________________
ર૧૩
ઝgવંશા છે. જ્યાં સ્ત્રીઓનું આલિંગની થાય છે તે કુરૂબક વક્ષ પ્રફુલ્લિત થાય છે, અને સ્ત્રીના સ્તનવડે સ્પર્શાચેલા અશોકવૃક્ષે વિકસવાર થાય છે. તથા સ્ત્રીના મુખમાંથી નિકળેલી મદિરાના ગંધવડે તુષ્ટ થયેલા કેસર વૃક્ષે પુષિત થાય છે, તેમજ સ્ત્રીએ સુગંધિ જળવડે સિંચેલા ચંપકવૃક્ષે અને વરૂણવૃક્ષે પ્રફુલિત થાય છે. વળી જ્યાં સ્ત્રીના કટાક્ષેવડે તિલકવૃક્ષે વિકસ્વર થાય છે, તથા વિરહવૃક્ષે સ્ત્રીના પંચમ (સર) સ્વર સાંભળીને પ્રકુટિલત થાય છે. વળી તારવૃક્ષ શૃંગારવાળી અને મનહર વેષવાળી સ્ત્રીના તંબલના સ્પર્શથી (પ્રફુલિત થાય છે તે સર્વ ઐશુરવંશા છે). તથા પ્રાયઃ (વિશેષતઃ) કેકનદને કન્દ કોલવડે હુંકાર કરે છે તે પસંજ્ઞા છે. વળી રૂદંતી નામની વલ્લી (જેના રસથી સ્વર્ણ બને છે, તે માનવડે ઝરે છે (જાણે આંસુ પાડતી હોય તેમ દેખાય છે) તે માનવંશા છે. તથા વેલડીએ પિતાનાં ફળને (પત્રાદિના સમૂહથી) ઢાંકી દે છે તે વારંજ્ઞા વડે છે. અને બિલ્લવૃક્ષ તથા પલાશવૃક્ષ પિતાનાં મૂળ નિધાન ઉપર નાખે છે તે પરંશ વડે છે. રાત્રે કમળનો સંકેચ થાય છે તે ઝોલંજ્ઞા વડે છે, અને વેલડીઓ માર્ગ છોડીને પણ વૃક્ષ ઉપર ચઢે છે તે શોધવંજ્ઞા વડે છે. શ્રી અને શ્વરેએ એકેન્દ્રિય જીને પણ (પૂર્વોક્ત રીતે) એ ૧૦ સંજ્ઞાઓ કહી છે. અને બીજી મેહસુખ-દુઃખ-વિચિકિત્સા
૧-૨. એ ગાથાઓમાં અનુક્રમે વનસ્પતિને પાંચે ઈન્દ્રના વિષયો ભિન્ન ભિન્ન દર્શાવ્યા.
