAthI samatA pramukha guNane potAnA hetasvI karI jANe . // 2 // zrAve pravacana mAtA kerA, khelA mAMhi khele he // saH // khaMtitaNe khar3age karI sahaja, moda mahAmada Thele he|| s||3|| aMtara saMve For Personal and Private Use Only Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturtha udAsa. ganI taTinIe, paramAnaMda ghanakIle he||s // kAyA rathane suvidhe pANyo, yoga paMthane cIle he // sa // 4 // artha // zrAu pravacanarUpI mAtAnA khokhAmAM niraMtara ramata gamata kare ne zrane hamArUpI talavAra hAthamAM khAne seheja svalAve mahAmadarUpI modano parAjaya kare . // 3 // aMtaraMga saMvegarUpI nadImAM paramAnaMdanA samUharUpa AtmAne navarAve. evI rIte kAyArUpI rathane jJAna, darzana, cAritra yogarUpI paMthanA cIlAmA uttama vidhipUrvaka zrANyA le. // 4 // jaina viveka zailithI lIdhI, anujava rasanI kuMpI he // s0|| sujaga saM toSataNA maMdiramAM, dAyika nAvane suMpIhe // sa0 // 5 // paMca merU samapaMca mahAvrata, atula bale upADe he // sa0 // paMca karaNa paMcAna nanI pare, jyAve saMvara vADe he||s // 6 // artha // jaina dharmanA viveka rUpI parvatamAMzrI anujavarUpI rasanI kupI prAptakarI ane saujAgyavaMta saMtoSarUpI maMdiramA kSAyika jAvane te suprata karI. // 5 // pAMca merU samAna pAMca mahAvratane atulya balavaDe karI upAme je. ane pAMca karaNane siMhanI jema saMvara rUpI vADamAM lAve . // 6 // pariSahathI Atama guNa puSTi, muktinI prApti vicAre he // sa // jema jema tApAdika sahanathI kaMcana, nUSaNapaNuM niradhAre he|| sa // 7 // jema jema zAMti rase hRdayameM, zrAtma pradezane nede he // sa // tema tema tAmratA tyajI cipA, parama maMgalatA vede he||s // 7 // artha // bAvIsa pariSada sadana karavAthI zrAtma guNanI puSTi tathA muktinI prApti thAya ema vicAre ne kAraNa ke suvarNa jema tApa pramukhathI vizeSa zuddha thAya tema zrAtmA paNa kaSTo samyak prakAre sahana karavAthI nirmala thAya // 7 // jema jema hRdayamAM zAMta rasa vyApavAthI zrAtma pradezo niMjAya tema tema trAMbu svarUpa cidrupa-yAtmAnuM palaTAi suvarNa rUpI parama-prakRSTa zudha svarUpa AtmA anujave je. // 7 // jhAnAdika guNe nityAnaMde, zrAnaMdatA vidhi jANe he // sa // paramAnaMda taNI cAsaNI, karI karI sujaga pramANe he||s ||e||ksspk zreNi taNI rUSi rAye, ramavA mAmI bAjI he||s0 // moha johanI anaMga je senA, te paNa nAThI lAjI he // sa0 // 10 // artha // jJAnAdika guNozrI nitya AnaMdamAM vartatAM AnaMda svarUpanI vidhi jANe ne zrane tevI paramAnaMdanI cAsapI banAvI zudhAtma rUpI suvarNanI parIkSA kare je ||e // tadanaMtara rAjarSie dapaka zreNirUpa ramavAnI bAjI mAMDI. ane tema karatAM moharUpI yoghAunI anaMga senA hatIte khajavAine nAsI gai.10 karma pradeza ghana ghAtI saMkucyA, parama pradeze udghasiyo he||sjaannii prajAte ravi jema zrAgama, darza nizAtama khasiyo he ||s0 // 11 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 321 ekAdasa cikaNa guNa gaNuM, laMdhyo lAghava yoge he // sa0 // ihAM caDhatA prANI ke paDIyA, naDIyA mithyA noge he // sat // 15 // artha // panI ghana ghAtI je cAra karma tenA dalIyAM saMkoca pAmyAM, jezrI nirmala Atma pradezano udAsa vadhavA mAMDayo. te jema prajAta samaye sUryano udaya atAM rAtrino prasarekho aMdhakAra khasI jAya tema ayu // 11 // agIzrAramuM upazAMta