________________
૨૩૪ છે. એ ધીર એવા જે મુનિ પરિષહેથી અથવા ઉપસર્ગોથી ચલાયમાન થાય નહિં, તેમ કરે પણ નહિ, તથા આગમના સૂક્ષમ ભાવમાં અને દેવામાયામાં પણ મુંઝાય નહિં (એ શુક્લધ્યાનનું સોલ્ટ લક્ષણ છે. જે દેહને. વિષે રહેલા આત્માને દેહથી અને સર્વ સંગાથી ભિન્ન દેખે, તે વિવેક લિંગ, અને નિઃસંગ એવા મુનિ શરીરને અને ઉપધિને (અથવા શરીર રૂપી ઉપધિ) સર્વથા ત્યાગ કરે (તે શુકલધ્યાનનું યુવટિ છે). એ ધ્યાની મુનિને શુભાશુભ કમને સંવર નિર્જરા અને દેવેનાં વિશાળ સુખ પ્રાપ્ત થાય છે, તથા ધર્મના ઉત્તમ ધ્યાનમાં રહેલા (ધર્મધ્યાનમાં રહેલા) જીવને શુભાનુબંધ (પુણ્યાનુબંધિ પુણ્ય) રૂપફળ પ્રાપ્ત થાય છે. જે ત ઘરમ્ છે પહેલાં બે શુકલધ્યાન સુખાસ્વાદમાં (આત્મ સુખના અનુભવમાં) અનુત્તર દેવાના સુખથી પણ વિશેષ હોય છે, અને છેલ્લાં) બે શુકલધ્યાનનું ફળ તે અલ્પસંસારી જીને મેક્ષરૂપ છે. જ કારણથી સંસારના હેતુરૂપ આશ્રવના માર્ગ છે, અને તે આશ્રવમાગ રૂપી સંસારના હેતુ ધર્મધ્યાનમાં અને શુકલધ્યાનમાં છે નહિં, માટે ધર્મધ્યાન અને શુકલધ્યાન નિશ્ચયે (મેક્ષના કારણ રૂપ છે.) કારણકે સંવર અને નિર્જરા એ મોક્ષને , માર્ગ છે, અને તે સંવર નિરાને માર્ગ તપશ્ચર્યા છે, અને તપશ્ચર્યાનું પ્રધાન–મુખ્ય અંગ ધ્યાન છે, તે કારણથી ધ્યાન એ મેક્ષનું કારણ છે. મે ૧-૧૦૦ છે - જેમ અનુક્રમે વસ્ત્રના મેલને, લખંડના કાટને, અને પૃથ્વીના કાદવને અનુક્રમે જળ અગ્નિ અને સૂર્ય મેલ ધેાઈ શુદ્ધ કરે છે, કાટ બાળીને દૂર કરે છે, અને કાદવને સૂકવી,