________________
॥ अथ श्रावकत्रत अधिकार ॥ પ્રાણાતિપાતવિરતિ, મૃષાવાદવિરતિ, અદત્તાદાનવિરતિ, મિથુનવિરતિ, અને પરિગ્રહવિરતિ તથા દિશિપ્રમાણુ, ભેગોપગ પ્રમાણ, અનર્થદંડવિરતિ, સામાયિક, દેશાવકાશિક, પૌષધ,અને અતિથિસંવિભાગ (એ શ્રાવકનાં ૧૨ વ્રત છે).૧
છે ? પ્રાણાતિપાત વિરમma II
જીવ સૂક્ષ્મ અને બાદર એમ બે પ્રકારના છે તેમાં ( બાદર એટલે ત્રસજીવની હિંસા તે ) સંકલ્પથી અને આરંભથી એમ બે પ્રકારે છે તે પણ (સંકલ્પ હિંસા) સાપરાધની અને નિરપરાધિની એમ બે પ્રકારે છે, તેમાં પણ ( સાપરાધીની હિંસા ) સાપેક્ષ નિરપેક્ષ એમ બે પ્રકારે છે (તેમાં નિરપેક્ષનું પ્રત્યાખ્યાન અને સાપેક્ષની જયણા છે).
૧ બુદ્ધિપૂર્વક હણવું ( તે વર્ચે ). ૨ ગૃહાદિ કાર્યમાં પ્રાસંગિક હિંસા થાય ( તેની જયણા.
૩ અપરાધથી વધુ શિક્ષા ન થઈ જાય તેવી સંભાળથી વર્તવું (તેની જ્યણા),
જીવઘાતની દરકાર રાખ્યા વિના યથેચ્છ અધિક શિક્ષા કરવી (તેને ત્યાગ કરવાને છે).
૫ અર્થાત ગૃહસ્થને સંકલ્પપૂર્વક નિરપરાધીની નિરપેક્ષપણે ત્રસજીવની હિંસા કરવાને ત્યાગ હોય છે, અને શેષ વિકલ્પમાં જયણું હોય છે. ૨૦ વસાની દયામાંથી અર્ધ અર્ધ કરતાં ૧ વસાની દયા ગૃહસ્થને કહી છે તે પણ એ ચાર વિકલ્પથી થાય છે.