moha nAmarnu cikaNuM guNagaNuM teto mAtra lAghava yogathI ulaMghI gayA. A guNagaNe caDelA prANI kazka par3I gayA ane mithyA nogamA phasAi gayA . // 12 // chAdaza guNa gaNe sthiti mAtrA, anitya dazA guNa jAvyA he ||s|| rAjajJaSi terame guNa sthAnaka, zailezIe zrAvyA he // sa0 // 13 // ghAtI karma taNA AvaraNA, je tha gayA paramANu he // sa // kArya tajI pAmI kAraNatA, dhanya eha guNagaNuM he // sa // 14 // artha // bAramA guNasthAnake anityatA guNa rUpa lAvanA lAvatAM aMtarmuhUrta mAtra sthiti karI rAjarSi teramA guNasthAnaka-sayogI kevalI paNAne prApta karatA havA // 13 // ghAtI karmanA je AvaraNa hatAM te saMpUrNa nAza pAmI gayAM. jethI teunAmAM kAryanI zakti jehatI te maTIjatAM mAtra kAraNatA rahI. zrA guNagaNAne dhanya ve.|| 14 // udayo kevala nANa divAkara, yathAkhyAta guNa pragaTyo he // s0|| lokAkAza prakAza thayo tava, zrAtma prabala dala ulaTyo re // s||15|| saMsArI prANInA dIga, gatyAdika guNa nArI // sa // jANI karma taNI vicitratA, saghalI bhrAnti nivArI he // sa // 16 // artha // A guNagaNe kevala jJAnarUpI sUryano udaya bhayo; valI yathAkhyAta cAritra rUpI guNa pragaTa ayo. jyAre lokakAzane viSa rahelA samasta padArthono prakAza zrayo tyAre AtmAnuM prabala sainya balavA mAMmayuM // 15 // kevala jJAnanA pranAvadhI saMsAranA sarva prANI mAtranA gati pramukha nAvanuM jANapaNuM zrayuM. jethI karmanI atyaMta vicitratA jANI, sarva brAnti mAtra, nivAraNa karyu. // 16 // dIThI samakita dRSTi deve, ghAtI karmanI kSapaNA re // sa // kevala jhAna udaya anumAnI, kIdhI karmanI racanA he|| sa // 17 // caMda kevalI kamalAsana besI, aJjata dezanA dIdhI he ||s // navike viSaya tRSA upazamavA, ati thAdarathI pIdhI he // sa0 // 17 // artha // te samaye samakita dRSTi devatAe ghAti karmano nAza jANI, anumAnazrI kevalajJAnano udaya jANI lIdho, panI potAne yogya kAryanI racanA krii|| 17 // tadanaMtara deve racelA kamalAsana upara kevalI caMda rAjarSie besIne anuta dezanA ApI. aneka navyajIvoe viSayAlilASa rUpa tRSAne zAMta karavA te dezanA rUpI jalanuM atyaMta Adara pUrvaka pAna karyuH // 17 // For Personal and Private Use Only Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 caturtha ubAsa. jaMgama tIratha thati sukhakArI, zrIcaMda kevala nANI he // sa0 // DhAla batrIsamI cothe ullAse, mohana vijaye vakhANI he // sa0 // 15 // artha // atyaMta sukhanA karanArA, kevala jJAnI zrIcaMda rAjarSi jaMgama tIrtha hotA havA. evI rIte cothA uvAsamA batrIzamI DhAkha mohana vijayajIe kahI. // 15 // // dohA // zrI zrI caMda kevala sahI, nUtala kariya vihAra // pratibodhenavi jana jaNI, thANI mana upagAra // 1 // dekhe kevala darzane, lokAkAra svarUpa // tema prarUpe navikane, maitrI nAva anUpa // 2 // artha // zrIcaMdarAjarSie kevala jJAna prApta karI pRthvI upara vihAra karI navyajanoupara upagAra karavA sArU pratibodha-upadeza thApatA havA // 1 // kevala darzanathI cauda rAja lokanuM yathArtha svarUpa dekhIne teja pramANe navya jIvone prarUpaNA karatA havA. tevIja rIte anupama maitrI nAvano paNa upadeza karatA havA. // 2 // bAlAdika narane hite, diye tehavA japadeza // zragama agocara jAvanA, neda kahe suvizeSa // 3 // zrAvyA anukrame viharatA, pAvana soraTha deza // pharasyo vimalAcala