Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 06
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
याज्या दानर्चि ५।१ / २६ ॥
દાન આપવાની ૠચા એ અર્થમાં યનુ ધાતુને છણ્ પ્રત્યયનું નિપાતન કરાય છે. ફખ્યતેઽનયા આ અર્થમાં યત્ ધાતુને આ સૂત્રથી છણ્ પ્રત્યય. ‘øિતિ ૪-રૂ-૧૦’ થી ઉપાન્ય જ્ઞ ને વૃદ્ધિ ઞ આદેશ. ‘hઽનિટ ૪9-999' થી યન્ ના ગ્ ને પ્રાપ્ત ર્ આદેશનો “લન-યન૦ ૪-૧-૧૧૮’ થી નિષેધ વગેરે કાર્ય થવાથી યાખ્યા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- દાન આપવાની ૠચા. રિદ્દી
तव्यानीयौ ५ |१| २७॥
સકર્મક ધાતુને કર્મમાં અને અકર્મક ધાતુને ભાવમાં તત્ત્વ અને ગનીય પ્રત્યય થાય છે. ૢ ધાતુને આ સૂત્રથી તવ્ય અને ગનીય પ્રત્યય. ધાતુના ઋ ને ‘મિનો॰ ૪-રૂ-૧' થી ગુણ ગર્ આદેશ.... વગેરે કાર્ય થવાથી ત્તવ્યઃ અને રળીયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ (બંન્નેનો) - કરવા યોગ્ય.।।રા
य एच्चाऽऽतः ५।१।२८ ॥
સ્વરાન્ત ધાતુને ય પ્રત્યય થાય છે. અને ત્યારે ધાતુના અન્ય સ્વર ઞ ને ૬ આદેશ થાય છે. આ ય પ્રત્યય પણ સકર્મક ધાતુને કર્મમાં અને અકર્મક ધાતુને ભાવમાં થાય છે. વિ ની વા અને ધા ધાતુને આ સૂત્રથી ય પ્રત્યય. ‘નૈમિન૦ ૪-રૂ-9′ થી રૂ અને ફ્ ને ગુણ ૬ આદેશ. વા અને ધા ધાતુના બા ને આ સૂત્રથી ૬ આદેશ..... વગેરે કાર્ય થવાથી વૈયમ્ નેયમ્ રેવમ્ અને ઘેયમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ ભેગું કરવું જોઈએ. લઈ જવું જોઈએ. આપવું જોઈએ. ધારણ કરવું જોઈએ. II૨૮।।
૧૯
