________________
૧૦
દત્તતીર્થકર અદત્ત—અને ગુરૂઅદત્ત એમ ૪ પ્રકારે અદત્તનું
સ્વરૂપ કહ્યું છે. એમાં શ્રાવકને સ્વામિઅદત્તને સ્થૂલથી નિષેધ કર્યો છે, અને સાધુઓને તે જે કારણથી ચારે પ્રકારના અદત્તાદાનને સર્વથા (સૂક્ષમથી પણ) નિષેધ - છે. ચેરે આણેલું દ્રવ્ય રાખવું, ચોર પ્રયોગ (ારને ચેરી કરવાની પ્રેરણા કરવી), ખાટાં માન માપ અને બેટું તોલ -કરવું, રાજ્યના શત્રુ સાથે વ્યવહાર રાખવે (એટલે રાજય વિરૂદ્ધ આચરણ), અને સરખી વસ્તુને સંગ કરે (ભેળસેળ વાળી વસ્તુ કરવી) તે ત્રીજા વ્રતના પાંચ અતિચાર જાણવા. ઉચિત વ્યાજથી પ્રાપ્ત થયેલ તથા દ્રવ્યાદિકના કમથી (ક્ષયથી) પ્રાપ્ત થયેલ જે દ્રવ્યવૃદ્ધિ તે છોડીને બીજું દ્રવ્ય (ગ્રહણ ન કરવું), તથા કેઈના પડી ગયેલા પણ પર સંબંધિ પારકા દ્રવ્યને જાણ (આ પારકું દ્રવ્ય
૧ જીવની પોતાની ઈચ્છા ન હોવા છતાં તે જીવને આપણે ગ્રહણ કરવો તે વાયત્ત. - ૨ તીર્થકર નિષેધ કરેલી વસ્તુ ગ્રહણ કરવી તે તીર્થયાત્ત.
૩ ગુરૂએ નિષેધ કરેલી વસ્તુ ગ્રહણ કરવો તે ગુરૂત્ત.
૪ પિતે પ્રથમ સોપારી આદિ દ્રવ્યને સંગ્રહ કર્યો હોય, અને સોપારીની છતને દેશમાંથી ક્ષય થયે ઘણે ભાવ વધી ગયો હોય તે તે વધી ગયેલા બજાર ભાવથી સોપારી આદિ વેચી ધનવૃદ્ધિ દિગુણ ત્રિગુણાદિ પણ કરે–તિ ધર્મસંગ્રહ