vimala, nAvI nAva vizeSa // 4 // artha // bAla pramukha-uttama, madhyama, kaniSTane yogyatA pramANe upadeza ApatA hatA. valI agama ane agocara nAvanA vividha prakAranA jeda vizeSa rIte kahetA hatA // 3 // anukrame vihAra karatA karatAM pavitra soraTha dezamAM padhArI atyaMta nirmala nAva pragaTa ayelo hovAthI pavitra vimalAcala girirAjane pharasatA havA. // 4 // e giri upara muni thayA, sika anaMtAnaMta // tIrtha e saMjAra te, bUTe karma puraMta // 5 // zrI caMda paMcama nANa dhara, parama dharama dAtAra // mAsa taNI saMleSaNA, kIdhI e vyavahAra // 6 // artha // e girirAja upara anaMtAnaMta muniyo siddha zrayA. e tIrthAdhirAjanuM smaraNa karatAM mukheH aMta Ave evAM karma paNa buTI jAya // 5 // parama dharmanA dAtAra, paMcama jJAnanA dhAraka zrIcaMda rAjarSie eka mAsanI saMveSaNA karI utkRSTa vyavahAra sAcavyo. // 6 // jogavI pUraNa zrAu, zrAyana trIsa hajAra // tehamA varSe sahastra eka, pAkhyo saMyama jAra // 7 // artha // trIsa hajAra varSatuM saMpUrNa AyuSya caMda rAjarSie logavyu, temA eka hajAra varSa sudhI cAritra paryAya paalyo.||7|| Jain Educationa international For Personal and Private Use Only Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 323 // DhAla 33 mii|| // rAga dhanyAzrI // zrI caMda kevalI yoga nirUMdhI, paMcama svara sthiti jANejI // zeSa karma tajI caDhayA thajogI, caudasame guNa gaNejI // 1 // anaMtavIrya, akheda, atIMjiya, akSayatA e cArejI // jehamAM lolI thazne uradha, karI gati zrI caMda pyArejI // 2 // artha // zrIcaMda kevalI sarva karmano nAza karI, sarva yoganuM rUMdhana karI jyAM mAtra pAMca hrasvAkSara jeTaluM kAla mAna ne evA caudamA ayogI guNa sthAnake caDyA // 1 // anaMta vIrya 1 akheda paNuM, 5 atIMpriya paNuMrU, ane zradayatA 4 e cAre maya zrazne vahAlA caMda rAjarSie urdhva gamana kyu.||2|| saba siddhathI bAraha joyaNe, zazippa nArA purviijii|| tihAM joyaNa covIsame nAge, avagAhanA saMnavavIjI // 3 // e lokAya aloka ne zrAgala, zhAM sakala adehI jI // jyoti jyoti mAMde jaza milIyA, zrI caMda sijha sanehI jI // 4 // artha // sarvArtha siddha nAmanA pAMcamA anuttara vimAnathI bAra yojana upara Sat prAgjArA nAmanI pRthvI je siddha zilA nAme pIsatAlIsa lAkha yojananI ne tyAM eka yojananA covIsamA lAge avagAhanA karI rahyA // 3 // e nAga lokano agranAga-sahuthI uMcAmAM uMco ne tenI upara aloka je. lokAgramAM sarva adehI-sikha je. jyotimAM jyoti male tevI rIte simAM zrIcaMda malI gayA. // 4 // sAdi aparyavasitatA pAmI, java camaNA savi buTI jI // pAmyu pUrNa niraMjana, pada, lIlA sahaje zrakhuTI jI // 5 // sumati sAdhu ziva sAdhu guNAvalI, premalA labI sAhuNI jI // lahI kevala ziva saMpada pAmyA, prasarI kIrti praguNI jI // 6 // artha // sAdi aparyavasitatA eTale mokSa pAmyA te Adi ane have paThI tyAMcI paDavAnuM nathI tezrI anaMta evI sAdi anaMta sthiti prApta karI. saMsAramA janma maraNathI buTayA. pUrNa niraMjana pada prApta karyu: ane saMsArI lIlAno anAva atAM sahaja Atma svarUpanI lIlA akhuTa paNe prApta tha // 5 // sumati sAdhu, ziva sAdhu, guNAvalI ane premalA labbI sAdhvI kevala jJAna pAmI mokSa pada pAmyAM. teunI kIrti jagamAM bahuja prasarI. // 6 // ziva mAlAdika zravara sAduNI, savakasike pahotI jI // mahA videha mAMhe