________________
૨૭૯
મતલબ કે પિષધાદિકમાં આજકાલ જે ચિત્ય પ્રચલિત છે તે ઉત્કૃષ્ટ, અને પ્રતિકમણ સમયે જે ચિત્ય, વિધિ પ્રચલિત છે તે મધ્યમ ચૈત્ય જાણવું. તે પણ “પાંચે અભિગમ”
ત્રણ પ્રદક્ષિણા” તેમજ પૂજાદિ વિધાન સહિત કરવું. એવી, રીતે ચૈત્યવંદના ત્રણ પ્રકારે સમજવી. (તે દરેકના પાછા, ત્રણ ત્રણ ભેદ થઈ શકે છે. “અથવા પ્રકારાન્તરે તેના ત્રણ ભેદ બતાવે છે.” અથવા સામાન્ય રીતે અપુનબંધક વિગેરે યોગ્ય જીના પરિણામ વિશેષ અથવા ગુણસ્થાનક વિશેષથી સવે જઘન્યાદિ, પ્રકારવાળી ચિત્યવંદના ત્રણ પ્રકારે જાણવી. એટલે અપુનબંધકને જઘન્ય, અવિરત્ સમ્યગૂ દષ્ટિને મધ્યમ અને વિરતિવંતને ઉત્કૃષ્ટ, અથવા અપુનબંધક પ્રમુખ દરેકને પણ પરિણામ વિશેષથી, તે ત્રણ પ્રકારની ચ૦ જાણવી કેમકે અપુનબંધક સિવાય બાકી બીજા સકૃત બંધક પ્રમુખ મિથ્યાદષ્ટિ જનેને શાસ્ત્રમાં ચૈત્યવંદનાની યેગ્યતા રહિત હોવાથી અધિકારી ગણ્યા નથી. અપુનબંધકાદિનેજ અધિકારી ગણ્યા છે. તેથી તે અપનબંધકાદિકના અનુક્રમે શાસ્ત્રકાર સંક્ષેપથી લક્ષણ જણાવતા છતા કહે છે. હિંસાદિક પાપ કર્મ જે ગાઢ સંકિલષ્ટ પરિણામથી કરે નહિ, ભયંકર ભવ (સંસાર). ને સારે જાણે નહિ અને માતા, પિતા, દેવ, ગુરૂ પ્રમુખની સર્વત્ર ઉચિત મર્યાદા સાચવે, ક્યાંય પણ અનુચિત આચરે નહિ તેવા લક્ષણવાળાને અપુનબંધક જાણ. ધર્મશાસ્ત્ર શ્રવણ કરવાથી (તીવ્ર ઈચ્છા, ધર્મ સાધન કરવાને (અત્યંત) રાગ, તેમજ દેવ ગુરૂની યથા સમાધિ ભક્તિ કરવાને (આગ્રહપૂર્વક) નિયમ એ સમક્તિવંતનાં લક્ષણ છે. માર્ગી
