________________
૩૯
(અર્થાત્ જીનેન્દ્રનું નામ ગ્રહણ પણ નિરર્થક થાય). વળી બીજી વાત એ છે કે-જેન સિદ્ધાન્તમાં ૪ પ્રકારનું અનુષ્ઠાન કહયું છે–૧ પ્રીતિયુક્ત, ૨ ભક્તિયુક્ત, ૩ વચનપ્રધાન, અને ૪ અસંગ અનુષ્ઠાન છે. જે અનુષ્ઠાન કરે તેમાં બાળક આદિને જેમ રત્નમાં તેમ ઋજુસ્વભાવી જીવને અનુષ્ઠાનમાં જે પ્રીતિ સહિત વધે તે ઊંત અનુષ્ઠાન કહ્યું છે. જે કે સ્ત્રી અને માતાનું પાલન આદિ કરવું તુલ્ય છે, પરંતુ સ્ત્રીનું પાલન પ્રેમ-પ્રીતિ ગત છે, અને માતાનું પાલન ભક્તિગત છે તેમ અહિં મા અનુદાનમાં પણ પ્રીતિ અને ભક્તિયુક્ત અનુષ્ઠાનનો ભેદ જાણ. પુનઃ જીનેશ્વર-મુનિ અને ચૈત્યની સૂત્ર-સિદ્ધાન્તમાં કહેલી વિધિ પ્રમાણે વંદના કરે તે ઘરનાનુષ્ઠાન નિશ્ચયથી ચારિત્રીને હોય છે. વળી અભ્યાસના રસથી (વશથી) ફળની ઈચ્છા વિના અને સૂત્રની વિધિ જાણ્યા વિના જે અનુષ્ઠાન કરે તે નિપુણ બુદ્ધિમાનેએ
સંજાગુટ્ટાર જાણવું. એ કુંભારના ચક્રનું ભ્રમણ પ્રથમ દંડથી હોય છે, ત્યારબાદ દંડના અભાવે પણ ભ્રમણ થાય છે, તેમ વચન અનુષ્ઠાન અને અસંગ અનુષ્ઠાન એ બેમાં ભેદ જાણવા-કહેવામાં એ દષ્ટાન્ત છે. તે બાલ આદિ જેને
૧ પ્રથમ ભક્તિ અનુષ્ઠાનનું સ્વરૂપ દર્શાવ્યા વિના આ ગાથા પ્રીતિ ભક્તિમાં શું વિશેષ છે તે સંબંધિ કહી છે, તે કદાચ વચ્ચે ગાથા ત્રુટક પડી હોય અથવા તો વિશેષતા ઉપરથી જ ભક્તિ અનુષ્ઠાનનું સ્વરૂપ સમજાવવા પ્રથમ કહી હોય તે શ્રીગ્રંથકાર જાણે. ભક્તિ અનુષ્ઠાન એટલે ભક્તિ બહુમાન પૂર્વક અનુષ્ઠાન કરવું તે.
૨ અર્થાત પ્રથમ સિદ્ધાન્તની વિધિ પ્રમાણે અનુષ્ઠાન કરતાં