avatarIne, laheze te paNa mukti jI // // ehavA ziyala taNe adhikAre, caMda taNA guNa gAyAjI // iNi pare je pAle brahmacaryavrata, te lade sukha savAyAM jI // 7 // For Personal and Private Use Only Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 caturthanavAsa. artha // zivamAlA pramukha bIjI sAdhvI anuttara vimAna vAsI devagati pAmyA. tyAMthI cavI maha videhamA avatarIne mukti prApta karaze // 7 // evI rIte ziyala vratanA adhikArane viSa caMda rAjAnA guNanI stavanA karI. e pramANe je je jIvo brahmacarya vrata pAlaze te bIjA karatAM savAyAM sukha melavaze. nava vADe karI zIla je rAkhe, je vimalAcala pharasejI // te nara caMda samovaDa thazne, zAMti sudhA thAkarSe jI // e|| zrI zrI caMda taNA guNa gAi, rasanA pAvana kIdhI jI // zIlavata dRDha karavA kAraNa, navine zikSA dIdhI jI // 10 // artha // navavADa karIne je brahmacarya vrata pAle tathA je siddha girirAjane pharase te prANI caMda rAjAnI jevo yaz zAMta rasa rUpI amRtanuM AkarSaNa kare. ajarAmara thAya // e|| e pramANe caMda rAjAnA guNa gAine zrA jivhA pavitra karI temaja navya jIvone potAnuM ziyala vrata dRDha karavA mATe hitazidA ApI. ko sukavie caritra suNIne, muja hAMsi mata karajo jI // hoya aghaTita pada jo ehamAM, te saUna uddharajo jI // 11 // nahI paricaya saMyojana gatimAM, muja kavi hAthe vImA jI // mArA manathI meM to kIdhI, jehavI bAlaka krIDA jI // 12 // artha // koi paNa uttama kavi A caritra sAMjalIne, kRpA karI mArI hAMsi karazo nahI. paraMtu jo temAM ko aghaTita pada kehevAyAM hoya to teno sudhArIne vAMcavA purvaka ucAra karajo // 11 // uttama kavimAM hoya tevI mArAmAM, vAkya racanA, padalAlityatA, artha gauravatA Adi lAvavAnI zakti nathI. mArI kavitA te sArA kavinI dRSTimAM hAMsi jevI . to paNa jema bAlaka krIDA kare tevI rIte mArA manathI meM A racanA krii.||1|| je meM moTAnA guNa gAyA, ehaja lAna muja moTo jI // niMde jo ko muja kavitA, to paNa nathI kAMza toTo jI // 13 // pAme saMpada pAvana thAye, caritrano sAMcalanAro jI // na hoye kema to zuci kaheNAro, suguNa hArada avadhAro jI // 14 // artha // meM je kAMza karyu te mAtra uttama puruSanA guNanI stavanA karI ne ane teja lAla mane moTo thayo , eTaluM batAM jo koi mArI kavitAnI niMdA karaze to temAM mane kA nukazAna nathI // 13 // jo yA caritrano sAMjalanAro saMpatti pAme ane pavitra zrAya topalI caritrano kehenAro kema pavitra na zrAya athavA saMpatti na pAme ? A vAta-hArdane guNavaMta purUSo manamAM avadhArajo. // 15 // kAcA pAkA mahA zaSinA guNa, gAtA kaho koNa lAje jI // vAMkI to paNa ghanI pUpA, lAgI nukha te nAMje jI // 15 // tapa gabanA yaka guNa gaNa lAyaka, vijayasena surIdA jI // prati bodhyo jeNe dikhIno pati, akabarazAha nUmIMdAjI // 16 // For Personal and Private Use Only Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdarAjAno rAsa. 325 artha // maharSinA guNo kAcI rIte ke pAkI rIte gAvAmAM kone lajA Ave ? kozne Ave nahI. game tevI vAMkI ghanI roTalI hoya paraMtu nUkha lAgI hoya to te khAdhAthI nUkha maTAme // 15 // aneka guNonA samUhanI yukta ane tapa gabanA nAyaka-AcArya zrI vijayasena sUri zrayA. jeNe cakravarti samAna dikhInA pati akabbara bAdazAhane prati bodha pamADayo. // 16 // tAsa caraNa zata patra sumadhukara, kIrti vijaya