________________
રરર
-દાન છે. ચાડી કરવી, અસભ્ય વર્તન, અભૂતપ્રણિધાન (કલંક વિગેરે આપવાં), પ્રાણિને ઘાત કરે ઈત્યાદિ વચન પ્રણિધાનવાળું એ રૌદ્રધ્યાન અતિશય ઠગાઈ કરવામાં - તત્પર અને છાનું પાપ સેવનાર એવા માયાવી જીવને હેય છે. તથા પ્રાણિને ઘાત કરવાવાળું અનાર્ય પાપમય અથવા અપકૃત્યરૂપ પરધનને હરણ કરવાની ચિંતાવાળું, અને પરલોકના કષ્ટની અપેક્ષારહિત એવું એ સૈદ્રધ્યાન તીવ્ર ક્રોધ -અને લેભથી વ્યાપ્ત થયેલા જીવને હોય છે. શબ્દાદિ વિષયના સાધનવાળું, ધનનું સંરક્ષણ કરવામાં તત્પર અને - અનિષ્ટ, તથા સર્વ પ્રત્યે અભિશંકા અવિશ્વાસવાળું, અને પરપ્રાણિને ઘાત કરવામાં મલિનતા વડે વ્યાપ્ત થયેલ ચિત્તવાળું એ રૌદ્રધ્યાન (એ પ્રમાણે ૪ પ્રકારનું") છે.
એ પ્રમાણે ચાર પ્રકારનું રૌદ્રધ્યાન કરવું કરાવવું ક અને અનુમેદવું એ ૩ રીતે હોય છે, તે અવિરત અને
દેશવિરત જીના ચિત્તવડે સેવાયેલું (એટલે પાંચમા ગુણ - સ્થાન સુધીના જીને હોય છે) અને અન્ય–દુષ્ટ હોય છે. છે તથા એ ચારે પ્રકારનું રૌદ્રધ્યાન રાગ દ્વેષ અને મેહ યુક્ત જીવને હોય છે, માટે તે સંસારની વૃદ્ધિ કરનારું અને નરકગતિનું મૂળ છે. જે રૌદ્રધ્યાનનાં વ્યાપ્ત થયેલા
જીવને કર્મ પરિણામથી ઉત્પન્ન થયેલી કાપત નીલ અને -કૃષ્ણ એ ત્રણે વેશ્યાએ અતિસંકિલષ્ટ હોય છે. તે હિંસા
૧ હિંસાનું બંધ રૌદ્રધ્યાન છે. ૨ મૃષાનુંબંધિ રૌદ્રધ્યાન. ૩ તેયાનુબંધિ રૌદ્રધ્યાન. ૪ સંરક્ષણાનુબંધિ રૌદ્રધ્યાન. ૫ એ ચાર ગાથામાં ૪ ભેદ કહ્યા.