________________
૨૩૧ પ્રકાર કહે છે. પૂર્વગત શ્રુતજ્ઞાનને અનુસાર એક દ્રવ્યને વિષે જે ઉત્પત્તિ સ્થિતિ અને વિનાશ વિગેરે પર્યાને નાનાવિધ–અનેક પ્રકારના નથી વિચારવા (તે પૃથરાવિતરું કહેવાય). તથા અર્થ વ્યંજન અને યેગના અન્તરાન્તરપણાથી (અર્થથી વ્યંજનમાં અને વ્યંજનથી અર્થમાં તેમજ મનોગથી વચન એગમાં ઈત્યાદિ રીતે અન્તરાન્તરપણથી જે વિજાર વાળું ધ્યાન તે પહેલું પૃથવસ્ત્ર વિસર્જ
વચાર નામનું શુકલ ધ્યાન સરાગી મુનિને હોય છે. | ૭૩-૮૨ |
વળી જે ધ્યાન ઉત્પત્તિ રિથતિ અને વિનાશ પર્યાયમાંથી કઈ પણ એક પર્યાયવાળું તથા વાયુના વેગરહિત દિપકની જ્યોતિ સરખા અતિ નિષ્પકંપ–સ્થિર, ચિત્તવાળું, તથા અર્થ વ્યંજન અને યુગાન્તરથી અવિચારવાળું (એટલે અર્થાદિ ઇતરેતરમાં અપ્રચારવાળું–અર્થાત્ એકજ અર્થ વ્યંજન અને યોગમાં ટકી રહેતું), તથા પૂર્વગત શ્રુતના આલંબનવાળું એવું જે શુકલધ્યાન તે પવિતાવિચાર' નામનું બીજું શુકલધ્યાન છે. એ તથા નિર્વાણ પામવાના કાળમાં (૧૪મા ગુણ સ્થાનની પ્રાપ્તિ પહેલાં) કિંચિત્ રેકેલા
ગવાળા અને તેથી સૂક્ષ્મકાયકિયાવાળા એવા કેવલિ ભગવંતને ત્રીજું જૂ થાનિવૃત્તિ નામનું ત્રીજું શુકલ
૧. એ ધ્યાનમાં એકજ દ્રવ્ય ગુણ વા પર્યાનું ચિંતવન છે તેથી જાવ, અર્થથી વ્યંજનમાં અથવા એક મેગથી બીજા યોગમાં પ્રચાર ન હોવાથી વિજ્ઞાન, અને પૂર્વગત શ્રતનું આલંબન હેવાથી વિત એ ત્રણ વિશેષણ પૂર્વક પરત્વરિત અવિચાર શુકલધ્યાન છે. * ૨. એ ધ્યાન વખતે સૂક્ષ્મ કાયક્રિયા છે માટે રમાિયા અને