uvakAyA jI // tAsa ziSya kavi kula mukha maMgana, mAnavijaya kavi rAyAjI // 17 // tasa pada sevaka mati zruta sAgara, labdhi pratiSTa kahAyA jI // paMmita rUpa vijaya guNa girUyA, dina dina suyaza savAyAjI // 10 // artha // temanAM caraNa kamalane viSe uttama bhramara samAna zrI kIrti vijaya upAdhyAya thayA. temanA ziSya, kavi kulanA mukhanA zRMgAra rUpa zrImAnavijaya kavi rAya thayA // 17 // temanA caraNanA upAsaka, mati jJAna ane zrutajJAnanA sAgara tathA labdhie karI pratiSThita ane guNamAM gariSTha evA paMmita zrIrUpa vijayajI zrayA. jemano uttama yaza divase divase savAyo ayo. // 10 // tedanA bAlaka mohana vijaye, agetaraso DhAle jI // gAyo caMda caritra suraMgo, caritra vacana paranAle jI // 15 // kIdho cotho nambAsa saMpUraNa, guNa vasu saMyama (1773) varSe jI // posa mAsa sita paMcamI divase, taraNija vAre harSe jii||20|| artha // temanA ziSya mohana vijayajIe ekasone ATha DhAle karI, pUrvanA caritrane anusAre zrA caMda rAjAnu uttama caritra gAyuM // 15 // A coyo udAsa harSa sahita saMvata 1773 nA posa sudI eane ravivAranA roja saMpUrNa ayo.||20|| rAja nagara comAsuM karIne,gAyo caMda caritra jI // zravaNa dezazrotAsAMjalaze, thAze teha pavitrajI // 1 // je koza naNaze gaNaze suNaze, tasa ghara maMgala mAlA jii|| dina dina vadhatI vadhatI thAze, nirmala kIrti vizAlA jI // 2 // artha // rAjanagara ( amadAvAda ) mAM cAturmAsa karIne caMda rAjAnuM caritra varNavyu. je zrotA dhyAna pUrvaka sAMjalaze te pavitra aze // 21 // je koi thA caritra naNaze gaNaze tathA sAMjalaze tene ghera maMgala mAlA aze. ane tenI kIrti divasa divase vadhatI vadhatI nirmala ane vistIrNa aze. // 22 // adhikuM uddhaM je kahe vANuM, milA ukkaDa teha jI // dhruva jema acala ho jo dharaNi tala, caMda taNA guNa ehajI // 23 // artha // A caritramA mArAthI je kAMI nyUnAdhika kahevAyuM hoya te saMbaMdhI hu~ micAmi ukkaDa mAguM ; ane caMda rAjAnA guNanuM A caritra pRthvI upara dhruvanA tArAnI jema acala rehejo ema zbu . // 53 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 caturthaubAsa. // kalasa // ecaritra sAgara DhuMtI nirakhI, yatna sura giri Acaryo, caMda nRpa saMbaMdha zazi jema, atihI pranAkara ujharyo // zrI vijaya dema surIda rAjye, karI parama gurU vaMdanA, kavi rUpa sevaka mohana vijaye, varNavyA guNa caMdanA // 1 // artha // pUrvanA caritrarUpa mahA sAgaramAMdhI yatna rUpI merU parvata vaDe maMthana karI, caMda rAjAnA A caritra rUpI atyaMta prakAza kara, caMne prApta karyo. zrI vijaya mA sUrinA zAsanamAM parama kRpAvaMta gurU zrI rUpavijayajIne vaMdanA karI mohana vijayajIe caMda rAyanA guNanuM varNana karyu. // 1 // iti zrI mohana vijaya viracite caMdacaritre prAkRta prabaMdhe caMda prakaTana 1, vIramatI vadha 2, bAjA gamana 3, saMyama grahaNa 4, ziva pada prApti 5 rUpAniH paMcaniH kalAniH samarthito'yaM caturthovAsaH saMpUrNaH // A rAsamAM prathama navAsamAM DhAla ekavIza gAthA 514, ditIya ullAsamAM DhAla trevIsa, gAthA 585, tRtIya jahAsamA DhAla ekatrIsa, gAthA 753 ane caturtha ullAsamAM DhAla tetrIsa gAthA 727, sarva malI navAsa cAramA DhAla ekaso ATha, gAthA 267e be. // zrI caMdarAjAno rAsa nASAMtara sahita // // samApta // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only