________________
૧૪૭
કે શ્રદ્ધા રાખનારે જીવ અવશ્ય મેક્ષસ્થાનને પ્રાપ્ત કરે છે એક ત્રાજવામાં લૌકીક અને લોકેત્તર અનુષાનવાળા સર્વ ધર્મો (અર્થાત્ સર્વ ધર્મની ક્રિયાઓ) અને બીજા ત્રાજવામાં નિશ્ચયે સમ્યકત્વ રાખ્યું હોય તો પણ એ સમ્યકત્વ તેઓની તુલ્યતામાં ન આવે (પરંતુ અધિક થઈ જાય-ઈતિ ભાવ) શંકા-કાંક્ષા-વિચિકિત્સા– અન્યતીર્થિપ્રશંસા-અને પરતીથિઓની સેવા એ સભ્યત્વના ૫ અતિચાર છે. ધર્મ હશે કે નહિં ઈત્યાદિ ધર્મ સંબંધિ શંસય તે રાંણા સર્વથી અને દેશથી એમ બે પ્રકારે છે, અને પરધર્મમાં દયા વિગેરે ગુણના કંઈક અંશ દેખવાથી તે કુધર્મ પ્રત્યે જે અભિલાષ થાય તે રક્ષા કહેવાય. એ ધર્મકિયાના ફળને સંદેહ કરે, અથવા સાધુ સાધ્વીનાં મલિન શરીર જોઈ દુર્ગચ્છા કરવી તે વિવારસા તથા અન્ય ધમઓને પરિચય કરે અને પ્રસંગ કરે તે પ્રશંસા કહેવાય. એ ૩૧-૪૦ છે
અહિં કુદર્શનીઓની–પરધર્મીઓની પ્રશંસા કરવાથી મિથ્યાત્વની દ્રઢતા થાય છે, અતત્વની શ્રદ્ધા થાય છે, અને પ્રવૃત્તિ દેષ (મિથ્યા આચરણમાં પ્રવર્તવા પ્રવર્તાવવારૂપ દેષ) પ્રગટ થાય છે, તેમજ તીવ્ર કર્મ બન્ધ થાય છે. જે જીવ બીજા જીવને મિથ્યાત્વ ઉત્પન્ન કરે છે તે નિમિતથી–કારણથી તે જીવ શ્રી જીનેશ્વર ભાષિત બધિબીજ (સમ્યકત્વ ધર્મ પામતો નથી. જે જીવ પતિત જીનાં આલંબન ગ્રહણ કરે છે, તે મિથ્યાદ્રષ્ટિ જાણવે, અને જે સમ્યગૂદ્રષ્ટિ જીવે છે તેઓ સ્વભાવેજ ચઢતા ધર્મવાળા જીનાં આલંબન ગ્રહણ કરે છે. વિશ્વગ્રાહ્ય દેવ